Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü / 2018/426376-2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı Kanalizasyon Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması, Vidanjör Çekimi ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)
Bilgi
İKN
2018/426376
Başvuru Sahibi
Bulvar Yapı Ürünleri İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı Kanalizasyon Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması, Vidanjör Çekimi ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Bulvar Yapı Ürünleri İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2018/426376 İhale Kayıt Numaralı “2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı  
Kanalizasyon Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması,  
Vidanjör Çekimi ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 15.10.2018 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı  
Kanalizasyon Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması,  
Vidanjör Çekimi Ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)” ihalesine ilişkin  
olarak Bulvar Yapı Ürünleri İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 16.11.2018 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 26.11.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
29.11.2018 tarih ve 57620 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.11.2018 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1733 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) “2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı Kanalizasyon  
Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması, Vidanjör  
Çekimi ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)” ihalesine ilişkin olarak  
teklif tutarları ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak belirlenen Burakyol  
Mühendislik ve Tic. Ltd. Şti. ve Kanalize İnş. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açılamalarında;  
-Alınan tekliflerin, proforma faturaların vs. ihale konusu işle iştigal eden firmalardan  
alınmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi ve ilgili fıkralarına aykırı olduğu,  
fiyat tekliflerinde meslek mensubu ibaresinin bulunmadığı, SMMM tarafından  
imzalanmadığı, EK-06 Maliyet-Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın mali müşavirden istenilerek  
hangi geçici vergi dönemine ait olduklarının ve fiyat teklifine uygunluğunun incelenmediği,  
-Aşırı düşük sorgulamaya cevap veren ve teklifleri geçerli kabul edilen firmaların  
savunmalarında sunmuş oldukları, proforma faturalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79’uncu maddesine aykırı olduğu, proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79’uncu maddesinin ilgili fıkrasında yer alan ibare yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri  
de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi işleminin yapılmadığı,  
-İhale konusu işe ait Teknik Şartname’de istenilen araçların tamamı için açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
yapılmadığı,  
- Teknik Şartname’de belirtilen araçlara ilişkin kendi malı olması halinde her bir araç  
için amortisman gideri öngörülmesi, kiralanacak olması halinde ise her bir araç için fiyat  
teklifi sunması gerekirken sadece 1 adet araç üzerinden hesaplamalar yapıldığı, araç ve  
ekipmanların amortisman, yağ, lastik, bakım-onarım, köprü geçiş ücreti, otoyol geçiş  
ücretleri, trafik sigortası, kasko, MTV, K2 yetki belgesi, mazot ve mazot karşılığı üstübü  
giderleri, araçlarda sinyalizasyon ve ışıklandırma giderlerin, araç üzerinde idarenin kurumsal  
adı ile ilgili giydirme, kaplama giderleri vs. giderler ayrı ayrı gösterilmediği, araçların yakıt  
tüketimi, yakıt fiyatları ve HP güçleri dikkate alınarak hesaplanmadığı, bu hususları tevsik  
edici bilgi, belge sunulmadığı, sunulan belgelerin ise yanıltıcı olduğu,  
- İşçilik maliyetinin asgari işçilik maliyetinin altında hesaplandığı, iş güvenliği  
uzmanı, doktor ve diğer sağlık personeli, iş sözleşme tasdik bedeli, damga vergisi, KİK payı,  
karar pulu, kesin teminat, kıyafetler ve güvenlik malzemeleri, gibi giderler için maliyet  
öngörülmediği,  
- Firmalar tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında, kanal temizlik ve vidanjör  
çekimlerinden çıkan teressubat ve moloz nakli ve döküm bedeline ait giderlere ilişkin maliyet  
öngörülmediği, nakliye hesabında yer alan mesafe, yoğunluk, yükleme ve boşaltma, zorluk  
katsayısı ve taşıma katsayısı gibi hesaplamaların yanlış yapıldığı ve bunlarla ilgili tevsik edici  
belgeler sunulmadığı,  
-Aşırı düşük sorgulamaya cevap veren ve teklifleri geçerli kabul edilen firmalar  
savunmalarında, Teknik Şartname’de belirtilen tüm araçların tüketeceği mazot miktarının  
Tebliğ’e uygun belgelere dayandırılmadığı,  
- Teknik Şartname’nin poz tarifleri kısmında belirtilen her bir iş kalemi için çalışacak  
araçlar, kombine kanal temizleme araçları, kanal açma aracı (kuka), vidanjör, su tankeri,  
kanal görüntüleme aracı, kanal görüntüleme freze aracı ve motopomp için tüm giderleri  
kapsayacak şekilde alınan fiyat tekliflerinde maliyet bileşenleri olan kiralama bedeli,  
operatör, işçi, erbap işçi, bakım-onarım, akaryakıt, amortisman, yedek parça, sigorta, egzoz  
ölçümü, motorlu taşıtlar vergisi, muayene maliyeti, K2 belgesi, Araç Takip Sistemi (ATS)  
Cihazları, kasko giderlerinin ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderleri tevsik edici belgelere de  
yer verilmediği,  
-İhale Şartname’sinin Birim Fiyat Tarifleri’nin T.03 Atıksu Hatlarının Görüntülenmesi  
iş kalemi için öngörülen uzaktan kumandalı kamera donanımlı freze - görüntüleme aracı ve  
ekipmanı için Teknik Şartname’de belirtilen özellikleri taşıdığına ilişkin belgelerin  
sunulmadığı, fotoğraflı raporların hazırlanması ve bu raporların hazırlanmasına mesnet teşkil  
eden, DVD ortamındaki görüntüleme alınması ve bu işlemler için gerekli her türlü malzeme,  
işçilik, nakliye, kırtasiye, motorin, amortisman, makine - ekipman giderlerinin ayrı ayrı  
gösterilmediği, ilgili maliyet verilerinin belgelendirilmediği, Freze robotu monteli aracın,  
neye göre hesaplandığına dair herhangi bir teknik bilgi ve belgeye yer verilmediği,  
- Motopomp’un harcayacağı yakıt tüketiminin neye göre hesaplandığına dair herhangi  
bir teknik bilgi ve belgeye yer verilmediği,  
-Atıksu hatlarının temizliğinde kullanılacak suyun idare tarafından temin edileceği,  
ancak suyun nakli ile ilgili giderin hesaplamalarına dahil edilmediği, bununla ilgili hiçbir  
bilgi ve belgeye yer verilmediği,  
-Aşırı düşük savunmaya cevap veren firmalar bu ihale kapsamında çalışacak kombine  
kanal temizleme araçlarının, vidanjör, kuka araçlarının yakıt hesaplamalarını sadece kamyon  
üretici firmalarının yakıt sarfiyat kataloglarındaki sarfiyat miktarından hareketle yakıt  
giderlerini hesapladığı, oysa ki bu tip araçların özellik arz eden araçlar olduğu, araçların üst  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
ekipmanı dikkate alındığında araç motoru ile birlikte araca monteli olan vakum motoru, su  
basınç motorunun da bulunduğu, kamyon araçlarının (çıplak araç) kataloğunda belirtilen  
yakıt sarfiyatını dikkate alan firmaların savunmalarının geçerli kabul edilmemesi gerektiği,  
,
- İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” bölümünde belirtilen “Yüklenici çalışmalara  
,
başlamadan önce ilgili kurumlar elan gerektiğinde çalışma izni ve ayrıca gerekli olması  
durumunda tatil günleri çalışma ruhsatı da alacaktır” düzenlemesi kapsamında 2005/2-5  
sayılı UKOME kararma göre ağır tonajlı araçlara verilecek izin belgesi alınması için  
öngörülen tutarların maliyet hesaplamalarına dahil edilmediği,  
2) Aşırı düşük sorgulamaya cevap veren ve teklifleri geçerli kabul edilen firmaların,  
ihale şartnamesinde istenilen iş deneyim belgesi benzer iş tanımına uygun olmadığı,  
3) Aşırı düşük sorgulamaya cevap veren ve teklifleri geçerli kabul edilen firmaların  
bilanço ve gelir tablolarının hatalı, eksik ve ihale şartnamesinde istenilen teklife bağlı oranları  
karşılamadığı iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.2.1’inci maddesinde “Aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak  
önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi  
zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az  
olmamak üzere uygun bir süre verilir.açıklaması bulunmaktadır.  
İdari Şartname'nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “a)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
Adı: 2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı Kanalizasyon Sistemlerinin  
Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması, Vidanjör Çekimi ve Motopomp  
Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)  
b) Miktarı ve türü:  
11 kalemden oluşan 2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı  
Kanalizasyon Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması,  
Vidanjör Çekimi ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla)” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Ödenecek her türlü vergi (KDV hariç), resim ve harç giderleri ile ulaşım giderleri  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider  
kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak  
payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak  
talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. -Bu hizmet işi, personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet işi kapsamında  
olmadığından hizmetin ifasında istihdam edilecek personelin her türlü özlük haklarından (yol,  
yemek, sgk primleri, konaklama, iş kazaları, risk primleri, kıdem tazminatı vs.) İş Kanunu  
hükümlerine karşı Yüklenici mesul olup teklif fiyata dahildir.  
-Yüklenicinin çalıştıracağı araçların köprü ve otoyol geçiş ücretleri, akaryakıt, yağ,  
lastik, tamir, bakım, onarım, sigorta, yedek parça giderleri ve her türlü giderleri teklif fiyata  
dahildir.  
-Yüklenici firma bu ihale kapsamında kullanılacak araçlara ait ATS (Araç Takip  
Sistemi: GPS + Anten, tamamlayıcı donanımlar) kitlerini temin ederek, montajını bu konuda  
deneyimli kişilere yaptıracaktır. ATS (Araç Takip Sistemi) yer tesliminde araçlar üzerinde  
takılı olacaktır. Bu cihazlar ile bu cihazlara ait tamamlayıcı donanımları temin etme bakım,  
onarım ve benzeri giderler teklif fiyata dahildir.  
-Hizmet süresi boyunca hizmetin ifasıyla ilgili, özellikleri teknik şartnamede belirtilen  
kıyafetler ve güvenlik malzemeleri ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacak olup teklif  
fiyata dahildir.  
-Kanalizasyon Sitemlerinin temizlenmesinde kullanılacak olan suyun nakliye masrafı  
teklif fiyata dahildir.  
-İdari Şartnamenin 47.Maddesi ve Sözleşmenin 36.Maddesindeki Diğer Hususlarda  
belirtilen bedeller ile İhale dokümanı kapsamında verilen Birim Fiyat Tarifleri ve Teknik  
Şartnamelerde yer alan tüm giderler teklif fiyata dahildir.  
-Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19. Maddesinde belirtilen hususlara ilişkin  
giderler teklif edilecek fiyatlara dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalede 16 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye sekiz isteklinin  
teklif verdiği, 23.10.2018 tarihli komisyon kararından, teklifi sınır değerinin altında kalan  
yedi istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, dört isteklinin teklifi süresi içerisinde  
aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı gerekçesiyle, bir isteklinin teklifi ise aşırı düşük  
teklif açıklaması uygun olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, aşırı düşük  
teklif açıklaması uygun kabul edilen Burakyol Mühendislik ve Ticaret Limited Şirketinin  
teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif, Kanalize İnşaat Ticaret Ltd. Şti.nin  
teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak kabul edildiği görülmüştür.  
Şikâyete konu ihalenin 2018 Yılı Asya Abone İşleri Dairesi Başkanlığına Bağlı  
Kanalizasyon Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi, Tıkalı Rabıt-Kanal Açılması,  
Vidanjör Çekimi ve Motopomp Çalıştırılması İşi (3) (Kartal, Pendik, Tuzla) hizmet alımı işi  
olduğu, idarece belirlenen aşırı düşük teklif sınır değerinin (8.685.520,80 TL) altında kalan  
yedi istekliye 23.10.2018 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazılar ile “… İhaleye ilişkin  
İdari şartnamenin Sınır Değer başlıklı 33.1., 33.2. maddeleri; “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır."hükmündedir.  
Yukarıda izah edilen hususlar çerçevesinde, geçerli olduğu ve aşırı düşük statüsünde  
olduğu tespit edilen toplam teklif fiyatınıza binaen ihale konusu iş için araç maliyeti,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
akaryakıt maliyeti ve şoför maliyetlerini ayrıntılı olarak ortaya koyan tevsik edici belgelerin  
istenmesine karar verilmiştir.  
Bu nedenle, ihale konusu iş kapsamında yer alan işlerin teklif ettiğiniz bedelle nasıl  
yapılacağının analizi yapılarak, bunlara ilişkin tevsik edici belgelerin, Kamu İhale Genel  
Tebliğinin Hizmet Alımı İhalelerinde Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi ile ilgili  
hususları düzenleyen 79. maddesinin dikkate alınması suretiyle, ayrıntılı bir şekilde,  
30.10.2018 tarihine kadar, İdari Şartnamenin Belgelerin Sunuluş Şekli başlıklı 7.7.  
maddesinde belirtilen düzenlemelere uygun olarak İdaremizin Yazı İşleri ve Arşiv Şube  
Müdürlüğüne bir yazı ile ulaştırılması gerekmektedir.ifadeleri ile aşırı düşük teklif  
açıklaması istendiği görülmüştür.  
Yapılan incelemede söz konusu ihaleye ilişkin idarece belirlenen aşırı düşük teklif  
sınır değerin (8.685.520,80 TL) altında kalan isteklilere 23.10.2018 tarihinde EKAP  
üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama istenilmesi yazısında, idarece önemli teklif  
bileşenleri olarak belirlenen araç maliyeti, akaryakıt maliyeti ve şoför maliyetlerini ayrıntılı  
olarak ortaya koyan tevsik edici belgelerin istenildiği anlaşılmıştır.  
İhale dokümanının yukarıya aktarılan düzenlemeleri incelendiğinde, İdari  
Şartname’nin 25’inci maddesinde ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin  
“Yüklenicinin çalıştıracağı araçların köprü ve otoyol geçiş ücretleri, akaryakıt, yağ, lastik,  
tamir, bakım, onarım, sigorta, yedek parça giderleri ve her türlü giderleri teklif fiyata  
dahildir.  
-Yüklenici firma bu ihale kapsamında kullanılacak araçlara ait ATS (Araç Takip  
Sistemi: GPS + Anten, tamamlayıcı donanımlar) kitlerini temin ederek, montajını bu konuda  
deneyimli kişilere yaptıracaktır. ATS (Araç Takip Sistemi) yer tesliminde araçlar üzerinde  
takılı olacaktır. Bu cihazlar ile bu cihazlara ait tamamlayıcı donanımları temin etme bakım,  
onarım ve benzeri giderler teklif fiyata dahildir.düzenlemesine yer verildiği, ancak idarece  
önemli teklif bileşenleri olarak belirlenen araç maliyeti içerisinde yer alan araçların köprü ve  
otoyol geçiş ücretleri, yağ, lastik, tamir, bakım, onarım, sigorta, yedek parça giderleri ve  
araçlara ait ATS (Araç Takip Sistemi: GPS + Anten, tamamlayıcı donanımlar) kitleri  
giderlerinin tamamının mı yoksa yalnızca araç edinim değerinin mi önemli teklif bileşeni  
olarak belirlendiği hususunun açıklığa kavuşturulmadığı, nitekim inceleme konusu ihaleye  
ilişkin olarak dört istekli tarafından aşırı düşük açıklaması sunulmadığı, aşırı düşük teklif  
açıklaması sunan isteklilerin ise araç maliyet giderlerinin hangi maliyetlerden oluştuğuna  
ilişkin tespitlerinin birbirinden farklı şekilde olduğu anlaşılmaktadır.  
Kamu ihale mevzuatında düzenlenen aşırı düşük tekliflerin sorgulanmasındaki amaç,  
yaklaşık maliyete veya diğer tekliflere göre aşırı düşük bulunan teklif fiyatının, ihale  
dokümanında verilen maliyet bileşeni verilerine dayalı olarak gerek miktar gerekse de Kamu  
İhale Genel Tebliği’ndeki belgelerle tevsik edilecek birim fiyatlar üzerinden gerçekleştirilip  
gerçekleştirilemeyeceğini ortaya koymaktır. Bu noktada idarelerin teklif fiyatının aşırı düşük  
olmasına sebebiyet veren/verdiği düşünülen ve özellikle yaklaşık maliyette önemli bir maliyet  
kalemi teşkil eden unsurları önemli maliyet bileşeni olarak belirleyerek sorgulama  
gerçekleştirmeleri gerekmektedir. İdarece bu belirleme yapılırken ihale konusu hizmetin  
niteliği, maliyette sorgulanacak kalemin fiyat bileşenleri içindeki önemi ve teklif fiyatına  
etkisi gibi hususlarında göz önüne alınması önem arz etmektedir. Nitekim 4734 sayılı  
Kanun’un 38’inci maddesi hükmü ve Tebliğ’in 79.2.1’inci maddesindeki açıklamalar da,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
sorgulamanın, teklifte önemli olduğu idarece tespit edilen bileşenler üzerinden yapılmasını  
zorunlu kılmaktadır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif sorgulamasının  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi  
düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak  
kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi  
düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye  
dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen  
işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:  
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde;  
sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun  
ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, serbest  
muhasebeci, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı  
suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali  
müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel  
çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel  
çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve  
idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş  
deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede  
belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate  
alınamaz…” hükmü yer almaktadır.  
İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken  
belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe  
ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında  
kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale  
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan  
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini  
gösteren belgeleri,  
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25'den az olmamak  
üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren  
belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
Tüm boru hatlarında; boru hattı içi temizlik işleri, boru hattı içi görüntüleme işleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
boru hattı iç temizliğinde kullanılan özel temizleme araçlarının kiralanması işleri, boru hattı  
içi görüntülenmesinde kullanılan görüntüleme araçlarının kiralanması işleri birlikte veya ayrı  
ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan Burakyol Mühendislik ve Ticaret Limited Şirketi tarafından iş  
deneyiminin tevsiki için teklif ekinde sunulan iş deneyim belgesinin İstanbul Büyükşehir  
Belediyesi Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Avrupa Yakası Bakım ve  
Onarım Müdürlüğü tarafından düzenlenmiş 09.11.2017 tarihli ve 40268941-755.02/5172  
sayılı “Yağmursuyu Hatları ve Açık Kanalların Temizlenmesi ile Kanal Görüntüleme” işine  
ilişkin “Alt Yüklenici İş Bitirme belgesi” olduğu görülmüş olup sunulan belgelerde yer alan  
hizmetlerin idarece ihale dokümanında düzenlenen benzer iş tanımına uygun olduğu, bu  
nedenle başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Söz konusu ihalede ekonomik açıdan ikinci avantajlı teklif olarak belirlenen Kanalize  
İnşaat Ticaret Ltd. Şti. tarafından iş deneyiminin tevsiki için teklif ekinde “Kanal Temizleme  
ve Kanal Görüntüleme Araç ve Ekipmanları Kiralama Sözleşmesi” ile fatura örneklerinin yer  
aldığı toplam sözleşme bedeli 5.000.000,00 TL tutarında kiralama sözleşmesinin sunulduğu,  
Kiralama sözleşmesinde “Madde 1- Sözleşme tarafları  
Bu sözleşme, bir tarafta Kanalize İnşaat Ticaret Ltd. Şti. (bundan sonra Kiraya Veren  
olarak anılacaktır) ile diğer tarafta HMC Yapı A.Ş. (bundan sonra Kiracı olarak anılacaktır)  
arasında aşağıda yazılı şartlar dahilinde akdedilmiştir.  
3.3. İşin niteliği, türü ve miktarı: TOKİ, İSKİ, ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve  
İlçe Belediyeleri sorumluluk sahalarındaki muhtelif çapta atıksu ve yağmursuyu kanalların  
temizlenmesi, bu kanalların CCTV ile görüntülenmesi, kanal içinde akışı engelleyici  
unsurların frezelenmesi bibi işlerde kullanılmak amacıyla, aşağıda cinsi ve miktarı tablo  
halinde belirtilen araç ekipman ve gereçlerin kiralanmasıdır…” ibarelerinin bulunduğu  
görülmüştür.  
Kanalize İnşaat Ticaret Ltd. Şti. tarafından iş deneyiminin tevsiki için teklif ekinde  
sunulan “Kanal Temizleme ve Kanal Görüntüleme Araç ve Ekipmanları Kiralama  
Sözleşmesi” ile fatura örnekleri incelendiğinde, firmanın uhdesinde bulunan araçların belli  
bir bedel karşılığında HMC Yapı A.Ş. firmasına kiraladığı ve sözleşme kapsamında kanal  
görüntüleme veya temizleme işinin kısmen de olsa bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’de yer verilen “Tüm boru hatlarında; boru hattı  
içi temizlik işleri, boru hattı içi görüntüleme işleri, boru hattı iç temizliğinde kullanılan özel  
temizleme araçlarının kiralanması işleri, boru hattı içi görüntülenmesinde kullanılan  
görüntüleme araçlarının kiralanması işleri birlikte veya ayrı ayrı benzer iş olarak kabul  
edilecektir.düzenlemesi ile ihale konusu işin kanalların görüntülenmesi ve temizlenmesi işi  
olduğu ve benzer iş düzenlemesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde, iş deneyim belgesine  
konu iş kapsamında herhangi bir görüntüleme ve kanalların temizlenmesi işi olmayan araç  
kiralamalarının benzer iş olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Aksi yorum iş  
deneyim belgesi istenilmesi ve iş deneyim belgesinin benzer işe uygun olması ile amaçlanan  
duruma da uygun düşmeyecektir.  
Ayrıca, sözleşmeye konu işin niteliği gereği kamuya yapılabilecek işleri kapsadığı,  
özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
benzer işlere ilişkin iş deneyim belgesinin kullanılabilmesi için hukuken belirli bir işin yerine  
getirilmesine ilişkin olması gerektiği, ancak söz konusu kira sözleşmesinin hukuken belirli bir  
ihaleye ilişkin olarak araçların kiraya verilmesi şeklinde olmadığı, dolayısıyla firmanın  
kendine ait araçları bir başka firmaya kiralaması ile hizmet alımına konu bir işin  
gerçekleştirilmesinden söz edilemeyeceği göz önüne alındığında, bahse konu araç kira  
sözleşmesi ve ekinde yer alan fatura örneklerinin başvuru konusu ihalede iş deneyim belgesi  
olarak kullanılamayacağı, bu nedenle Kanalize İnşaat Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “ Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini  
sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait  
toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest  
meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir. İkinci, üçüncü,  
dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkralar hariç diğer fıkralarda yer alan hükümler serbest  
meslek kazanç defteri özeti için de uygulanır.  
(10) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek  
kazanç defteri özetine ilişkin dokuzuncu fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş  
hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir.  
Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.  
(3) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarını tevsik etmek üzere; hizmet işleri ile ilgili fatura örnekleri ya da bu örneklerin  
noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(5) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise  
teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini  
sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında, toplam ciro için yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında, taahhüt altında  
devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarı için ise  
yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenecek parasal tutar asgari  
yeterlik kriteri olarak öngörülür. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık  
ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi  
halinde, iş hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli  
işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik  
kriteri olarak belirlenir. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik  
aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin  
yeterlik aşamasında ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri  
olarak öngörülür.  
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki  
yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun  
yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları  
sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(10) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı  
olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre  
düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması  
gereklidir.  
(12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(13) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği işlerinin parasal tutarı; iş ortaklığındaki  
hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri iş kısımları üzerinden hesaplanır.”  
hükmü bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin 7.4.2.’nci maddesinde “İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki  
yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart  
Form: KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin  
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri  
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait  
toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest  
meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden işlerin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin %  
15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.  
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemesi yapılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 8.4’üncü  
maddesinde “İhale dokümanında istenen ve serbest muhasebeci veya serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından düzenlenerek ya da onaylanarak başvuru veya teklif kapsamında idareye  
sunulan belgelerde,15/11/2002 tarihli ve 24937 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Serbest  
Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları  
Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin kullanılması gerekmektedir.”  
açıklaması bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Burakyol Mühendislik ve Ticaret Limited  
Şirketinin teklif dosyasının incelenmesi sonucunda, anılan isteklinin ilgili meslek mensubu  
tarafından sicil numarası bilgilerini içeren TÜRMOB kaşesi kullanılmak suretiyle onaylanmış  
2016 ve 2017 yılına ait bilgileri içeren bilançoyu sunduğu, söz konusu belgelerde yer alan  
bilgilere göre, 2017 yılı için bilanço bilgileri tablosunda cari oranın 439.624,37, öz kaynak  
oranının 0,215219245, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ise 0,00 (kısa  
vadeli banka borçlarının olmadığı) olarak hesaplandığı, bu durumda ihale üzerinde bırakılan  
istekli olan Burakyol Mühendislik ve Ticaret Limited Şirketi adına düzenlendiği, ayrıca  
toplam cironun teklif edilen bedelin %25’inden az olmadığı görülmüştür.  
Söz konusu ihalede ekonomik açıdan ikinci avantajlı teklif olarak belirlenen Kanalize  
İnşaat Ticaret Ltd. Şti.nin teklif dosyasının incelenmesi sonucunda, anılan isteklinin ilgili  
meslek mensubu tarafından sicil numarası bilgilerini içeren TÜRMOB kaşesi kullanılmak  
suretiyle onaylanmış 2017 yılına ait bilgileri içeren bilançoyu, gelir tablosunu ve ayrıca  
bilanço bilgileri tablosunu sunduğu, söz konusu belgelerde yer alan bilgilere göre, 2017 yılı  
için cari oranın 2,23, öz kaynak oranının 0,47, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara  
oranının ise 0,03 olduğu ve ayrıca gerek bilançonun gerekse bilanço bilgileri tablosunun  
Kanalize İnşaat Ticaret Ltd. Şti. adına düzenlendiği, ayrıca toplam cironun teklif edilen  
bedelin %25’inden az olmadığı görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/070  
: 24  
: 27.12.2018  
: 2018/UH.II-2094  
Bu itibarla, inceleme konusu ihalede birinci ve ikinci en avantajlı teklif sahibi  
isteklilere ait bilanço ve gelir tablosu bilgilerinin yukarıda aktarılan mevzuat  
düzenlemelerine uygun olduğu ve istenilen kriterleri sağladığı değerlendirildiğinden başvuru  
sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif sorgulamasının  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi ve Kanalize İnşaat Ticaret Ltd. Şti.nin  
teklifiin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.