Ana Sayfa / Kararlar / Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü / 2016/150373-Emet Sülfürik Asit Üretim Tesisi Yapım İşi
Bilgi
İKN
2016/150373
Başvuru Sahibi
Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş. VEKİLİ: Av.Fulya KILIÇ
İdare
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Emet Sülfürik Asit Üretim Tesisi Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş.,  
VEKİLİ:  
Av.Fulya KILIÇ,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/150373 İhale Kayıt Numaralı “Emet Sülfürik Asit Üretim Tesisi Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 25.04.2017 tarihinde pazarlık  
usulü ile gerçekleştirilen “Emet Sülfürik Asit Üretim Tesisi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş.nin 18.01.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 26.01.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.02.2018 tarih ve  
10094 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.02.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/223 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, itirazen şikâyete konu ihaleye firmalarınca verilen  
teknik teklifin idarece reddedildiği, firmalarının vermiş olduğu yaş gaz yöntemiyle sülfürik  
asit üretimini içerir teklifin Teknik Şartnamenin 8.1’inci maddesinde belirtilen yöntemi  
kapsadığı, idarenin ihale konusu işin sadece kuru gaz üretim sistemi ile yapılacağına dair  
teklifleri almaya karar vermesinin “teknik şartnamenin netleştirilmesi” olarak  
nitelendirilemeyeceği, zira idarenin bu şekilde verdiği kararın İdari Şartname’nin de zeyili  
vasfında olduğu, idarenin ihale konusu sülfürik asit üretimi işine dair sadece yaş gaz  
teknolojisinin kullanıldığı teklifleri değerlendirmeye alacağı şeklindeki kararı ile ihale konusu  
işin yapım usulünün değiştirileceği, bu hususun da Teknik Şartname’nin netleştirilmesinden  
ziyade ihalenin esasına müteessir edecek bir değişiklik yarattığı, idare yapmış olduğu  
değişikliğe gerekçe olarak yaş gaz teknolojisinin dezavantajlarını göstermişse de ihale ilan  
tarihinde yaş gaz teknolojisinin kapsamının tüm ilgililer tarafından bilindiği, bu itibarla  
idarenin yaş gaz teknolojisinin kapsamını bahane ederek Teknik şartnamenin netleştirilmesi  
gerekçesi ile tekliflerini değerlendirme dışı bırakması işleminin mevzuata aykırı olduğu,  
İdarenin şikâyetin reddi kararında “Sülfürik asit üretiminin, yaş ve kuru gaz  
teknolojileri kullanılarak gerçekleştirildiği, kuru gaz yöntemiyle sülfürik asit üretimi  
gerçekleştirilen tesislerde kükürt ve pirit yakılarak veya demir dışı metalurji tesislerinin atık  
gazları kullanılarak üretimin gerçekleştirildiği, yaş gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretiminin  
ise genellikle atık gazlardan ya da atık sülfürik asidin yakılması ile elde edilen SO2 gazının  
proseste kullanılmasıyla elde edildiği, yaş gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretimi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
gerçekleştirilen tesislerin hiçbirinde sadece kükürt yakılarak, yakma sonrası fırın çıkışı SO2  
içeriği %11-11,5 (v/v) olan gazdan H2SO4 üretimi gerçekleştiremediği” şeklinde oluşan  
kanaatini teknik açıdan doğru bulmadıkları, yaş gaz teknolojisi ile gerçekleştirdikleri  
referansların çoğunluğunun H2S, SO2 gazı veya atık (kullanılmış) asitlere dayanan gaz  
beslemeleri ile çalışan tesisler olduğu, bu durumda yakılmış sülfürden daha komplike bir  
beslemeden sülfürik asit üreterek daha güçlü bir teknoloji sundukları, bu teknoloji sayesinde  
Eti Maden Emet Sülfürik Asit Tesisi’nin, % 100 sülfür yakan bir tesis olduğu için, %99’dan  
daha yüksek bir emre amadelikle çalışan diğer tesislerden çok daha sağlam ve güvenilir  
olacağı, ayrıca firmalarının katı sülfürü tamamlayıcı besleme olarak kullandığı birçok  
referans tesisin mevcut olduğu, örneğin bir tanesinin beslemesinin %70’inin katı sülfür ile  
olduğu ve başarı ile çalıştığı, bu sebeple yakma ünitesi çıkışı ağzının S02 konsantrasyonu ile  
yaş gaz teknolojisinin menfi olarak değerlendirilmesinin teknik açıdan uygun olmadığı,  
Şartları Netleştirilmiş Teknik Şartname incelendiğinde idare tarafından istenilen  
saatlik sülfürik asit üretimi gerçekleştirilirken tesisin; elektrik, buhar, ham su ve kükürt  
tüketim miktarları ile buhar ve elektrik üretim değerlerinin belirlenmesinde aynı yönetimi  
teklif eden İsteklilerin sunmuş oldukları teklif dosyası ve teknik görüşmelerde edinilen  
bilgilerden faydalanıldığı ve yapılan değerlendirme sonucunda miktarların belirlendiği, yaş  
gaz yöntemi ile sülfürik asit üretimi için firmalarının sunmuş olduğu teknik teklif haricinde  
başka bir teklif olmadığından dolayı idarece yaş gaz yöntemi ile sülfürik asit üretimi  
gerçekleştirilirken tesisin; elektrik, buhar, ham su ve kükürt tüketim miktarları ile buhar ve  
elektrik üretim değerlerinin belirlenmesinde firmalarının sunmuş olduğu değerlerin baz  
alınmak zorunda kalınacağının belirtildiği, güç, buhar, su vb. gibi tüketim değerleri  
karşılaştırılırken yaş ve kuru gaz teknolojilerinin ayrı tutulmasının yersiz olduğu ve  
karşılaştırma yaparken eşit şartların oluşmasının engellendiği, her ne kadar yaş gaz teknolojisi  
bir nebze daha fazla enerji ve küçük bir miktar buhar tüketiyor olsa da, spesifik özellikleri ve  
bu teknolojinin kendine mahsus ısı geri kazanımı sayesinde, net performans çıktılarının kuru  
gaz teknolojisine üstün gelmesinin bekleneceği ve neticede WSA-DC teknolojisinden üretilen  
total enerjiye bakılmasının gerekli olduğu, bu hesaplamanın türbinden üretilen brüt enerjiden  
iç tüketimin çıkarılması ile yapılacağı ve kuru gaz teknolojisi ile bu net çıktı değerinin  
karşılaştırılmasının gerekli olduğu, aynı hesaplamanın net buhar üretimi ve net ham su  
tüketimi için de yapılması gerektiği, bu durumda tüm değerlerin yaş gaz teknolojisinde daha  
iyi olduğunun ortaya çıkacağı, buhar tüketimine ergimiş sülfürün buhar kullanılarak atomize  
edilmesi özelliğinin de eklenmesi gerektiği, hem firmalarının deneyimlerinden hem de yakma  
ünitesi üreticilerinin beyanlarından teklif ettikleri teknolojinin kuru gaz teknolojisine göre  
yakma ünitesinin sağlamlık ve proses performansını daha iyi desteklediği,  
İdarece şikâyetin reddi kararında “Kuru ve yaş gaz teknolojileri kullanarak sülfürik  
asit üretiminin gerçekleştirildiği prosesler incelendiğinde, ekipman çeşitlilikleri ve ekipman  
kapasiteleri açısından da farklılıklar görülmüştür. Kuru gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretimi  
gerçekleştirilirken proseste; birer adet blover, kurutma kulesi, yakma fırını, atık ısı kazanı,  
konverter, ara absorpsiyon kulesi, final absorpsiyon kulesi ve elektrik üretimi için turbo  
jeneratör kullanılmaktadır. Yaş gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretimi gerçekleştirilirken ise  
firmanızın sunmuş olduğu bilgilere dayanarak proseste; beş adet blover (süreç gazı üfleme  
fanı 900 kW hava debisi 86.285 Nm3/h, I. soğutma havası üfleme fanı 750 kW hava debisi  
274.439 Nm3/h, II. soğutma havası üfleme fanı 500 kW hava debisi 93.845 Nm3/h, proses gazı  
üfleme fanı 1600 kW hava debisi 160.764 Nm3/h ve geri dönüşüm fanı), bir adet yakma fırını,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
bir adet atık ısı kazanı, iki adet konverter, kondansatör, iki adet WSA kondenser, sis kontrol  
ünitesi ve bir adet turbo generatör kullanılacağı görülmüştür. Ayrıca kuru gaz teknolojisinde  
konverter içerisinde kullanılacak katalizörlerin birkaç firmadan tedarik edilebileceği ancak  
yaş gaz teknolojisinde konverter içerisinde kullanılacak katalizörlerin (VK-WSA ve VK-WD,  
vb.) ise sadece teknoloji sağlayıcı firmanızdan tedarik edilebileceği tespit edilmiştir. Bu  
durum tesisin işletilmesi döneminde, katalizörlerin ve ekipman yedeklerinin temin  
edilememesi veya çok yüksek fiyatlarla temin edilebilmesi gibi hususların ileride idare  
açısından risk teşkil edebileceği şeklinde değerlendirilmiştir. Her iki teknoloji için  
borulamanın proses yerleşimine göre değişeceği bu aşamada hangi teknolojiye ait  
borulamanın daha az olacağı anlaşılamamaktadır. Ancak İsteklinin teknik teklifinde ve  
yukarıda belirtilen fanların güçleri ve hava debileri dikkate alındığında yaş gaz  
teknolojisinde boru çapların artacağı anlaşılmakta” olduğunun belirtildiği, idarenin yaş gaz  
teknolojisinin daha kompleks ve daha dayanıksız olduğu iddiasının hatalı temellere dayandığı,  
aslında yaş gaz prosesinin kendine has özelliklerinin daha dayanıklı bir teknoloji sağladığı,  
yaş gaz teknolojisinde çok kritik şartlarda çalışan özel alaşımların kullanımının büyük bir  
ölçüde engellendiği, yine yaş gaz teknolojisinin bir kurutma kulesi gerektirmemesinin büyük  
bir fayda sağladığı, zira söz konusu ekipmanın çoğunlukla işletme sorunları ve kesintilere yol  
açtığı, katalizörle ilgili olarak, lisansörleri olan Haldor Topsoe’nun yüksek performanslı VK  
katalizörü ürettiği ve tedarik ettiği, piyasada yaş gaz uygulamaları için başka katalizör  
tedarikçilerin de mevcut olduğu, bu yüzden söz konusu katalizörlerin sadece firmalarından  
tedarik edilebileceği görüşünün yanlış bir tespit olduğu, Haldor Topsoe’nun VK  
katalizörünün temini ile ilgili cazip ticari koşullarla ve sadece hammadde fiyatlarındaki  
sapmaların yansıtılacağı sabit fiyatlı uzun süreli tedarik anlaşmasını kapsamına dahil etmeye  
hazır olduğu,  
İdarece şikâyetin reddi kararında “İdareye sunulan her iki teknolojinin de birbirlerine  
karşı üstün olduğu noktaların bulunduğu, yaş gaz teknolojisinde kurutma kulesinin  
kullanılmayıp havanın doğrudan kullanılması avantaj olsa da konverter içerisinde  
kullanılacak katalizör özelliklerinin ayrıcalıklı olması ve bir tedarikçiden sağlanabilmesi ise  
dezavantajdır. Kükürt yakma ünitesi, buhar ve enerji üretim değerleri açısından ve proseslerin  
su tüketimi konusunda ise her iki teknolojinin birbirine üstünlüğünün olmadığı, buhar ve  
enerji tüketim değerleri açısından ise yaş gaz teknolojisinde sarfiyatların daha yüksek olduğu  
tespit edilmiştir. WSA -DC yaş gaz teknolojisi, I. konverter gaz girişinde kükürt dioksit (SO2)  
gaz konsantrasyonunun en fazla % 7 (hacimce) olabileceği, yüksek gaz konsantrasyonunun  
WSA kondenser proses gazı girişinde artan bir asit çiğlenme noktasına neden olacağı, bu  
durumun proses gazının geri dönüş akışı ile kontrol edildiği, korozyona bağlı mekanik hasar  
oluşmaması için çiğlenme noktasının hassas bir dengede takip ve kontrol edilmesi gerektiği,  
meydana gelecek aksamaların büyük hasarlara sebebiyet vereceği, teknik teklif ve edinilen  
bilgilerden edinilmiş olup bu manada yaş gaz teknoloji ile üretim gerçekleştiren prosesesin  
kuru gaz teknolojisi ile üretim gerçekleştiren prosese göre işletim kolaylığının olmadığı  
anlaşılmıştır.ifadelerine yer verildiği, idarenin kanaatinin haksız olduğu, S02  
konsantrasyonu, çiy noktası, materyaller ve kontrol döngüsü ile ilgili olarak, hem kuru hem  
de yaş gaz proseslerinin korozyondan korunmak için çok dikkatli dizayn edilmiş olması  
gerektiği, Topsoe’nun sülfürik asit işletmelerini çok basit ve dayanıklı yapan tam otomatik  
kontrol ve güvenlik sistemleri de dahil olmak üzere asit tesislerini dizayn etmekte geniş bir  
tecrübesinin bulunduğu, WSA teknolojisinin, sadece sülfürik asit üretim alanında değil, diğer  
endüstri alanlarında da hizmet verdiği, bu tesislerde yaş gaz teknolojisinin istikrarsız gaz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
debileri ve SO2 konstantrasyonları ile zorlu işletme koşullarına maruz kaldığı, bu zorlu  
şartlarda bile yaş gaz teknolojisinin yüksek emre amadeliği, prosesin basitliği ve kontrol  
sisteminin kalitesi sayesinde %99 dayanıklılığını koruduğu,  
İdare tarafından Konverterin iki katalitik dönüştürme aşamasının olduğu ekzotermik  
reaksiyonlarla kükürt dioksit (SO2) gazının, kükürt triokside (SO3) okside edildiği, SO3  
gazının I. WSA kondenserine girmeden önce soğutulması gerektiği ve kondenserdeki hava ile  
soğutma işlemi sırasında SO3 gazının tamamının sülfürik aside (H2SO4) hidratlandığı, oluşan  
asidin I. WSA kondenserin dikey cam tüpleri içerisinde yoğunlaştırılarak konsantre sülfürik  
asidin 260°C sıcaklıkta kondenserin altında toplandığı, benzer işlemlerin farklı sıcaklık ve  
koşullarda, II. Konverter ve II. WSA kondenserinde de gerçekleştirildiği, yaş gaz  
teknolojisinde kükürt triokside (SO3) gazının 260°C sıcaklığının üzerinde sülfürik asit  
(H2SO4) buharı olarak sistemde dolaştırılacağı ve bu durumun kuru gaz teknolojisinin daha  
emniyetli olacağının mütalaa edildiği, ancak tıpkı kuru gaz teknolojisinde olduğu gibi yaş gaz  
teknolojisinde de SO2, katalizör katmanları boyunca S03’ün oksitlendiği, son katalizör  
yatağını takiben gazın yaklaşık olarak 290 C’ye soğutulduğu, S03’ün H2SO4’e hidratlandığı  
hidrasyon prosesinin başladığı, 290 C’nin seviyesinin dikkatlice seçildiği, çünkü yaklaşık 260  
C’de olan yoğuşma sıcaklığı için güvenli bir marjin sağladığı ve bundan dolayı korozyon  
riskini ortadan kaldırdığı, S03 ve buharlaştırılmış H2SO4 karışımının converterdan asit  
yoğuşturmasına gönderildiği, ancak bu üniteye girmeden önce buhar kontrol ünitesinden çok  
küçük miktarda bir buharlaştırılmış silikon yağı enjekte edildiği, bu yoğuşma çekirdeklerinin  
sülfürik asit buharının üzerinde yoğuşması ve WSA kondenserinde efektif olarak giderilen  
supermikron damlacıklar oluşturması için mükemmel bir yüzey sağladığı, WSA tesisi  
dışındaki asit buharının çok düşük olduğu (yaklaşık 5 ppm veya daha az), bu da temiz ve  
görünmeyen bir gaz sütunu sağladığı, ancak kuru gaz teknolojisinde, absorpsiyon kulesinde  
su verme ile H2SO4 buharında aşırı doygunluk olacağı ve bundan dolayı homojen  
çekirdeklenme meydana geleceği ve aşırı asit buharı ile görünür gaz sütununu engellemek  
için sistem çıkışında buhar filtrelerinde elimine edilmesi gereken yüksek miktarda mikronaltı  
damlacıklar oluşturacağı, bu durumun da idarenin kuru gaz teknolojisinin daha emniyetli  
olacağı yönündeki mütalaasını çürüttüğü iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 4’üncü maddesinde “Pazarlık  
usulü:  
Bu  
Kanunda belirtilen hallerde kullanılabilen, ihale sürecinin iki aşamalı olarak  
gerçekleştirildiği ve idarenin ihale konusu işin teknik detayları ile gerçekleştirme yöntemlerini  
ve belli hallerde fiyatı isteklilerle görüştüğü usulü...ifade eder.hükmü,  
Anılan Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna  
göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,  
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve  
kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur...” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinde “Aşağıda belirtilen  
hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:  
...  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
e) İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün nitelikte ve  
karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi.  
...  
(a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılacak ihalelerde, ihale dokümanında belirtilen  
değerlendirme kriterlerine göre yeterliği tespit edilen istekliler, öncelikle ihale konusu işin  
teknik detayları ve gerçekleştirme yöntemleri gibi hususlarda fiyatı içermeyen ilk tekliflerini  
sunar. İdarenin ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılayacak yöntem ve çözümler üzerinde ihale  
komisyonu her bir istekli ile görüşür. Teknik görüşmeler sonucunda şartların netleşmesi  
üzerine bu şartları karşılayabilecek isteklilerden, gözden geçirilerek şartları netleştirilmiş  
teknik şartnameye dayalı olarak fiyat tekliflerini de içerecek şekilde tekliflerini vermeleri  
istenir.  
Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde, ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere  
isteklilerden ihale kararına esas olacak son yazılı fiyat teklifleri alınarak ihale  
sonuçlandırılır.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:EMET SÜLFÜRİK ASİT ÜRETİM TESİSİ YAPIM İŞİ  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2012.C.11.0080  
c) Miktarı ve türü:  
350.000 Ton/Yıl Kapasiteli Sülfürik Asit Tesisi Yapım İşi  
Kükürt’e dayalı olarak yılda 350.000 ton (yılda 330 gün, günde 24 saat çalışma  
esasına göre, %100 H2SO4) Sülfürik asit üretim tesisi ile yan ve yardımcı tesislerin;  
projelendirme işleri, malzeme temini, imalat, elektrik-otomasyon ve kontrol sistemlerinin  
kurulması, inşaat, de-montaj ve montaj işleri, devreye alma, performans testlerinin yapılması  
ve eğitim konuları ile birlikte, şartname kapsamında tanımlanan tüm hususların eksiksiz  
yerine getirilmek kaydı ile tesisin performans kriterlerinin sağlanarak geçici kabul onayı  
yapıldıktan sonra çalışır vaziyette anahtar teslimi olarak İdareye devrini kapsamaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Emet Bor İşletme  
Müdürlüğü Emet/KÜTAHYA” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhale ve yeterlik değerlendirmesine ilişkin bilgiler” başlıklı  
3’üncü maddesinde “3.1.  
a)İhale kayıt numarası:2016/150373  
b) İhale usulü: Pazarlık Usulü 21/e bendi.  
c) Yeterlik başvurularının ve tekliflerin sunulacağı adres:Eti Maden İşletmeleri Genel  
Müdürlüğü Ayvalı Mah. Halil Sezai Erkut Cad. Afra Sok. No:1/A 06010 Etlik-  
Keçiören/ANKARA  
ç) Yeterlik değerlendirmesi ve ihalenin yapılacağı adres:Eti Maden İşletmeleri Genel  
Müdürlüğü Ayvalı Mah. Halil Sezai Erkut Cad. Afra Sok. No:1/A 06010 Etlik-  
Keçiören/ANKARA  
d) Yeterlik değerlendirme ve ihale tarihi:25.04.2017  
e) Yeterlik değerlendirme ve ihale saati:10:00  
f) İhale komisyonu toplantı yeri:Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Ayvalı Mah.  
Halil Sezai Erkut Cad. Afra Sok. No:1/A 06010 Etlik-Keçiören/ANKARA  
3.2. Yeterlik başvuruları, yeterlik değerlendirme (son başvuru) tarih ve saatine kadar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
yukarıda belirtilen yere verilebileceği gibi, iadeli taahhütlü posta yoluyla da gönderilebilir.  
Yeterlik değerlendirme (son başvuru) saatine kadar İdareye ulaşmayan yeterlik başvuruları  
değerlendirmeye alınmaz.  
3.3. Bu ihalede aşağıda yapılan işlem sıralaması uygulanır:  
a) Yeterlik değerlendirmesi.  
b) Fiyat içermeyen ilk tekliflerin alınması.  
c) Fiyat içermeyen ilk teklifler üzerinden teknik görüşmenin yapılması.  
ç) Teknik şartnamenin netleştirilmesi.  
d) Teknik şartnameyi karşılayabilecek isteklilerin belirlenmesi.  
e) Fiyat tekliflerinin alınması.  
f) Son yazılı fiyat tekliflerinin alınması.  
g) Tekliflerin değerlendirilerek ihalenin sonuçlandırılması.  
3.4. Teklifler ve yeterlik başvuruları, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir  
sebeple geri alınamaz.  
3.5. Yeterlik değerlendirmesi tarihinin tatil gününe rastlaması halinde, yeterlik  
değerlendirmesi takip eden ilk iş gününde yukarıda belirtilen yer ve saatte yapılır ve bu saate  
kadar verilen yeterlik başvuruları kabul edilir.  
3.6. İlan tarihinden sonra çalışma saatlerinin değişmesi halinde de yeterlik  
değerlendirmesi yukarıda belirtilen saatte yapılır.  
3.7. Saat ayarlarında, Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun (TRT) ulusal saat ayarı  
esas alınır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Yeterlik başvurularının alınması ve açılması” başlıklı 20’nci  
maddesinde “20.1. İhale komisyonunca, yeterlik başvurularının alınması ve açılmasında  
aşağıda yer alan usul uygulanır:  
20.1.1. İhale komisyonu tarafından ihale (son başvuru) tarih ve saatinde yeterlik  
değerlendirmesine başlanır. Bu saate kadar yapılan başvurular bir tutanakla tespit edilir ve  
hazır bulunanlara duyurulur.  
20.1.2. İhale komisyonu başvuru zarflarını alınış sırasına göre inceler. Bu incelemede,  
zarfın üzerinde isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi,  
başvurunun hangi işe ait olduğu, ihaleyi yapan İdarenin açık adresi ve zarfın yapıştırılan  
yerinin istekli tarafından imzalanıp mühürlenmesi (veya kaşelenmesi) hususlarına bakılır. Bu  
hususlara uygun olmayan başvuru zarfları, bir tutanakla belirlenerek değerlendirmeye  
alınmaz.  
20.1.3. Başvuru zarfları isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına  
göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı kontrol edilir ve bu işleme ilişkin  
hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Sözkonusu tutanağın ihale komisyon  
başkanı tarafından onaylanmış bir sureti imza karşılığı talep eden isteklilere verilir.  
20.1.4. Bu aşamada hiçbir başvurunun reddine veya kabulüne karar verilmez.  
İstekliler tarafından sunulan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Başvurular  
değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.düzenlemesi,  
Yeterlik başvurularının değerlendirilmesi” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1.  
Başvuruların değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu ilk oturumda tespit edilen  
isteklilerin başvurularının değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir.  
21.2. Başvurunun esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi  
eksikliği bulunması halinde İdarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayanların  
başvuruları değerlendirme dışı bırakılır.  
21.3. Bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak, verilen süre içinde  
isteklilerce sunulan belgelerin başvuru tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmesi halinde,  
bu belgeler, isteklinin yeterlik tarihinde yeterlik şartlarını sağladığını tevsik etmesi  
durumunda kabul edilecektir.  
21.4. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri tam olan isteklilerin  
başvurularının ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.  
21.5. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen  
asgari yeterlik kriterlerine ve ihale dokümanında belirtilen şartlara sahip olup olmadığı  
incelenir.  
21.6. Yapılan değerlendirme sonucunda istenen yeterlik kriterlerini sağlayan istekliler  
yeterli kabul edilir. Yeterlik kriterlerini taşımadıkları tespit edilen istekliler ise yeterli kabul  
edilmez.  
21.7. Yeterliği tespit edilen isteklilerden ihale konusu işin teknik detayları ve  
gerçekleştirme yöntemleri gibi hususlarda fiyatı içermeyen ilk tekliflerini sunmaları istenir.”  
düzenlemesi,  
“Fiyatı içermeyen ilk tekliflerin sunulması ve teknik görüşmeler ile teknik  
şartnamenin kesinleştirilmesi” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. İhale komisyonunun  
belirlediği süre içinde istekliler, ihale konusu işin teknik detayları ve gerçekleştirme  
yöntemleri gibi hususlarda fiyatı içermeyen ilk tekliflerini sunarlar.  
22.2. Bu aşamada, ihale komisyonu tarafından fiyatı içermeyen ilk tekliflerini sunan  
her bir istekli ile İdarenin ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılayacak yöntem ve çözümler  
üzerinde görüşme yapılır.  
22.3. Yapılan teknik görüşmeler sonucunda teknik şartnamenin şartları netleştirilir.  
22.4. Teknik görüşmeler sonucunda; şartları karşılayabilecek isteklilerden, şartları  
netleştirilmiş teknik şartnameye dayalı olarak fiyat tekliflerini de içerecek şekilde, ihale  
komisyonu tarafından belirlenen tarih ve saate kadar tekliflerini vermeleri istenilir.  
22.5. Fiyatı içeren ilk tekliflerin verilebileceği son tarih ve saat davet yazısında  
belirtilir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
İdare tarafından Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (e) bendinde belirtilen  
“İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün nitelikte ve karmaşık olması  
nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi” ifadesi uyarınca,  
sülfürik asit üretim proseslerindeki teknolojik farklılıklar, her teknolojinin farklı lisanslara  
konu olması, sülfürik asit üretimine ek olarak elektrik ve buhar üretim miktarlarının farklılık  
göstermesi, maliyetlerin üretim teknolojilerine göre değişkenlik göstermesi, sadece bir  
teknolojik yöntem seçilerek rekabetin engellenmemesi ve gerçekleştirilecek ihalenin en  
ekonomik şekilde yapımına imkan tanınması nedenleriyle Emet Sülfürik Asit Üretim Tesisi  
Yapım İşi’nin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (e) bendi kapsamında  
yer alan pazarlık usulüne göre (anahtar teslimi götürü bedel) ihaleye çıkılmasına karar  
verildiği,  
Yeterlik son başvuru tarihi olan 25.04.2017 tarihine kadar Tefirom İnş. Ener. San. ve  
Tic. A.Ş., Öztaş İnş. Malz. Tic. A.Ş., Dalgıç Ray İnş. A.Ş. – Dalgıçlar İnş. Maden. San. ve  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Rönesans End. Tes. İnş. San. ve Tic. A.Ş., Alsim Alarko San. Tes. ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
Tic. A.Ş., Fernas İnş. A.Ş. – Mega End. Tes. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Ekon End. İnş. ve  
Tic. A.Ş., Gama End. Tes. İmal. ve Mont. A.Ş., Tekfen İnş. ve Tesis A.Ş., Metaleks İnş. San.  
Tic. A.Ş. – İmaj Altyapı Üstyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Abener Energia S.A. –  
Türkerler İnş. Tur. Mad. Ener. Ür. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı, GAP İnş. Yat. ve Dış Tic.  
A.Ş., Vadi Bot. İnş. Pey. Gıda Taah. Tic. A.Ş. – Gala Altyapı San. ve Tic. A.Ş. – AGA Ener.  
Nakl. Maden. İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, China Tianchen Engineering Comparation  
Ankara Şubesi, YDA İnş. San. ve Tic. A.Ş. ve DBH Yol Yapı A.Ş. – Ermit Müh. İnş. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olmak üzere toplam 16 isteklinin başvuru mektuplarını ve yeterlik  
belgelerini idareye sundukları,  
İdarece 09.06.2017 tarihinde yapılan ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda Abener  
Energia S.A. – Türkerler İnş. Tur. Mad. Ener. Ür. Tic. ve San. A.Ş. İş Ortaklığının, GAP İnş.  
Yat. ve Dış Tic. A.Ş.nin, China Tianchen Engineering Comparation Ankara Şubesinin ve  
YDA İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin sundukları belgelerin uygun olmaması nedeniyle yeterli  
bulunmadıkları, başvuru sahibi istekli dahil diğer 12 isteklinin ise yeterli bulunduğu,  
Yeterli bulunan 12 istekliye gönderilen 10.07.2017 tarihli yazılarla ihale dokümanına  
uygun hazırlayacakları fiyat içermeyen teknik tekliflerin en geç 18.09.2017 tarihine kadar  
idareye sunulması gerektiğinin bildirildiği, 18.09.2017 tarihinde başvuru sahibi istekli dahil  
10 isteklinin teknik tekliflerini idareye sunduğu,  
Söz konusu isteklilere gönderilen 05.10.2017 - 13.10.2017 tarihleri arasını kapsayan  
yazılarla fiyat içermeyen teknik teklif üzerinden teknik görüşme yapılacağının bildirilerek  
teknik görüşmeye davet edildikleri, başvuru sahibi Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş.nin de  
13.10.2017 tarihinde teknik görüşmeye davet edildiğinin görüldüğü,  
19.10.2017 - 17.11.2017 tarihleri arasında isteklilerle teknik görüşmelerin  
gerçekleştirildiği ve görüşme konuları ile cevaplarının tutanak altına alındığı, isteklilerden  
dokuzunun kuru gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesini önerdikleri, sadece başvuru  
sahibi isteklinin yaş gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesini önerdiği,  
Yapılan teknik görüşmelerde idare tarafından Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş.ye  
Teknik teklifinizde yaş gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim teknolojisi anlatılmıştır. İdare  
tarafından yöntem olarak kuru gaz (double contact double absorpsiyon) yöntemiyle sülfürik  
asit üretim prosesinin belirlenmesi durumunda çözüm öneriniz var mıdır?” sorusunun  
yöneltildiği, anılan istekli tarafından söz konusu soruya cevaben Teknoloji firmamız WSA-  
DC teknolojisi ile lisans ve sistem ekipmanları üretilmektedir. Teknik şartnamenin DC  
(Double contact) olarak tanımlanması durumunda temel prensibi ile teknoloji nihai olarak  
sağlanmaktadır. Şartları netleştirilmiş teknik şartnamede sadece kuru gaz (double contact  
double absorpsiyon) yöntemiyle üretim gerçekleştiren prosesin tercih edilerek ihale dışı  
bırakılmayı uygun bulmuyoruz ancak istenilen verileri sağlayamadığımız için bu proses  
yöntemi tercih edilmez ise buna diyecek bir sözümüz bulunmamaktadır.ifadelerine yer  
verildiği,  
İdarece istekliler tarafından sunulan fiyat içermeyen ilk teklifler ve isteklilerle  
gerçekleştirilen teknik görüşmeler sonucunda Şartları Netleştirilmiş Teknik Şartname’nin  
oluşturulduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
Teknik tekliflerin değerlendirilmesi sonucunda şartları sağlamadığı belirlenen Vadi  
Bot. İnş. Pey. Gıda Taah. Tic. A.Ş. – Gala Altyapı San. ve Tic. A.Ş. – AGA Ener. Nakl.  
Maden. İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, DBH Yol Yapı A.Ş. – Ermit Müh. İnş. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Öztaş İnş. Malz. Tic. A.Ş., Dalgıç Ray İnş. A.Ş. – Dalgıçlar İnş. Maden.  
San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş.ye 09.01.2018 tarihinde  
şartları sağlamama gerekçelerinin EKAP üzerinden bildirildiği,  
Tefirom İnş. Ener. San. ve Tic. A.Ş.ye 09.01.2018 tarihinde EKAP üzerinden  
gönderilen yazıda “Fiyat içermeyen ilk teklif dosyaları incelendiğinde; on istekliden dokuz  
tanesinin kuru gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesini önerdikleri, firmanızın ise yaş gaz  
yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesi sunduğu görülmüştür.  
Kuru gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesinde yakma ünitesinde kullanılacak  
havanın önce tamamen kurutulması gerekmekte, İdarenin ön gördüğü sülfürik asit üretim  
kapasitesi (350.000 ton/yıl) için gerekli hava miktarı 85.000 – 90.000 m3/saat aralığında  
seyretmekte, kükürtün yakılması sonrasında oluşan gazın içerisindeki SO2 oranı hacimce  
%11-11,5 civarında olmakta, bu konsantrasyondaki SO2 gazı seyreltilmeden bir adet SO2 –  
SO3 dönüştürücüsüne beslenmekte ve oluşan SO3 gazının sistemde dolaşımında sıvı sülfürik  
asit absorpsiyonu sağlanarak asit üretimi gerçekleştirilmektedir.  
Sunmuş olduğunuz yaş gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesinde ise yakma  
ünitesinde kullanılacak havanın kurutulmasına gerek duyulmamakta, gerekli hava miktarı  
155.000 – 160.000 m3/saat aralığında seyretmekte, hava miktarının yüksek olması nedeniyle  
ekipman ve boru boyutları artmakta, kükürtün yakılması sonrasında oluşan gazın içerisindeki  
SO2 oranı hacimce en fazla %10,5 olabilmekte, elde edilen SO2 gazı %7 (hacimce) altına  
kadar seyreltildikten sonra seri bağlanmış iki adet SO2 –SO3 dönüştürücüye beslenmekte ve  
iki adet kondenser kullanılarak yoğuşma işlemi ile sülfürik asit üretimi gerçekleştirilmektedir.  
Kuru ve yaş gaz yöntemi kullanılarak sülfürik asit üretiminin gerçekleştirildiği  
prosesler, ekipman çeşitlilikleri ve ekipman kapasiteleri açısından farklılıklar göstermektedir.  
İdare’ce şartları netleştirilecek teknik şartnamede, iki yöntem arasında farklılık gösteren  
ekipmanların, pursantaj listesinin aynı şartnamede tanımlanmasının mümkün olmaması, yaş  
gaz yönteminde aynı miktarda asit üretimi gerçekleştirmek için daha çok elektrik ve buhar  
tüketilmesi ve İhaleye katılım sağlayan dokuz İsteklinin kuru gaz yöntemiyle asit üretim  
prosesini teklif etmesinden dolayı İhale Komisyonunca yaş gaz yöntemiyle sülfürik asit  
üretiminde rekabet ortamının sağlanamayacağı kanaati oluştuğundan proseste kuru yöntemle  
sülfürik asit üretiminin gerçekleştirilmesi tercih edilmiştir.  
15.11.2017 tarihinde gerçekleştirilen teknik görüşmede sülfürik asit üretimi  
gerçekleştirmek için yaş gaz yöntemi haricinde başka bir yöntem ile çözüm önerinizin  
olmadığını beyan etmenizden dolayı ihale komisyonunca fiyat içeren ilk teklifinizin  
istenilmemesi kararlaştırılmıştır.ifadelerine yer verilerek başvuru sahibi istekliden fiyat  
içeren ilk teklifin istenilmediği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (e) bendine göre yapılacak olan ihalelerde,  
idarece 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesine uygun olarak belirlenen ve ihale  
dokümanında belirtilen değerlendirme kriterlerine göre yeterliği tespit edilen isteklilerden  
öncelikle ihale konusu işin teknik detayları ve gerçekleştirme yöntemleri gibi hususlarda fiyat  
içermeyen ilk tekliflerinin isteneceği, bunun ardından, idarenin ihtiyaçlarını en uygun şekilde  
karşılayacak yöntem ve çözümler üzerinde ihale komisyonunca her bir istekli ile ayrı ayrı  
görüşüleceği, teknik görüşme sürecinde teknik şartname koşullarının da beraberinde netlik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
kazanarak aynı süreçte isteklilerin teknik tekliflerinin de idarenin ihtiyaçlarına uygunluğunun  
değerlendirilebileceği, teknik görüşme sonucunda uygun bulunmayan isteklilere,  
KİK012.1/M standart form numaralı “4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a)/(d)/(e)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde teknik görüşme sonucunda şartları sağlamayanlara  
bildirim formu”nun gönderilerek isteklinin/isteklilerin teklifinin/tekliflerinin değerlendirme  
dışı bırakılabileceği anlaşılmaktadır.  
Belirtilen usule göre yapılan ihalelerin teknik değerlendirme aşamasında özetle,  
oluşturulan temel nitelikleri haiz bir teknik şartnameye dayalı olarak, ön yeterliği tespit edilen  
isteklilerden, teknik teklif olarak da ifade edilebilecek fiyat içermeyen ilk teklifleri alınmakta,  
bu aşamada belgeleri eksik olduğu gerekçesiyle hiçbir istekli değerlendirme dışı  
bırakılmamakta teklif sunan her bir istekli ile yapılan teknik görüşme sonucunda, teknik  
çözümlerin teknik şartnameye aktarılabilecek yönleri varsa teknik şartnamede gerekli  
değişiklikler yapılarak, teknik şartname kesinleştirilmekte ve karşılayabilecek isteklilerden  
kesinleşmiş teknik şartnameye uygun olarak fiyat tekliflerini de içeren teklifleri alınmaktadır.  
İdarece sülfürik asit üretim proseslerinde teknolojik farklılıkların bulunması, üretim  
esnasında elektrik ve buhar üretim miktarlarının farklılıklar göstermesi, maliyetlerin üretim  
teknolojilerine göre farklılıklar göstermesi ve ihalede rekabetin sağlanması amacıyla “Emet  
Sülfürik Asit Üretim Tesisi Yapım İşi”nin pazarlık usulü ile yapılmasına karar verildiği  
anlaşılmıştır. İdarenin söz konusu gerekçesinde de belirttiği gibi, ihale sürecinde isteklilerle  
yapılan teknik görüşmeler sonucunda yaş gaz yöntemi ve kuru gaz yöntemi olmak üzere iki  
sülfürik asit üretim teknolojisinin belirlendiği, 9 istekli kuru gaz teknolojisi ile üretimi  
gerçekleştireceğini belirtirken, sadece başvuru sahibi isteklinin yaş gaz teknolojisini  
kullanacağını beyan ettiği anlaşılmıştır. İdarece sülfürik asit üretim tesisi yapım işinin teknik  
özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi nedeniyle 4734 sayılı Kanun’un 21’inci  
maddesinin (e) bendi kapsamında ihaleye çıkıldığı, söz konusu yapım işinin teknik  
özelliklerinin isteklilerle yapılan teknik görüşmeler kapsamında netleştirildiği ve söz konusu  
görüşmeler neticesinde Şartları Netleştirilmiş Teknik Şartname’nin kuru gaz yöntemine  
yönelik olarak oluşturulduğu, anılan sürecin söz konusu yapım işinde kullanılacak teknolojik  
yöntemin belirlenme aşamasını oluşturduğu göz önüne alındığında idarece kuru gaz  
yönteminin tercih edilmesinin zeyilname olarak nitelendirilemeyeceği anlaşılmıştır.  
Yapılan teknik görüşmeler neticesinde idare tarafından sülfürik asit üretim  
proseslerinde kuru gaz teknolojisinin kullanılmasının tercih edildiği ve Şartları Netleştirilmiş  
Teknik Şartname’nin bu şekilde oluşturulduğu anlaşılmıştır. İdarenin bu teknolojiyi  
belirlemesindeki etmenlere bakıldığında;  
- Kuru ve yaş gaz yöntemi kullanılarak sülfürik asit üretiminin gerçekleştirildiği  
proseslerin, ekipman çeşitlilikleri ve ekipman kapasiteleri açısından farklılıklar gösterdiği,  
- İdarece Şartları Netleştirilmiş Teknik Şartnamede, iki yöntem arasında farklılık  
gösteren ekipmanların, pursantaj listesinin aynı şartnamede tanımlanmasının mümkün  
olmadığı,  
- Kuru gaz yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesinde yakma ünitesinde kullanılacak  
havanın önce tamamen kurutulmasının gerektiği, idarenin öngördüğü sülfürik asit üretim  
kapasitesi (350.000 ton/yıl) için gerekli hava miktarının 85.000 – 90.000 m3/saat aralığında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
seyrettiği, kükürtün yakılması sonrasında oluşan gazın içerisindeki SO2 oranının hacimce  
%11-11,5 civarında olduğu, bu konsantrasyondaki SO2 gazı seyreltilmeden bir adet SO2 –  
SO3 dönüştürücüsüne beslendiği ve oluşan SO3 gazının sistemde dolaşımında sıvı sülfürik asit  
absorpsiyonu sağlanarak asit üretiminin gerçekleştirildiği, yaş gaz yöntemiyle sülfürik asit  
üretim prosesinde ise yakma ünitesinde kullanılacak havanın kurutulmasına gerek  
duyulmadığı, ancak gerekli hava miktarının 155.000 – 160.000 m3/saat aralığında seyrettiği,  
hava miktarının yüksek olması nedeniyle ekipman ve boru boyutlarının arttığı, kükürtün  
yakılması sonrasında oluşan gazın içerisindeki SO2 oranının ise hacimce en fazla %10,5  
olabildiği, elde edilen SO2 gazının %7 (hacimce) altına kadar seyreltildikten sonra seri  
bağlanmış iki adet SO2 –SO3 dönüştürücüye beslendiği ve iki adet kondenser kullanılarak  
yoğuşma işlemi ile sülfürik asit üretiminin gerçekleştirildiği,  
- Yaş gaz yönteminde aynı miktarda asit üretimi gerçekleştirmek için daha çok elektrik  
ve buhar tüketileceği,  
- Kullanılacak ekipman sayısı olarak her iki teknoloji karşılaştırıldığında, yaş gaz  
teknolojisi ile üretim prosesindeki ekipman sayısının sayısal olarak daha fazla olduğu, Kuru  
gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretimi gerçekleştirilirken proseste; birer adet blover, kurutma  
kulesi, yakma fırını, atık ısı kazanı, konverter, ara absorpsiyon kulesi, final absorpsiyon kulesi  
ve elektrik üretimi için turbo jeneratör kullanılırken; yaş gaz teknolojisiyle sülfürik asit  
üretimi gerçekleştirilirken proseste; beş adet blover (süreç gazı üfleme fanı 900 kW hava  
debisi 86.285 Nm3/h, I. soğutma havası üfleme fanı 750 kW hava debisi 274.439 Nm3/h, II.  
soğutma havası üfleme fanı 500 kW hava debisi 93.845 Nm3/h, proses gazı üfleme fanı 1600  
kW hava debisi 160.764 Nm3/h ve geri dönüşüm fanı), bir adet yakma fırını, bir adet atık ısı  
kazanı, iki adet konverter, kondansatör, iki adet WSA kondenser, sis kontrol ünitesi ve bir  
adet turbo generatör kullanılacağı,  
- Kuru gaz yöntemiyle sülfürik asit üretimi gerçekleştirilen tesislerde kükürt ve pirit  
yakılarak veya demir dışı metalurji tesislerinin atık gazları kullanılarak üretimin  
gerçekleştirildiği, yaş gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretiminin ise genellikle atık gazlardan  
ya da atık sülfürik asidin yakılması ile elde edilen SO2 gazının proseste kullanılmasıyla elde  
edildiği, yaş gaz teknolojisiyle sülfürik asit üretimi gerçekleştirilen tesislerin hiçbirinde  
sadece kükürt yakılarak, yakma sonrası fırın çıkışı SO2 içeriği %11-11,5 (v/v) olan gazdan  
H2SO4 üretiminin gerçekleştirilemediği,  
- Kuru gaz teknolojisinde konverter içerisinde kullanılacak katalizörlerin birkaç  
firmadan tedarik edilebileceği, ancak yaş gaz teknolojisinde konverter içerisinde kullanılacak  
katalizörlerin (VK-WSA ve VK-WD, vb.) ise sadece başvuru sahibi istekliden tedarik  
edilebileceği, bu durumun tesisin işletilmesi döneminde, katalizörlerin ve ekipman  
yedeklerinin temin edilememesi veya çok yüksek fiyatlarla temin edilebilmesi gibi hususların  
ileride idare açısından risk teşkil edebileceği,  
- WSA - DC yaş gaz teknolojisinin I. konverter gaz girişinde kükürt dioksit (SO2) gaz  
konsantrasyonunun en fazla % 7 (hacimce) olabileceği, yüksek gaz konsantrasyonunun WSA  
kondenser proses gazı girişinde artan bir asit çiğlenme noktasına neden olacağı, bu durumun  
proses gazının geri dönüş akışı ile kontrol edildiği, korozyona bağlı mekanik hasar  
oluşmaması için çiğlenme noktasının hassas bir dengede takip ve kontrol edilmesi gerektiği,  
meydana gelecek aksamaların büyük hasarlara sebebiyet vereceği, bu nedenle yaş gaz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
teknolojisi ile üretim gerçekleştiren prosesesin kuru gaz teknolojisi ile üretim gerçekleştiren  
prosese göre işletim kolaylığının olmadığı,  
- I. konverterin iki katalitik dönüştürme aşamasının olduğu, ekzotermik reaksiyonlarla  
kükürt dioksit (SO2) gazının kükürt triokside (SO3) okside edildiği, SO3 gazının I. WSA  
kondenserine girmeden önce soğutulması gerektiği ve kondenserdeki hava ile soğutma işlemi  
sırasında SO3 gazının tamamının sülfürik aside (H2SO4) hidratlandığı, oluşan asidin I. WSA  
kondenserin dikey cam tüpleri içerisinde yoğunlaştırılarak konsantre sülfürik asidin 260°C  
sıcaklıkta kondenserin altında toplandığı, benzer işlemlerin farklı sıcaklık ve koşullarda, II.  
konverter ve II. WSA kondenserinde de gerçekleştirildiği, yaş gaz teknolojisinde kükürt  
trioksit (SO3) gazının 260°C sıcaklığın üzerinde sülfürik asit (H2SO4) buharı olarak sistemde  
dolaştırılması ve bu durumun kuru gaz teknolojisinde yer almamasından dolayı kuru gaz  
teknolojisinin daha emniyetli olacağı,  
- İhaleye katılım sağlayan dokuz isteklinin kuru gaz yöntemiyle asit üretim prosesini  
teklif etmesinden dolayı ihale komisyonunca yaş gaz yöntemiyle sülfürik asit üretiminde  
rekabet ortamının sağlanamayacağı,  
hususları dikkate alınmıştır.  
Kamu ihale mevzuatında idarelerin yapılacak ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit  
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve  
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu,  
teknik şartnamelerin idarenin alım konusu ihtiyacına göre hazırlanacağı ve rekabeti  
engelleyici hususlar içermemesi gerektiği hükme bağlanmıştır.  
İdarenin kuru gaz teknolojisini seçmesindeki etmenlerde de açıkça görüleceği gibi, yaş  
gaz teknolojisi ile üretim prosesindeki ekipman sayısının sayısal olarak daha fazla olduğu ve  
aynı miktarda asit üretimi gerçekleştirmek için daha çok elektrik ve buhar tüketileceği,  
idarenin öngördüğü sülfürik asit üretim kapasitesi (350.000 ton/yıl) için gerekli hava miktarı  
kuru gaz yönteminde 85.000 – 90.000 m3/saat aralığında seyrederken yaş gaz yönteminde  
155.000 – 160.000 m3/saat aralığında seyrettiği, hava miktarının yüksek olması nedeniyle de  
yaş gaz teknolojisinde ekipman ve boru boyutlarının arttığı, yaş gaz teknolojisiyle sülfürik  
asit üretimi gerçekleştirilen tesislerin hiçbirinde sadece kükürt yakılarak, yakma sonrası fırın  
çıkışı SO2 içeriği %11-11,5 (v/v) olan gazdan H2SO4 üretiminin gerçekleştirilemediği, yine  
yaş gaz teknolojisinde konverter içerisinde kullanılacak katalizörlerin sadece başvuru sahibi  
istekliden tedarik edilebilmesi, tesisin işletilmesi döneminde, katalizörlerin ve ekipman  
yedeklerinin temin edilememesi veya çok yüksek fiyatlarla temin edilebilmesi gibi hususların  
ileride idare açısından risk teşkil edebileceği, ayrıca kuru gaz teknolojisinin sülfürik asit  
üretim sürecinde daha emniyetli olduğu anlaşılmıştır.  
İdare tarafından teknik görüşmeler esnasında başvuru sahibi istekliye kuru gaz  
yöntemiyle sülfürik asit üretim prosesinin belirlenmesi durumunda çözüm önerisinin bulunup  
bulunmadığının sorulduğu, istekli tarafından ise Teknoloji firmamız WSA-DC teknolojisi ile  
lisans ve sistem ekipmanları üretilmektedir. Teknik şartnamenin DC (Double contact) olarak  
tanımlanması durumunda temel prensibi ile teknoloji nihai olarak sağlanmaktadır. Şartları  
netleştirilmiş teknik şartnamede sadece kuru gaz (double contact double absorpsiyon)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/012  
: 34  
: 27.02.2018  
: 2018/UY.I-500  
yöntemiyle üretim gerçekleştiren prosesin tercih edilerek ihale dışı bırakılmayı uygun  
bulmuyoruz ancak istenilen verileri sağlayamadığımız için bu proses yöntemi tercih edilmez  
ise buna diyecek bir sözümüz bulunmamaktadır.şeklinde cevap verilerek kuru gaz yöntemi  
ile üretim yapmayacağının açıkça ifade edildiği anlaşılmıştır.  
İdarenin kuru gaz yöntemi veya yaş gaz yöntemi arasında tercih yapma konusunda  
takdir yetkisinin bulunduğu, alımın niteliğine ilişkin belirlemelere yönelik Şartları  
Netleştirilmiş Teknik Şartname düzenlemelerinin, alımın konusunun ve teknik ayrıntılarının  
idarenin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde oluşturulduğu kabulü ile ihtiyacı karşılayacak  
yöntem olarak kuru gaz yönteminin seçildiği, idarece yaş gaz teknolojisinin ekipman sayısı  
ile enerji ve buhar tüketimini artırarak ihale konusu işin maliyetlerinde artışa yol açacağı  
şeklinde değerlendirme yapıldığı belirlenmiştir. Ayrıca itirazen şikâyete konu ihalede dokuz  
istekli kuru gaz yöntemiyle asit üretim prosesini teklif ederken sadece başvuru sahibi  
isteklinin yaş gaz yöntemiyle asit üretim prosesini teklif ettiği, tercih edilen yöntem ile üretim  
yapılıp yapılamayacağı hususunda istekliye soru sorulduğu, isteklinin ise tercih edilen yöntem  
konusunda bir çözüm önerisinin bulunmadığının beyan edildiği, dolayısıyla kuru gaz  
yönteminin seçilmesiyle rekabet ilkesinin de gözetildiği göz önüne alındığında rekabeti,  
ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli  
kullanılmasını sağlamakla sorumlu olan idarenin ihtiyaçlarına uygun çözümleri önermediği  
idarece belirlenen başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin  
yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.