Ana Sayfa / Kararlar / Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü / 2017/537871-Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşlar İçin, 12 Ay Süreyle Kuruluş Mutfaklarında Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Servisi
Bilgi
İKN
2017/537871
Başvuru Sahibi
Karanfil Yemek Emlak Tem. İnş. Otom. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü
İşin Adı
Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşlar İçin, 12 Ay Süreyle Kuruluş Mutfaklarında Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Servisi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Karanfil Yemek Emlak Tem. İnş. Otom. San. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/537871 İhale Kayıt Numaralı “Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne Bağlı  
Kuruluşlar İçin, 12 Ay Süreyle Kuruluş Mutfaklarında Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Servisi”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü tarafından 11.12.2017 tarihinde açık  
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne Bağlı  
Kuruluşlar İçin, 12 Ay Süreyle Kuruluş Mutfaklarında Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Servisi”  
ihalesine ilişkin olarak Karanfil Yemek Emlak Tem. İnş. Otom. San. Tic. Ltd. Şti. nin  
05.02.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.02.2018 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 19.02.2018 tarih ve 13031 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
19.02.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/292 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale uhdesinde bırakılan S.C.Cansu Gıda Tarım  
Hay. Yemek Tem. İş San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine aykırı olduğu, aşağıda belirtilen nedenlerle  
teklifinin reddedilmesi gerektiği. Şöyle ki;  
1) Malzemeli Hesap Sunum Cetvelinin hatalı sunulduğu, Hesap Sunum Cetvelinin (A-  
Ana girdiler tablosu), aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılan iki haftalık örnek menüde  
yer alan yemeklerin içeriğindeki ana girdilerin tamamını kapsamadığı, anılan tabloda yer alan  
ana girdilerin birim fiyatları ve açıklama yöntemlerinin hatalı olarak cetvele yansıtıldığı, bazı  
ürünlerin örnek menüye göre hazırlanan yemek reçetelerinde bulunmasına rağmen, ana  
girdileri tablosunda yer almadığı,  
2) Ana girdiler ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının 0,80-0,95  
arasında olmadığı,  
3) İşin süresi boyunca etli, tavuklu ve sebzeli yemeklerin içeriklerinde kullanılması  
gereken taze balıklar, koyut eti(kemikli), kuzu eti(kemikli), sığır eti(kemiksiz), tüm tavuk,  
tavuk but ve tavuk göğüs toplam çiğ girdi miktarlarının eksik olarak hesaplandığı, dolayısıyla  
Malzemeli Yemek Sunum Hesap Cetvelinde yer alan miktarlarında yanlış olduğu, ayrıca adı  
geçen girdilerin birim fiyatlarının da eksik olarak Ek- H.4 cetveline yansıtıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
4) Örnek yemek menüsünde yer alan bazı yemeklerin içeriğindeki bal kabağı, çarliston  
biber, çam fıstığı, dolmalık biber, enginar, kakao, kavun, ketçap, konserve bamya, konserve  
bezelye, konserve fasulye, kornişon turşusu, kuru sarımsak, kuş üzümü, mayonez, mısır unu,  
nane(yaş), patlıcan, pırasa, pudra şekeri, şehriye, sivri biber, tahin helva ana girdilerinin birim  
fiyatlarının hatalı olarak Ek- H.4 cetveline yansıtıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması veren  
isteklinin, adı geçen ana girdilerin fiyatlarını tevsiki amacıyla borsa idaresi tarafından  
düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde  
gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belgelerin sunulması gerektiği, ancak maliyet düşürücü  
olarak mevzuatta belirlenen sürelerin dışındaki ve asgari birim fiyatların kullanılarak  
açıklama yapıldığı,  
5) Ana girdilerden olan “ceviz içi” ve “fındık” ürünlerinin birim fiyatlarının ticaret  
borsası bültenlerinde yer aldığı, ancak söz konusu istekli tarafından bu ürünlerin tevsiki  
amacıyla, ticaret borsalarında yer alan “kabuklu ceviz” ve “kabuklu fındık” birim fiyatlarının  
kullanıldığı,  
6) Ekmek, ayran, yoğurt gibi ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla Kamu Kurumu  
niteliğine haiz kuruluşların fiyat listelerinin kullanıldığı, sunulan fiyat listelerinin ilan/davet  
ile ihale tarihinden önceki tarihli fiyat listeleri ile açıklama yapıldığı, ayrıca sunulan fiyat  
listelerinin tarihi bulunmaması nedeniyle ürünlerin fiyatlarının teyidinin yapılamayacağı,  
sadece ilgili kurumun internet sayfası üzerinden temin edilen bilgisayar çıktısının alındığı  
tarihin bulunduğu,  
7) Bazı ürünlerin tevsiki amacıyla “Toptancı Hal Fiyatları” belgelerinin ilgili Toptancı  
Hali İdaresi tarafından düzenlenip düzenlenmediğinin bilinmediği, ilgili belgelerin onaysız  
olduğu, internet çıktısı halinde sunulduğu ve teyidi yapılamadığından açıklama kapsamında  
kullanılmasının uygun olmadığı,  
8) Sunulan EK – O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.2.7’nci maddesine göre hazırlanmadığı, belgelerde yer alan ana girdilerin fiyatlarının  
ağırlıklı ortalama birim maliyetlerinin altında olduğu, toplam tutarlarının da yanlış  
hesaplandığı, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı  
yapılan mal miktarları, ihale konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, ilgili belgeye  
“tarih ve sayı”nın verilmediği, söz konusu belgenin ilgili meslek mensubu tarafından her  
sayfasının kaşelenip imzalanmadığı, SMMM bilgileri ile meslek mensubunun kaşe  
bilgilerinin birbirinden faklı olduğu, ayrıca adı geçen tutanağın ekinde sunulması gereken  
ilgili meslek mensubuna ait “Faaliyet Belgesi”nin sunulmadığı, ayrıca EK-O.7 maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağını sunan isteklinin ana girdi listesindeki hangi ürünlerin üretici, hangi  
ürünlerin satıcısı olduğunun ayrı tablolar halinde belirtilmediğinden dolayı söz konusu  
belgenin bu bakımdan mevzuata uygun olmadığı, ilgili tutanakta yer alan her bir ana girdi  
için ayrı ayrı satır açılması gerekirken, bütün girdilere tek bir tabloda bir bütün olarak yer  
verildiği,  
9) Kahvaltı örnek menüsünde çorba bulunan günlerde, ilaveten içecek ekleyerek  
açıklama yapılması gerekirken, bahsi geçen içeceği(çay, süt, meyve suyu vb.) eklemediği,  
10) İçme suyu olarak kullanılacak olan ve kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
yanında verilecek olan 200 ml kapalı ambalajlı suyun ana girdi hesaplamasına dahil  
edilmediği,  
11) Ana öğünlerde yemeklerle birlikte verilmesi gereken ekmek evsafının “poşetli 50  
gr roll ekmek” olması gerekirken ana girdi hesabında “kg” cinsinden normal ekmek hesabının  
yapıldığı,  
12) Söz konusu istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasında “kg” yerine “adet”  
cinsinden “yumurta hesabı yapıldığı, böylece yumurta anagirdisinin toplam miktarının eksik  
ve yanlış hesaplandığı, diğer taraftan ihale dokümanı ekinde yer alan “Gıda malzemelerinin  
özellikleri” listesinin “F-Tavuk yumurtası” başlıklı maddesinde “7-Ortalama olarak bir  
yumurtanın ağırlığı 60 gr dan az olmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu düzenlemeye  
göre “kg” cinsinden yumurta hesabının yapılabilmesi için, “17 adet yumurtanın 1 kg (1000  
gr/ 60 gr = 16,66) geldiğinin” belirtilerek işin süresi boyunca kullanılacak olan “yumurta”  
anagirdi miktarının hesaplanması gerekirken bahsi geçen istekli tarafından “16 adet  
yumurtanın 1 kg geldiği” şeklinde açıklama sunulduğu,  
13) Yemek üretiminde kullanacak olan zeytinyağının “riviera” cinsinden, pirincin ise  
baldo cinsinden olduğu, ancak bahsi geçen istekli tarafından anılan ürünler için öngörülen  
bedelin tevsiki için sundukları ticaret borsası bültenlerinde “zeytinyağı” ve “pirinç” ibaresinin  
yer aldığı, dolayısıyla bahsi geçen ürünler için öngörülen bedellerin tevsik edilemediği,  
14) Kaşar peyniri ve beyaz peynirinin “Gıda malzemelerinin özellikleri” listesinde  
yapılan düzenlemeler gereğince “yağlı” ve “tam yağlı” niteliğinde olduğu, ancak bahsi geçen  
ürünler öngörülen bedellerin tevsiki için sunulan Ticaret Borsası bültenlerinde “kaşar peyniri”  
ve “beyaz peynir” ibarelerinin yer aldığı, söz konusu ürünlerin niteliğinin ihale dokümanında  
düzenlendiği üzere “tam yağlı” ve “yağlı” olma özelliklerini karşılayıp karşılamadığı  
hususunu açıkça anlaşılmadığı, bahsi geçen bu ürünler için öngörülen bedelin tevsik  
edilemediği,  
15) “Gıda malzemelerinin özellikleri” listesinde yer alan süt ürününü niteliğinin  
“pastörize süt”, kahvaltılarda yer verilen kutu sütün ise “ 200 gr UHT” olması gerektiği, oysa  
bahsi geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ticaret borsası  
bültenlerinde yer alan salt “süt” veya “inek sütü” birim fiyatlarının kullanıldığı,  
16) Yoğurt ürününü tevsiki amacıyla sunulan ticaret borsası bülteninde salt “yoğurt”  
ibaresinin yer aldığı, ancak ihale dokümanında düzenlendiği üzere söz konusu isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının “yağlı yoğurt” üzerinde yapılmadığı,  
17) Salam ürünün fiyatının tevsiki amacıyla sunulan ticaret borsası bülteninde salt  
“salam” ibaresinin yer aldığı, ancak salam fiyatının tevsikinin “dana salam” fiyatı ile  
açıklanmasının gerektiği, dolayısıyla ihale dokümanına aykırı açıklama yapıldığı,  
18) İhale konusu iş kapsamında menülerde engellilere verilecek olan çekirdeksiz siyah  
zeytin ürünün fiyatının tevsiki amacıyla sunulan ticaret borsası bülteninde salt “siyah zeytin”  
ibaresinin yer aldığı, ancak siyah zeytin fiyatının tevsikinin “çekirdeksiz siyah zeytin” fiyatı  
ile açıklanmasının gerektiği, dolayısıyla ihale dokümanına aykırı açıklama yapıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
19) Yemeklerin üretiminde kullanılacak olan maydanoz, dereotu, marul, kıvırcık ana  
girdilerinin kg cinsinden fiyatlarının tevsiki amacıyla, ticaret borsaları bülteninde yer alan  
adet veya demet fiyatlarının kullanıldığı,  
20) Paket yoğurt(200 gr), paket süt(200 gr), paket ayran(200 gr), pet bardak su(200  
gr), meyve suları kutu(1000 gr), tel kadayıf(yaş), konserve bamya, konserve fasulye ve maya  
gibi ürünlere ait fiyatların açıklamasında Kamu Kurum ve Kuruluşları ile ticaret borsası  
fiyatlarının mevcut olmasına rağmen, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu,  
ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine göre, malzemeli yemek alım  
ihalelerinde ana girdilerin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin  
kullanılamayacağı, fiyat teklifi alınan ürünlerin fiilen bulunmaması durumunda belge ile ispat  
edilmesi gerektiği,  
21) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibarelerin yer almadığı, söz konusu  
fiyat tekliflerinde TÜRMOB kaşesinin bulunmadığı,  
22) Asgari işçilik maliyet hesaplamasının doğru yapılmadığı, Ulusal bayram ve genel  
tatil günlerinde çalışma (108,5 gün çalışma ücreti) ücretlerinin hesaplamaya dahil edilmediği,  
çalışacak olan işçilere ihale dokümanında belirtilmesine rağmen, verilmesi gereken yemek ve  
yol giderlerinin işçilik hesaplamasına dahil edilmediği, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan  
her bir iş kalemi için örnek menüyü kullanarak hesaplanan birim öğün maliyetleri ile öğün  
başına düşen birim işçilik maliyetlerinin toplanıldığında bulunan tutarın, bahsi geçen  
isteklinin ihalede teklif ettiği birim fiyatların üzerinde olduğu, birim fiyat teklif cetvelinde yer  
alan her bir kalemin, birim işçilik maliyetlerine eşit olarak dağıtılmadığı, dolayısıyla teklif  
edilen birim fiyatların tevsik edilemediği, iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların, “ana  
girdi maliyeti + işçilik maliyetini” karşılayamadığı, diğer taraftan aşırı düşük teklif açıklaması  
veren isteklinin toplam miktar ve toplam tutar açıklaması yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşır düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
...” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “Hizmet alımı ihalelerinde  
sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.  
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;  
SD: Sınır değeri,  
YM: Yaklaşık maliyeti,  
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu  
anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten  
yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,  
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne  
uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık  
maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,  
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını  
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak  
üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre  
Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)  
geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TLsinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
” açıklamaları yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Tokat Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşlar İçin, 12 Ay  
Süreyle Kuruluş Mutfaklarında Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Servisi  
b) Miktarı ve türü:  
Tokat Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü için Toplam 175.716 öğün; Tokat  
Huzurevi Müdürlüğü için Toplam 118.166 öğün; Turhal Engelsiz Yaşam Bakım ve  
Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü niçin 181.800 öğün Malzemeli Mamul Yemek alımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Tokat Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü Mutfağı, Tokat  
Huzurevi Müdürlüğü Mutfağı, Turhal Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi  
Müdürlüğü Mutfağı.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu  
ihalede kısmi teklif verilebilir.  
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar  
isteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Bahsi geçen İdari Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.  
İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen  
yönteme göre sınır değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır. ” düzenlemeleri yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından; malzemeli yemek hizmet  
alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı ve bu menülerde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği, teklifi aşırı düşük bulunan  
istekliler tarafından öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek–H.4) hazırlanarak açıklama kapsamında  
sunulması, söz konusu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için ise “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok  
olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan  
isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ana girdi ibaresi kapsamında; kırmızı et, beyaz et,  
balık, işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi), kuru gıdalar (pirinç, bulgur,  
nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze, meyve, toz şeker, süt, yoğurt, ayran, yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı), kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi), pet su ve ekmeğin açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınacağı, isteklilerin  
beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji  
giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen  
sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler,  
portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı  
girdiler” başlığında değerlendirileceği ve anılan unsurlar için açıklama sunulmasının  
gerekmediği anlaşılmaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin, 1. kısmına 16 isteklinin teklif verdiği, AVG Gıda San. Tic.  
Ltd. Şti.nin teklifinin bilançosu ve banka referans mektubunun teklif zarfı içinde olmaması ve  
Taşhan Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifin ise bilanço bilgilerinin eksik olması nedeniyle  
değerlendirme dışı bırakıldığı, kalan 14 isteklinin teklifinin geçerli olduğu, birim fiyat teklif  
mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olanlar esas alınarak hesaplanan sınır değerin  
970.009,73 TL olarak belirlendiği, bu değerin altında kalan S.C.Cansu Gıda Tic. Ltd. Şti.,  
Karanfil Yemek San. Tic. Ltd. Şti., Deha Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş., ve Çağrı Gıda İnş. San.  
ve Tic. A.Ş.den aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği, C.Cansu Gıda Tic. Ltd. Şti. ve  
Karanfil Yemek San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları yaptığı, sınır değerin  
altında kalan 2 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması yapmadığı, 26.01.2018 tarihli ihale  
komisyon kararı ile ihalenin bahsi geçen kısmında aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen  
2 istekliden biri olan S.C.Cansu Gıda Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif, Karanfil Yemek San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
teklif olduğu görülmüştür.  
İdare tarafından teklifleri aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen  
19.12.2017 tarihli “aşırı düşük teklif açıklama talebi” adlı yazıda “…Verilecek hizmetin  
ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve hizmetlerin temininde kullanılacak avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları  
da dikkate almak suretiyle aşırı düşük teklifleri değerlendirerek ihaleyi sonuçlandıracaktır.  
Hükmü gereğince açıklamanızın 4 iş günü içerisinde mesai bitimine kadar Müdürlüğümüze  
sunmanızı, belirtilen süre içerisinde gelmeyen ve aşırı düşük açıklama sunmayan firmaların  
teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır…” ifadelerine yer verilmiştir.  
İhale uhdesinde bırakılan S.C.Cansu Gıda Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında “ana girdi”, “işçilik”, “yardımcı giderler” oranlarının belirtildiği  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ile birim fiyat ve tutarların yer aldığı ana  
girdi listesi, işçilik birim maliyeti ile yemek maliyetlerinin gösterildiği tablolar, miktar, birim  
fiyat, öğün sayısı ve toplam tutar sütunlarının yer aldığı gramaj tablosu, personel  
maliyetlerine ilişkin tablo ve KİK asgari işçilik hesaplama modülü çıktısı, bir kısım girdilere  
ilişkin Ek-O.7 nolu Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı, Ticaret Borsası Bültenlerinin yer  
aldığı tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibinin şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının, idarenin 09.02.2018  
tarihli şikayete cevap yazısı ile “iddiaların incelendiği, söz konusu eksikliklerin bulunmadığı,  
itiraz edilen hususların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 8.4., 79.2.2.2., 79.2.2.3., 79.2.2.7., ve  
79.2.6’ncı maddeleri ile ihale dokümanında yer alan İdari Şartname’nin 33.2. ve 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde uygun olduğu” ifadelerine yer verilmek  
suretiyle reddedildiği görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerin  
başvuru sahibi tarafından iddia edilen hususlar bakımından sırasıyla incelenmesi neticesinde  
aşağıdaki şekilde tespitler yapılmıştır.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin söz konusu iddialarının somut bir hukuka aykırılık gerekçesine  
veya delile dayanmadığı, Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek-H.4) ve yemek  
reçetelerinde yer alan girdilerden hangilerinin açıklamalarında hata yapıldığına ve ihale  
süresince kullanılacak ana girdilerden hangilerinin söz konusu hesap cetveline  
yansıtılmadığına ilişkin dilekçede somut bir belirleme yapılmadığı, iddiaların genel nitelikli  
hukuka aykırılık ifadeleri içerdiği ve bahse konu iddiaların dolaylı olarak EK-H.4 belgesi ile  
yemek reçetelerinin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini  
içerdiği anlaşılmış olup, Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme  
sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığından,  
anılan iddiaların reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
İhale uhdesinde bırakılan S.C.Cansu Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ve ekleri incelendiğinde, söz konusu  
cetvelde ana girdiler toplamının 462.207,15222011 TL, ana girdi maliyetinin toplam teklif  
tutarına oranının 0,561156, işçilik girdileri toplamının 218.675,7554044 TL, işçilik  
maliyetinin toplam teklif tutarına oranının 0,265490 olduğu, ana girdi ile işçilik maliyetinin,  
toplam  
teklif  
tutarına  
oranının  
ise  
0,8266  
olduğu  
(462.207,15222011+218.675,7554044=680.882,90762451 / 823.669,38) ve Kamu İhale  
Genel Tebliği’nde belirtilen oranlar (0,80-0,95) arasında yer aldığı görülmüş olup, söz  
konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “…Malzemeli yemek alımı  
ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate  
alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri  
kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar  
açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek  
ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı;  
örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri  
durumunda açıklama uygun kabul edilecektir…” açıklaması yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasından, isteklilerin malzemeli yemek alımı  
ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderlerini dikkate  
alarak aşırı düşük teklif açıklama yapması ve istekliler tarafından toplam miktar ve tutar  
açıklaması yapılmayacağı anlaşılmaktadır.  
İki haftalık örnek menü içerisinde yer alan yemekler içinde kullanılan taze balıklar,  
tüm tavuk, kuzu eti(kemikli) ve tavuk göğsü ana miktarlarının, idare tarafından verilen  
gramajlar ile aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin kullandığı gramajların aynı olduğu,  
toplam ana girdi miktarlarının eksik olarak hesaplanmadığı görülmüştür. Ancak sığır eti  
gramajının eksik olarak hesaplandığı ve Ek.-H.4 cetveline yansıtıldığı anlaşılmıştır.  
Teknik Şartname’de düzenlenen 2 haftalık örnek menünün dipnot kısmında “Yemekler  
içinde kullanılacak ( ET ) Gıda Rasyonunda Koyun Kemikli et ve Sığır kemiksiz et gramajları  
ayrı ayrı gösterilmiş olup, yalnız birisi üzerinde açıklama yapılacaktır.” düzenlemesinin yer  
aldığı, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının, sığır  
eti(kemiksiz) birim fiyatının tevsik edildiğinin görüldüğü, ayrıca koyun(kemikli) eti birim  
fiyatı ile açıklama yapılmasına gerek olmadığı, taze balıklar, kuzu eti(kemikli), sığır  
eti(kemiksiz), tüm tavuk ve tavuk göğüs birim fiyatlarının Ek-H.4 cetveline doğru  
yansıtıldığı, ayrıca koyun eti(kemikli) ürünün seçenekli ürün olması nedeniyle ve tavuk but  
ürünün 2 haftalık örnek menüde yer alan yemekler içeriğinde kullanılmayacak girdi olması  
nedeniyle birim fiyat öngörülmesine gerek olmadığı anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak sığır etine ilişkin miktarların eksik hesaplanmış olduğu anlaşıldığından,  
başvuru sahibinin iddiasının bu yönüyle uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “…Bu maddede yer alan ana  
girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis,  
kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze;  
meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı  
malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak  
unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi  
niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama  
yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez…” açıklaması yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25.3.4’üncü maddesinde “Diğer  
giderler: Tokat Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü için ;İçme suyu, yemeğin  
özelliğine göre ketçap, mayonez, limon, sirke, çeşitli baharatlar, temizlik malzemeleri, plastik  
çöp torbası, umut evleri ve grup mutfakları için LPG dolum masrafları, yemek numunelerinin  
mikrobiyolojik analizi, yemek imalatı servis ve temizliği, kullanılacak malzeme, iş kazası ve  
hijyene ilişkin personelin eğitimi, idarenin demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim  
edilecek her türlü ekipmanın bakım ve onarımı, yüklenici firma tarafından temin edilecek  
makine ve teçhizat, ilaçlama, yemeğin yapımında kullanılacak elektrik, su, doğalgaz ile  
nakliye (çiğ malzemelerin umut evlerine götürülmesi), ihale ve sözleşmeye ilişkin damga  
vergileri ve Kamu İhale Kurum payı teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Söz konusu iddiada yer alan ana girdilerin fiyatlarının Ticaret Borsası fiyatları ve  
EK.O.7 ile tevsik edildiği, borsa bültenlerinin ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde geçerli  
olduğu, söz konusu ana girdilerin birim fiyatlarının EK.H.4’e doğru bir şekilde aktarıldığı,  
yukarıda bahsi geçen Tebliğ açıklaması ile İdari Şartname düzenlemesi bir arada  
değerlendirildiğinde, çam fıstığı, kakao, ketçap, pudra şekeri, kuş üzümü, mayonez, mısır unu  
girdilerinin yardımcı girdiler olduğu, ana girdilerden olmadıkları dolayısıyla açıklama  
yapılmasına gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Ancak ihale dokümanında düzenlenen 14 günlük örnek yemek menülerinde yer alan  
etli taze fasulye yemeği ile etli bamya yapımında kullanılacak malzemeler arasında konserve  
fasulye ve konserve bamyanın yer aldığı, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu yemeklerin içeriğinde bulunan konserve  
fasulye ile konserve bamya için gramaj belirtilmediği ve anılan malzemeler için birim fiyat  
tevsikinin yapılmadığı görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “ceviz içi” ve “fındık” birim fiyatları için,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
sırasıyla Ankara ve Sakarya Ticaret Borsası fiyatlarının kullanıldığını görüldüğü, anılan bu  
girdiler için sunulan ortalama birim fiyatların “kabuklu ceviz” ve “kabuklu fındık” olmadığı  
anlaşıldığından söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6, 7, 20 ve 21’inci iddialarına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların tevsiki amacıyla  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında SMMM onaylı EK-O.7 belgeleri ile ticaret borsası  
fiyatlarının kullanıldığı, toptancı hal fiyatları, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan  
edilen fiyatların ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin fiyat tevsikinde kullanılmadığı  
görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 8'inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 28 çeşit malzemenin birim fiyatlarını tevsik  
etmek üzere 2017 yılı 3. geçici vergi beyanname dönemine (son geçici vergi beyanname  
dönemi) ilişkin olarak düzenlenen EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı sunulduğu,  
açıklamaların maliyete dayalı olarak yapıldığı, her bir ana girdiye ayrı satır açıldığı bahse  
konu istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı  
ortalama birim maliyetlerin altında olmadığı, anılan tutanak ile fiyat tevsiki yapılan ana  
girdilerin ihale konusu işte kullanılacak olan miktarlarının en az yarısı kadar son geçici vergi  
beyanname döneminde alım yapılmış olduğu, EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağının  
her sayfasının SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı ve tutanağın ekinde geçerlilik süresi  
25.03.2018 tarihine kadar olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin yer aldığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 9'uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihalenin 1. kısmına ait Teknik Şartname’de yer alan 2 haftalık örnek  
menüde çorba yemeğinin yer aldığı kahvaltı öğününde çay, süt, meyve suyu gibi ürünlerin yer  
almadığının görüldüğü, diğer günlerde çay ve süt girdilerine yer verildiği, aşırı düşük teklif  
açıklaması sunan isteklinin, yukarıda aktarılan ürünleri çorba verilen kahvaltı öğününe  
eklemesine gerek bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 10'uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından açıklanması istenen ana girdiler biri olan  
“paket bardak 200 ml su”yun ana girdi hesabında yer aldığı ve fiyatının Ek. O.7 belgesi ile  
tevsik edildiği görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından ekmek ana girdisinin “paketli roll ekmek  
50 gr” olarak Ek.O.7 maliyet/satış tespit tutanağı ile açıklandığı, kg üzerinden açıklama  
yapılmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
ulaşılmıştır.  
11) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “…Malzemeli yemek alımı  
ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate  
alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri  
kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar  
açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek  
ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı;  
örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri  
durumunda açıklama uygun kabul edilecektir…” açıklaması yer almaktadır.  
İhale dokümanı ekinde yer alan Gıda malzemelerinin özellikleri listesinin “F-Tavuk  
yumurtası başlıklı maddesinde “…7- Ortalama olarak bir yumurtanın ağırlığı 60 gr dan az  
olmayacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasından hareketle, isteklilerin malzemeli yemek  
alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderlerini dikkate  
alarak aşırı düşük teklif açıklama yapması gerektiği, isteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatları açıklamaları gerekmekte olup,  
istekliler tarafından toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacağı anlaşılmaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından,  
Teknik Şartname’de yer alan iki haftalık örnek menüdeki yumurta ana girdisi için adet  
üzerinden değil kg üzerinden idarece öngörülen miktarlara uygun olmak üzere  
açıklamalarının sunulduğu, yukarıda yer verilen tebliğ açıklamaları uyarınca işin süresi  
boyunca kullanılacak yumurta miktarının açıklamasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından,  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
12) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda malzemeler özellikleri” listesinin “C- Yağlar”  
başlığında “ZEYTİN YAĞI (RİVİERA)  
1)Adeti hararette mavi ve berrak olacak tortu ve suyu bulunmayacaktır. Rengi altın  
sarısı yeşilimtrak sarı ve ya açık renkte olabilir...” düzenlemesi,  
Ayrıca Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda malzemeler özellikleri” listesinin “B- un,  
unlu mamüller ve kuru gıda” başlığında “PİLAVLIK PİRİNÇ:  
8.İthal malı pirinç kabul edilmez. Pirinçler 1 kg pişirildikten sonra çeşni ve artım  
bakımından uygun bulunduğu takdirde kabul edilir. Baldo cinsi pirinç kullanacaktır…”  
düzenlemeleri yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan düzenlemelerden, yemeklerde kullanılacak pirincin baldo cinsi,  
zeytinyağının ise “riviera” cinsi olması gerektiği anlaşılmaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
Ankara Ticaret Borsası Haziran 2017 bülteni ile “baldo pirinç” fiyatının, İzmir Ticaret  
Borsası Mayıs 2017 bülteni ile zeytinyağı yemeklik “riviera” fiyatının tevsik edildiği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
13) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda malzemeler özellikleri” listesinin “A-Süt ve süt  
ürünleri başlığında “KAŞAR PEYNİRİ (YAĞLI)  
Kendine has tadı, rengi ve kokusu olacak taze şekilde 1-1 .5 kg lık paketler içinde  
getirilecektir. Gıda maddeleri tüzüğüne uygun olacaktır.  
BEYAZ PEYNİR: (YAĞLI)  
1.Beyaz peynir, çiğ süt (TS 1019) standardına uygun sütlerin imalat tekniğine göre  
işlenmesi ve olgunlaştırılması sonucu elde edilen kendine has şekil, renk, koku, tat ve aroması  
olan peynirdir… ” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında, Ankara Ticaret Borsası Kasım 2017 bülteni ile “tam yağlı  
beyaz peynir fiyatının, İzmir Ticaret Borsası Ekim 2017 bülteni ile “yağlı kaşar peyniri”  
fiyatının tevsik edildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
14) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda malzemeler özellikleri” listesinin “A- Süt ve Süt  
Ürünleri” başlığında “SÜT:  
-Pastorize süt 1.sınıf yağlı süt olmalıdır. (Yağ oranı % 3 m/v)  
-Pastorize sütlerde yağsız katı madde miktarı en az % 8 m/v olmalıdır.  
-E. Coli bulunmamalıdır.  
-1.sınıf Pastörize süt, özel cihazlarda temizlenmiş ve homojenize edilmiş ekstra kaliteli  
veya birinci sınıf çiğ sütlerin (TS 1018) pastörize edilmesi ile elde edilmiş olmalı, 1 ml de  
toplam bakteri sayısı 20.000 den fazla olmamalı ve koliform bakteri bulunmamalı, 0,5 ml si  
0,05 mg fenol değerinden çok fosfataz aktivitesi göstermemeli, metalimsi, pişmiş ve okside  
olmuş, tabii olmayan bir tat ve kokuda homojenize edilmiş olmalıdır.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında, SMMM onaylı EK-O7 belgesi ile “süt patörize tam yağlı”  
fiyatının ve “paket süt 200 ML (UHT)” fiyatının tevsik edildiğinin anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır  
15) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda malzemeler özellikleri” listesinin “A- Süt ve Süt  
Ürünleri” başlığında “…Yoğurtlar yağlı yoğurt olmalıdır...” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
teklif açıklaması kapsamında, SMMM onaylı EK-O7 belgesi ile “yoğurt (tam yağlı)” fiyatının  
tevsik edildiğinin anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
16) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda malzemeler özellikleri” listesinin “A- Süt ve Süt  
Ürünleri” başlığında “SALAM (TSE 979)  
-Salam büyükbaş ve küçük baş kasaplık hayvan gövde etlerinin veya bunların  
karışımlarının kemik, yağ, sıfak, sinir, kıkırdak ve tendonlardan ayrılıp kıyıldıktan sonra  
gerekli yardımcı maddelerin katılmasıyla hazırlanan et hamurunun kılıflara doldurulması ve  
tiplerine uygun tarzda dumanlanıp suda pişirilmesi ile yapılan et mamülüdür…” düzenlemesi  
yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen düzenlemeden, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında salam fiyatını sadece dana salam şeklinde açıklamasının zorunlu olmadığı,  
açıklamasını küçükbaş hayvanlardan üretilen salam fiyatı ile de yapabilmelerinin mümkün  
olduğu anlaşılmaktadır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
Sakarya Ticaret Borsası Kasım 2017 bülteni ile “salam” fiyatının tevsik edildiği anlaşıldığı,  
dolayısıyla ihale dokümanına aykırı açıklama yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
17) Başvuru sahibinin 18’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “İşin tanımı” başlıklı 2’nci maddesinin “H- Malzeme Miktarları”  
alt başlığında “…Menülerde Yeşil Zeytin kullanılmayacak. Siyah zeytin; personele normal ve  
Engellilerimiz için çekirdeksiz olacaktır…”düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında, SMMM onaylı EK-O.7 2017 bülteni ile “siyah zeytin  
çekirdeksiz” fiyatının tevsik edildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
18) Başvuru sahibinin 19’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
Ankara Ticaret Borsası Eylül 2017 bülteni ile “maydanoz” kg fiyatının, Ankara Ticaret  
Borsası Haziran 2017 bülteni ile “dereotu” kg fiyatının, Ankara Ticaret Borsası Ekim 2017  
bülteni ile “marul” kg fiyatının tevsik edildiği anlaşıldığı,  
Diğer taraftan kıvırcık girdisinin Teknik Şartname’de sunulan 2 haftalık örnek menüde  
yer alan ana girdilerden olmadığı anlaşıldığından, bahsi geçen bu girdi için açıklama  
yapılmasının gerekli olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
19) Başvuru sahibinin 22’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
…25.3.2. Yemek ve yol giderleri:  
Tokat Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğünde; Yemeklerin kuruluşta  
pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26) gün üzerinden fiilen çalışan  
personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli;  
(BİR) aşçı,  
(İKİ) aşçı yardımcısı,  
(İKİ) servis elemanı,  
(İKİ) bulaşıkçı personelin,  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yol, giyim, ulusal bayram ve genel  
tatil günlerinde çalışma (108,5 gün)] teklif fiyata dâhildir.  
Çalışan personele her ay 26 gün üzerinden brüt 7 (Yedi) TL.sı yol ücreti ödenecek ve  
ayrıca aylık bordroda gösterilecektir.  
Teknik Şartnamenin Genel Hususlar başlıklı kısmının 29 ncu maddesinde belirtilen  
giyecek yüklenici firma tarafından personele ayni olarak verilecektir…” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “KİK İşçilik Modülü” kullanılarak ve ihale  
dokümanında öngörülen personel maliyetleri öngörülerek, işçilik hesabının yapıldığı, ulusal  
bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışma için ödenecek (toplam 108,5 günün)  
ücretin yanında yol bedelinin de hesaplamalara dahil edildiği, ayrıca istekli tarafından  
personel için yemek bedeli öngörüldüğü anlaşıldığından söz konusu iddia yerinde  
görülmemiştir.  
Ayrıca birim öğün maliyetlerinin toplamı ile öğün başına düşün birim işçilik  
maliyetlerinin toplamı sonucunda bulunan tutarın, öğün için teklif edilen birim fiyatın  
üzerinde olmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Öte yandan, ihalenin itirazen şikâyete konu olan 1’inci kısmının (Tokat Bakım  
Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü) yaklaşık maliyeti dikkate alındığında 4734 sayılı  
Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin  
8.562,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 12.843,00  
TLnin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 4.281,00 TLnin  
yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, S.C.Cansu Gıda Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin  
reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/016  
: 65  
: 14.03.2018  
: 2018/UH.I-595  
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince  
düzeltici işlem belirlenmesine,  
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,  
Oybirliği ile karar verildi.