2018/UH.I-2118 - Kamu İhale Kararı - Araç ve Makine Kiralanması

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

BAŞVURU SAHİBİ:

Şahtem Tem. Petrol Taş. Servis Hizm. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kahramanmaraş Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi

Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/409856 İhale Kayıt Numaralı “Araç ve Makine Kiralanması” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Kahramanmaraş Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri

Dairesi Başkanlığı tarafından 17.09.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç

ve Makine Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Şahtem Temizlik Petrol Taşımacılık Servis

Hizmetleri Taahhüt İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 11.12.2018 tarih ve 59830 sayı ile

Kurum kayıtlarına alınan 11.12.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda

bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/1797 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; şikayete konu ihaleyi gerçekleştiren idare

tarafından, Kamu İhale Kurulu’nun 21.11.2018 tarih ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul

kararının uygulanmadığı ve ihalenin iptali kararı verildiği, idarelerin Kamu İhale Kurulu

kararlarını uygulamakla yükümlü olduğu, 23.10.2018 tarihinde tebliğ edilen ihale komisyonu

kararında, tekliflerinin, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,

dolayısıyla, aynı ihale komisyonu kararında ihale üzerinde bırakılan istekli Akkaya Tem. İnş.

San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sözleşmeyi imzalamaması durumunda, şirketlerinin, sözleşme

imzalamaya davet edileceği, Akkaya Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif

açıklamasının, 21.11.2018 tarih ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul kararı ile uygun

bulunmadığı, ayrıca, kendilerinin, verdikleri teklif bedelinin, söz konusu kısım için

hesaplanan yaklaşık maliyetten %31 oranında daha düşük olduğu, dolayısıyla, ihale

komisyonu tarafından, tekliflerinin, 21.11.2018 tarih ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul kararı

ile geçersiz hale gelen bir teklifle kıyas edilmek suretiyle, yüksek olduğu gerekçesiyle

değerlendirme dışı bırakıldığı, oysa ki, tekliflerinin yaklaşık maliyet ile kıyaslanmak suretiyle

değerlendirilmesi gerektiği,

06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, döviz fiyatlarındaki dalgalanmanın,

ihalenin yaklaşık maliyetini önemli ölçüde etkileyebileceğinin belirtildiği, ancak, söz konusu

gerekçenin tamamen soyut ve sübjektif nitelikte olduğu, ihalenin döviz fiyatlarındaki

dalgalanmanın önemli ölçüde azaldığı bir süreçte yapıldığı, 23.10.2018 tarihinde tebliğ edilen

ihale komisyonu kararında, yaklaşık maliyetin döviz fiyatlarında yaşanan dalgalanmadan

etkilenebileceği durumu bir sorun teşkil etmezken, Kamu İhale Kurulu’nun 21.11.2018 tarih

ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul kararından sonra alınan ve ihalenin iptaline ilişkin olan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında sorun teşkil etmesinin gayri ciddi bir nitelikte

olduğu, idarece, istenilen araçların ikinci el araçlar olduğu, dolayısıyla kiralama bedellerinin

dövizle doğrudan bir ilgisinin bulunmadığı gibi, ihalede döviz ile doğrudan bağlantılı başka

bir girdinin de bulunmadığı, ayrıca anılan ihale komisyonu kararında, yaklaşık maliyetin

yanlış hesaplandığına ilişkin bir tespitin yapılmadığı,

06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, idarece, T.C. Cumhurbaşkanlığı ve

kendilerinin aldığı tasarruf tedbirleri dolayısıyla, ihale konusu işte kullanılacak olan 196 adet

aracın 158 adet araca indirildiğinin belirtildiği, ancak, ihalenin iptaline gerekçe olarak

gösterilen T.C. Cumhurbaşkanlığı genelgesinin ihalenin ilk ihale komisyonu kararıyla, karara

bağlanmadan önce yayımlandığı, ayrıca, idare tarafından tasarruf tedbirine gidilmesine

dayanak olarak gösterilen, su tahsilatlarının azaldığı ifadesinin ne oranda ve ne kadar azaldığı

konusunda somut veriler ortaya konulmadan sadece gerekçe oluşturmaya yönelik bir

değerlendirme olduğu, kaldı ki idarenin, söz konusu hizmet alımından vazgeçmeyeceğinin

anlaşıldığı, dolayısıyla, ihtiyacın, ihalenin iptal edilip yeniden ihaleye çıkılması yolu yerine iş

eksilişi yapmak suretiyle karşılanabileceği, ilaveten, 06.12.2018 tarihli ihale komisyonu

kararında, ihalenin iptaline gerekçe olarak, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 67’nci maddesi

hükmünün gösterildiği, ancak gösterilen gerekçenin, gelecek yıllara yaygın yüklenmelere

ilişkin olduğu, dolayısıyla, söz konusu düzenlemenin, birden fazla yılı kapsayacak şekilde

yapılan, farklı bir ifadeyle, yapılacak işin süresi 12 ayı geçen işlere ilişkin olduğu, mevcut

ihalede ise, işin süresinin 01.01.2019-31.12.2019 tarihleri arasında olduğu, tüm bu

aktarılanlar doğrultusunda, idarece, saydamlık, güvenirlik, kaynakların verimli kullanılması

ile ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ilkelerinin ihlal edildiği iddialarına

yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

17.09.2018 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin kısmi teklife açık

olduğu, ihalenin ikinci kısmının geçerli teklif kalmaması sebebiyle iptal edildiği, birinci

kısmında ise 4 isteklinin teklif sunduğu, şikâyete konu kısmın idarece yaklaşık maliyetinin

29.876.337,37 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin ise 20.373.482,74 TL olarak belirlendiği,

3 Hil Müh. İnş. Bilg. Sos. Hiz. Taş. San. Tic. Ltd. tarafından sunulan iş deneyim belge

tutarının asgari kriterleri sağlamadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,

24.09.2018 tarihli ihale komisyonu kararında teklif tutarı sınır değerin altında olduğu tespit

edilen Akkaya Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği,

sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunduğu, 22.10.2018 tarihli ihale

komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak Akkaya Tem. İnş. San. ve

Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak ise başvuru sahibi Şahtem

Tem. Petrol Taş. Servis Hizm. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi Şahtem Tem. Petrol Taş. Servis Hizm. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.

tarafından, idarece ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Akkaya Tem. İnş.

San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı

yönünde şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu başvuru üzerinde

21.11.2018 tarih ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul Kararında “…Sonuç olarak ihale üzerinde

bırakılan istekli ihale konusu işte çalıştırılacak ekskavatörlerin zorunlu trafik sigortası gideri

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

öngörmediği ve tevsik edici belge sunmadığı, kendi malı olmayan araçların trafik sigortası

gideri için alınan fiyat tekliflerinde, fiyat teklifinin geçerlik süresinin bulunmadığından

yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı

bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır…” ifadelerine yer verilerek ile “düzeltici işlem

belirlenmesine” karar verilmiştir.

Anılan Kamu İhale Kurul kararı doğrultusunda alınan, 06.12.2018 tarihli ihale

komisyonu kararında “…ihaleye ait idaremizce tespit edilen yaklaşık maliyet 29.876.337,37

TL ve geçerli teklifler üzerinden yapılan değerlendirme neticesinde ise adı geçen kısma ait

sınır değerin 20.373.482,74 TL olarak hesaplandığı görülmektedir. Aşırı düşük sorgulamasına

tabi tutulan Akkaya Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. isimli isteklinin teklif bedeli 20.036.793,00

TL olup itirazen şikayet başvurusunda bulunan Şahtem Pet. Taş. Hiz. Taah. İnş. San. ve Tic.

Ltd. Şti. isimli isteklinin teklif bedeli ise 20.831.250,00 TL'dir. Aynı kısma teklif veren adı

geçen istekliler arasındaki fark KDV Hariç 794.457,00 TL olarak hesaplanmıştır.

Ortaya çıkan bu farkın 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Temel İlkeler başlıklı 5 nci

maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit

muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve

zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. ...”

hükmü yer almaktadır.

Ülkemiz ekonomisin yaşadığı suni ekonomik gündemler nedeniyle döviz kurlarında

yaşanan dalgalanmaların ihtiyaçların ortaya çıktığı zaman ile alımın gerçekleştirileceği

zaman arasında geçen sürede piyasa şartlarından anlaşılacağı üzere fiyat farklılıklarının

oluşabildiği gözlemlenmektedir.

Gelinen süreçte yaşanılan bu değişken durumun biz idarelerin mevcut ihtiyaçlarının

karşılaması gerektiği durum ile tabi olduğumuz ihale mevzuatından kaynaklanan ve yaklaşık

en az iki ayı geçen süreçte (ilan süreleri, şikayet başvurusu süresi, itirazen şikayet başvurusu

süresi, ön mali kontrol, sözleşmeye davet süresi vb.) ihtiyaçların sözleşmeye bağlanmadan

karşılanması mümkün değildir. Dolayısıyla gelinen noktada yukarıda bahsedilen ihalemize ait

en önemli maliyet bileşeni olan ihale konusu işte çalıştırılacak araçların kira bedellerinde

meydana gelen fiyat tutarsızlığının ihalemizin yaklaşık maliyetini önemli ölçüde etkileyeceği

kanaati oluşmuştur.

Yukarıda bahsedilen suni ekonomik gündemden dolayı kurumumuzun mevcut mali

yapısında en büyük gelirlerinden olan su tahsilatının azalmasıyla zorunlu tasarrufa

gidilmesini gerektirmiştir. Bu kapsamda ihaleye çıkarken çalıştırılması öngörülen 196 araç,

Cumhurbaşkanlığının ve kurumumuzun almış olduğu tasarruf tedbirleri doğrultusunda araç

ve iş makinesi ihtiyacının revize edildiği hizmetlerin aksamadan yürütülebilmesi için 158

aracın yeterli olduğu İdarece Komisyonumuza bildirilmiştir. Bu gerekçelerle, işin nitelik ve

nicelik olarak idare tarafından azaltılmak suretiyle değişiklik yapılması uygun görülmüştür.

Diğer taraftan idaremizce hazırlanan ihale dokümanlarından sözleşme tasarısı ve

teknik şartnamede yer alan düzenlemelere işin başlama tarihi 01.01.2019 bitiş tarihi ise

sehven 31.12.2019 olarak düzenlenmiştir.

Kurumumuz her ne kadar bütçe yönünden özerk bir yapıya sahip olsa da

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi bünyesine bağlı bir kuruluştur. Dolayısıyla yaptığımız

hizmetler ve faaliyetlerimizin tanımı 5393 sayılı Belediye Kanununda detaylı olarak

tanımlanmıştır.

Adı geçen 5393 sayılı Belediye Kanununun Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri

başlıklı 67 nci maddesinde “Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

yetkili organın kararı ile park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç

kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım

işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili

destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin

hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon

ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu

ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler, süresi ilk mahallî

idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü

şahıslara gördürülebilir. ” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan düzenlemeye göre idaremizce hazırlanan ihale dokümanlarında belirtilen işin

en fazla 2019 yılı Eylül ayı sonuna kadar ihale yoluyla yüklenmeye girişilebileceği

belirtilmiştir. Bu tanımdan hareketle işin süresinin sehven yılsonuna kadar belirlendiği tespit

edilmiş olup mevcut ihale konu işin ihale dokümanında belirtilen tarihe kadar (31.12.2019)

yapılması kanunen mümkün değildir.

Yukarıda aktarılan tespitler ışığında mevcut kanun ve ikincil mevzuatta belirtilen

hususlar bir arada değerlendirildiğinde idaremizce yapılan “Araç Kiralama Hizmet Alımı

İşi” ihalesinin iptal edilmesinin gerek 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Temel İlkelerinde

belirtilen “kaynakların verimli kullanılmasını sağlanması” düzenlemesi gerekse 5393 sayılı

Belediye Kanununun 67 nci maddesinde belirtilen süreler nedeniyle kanuna aykırılık teşkil

etmeksizin revize edilmek suretiyle yeniden ihale yapılması gerekmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunun Bütün Tekliflerin Reddedilmesi ve İhalenin İptali

başlıklı 39'uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün

teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum

bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir

yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal

edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir, ’’hükmü mevcuttur.

Maddenin gerekçesinde; “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya

yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri

karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi

nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun

kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi

verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir. ” hususları belirtilmiştir.” ifadelerine yer

verilerek itirâzen şikayete konu ihalenin 1’inci kısımının iptal edildiği görülmüş olup,

başvuru sahibinin iddialarının ise ihalenin iptaline ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

Bu çerçevede yapılan esas incelemede;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” kenar başlıklı 5’inci maddesinde

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,

güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” kenar başlıklı

39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri

reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün

isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir

yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” kenar başlıklı 40’ıncı

maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik

açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

…

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar.

Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve

hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar

veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz

sayılır. …” hükmü,

Bahse konu Kanun’un “Kuruma itirâzen şikâyet başvurusu” kenar başlıklı 56’ncı

maddesinde “… İdare tarafından şikâyet veya itirâzen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal

edilmesi işlemine karşı yapılacak itirâzen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle

sınırlı incelenir. …” hükmü bulunmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü

maddesinde “… f) Yaklaşık maliyet: İhale onay belgesi düzenlenmeden önce idarece her türlü

fiyat araştırması yapılarak, Katma Değer Vergisi (KDV) hariç olmak üzere hesaplanan ve

dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen, ihale konusu işin öngörülen bedelini,

… ifade eder.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı

16.3.1’inci maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip

edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen herhangi bir husus olup

olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp

yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe

ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik

açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun

bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte

görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek

aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate

alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.

İhale konusu hizmetin;

a) Adı: ARAÇ VE MAKİNE KİRALANMASI

b) Miktarı ve türü:

12 Ay Süreli 1.Kısım (196 makine ve araç) ve 2.Kısım (81 araç) toplam 277 Çeşitli Tür

ve Miktarda Araç ve Makine Kiralama Hizmeti

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: KAHRAMANMARAŞ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL

MÜDÜRLÜĞÜ (KASKİ ) SORUMLULUK ALANI” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’inci maddesinde “20.1. Bu

ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar

20.2.1.

İhale 2 (iki) kısımdır. 1.Kısım veya 2.Kısıma teklif verilebileceği gibi her iki kısıma da

birlikte teklif verilebilir.” düzenlemesi,

Bahse konu Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi

başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün

teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi

nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte

derhal bildirilir.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama

tarihi 01.01.2019; işi bitirme tarihi 31.12.2019

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre

yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarıca, idare tarafından şikâyet veya itirâzen

şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirâzen şikâyet

başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği, idare tarafından, ihale

sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek bir hukuka

aykırılığın tespit edilmesi halinde bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar

verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, bu

hükümle, ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu

anlaşılmakla birlikte, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri

doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Ayrıca yine yukarıda belirtilen düzenleme ve açıklamalardan hareketle, idarenin, verilen

teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığı hususlarının sorgulanması

neticesinde, sunulan teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese ederek ve bütçe ödeneklerini

göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarının uygun bulunması sonucunda ekonomik açıdan en

avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirleme yetkisinin olduğu anlaşılmıştır.

Kamu İhale Kurulu’nun, 21.11.2018 tarih ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul Kararında,

Akkaya Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının

uygun bulunmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki

işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Bu surette şikâyete konu ihalenin 1’inci kısmı bağlamında, geçerli teklif olarak,

başvuru sahibi istekli olan Şahtem Tem. Petrol Taş. Servis Hizm. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd.

Şti. ile İnmak Teknik Yapı Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti.–Barik İnş. Taah. Taş. San. Tic. Ltd. Şti.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

İş Ortaklığı’nın teklifleri kalmıştır.

Ancak, idare tarafından, 06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında belirtilen

gerekçeler doğrultusunda ihalenin iptal edildiği görülmüş olup, söz konusu ihale komisyon

kararında belirtilen iptal gerekçeleri aşağıda incelenmiştir.

- 06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, başvuru sahibi isteklinin verdiği teklif

tutarını, 17.09.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, ihale üzerinde bırakılan istekli olan

Akkaya Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin verdiği teklif tutarı ile kıyaslayarak, iki teklif

arasında 794.457,00 TL fark olduğu gerekçesiyle ihalenin 1’inci kısmının iptal edilmesine

ilişkin olarak;

2018/409856 İhale Kayıt Numaralı “Araç ve Makine Kiralanması” ihalesinde 1’inci

kısım için hesaplanan yaklaşık maliyetin 29.876.337,37 TL olduğu, başvuru sahibi istekli

Şahtem Tem. Petrol Taş. Servis Hizm. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin

20.831.250,00 TL olduğu, bu kapsamda, başvuru sahibi isteklinin teklifinin 1’inci kısım için

yaklaşık olarak %30 oranında, yaklaşık maliyetten daha düşük olduğu tespit edilmiştir.

Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesinde ihalenin iptali hususunda idarelere

takdir yetkisi tanınmış olup, bu yetkinin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler

çerçevesinde kullanılması gerekmektedir.

Bu çerçevede yapılan değerlendirmede, 24.09.2018 onay tarihli ilk ihale komisyonu

kararı ile 1’inci kısımda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen başvuru

sahibi isteklinin ihaledeki konumunun Kamu İhale Kurulu tarafından alınan karar neticesinde

değiştiği, buna karşılık, idare tarafından, ihalenin 1’inci kısımlarında, geçerli teklif olarak

kalan başvuru sahibi isteklinin teklifinin, Kamu İhale Kurulu kararı ile geçersiz hale gelen bir

teklifle kıyaslanmak suretiyle yüksek olduğuna karar verildiği ve itirâzen şikâyete konu

ihalenin 1’inci, kısmının 06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile iptal edildiği, ancak,

başvuru sahibi isteklinin teklifinin, geçersiz bir duruma gelen teklif ile kıyaslanarak yüksek

olduğuna karar verilmesi yerine yaklaşık maliyet ile kıyaslanarak değerlendirme yapılmasının

yerinde olacağı, bu nedenle, ihale konusu işin öngörülen bedelini ifade eden yaklaşık maliyet

hesabının doğru bir şekilde yapıldığı varsayımından hareketle, başvuru sahibi isteklinin

teklifinin, yaklaşık maliyetten 1’inci kısımda %30 oranında daha düşük olduğu, idarelerce,

ihalelerde; eşit muamele, güvenilirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması

ilkelerinin gözetilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleyi gerçekleştiren idarenin

aldığı ihalenin 1’inci kısmının iptali kararının söz konusu gerekçesinin uygun olmadığı

sonucuna varılmıştır.

-06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, döviz fiyatlarındaki dalgalanmanın,

ihalenin yaklaşık maliyetini önemli ölçüde etkileyebileceğinden bahisle ihalenin 1’inci

kısmının iptal edilmesi gerekçesine ilişkin olarak;

Şikâyete konu ihalenin ilan tarihinin 16.08.2018, ihale tarihinin 17.09.2018, 1’inci

ihale komisyon kararının düzenlendiği tarihin 24.09.2018, 2’nci ihale komisyon kararının

düzenlendiği tarihin 22.10.2018 ve 21.11.2018 tarih ve 2018/UH.I-1971 sayılı Kurul Kararı

neticesinde alınan 3’üncü ihale komisyon kararının onaylandığı tarihin ise 06.12.2018 olduğu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

tespit edilmiştir.

Yaklaşık maliyetin tespiti ile başlayıp ihalenin iptal edilmesi ile sona eren ihale süreci

boyunca döviz kurlarında meydana gelen değişimin Merkez Bankası verileri kullanılarak

yapılan incelemesinde aşağıdaki tabloda yer alan bilgilere ulaşılmıştır.

Tarih

Kur Cinsi

USD/TL

İhalenin ilan tarihi: 16.08.2018

İhale tarihi: 17.09.2018

1’inci komisyon kararının onaylandığı tarih: 24.09.2018

2’nci ihale komisyon kararının onaylandığı tarih: 22.10.2018

5,79 TL

6,26 TL

6,22 TL

5,64 TL

5,36 TL

3’üncü ihale komisyon kararının onaylandığı tarihin: USD/TL

06.12.2018

1’inci ihale komisyonu kararının onay tarihi (24.09.2018) itibari ile 5,79TL olan döviz

($) kurunun, 2’nci ihale komisyon kararının onay tarihi (22.10.2018) itibari ile 5,64 TL’ye

düştüğü, 3’üncü ihale komisyon kararının onay tarihi (06.12.2018) itibari ile 5,36 TL’ye

kadar düştüğü görülmüştür.

16.08.208 tarihinde düzenlenen yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde,

yaklaşık maliyetin tespiti amacıyla, piyasa araştırması sonucu sektördeki 7 firmandan alınan

tekliflerin kullanıldığı, fiyat teklifi alınan firmalardan birisinin de başvuru sahibi Şahtem

Tem. Petrol Taş. Servis Hizm. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu tespit edilmiştir.

Şikâyete konu ihalenin “Araç ve Makine Kiralanması” işi olduğu, dolayısıyla yaklaşık

maliyetin büyük bir kısmının araç kiralama bedellerinden oluştuğu, yaklaşık maliyet

hazırlanması için idarece başvuru sahibi istekliden teklif alındığı, başvuru sahibi isteklinin

yaklaşık maliyetin hazırlanması için vermiş olduğu teklifin ihalenin 1’inci kısmına vermiş

olduğu tekliften düşük olduğu, ihaleye teklif verildiği tarihteki (17.09.2018) döviz kurunun

ihalenin yaklaşık maliyetinin hazırlanarak ilana çıkıldığı tarihteki (16.08.2018) döviz

kurundan yüksek olduğu, döviz kurundaki söz konusu artışın, ihaleye verilen tekliflerde

herhangi bir artış oluşturmadığı sonucuna varılmıştır.

Ayrıca ihalenin Akkaya Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin üzerine bırakıldığı 2’nci

ihale komisyonu kararının düzenlediği tarihteki döviz kurunun idarenin ihale iptal edildiği

3’üncü ihale komisyonu kararının düzenlendiği tarihteki döviz kurundan yüksek olduğu,

ayrıca idarenin iptal gerekçesindeki döviz kurlarındaki dalgalanmanın işin yaklaşık maliyetine

olan etkisinin ne yönde olacağının belirtilmediği hususları birlikte değerlendirildiğinde

idarelerce, ihalelerde; eşit muamele, güvenilirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanması ilkelerinin gözetilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleyi

gerçekleştiren idarenin aldığı ihalenin 1’inci kısmının iptali kararının söz konusu gerekçesinin

uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

-06.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, idarece, T.C. Cumhurbaşkanlığı ve

idarece alınan tasarruf tedbirleri dolayısıyla, ihale konusu işte kullanılacak olan 196 adet

aracın 158 adet araca indirildiği, bu sebeple işin nitelik ve nicelik olarak azaltılarak değişmesi

gerekçesiyle ihalenin 1’inci kısmının iptal edilmesine ilişkin olarak;

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

Cumhurbaşkanlığı kamuda tasarruf tedbirleri kararnamesinin yayımlanma tarihinin

10.10.2018 olduğu, 2’nci ihale komisyon kararı onay tarihinin 22.10.2018 olduğu,

görülmüştür.

06.12.2018 tarihinde idare tarafından ihale komisyonuna gönderilen yazıda “Daire

Başkanlığımızca ihalesi yapılan 2018/409856 IKN’li araç ve makine kiralanması hizmet alım

işi kapsamında 196 araç çalıştırılması öngörülmüştür. Ancak Cumhurbaşkanlığının ve

kurumumuzun almış olduğu tasarruf tedbirleri doğrultusunda araç ve iş makinası tekrardan

revize edilmiş olup; hizmetlerin aksamadan yürütülebilmesi için 158 aracın yeterli olduğu

değerlendirilmiştir…” ifadelerine yer verilmiştir.

06.12.2018 tarihli ihale komisyonu iptal kararında, su tahsilatının idarenin en büyük

gelir kaynağı olarak belirtildiği, söz konusu gelirin azalması sebebiyle zorunlu tasarrufa

gidildiği, Cumhurbaşkanlığı’nın ve idarenin almış olduğu tedbirler doğrultusunda araç ve iş

makinesi ihtiyacının revize edileceği sebebiyle ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.

06.12.2018 tarihli ihale komisyonu iptal kararında su tahsilatı geliri azalmasının

nedenlerine değinilmediği, söz konusu gelirin idarenin mali yapısına ne gibi bir etkisinin

olduğunun detaylandırılmadığı, kaldı ki şikâyete konu ihalenin onay belgesinde ödeneğinin

bulunduğu, 06.12.2018 tarihinde idare tarafından ihale komisyonuna gönderilen yazıda işin

niteliğinin değişmediği, aynı miktarda işin daha az sayıda araç ile yapılabileceğinin

belirtildiği görülmüştür.

Ayrıca ihalede çalıştırılacak araç sayının azaltılmasının işin maliyetine etkisinin

gösterilmediği, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında

yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde

“…Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,

yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve

yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı

işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”

hükmü ve Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi

ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale

Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin

sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise,

yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme

bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i

ödenir.” düzenlemesi gereği, ihale konusu işin, iş eksilişi yapılarak ifa edilebileceğinin idare

tarafından değerlendirilmeyerek ihalenin iptal edildiği,

Cumhurbaşkanlığının kamuda tasarruf kararnamesinin, 2’nci ihale komisyon

kararından önce yayınlandığı halde söz konusu komisyon kararında ihalenin Akkaya Tem.

İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, itirazen şikâyet sürecinden sonra ihalenin

başvuru sahibi isteklinin üzerinde bırakıldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde idarelerce,

ihalelerde; eşit muamele, güvenilirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması

ilkelerinin gözetilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleyi gerçekleştiren idarenin

aldığı ihalenin 1’inci kısmının iptali kararının söz konusu gerekçesinin uygun olmadığı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/070

: 54

: 27.12.2018

: 2018/UH.I-2118

sonucuna varılmıştır.

-İdarenin Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi bünyesine bağlı bir kuruluş olduğu,

idarece yapılacak hizmetler ve faaliyetler 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda detaylı olarak

tanımlandığı, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri

başlıklı” 67 nci maddesine göre hazırlanan ihale dokümanında belirtilen işin en fazla 2019

yılı Eylül ayı sonuna kadar ihale yoluyla yüklenmeye girişilebileceği, bu tanımdan hareketle

işin süresinin sehven yılsonuna kadar belirlendiği, gerekçesiyle ihalenin 1’inci kısmının iptal

edilmesine ilişkin olarak;

Şikâyete konu ihale konusu işin başlama tarihinin 01.01.2019 olduğu, işi bitirme

tarihinin ise 31.12.2019 olduğu anlaşılmıştır.

2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi

Hakkında Kanun’un “Seçim Dönemi - Seçim Başlangıç Tarihi ve Seçim Günü” başlıklı 8’inci

maddesinin ilk fıkrasında “Mahalli İdareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim

döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir, Aynı yılın Mart ayının

son Pazar günü oy verme günüdür.” hükmüne istinaden, mahalli idareler seçimleri 31 Mart

2019 Pazar günü yapılacaktır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri

başlıklı” 67 nci maddesinde “Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda