Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü / 2017/662722-Emirdağ - Davulga - Yunak İl Yolu Km:0+000 - 63+888 Arası Yol Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/662722
Başvuru Sahibi
Teyda İnşaat Taahhüt Elektromekanik Sanayi Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Emirdağ - Davulga - Yunak İl Yolu Km:0+000 - 63+888 Arası Yol Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Teyda İnşaat Taahhüt Elektromekanik Sanayi Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/662722 İhale Kayıt Numaralı “Emirdağ - Davulga - Yunak İl Yolu Km:0+000 - 63+888  
Arası Yol Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 29.01.2018 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Emirdağ - Davulga - Yunak İl Yolu Km:0+000 - 63+888 Arası Yol Yapım  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Teyda İnşaat Taahhüt Elektromekanik Sanayi Tic. A.Ş. nin  
30.03.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.04.2018 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 16.04.2018 tarih ve 23409 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
16.04.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/653 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdarece yapmış oldukları aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun bulunmaması gerekçelerinin yerinde olmadığı, zira  
a) Nakliye için sundukları fiyat teklifinin Tebliğe uygun bulunmadığının bildirildiği,  
ancak açıklama kapsamında ilgili analizlerde "Nakliye" girdileri için kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanan formüller veya rayiç bedeller kullanılabileceği gibi nakliye  
hizmetinin piyasa koşullarında temin edilebileceği fiyatı göstermesi bakımından bahsi geçen  
Tebliğin 45.1.13'üncü maddesi uyarınca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile de  
açıklanmasının mümkün olduğu ve böyle bir belgelendirmenin mümkün olmadığına yönelik  
herhangi bir mevzuat hükmünün bulunmadığı, ayrıca fiyat teklifinin şekli olarak da mevzuata  
uygun olduğu, aksi bir kabulün Tebliğin 45.1.13'üncü maddesindeki belgelendirme sistemini  
anlamsız kılacağı, konuya ilişkin olarak yargı mercilerinin görüşlerinin de bu doğrultuda  
olduğu, başvuruya konu ihalede idarece aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında nakliye  
girdileri için formül verilmiş olmasının kendilerince aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
fiyat teklif sunulmasını engellemeyeceği, çünkü açıklamada esasen tevsik edilmesi gereken  
konunun nakliye hizmeti olduğu, bunun için idarece verilen poz numarası, formül, katsayı vb.  
hususların açıklanması gereken girdinin içeriğini değiştirmediği, idarece şikayet başvurularına  
verilen cevapta bir kamyonun taşıma ile ilgili giderlerinin kabaca hesaplanmak suretiyle fiyat  
teklifine konu edilen nakliye bedelinin çok düşük olduğu yönünde bir sonuca varılmasının da  
uygun olmadığı, hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle  
tekliflerin reddedilmesinin söz konusu olmadığı, gerçekçi piyasa fiyatlarının yarıştığı kamu  
ihale sisteminde katsayı ve formüllerin sadece idarelerce yaklaşık maliyet hesabında  
kullanılması ve dileyen isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında faydalanılması  
vasfının bulunduğunun ortada olduğu, bu çerçevede nakliye girdileri için mevzuata uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
sunulmuş olan fiyat teklifinin uygun kabul edilmesi gerektiği,  
b) İdarece ihale kararında YYS/8 pozunun birim fiyatının temel girdisi olan demir zati  
bedeli için açıklama sundukları 1,42 TL/kg (1.420 TL/ton) fiyat ile günümüz şartlarında  
demir temin etmenin mümkün olmadığı, bu tarihlerde demir fiyatlarının çok yukarıda olduğu,  
bu nedenle fiyat teklifine konu satış tespit tutanağının kontrol edilmesi gerektiği ancak sonuç  
değişmeyeceği için istenmesine gerek görülmediğinin belirtildiği ancak mevzuatta isteklilerce  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat teklif alınmak suretiyle tevsik edilen bedelin  
hayatın olağan akışı ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının  
belirlenmesi halinin doğrudan teklifin reddedilme sebebi olarak kabul edilmemiş olduğu, bu  
gibi durumlarda fiyat tekliflerinde yer verilen birim fiyatlara dayanak teşkil eden maliyet/satış  
tutarı tespit tutanaklarının 45.1.13.1'inci maddesinde öngörülen düzenleme çerçevesinde  
meslek mensubundan istenmesi ve muhafaza edilen tutanakların mevzuatta belirtilen şekil  
şartlarına ve teklif edilen fiyata uygunluğu ile sınırlı olarak incelenmesinin gerektiği, bu  
çerçevede idarece tereddüt edilen "Demir" girdisi için sunulan fiyat teklifine dayanak teşkil  
eden aslı ilgili müşavirde bulunan satış tutarı tespit tutanağının bir örneğinin sunulduğu,  
idarece teklif edilen demir fiyatlarının düşük olduğu yönünde sonuca varıldığı, fiyat  
teklifindeki birim fiyatların teklifi veren firmanın muhasebe kayıtlarına ve ilgili Tebliğ  
düzenlemelerine uygun olduğu iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İdarece alınan ihale komisyonu kararında inceleme konusu ihaleye 73(yetmişüç)  
isteklinin katıldığı, 37 isteklinin teklifinin uygun görüldüğü, iki isteklinin teklifinin geçici  
teminat mektupları olmadığından, teklifi aşırı düşük sınır değerin altında kalan 27 isteklinin  
25 adedinin savunma vermemeleri, iki isteklinin savunmalarının ise uygun görülmemesi  
sebebi ile iki isteklinin sunmuş olduğu iş deneyim belgelerinin Yapım İşleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesine uygun olmaması, üç isteklinin sunduğu iş deneyim  
belgelerinin yetersiz olması, bir isteklinin sunduğu kalite yönetim sistem belgesinin anılan  
Yönetmeliğin 31’inci maddesine uygun olmaması ve bir isteklinin pilot ortağının iş hacminin  
yetersiz olması sebeplerinden dolayı tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin fiyat  
dışı unsurlar da dikkate alınarak en avantajlı birinci teklifi veren En-Ez İnş. San. ve Tic. A.Ş  
üzerinde bırakılmasına ve ikinci avantajlı teklif olarak da Oze İnş. Beton San. ve Tic. A.Ş’nin  
belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır Değer ve Aşırı Düşük  
Teklifler” başlıklı 60’ncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten  
sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırılır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden  
birisinin kullanılması zorunludur.  
(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin  
kullanılması zorunludur.  
(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak  
alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması  
zorunludur.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
45’nci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş  
kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz  
toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması  
istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.)İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5.(Değişik07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.)Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.)İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik  
olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.)Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,(Ek  
ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. (Değişik:07/06/2014-29023 R.G./ 33.md.) İstekliler tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli  
bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6,  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.15. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 37. md.)  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
45.1.17. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
ve 4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması  
yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda; yeniden bir sınır  
değer tespit edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer  
dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler  
tarafından alınan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayısında  
değişiklik olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak  
yeniden belirlenmesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.  
Açık ihale usulü ile gerçekleştirilen başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin  
“İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Emirdağ - Davulga - Yunak İl Yolu Km:0+000 - 63+888 Arası Yol Yapılması  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986E040380 2017E040150  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Yaklaşık 64 km'lik mesafe yol ve köprü yapımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
.
ç) Yapılacağı yer: Emirdağ - Davulga - Yunak İl Yolu. ” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.düzenlemesi,  
“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi,  
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde  
“35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da  
dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1.  
A. Değerlendirme “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
kısımda yapılacaktır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece, başvuru sahibine 06.03.2018 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen aşırı  
düşük teklif sorgulama yazısı ekinde aşırı düşük teklif sorgulama tablolarının verildiği, söz  
konusu tablolarda açıklama istenilecek iş kalemlerini ve açıklama istenilmeyecek girdilerin  
yer aldığı, ayrıca açıklama istenilecek nakliye girdileri ile ilgili olarak da nakliye  
formüllerinin belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi tarafından 15.03.2018 tarihli yazı ekinde aşırı düşük teklif  
açıklamasının sunulduğu, açıklama kapsamında sorgulanan iş kalemlerine ait analizlere, fiyat  
tekliflerine, itinerer nakliye moment hesabına yer verildiği anlaşılmıştır.  
İdarece 21.03.2018 tarihli ihale komisyonu kararıyla da kabul edilen aşırı düşük teklif  
değerlendirme tutanağında “…İdarece istekliye gönderilen analiz formatında nakliyeler için  
taşıma formülleri belirtilmiştir. İsteklinin ihale dokümanında verilen projelere göre tespit  
ettiği nakliye mesafelerini ve K taşıma katsayısının değerini (listesinde öngördüğü bedel)  
formüllerde yerine koyarak fiyatını açıklaması gerekirken K=245 katsayısını kullanmadığı,  
onun yerine fiyat teklif aldığı görülmüştür. Ancak fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13’üncü maddesinde belirtilen isteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve  
belgelerden biri olmadığı gerekçesiyle uygun bulunmamıştır. Tebliğin 45.1.13/a maddesinde  
yer alan “Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri” ifadesi üretilen alınan veya satılan  
mallara ilişkin ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı(Ek-O5)  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O6) düzenlenmesi gerekmekte olup nakliyeler bu kapsama  
girmemektedir. İstekli YYU/1 pozunun açıklama istenecek iş kalemlerinde bulunan araçların  
bekletilmesi (Her cins ve tonajda motorlu araca ait taşıma katsayısı) ile kamyonların  
müşterek çalıştırılması (Her cins ve tonajda motorlu araca ait taşıma katsayısı) pozlarında  
K=245 rayiç bedeli kullanmıştır. Nakliye hesaplarında isteklinin tespit ettiği mesafeler ile bu  
katsayı yerine konulduğunda ortaya çıkan birim fiyat, isteklinin teklif birim fiyatından farklı  
olduğu görülmüştür. Bu durum istekli tarafından da tespit edilip nakliye fiyatı için teklif  
alınma yoluna gidilmiş olup bu mevzuatta yer almayan açıklama yöntemi uygun  
görülmemiştir. YYS/8 pozunun birim fiyatının temel girdisi demir zati bedeli için 1,42 TL/kg  
(1.420 TL/ton) fiyat tespit edilmiş olup tespit edilen bu fiyatla günümüz şartlarında demir  
temin etmek mümkün değildir. Bu tarihlerde demir fiyatları incelendiğinde bu fiyatların çok  
çok üzerinde olduğu bilinmektedir. Bu nedenle bu iş kaleminin önemli girdisinin fiyat tespiti  
tebliğe uygun olmakla birlikte fiyat teklifine konu satış tespit tutanağının kontrol edilmesi  
gerekmektedir. Ancak sonuç değişmeyeceği için istenmesine gerek görülmemiştir. Yukarıda  
açıklandığı gerekçeler nedeniyle isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca  
uygun bulunmamıştır.” şeklinde karar verilmiştir.  
Başvuru sahibince yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının idarenin uygun bulmama  
gerekçeleri ve yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi sonucunda  
başvuru sahibinin iddiaları değerlendirildiğinde;  
a) İdarenin başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında YYU/1,  
YYU/2,YYS/8 ve YYT/1 pozlarının analizlerinde yer alan nakliye girdisine ilişkin bu iş  
kalemlerinin birim fiyat tarifinde nakliye formülü verildiğinden fiyat teklifiyle  
açıklanamayacağı tespitine yönelik olarak yapılan incelemede, başvuru sahibince açıklama  
istenilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
-YYU/1 poz nolu “Plent-Miks Alttemel ve Plent-miks Temel Yapılması (Kırılmış ve  
elenmiş ocak taşı ile) iş kaleminin alt girdilerinden olan ve açıklama istenen “Kazıdan başka  
inşaat  
malzemelerinin  
taşınması  
(Karışımın  
serilme  
yerine  
nakli)  
(F=(1,25xKx(0,0007xM+0,01)xA)/1,25) analiz girdisi,  
-YYU/2 poz nolu “15 cm kalınlıkta, kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile astarsız temel  
üzerine 1 m2 bitümlü sıcak karışım yapılması (10 cm asfalt betonu binder tabakası ve 5 cm  
asfalt betonu aşınma tabakası yapılması)” iş kaleminin alt girdilerinden olan ve açıklama  
istenen “Bitümlü karışımın plentle iş başına nakli (F=(1,25xKx(0,0007xM+0,01)/1.25)”  
analiz girdisi,  
-YYS/8 poz nolu “Betonarme için yuvarlak demir ve nervürlü çelik temini, nakli,  
yüklenmesi, taşınması, boşaltılması, istifi ve işçiliği (0,50 mm’ye kadar her türlü inşaatta ve  
her çaptaki) (Sanat yapıları ve köprülerde)” iş kaleminin açıklama istenilen alt girdilerinden  
olan “Kazıdan başka inşaat malzemelerinin taşınması (Betonarme demirin nakli)  
(F=(1.25xKx(0,0007xM+0,01)xA)/1.25) analiz girdisi,  
-YYT/1 poz nolu “Her cins ve klastaki zeminde ocak ariyeti, yarma ve yan ariyet  
kazısı yapılması ve kullanılması” poz nolu iş kaleminin açıklama istenilen alt girdilerinden  
olan “Depoya gidecek kazının taşınması (F=(1.25x0,00034xKxVM-0,00425xK)/1.25)” analiz  
girdisi, “Ariyet ocağından getirilecek kazının taşınması (F=(1.25xKx(0,0014xM+0,02)-  
0,00425xK)/1.25)” ve “Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması (F=(1.25x0,00046xKxVM-  
0,00575xK)/1.25) analiz girdisi,  
İçin fiyat teklifi sunulduğu, idare tarafından gönderilen açıklama isteme yazısında  
anılan iş kalemlerinde yer alan analiz girdilerine ilişkin nakliye formüllerine yer verildiği  
görülmüştür.  
Bu çerçevede, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında anılan iş  
kalemlerine ilişkin analiz formatlarına ve dolayısıyla nakliye formüllerine yer verilmiş  
olduğundan ve başvuru sahibi tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi  
gereğince söz konusu iş kalemlerinin analiz formatlarına uygun açıklama sunulması  
gerektiğinden hareketle iddia konusu iş kalemlerinin açıklanmasında idare tarafından formül  
verilerek açıklanması istenen nakliye girdisinin şikayete konu pozlarda yer alan iş  
kalemlerindeki nakliye girdisine ilişkin formül kullanılmayarak yapılacak açıklamanın analiz  
formatına uygun açıklama yapılmadığı anlamına geleceği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklama belgeleri arasında nakliye  
girdisine ilişkin olarak Arya Nak. Tur. İnş. Maden. San. Tic. A.Ş’den alınan 14.03.2018  
tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinde teklife konu hizmetin 10 km’den büyük  
mesafeler için kilometre başına nakliye bedelinin 0,05 TL/Ton.km ve 10 km’den küçük  
mesafeler için kilometre başına nakliye bedelinin 0,10 TL/Ton.km olarak belirtildiği  
görülmüştür.  
Yukarıda yapılan değerlendirmeler uyarınca başvuru sahibi tarafından analizlerde yer  
verilen taşıma formülü kullanılmayıp, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi kullanılmasının  
mevzuata uygun olmadığı ve idarece yapılan işlemde bir aykırılık bulunmadığı sonucuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
ulaşılmıştır.  
İdarece şikayete verilen cevapta, nakliye formülünün kullanılmayıp fiyat teklifinin  
kullanılmasının uygun görülmemesi gerekçesine örnek olmak suretiyle “ İstekli verdiği  
analizlerde örneğin YYT/1 pozunun içinde açıklama istenilecek girdilerden olan 0,0042623  
miktar ve “100 m’ye taşıma (Her cins ve tonajda motorlu araca ait taşıma katsayısı)” cins  
girdisinin birim fiyatı olarak 2017 yılı için belirlenen K=245 olarak göstermiştir. Aynı  
analizde bir önceki analiz girdisinde (Ariyet ocağından getirilecek kazının taşınması  
(F=(1.25xKx(0.0014xM+0.02)-0.00425xK)/1.25)  
formülünde  
bu  
katsayıyı  
yerine  
koymamıştır. İstekli bu analiz girdisi için nakliye mesafesini 13000 m olarak aldığından K  
katsayısı formülden 19 olarak hesap edilmektedir. Aynı analizde bir sonraki nakliye pozunda  
(Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması –x0,00046xKxVM-0,00575xK) isteklinin tespit  
ettiği nakliye mesafesi 10 km olup K katsayısı formülden 24 olarak hesap edilmektedir.  
Nitekim bu durum istekli tarafından da bilindiğinden nakliye fiyatı için teklif alınma yoluna  
gidilmiştir. Şikayet dilekçesi ekindeki kurul kararlarına konu ihalelerde böyle bir durum olup  
olmadığı idaremiz tarafından belirlenemediğinden kurul kararlarına göre işlem tesis edilmesi  
mümkün değildir. Marka, model, istiap haddi, motor gücü gibi farklı etkenler olmakla  
birlikte; 1 kamyonun 15-23 m3 (1m3=1,6 Ton) malzeme taşıyabileceği, 100 km’de 30-40 litre  
yakıt harcayacağı uygulamadaki genel kabullerdir. Standart ortalama hız, uygun mevsim  
şartları, ergonomik yol durumu vb. hususlar ile 20 m3 malzeme taşıyan bir kamyon 1  
kilometrede 0,35 litre yakıt harcadığı varsayılırsa 1 m3 malzemenin 1 km’ye taşınması için  
0,01175 litre mazot, 1 ton malzemenin 1 km’ye taşınması için 0,01094 litre mazot maliyetinin  
olacağı basitçe hesaplanabilir. İsteklinin 04.109 mazot için teklif ettiği 4,55 TL fiyat yerine  
konulursa, 0.049777=0,05 TL/ton km fiyatı hesaplanmaktadır. Bu bedel sadece yakıt gideri  
olmakla birlikte amortisman, yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj,  
demontaj bedelleri ile şoför maliyetlerinin maliyete eklenmediği, aracın boş olarak geri  
geleceği maliyetin dahil edilmediği dikkate alındığında alınan teklifin gerçekçi olmadığı net  
olarak görülmektedir. Nakliyeler için öngörülen formüller Yüksek Fen Kurulu tarafından  
tespit edilip yayımlanan analizler olup basit ampirik yöntemlere dayanılarak elde edilen  
farazi değerler değildir. Bu formüllerin değiştirilmesi analizin değiştirilmesi anlamına  
geleceğinden mevzu bahis bile olmaması gerekmektedir. Girdi cinslerine göre farklılıklar  
göstermekle birlikte 1 ton malzemenin 1 km nakliye bedelinin 0,70 TL/km-1,00 TL/km  
civarında olduğu günümüz şartlarında 0,05 TL/km ya da 0,10 TL/km birim fiyatların piyasa  
koşullarında temin edilebilecek gerçekçi fiyatların olmadığı apaçık ortadadır. “şeklinde  
belirleme yapılmış ve alınan teklifin gerçekçi olmadığı ortaya konulmuştur.  
Yukarıda yapılan değerlendirmeler sonucunda nakliye girdileri için alınan fiyat teklifi  
uygun görülmediğinden, idarece şikayete verilen cevap yazısında örneklendirilen hususa  
yönelik ilave bir mütalaa yapılmamıştır.  
b) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.14’üncü maddesinde “Aşırı düşük teklif  
sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan,  
açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı  
hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.”  
açıklaması uyarınca başvuru sahibi isteklinin sunduğu demir girdisine ilişkin fiyat teklifinin  
mevzuata uygun olduğu, söz konusu belgenin üzerinde meslek mensubunun “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan 12.03.2018 tarih ve 2018/01 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 48  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-935  
ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin var  
olduğu ve bahsi geçen ibarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer  
alan ifade ile uyumlu olduğu, ayrıca söz konusu belgenin altında meslek mensubunun  
imzasının ve kaşesinin bulunduğu anlaşıldığından söz konusu girdiye dair yapılmış olan  
açıklamada mevzuata aykırılık bulunmadığı düşünülmekte olup, aşırı düşük teklif  
açıklamasının anılan Tebliğ’in (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun olduğundan hareketle  
idarenin başvuru sahibinin demir girdisine ilişkin teklifinin günümüz şartlarını yansıtmadığı  
yönündeki tespite dayanılarak işlem tesis etmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Kaldı ki diğer taraftan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine göre  
üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin dayanağı tespit tutanaklarının fiyat teklif ekinde  
idareye verilmesinin zorunlu olmamakla birlikte, idarenin takdirine bağlı olarak gerekli  
görülmesi halinde ilgili meslek mensuplarından istenebileceği, gelinen aşamada her ne kadar  
idarece şikayete verilen cevapta açıklamanın Tebliğe uygun görüldüğü ancak fiyat teklifine  
konu satış tespit tutanağının kontrol edilmesi gerektiği belirtilmekteyse de, değerlendirme  
sonucunu değiştirmeyeceği için idare tarafından istenmediği, bu çerçevede yetkilendirilen  
meslek mensubu tarafından yapılan iş ve işlemlerin hukuka uygunluğu ve düzenlenen  
belgelerdeki bilgilerin doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğundan hareketle  
fiyat teklif üzerinde tereddüt yaratacak herhangi bir hususa da rastlanılmadığından  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağının istenmesine gerek bulunmadığı anlaşılmış olup, idarenin  
de söz konusu fiyat teklifinin uygun olduğuna dair kabulünün bulunduğu görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.