Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı
/
2018/116430-Açısal Hareketli 42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Merdivenli İtfaiye Aracı Alımı
Bilgi
İKN
2018/116430
Başvuru Sahibi
Volkan İtfaiye Araçları San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Açısal Hareketli 42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Merdivenli İtfaiye Aracı Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
BAŞVURU SAHİBİ:
Volkan İtfaiye Araçları San. ve Tic. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/116430 İhale Kayıt Numaralı “Açısal Hareketli 42 Metre Tam Otomatik Hidrolik
Merdivenli İtfaiye Aracı Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı tarafından
24.04.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Açısal Hareketli 42 Metre Tam
Otomatik Hidrolik Merdivenli İtfaiye Aracı Alımı” ihalesine ilişkin olarak Volkan İtfaiye
Araçları San. ve Tic. A.Ş.nin 05.04.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
12.04.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.04.2018 tarih ve 24030 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 20.04.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/674 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale ilanı ve dokümanının Iveco Magirus Brandschütztechnik Gmbh firmasının
M42L-AS ürününü harfiyen tarif etmesi ve anılan aracın da ithalatçı stoklarında bulunması
sebebi ile teslim süresi 120 gün olarak sınırlandırıldığı, ancak özel imalat süreci gerektiren
ihale konusu itfaiye aracının üst yapısının monte edileceği şasi aracın (Iveco) ithal olduğu ve
aracın yurt dışından 90 - 120 gün içinde ithal edileceği göz önünde bulundurulduğunda,
üstyapının imalat ve montajı için dahi süre kalmayacağı, buna benzer ihalelerde teslim
süresinin 240 ve 270 gün olarak belirlendiği, bu sebeple bu tip bir aracın stoklarda
bulunmaması durumunda 120 gün içinde teslim edilmesinin mümkün olmaması sebebi ile
ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
2) Teknik Şartname’nin 5.8’inci maddesinin anılan marka ve modelin internet
sayfasındaki broşüründe harfi harfine tarif edildiği, aracın söz konusu maddede bahsi geçen
özelliği sağlayabilmesi için son kademesinin bağımsız olarak hareket etmesinin gerektiği,
anılan markanın 05.05.2010 tarihinde yayınlanan EP2182164A1 numaralı patentinin 10’uncu
sayfasında bu özellik ile ilgili yasal hak sahibi olduğu, bu özelliğin tek bir markayı işaret
etmesi sonucu rekabet koşullarının sağlanmaması sebebi ile ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
3)
16.02.2018 tarih ve 30334 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmış olan Kamu
Kurum ve Kuruluşları tarafından alınacak olan İthalat İzni Hakkındaki Tebliğ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
(İTHALAT:2018/2) göz önünde bulundurulduğunda, 8705.30.00.00.00 GTÎP numarası ile
itfaiye araçlarının izne tabii ürünler listesinde yer aldığının görüldüğü, Teknik Şartname’de
özellikleri tarif edilen itfaiye aracının alımının gerçekleşebilmesi için Ekonomi Bakanlığı’na
bağlı İthalat Genel Müdürlüğü’nden izin alınması gerektiği, söz konusu mevzuata uyulmadığı
gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
4) Resmi Gazetenin 6 Eylül 2011 tarih 28046 sayılı 2011/13 Başbakanlık genelgesinin
“Bu çerçevede, mevzuatımızda yerli ürün kullanımına yönelik mevcut hükümlerin
uygulanmasına özen gösterilmesine ilave olarak, kamu kurum ve kuruluşlarınca
gerçekleştirilecek mal alımlarına ilişkin uygulamaları” başlıklı 1 ve 2’nci maddelerinde yer
alan yerli malı ve yerli üretim düzenlemelerine aykırı olarak yerli üreticinin önünü kesen ve
rekabeti engelleyen şartname kriterleri sebebiyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur...” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu malın;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
a) Adı: AÇISAL HAREKETLİ 42 METRE TAM OTOMATİK HİDROLİK
MERDİVENLİ İTFAİYE ARACI ALIMI
b) Varsa kodu: ---
c) Miktarı ve türü:
1 Adet Açısal Hareketli 42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Merdivenli İtfaiye Aracı
Alımı İşi olup,
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Teslim edileceği yer: Antalya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı
hizmet binasının bulunduğu adrese teslim edilecektir.
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Aracın teslim süresi” başlıklı L maddesinde “İşe başlama
tarihinden itibaren İtfaiye Aracının teslim günü aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
SIRA NO
ARAÇ ADLARI
ADET
TESLİM SÜRESİ
Açısal Hareketli 42 Metre Tam Otomatik
“ düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin süresi” başlıklı 9.1’inci maddesinde
“Sözleşmenin süresi ise, başlama tarihinden itibaren 120 takvim günüdür.” düzenlemesi,
“İşe başlama tarihi” başlıklı 10.2’nci maddesinde “10.2.1. Sözleşmenin
imzalanmasından itibaren 5 (beş) gün içerisinde işe başlanacaktır.
10.3. Teslim programı ve teslim tarihi
10.3.1. İşe başlama tarihinden itibaren 120 (yüzyirmi) takvim günü içerisinde teknik
şartnamede belirtilen tüm montaj vb. işlemleri yapılmış şekilde çalışır vaziyette, plaka ve
ruhsat çıkarmaya hazır halde gerekli tüm evraklarla birlikte teslim edilecektir.
10.4. Teslim programında değişiklik
10.4.1. Yüklenici, İdarece onaylanmış teslim programına uymak zorundadır. Ancak
zorunlu hallerde İdarenin uygun görüşü ile teslim programında değişiklik yapılabilir. İdarece
onaylanan bir süre uzatımı bulunduğu takdirde, yüklenici bu hususun kendisine tebliği
tarihinden başlamak üzere beş iş günü içinde yeni duruma göre bir teslim programı
düzenlemek zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kurum tarafından Ekonomi Bakanlığı’na bağlı İthalat Genel Müdürlüğü’ne ve
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne Türkiye’de üretilecek
itfaiye aracı vb. araçların imalatında kullanılacak malzeme, parça ve ekipmanların yurt
dışından ithal edilecek olması durumunda, ithalat sürecine ilişkin ilgili mevzuatta asgari
süreler (gümrük, izin vb. durumlar) bulunup bulunmadığı, varsa bu sürelerin kaç güne tekabül
ettiğine ilişkin 03.05.2018 tarihli yazılar yazılmıştır.
Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nün 09.05.2018 tarih ve 59335903 - 249
– E.48940 sayılı cevabi yazısında “…ithalata ilişkin hususlar 31.12.1995 tarihli ve 22510
mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 95/7606 sayılı İthalat Rejimi Kararı ve yine aynı
Resmi Gazete'de yayımlanan İthalat Yönetmeliği ve daha sonra yıllar itibariyle yenilenen
İthalat Tebliğleri ile düzenlenmiş bulunmakladır.
Yukarıda anılan Kararın,
‘5’inci maddesinde, Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
bitki sağlığının korunması veya sınai ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili
mevzuat hükümleri çerçevesinde alman önlemlerin kapsamı dışındaki malların ithali
serbesttir.
6’ıncı maddesinde, ithalat bedellerinin ödenmesi, kambiyo mevzuatı hükümlerine
tabidir.’
hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca, 31.12/2017 tarihli ve 30287 4. Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
2017/11168 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki İthalat Rejimi Kararına Ek Kararın
‘5’inci maddesinde, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 2’nci
maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından serbest dolaşıma giriş rejimi
kapsamında yapılacak ithalata ilişkin gümrük beyannamesinin tescilinde Ekonomi
Bakanlığının (İthalat Genel Müdürlüğü) izni aranır.
6’ncı maddesinde, ilgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülükler ile istisnai hükümler
saklı kalmak kaydıyla, 5 inci madde kapsamında verilen izinler diğer mevzuat kapsamında
alınması gereken izin ve belgelerin yerine geçmez.
7’nci maddesinde, 5’inci maddede belirtilen hususlara ilişkin muafiyetler, istisnalar,
usul ve esaslar Ekonomi Bakanlığınca yayımlanacak tebliğler ile belirlenir.’
hükümleri vaz edilmiştir.
Daha sonra, 16.2.2018 tarihli ve 30334 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2018/2
sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşları Taralından Yapılacak İthalatta Alınacak İzin Hakkında
Tebliğ 1/3/2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girerek uygulama başlamıştır.
Yukarıda sözü edilen ithalat mevzuatlarında, itfaiye aracı vb. araçların imalatında
kullanılacak malzeme, parça ve ekipmanların ithalatına ilişkin olarak tespit edilmiş herhangi
bir süre bulunmamakladır…” açıklaması,
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü 08.05.2018 tarih ve
20117910-622,01–E.00034185249 sayılı cevabi yazısında “…İthalat Rejim Kararının 8 inci
maddesinde belirtildiği üzere, Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca vergi numarası verilen
her gerçek ve tüzel kişi ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma
yetkisi tanınan kişiler ortaklıkları ithalat işlemlerini yürütebilirler.
Ayrıca, Türkiye Gümrük Bölgesinin kara suları veya hava sahasından gümrük bölgesi
içinde durmaksızın geçen taşıt araçları ile taşınan eşya hariç olmak üzere, Türkiye Gümrük
Bölgesine getirilen eşya için özet beyan verilir. Özet beyan, eşyanın Türkiye Gümrük
Bölgesine getirilmesinden önce verilir. Özet beyan kapsamındaki eşyaya, gümrükçe
onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek, buna ilişkin işlemler; denizyolu ile gelen
eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren 45 gün, diğer bir yolla gelen eşya için, özet
beyanın verildiği tarihten itibaren 20 gün içinde tamamlanır…” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nün cevabi yazısında ithalat
mevzuatlarında, itfaiye aracı vb. araçların imalatında kullanılacak malzeme, parça ve
ekipmanların ithalatına ilişkin olarak tespit edilmiş herhangi bir süre bulunmadığı açıklaması
yer almaktadır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün cevabi
yazısında ise Türkiye Gümrük Bölgesinin kara suları veya hava sahasından gümrük bölgesi
içinde durmaksızın geçen taşıt araçları ile taşınan eşya hariç olmak üzere, Türkiye Gümrük
Bölgesine getirilen eşya için özet beyan verildiği, özet beyan kapsamındaki eşyaya, gümrükçe
onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek, buna ilişkin işlemlerin; denizyolu ile gelen
eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren 45 gün, diğer bir yolla gelen eşya için, özet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
beyanın verildiği tarihten itibaren 20 gün içinde tamamlandığı açıklaması yer almaktadır. Söz
konusu yazılarda Türkiye’de üretilecek itfaiye aracı vb. araçların imalatında kullanılacak
malzeme, parça ve ekipmanların yurt dışından ithal edilecek olması durumunda asgari teslim
süresine ilişkin bir belirlemenin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Kamu İhale Mevzuatı’nda işin teslim süresinin belirlenmesine ilişkin bir düzenleme de
bulunmamaktadır.
4734 sayılı Kanun’da idarelerin ihtiyaçların belirlenmesi ve karşılanmasına karar vermek
hususunda takdir yetkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır. İdareye geniş bir takdir yetkisi
tanınmakla beraber bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle
sınırlıdır. Öte yandan işin teslim süresinin malzemelerin kullanım amacı, önemi ve risk grubu
açısından idarenin takdirinde olduğu, idarenin başvuru sahibinin şikayetine verdiği “a-
Antalya İli merkez ilçelerdeki olası itfaiye olaylarına müdahalelerde İtfaiye Dairesi
Başkanlığımız bünyesinde sadece 1 adet 30mt. merdivenli itfaiye aracı bulunmakta olup, 30
metre merdivenli itfaiye aracının arızalanması veya bakıma alınması durumunda bu aracın
yapmış olduğu görevi yapacak başka bir itfaiye aracının bulunmamasından;
b- Antalya ilinde yapılaşmanın hızla artması ve yüksek binaların ortaya çıkması
nedeniyle vatandaşlarımızın araç eksikliğinden dolayı can ve mal kayıpları yaşamaması,
itfaiye hizmetlerinde aksamaya sebebiyet verilmemesi ve "a"bendindeki gerekçeden dolayı
AÇISAL HAREKETLİ 42 METRE TAM OTOMATİK HİDROLİK MERDİVENLİ İTFAİYE
ARACI ALIMI işinin teslim süresi en uygun şekilde belirlenmiştir,
c- Ayrıca; 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5’inci maddesine istinaden herhangi bir
marka ve modele göre şartnamemiz hazırlanmamış olup, ihtiyacımızın en uygun sürede ve en
uygun şartlarda teminine göre hazırlandığından…” cevabıyla da işin teslim süresinin idarenin
ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde hazırlandığının kabulü gerektiği ve dolayısıyla işin teslim
süresinin idarenin ihtiyaçları ve takdir yetkisi doğrultusunda yapılan bir idari tasarruf olduğu
değerlendirilmektedir.
Yukarıda yer alan hususlar bir arada değerlendirildiğinde teslim süresi olarak
belirlenen 120 takvim günü süresinin mevzuata aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin söz
konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Merdiven Seti” başlıklı “5.8. Merdiven setinin aşağı yönde
açısal hareketli çalışması esnasında, sepetsiz şekilde merdiven setinin uç kısmı araç merkez
noktasından en fazla 22,00 metre uzaklıkta, yer zemininden en az -7,5 metre derinliğe
ulaşacaktır. Bu konuya ait çalışma diyagramı firma tarafından onaylanmış olarak teklif
ekinde verilecektir. Ayrıca kesin kabul işlemleri esnasında zemin altına ulaşma mesafesinin
şartnamede yazılan ölçülerde olduğu test edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Teknik Şartname düzenlemesinde aracın söz konusu maddede
bahsi geçen özelliği sağlayabilmesi için son kademesinin bağımsız olarak hareket etmesinin
gerektiği, bu özelliğin Iveco Magirus markasını işaret edip verimlilik ve fonksiyonelliği
sağlama amacı dışında ihalede rekabeti ve katılımı engelleyici nitelik taşıyıp taşımadığı
hususunda bir akademik kuruluştan teknik görüş istenmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
Akademik kuruluştan alınan teknik görüşün sonuç kısmında, “IVECO MAGIRUS
BRANDSCHUTZTECHNIK GMBH firmasına ait “MAGIRUS M42L- AS 1TURNTABLE
LADDER” başlıklı “Datasheet_M42L-AS_EN_2017-07.pdf’ broşürü internetten indirilerek
incelenmiş ve Teknik Şartname ile bu broşür arasında birebir benzerlik olmadığı görülmüştür.
Ayrıca ilgili patent incelenmiş ve patentte; teknik şartnamede verilen özelliklere benzer
özelliklerin hangi yöntemler ile sağlanabileceği üzerinde durulduğu görülmüştür. Patent bu
yöntemlere
ait
koruma
içermektedir.
Bu
kapsamda
IVECO
MAGIRUS
BRANDSCHUTZTECHNIK GMBH firmasının patentinde yer alan yöntemden farklı bir
yöntem kullanılarak teknik şartname ile verilen özelliklerin sağlanabileceği kanaatine
ulaşılmıştır. Bu çerçevede 5.8’inci maddeyi yerine getirecek başka bir yöntem ve tasarımın
mühendislik bilgileri ve mekanizma tekniği bilgileri açısından mümkün olacağı söylenebilir.
İncelemeler sonucu, söz konusu düzenlemenin ihalede rekabeti ve katılımı engelleyici
nitelik taşımadığı kanaatine varılmıştır.” hususlarına yer verildiği görülmüştür.
Akademik
kuruluştan
alınan
teknik
görüşten,
IVECO
MAGIRUS
BRANDSCHUTZTECHNIK GMBH firmasına ait MAGIRUS M42L-AS model itfaiye
aracının belirtilen patentinde yer alan yöntemden farklı bir yöntem kullanılarak Teknik
Şartname ile verilen özelliklerin sağlanabileceği ve bu çerçevede Teknik Şartname’nin
5.8’inci maddeyi yerine getirecek başka bir yöntem ve tasarımın mühendislik bilgileri ve
mekanizma tekniği bilgileri açısından mümkün olacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz
konusu düzenlemenin ihalede rekabeti ve katılımı engelleyici nitelik taşıdığına yönelik iddiası
yerinde bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı
63’üncü maddesinde “İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli
malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki
düzenlemeler esas alınır:
a) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan ihalelerde sadece yerli isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
b) Hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir.
c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum
ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından
belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı
teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. Yerli yazılım
ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir.
d) Yapım işlerinde kullanılacak makine, malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının
veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı tarafından, makinelere ve ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek
ve yüksek teknolojili makine, malzeme ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından
ilan edilen listede yer alan ve ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
yerli malı olması şarttır.
e) Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen
malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile
belgelendirilir.
f) Ortak girişimlerin yerli istekli sayılabilmesi için bütün ortaklarının yerli istekli
olması gereklidir.” hükmü,
16.02.2018 tarih ve 30334 sayı ile Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Kurum ve
Kuruluşları Tarafından Yapılacak İthalatta Alınacak İzin Hakkında Tebliğ (İTHALAT:
2018/2)’de “Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2
nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından serbest dolaşıma giriş rejimi
kapsamında yapılacak ithalatta, ülkemizin uluslararası yükümlülükleri de dikkate alınarak,
Ekonomi Bakanlığınca (İthalat Genel Müdürlüğü) verilecek izinlere ilişkin usul ve esasları
düzenlemektedir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 25/12/2017 tarihli ve 2017/11168 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Kararın 5, 6 ve 7’nci maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
İzin belgesi
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ kapsamında kamu kurum ve kuruluşları tarafından
yapılacak ithalat, Ekonomi Bakanlığınca (İthalat Genel Müdürlüğü) düzenlenecek izin belgesi
ile yapılır. Fiziksel veya elektronik olarak düzenlenen izin belgesi gümrük beyannamesinin
tescilinde ilgili gümrük idaresince aranır.
…
MADDE 9 – (1) 4734 sayılı Kanunun 63 üncü maddesi kapsamında yer verilen ve
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından düzenlenen,
kamu alımlarında yerli malı olma şartı getirilen makine ve ekipman listesi ile yapı
malzemeleri listesinde belirtilen eşyanın ithalatında bu Tebliğ kapsamında izin belgesi
düzenlenmez.
…” açıklaması,
bulunmaktadır.
Anılan Tebliğ’in 1’inci maddesinde tebliğin amacının 4734 sayılı Kanun’un 2’nci
maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından serbest dolaşıma giriş rejimi
kapsamında yapılacak ithalatta, ülkemizin uluslararası yükümlülükleri de dikkate alınarak,
Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü verilecek izinlere ilişkin usul ve esasları
düzenlemek olduğu, Tebliğ’in 3’üncü maddesinde kamu kurum ve kuruluşlarının ithalat
yapabilmesi için Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nden izin belgesi alması
gerektiği, ancak Tebliğ’in 9’uncu maddesinde 4734 sayılı Kanun’un 63’üncü maddesi
kapsamında yer verilen ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından düzenlenen, kamu alımlarında yerli malı olma şartı getirilen makine ve
ekipman listesi ile yapı malzemeleri listesinde belirtilen eşyanın ithalatında bu Tebliğ
kapsamında izin belgesi düzenlenmeyeceği açıklanmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
Ancak bahse konu alım için idare tarafından İthalat Genel Müdürlüğü’nden izin
alınmadığı yönündeki iddia incelendiğinde, söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kanun
kapsamında gerçekleştirildiği, bu durumda idarenin söz konusu alımı doğrudan
gerçekleştirmeyeceği ve son durumda ithalatın ihale üzerine bırakılan istekli tarafından
gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır. İdarece başvuru sahibine verilen “4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 52’nci maddesine istinaden herhangi bir marka ve modele göre şartnamemiz
hazırlanmadığından, Kurumumuzca ihalenin nasıl sonuçlanacağı bilinmediğinden ve
Kurumumuzun doğrudan yurtdışından araç alımı ile ilgili herhangi bir girişimi olmadığından
serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında yapılması planlanan herhangi bir ithalat da söz
konusu değildir. Eğer herhangi bir istekli tarafından ihalemize ithal bir araç için teklif
sunulacak ise, söz konusu aracın doğrudan ithalatçısı istekli firma olacağı için gerekli izinler
istekli firma tarafından alınacaktır…” cevabıyla da söz konusu durumun belirtilmesi
nedeniyle idare tarafından Ekonomik Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nden izin
alınmasına gerek olmadığı ve bu sebeple başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
anlaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı
63’üncü maddesinde “İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli
malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki
düzenlemeler esas alınır:
a) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan ihalelerde sadece yerli isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
b) Hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir.
c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum
ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından
belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı
teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. Yerli yazılım
ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir.
d) Yapım işlerinde kullanılacak makine, malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının
veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı tarafından, makinelere ve ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek
ve yüksek teknolojili makine, malzeme ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından
ilan edilen listede yer alan ve ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın
yerli malı olması şarttır.
e) Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen
malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile
belgelendirilir.
f) Ortak girişimlerin yerli istekli sayılabilmesi için bütün ortaklarının yerli istekli
olması gereklidir.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yerli malını teklif edenler lehine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin
altında kalan mal alımı ihalelerine sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme
yapılabilir. Ayrıca sadece yerli isteklilerin katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden
yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.
(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler
lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.
(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine
tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.
(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal
kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı
tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Kısmi teklife açık
ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler
lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler
lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için
teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat
avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.
(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak
belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif
bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki
isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri
üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır.
(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili sanayi
ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15
oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat avantajı
uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal alımı
ihalelerinde uygulanacaktır.
(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile
belgelendirilir.” hükmü,
06.09.2011 tarih ve 28046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/13 sayılı
Başbakanlık Genelgesi’nde “Tasarruf ve rekabet ilkelerine uygun hareket edilmesi kaydıyla,
ülkemiz ihtiyaçlarının yerli ürünlerden karşılanması ekonomimiz açısından büyük önem
taşımaktadır.
Bu çerçevede, mevzuatımızda yerli ürün kullanımına yönelik mevcut hükümlerin
uygulanmasına özen gösterilmesine ilave olarak, kamu kurum ve kuruluşlarınca
gerçekleştirilecek mal alımlarına ilişkin uygulamalarda;
1. Teknik şartnamelerde Türkiye’de üretilen ürünlerin teklif edilmesini engelleyen
düzenlemelerin yapılmaması,
2. Kamu ihale mevzuatına aykırı olarak, isteklilerin ithal ürün ya da belirli bir ülkenin
malını teklif etmesine yönelik düzenlemelerin yapılmaması,
3. Ürünlere ilişkin olarak yabancı belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve
zorunlu olmayan belgelerin ihale dokümanlarında aranmaması,
4. İthal ürün teklif eden isteklilerin yurt dışında mal teslim edebilmelerine imkan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
tanınması durumunda, teslim yeri, navlun, gümrük ve vergi giderleri gibi unsurların
tekliflerin değerlendirilmesinde nasıl dikkate alınacağına dair ihale dokümanlarında
düzenlemelerin yapılması,
5. İthal ürün teklif eden isteklilere mal tesliminden önce akreditif açılarak ön ödeme
yapılmasına imkân tanınması durumunda, Türkiye’de üretilen ürünleri teklif eden isteklilere
de avans ödemesi yapılmasına yönelik ihale dokümanlarında düzenleme yapılması,
hususlarının dikkate alınarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımlar
ile Devlet Malzeme Ofisinden gerçekleştirilecek alımlarda öncelikli olarak Türkiye’de üretilen
ürünlerin tercih edilmesini ve kamu kurum ve kuruluşları yöneticilerinin bu konuda gereken
duyarlılığı göstermelerini önemle rica ederim.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhalenin yabancı isteklilere açıklığı ve yerli malı teklif edenler
lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale, yeterlik kriterlerini
taşıyan yerli ve yabancı tüm isteklilere açıktır. Yerli malı teklif eden istekliye ihalenin
tamamında % 15 (yüzde on beş) oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Yerli malı teklif eden
isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif ettiği mala/mallara ilişkin yerli
malı belgesini/belgelerini sunması zorunludur.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Kanun’un 63’üncü maddesinde yapılan değişiklik ikincil mevzuata 16/08/2014 tarih
ve 29090 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Uygulama Yönetmeliği’nin 61’nci maddesinin
değişikliği ile aktarılmış, bu çerçevede her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta
ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif
eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunlu kılınmış, zorunlu
fiyat avantajı uygulamasının, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan
mal alımı ihalelerinde uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
2011 yılında yayımlanan Başbakanlık Genelgesi kamu alımlarında öncelikli olarak
Türkiye’de üretilen ürünlerin tercih edilmesini amaçlamakta olup, bu çerçevede idarelerce
yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajının sağlanmasına yönelik olarak ihale ilanı
ve idari şartnamelerde düzenleme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
Başbakanlık’ın ilgili genelgesi ile ortaya konulan amacın mevzuat çalışmaları
çerçevesinde 2014 yılında Kanun’un 63’üncü maddesindeki değişikliklere de aynen yansıdığı,
bu itibarla idarece incelemeye konu alımda yerli malı teklif eden istekliye ihalede %15 fiyat
avantajı uygulanacağı düzenlemesinin mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme sonucunda ihale dokümanında yerli ürün teklif eden istekliler lehine
fiyat avantajı uygulanmasına yönelik düzenlemelerin kamu ihale mevzuatına uygun olduğu
anlaşıldığından söz konusu itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesi sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/035
: 30
: 21.06.2018
: 2018/UM.II-1217
Oybirliği ile karar verildi.