Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı / 2017/355729-Narlı – Pazarcık – 8. Bl. Hd. Yolu Km: 0+600 - 45+500 Arası (Pazarcık Mev. Şehir Geçişi ve Çevre Yolu Dah.) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve Bsk Üstyapı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/355729
Başvuru Sahibi
Özdemir İnş. Tur. En. San. ve Tic. A.Ş.- Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Narlı – Pazarcık – 8. Bl. Hd. Yolu Km: 0+600 - 45+500 Arası (Pazarcık Mev. Şehir Geçişi ve Çevre Yolu Dah.) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve Bsk Üstyapı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Özdemir İnş. Tur. En. San. ve Tic. A.Ş.- Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/355729 İhale Kayıt Numaralı “Narlı – Pazarcık – 8. Bl. Hd. Yolu Km: 0+600 - 45+500  
Arası (Pazarcık Mev. Şehir Geçişi ve Çevre Yolu Dah.) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü  
ve Bsk Üstyapı Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından  
24.08.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Narlı – Pazarcık – 8. Bl. Hd. Yolu  
Km: 0+600 - 45+500 Arası (Pazarcık Mev. Şehir Geçişi ve Çevre Yolu Dah.) Toprak İşleri,  
Sanat Yapıları, Köprü ve Bsk Üstyapı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Özdemir İnş. Tur.  
En. San. ve Tic. A.Ş.- Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığının 09.07.2018 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.07.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 23.07.2018 tarih ve 39727 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.07.2018 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1207 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
İş Ortaklıklarına ait teklifin sınır değer tutarı üzerindeki ilk teklif olduğu, ihale  
sürecinde Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece  
uygun bulunmayarak ihale konusu işin İş Ortaklıkları üzerinde bırakıldığı, ihale sürecinde  
alınan Kurul ve Mahkeme kararları doğrultusunda ihalenin Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd.  
Şti. üzerinde bırakıldığı, benzer iddialara daha önce de yer verildiği ancak ihalenin söz  
konusu aşama itibariyle tarafları üzerinde kalmış olması nedeniyle iddialarının 2018/UY.IV-  
1054 sayılı Kurul kararı ile reddine karar verildiği, anılan firmanın başka bir ihalede sunmuş  
olduğu açıklamalarının 2018/MK-223 sayılı Kurul kararı ile birlikte incelendiğinde de bir  
çok hataların bulunduğunun görülebileceği, başvuruya konu ihalede de benzer şekilde  
inceleme yapılırsa anılan firmanın başvuruya konu ihalede de değerlendirme dışı kalacağının  
görüleceği, şöyle ki;  
1) Anılan firma analizlerde kendi iş makinelerine yer vermiş ise, bu iş makinelerinden  
analizlere yansıması gereken maliyetlerin gerçekçi olmadığı,  
2) İhale uhdesinde bırakılan isteklinin maliyet muhasebesi elvermeyeceği için bütün  
işlere fiyat teklifi almasının mümkün olmadığı, açıklama istenilen tüm pozlarla ilgili birim  
fiyat analizlerine dayanak teşkil eden fiyat teklifleri, proforma faturalar ve ekinde sunulması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
gereken belgeler ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği'ne  
uygun bir şekilde sunulmadığı, fiyat teklifi alınan malzeme/işler için sunulan birim maliyet  
cetveli içerisinde bulunması gereken kalemlerin tam olarak alınmadığı ve tatmin edici  
izahların yapılmadığı, malum olunduğu üzere isteklilerin analiz sunmamak için fiyat teklifi  
almaması gerektiği, idarece fiyat teklifinin dayanağı olmayacak belgelerin reddedilmesi  
gerektiği,  
3) Fiyat teklifine dayanak olan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği gereği, tekliften  
önceki son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olması gerektiği, ancak fiyat teklifi  
veren firmaların fiyat tekliflerine dayanak belgelerin son geçici vergi beyanname dönemine  
ilişkin olmadığı,  
4) a) Anılan isteklinin NAP/44 pozu için fiyat teklifi aldığı Trasis firmasının internet  
adresinde, NAP/44 pozunda tanımlanan şekilde imalat yapıldığına ilişkin bir bilgi  
bulunmadığı, anılan firmanın internet adresindeki ürünlerin trafik levhaları, ledli yol yapım  
ve onarım levhaları, trafik güvenlik ürünleri (flaşörlü uyarı lambası gibi), ctp ve omega direk  
montajı ve otopark sistemleri olduğu, fiyat teklifi alınan firmanın idarece açıklama istenen  
poza karşılık gelen bir üretiminin kesinlikle bulunmadığı, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin bu alanda faaliyet göstermeyen bir firmadan fiyat teklifi aldığı, zira fiyat teklifi alınan  
firmanın Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde belirtilen faaliyet konuları arasında korkuluk  
yapım işinin bulunmadığı ve faaliyet konularının ağırlıklı olarak sinyalizasyon işleri ile  
uyumlu olduğu,  
b) Fiyat tekliflerinin dayanağı olan bütün belgelerin (standart belgeler gibi) mevzuata  
uygun olması gerektiği, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.1'inci maddesinde yapılan  
açıklamaya göre maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının (örneğin Trasis firmasının ve fiyat  
teklifi alınan tüm firmaların teklifleri ile ilgili bu belgelerin tamamının) meslek  
mensuplarından istenilerek inceleme yapılması gerektiği, zira temin edilecek olan belgelerin,  
tespit tutanaklarının sıhhatinin anlaşılması, haklarının aranması ve suç duyurusunda  
bulunabilmeleri açısından önem arz ettiği,  
5) Trasis firmasının NAP/44 poz numaralı iş kalemine uygun imalat yapmadığı ve  
maliyet muhasebesi elvermeyeceği için fiyat teklifinin reddedilmesi gerektiği, ayrıca fiyat  
teklifi alınan söz konusu ürünün idarece istenen pozun karşılığı olmadığı, NAP/44 pozunun  
birim fiyat tarifine uygun olmadığı, şöyle ki teklif edilen ürünün K.T.Ş.nin ilgili şartları  
dahilinde TS EN 1317-5+A2 standartına uygun olmadığı, bu uygunluk belgesinin de NAP/44  
poz numaralı iş kalemi ile ilgili istenilecek belgeler ile birlikte istenmesi gerektiği, çünkü  
ihale dokümanının eki olan ve teklif veren bütün isteklilerin uymak zorunda olduğu birim  
fiyat tariflerinde üretimin bu standartta olması gerektiğinin açıkça vurgulandığı, Trasis  
firmasının fiyat teklifi ile ilgili olarak yukarıda şikayet ettikleri hususlar çerçevesinde birim  
fiyat tarifine de aykırı fiyat teklif edildiği, Trasis firmasının TS EN 1317-5+A2 standardına  
uygun imalat konusunda ehliyeti olmadığı dikkate alınarak bu standart belgesinin de  
istenilmesi gerektiği,  
6) NAP/44 poz numaralı iş kaleminde belirtilen imalatın fiyat teklifi alınan Trasis  
firması tarafından sürekli üretimini yapmadığı bir imalat olduğu için önceki maliyetleri esas  
alınarak fiyat teklifi alınmasının söz konusu olmadığı, yine yapılacak incelemede maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
muhasebesi elvermediği durumlarda alınan fiyat tekliflerinin reddine karar verilmesi  
gerektiği, zira ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi alamayacağı işlere ilişkin  
fiyat teklifi alındığı, bu hususa ilişkin birçok emsal Kurul kararı bulunduğu, yukarıda  
belirtilen hususlar çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan firmanın aldığı fiyat tekliflerinin  
emsal Kurul kararlarında belirtilen sebeplerle de mevzuata uygun olmadığı,  
7) Açıklanması gereken sıralı analiz girdilerinin miktarlarının analiz formatlarına  
aykırı olarak düşürüldüğü,  
8) Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca kabul edilebilecek belgeler dışında belgeler ile  
açıklama yapıldığı, gereken belgelerin sunulmadığı, yukarıda ifade edilen hususlarla ilgili  
olarak şikayet başvurusunda bulundukları somut iddiaları ile ilgili olarak delillerinin ise  
Heltaş. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması ve kendilerinin mali  
kayıtları ile fiyat teklifi ve proforma fatura düzenleyen üçüncü şahısların mali kayıtları  
olduğu, açıklanan nedenlerle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir…” hükmü,  
İhale İlan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır  
değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin  
altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın  
niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre  
verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4..) İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında; a) Teklif birim fiyatlı işlerde;  
her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
“malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma,  
yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile  
miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir.  
Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan  
yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar  
çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.açıklamaları yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin 24.08.2017 tarihinde açık ihale usulü ile ihale edildiği  
görülmüştür.  
Başvuruya konu ihale süreci incelendiğinde; 27.10.2017 tarihli ihale komisyonu  
kararına göre, fiyat dışı unsurlara yönelik hesaplamalar da dikkate alınarak yapılan  
değerlendirmeler sonucunda ihalenin sınır değerin üstünde ve geçerli teklif sahibi olarak  
tespit edilen başvuru sahibi Özdemir İnş. Tur. En. San. ve Tic. A.Ş. - Su-Bar Grup İnş. Tic. ve  
San. A. Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı görülmüştür.  
Aynı kararda Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
çeşitli gerekçelerle uygun görülmeyerek teklifinin reddedildiği, söz konusu isteklinin bu  
karara yönelik şikayet ve itirazen şikayet başvuruları sonrasında 19.12.2017 tarihli  
2017/UY.I-3418 sayılı Kurul kararının alındığı ve söz konusu kararda yapılan inceleme  
neticesinde, anılan isteklinin d bölümünde yer alan iddiası kapsamında yapılan inceleme  
uyarınca aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığına karar verildiği ve 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin (c) bendi gereğince söz konusu isteklinin  
itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği görülmüştür.  
Sonrasında anılan karara yönelik açılan davaya ilişkin olarak, Ankara 5. İdare  
Mahkemesi tarafından alınan 30.01.2018 tarihli ve E: 2017/3489, K: 2018/228 sayılı kararın  
ve bu karara yönelik 14.03.2018 tarihli ve 2018/MK-95 sayılı Kurul kararının alındığı ve söz  
konusu kararda “…1-Kamu İhale Kurulunun 19.12.2017 tarihli ve 2017/UY.I-3418 sayılı  
kararının d) bölümünde yer alan iddiaya ilişkin değerlendirme kısmının ve karar sonucunun  
iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı  
Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem  
belirlenmesine…” karar verildiği,  
Bu karar sonrasında 13.04.2018 tarihli ihale komisyonu kararının alındığı ve Heltaş  
İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun  
kabul edilmesine karar verilerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı görülmüştür.  
Ancak, başvuru sahibi İş Ortaklığının söz konusu karara ilişkin yaptığı şikâyet  
başvurusu üzerine, idarece “…Söz konusu isteklinin NAP/44 pozu “Prefabrik Beton  
Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları ve/veya Geçiş  
Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B)” için fiyat teklifi aldığı TRASİS  
Trafik Sistemleri Elektronik San. Tic. Ltd. Şti.’nin SMM tarafından sunulan dilekçe ekinde yer  
alan 07.04.2016 tarih ve 9049 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 25. Sayfasında  
kuruluş, şirketin ünvanı, amaç ve konu, şirketin merkezi, süre, sermaye, ilan, şirketin idaresi,  
temsil, hesap dönemi, karın dağıtımı, yedek akçe ve kanuni hükümlerinin belirtildiği görülmüş  
olup firmanın amaç ve konu başlığı altında yapmış olduğu imalatlar ve faaliyetleri arasında  
elektronik trafik kontrol sistemleri, trafik işaret ikaz ve bilgi malzemelerin alım satımı ve her  
türlü yol çizgi işi uygulamasının olduğu, prefabrik beton otokorkuluk sistemi yapılması işinin  
yer almadığı görülmüştür. Bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1. maddesinde  
ki “Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.” hükmüne aykırı olduğundan söz konusu firmanın düzenlediği fiyat teklifinin  
geçersiz olduğu düşünülmektedir.şeklinde gerekçe ile yeniden düzeltici işlem belirlenmesine  
karar verildiği ve 16.05.2018 onay tarihli ihale komisyonu kararında da bu yönde gerekçelere  
yer verilerek Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin yeniden değerlendirme dışı  
bırakıldığı ve ihalenin yeniden başvuru sahibi Özdemir İnş. Tur. Enerj. San. ve Tic. A.Ş. –  
Su-Bar Grup İnş. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı görülmüştür.  
Bu karara yönelik olarak Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan  
şikayet ve itirazen şikayet başvuruları sonrasında, 06.06.2018 tarihli ve 2018/UY.I-1152 sayılı  
Kurul kararının alındığı ve anılan kararda Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin  
yeniden değerlendirmeye alınması gerektiğine yönelik 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
54’üncü maddesinin (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
görülmüştür.  
Bu karar üzerine, 28.06.2018 tarihli ihale komisyonu kararının alındığı ve ihalenin  
yeniden Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,  
Başvuru sahibi İş Ortaklığının bu karar sonrasında ihale üzerinde bırakılan Heltaş İnş.  
Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye yönelik başvuruları neticesinde 31.05.2018 tarihli ve  
2018/UY.IV-1054 sayılı Kurul kararının alındığı ve söz konusu başvurunun ehliyet yönünden  
reddine karar verildiği görülmüştür.  
Diğer taraftan, başvuru sahibinin iddiaları kapsamında ifade edilen 2018/MK-223  
sayılı Kurul kararının başvuruya konu ihale dışında, farklı İKN’li ihaleye ilişkin olduğu  
görülmüş olup, farklı bir ihale sürecine ilişkin belgelerin ve bunlara ilişkin sürecin başvuruya  
konu ihaleye ait aşırı düşük teklif sorgulama işlemleri ile birlikte değerlendirilmesinin kamu  
ihale mevzuatı uyarınca mümkün olmadığı açıktır.  
Başvuruya konu ihaleye ait gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemleri  
incelendiğinde,  
İdarece teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
ve diğer 13 istekliden, EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi konulu  
yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, ihale komisyonu kararlarına göre, 13  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği,  
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının ise uygun  
görüldüğü anlaşılmıştır.  
İdarece anılan istekliye 06.10.2017 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük  
teklif açıklama talebi konulu yazıda, NAP/01, NAP/02, NAP/09, NAP/20, NAP/30, NAP/41,  
NAP/42 ve NAP/44 poz numaralı iş kalemlerinin açıklama istenilecek iş kalemleri olarak  
belirlendiği ve söz konusu yazı ekinde anılan iş kalemlerine ilişkin düzenlenen analiz  
formatları ile açıklama istenmeyecek analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında idarece hazırlanan  
analiz formatlarının ve bu analiz formatlarında idarece belirlenen analiz girdilerinin esas  
alındığı görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından, idarece açıklama istenilen analiz girdileri olarak belirlenen  
ilgili iş makinelerine ilişkin olarak ise, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesi  
uyarınca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış ilgili rayiçlerin poz  
numaraları ile birlikte belirtildiği listenin sunulması suretiyle açıklama yapıldığı ve açıklama  
istenilen iş makinelerine yönelik ayrıca kendi malı olarak (amortisman maliyeti vb.) herhangi  
bir açıklama sunulmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
2) Başvuru sahibinin 2, 3’üncü ve 4’üncü iddiasının b bölümünde yer alan iddialarına  
ilişkin olarak yapılan incelemede:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde,  
aşırı düşük teklif sorgulamalarında isteklilerce sunulan açıklamaların ne şekilde yapılması ve  
idarece ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci  
maddesinde ayrıntılı açıklamalara yer verildiği, diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13’üncü maddesinde, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden  
alınan fiyat tekliflerinin isteklilerinin analizlerine dayanak teşkil eden tevsik edici belgeler  
olarak sayıldığı ve söz konusu belgelerin isteklilerce açıklamalarına dayanak olarak  
sunulabilmesinin mümkün olduğu anlaşılmıştır.  
Ayrıca kamu ihale mevzuatı uyarınca, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren  
kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek  
mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı  
(Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, ayrıca tutanakların fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği ve meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, diğer taraftan meslek  
mensubunun üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı  
ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan  
sorumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde,” Ek-O.5, Ek-  
O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve  
(e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı  
tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında analiz  
formatlarında yer alan bir takım analiz girdilerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri  
açıklandığı, bu kapsamda 10 adet fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinde belirtilen  
analiz girdilerin idarece analiz formatlarında belirlenen ilgili analiz girdilerine yönelik olarak  
tanımlandığı, söz konusu fiyat tekliflerinin dayanaklarının satış tutarı tespit tutanakları  
olduğu, ayrıca satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinin Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu ve  
gerekli ibareleri taşıdığı ve anılan fiyat tekliflerinde ilgili meslek mensuplarının kaşe, imza  
ve iletişim bilgilerinin yer aldığı görülmüştür.  
Söz konusu fiyat tekliflerinin bu haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri  
karşıladığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 2’nci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Diğer taraftan başvuruya konu ihale tarihinin 24.08.2017 olduğu, bu nedenle anılan  
Tebliğ maddesi uyarınca sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı tutanakların son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname dönemi olan 2017/2 veya 2017/1 dönemlerine ait olmasının zorunlu  
olduğu anlaşılmıştır.  
Kamu ihale mevzuatı uyarınca aranan kriterlere uygun olarak sunulan söz konusu fiyat  
tekliflerinde yer alan bilgilerden ilgili meslek mensubunun sorumlu olduğu ve sunulan  
belgelerin bu haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri karşıladığı anlaşılmıştır.  
Son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi  
zorunlu ilgili fiyat tekliflerinin dayanağı tutanakların, idarelerce veya Kurum tarafından  
gerekli görülmesi halinde bu tutanakları düzenleyen meslek mensubundan istenebileceği,  
anılan Tebliğ maddesi uyarınca aranan kriterlere uygun olarak sunulan söz konusu fiyat  
tekliflerinde yer alan bilgilerden ilgili meslek mensubunun sorumlu olduğu ve sunulan  
belgelerin bu haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri karşıladığı ve başvuru  
sahibinin şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları kapsamında söz konusu belgelerin  
istenilmesini gerektirecek somut bir belgeye dayalı bir iddiasının bulunmadığı ve fiyat  
tekliflerinin dayanaklarının kamu ihale mevzuatına aykırılığını gösteren bir durumun  
bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan anılan istekli tarafından NAP 44 poz numaralı iş kalemine ilişkin  
açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifinin dayanağı satış tutarı tespit tutanağının idarece  
gerek görülerek ilgili meslek mensubundan istenildiği, söz konusu satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) incelendiğinde, anılan tutanağın ilgili fiyat teklifine yönelik olarak düzenlendiği,  
ayrıca anılan tutanakta 2017/1 dönemi olarak belirtilen geçici vergi beyanname döneminin  
ihale konusu işe ilişkin olması gereken geçici vergi beyanname dönemine uygun olduğu da  
görüldüğünden başvuru sahibinin 3’üncü ve 4’üncü iddiasının b bölümünde yer alan  
iddialarının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle anılan istekli tarafından sunulan açıklamaların bu haliyle kamu  
ihale mevzuatına aykırılık teşkil etmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasının a bölümünde yer alan iddiasına ilişkin olarak  
yapılan incelemede:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinde, Kamu İhale Kurulunun,  
Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle  
karar vereceği hüküm altına alınmış olup, kamu ihale mevzuatında Kurul tarafından karara  
bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.  
Diğer yandan, anılan Kanun’un 57’nci maddesinde şikâyetler ile ilgili olarak Kurum  
tarafından verilen nihai kararların mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
Yapılan incelemede, başvurunun 06.06.2018 tarihli ve 2018/UY.I-1152 sayılı Kurul  
kararında incelenerek karara bağlandığı ve söz konusu başvurunun anılan Kurul kararına  
itiraz niteliği taşıdığı ve Kurul kararına itiraz niteliği taşıyan iddiaya ilişkin olarak anılan  
Kanun hükümleri çerçevesinde bu konuda Kurum tarafından yapılacak bir işlem bulunmadığı,  
dolayısıyla söz konusu iddiaların 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci  
fıkrasının (c) bendi gereğince usul yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede:  
İdarece aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen  
isteklilere gönderilen ve açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan, NAP/44 poz  
numaralı “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme Bölgeleri,  
Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4B-W5-A veya B)”  
iş kalemine ilişkin hazırlanan analiz formatının, tüm sisteme ilişkin tek bir iş kalemi olarak  
yukarıda ifade edildiği haliyle düzenlendiği, söz konusu sistemin performansa dayalı sistem  
ayrıntılarının ne şekilde açıklanması gerektiğine yönelik ayrıca bir analiz girdisinin veya  
bilginin ise söz konusu analiz formatında düzenlenmediği görülmüştür.  
Diğer taraftan, anılan iş kalemine ilişkin olarak idarece hazırlanan birim fiyat tarifinin  
ise “…K.T.Ş. nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, H4b engelleme düzeyine sahip  
çift taraflı prefabrik beton otokorkuluk sistemini oluşturan tüm elemanların (Bağlantı  
elemanları dahil) yapılması ve yerine montajı.  
Birim fiyata dahil olan masraflar:  
K.T.Ş. nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, TS EN 1317-5+A2 standardı  
kapsamındaki çarpışma testlerine uygun H4b engelleme düzeyine sahip çift taraflı prefabrik  
beton otokorkuluk sistemini oluşturan tüm elemanlarının (Bağlantı elemanları dahil)  
işbaşında temin edilmesi ve montajının yapılması, taban bağlantılarının temini için dübel  
çukurlarının açılması, çukurlara dübellerin projesine göre beton ile yerleştirilmesi, prefabrik  
beton otokorkuluğun önceden yapılmış tesviye betonu veya zemin üzerine projesine göre  
yerleştirilmesi, 12 mt. de bir çift yönlü reflektörlerin yapılması ve yerine montajı, her türlü  
yatay ve düşey taşıma, boşaltma ve malzeme ve zayiatı ile aşağıda “Birim Fiyata Dahil  
Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan tüm işlerin yapılmasında gerekli  
olan her türlü işçilik, malzeme, araç ve gereç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim fiyata dahil olmayan masraflar: Yoktur.  
Ölçü: Montajı tamamlanmış haldeki otokorkuluk sisteminin yatay izdüşümü esas  
alınarak ölçülen m. cinsinden uzunluğudur. (Ölçmede; sistemin en dış kenarındaki  
elemanların diğer başka bir elemanla bağlantısını sağlayan, bağlantı noktaları, esas alınır.)  
Ödeme: Birim fiyat teklif cetvelinde, Poz NAP/44 deki “Prefabrik Beton Otokorkuluk  
Sistemi Yapılması Ve Montajı (İndirme Bölgeleri, Son Elemanları Ve/Veya Geçiş Elemanları  
Ve Genleşme Ekleri Dahil) (H4b-W5-A veya B)” m teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.  
Not: Sistemin başlangıç ve bitiş noktalarında her iki tarafın indirme bölgesi olması,  
her iki tarafın geçiş bölgesi olması ya da bir tarafın indirme diğer tarafın geçiş bölgesi  
olması durumunda da aynı fiyat uygulanır.şeklinde olduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, idarece açıklama istenilecek iş kalemi  
olarak belirlenen, NAP/44 “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı  
(İndirme Bölgeleri, Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve Genleşme Ekleri Dahil)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
(H4B-W5-A veya B)” iş kaleminin tevsiki amacıyla Trasis Trafik Sistemleri Elektronik San.  
Tic. Ltd. Şti. tarafından kaşelenerek imzalanan fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat  
teklifinde, işin cinsinin “Prefabrik Beton Otokorkuluk Sistemi Yapılması ve Montajı (İndirme  
Bölgelerinde, Son Elemanları, ve/veya Geçiş Elemanları ve genişletme Ekleri Dahil) (H4B-  
W5-A veya B) (Herşey dahil)” olarak belirtildiği, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (11/10/2017) tarih ve (3) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve  
bahsi geçen fiyat teklifinde ilgili meslek mensubunun kaşe ve imzası ile iletişim bilgilerine de  
yer verildiği sunulan açıklamanın bu haliyle kamu ihale mevzuatına uygun olduğu  
anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından sunulan açıklamalarda idarece düzenlenen analiz formatının  
esas alındığı, idarece söz konusu imalatın ayrıntıları açısından bir açıklama istenilmediği  
anlaşılmış olup, bu kapsamda birim fiyat tarifinde sözleşmenin yürütülmesi aşamasında anılan  
imalatın iş başında temini açısından TS EN 1317-5+A2 standardına uygunluğun tariflendiği  
bu nedenle idarece verilen analiz formatına uygun yapılan açıklamanın bu haliyle kamu ihale  
mevzuatı açısından yeterli olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin 5’inci iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen yapım işi  
ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamalarında isteklilerce açıklamaların ne şekilde  
yapılması ve idarece bu açıklamaların ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğinin Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde ayrıntılı olarak açıklandığı görülmüştür.  
Bu kapsamda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde, teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin isteklilerinin  
analizlerine dayanak teşkil eden tevsik edici belgeler olarak sayıldığı, isteklilerce sunulan  
açıklamalarda anılan yöntemin kullanılmasının mümkün olduğu, ayrıca ilgili meslek  
mensubunun sorumluluğunda düzenlenen NAP/44 poz numaralı iş kalemine ilişkin alınan  
fiyat teklifinin ve diğer fiyat tekliflerinin dayanağının satış tutarı tespit tutanağı olduğu,  
anılan isteklinin açıklaması kapsamında maliyetler dayanak alınarak bir açıklama sunulmadığı  
da görüldüğünden başvuru sahibinin 6’ncı iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, anılan imalata yönelik sunulan açıklamaların bu haliyle kamu  
ihale mevzuatı açısından yeterli olduğu ve başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  
Başvuru sahibi tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, anılan istekli tarafından  
sunulan açıklamalar kapsamında idarece hazırlanan analiz formatlarının ve bu analiz  
formatlarında idarece belirlenen analiz girdilerinin esas alındığı, anılan isteklinin söz konusu  
analiz girdilerine ilişkin belirlediği miktarların idarece analiz formatlarında belirlenen  
miktarlarla aynı olduğu ve söz konusu miktarların düşürülmediği görüldüğünden başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/045  
: 55  
: 08.08.2018  
: 2018/UY.I-1501  
6) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede:  
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, anılan istekli tarafından idarece düzenlenen  
analiz formatlarının esas alındığı ve sunulan açıklamalarda kamu ihale mevzuatı uyarınca  
gerekli tevsik edici belgelerin sunulduğu ve yapılan inceleme neticesinde sunulan  
açıklamalarda kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.