Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı
/
2017/495930-Söylemez Barajı
Bilgi
İKN
2017/495930
Başvuru Sahibi
ONH İnş. Taah. A.Ş. - ABU Yapı Taah. İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Söylemez Barajı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
BAŞVURU SAHİBİ:
ONH İnş. Taah. A.Ş. - ABU Yapı Taah. İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/495930 İhale Kayıt Numaralı “Söylemez Barajı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı tarafından
09.11.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Söylemez Barajı” ihalesine ilişkin
olarak ONH İnş. Taah. A.Ş. - ABU Yapı Taah. İnşaat A.Ş. İş Ortaklığının 19.02.2018
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.03.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 08.03.2018 tarih ve 16452 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.03.2018
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/388 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sundukları aşırı düşük teklif açıklamalarının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
38’inci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine uygun olduğu, şöyle ki,
a) Aşırı düşük teklif açıklama istenilen girdilerinden çam kerestesi 05/10, yuvarlak
ağaç 0,1/10, düz siyah sac, çimento, inşaat demiri girdileri için HAT İnşaat-Tankut
ÖZTÜRK’ten alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet göstermeyen kişiden
alındığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedildiği, fiyat teklifinin gerçek
kişiden alındığı, bu nedenle faaliyet alanına ilişkin kısıtlamanın mümkün olmadığı, 6762
Sayılı Ticaret Kanunu ile “Ultra Vires” ilkesinin terk edildiği, açıklamanın mevzuat
hükümlerine uygun olduğu, idarece şikâyete verilen cevapta fiyat teklifinin dayanağı
belgelerin incelendiği, ancak dayanak belgelerdeki satışların cüzi olduğunun belirtildiği,
idarenin bu cevabından bile gerçek kişinin o alanda faaliyetinin olduğunun anlaşıldığı,
b) Powerjel Magnum (dinamit) fiyat teklifine ilişkin olarak not kısmındaki açıklayıcı
bilginin yeterli olmadığı, Powerjel Magnum’un jelatinit dinamit yerine kullanılabileceğine
dair ilave teknik bilgi ve belgeye ihtiyaç duyulduğu gerekçesiyle tekliflerinin reddedilmesinin
yerinde olmadığı, jel dinamitin bu nitelikteki dinamitlerin genel adı olduğu, üretici firmalara
göre farklı şekilde adlandırıldığı, MKE Barutsan Roket ve Patlayıcı Fabrikası tarafından
üretilen jel dinamitin adının “jelatinit dinamit”, Orica-Nitro firması tarafından üretilen
patlayıcının markasının ise “Powerjel Magnum” olduğu, DSİ’nin birçok şantiyesinde jel
dinamit olarak Powerjel Magnum kullanıldığı, fiyat teklifinin ORİCA firması tarafından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
düzenlendiği, söz konusu fiyat teklifi MKE’den alınsaydı adının Powerjel Magnum yerine
jelatinit dinamit olacağı, patlayıcının alımı satımı, depolanması gibi faaliyetler izin ve ruhsata
tabi olduğundan, ruhsata tabi patlayıcıyla ilgili bir tereddüt var ise 4734 sayılı Kanunun
37’nci maddesin kapsamında ek bilginin temin edilmesi, ruhsatı veren Emniyet Genel
Müdürlüğünden yahut MKE’den sorulması gerektiği,
c) Çimento ve tras malzemesi için Özay Ankara Ltd. Şti.nden fiyat teklifi alındığı,
nakliye maliyeti hesabında malın temin yeri olarak Söylemez Barajı’na en yakın Aşkale
Çimento Fabrikası esas alındığı, fiyat teklifinin usulüne uygun olduğu, dördüncü kişilere
yönlendirme gibi bir durumun bulunmadığı, taahhüt içermediği, mevzuatta yer alan ilgili
meslek mensubu beyanının yer aldığı,
2) İhale üzerine bırakılan İş Ortakığının aşağıda belirtilen hususlar nedeniyle teklifinin
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği;
a) İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığının pilot ortağı BRJ adına hareket eden yönetim
kurulu başkanı Bülent Mutlu’nun yetkisi temsilci olup, şirket adına bağlayıcı imza
atamayacağı gibi ihalelerde de şirketi temsilen kendi adına veya vekalet imza atmasının
mümkün olmadığı,
b) İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığının hem pilot ortağı ve hem de özel ortağı
tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin teklif edilen bedele göre asgari yeterlik kriterini
karşılamadığı, her iki ortağın iş deneyim belgelerinin kesinleşen Şartname’ye göre
ayrıştırılması gerektiği,
c) İdari Şartnamede “İsteklinin yurt içinde veya yurt dışında Kamu veya Özel Sektöre
karşı yapmış olduğu işlerden almış olduğu ve teklif edeceği bedelinin %30’u ile %50’si
arasında olan ve teklif edeceği bedelinin %50’si ve üzerinde olan gölet/baraj iş deneyim
belgesi üzerinden puanlama yapılacaktır. ” Düzenlemesine yer verilmiş, teklif edilen bedelin
% 30-%50 si arasında 1 puan, % 50’nin üzerinde olması halinde 2 puan verileceğinin
belirtildiği, ihale üzerine bırakılan isteklinin tam puan almasının mevzuata aykırılık teşkil
ettiği, anılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesi içerisinde bulunan yol ve tesis
binaları imalatlarının iş deneyim belgesi tutarından düşürülmesi gerektiği,
3) İhale üzerine bırakılan İş Ortaklığının aşağıda belirtilen hususlar nedeniyle aşırı
düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı;
a) İş ortaklığının soğutma tesisi için yapmış olduğu fiyat açıklamasının mevzuata
uygun olmadığı, işe özgü olması gerektiği, fiyat tekliflerinin üçüncü şahısların daha önce alıp
sattığı herhangi bir tesis fiyatı olduğu,
b) İdarece verilen analiz formatında nakliyeler için formül verildiği halde ihale
üzerinde bırakılan istekli tarafından nakliyeye fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının
mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
c) Ağırlıklı olarak işçilik gerektiren iş kalemlerinde işçilik miktarları idarece verilen
miktarlardan daha düşük alınarak açıklandığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
d) İhale üzerinde bırakılan istekli, idarece verilen analiz formatına göre teklif fiyatını
açıklayamadığı/belgelendiremediği için analizli fiyat teklifi aldığı, söz konusu açıklamanın
mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
e) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından analizlerde öngörülen motorin fiyatının
EPDK tarafından yayımlanan fiyatların altında olduğu, ayrıca motorin dönüşümünün Türk
Standartları Enstitüsünce belirlenen katsayı yerine dayağı olmayan kabule göre yapıldığı,
TSE verilerine göre kg/ litre dönüşümü yapıldığında isteklinin analiz fiyatlarının teklif ettiği
birim fiyatın üzerine çıktığı,
f) İdarece verilen analiz fiyatına göre açıklama yapılmadığı, taşıma mesafeleri
idarenin taşıma mesafelerinden daha düşük alındığı, K=245 yerine fiyat ayarlaması
yapabilmek için daha düşük K kat sayısı belirlendiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
başlıklı 60’ncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci
maddesinde “…45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu
analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece
tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları
teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir.
…
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
suretiyle reddedilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı:Söylemez Barajı
b) Yatırım proje no'su/kodu:2017A010140
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
Temelden 113,00 m yüksekliğinde Silindirle Sıkıştırılmış Beton (SSB) + Kemer Baraj
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: DSİ 8. Bölge Müdürlüğü-ERZURUM” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”
düzenlemesine,
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır
değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Bahse konu ihaleye 44 istekli tarafından teklif sunulduğu, 25 isteklinin teklifinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif bedeli sınır değerin altında olan 16 istekliden aşırı düşük
teklif açıklaması talep edildiği, 9 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği,
başvuru sahibi ONH İnş. Taah. A.Ş.- ABU Yapı Taah. İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, Ceysu İnş. ve
Tic. A.Ş.- Mehmet Güneş İnş. Yat. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, BRJ İnşaat San. ve Tic.
A.Ş.- ICC Grup İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, NVS İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.- NYB
İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Mapa İnşaat ve Ticaret A.Ş., Bestaş Yapı A.Ş.- Arsi
Yapı Müh. İnş. Tur. Mak. Taah. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve Bimholl İnş. A.Ş.- Demce Yapı İnş.
San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları sunulduğu, sadece BRJ
İnşaat San. ve Tic. A.Ş.- ICC Grup İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının açıklamalarının
kabul edildiği ve ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, diğer isteklilerin açıklamaları
uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği, en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise sınır
değerin üzerinde bulunan Bergiz İnşaat A.Ş.nin belirlendiği anlaşılmıştır.
a) “Aşırı düşük teklif açıklama istenilen girdilerinden çam kerestesi 05/10, yuvarlak
ağaç 0,1/10, düz siyah sac, çimento, inşaat demiri girdileri için HAT İnşaat-Tankut
ÖZTÜRK’ten alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet göstermeyen kişiden
alındığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedildiği, fiyat teklifinin gerçek
kişiden alındığı, bu nedenle faaliyet alanına ilişkin kısıtlamanın mümkün olmadığı, 6762
Sayılı Ticaret Kanunu ile “Ultra Vires” ilkesinin terk edildiği, açıklamanın mevzuat
hükümlerine uygun olduğu, idarece şikâyete verilen cevapta fiyat teklifinin dayanağı
belgelerin incelendiği, ancak dayanak belgelerdeki satışların cüzi olduğunun belirtildiği,
idarenin bu cevabından bile gerçek kişinin o alanda faaliyetinin olduğunun anlaşıldığı”
iddiasına ilişkin olarak;
ONH İnş. Tah. A.Ş.- ABU Yapı Taah. İnş. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından “çam kerestesi
05/1”, “yuvarlak ağaç 0,1/10”, “düz siyah sac”, “çimento”, “inşaat demiri” girdilerine ilişkin
fiyat tekliflerinin sunulduğu, fiyat teklifinin HAT İnşaat-Tankut ÖZTÜRK’den alındığı tespit
edilmiştir.
Söz konusu fiyat teklifini düzenleyen firmanın faaliyet alanı ile ilgili yapılan
araştırmada fiyat teklifinin düzenlendiği tarih itibariyle faaliyet alanı tespitinin 27.05.2011
tarihli ve 7824 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde yapılabildiği, söz konusu gazetede iştigal
konusunun “İnşaat Mühendisliği” ve Ankara Ticaret Odasından yapılan inceleme neticesinde
ise faaliyet konusunun “İkamet amaçlı binaların inşaatı” olduğu görülmüştür.
Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde “Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife
konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden
önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” açıklaması yer almaktadır.
Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları
kapsamında “çam kerestesi 05/10”, “yuvarlak ağaç 0,1/10”, “düz siyah sac”, “çimento”,
“inşaat demiri” girdileri için alınan fiyat tekliflerini düzenleyen firmanın söz konusu
girdilerin alım/satımının faaliyet alanında bulunmadığı, bu durumun Kamu İhale Genel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği anlaşılmış olup idarenin aynı
gerekçe ile başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasını uygun bulmaması işleminin
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, idarece şikâyete verilen cevapta fiyat teklifine konu girdiler için cüzi
miktarda işlem gerçekleştiği hususunun aşırı düşük teklif açıklamasının uygun
bulunmamasına gerekçe olarak kullanıldığı görülmüştür. Ancak, faaliyet alanına yönelik
kısım uygun görülmediğinden bu husus ayrıca irdelenmemiştir.
b) Powerjel Magnum (dinamit) fiyat teklifine ilişkin olarak not kısmındaki açıklayıcı
bilginin yeterli olmadığı, Powerjel Magnum’un jelatinit dinamit yerine kullanılabileceğine
dair ilave teknik bilgi ve belgeye ihtiyaç duyulduğu gerekçesiyle tekliflerinin reddedilmesinin
yerinde olmadığı, jel dinamitin bu nitelikteki dinamitlerin genel adı olduğu, üretici firmalara
göre farklı şekilde adlandırıldığı, MKE Barutsan Roket ve Patlayıcı Fabrikası tarafından
üretilen jel dinamitin adının “jelatinit dinamit”, Orica-Nitro firması tarafından üretilen
patlayıcının markasının ise “Powerjel Magnum” olduğu, DSİ’nin birçok şantiyesinde jel
dinamit olarak Powerjel Magnum kullanıldığı, fiyat teklifinin ORİCA firması tarafından
düzenlendiği, söz konusu fiyat teklifi MKE’den alınsaydı adının Powerjel Magnum yerine
jelatinit dinamit olacağı, patlayıcının alımı satımı, depolanması gibi faaliyetler izin ve
ruhsata tabi olduğundan, ruhsata tabi patlayıcıyla ilgili bir tereddüt var ise 4734 sayılı
Kanunun 37’nci maddesin kapsamında ek bilginin temin edilmesi, ruhsatı veren Emniyet
Genel Müdürlüğünden yahut MKE’den sorulması gerektiği” iddiasına ilişkin olarak;
Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin Değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde
“İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve
değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı
olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında
değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin
uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.” hükmü yer almaktadır.
Kamu ihale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45.1.8’inci
maddesinde “Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir.” açıklaması bulunmaktadır.
Anılan mevzuat hükümlerinden, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında ihale
komisyonunun talebi üzerine idarenin, tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve
değerlendirilmesinde yararlanmak üzere açık olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı
olarak açıklama isteyebileceği anlaşılmıştır.
İhale dokümanında “jel dinamit” girdisinin özellikleri ile ilgili herhangi bir
düzenlemenin bulunmadığı, sadece analizler içerisinde görüldüğü, birim fiyat poz tariflerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
“…miktarda dinamit ya da eşdeğeri olabilecek İdare’nin onaylayacağı her türlü patlayıcı
madde kullanılarak…” ifadelerine yer verildiği, ancak idare tarafından aşırı düşük teklif
açıklama talebi yazı ekinde gönderilen analizler içerisinde “jel dinamit” olarak ifade edildiği
görülmüştür.
Başvuru sahibi istekli tarafından “jel dinamit” girdisine ilişkin “Powerjel
Magnum(dinamit)” girdi isimli fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinin Orica-Nitro’den
alındığı, idare tarafından sunulan fiyat teklifinin kabul edilmeme gerekçesinin, fiyat teklifinde
belirtilen “Powerjel Magnum(dinamit)”un “Jel Dinamit” olup olmadığının açık olmadığı,
istekli tarafından Powerjel Magnum’un jel dinamit yerine kullanılabileceği belirtilse de
dayanak belge bulunmadığı görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde, idare tarafından her ne kadar ihale dokümanında “jel
dinamit” özelliklerinin belirtilmemiş olsa dahi, isteklilere gönderilen analiz formatlarında “jel
dinamit” ibaresinin açıkça yer aldığı, istekliler tarafından analiz formatlarına uygun açıklama
yapılması gerektiği, başvuru sahibi isteklinin “Jel Dinamit” yerine Powerjel Magnum’un
(dinamit) kullanılabileceği belirtilmiş olsa da bu hususa dayanak açıklayıcı belge
sunulmadığı, analiz içerisinde herhangi bir girdi için alınan fiyat teklifinde girdi isminin farklı
olması durumunda kullanılma gerekçesinin istekli tarafından belirtilmesi gerektiği, başvuru
sahibi istekli tarafından iddiasında yer verdiği jel dinamitin bu nitelikteki dinamitlerin genel
adı olduğu, üretici firmalara göre farklı şekilde adlandırıldığı ifade edilse de açıklama
kapsamında “jel dinamit” bünyesinde yer alan “Powerjel Magnum (dinamit)” kullanıldığının
açıkça belirtilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin açıklamalarında kullandıkları
yöntemler veya farklılıklar bakımından bu hususları destekleyici bilgi veya belgeleri,
idarelerin ilave araştırma yapmalarını gerektirmeksizin açıklama ekinde sunmaları hususunda
sorumlu oldukları değerlendirildiğinden, başvuru sahibi isteklinin söz konusu durumunun
4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesi çerçevesinde değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
c) “Çimento ve tras malzemesi için Özay Ankara Ltd. Şti.nden fiyat teklifi alındığı,
nakliye maliyeti hesabında malın temin yeri olarak Söylemez Barajı’na en yakın Aşkale
Çimento Fabrikası esas alındığı, fiyat teklifinin usulüne uygun olduğu, dördüncü kişilere
yönlendirme gibi bir durumun bulunmadığı, taahhüt içermediği, mevzuatta yer alan ilgili
meslek mensubu beyanının yer aldığı,” iddiasına ilişkin olarak;
İstekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında fiyat teklifi ile
açıklama sunmaları durumunda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’maddesinde belirtilen
şartlara uygun düzenlemeleri gerektiği anlaşılmaktadır.
Anılan istekli tarafından Çimento malzemesi için fiyat teklifinin HAT İnşaat-Tankut
ÖZTÜRK’den ve Tras malzemeleri için Özay Ankara Nak. Taş. İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
tarafından düzenlenen fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat tekliflerinde teslim yeri ve şekli
kısmında “1) Teklife konu malzemenin tedarikçi, yetkili bayi veya fabrikadan temin edilmesi
ve fabrikadan nakliye vasıtalarına yüklenmesi teklif birim fiyatımıza dahil olup nakliye ve
KDV hariçtir.
2) Zorunlu nedenlerle farklı yerlerde teslim edilmesi halinde Aşkale Çimento
Fabrikası baz alınarak olası ilave nakliye ücreti tarafımızca karşılanacaktır.” ifadelerine yer
verildiği ve söz konusu fiyat tekliflerinin sadece iş kaleminin adından oluştuğu görülmüştür.
Söz konusu fiyat teklifleri üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci
maddesine göre yer alması gereken “…Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal
defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı
satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubu tarafından ise onaylı ve
imzalı olduğu görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde
sorgulamaya tabi tutulan isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamasının hangi yöntemlerle
yapılabileceği ve bu hususları tevsik edici bilgi ve belgelerin nasıl sunulacağı açıkça
düzenlemiş olup, anılan Tebliğ’de üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin şekil unsurları
belirlenmiştir,
Başvuru sahibinin çimento ve tras malzemesi için alınan fiyat tekliflerinin Tebliğ’in
45.1.13’üncü maddesine uygun olduğu, söz konusu fiyat teklifinde yer alan nakliye giderine
ilişkin ifadelerin fiyat teklifini veren firmanın teklife konu malzemelerin tedariğine ilişkin
olduğu ve fiyat teklifinin geçersiz olduğuna gerekçe gösterilemeyeceği, ayrıca anılan istekli
tarafından teklife konu malzemeler için analizlerde yer alan nakliye mesafelerinin yine
analizlerde belirtilen nakliye formülü kullanılmak suretiyle hesaplandığı dikkate alındığında
idarenin çimento ve tras malzemesi için alınan fiyat teklifinin uygun olmadığı gerekçesinin
yerinde olmadığı, bu nedenle başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olduğu
sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan 1’inci iddianın (a) bölümü kapsamında yapılan inceleme sonucu
çimento girdisine yönelik fiyat teklifinin faaliyet alanı bakımından uygun bulunmadığı göz
önüne alındığında bu malzemeye yönelik fiyat teklifinin geçerliliği olmayacağından idarenin
gerekçesinin uygun görülmemesinin bu girdi bakımından etkisi bulunmamaktadır.
2) Başvuru sahibinin 2 ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem
veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının
muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet
başvurusunda bulunabilirler” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı
5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik
ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler
ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,
b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik
başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve
eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı
ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale
dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu
düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,
hakkında başvuruda bulunabilir ...” hükmü yer almaktadır.
Anılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler
nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel
olduğunu iddia eden istekliler tarafından yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması,
değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında
başvuruda bulunabileceği, bu itibarla öncelikle ortada korunması gereken bir hak kaybının
veya zararın veya zarara uğranması ihtimalinin olması gerektiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının ihale üzerinde bırakılan
istekli BRJ İnşaat San. ve Tic. A.Ş.- ICC Grup İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının yeterlik
kriterlerini sağlamadığı ve aşırı düşük açıklamalarının uygun olmadığına ilişkin olduğu, adı
geçen İş Ortaklığının teklif fiyatının ise 215.390.000,00 TL olduğu, başvuru sahibi ONH İnş.
Taah. A.Ş.- ABU Yapı Taah. İnş. A.Ş. İş Ortaklığının teklif bedelinin ise 212.990.053,00 TL
olduğu görülmüştür. Buna göre başvuru sahibi tarafından, kendi teklif fiyatından daha yüksek
teklif sunan bir istekliye yönelik başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, somut olayda, başvuru sahibinin teklif fiyatı, ihale üzerine bırakılan
isteklinin teklif fiyatından düşüktür. Başvuru sahibinin kendi teklifine yönelik olarak
iddiasının uygun bulunarak teklifinin değerlendirmeye alınması halinde kendi teklifinin
ekonomik açıdan en avantajlı teklif konumuna gelmesi durumu söz konusu olacağı ve bu
durumunda kendisinden daha yüksek teklif sunmuş olan diğer istekliye yönelik söz konusu
iddialarının sonucundan bağımsız olarak gerçekleşeceği anlaşılmıştır. Dolayısıyla, söz konusu
iddialar bakımından başvuru sahibinin herhangi bir hak veya menfaat kaybı ya da zarara
uğraması durumunun ortaya çıkma ihtimalinin bulunmadığı sonucuna varıldığından, başvuru
sahibinin bahse konu iddialarının ehliyet yönünden reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/018
: 61
: 28.03.2018
: 2018/UY.I-684
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.