2018/UH.I-933 - Kamu İhale Kararı - 75 Kalem 34449 Ölçüm Kalibrasyon Hizmeti

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/027

: 45

: 09.05.2018

: 2018/UH.I-933

BAŞVURU SAHİBİ:

Unitest Deney ve Kalibrasyon Hizmetleri San. Tic. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Antalya İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/415373 İhale Kayıt Numaralı “75 Kalem 34449 Ölçüm Kalibrasyon Hizmeti” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Antalya İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 15.09.2017

tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “75 Kalem 34449 Ölçüm Kalibrasyon Hizmeti”

ihalesine ilişkin olarak Unitest Deney ve Kalibrasyon Hizmetleri San. Tic. A.Ş.nin

04.10.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.10.2017 tarihli yazısı ile reddi

üzerine, başvuru sahibince 25.10.2017 tarih ve 58412 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan

25.10.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale

Kurulunun 04.04.2018 tarih ve 2018/MK-121 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye

aşağıda yer verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/2663-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında

yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Kalite Merkezi Müh. Dan.

Eğitim İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. – Turtest Med. Kal. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının yeterlik

kriteri olarak düzenlenen İdari Şartname’nin 7.5.4 ve 7.6’ncı maddesi ile Teknik

Şartname’nin A.5, A.23 ve A.27 maddelerini karşılamadığı, şöyle ki;

1-İyonizan radyasyon içeren röntgen, mamografi, tomografi gibi radyoloji cihazlarının

kalibrasyonu için kullanılacak ölçer sistemlerin kalibrasyonunda RQR, RQR-M ve RQT

serileri gibi ISO 4037 standardı X ışını demeti kaliteleri kullanılması gerektiği, radyoterapide

kullanılan iyon odaları ve Geiger-Mueller radyasyon dedektörlerinin kalibrasyonu

konusunda, 17025 akreditasyonu bulunan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Sarayköy ve

Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi’nde bulunan İkincil Standart Dozimetri

Laboratuvarının (SSDL), radyolojik X ışını enerjilerinde ölçüm yapabilen cihazların

kalibrasyonu konusunda hizmet verebildiği, Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü

Kalibrasyon Laboratuvarı’nın da TÜRKAK akreditasyonuna sahip olmamakla birlikte

referans cihazlarının izlenebilirlikleri sayesinde kalibrasyon sertifikası düzenleyebildiği,

Türkiye’de bu iki kurum haricinde adı geçen radyasyon ölçüm cihazlarına uluslararası

izlenebilirliği olacak şekilde kalibrasyon yapabilecek başka bir kuruluş ya da laboratuvar

bulunmadığı, radyasyon ölçer sistemlerin kalibrasyonu için bu iki kurumda ya da yurtdışında

izlenebilirliği sağlanmış yetkili bir laboratuvarda kalibrasyonunun yapılmasının şart olduğu,

endirekt yolla kVp ölçümü yapan sensörlerin kalibrasyonu için kVp değerini doğrudan

ölçebilen “VoltageDivider” cihazlarının kullanılması gerektiği, bu kalibrasyonun da

Türkiye’de sadece bahsi geçen iki kurum tarafından yapılabildiği, bu laboratuvarlar haricinde

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/027

: 45

: 09.05.2018

: 2018/UH.I-933

kalibrasyon için yurtdışından hizmet alınması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan İş

Ortaklığının İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesine ve Teknik Şartname’nin A.23 ve A.27

maddesine uymadığı, anılan İş Ortaklığının beyan ettiği radyasyon ölçer sistemlerinin

sertifikalarının akredite edilmiş bir üst kurum tarafından kalibrasyonlarının yapılmadığı,

izlenebilirliğinin sağlanmadığı,

2-Kendi firmalarına ait fizyolojik sinyal izleme grubu, solunum sistemleri,

elektrocerrahi grubu, elektro-terapi sistemleri grubu ve infüzyon pompaları için akış

grubunda kullandıkları biyomedikal referans donanımların izlenebilirliğin en kısa yoldan

akredite edilmiş bir

kurulabilmesi ve en düşük belirsizlikle ölçümlenebilmesi için doğrudan

üst kurum olan TÜBİTAK-UME’ve gönderildiği,

TÜBİTAK-UME’ye iletilen referans

cihazları için sadece metrolojik vasıflarının belirlenmesi ile yetinilmediği, cihazların ürettiği

ve/veya ölçtüğü değerlerin de izin verilen metrolojik hata sınırları içerisine çekilmesi için

gerekli ayar işlemlerinin gerçekleştirildiği, böylelikle uygulamada referans cihazlarla

doğrudan güvenilir ölçümlerin gerçekleştirilmesi hususunda gerekli önlemlerin alındığı, ihale

üzerinde bırakılan İş Ortaklığı tarafından ise bu şartların karşılanmadığı ve İdari

Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesine ve Teknik Şartname’nin A.23 ve A.27 maddesine

kredite edilmiş bir üst kurum

uymadığı, İş Ortaklığının tüm referans cihazlarının a

tarafından kalibrasyonlarının yapılmadığı

ve izlenebilirliğinin sağlanmadığı,

3-İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın Teknik Şartname ekinde ve TKHK

Biyomedikal Metroloji Faaliyetleri Kılavuzunda belirtilen bazı Türk Standartlarının

uygulanabilmesi için gerekli ekipmana sahip olmadığı, şöyle ki;

a)İdari şartnamenin ekinde bulunan 50, 58 ve 59 numaralı kalemler olan

“(RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME) C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL”,

“(RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME) RADYOSKOPİ / FLOROSKOPİ SİSTEMİ

DİJİTAL” ve “(RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME) U KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ

DİJİTAL” sistemlerine, “TS EN 62220-1- 3 Elektrikli Tıbbi Donanım - Sayısal X-Işını

Görüntüleme Cihazlarının Özellikleri - Bölüm 1-3: Algılayıcı Kuantum Veriminin Tayini-

Dinamik Görüntülemede Kullanılan Dedektörler” ve “TS EN 61262-7 Elektrikli Tıbbi

Ekipman-X Işın Görüntü Şiddetlendiricilerinin Elektro-Optik Özellikleri- Bölüm 7:

Modülasyon Transfer Fonksiyonunun Tayini” standartları uyarınca uygulanacak metroloji

faaliyetinde kullanılacak olan kenar fantomu,

b)İdari Şartname’nin ekinde bulunan 53 ve 54 numaralı kalemler olan

“(RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME) DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL

(DR)” ve “(RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME) DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ

DİJİTAL (DR) TAŞINABİLİR” sistemlerinde, “TS EN 62220-1-1 Elektrikli Tıbbi Donanım -

Sayısal X-Işını Görüntüleme Cihazlarının Özellikleri - Bölüm 1-1: Algılayıcı Kuantum

Veriminin Tayini - Radyografık Görüntülemede Kullanılan Dedektörler” standardı uyarınca

uygulanacak metroloji faaliyetinde kullanılacak kenar fantomu,

c)İdari Şartname’nin ekinde bulunan 50, 53, 55, 58 ve 59 numaralı kalemlere “TS EN

60601-1-3 Elektrikli Tıbbi Cihazlar Bölüm 1: Güvenlik İçin Genel Kurallar- Kısım 1.3

Yardımcı Standart Teşhis Amaçlı X-Işını Cihazında Radyasyon Korunması İçin Genel

Kurallar” standardına göre yapılacak sızıntı radyasyon ölçümlerinde kullanılacak düşük doz

ve enerji bölgesine hassas radyasyon dedektörü,

d)İdari Şartname’nin ekinde bulunan 20 numaralı “EKG (ELEKTRO KARDİYO

GRAFİ)" sisteminin “TSE IEC/TR 60854 Ultrasonik Eko Ekipmanlarının Performansının

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/027

: 45

: 09.05.2018

: 2018/UH.I-933

Ölçülmesiyle İlgili Yöntemler” ve “IEC/TS 61390 Gerçek Zamanlı Ultrasonik Eko Sistemi -

Performans Özelliklerinin Belirlenmesi İçin Test Prosedürleri” standartlarına göre

uygulanacak metroloji faaliyetinde kullanılacak doppler akış fantomu,

Bu fantom ve ölçüm sistemlerine sahip olmayan İş Ortaklığı’nın yeterli bir metroloji

hizmeti sunamayacağı,

4-İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın her iki ortağı tarafından sunulan iş

bitirmelerin hem benzer iş olarak kabul edilen iş grubunda hem de sözleşme içeriği kısmında

gerçeği yansıtmadığının düşünüldüğü, Kocaeli Kamu Hastaneleri Birliği tarafından yapılan

2017/373122 İKN’li ihaleye ait komisyon kararından her 2 firmanın da ilgili iş bitirmelerinin

tek bir sözleşme kapsamında

olmadığının anlaşıldığı,

5-İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın ortağı Kalite Merkezi Müh. Dan. Eğitim İç

ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin web sitesi ana sayfası (http://www. kalite-tr.com/ ) incelendiğinde

firmanın Tıbbi Cihaz Biyomedikal Metroloji hizmeti vermediği, esas ana işleri arasında

Medikal cihaz satışı olduğunun anlaşıldığı, 25 Haziran 2015 tarihinde Türkiye İlaç ve Tıbbi

Cihaz Kurumu tarafından yayınlanan Tıbbi Cihaz Test Kontrol ve Kalibrasyon Hakkındaki

Yönetmelik’in 11.5’inci maddesinde “Kuruluş; test, kontrol ve kalibrasyonlarda kullanılan

donanım, yazılım ve aksesuarlar hariç, tıbbi cihaz üretim, ithalat, ihracat, satış, bakım ve

onarım faaliyetinde bulunamaz.” ifadesine istinaden anılan İş Ortaklığı’nın Teknik

Şartname’nin A.5 maddesinde yer alan yönetmeliğe uymadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

Başvuru sahibinin 04.10.2017 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu,

idarenin 16.10.2017 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı, idarenin kararının 16.10.2017

tarihinde başvuru sahibine bildirildiği ve başvuru sahibinin 25.10.2017 tarihinde Kurum

kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,

İtirazen şikâyet başvurusu kapsamında yapılan inceleme neticesinde Ön İnceleme

Raporu tanzim edilerek 01.11.2017 tarihli ve 2017/UH.IV-2928 sayılı Kurul kararı ile

başvurunun reddine karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması

istemiyle açılan davada, Ankara 17. İdare Mahkemesinin 06.03.2018 tarihli ve E: 2017/3380,

K:2018/465 sayılı kararı üzerine alınan 04.04.2018 tarihli ve 2018/MK-121 sayılı Kurul

kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 01.11.2017 tarihli ve 2017/UM.IV-2928 sayılı kararının

iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvurunun

esasının incelenmesine geçilmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.

1) Başvuru sahibinin 1 ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı

10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve

teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler

istenebilir…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

…

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/027

: 45

: 09.05.2018

: 2018/UH.I-933

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden

hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön

yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya

hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin

idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği

nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından

onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale

dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,

verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar

içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu

sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin

belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik

şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi,

hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene

kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.

(2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon

Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon

Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca

akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu

belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma

Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme

kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün,

Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale

veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl

süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği

duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon

Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması

zorunlu değildir.

(3) Deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite

yeterliliği ile ilgili belgelerin, Türk Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar

Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları

tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu akreditasyon kurumlarının Uluslararası Laboratuvar

Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumu

olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk

Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya

son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle

kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından düzenlenen ve TÜRKAK

Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit

alınması zorunlu değildir.

(4) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli

olması yeterlidir. Ancak, ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/027

: 45

: 09.05.2018

: 2018/UH.I-933

belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim

sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez.

(5) İş ortaklığında, ortaklardan en az birinin kalite ve standarda ilişkin belgeleri

sunması yeterlidir. Konsorsiyumda, her bir kısım için istenen kalite ve standarda ilişkin

belgeler dokümanda belirtilir. Bu durumda her bir ortağın kendi kısmı için istenen belgeleri

sunması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından ihaleye katılacak

isteklilerden ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine

ilişkin olarak bilgi ve belgeler istenebileceği, istenilen bilgi veya belgelerden hangilerinin

yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağının ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe

ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtileceği, ihale konusu mal veya hizmet alımları ile

yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce

hazırlanmasının esas olduğu, işin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi

ve idari şartnamede kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet

yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının

kalite

yeterliğine

ilişkin

düzenleme

yapılabileceği,

deney-analiz-kalibrasyon

laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliliği ile ilgili belgelerin Türk

Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı

Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından düzenlenmesinin zorunlu

olduğu, bu akreditasyon kurumlarının Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği

Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumu olduklarının ve bu

kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon

Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerektiği, teyit yazısının ihale veya son

başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle

kullanılabileceği, ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından düzenlenen ve TÜRKAK

Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit

alınmasının zorunlu olmadığı anlaşılmaktadır.

Şikayete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı

2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 75 KALEM 34449 ÖLÇÜM KALİBRASYON HİZMETİ

b) Miktarı ve türü:

75 KALEM 34449 ÖLÇÜM KALİBRASYON HİZMET ALIMI

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Antalya Kamu Hastaneler Birliğine Bağlı Sağlık Tesisleri”

düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”

başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.3. TS EN ISO 9001: 2008 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi veya

TS-EN-ISO/IEC 17025 veya TS-EN-ISO/IEC 17020

Kalite yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen

belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma

Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme

kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının,

Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal

akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2018/027

: 45

: 09.05.2018

: 2018/UH.I-933

kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon

Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki

bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından

akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK

Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit

alınması zorunlu değildir. Bu belgelerin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.

İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.

Deney ve kalibrasyon laboratuvarları ile muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine

ilişkin belgelerin Türk Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon

İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından

düzenlenmesi zorunludur. Bu akreditasyon kurumlarının Uluslararası Laboratuvar