Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı / 2018/349176-Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapımı
Bilgi
İKN
2018/349176
Başvuru Sahibi
Metaks İnş. Turz. Enerji San. ve Tic. A.Ş. - Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Metaks İnş. Turz. Enerji San. ve Tic. A.Ş. - Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2018/349176 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube  
(Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından  
16.08.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır)  
Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapımı” ihalesine ilişkin olarak Metaks  
İnş. Turz. Enerji San. ve Tic. A.Ş. - Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
İş Ortaklığının 10.10.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.10.2018 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.10.2018 tarih ve 52433 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 25.10.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1614 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerine bırakılan isteklinin teklif dosyasında sunduğu,  
a) İstekli tarafından tüzel kişiliğin ortakları, yönetimdeki görevlilerine yönelik son  
durumu gösteren Ticaret Sicil Gazetesinin sunulmadığı,  
b) Teklif zarflarının yapıştırılan yerlerinin şirketi temsile yetkili olarak gösterilen  
kişiler tarafından imzalanmadığı,  
c) Banka referans mektuplarının ilk ilan tarihinden önce düzenlendiği,  
d) Sunulan bilançoların İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesindeki kriterlere uygun  
olmadığı, bilançoda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmediği,  
anılan kriterlerin tevsikine ilişkin belgelerin sunulmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları  
sunulması gerekirken fotokopilerinin sunulduğu,  
e) İş hacmine yönelik belgelerin İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesindeki  
kriterlere uygun olmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları sunulması gerekirken  
fotokopilerinin sunulduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
f) İş deneyim belgelerinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici  
kabulü yapılan işlere ait olmadığı, iş deneyim belgelerinin asgari iş deneyim tutarını  
karşılamadığı ve benzer işe uygun olmadığı,  
g) İhale üzerine bırakılan isteklinin sunduğu teklif mektubunda teklif bedelinin rakam  
ve yazı ile birbirini tutmadığı, teklif mektubunda ihale kayıt numarasının yanlış yazıldığı,  
2) Aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olarak istenilmediği,  
açıklama istenilen iş kalemleri ve açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin hatalı olarak  
hazırlandığı, açıklama istenilen iş kalemlerinin yaklaşık maliyet bedelinin %80’ine, açıklama  
istenmeyen iş kalemlerinin yaklaşık maliyet bedelinin %20’sine tekabül etmediği, açıklama  
istenilen iş kalemlerinin özel pozlarının ayrıntılı analizinin verilmediği, açıklama istenilen  
özel iş kalemlerinin analizlerinin dayanaktan yoksun ve Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı  
olarak düzenlendiği, özel iş kalemleri için özel analizlerin girdi, miktar ve türleri gösterilerek  
ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmediği, hazırlanan analizlerin aşırı  
düşük teklif açıklaması yapacak istekliye avantaj sağlayacak şekilde oluşturulduğu, açıklama  
istenilen ve istenilmeyen girdilerin idare tarafından tekrar belirlenerek aşırı düşük teklif  
sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği,  
3) İhale üzerine bırakılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının uygun olmadığı şöyle  
ki,  
a) Açıklama istenilmeyen %20’lik iş kalemlerine verdiği fiyatın gerçek maliyetleri  
yansıtmadığı,  
b) Kar ve genel giderlere ilişkin öngörülen fiyatın düşük tutulduğu, belirlenen oranının  
damga vergisi, karar pulu, kik payı bedeli, all risk sigorta bedeli, kesin teminat mektubu  
masrafı, teknik personel gideri, SGK ve muhtasar giderler, ihale dokümanı ve kırtasiye  
masrafları, şantiye kurulumu gibi kalemleri karşılayamayacağı,  
c) Nakliyeler için yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı,  
malzemelere ait nakliye bedellerinin T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait nakliye  
formülleri veya ayrıntılı fiyat teklifleriyle açıklanmadığı, idarenin yaklaşık maliyet hesabında  
belirtmiş olduğu mesafelere göre nakliye analizleri hazırlamadığı, kum-çakıl tuğla demir gibi  
nakliye unsurlarının açıklama istenilecek analiz girdileri arasında yer aldığından bu unsurların  
fiyat teklifiyle “nakliye dahil” olacak şekilde açıklanmasının uygun olmadığı, nakliyeye ait  
işçilik, makine, ekipman ve akaryakıt girdilerinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifleri ile  
açıklamanın yapılması gerektiği, nakliye mesafelerinin mevzuata uygun olarak  
hesaplanmadığı, nakliye hesaplanan iş kalemleri için öngörülen mesafelerin idarenin yaklaşık  
maliyet tespitinde belirlemiş olduğu mesafeler ile uyumlu olmadığı, açıklama istenilen ve  
açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin hepsi için nakliye hesaplaması yapılması gerektiği, özel  
pozlara ilişkin alınan fiyat tekliflerinde de ilgili ilden inşaat mahalline kadar olan nakliyenin  
hesaplamaya dahil edilmeyerek açıklamasının yapılmadığı,  
d) Yardımcı analizlere ilişkin yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı,  
harç makine ve diğer yardımcı analizlerdeki girdi miktarlarının emsal kamu birim fiyat  
analizlerindeki girdi miktarlarının altında olduğu, rayiç fiyatlarının da resmi rayiçlerin altında  
olmasına rağmen belgelendirilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
e) Özel pozlara ilişkin yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı, özel iş  
kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin rakamları ve açıklamaya  
yansıyan rakamlarının birbirini tutmadığı, özel inşaat kalemlerinin istekliler tarafından düşük  
gösterildiği,  
f) Analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik asgari  
ücretin altında olduğu, usta sınıfı için aynı ücretin kullanılamayacağı,  
g) Elektrik ve mekanik tesisat malzemelerinin temini ile malzeme ve montaj bedelinin  
ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği,  
h) Fiyat tekliflerinin anılan Tebliğ’e göre taşıması gereken şekil şartlarını taşımadığı,  
fiyat tekliflerinin asıl faaliyet konusu olmayan firmalardan alındığı, fiyat teklifleri üzerinde  
yer alan tarihlerin mevzuata göre uygun olmadığı, fiyat teklifi alınan firmaların vergi  
kaydının olmadığı, fiyat tekliflerinin eki olan tutanakların son geçici vergi beyanname  
dönemine ilişkin düzenlenmediği, meslek mensubu tarafından oluşturulan tutanakların Kamu  
İhale Genel Tebliği’ne uygun hazırlanmadığı, fiyat tekliflerine konu EK-O.5, -EK-O.6  
tutanaklarının meslek mensubundan istenilerek incelenmesi gerektiği, tespit tutanaklarını  
düzenleyen meslek mensubunun fiyat teklifi veren istekli ile tam tasdik sözleşmesi yapmadığı  
ve beyanname imzalamaya yetkili olmadığı, maliyet tespit tutanaklarının üretici firmadan  
alınan tekliflerin maliyet tespit tutanağında yer alan ağırlıklı ortalama birim fiyatın altında  
olduğu yine aynı şekilde satış tespit tutanaklarının satıcıdan alınan tekliflerin satış tespit  
tutanağında yer alan ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olduğu, fiyat tekliflerinde  
meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin yazılmadığı, tutanakların eklerindeki  
imza sirkülerindeki imza ile teklif sahibine ait imzaların aynı olmadığı, fiyat teklifleri ve ilgili  
meslek mensubunun kayıtlı olduğuna dair belgelere yer verilmediği, fiyat teklifi sunan  
firmaların sunmuş oldukları fiyat tekliflerindeki malların üreticisi olduklarına ilişkin belgeleri  
sunmadığı, sunulan analiz ve fiyat tekliflerinin poz numaraları ve tanımlarının teknik  
şartnamede belirtilen poz numaraları ve tanımlarına uymadığı, güncelliğini kaybetmiş  
analizlerle açıklama yapıldığı, meslek mensubu tarafından düzenlenen maliyet tespit  
raporlarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine göre düzenlenmediği,  
hem fiyatlandırma yönüyle hem de kullandıkları fiyatın kaynağını belirtme yönüyle Kamu  
İhale Genel Tebliği’ne uygun açıklamanın yapılmadığı,  
ı) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait miktarların istekli tarafından kendisine fiyat  
avantajı sağlamak için düşürüldüğü, idarenin tespit ettiği analizlerin girdi miktarlarının  
isteklinin analizlerde sunduğu girdi miktarlarından %10’dan fazla farklılık gösterdiği,  
özellikle tesisat ve elektrik iş kalemleri miktarlarının eksik alınarak fiyat avantajı  
oluşturulduğu, imalat miktarları arasındaki farklılığın işin yapımına engel nitelikte olduğu,  
i) İnşaat mahallinde kullanılacak çimento, akaryakıt, demir, kum çakıl gibi iş  
kalemlerinin ilan edilmiş güncel fiyatlarının kullanılmadığı,  
j) İstekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında hesap cetveli, analizler,  
kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatlarını kullandığına dair tablonun sunulmadığı, resmi ve  
resmi olmayan kurumlar tarafından yayınlanmış rayiçler kullanılmasına rağmen rayiçlerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
poz numarasını belirterek liste halinde sunulmadığı,  
k) Açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan açıklama istenilmeyen analiz  
girdilerine ilişkin birim fiyatlara 0,00 TL teklif verildiğinden açıklamaların uygun olmadığı,  
l) Açıklama kapsamında sunulan hesap cetvelindeki fiyatlar ile açıklama istenilen iş  
kalemlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin oluşturulan tablodaki fiyatların birbiri  
ile uyumlu olmadığı, hesap cetvelindeki fiyatlar ile fiyat teklifindeki fiyatların birbiri ile  
uyumlu olmadığı, ölçü birimleri ve ölçü miktarlarının birbirinden farklı olduğu iddialarına  
yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
16.08.2018 tarihinde açık ihale usulü ile ve anahtar teslim götürü bedel üzerinden  
fiyat teklifi alınmak suretiyle yapılan ihalede 55 adet doküman alındığı/indirildiği, 17 istekli  
tarafından teklif sunulduğu, 4 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif bedeli  
sınır değerin altında olan 3 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, 2 isteklinin  
aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği, Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş.  
San. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları sunulduğu ve açıklamalarının  
kabul edildiği ve ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi olarak ise sınır değerin üzerinde bulunan başvuru sahibi Metaks İnş. Turz.  
Enerji San. ve Tic. A.Ş. - Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının belirlendiği anlaşılmıştır.  
a) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif kapsamında sunulması  
zorunludur. hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
a) Mülga : RG: 25/1/2017-29959  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,  
…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ve doküman düzenlemelerinden tüzel  
kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olunduğuna dair imza sirküleri ile birlikte, tüzel  
kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten  
son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi’ni/Gazeteleri’ni veya bu bilgilerin tümünü  
göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel  
kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini ihaleye katılımda yeterlik kriterlerini sağlamak üzere  
teklif dosyaları kapsamında sunmaları gerektiği anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd.  
Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında, 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı, 15.05.2006 tarihli  
ve 6556 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, şirket müdürü olarak atanan Orhan ABI’ye ait  
imza sirkülerinin sunulduğu görülmüştür.  
15.05.2006 tarihli ve 6556 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde şirketin  
ortaklarının Hüseyin ABI, Ferhat ABI, Orhan ABI olduğu, ilk 10 yıl için şirket müdürünün  
Hüseyin ABI olarak belirlendiği, son durumu göstermek üzere sunulan 04.04.2017 tarihli ve  
9298 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yeni şirket müdürü olarak Orhan ABI’nin  
de 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan inceleme neticesinde, limited şirketlerde ortaklık oranlarına ilişkin  
değişikliklerin ticaret sicil gazetesinde yayınlatılması zorunluluğu da göz önünde  
bulundurulduğunda, Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
teklif dosyasında sunulan ticaret sicil gazetelerinin şirketin ortaklık yapısı ve yönetimdeki  
kişilere ilişkin son durumu gösterir nitelikte olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
b) 4734 sayılı Kamu İhale Kanun’unun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı  
36’ncı maddesinde Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir.  
İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir  
tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale  
komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına  
uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar  
isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır….” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde  
Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak  
istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret  
unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık  
adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
38’inci maddesinde "İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi itibariyle mesleki faaliyetlerini mevzuatı  
gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin  
sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili  
mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması  
gerekmektedir.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması  
zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki  
belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur …” hükmü yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında son durumu  
göstermek üzere sunulan 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde  
şirket müdürünün Orhan ABI olduğu, teklif zarfı üzerinde 3 adet Şahinoğulları Halı Kilim  
Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin kaşesi ve şirketi temsile yetkili olarak atanan Orhan  
ABI’nin imzasının bulunduğu, dolayısıyla zarfın yapıştırılan yerinin istekli tarafından  
imzalanıp mühürlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun  
bulunmamıştır.  
c) İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik  
kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu  
belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun  
ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur. düzenlemesine yer verilmiştir.  
İhale üzerine kalan istekli tarafından Akbank Türk A.Ş. İpekyolu/Van Şubesi’nin  
düzenlediği 14.08.2018 tarihli banka referans mektubunun sunulduğu görülmüştür.  
İhalenin ilan tarihinin 24.07.2018 olduğu, söz konusu banka referans mektubunun  
ihale ilan tarihinden sonra düzenlendiği görüldüğünden söz konusu iddianın yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
d) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
a)Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya  
bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri  
3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü  
altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler… hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu  
bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1.  
İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış  
örneklerini vermek zorundadır. …  
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması  
zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"  
veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.  
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından  
"aslı idarece görülmüştür"veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine  
ekleyebilirler.düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
İhale üzerinde kalan istekli tarafından 2017 yılı bilançosu ve bilanço bilgileri tablosu  
sunulduğu, bilanço bilgileri tablosunda 2017 yılı yeterlik kriterlerinin,  
“Cari Oran:1,288126477  
Özkaynak Oranı: 0,178775880  
KVBB/Özkaynak: 0” olduğu, bilanço bilgileri tablosunda yer alan tutarların 2017 yılı  
bilançosuyla uyumlu olduğu, isteklinin yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin 9.609.633,73 TL,  
yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin 9.991.526,27 TL olduğu ve bilançoda gösterildiği,  
bilanço için istenilen oranların hesaplamasında da mevzuata uygun olarak kullanıldığı, anılan  
bilanço ve bilanço bilgileri tablosunda Serbest Muhasebeci Mali Müşavir M. Tahir YURĞU  
‘ya ait imza ve mührün ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, idareden 05.11.2018 tarih ve  
27233 sayılı yazımızla sunulan bilançoya ilişkin bilgi ve belgelerin fotokopilerinin sunulup  
sunulmadığını incelemek üzere teklif dosyasında sunulduğu haliyle idareden istenilmiş olup,  
12.11.2018 tarih ve 1830 sayılı gelen bilgi ve belgeler üzerinde yapılan incelemede anılan  
belgelerin serbest muhasebeci mali müşavire ait ıslak imza ve mühür ile TÜRMOB’a ait  
kaşeli asıllarının sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun  
bulunmamıştır.  
e) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
a)Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;  
2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya  
bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri  
3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü  
altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler… hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden işlerin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin %  
15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu  
takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir. düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 2017 yılına ait gelir tablosunun sunulduğu,  
2017 yılına ait gelir tablosunda net satışlar tutarının 10.627.941,93 TL olduğu, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının idare tarafından  
istenilen tutarı (24.420.000,00×%25 =6.105.000,00) sağladığı, ayrıca cironun tevsikine ilişkin  
belgelerde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir M. Tahir YURĞU’ ya ait imza ve mührün ve  
TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, idareden 05.11.2018 tarih ve 27233 sayılı yazımızla iş  
hacmine ilişkin sunulan bilgi ve belgelerin fotokopilerinin sunulup sunulmadığını incelemek  
üzere teklif dosyasında sunulduğu haliyle idareden istenilmiş olup, 12.11.2018 tarih ve 1830  
sayılı gelen bilgi ve belgeler üzerinde yapılan incelemede anılan belgenin serbest muhasebeci  
mali müşavire ait ıslak imza ve mühür ile TÜRMOB’a ait kaşeli asıllarının sunulduğu  
görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.  
f) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(5) İş deneyim belge tutarlarının;  
a) Kanunun 19 uncu maddesi ile 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50sinden az ve %  
100’ünden fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50sinden az  
ve % 80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek orandan az olmaması yeterlik kriteri olarak  
aranır.  
b) Kanunun 20 nci maddesi ile 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
yapılan ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50sinden az ve % 100’ünden  
fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50sinden az  
ve % 80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek tutardan az olmaması yeterlik kriteri olarak  
aranır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel  
kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi  
odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet  
tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz  
olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur….” hükmü,  
Söz konusu Yönetmelik’in “Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü  
maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye  
dayalı olarak taahhüt edilen;  
a) Geçici kabulü yapılmış işlerde, “yüklenici iş bitirme belgesi”,  
… olarak düzenlenir…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46’ncı maddesinde “(1) İş  
deneyim belgelerine, fiilen gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerin tutarı olarak,  
devam eden işlerde ara hakediş raporlarındaki, geçici kabulü yapılmış işlerde ise hakediş  
raporları ve varsa kesin hakediş raporundaki iş veya görevle ilgili tutarlar herhangi bir  
güncelleştirmeye tabi tutulmadan yazılır.  
(2) Bu tutar;  
a) Yurt içinde keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle  
sözleşmeye bağlanmış işlerde; her türlü fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları dahil,  
ihale indirimi yapılmış, hakedişteki sözleşme yılı birim fiyatları ile yapılan işin tutarı  
üzerinden,  
b) Yurt içinde anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif  
alınmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlerde; fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları  
dahil hakedişteki sözleşme fiyatları ile yapılan işin tutarı üzerinden,  
c) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde ise; varsa fiyat farkları  
hariç, yasal keşif artışları dahil, sözleşme fiyatları ile işin döviz cinsinden tutarı üzerinden,  
(3) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara doğrudan tek  
sözleşme ile taahhüt edilmiş işlerin bir bölümünü yapan alt yüklenicilerin iş deneyim tutarının  
tespitinde; diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme  
fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas  
alınır…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci  
maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş  
deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim  
belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.  
(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme belgelerinde, belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması,  
…” hükmü yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
Söz konusu Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde benzer iş “İhale  
konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya  
benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas  
ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işler” olarak tanımlanmıştır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğ ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş  
Üstyapı (Bina) İşleri  
Grupları Listesinde B “  
” başlığı altında;  
III. GRUP: BİNA İŞLERİ  
1.BII. Grup işler  
2. BI. ve BII. Grubu işlerin dışındaki bina işleri,” şeklinde düzenlenmiştir.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesi “7.5.Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde  
geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 50'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye  
ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen  
belgeler.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler: "Yapım İşlerinde İş Deneyiminde  
Değerlendirilecek Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan B/III Grubu” işlerdir.  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği veya Mimarlık ihale  
konusu iş veya benzer işlere denk sayılacaktır.şeklinde düzenlenmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere teklifi ile  
birlikte “Van İl Özel İdaresi Destek Hizmetleri Müdürlüğü”nün işin sahibi olarak gösterildiği,  
işin adının “Van/Merkez Bostaniçi 24 Derslik Kız Meslek Lisesi ve 204 kişilik Pansiyon +  
Anaokulu Yapım İşi” olduğu, uygulanan yapı tekniğinin “B/III Grubu Yapım İşleri” olarak  
belirtildiği, sözleşme tarihinin 06.07.2012, işin geçici kabul tarihinin 04.07.2013 olduğu,  
7.192.000,00 TL belge tutarlı yüklenici iş bitirme belgesi sunduğu ve anılan belgenin vali  
yardımcısı tarafından imzalandığı görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin güncellenmiş belge  
tutarının İdari Şartname’nin 7.5.1’nci maddesi gereği teklif ettiği bedelin  
(24.420.000,00×%50=12.210.000,00) en az % 50’si şartını sağladığı, işin geçici kabul  
tarihinin 04.07.2013 olduğu ve geçici kabul tarihinin mevzuatın istediği süre şartını sağladığı,  
işin adı ve uygulanan yapı tekniği grubu itibariyle İdari Şartname’de düzenlenen benzer iş  
tanımına uygun olduğu görülmüştür.  
g) 4734 sayılı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu  
maddesinin ikinci fıkrasında Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif  
mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen  
bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti,  
düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle  
yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında  
alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı  
şekilde hazırlanarak sunulur.hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının  
şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde  
yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.  
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:  
a) Yazılı olması.  
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.  
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.  
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.  
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.  
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış  
olması.  
(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı  
tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.  
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve  
teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir  
eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif  
mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara  
başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılır.hükmü yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin 24.420.000,00 TL olduğu, teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
mektubunda  
teklif  
ettiği  
bedele  
ait  
rakam  
ve  
yazının  
(yirmidörtmilyondörtyüzyirmibintürklirası) birbiri ile uyumlu olduğu, teklif mektubunda  
incelemeye konu ihaleye ait ihale kayıt numarasına da yer verildiği görüldüğünden başvuru  
sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
Örnek: Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu,  
(38.1) maddesine göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak  
yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu  
iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan  
4 nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.  
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi  
İş kalemi/gru  
bu No  
İş  
kalemi/grubu  
adı  
Tutarı Tutar/Y  
M
Kümülatif  
toplam  
8
…….  
32.00  
0
20.00  
0
16.88  
0
15.00  
0
0,3200  
0,2000  
0,1688  
0,1500  
0,3200  
9
…….  
…….  
…….  
0,5200  
0,6888  
0,8388  
10  
4
6
7
3
5
2
1
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
9.600  
2.400  
2.250  
1.000  
750  
120  
0,0960  
0,0240  
0,0225  
0,0100  
0,0075  
0,0012  
0,9348  
0,9588  
0,9813  
0,9913  
0,9988  
1,0000  
TOPLAM 100.0 100,0000  
00  
Sorgulama yapılacak olan “4” nolu iş kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç birim  
fiyatının  
18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin % 3’ü olan  
(18,49x0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve plastik dupel,  
agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz dolgu alçısı  
harcı” olarak tespit edilecektir.  
Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu iş kaleminin  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49x0,15=2,77)  
2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın  
aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz  
girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı,  
borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri  
olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.  
İş kalemi / grubu analizi  
İş kalemi / gru Yangına dayanıklı alçı  
duvar Ölçü Birimi  
bu  
levhaları ile metal iskeletli giydirme m2  
No : 4  
duvar yapılması (………… Duvar  
Levhası ile)  
Poz  
No  
Girdiler  
Ö
Mikt B.Fiy Tutarı*  
Br. a atı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
……  
…..  
Vida ve plastik dubel  
Ad XXX XXX  
Levha xx mm (yangına m2 XXX XXX  
dayanıklı)  
0,54  
5,00  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Agraf 12 cm  
m
m
XXX XXX  
XXX XXX  
3,50  
0,80  
0,51  
0,31  
0,34  
0,33  
0,35  
0,43  
0,68  
3,25  
2,45  
18,49  
4,62  
23,11  
Ad XXX XXX  
Kt XXX XXX  
m
m
Agraf vidası  
Derz Bandı (Cam el.)  
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Borazan vida  
Derz dolgu alçısı harcı m3 XXX XXX  
Düz İşçi(taş.)  
XXX XXX  
XXX XXX  
Kt XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Alçı levha ustası  
Alçı levha usta yar.  
Kar ve genel giderler hariç toplam  
Kar ve genel giderler (% 25)  
TOPLAM TUTAR  
Sıralı analiz girdileri tablosu  
Girdiler  
Ö. Mikt B.Fi Tut Kümül  
B. arı yatı arı atif  
Toplam  
Agraf vidası  
Kt XXX XXX 0,3 0,31  
1
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Derz Bandı (Cam el.)  
Borazan vida  
M
XXX XXX 0,3 0,64  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
3
M
XXX XXX 0,3 0,98  
4
Kt XXX XXX 0,3 1,33  
5
Derz dolgu alçısı harcı m3 XXX XXX 0,4 1,76  
3
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Agraf 12 cm  
Ad XXX XXX 0,5 2,27  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
1
Vida ve plastik dubel  
Düz İşçi(taş.)  
Ad XXX XXX 0,5 2,81  
4
Sa XXX XXX 0,6  
8
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Alçı levha usta yar.  
Alçı levha ustası  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
M
XXX XXX 0,8  
0
Sa XXX XXX 2,4  
5
Sa XXX XXX 3,2  
5
M
XXX XXX 3,5  
0
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
Levha xx mm (yangına m2 XXX XXX 5,0  
dayanıklı)  
0
(NOT = Örnekteki iş kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri  
yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için  
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4.İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.açıklaması yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme  
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılı açıklamaların yazılı olarak istenilmesi  
gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
İdarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemlerine göre oluşturulan “sıralı analiz  
girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve  
bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin  
olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), tutarı, kâr  
ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya  
tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda  
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirleneceği, tutarı bu girdinin tutarından  
daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyeceği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan  
birden fazla iş kaleminin analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı  
ayrı değerlendirilerek analiz toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem  
yapılacağı, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama  
istenileceği, bahsi geçen hususlara ilişkin olarak da açıklama isteme yazısında açıklama  
istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirteceği anlaşılmıştır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği  
Tesis Binaları Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1977E042180, 2018E040100  
c) Miktarı ve türü: 12 adet bina yapım işi  
ç) Yapılacağı yer: Şanlıurfa  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale komisyonu tarafından hesaplanan sınır değerin altında teklif verdiği tespit edilen  
3 istekliden 14.09.2018 tarihli ve 1558 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması  
sunulmasının talep edildiği ve aynı tarihte söz konusu isteklilere EKAP üzerinden tebligatın  
yapıldığı; aşırı düşük teklif açıklama talebi konulu yazı ekinde açıklama istenilmeyecek analiz  
girdileri listesi ile açıklaması istenilen iş kalemlerinin yer aldığı sıralı analiz girdi tabloları  
verilerek yapılacak açıklamaların en geç 24.08.2018 tarihine kadar ihale komisyonuna  
iletilmek üzere idareye teslim edilmesinin istenildiği, bu kapsamda 81 adet iş kaleminin  
açıklaması istenilecek iş kalemi olarak belirlendiği, bu analizlerde yer alan 58 adet analiz  
girdisinin ise açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
İdarece gönderilen bilgi ve belgelerden “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”  
kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirlendiği,  
kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kaleminin de  
sorgulamaya dahil edildiği, %80’lik kısmın açıklama istenecek, %20’lik kısmın da açıklama  
istenmeyecek iş kalemleri olarak gösterildiği, açıklaması istenilen 81 adet iş kaleminin yer  
aldığı sıralı analiz girdi tablolarının oluşturulduğu, kar ve genel gider hariç analiz toplamının  
% 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilerek, %3’üne eşit ve  
altında olanlar için açıklama yapılmasının istenmediği, tutarı, kar ve genel gider hariç analiz  
toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz  
girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının  
%15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın  
aşılmasına neden olan analiz girdilerinin belirlendiği, tutarı bu girdinin tutarından daha az  
olan girdiler için açıklama istenilmediği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden  
fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı  
ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre idarece  
işlem yapıldığı, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisinin açıklama  
istenilecek olarak belirlendiği, analizlerdeki işçilik girdilerinin açıklama istenilecek analiz  
girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Anılan yazı ekinde açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin belirtildiği, açıklama  
istenilen iş kalemlerinin de sıralı analiz girdi tabloları oluşturularak isteklilere verildiği,  
isteklilerin açıklama istenmeyen analiz girdileri listesinde belirtilen girdileri kullanarak  
açıklama istenilmeyen analiz girdileri haricindeki girdi ve iş kalemlerini açıklayabileceği,  
ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerinin özel kalemlerinin ayrıntılı analizinin sınır değerin  
altında kalan isteklilere verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin “özel iş kalemleri için özel analizlerin girdi, miktar ve türleri  
gösterilerek ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmediği” yönündeki  
iddiasıyla ilgili yapılan incelemede,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle  
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia  
eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına  
uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar….” hükmü yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin ihale dokümanını 14.08.2018 tarihinde satın aldığı, şikâyet konusu  
işlemin farkına varıldığı tarihin ihale dokümanını satın aldığı tarihi izleyen günden itibaren  
başladığı, anılan isteklinin ihale dokümanına süresi içerisinde şikâyet başvurusunda  
bulunmadığı, 16.08.2018 tarihinde yapılan ihalede, başvuru sahibinin 10.10.2018 tarihinde  
idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu görüldüğünden anılan iddianın süre yönünden uygun  
olmadığı tespit edilmiştir.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır.hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “ … İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler vb. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11.Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir….” açıklamaları yer almaktadır.  
Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında ihale üzerine kalan isteklinin  
24.420.000,00 TL olan teklif fiyatını açıklarken, aşırı düşük teklif açıklama yazısı, iş  
kalemleri icmal sayfası (hesap cetveli), kamu kurum pozları ile oluşturulan inşaat ve elektrik  
iş kalemleri maliyet tablosu, inşaat (özel poz), elektrik (özel poz) ve mekanik (özel poz) iş  
kalemleri maliyet tablosu, iş kalemlerine ilişkin birim fiyat analizleri, 7 adet fiyat teklifi ile  
ocak ve itiner açıklamalarına ilişkin bilgi ve belgeleri sunduğu görülmüştür.  
a) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli  
sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca  
teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili  
ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir.  
Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.açıklaması yer  
almaktadır.  
Bu kapsamda, anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde  
istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yukarıda yer verilen  
Tebliğ’in 45.1.3’üncü maddesindeki açıklamalar kapsamında anahtar teslimi götürü bedel  
teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı  
ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen  
toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarında açıklanması istenilmeyen/sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemleri için  
1.601.776,90 TL teklifini hesap cetvelinde açıklamalarda kapsamında belirtmesinin yeterli  
olduğu değerlendirilmiş olup, %20’lik kısım için istekli tarafından ayrıca açıklama sunulması  
zorunlu olmadığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.  
b) Yukarıda anılan Tebliğ’in 45.1.5.’inci maddesinde İsteklilerin iş kalemleri/iş  
grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu  
fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi  
kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da  
yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda  
analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi  
belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda  
da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını”  
kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste  
halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş  
grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz  
düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde  
belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.açıklaması dikkate alındığında  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kamu kurum ve kuruluşları fiyatlarını  
kullanarak yaptığı açıklamalarda 2018 yılı için ilan edilen güncel karsız fiyatların üzerine  
kendi belirlediği kârı ekleyerek iş kalemleri için teklif fiyatını oluşturduğu ve açıklamalarının  
uygun olduğu, bunun harici isteklilerden ihaleye verdikleri teklif fiyatını oluştururken  
herhangi bir yüklenici kârı öngörmeleri beklenmediği veyahut herhangi bir kâr öngörmenin  
isteklilerin takdirine bırakıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun  
bulunmamıştır.  
c) İdarece hazırlanan açıklama istenilecek iş kalemleri arasında “Alttemel Nakli”  
girdisi ile “Ariyet ocağından malzeme nakli” girdisinin yer aldığı, başkaca nakliye girdisinin  
yer almadığı, bazı girdilerin nakliye dahil fiyatlarının belirlendiği ve istekli tarafından kamu  
kurum kuruluşlarınca ilan edilen karlı/karsız birim fiyatların teklif edilmesinin ve özel  
pozlara ilişkin alınan fiyat tekliflerinde de malzeme, montaj, nakliye bedellerinin ayrı ayrı  
gösterilerek fiyat teklifi alınmasının yeterli olduğu, idarenin yaklaşık maliyet hesabında  
nakliyeye ilişkin ayrıca hesaplamanın yer almadığı, isteklinin açıklaması istenilen  
KGM/6100/3-1A iş kalemi içerisinde yer alan “Alttemel Nakli” ve “Ariyet ocağından  
malzeme nakli” analiz girdileri için “KGM/6100/3-1A poz analizinde açıklama istenen  
nakliye girdilerinde malzemenin tedarik edileceği ocak ile sözleşme imzalanmış ocak ruhsatı  
ocak yetkilisine ait imza sirküleri ocak-şantiye itineri ve ocağın faal olduğuna dair ilgili  
idareden alınmış belge savunma ekinde sunulmuştur. Nakliye hesabında Karayolları nakliye  
formülleri kullanılmıştır. Ocak-şantiye arası mesafe 28 km olmasına karşın güvenli tarafta  
kalınarak nakliye mesafesi 50 km alınarak hesaplama yapılmıştır.şeklinde açıklamaya yer  
verilmek suretiyle nakliye hesaplama formülü kullanarak hesaplama yaptığı ve açıkladığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
ocağa ait işletme ruhsatı, sözleşme ve diğer ilgili resmi belgelerin sunulduğu görüldüğünden  
isteklinin nakliye girdisine ilişkin açıklamasının uygun olduğu anlaşıldığından başvuru  
sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.  
d) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
isteklinin açıklama istenilecek iş kalemlerine teklif ettiği birim fiyatların kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen karsız birim fiyatların üzerinde olanları için kamu kurumlarının  
fiyatlarının kullanıldığına dair listenin sunulduğu, teklif ettiği birim fiyatın kamu kurum ve  
kuruluşlarının rayiç fiyatlarının altında olanların ise analizlerle açıklandığı, 25.560/8A poz  
analizinde verilen 04.473/1 rayicin 2018 yılı birim fiyatı açıklanmadığından bu rayice fiyat  
teklifi alınarak açıklamanın yapıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası  
uygun bulunmamıştır.  
e) Özel pozlara (İnşaat (özel) elektrik (özel) ve mekanik (özel)) ilişkin alınan fiyat  
tekliflerinde işin adı ve tanımı belirtilerek teklifin ilgili iş kaleminin mezkur dokümanda  
tanımlı tüm gereklerinin yerine getirileceğinin taahhüt edildiği, özel pozlara ilişkin yapılan  
açıklamalarda yer alan karsız fiyatların, ilgili özel poz için alınan fiyat teklifinde yer alan  
toplam fiyatlarla uyumlu olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun  
bulunmamıştır.  
f) İhale tarihinin (16.08.2018) 2018 yılı içerisinde olduğu, isteklilerin tekliflerini ihale  
ilan tarihinden (24.07.2018) ihale tarihine kadar süre içerisinde hazırladıkları, İhale tarihi  
itibariyle saatlik asgari ücretin 9,02 TL (aylık brüt asgari ücret 2029,50 TL/gün/30 gün/ 7,5  
saat = 9,02 TL/saat) olduğu, ihale üzerine bırakılan isteklinin sunduğu analizlerde işçilik  
girdilerine öngörülen bedelin ise 2018 yılı saatlik asgari ücretin altında olmadığı görülmüştür.  
g) Elektrik, mekanik ve tesisat iş kalemleri için yapılan açıklamalarda fiyat teklifleri  
ve kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen fiyatlar kullanılmak ve analizler yapılmak  
suretiyle açıklamalarda bulunulduğu, söz konusu iş kalemleri için açıklama kapsamında  
malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtildiği anlaşıldığından iddiaların yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
h) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında 18  
adet poz/girdiye yönelik teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınan 7 adet fiyat  
teklifi sunduğu, fiyat teklifleri üzerinde SMMM tarafından mevzuat uyarınca bulunması  
gereken ibarenin yazıldığı, imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelendiği, anılan fiyat teklifleri üzerlerinde TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, fiyat  
tekliflerinin ekinde tutanakların ve imza sirkülerinin açıklama kapsamında sunulmadığı  
görülmüştür.  
Yukarıda yer alan Tebliğ’in 45.1.13.’üncü maddesi gereği istekliler tekliflerinin  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklayabilecekleri, fiyat tekliflerine dayanak olan  
EK-O.5 ve EK-O.6 tutanakların fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeleri gibi bir  
zorunluluğun bulunmadığı, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği, fakat idare veya  
Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan  
istenebileceği açıklanmış olup, söz konusu belgelerin açıklama kapsamında talep  
edilmemesinin idarenin ve Kurumun takdirinde olduğu, bu itibarla ihale üzerine kalan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
isteklinin sunmuş olduğu fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olduğunun idarece belirtildiği  
görülmüş olup, idare tarafından yapılan incelemede ilgili meslek mensubundan talep  
edilmesine gerek görülmediği anlaşılmıştır. Somut durumda da söz konusu fiyat tekliflerine  
ilişkin tutanakların meslek mensubundan istenmesini gerektirecek bir aykırılık bulunmadığı,  
alınan fiyat tekliflerinin mevzuatın aradığı yeterli şekil şartlarını karşıladığı görüldüğünden  
başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.  
ı) Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki  
imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı  
kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.  
dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır.  
İhale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj  
hesabı yapan kişilerin kabulleri gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların  
idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte, idarece  
hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların  
makul ve kabul edilebilir mertebelerde olması gerekmektedir.  
İnceleme konusu ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde; istekli tarafından açıklama  
istenilen 81 iş kalemine ilişkin miktar, birim fiyatlar ve toplam tutarların gösterildiği hesap  
cetvelinin sunulduğu görülmüştür.  
Hesap cetvelinde belirtilen metraj miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare  
tarafından öngörülen metraj miktarlarına karşılaştırmalı olarak incelendiğinde,  
Açıklama istenen 81 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama sonucunda istekli  
tarafından öngörülen 64 adet iş kalemine ait metrajın idarece hesaplanan metrajdan yüksek  
olduğu; 9 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama sonucunda idarece hesaplanan metrajın istekli  
tarafından öngörülen metrajdan yüksek olduğu, 8 adet iş kalemine ilişkin istekli tarafından  
öngörülen metraj ile idarece hesaplanan metrajın aynı olduğu, hiçbir iş kaleminde istekli  
lehine %10’u aşar metraj farkının bulunmadığı, ayrıca söz konusu durumun istekli lehine  
avantaj sağlamadığı ve teklif sıralamasını da değiştirmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin  
anılan hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
i) İhale üzerinde bırakılan isteklinin inşaat iş kalemleri ile ilgili aşırı düşük teklif  
açıklamaları incelendiğinde, açıklaması istenilen iş kalemleri ve girdilerinin kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından 2018 yılı için ilan edilen birim fiyatlar ve bunlardan elde edilen  
karlı/karsız birim fiyatlar ve fiyat teklifleri kullanılmak ve analizler yapılmak suretiyle  
açıklandığı, sunulan açıklamalarda oluşturulan fiyat analizlerinin kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen birim fiyat analizleriyle uyumlu olduğu görülmüştür. Örneğin iddia  
edilen çimento analiz girdisi için YFA-19.101 poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan  
04.008/2A numaralı analiz girdisinin Çevre Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatının  
185,000 TL olduğu, istekli tarafından güncel fiyatın teklif edildiği,  
Akaryakıt analiz girdisi için KGM/6100/3-1A poz numaralı iş kalemi içerisinde yer  
alan 04.109 numaralı analiz girdisi için Çevre Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatının  
5,01 TL olup, istekli tarafından güncel fiyatın teklif edildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/065  
: 33  
: 28.11.2018  
: 2018/UY.I-1999  
Kum analiz girdisi için YFA-19.101 poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan  
04.001/022 numaralı analiz girdisinin Çevre Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatının  
18,30 TL olup, istekli tarafından güncel fiyatın teklif edildiği görülmüştür. Başvuru sahibinin  
söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.  
j)  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında hesap cetveli, idarenin hazırladığı analiz formatına uygun analizler, kamu kurum  
ve kuruluşlarının fiyatlarını kullandığına dair tablo, resmi ve resmi olmayan kurumlar  
tarafından yayınlanmış rayiçlerin poz numarasının da gösterildiği liste sunulmuş olup,  
başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.  
k) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan açıklama istenilmeyen analiz girdilerine  
ilişkin birim fiyatlara vermiş olduğu fiyatlar içerisinde “0,00 TL” kullanılmadığı, anılan  
girdiler için de istekli tarafından fiyat öngörüldüğü görülmüş olup, başvuru sahibinin söz  
konusu iddiası uygun bulunmamıştır.  
l) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında hesap  
cetvelindeki fiyatlar ile açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarına  
ilişkin oluşturulan tablodaki fiyatların birbiri ile uyumlu olduğu, hesap cetvelinde gösterilen  
fiyatlar ile alınan fiyat tekliflerindeki fiyatların birbiri ile uyumlu olduğu görüldüğünden  
başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.