Ana Sayfa / Kararlar / T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) / 2018/178482-Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesinde Yer Alan 1 -3 -5 -6 -7 -8 -9 ve 15 Etaplarda Muhtelif Bloklardaki Konutlara Ait Bakım Onarım İşi
Bilgi
İKN
2018/178482
Başvuru Sahibi
Yasin COŞKUN
İdare
T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ)
İşin Adı
Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesinde Yer Alan 1 -3 -5 -6 -7 -8 -9 ve 15 Etaplarda Muhtelif Bloklardaki Konutlara Ait Bakım Onarım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Yasin COŞKUN,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ),  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2018/178482 İhale Kayıt Numaralı “Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesinde Yer  
Alan 1 -3 -5 -6 -7 -8 -9 ve 15 Etaplarda Muhtelif Bloklardaki Konutlara Ait Bakım Onarım  
İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından 03.05.2018  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm  
Projesinde Yer Alan 1 -3 -5 -6 -7 -8 -9 ve 15 Etaplarda Muhtelif Bloklardaki Konutlara Ait  
Bakım Onarım İşi” ihalesine ilişkin olarak Yasin Coşkun’un 06.06.2018 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru  
sahibince 14.06.2018 tarih ve 33388 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.06.2018 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/994 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli olan Mustafa  
Akgöl’ün aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) Aşırı düşük teklif açıklamasının toplam teklif üzerinden verilmediği, söz konusu  
açıklamada karar damga vergisi, sözleşme damga vergisi ve on binde beş KİK payına ilişkin  
giderlerin (sözleşme giderleri) gösterilmediği, iş süresince şantiyede bulunması gereken inşaat  
mühendisine ilişkin giderin açıklanmadığı, toplam teklif içerisindeki kâr oranının  
gösterilmediği, analiz ile açıklanması gereken iş kalemleri için analiz formatına uygun  
analizlerin yapılmadığı, analizlerde malzeme, işçilik, nakliye gibi alt girdilerin  
gösterilmediği, analiz girdisi olan nakliyeye ilişkin açıklamalarında güncel katsayı ile nakliye  
formülünün kullanılmadığı, bazı iş kalemlerinde güncel resmi poz bulunmasına rağmen  
geçmiş yıllara ait güncel olmayan pozların kullanıldığı, açıklama istenilen iş kalemlerinin  
analizlerinde bulunan açıklama istenilmeyen analiz girdileri için miktar ve birim fiyatın  
belirtilmediği, açıklama kapsamındaki özel pozlu imalatlar için fiyat tekliflerinin ilgili  
faaliyet alanında iştigal etmeyen firmalardan alındığı,  
b) Açıklama istenilmeyen bazı iş kalemleri için bedel öngörülmediği, bazı iş kalemleri  
için ise 0,01 TL gibi ticari karşılığı olmayan bedel öngörüldüğü, açıklama istenilmeyen analiz  
girdileri için öngörülen birim fiyatlar için fiilen imkânsız bedeller öngörülerek hesapların  
tutturulmaya çalışıldığı,  
c) Analizlerde kullanılan resmi pozların hangi kurum ve kuruluşlara ait olduğuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
ilişkin açıklayıcı bilgiye yer verilmediği,  
ç) Analizlerde kullanılan işçilik fiyatları için öngörülen saatlik ücretin 2018 yılına  
ilişkin saatlik asgari ücretin altında olduğu,  
d) Açıklama istenilen iş kalemlerinin metrajlarında Kamu İhale Kurulu kararlarında  
öngörülen kabul edilebilir metraj farklarından daha fazla, söz konusu istekliye fayda  
sağlayacak oranda ve açıklanmaz teklifi açıklanabilir hâle getirecek şekilde hata yapıldığı, söz  
konusu miktar hatalarının Özel İnş.01, Özel İnş.02, Özel İnş.06, Özel İnş.08, Özel İnş.09,  
Özel İnş.12, Özel İnş.13, Özel İnş.19, 27.528/1A, Y.21.280/03, Y.21.290/01, Y.25.003/15,  
Y.25.003/16, 89-607 ve 169-1213 poz numaralı imalatlarda yapıldığı,  
e) Açıklama kapsamında maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı  
dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinde olması gereken beyanın mevzuata uygun olarak  
yapılmadığı ve söz konusu tekliflerin ilgili meslek mensubunun onayını taşımadığı iddialarına  
yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2.İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması  
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.açıklamaları yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin  
adının “Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesinde Yer Alan 1 -3 -5 -6 -7 -8 -9 ve 15  
Etaplarda Muhtelif Bloklardaki Konutlara Ait Bakım Onarım İşi” olarak belirlendiği,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.  
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, başvuruya konu  
ihaleye 13 teklif verildiği, aşırı düşük teklif sorgulamasına esas olan sınır değerin idarece  
1.177.453,57 TL olarak hesaplandığı, söz konusu sınır değerin altında teklif verdiği anlaşılan  
Profil Konut Yapı End. Tic. Ltd. Şti., Yapınet Yapı Enj. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Mustafa  
Akgöl’den 14.05.2018 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazılar aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, söz konusu isteklilerden sadece Mustafa Akgöl’ün aşırı düşük teklif  
açıklaması sunduğu, bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan Profil Konut Yapı  
End. Tic. Ltd. Şti. ve Yapınet Yapı Enj. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedildiği,  
ayrıca Sudak İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin “sunulan iş deneyim belgesi tutarının  
asgari iş deneyim tutarını sağlamadığı” gerekçesiyle, Veysel Çarboğa’nın teklifinin ise  
“geçici teminat sunmadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, sonuç olarak aşırı  
düşük teklif açıklaması uygun görülen Mustafa Akgöl’ün ekonomik açıdan en avantajlı  
birinci teklif sahibi, başvuru sahibi Yasin Coşkun’un ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde yer verdiği iddiaları  
incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının hangi  
yönlerden mevzuata uygun olmadığının tek tek sayıldığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin  
itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan ve yukarıda aktarılan (a) maddesinde yer alan  
iddialarına idareye şikâyet dilekçesinde yer verilmediği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda  
belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet  
başvurusuna konu edilemez.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “…İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate  
alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.  
Bu itibarla söz konusu iddiaların 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci  
fıkrasının (c) bendi uyarınca şekil yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının başvuru sahibinin  
yukarıda yer verilen (b), (c), (ç), (d) ve (e) maddelerinde yer verilen iddiaları kapsamında  
incelenmesi neticesinde ulaşılan tespitlere ise aşağıda yer verilmiştir.  
İdarece söz konusu istekliye gönderilen “aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu  
yazıda açıklama istenilen toplam 14 iş kalemine (12 inşaat ve 2 tesisat) ilişkin liste, söz  
konusu iş kalemlerinin girdilerinin gösterildiği “açıklama istenilen iş kalemleri listesi  
(inşaat)” ile “açıklama istenilen iş kalemleri listesi (tesisat)”, açıklama istenilecek ve açıklama  
istenilmeyecek analiz girdi listeleri ile inşaat işleri analiz formatının yer aldığı anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde hesap cetveli,  
açıklama istenilen iş kalemlerinden 7 tanesine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşları birim  
fiyatlarının kullanıldığını gösteren liste, açıklama istenilen iş kalemlerinden Özel İnş.01, Özel  
İnş.02, Özel İnş.06, Özel İnş.08, Özel İnş.09, Özel İnş.12 ve Özel İnş.19 poz numaralı iş  
kalemlerine ilişkin analizler ile söz konusu analizlere ilişkin fiyat tekliflerinin sunulduğu  
görülmüştür.  
-Başvuru sahibinin “Açıklama istenilmeyen bazı iş kalemleri için bedel  
öngörülmediği, bazı iş kalemleri de için ise 0,01 TL gibi ticari karşılığı olmayan bedel  
öngörüldüğü, açıklama istenilmeyen analiz girdileri için öngörülen birim fiyatlar için fiilen  
imkânsız bedeller öngörülerek hesapların tutturulmaya çalışıldığı” iddiası kapsamında  
yapılan incelemede,  
Anılan istekli tarafından sunulan hesap cetvelinde, açıklama istenilen her bir iş  
kalemine ilişkin “miktar” ile “birim fiyat”lar ile bunların çarpımı sonucu bulunan “tutar”ların  
gösterildiği, açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak ise “70.635,08 TL”  
şeklinde tek bir fiyat öngörüldüğü ve “Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3 maddesi  
gereğince toplam fiyat öngörülmüştür” açıklamasına yer verildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 45.1.3’üncü maddesinde yer alan  
“…Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için  
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.açıklaması  
çerçevesinde açıklama istenilmeyen iş kalemlerine ilişkin olarak toplamda tek bir fiyat  
öngörülerek ve söz konusu iş kalemlerinin her birine ilişkin miktar ve birim fiyatların ayrı  
ayrı gösterilmeden açıklama yapılmasının mevzuata uygun olduğu, bu itibarla açıklama  
istenilmeyen iş kalemlerine ilişkin olarak öngörülen birim fiyatların tek tek belirtilmesi  
zorunluluğu bulunmadığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
-Başvuru sahibinin “Analizlerde kullanılan resmi pozların hangi kurum ve kuruluşlara  
ait olduğuna ilişkin açıklayıcı bilgiye yer verilmediği” iddiası kapsamında yapılan  
incelemede,  
Anılan istekli tarafından, açıklama istenilen “27.528/1A, Y.21.280/03, Y.21.290/01,  
Y.25.003/15, Y.25.003/16, 089-607 ve 169-1213” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak  
“kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan fiyat  
listesi sunulduğu ve bu çerçevede söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak anılan Tebliğ’in  
yukarıda yer verilen 45.1.5’inci maddesi açıklamalarına uygun olarak, Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı tarafından yayımlanmış “kâr ve genel gider” içermeyen 2018 yılı fiyatları üzerine  
bahsi geçen istekli tarafından belirlenen kâr ve genel gider tutarı ilave edilerek birim fiyat  
oluşturulduğu ve söz konusu fiyatlara ilişkin açıklayıcı tablonun liste halinde sunularak  
açıklama yapıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
-Başvuru sahibinin “Analizlerde kullanılan işçilik fiyatları için öngörülen saatlik  
ücretin 2018 yılına ilişkin saatlik asgari ücretin altında olduğu” iddiası kapsamında yapılan  
incelemede,  
Söz konusu istekli tarafından Özel İnş.01, Özel İnş.02, Özel İnş.06, Özel İnş.08, Özel  
İnş.09, Özel İnş.12, Özel İnş.19 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak idarece verilen  
analiz formatına uygun olarak “malzeme” ve “işçilik” girdilerinin ayrı ayrı gösterildiği  
analizlerin sunulduğu, bahsi geçen analiz formatlarında “işçilik” girdilerinin idarece “saat”  
birimi üzerinden oluşturulmadığı, bu çerçevede “saat” birimi üzerinden işçilik giderinin  
öngörülmesinin gerekli olmadığı anlaşılmış olup, anılan istekli tarafından idarece verilen  
analiz formatlarına uygun olarak işçilik birim fiyatının öngörülmesinde mevzuata aykırılık  
bulunmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
-Başvuru sahibinin “Açıklama istenilen iş kalemlerinin metrajlarında Kamu İhale  
Kurulu kararlarında öngörülen kabul edilebilir metraj farklarından daha fazla, söz konusu  
istekliye fayda sağlayacak oranda ve açıklanmaz teklifi açıklanabilir hâle getirecek şekilde  
hata yapıldığı, söz konusu miktar hatalarının Özel İnş.01, Özel İnş.02, Özel İnş.06, Özel  
İnş.08, Özel İnş.09, Özel İnş.12, Özel İnş.19, 27.528/1A, Y.21.280/03, Y.21.290/01,  
Y.25.003/15, Y.25.003/16, 89-607 ve 169-1213 poz numaralı imalatlarda yapıldığı” iddiası  
kapsamında yapılan incelemede,  
Açıklama istenilen Özel İnş.01, Özel İnş.02, Özel İnş.06, Özel İnş.08, Özel İnş.09,  
Özel İnş.12, Özel İnş.19, 27.528/1A, Y.21.280/03, Y.21.290/01, Y.25.003/15, Y.25.003/16,  
89-607 ve 169-1213 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu hesap cetvelinde  
öngördüğü miktarlar ile idarece yaklaşık maliyetin hazırlanması aşamasında hesaplanan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/039  
: 33  
: 11.07.2018  
: 2018/UY.I-1314  
toplam miktarlar karşılaştırıldığında, 169-1213 poz numaralı iş kalemindeki metrajın idarenin  
metrajından yüksek olduğu, diğer 13 iş kalemi için ise idare ile aynı miktarların öngörüldüğü,  
bu çerçevede istekliye fayda sağlayacak şekilde bir metraj düşüklüğünün bulunmadığı, diğer  
yandan başvuru sahibinin iddiasında yer verdiği “Özel İnş.13” poz numaralı iş kaleminin  
idarece açıklama istenilmeyen iş kalemi olarak belirlendiği, bu itibarla söz konusu iş  
kalemine ilişkin olarak metraj karşılaştırması yapılması söz konusu olmadığından, başvuru  
sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
-Başvuru sahibinin “Açıklama kapsamında maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı  
tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinde olması gereken beyanın mevzuata  
uygun olarak yapılmadığı ve söz konusu tekliflerin ilgili meslek mensubunun onayını  
taşımadığı” iddiası kapsamında yapılan incelemede,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Özel İnş.01, Özel İnş.02, Özel İnş.06, Özel  
İnş.08, Özel İnş.09, Özel İnş.12 ve Özel İnş.19 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak  
sunulan fiyat teklifleri incelendiğinde, söz konusu fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda yer verilen 45.1.13’üncü maddesinde yer alan ve satış tutarı tespit  
tutanağı dayanak alınarak açıklama yapılması durumunda yer verilmesi gereken ibarenin yer  
aldığı, ayrıca söz konusu fiyat tekliflerinin ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer  
verilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
başvuru sahibinin (b), (c), (ç), (d) ve (e) maddelerinde yer alan iddialarında belirttiği hususlar  
bakımından mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.