Ana Sayfa / Kararlar / Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı / 2017/687566-Altındağ Çocuksevenler OO-Karacaören İÖ-Kaşgarlı Mahmut İÖ Temel Eğitim Okulları Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/687566
Başvuru Sahibi
Serhat Özbek İnş. Taah. Mim. Müh. Tic. Ltd. Şti. - Serhat Özbek İş Ortaklığı
İdare
Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı
İşin Adı
Altındağ Çocuksevenler OO-Karacaören İÖ-Kaşgarlı Mahmut İÖ Temel Eğitim Okulları Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Serhat Özbek İnş. Taah. Mim. Müh. Tic. Ltd. Şti. - Serhat Özbek İş Ortaklığı  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/687566 İhale Kayıt Numaralı “Altındağ Çocuksevenler OO-Karacaören İÖ-Kaşgarlı  
Mahmut İÖ Temel Eğitim Okulları Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 14.02.2018  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Altındağ Çocuksevenler OO-Karacaören İÖ-  
Kaşgarlı Mahmut İÖ Temel Eğitim Okulları Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Serhat Özbek  
İnş. Taah. Mim. Müh. Tic. Ltd. Şti. - Serhat Özbek İş Ortaklığının 29.03.2018 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.04.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 12.04.2018 tarih ve 22793 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.04.2018 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/620 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklama istenmeyecek %20’lik kısım için teklif  
etmiş olduğu fiyatların kabul edilemeyecek ölçüde düşük olduğu, bahse konu iş kalemleri için  
metraj hesaplamasının yanlış yapıldığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun olmadığı, şöyle ki;  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan hesap cetvelinde yer alan ve  
açıklama istenen kalemlere ilişkin fiyatların, yaklaşık maliyet cetvelindeki değerlerden kabul  
edilemeyecek oranda düşük olduğu,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
ÖZEL-2, ÖZEL-04, ÖZEL-05/A, ÖZEL-06, ÖZEL-08, ÖZEL-09, ÖZEL-12, ÖZEL-14,  
ÖZEL-15, ÖZEL-17, ÖZEL-22, ÖZEL-23, ÖZEL-31, ÖZEL-33, Tİ-ÖZEL-10, Tİ-ÖZEL-23,  
EÖBF-01, E.Ö.B.F.-01, E.Ö.B.F.-02, P-028/C, P-064, P-135, KRB.ELK-17.002 kalemlerine  
ve diğer iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin, idarece hazırlanan analiz  
formatlarına, birim fiyat tariflerine ve idarece tanımlanan yapım şartlarına uygun olmadığı;  
analiz formatlarında nakliye girdileri için fiyat belirtilmediği,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması yapılırken  
güncel olmayan birim fiyatların kullanıldığı; söz konusu birim fiyatların analizlerinde yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
alan ve işçilik girdisi için belirtilen fiyatların 2018 yılı asgari işçilik ücretine göre  
güncellenmediği,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan proforma faturaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1 ile 45.1.13.2’nci  
maddelerine uygun olmadığı, söz konusu proforma faturaların idarece tanımlanan yapım  
şartlarına ve Özel Teknik Şartname’de belirtilen teknik özelliklere uygun olmayan ürünlere  
ilişkin olarak düzenlendiği ve bahse konu proforma faturalarda hangi iş için fiyat teklifi  
verildiğinin belirtilmediği, nakliye girdilerine yer verilmediği; üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren kişilerden alınmadığı,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından metraj hesaplamasının eksik yapıldığı,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan analizlerde yer alan rayiçlerin birim fiyatlarını açıklamak üzere kullanılan Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin poz numaralarının tamamının liste halinde sunulması  
gerekirken sunulmadığı, anılan hususun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine  
aykırılık teşkil ettiği,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan hesap cetvelinde iş kalemlerinin  
tamamının gösterilmediği, anılan durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü  
maddesine aykırılık teşkil ettiği,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde yer verilen örnek formata uygun  
olmadığı, söz konusu isteklinin açıklama istenen iş kalemleri ile açıklama istenmeyen iş  
kalemlerini ayrıştırmadığı,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından SSK, stopaj, sözleşme damga vergisi,  
hakediş damga vergisi, şantiye mobilizasyon, demobilizasyon, ihale hazırlık ve geçici teminat  
ile kesin teminat masrafları, teknik personel giderleri ile kâr oranının açıklamasının  
sunulmadığı,  
3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarının  
uygun olmadığı,  
4) İdare tarafından hazırlanan ihale dokümanının uygun olmadığı, şöyle ki;  
- İhale dokümanında birim fiyat poz tariflerinin, analiz formatlarının, nakliye  
pozlarının, nakliyelere ilişkin mesafeleri belirten tutanakların yer almadığı,  
- ÖZEL-2, ÖZEL-04, ÖZEL-05/A, ÖZEL-06, ÖZEL-08, ÖZEL-09, ÖZEL-12, ÖZEL-  
14, ÖZEL-15, ÖZEL-17, ÖZEL-22, ÖZEL-23, ÖZEL-31, ÖZEL-33, Tİ-ÖZEL-10, Tİ-ÖZEL-  
23, EÖBF-01, E.Ö.B.F.-01, E.Ö.B.F.-02, P-028/C, P-064, P-135, KRB.ELK-17.002  
kalemlerine ilişkin idarece hazırlanan analiz formatlarının ayrıntılı analiz girdilerini  
içermediği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1,2 ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1. 45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı  
maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  
geçerli teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2.İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
Teklif  
fiyatları  
Kar  
ve  
Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra  
No  
Poz  
No  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç genel  
birim gider  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10  
15,86 103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak (45.1.13) maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga:RG-7/6/2014-29023)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “3.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale komisyonu tarafından hesaplanan sınır değerin altında teklif verdiği tespit edilen  
6 istekliden 15.02.2018 tarihli ve 318 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının  
talep edildiği ve aynı tarihte söz konusu isteklilere EKAP üzerinden tebligatın yapıldığı;  
ihale dokümanı kapsamında hesap cetveline, açıklama istenecek iş kalemleri/grupları  
listesine, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesine ve sıralı analiz girdileri tablosuna  
yer verildiği, bu kapsamda 105 adet iş kaleminin açıklama istenecek iş kalemi olarak, 57 adet  
analiz girdisinin ise açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;  
hesap cetveli ve açıklama istenen 105 adet iş kalemine ilişkin açıklamanın sunulmuş olduğu;  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2018 yılı birim fiyatlarının 21/02/2018 tarihinde, Milli  
Savunma Bakanlığının 2018 yılı birim fiyatlarının 06.03.2018 tarihinde, PTT Genel  
Müdürlüğünün 2018 yılı birim fiyatlarının ise 19.03.2018 tarihinde yayımlandığı, anılan  
tarihlerin ihale ilan tarihi olan 08.01.2018 tarihinden sonra olması nedeniyle; bahse konu iş  
kalemlerinden 73 adetinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, 2 adetinin Milli Savunma  
Bakanlığının, 3 adetinin PTT Genel Müdürlüğünün 2017 yılı için yayımlamış olduğu birim  
fiyatlar kullanılarak açıklandığı, kârsız birim fiyatların üzerine %8 kâr ve genel gider ilave  
edildiği, bu kapsamda toplamda 78 adet iş kalemi için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış birim fiyatların kullanıldığı, söz konusu iş kalemleri için hangi kamu kurum ve  
kuruluşunun birim fiyatının kullanıldığı ve birim fiyat poz numarası belirtilerek Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde yer verilen örnek listeye uygun olarak hazırlanmış  
listenin de aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulduğu, dolayısıyla anılan iş kalemleri  
için analiz sunulmasına gerek olmadığı, bahse konu Tebliğ’in 45.1.9’uncu maddesinde yer  
alan düzenlemenin ise istekliler tarafından sunulan analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde yer alan işçilik fiyatlarına yönelik olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz  
konusu hususlara yönelik iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Bahse konu istekli tarafından 26 adet iş kaleminin, ihale dokümanında yer verilen  
analiz formatlarına uygun olarak ve fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklandığı, söz konusu  
fiyat tekliflerinin üzerine %8 kâr ve genel gider ilave edildiği; başvuru sahibinin iddia ettiği  
üzere, sunulan analizlerde yer alan rayiçlerin birim fiyatlarının tevsikinde Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı rayiçlerinin kullanılmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında ÖZEL-2, ÖZEL-04, ÖZEL-05/A, ÖZEL-06, ÖZEL-08, ÖZEL-09,  
ÖZEL-12, ÖZEL-14, ÖZEL-15, ÖZEL-17, ÖZEL-22, ÖZEL-23, ÖZEL-31, ÖZEL-33, Tİ-  
ÖZEL-10, Tİ-ÖZEL-23, EÖBF-01, E.Ö.B.F.-01, E.Ö.B.F.-02, P-028/C, P-064, P-135,  
KTB.ELK-17.002 ile diğer iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin, idarece  
hazırlanan analiz formatlarına, birim fiyat tariflerine ve idarece tanımlanan yapım şartlarına  
uygun olmadığı, analizlerde nakliye girdileri için fiyat belirtilmediği yönündeki iddiasının  
incelenmesi neticesinde; söz konusu istekli tarafından P-028/C, P-064, P-135 iş kalemleri için  
teklif edilen birim fiyatların PTT Genel Müdürlüğünün 2017 yılı için yayımlamış olduğu  
birim fiyatlar kullanılarak açıklandığı, toplamda ise 78 adet iş kalemi için kamu kurum ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatların kullanıldığı, dolayısıyla anılan kalemlere yönelik  
analiz sunulmasının zorunlu olmadığı, yukarıda sayılan özel pozlardan olan diğer 20 iş kalemi  
ile açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer alan 7 iş kalemi için teklif edilen fiyatların ise  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklandığı, söz konusu iş kalemleri için ihale  
dokümanında düzenlenen analiz formatlarında idarece nakliye girdisine yer verilmediği,  
bahse konu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerin  
idarenin hazırlamış olduğu analiz formatına uygun olduğu görülmüştür.  
Başvuru sahibinin; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan proforma faturalar ile üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerine yönelik iddialarının incelenmesi neticesinde ise; söz konusu istekli tarafından  
açıklama istenilen 26 iş kalemine ilişkin olarak proforma fatura sunulmadığı, teklife konu  
alanda faaliyet gösteren firmalardan alınan fiyat tekliflerinin sunduğu, fiyat tekliflerinin  
üzerine SMMM tarafından mevzuat uyarınca bulunması gereken ibarenin yazıldığı,  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği görüldüğünden başvuru  
sahibinin anılan hususa yönelik iddiaların yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Kamu ihale mevzuatı uyarınca teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam  
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenleneceği ve meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği, fiyat teklifinin  
ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde  
bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması sürecinde  
tespit tutanaklarına gerek görülmediğinden idarece istenmediği ve istekli tarafından da  
açıklamaları kapsamında sunulmadığı görüldüğünden, başvuru sahibinin; bahse konu istekli  
tarafından sunulan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarının uygun olmadığı yönündeki iddiasının  
yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki  
imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı  
kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.  
dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır.  
İhale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj  
hesabı yapan kişilerin kabulleri gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların  
idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte, idarece  
hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların  
makul ve kabul edilebilir mertebelerde olması ve açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı  
üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine  
göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığı, diğer bir ifade ile kendileri lehine bir  
avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun da dikkate alınması gerekmektedir.  
İnceleme konusu ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde; idarece açıklama istenilen  
105 iş kalemine ilişkin miktar, birim fiyatlar ve toplam tutarlar ile açıklama istenilmeyen iş  
kalemlerinin toplam tutarının gösterildiği hesap cetvelinin sunulduğu görülmüş olup, söz  
konusu hesap cetvelinde belirtilen metraj miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
tarafından öngörülen metraj miktarlarına karşılaştırmalı olarak aşağıdaki tabloda yer  
verilmiştir:  
İSTEKLİ  
TEKLİF  
BİRİM FİYATI  
(TL)  
İŞ MİKTARI  
FARKI  
YÜZDESİ  
(%)  
İŞ  
SIRA  
NO  
İDARENİN  
METRAJI  
İSTEKLİNİN  
METRAJI  
FİYAT FARKI  
(TL)  
İŞ KALEMİ NO  
BİRİMİ  
MİKTARI  
FARKI  
1
Y.21.001/03  
Y.23.014  
M2  
TON  
M3  
78.373,820  
762,017  
80.500,430  
801,210  
34,240  
2.205,200  
163,750  
2.162,810  
31,030  
58,230  
30,630  
5,240  
-2.126,610  
-39,193  
-1.212,343  
-34,223  
-2.648,714  
-1.280,320  
-1.090,176  
-1.884,440  
-77,428  
-2.440,240  
-99,334  
835,634  
92,796  
-2,713  
-5,143  
-8,922  
-5,441  
-8,987  
-12,751  
-6,882  
-6,671  
-0,984  
-5,703  
-3,921  
3,725  
2,818  
0,948  
1,674  
2,940  
3,012  
1,137  
0,826  
2,015  
-1,874  
2,123  
0,000  
1,473  
1,722  
4,236  
3,355  
3,986  
3,152  
2,627  
2,045  
2,235  
1,286  
3,097  
1,508  
3,551  
2,600  
-72.815,126  
-86.428,404  
-198.521,166  
-74.017,847  
-82.189,595  
-74.553,034  
-33.392,091  
-9.874,466  
-3.952,699  
-22.645,427  
-15.032,214  
13.328,362  
10.098,989  
3.273,040  
5.522,967  
8.757,204  
4.331,453  
3.197,758  
3.059,100  
4.726,347  
-6.242,913  
4.961,035  
0,000  
2
3
Y.16.050/16  
Y.23.015  
13.588,637  
628,987  
14.800,980  
663,210  
4
TON  
M2  
5
27.525/1A  
29.471,836  
10.040,900  
15.841,924  
28.248,560  
7.867,112  
42.791,420  
2.533,436  
22.435,634  
3.293,336  
75.717,772  
29.798,913  
18.672,361  
5.980,312  
13.048,529  
3.117,960  
20.739,881  
41.129,270  
11.454,298  
2,000  
32.120,550  
11.321,220  
16.932,100  
30.133,000  
7.944,540  
45.231,660  
2.632,770  
21.600,000  
3.200,540  
75.000,000  
29.300,000  
18.123,320  
5.800,210  
12.900,210  
3.092,210  
20.321,990  
41.900,000  
11.211,110  
2,000  
6
Y.26.008/308A  
Y.18.110/20C06  
Y.15.006/2B  
Y.19.055/054  
Y.23.241  
M2  
7
M2  
8
M3  
9
M2  
51,050  
9,280  
10  
11  
12  
13  
14  
15  
16  
17  
18  
19  
20  
21  
22  
23  
24  
25  
26  
27  
28  
29  
30  
31  
32  
33  
34  
35  
36  
37  
KG  
M3  
Y.16.050/15  
Y.27.501/08  
Y.26.020/022A  
Y.21.050/C11  
Y.25.003/22  
Y.27.583  
151,330  
15,950  
108,830  
4,560  
M2  
M2  
M3  
717,772  
498,913  
549,041  
180,102  
148,319  
25,750  
M2  
11,070  
15,950  
24,050  
21,560  
118,800  
11,310  
8,100  
M2  
MSB.305  
M3  
Y.27.501/02  
ÖZEL-12  
M2  
M2  
Y.27.581  
M2  
417,891  
-770,730  
243,188  
0,000  
19.094/MK-A  
Y.23.244/E  
900-1355  
M2  
KG  
ADET  
M3  
20,400  
115.430,400  
6,110  
Y.21.051/C13  
Y.27.501/03  
23.243/21  
37.536,076  
9.597,396  
3.290,240  
6.549,990  
31.083,700  
3.968,284  
7.191,315  
39,120  
36.983,210  
9.432,110  
3.150,870  
6.330,220  
29.844,650  
3.843,220  
7.002,400  
38,320  
552,866  
165,286  
139,370  
219,770  
1.239,050  
125,064  
188,915  
0,800  
3.378,011  
3.718,935  
9.340,577  
7.291,969  
8.512,274  
4.687,399  
4.222,250  
3.241,328  
3.457,362  
1.961,637  
4.654,884  
2.848,262  
4.949,706  
10.824,970  
M2  
22,500  
67,020  
33,180  
6,870  
M2  
Y.26.006/407  
Y.23.176  
M2  
KG  
M2  
Y.18.110/20C07  
Y.19.085/027  
Y.23.101  
37,480  
22,350  
4.051,660  
21,560  
15,080  
46,520  
172,800  
96,150  
388,800  
M2  
TON  
KG  
M2  
Y.23.244/L  
Y.25.003/21  
18.140/D1  
7.175,360  
10.115,072  
3.231,062  
1.093,033  
1.449,799  
1.070,842  
7.015,000  
9.984,990  
3.131,000  
1.076,550  
1.398,320  
1.043,000  
160,360  
130,082  
100,062  
16,483  
M2  
ÖZEL-15  
M2  
Y.26.020/305A  
Tİ-ÖZEL-10  
M2  
51,479  
M2  
27,842  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
38  
39  
40  
41  
42  
43  
44  
45  
46  
47  
48  
49  
50  
51  
52  
53  
54  
55  
56  
57  
58  
59  
60  
61  
62  
63  
64  
65  
66  
67  
68  
69  
70  
71  
72  
73  
74  
75  
76  
77  
78  
79  
80  
Y.25.003/15  
M2  
M2  
9.320,240  
4.198,980  
550,500  
324,760  
972,800  
11.433,410  
48,203  
9.300,000  
4.021,770  
540,330  
320,000  
960,000  
10.874,330  
49,000  
14,460  
30,190  
20,240  
177,210  
10,170  
4,760  
0,217  
4,220  
1,847  
1,466  
1,316  
4,890  
-1,653  
-1,650  
-4,514  
0,000  
2,517  
0,000  
-1,512  
4,780  
2,069  
2,476  
1,279  
2,479  
2,974  
0,966  
2,924  
3,316  
-4,269  
1,208  
2,126  
1,126  
-3,516  
-1,208  
2,023  
3,753  
2,010  
0,000  
0,000  
1,916  
0,000  
-1,090  
-0,796  
-1,676  
-2,767  
4,862  
3,554  
-10,355  
1,957  
292,670  
5.349,970  
3.185,244  
2.364,768  
2.350,080  
1.990,325  
-1.950,012  
-1.958,045  
-5.248,900  
0,000  
Y.18.110/21C02  
ÖZEL-08  
M2  
313,200  
496,800  
183,600  
3,560  
ÖZEL-05/A  
ÖZEL-17  
M2  
MT  
12,800  
559,080  
-0,797  
-34,570  
-75,589  
0,000  
Y.15.001/2B  
Y.23.011  
M3  
TON  
M2  
2.446,690  
56,640  
Y.25.116/A09  
Y.21.101/01  
900.1355  
2.095,650  
1.674,411  
1,000  
2.130,220  
1.750,000  
1,000  
M2  
69,440  
ADET  
M2  
115.430,400  
28,670  
Y.18.461/006  
924-021  
3.982,352  
3,000  
3.882,110  
3,000  
100,242  
0,000  
2.873,938  
0,000  
ADET  
M3  
37.419,840  
142,690  
83,810  
Y.16.050/14  
23.243/23A  
Y.23.155  
749,224  
1.260,240  
12.706,965  
13.843,541  
759,040  
3.281,360  
1.352,440  
414,000  
314,640  
722,512  
35,485  
760,550  
1.200,000  
12.444,000  
13.500,770  
749,330  
3.200,000  
1.312,220  
410,000  
305,440  
698,550  
37,000  
-11,326  
60,240  
262,965  
342,771  
9,710  
-1.616,107  
5.048,714  
2.145,794  
2.563,927  
1.300,849  
2.479,853  
3.909,384  
1.166,400  
3.477,600  
3.150,763  
-5.726,700  
1.404,000  
1.934,500  
326,847  
M2  
KG  
8,160  
Y.21.051/C11  
Y.22.009/03  
Y.18.461/009  
ÖZEL-04  
M2  
7,480  
M2  
133,970  
30,480  
M2  
81,360  
40,220  
4,000  
M2  
97,200  
E.Ö.B.F.-02  
ÖZEL-09  
ADET  
M2  
291,600  
378,000  
131,490  
3.780,000  
280,800  
7,300  
9,200  
Y.16.050/12  
Y.23.014A  
EÖBF-01  
M3  
23,962  
-1,515  
5,000  
TON  
ADET  
KG  
414,000  
12.465,000  
4.551,740  
256,000  
2.588,830  
10.195,042  
1.015,101  
398,000  
8,000  
409,000  
12.200,000  
4.500,510  
265,000  
2.620,110  
9.988,770  
977,000  
390,000  
8,000  
782-100  
265,000  
51,230  
-9,000  
-31,280  
206,272  
38,101  
8,000  
23.220  
KG  
6,380  
Tİ-ÖZEL-23  
Y.26.005/404  
Y.19.090/001D  
Y.17.136  
ADET  
M2  
1.890,000  
34,650  
-17.010,000  
-1.083,852  
1.806,943  
2.095,555  
1.900,800  
0,000  
M2  
8,760  
M3  
55,000  
E.Ö.B.F.-01  
192.258/259A  
900-1155  
ADET  
ADET  
ADET  
M2  
237,600  
16.200,000  
85.000,320  
167,400  
2.430,000  
243,370  
270,000  
17,970  
0,000  
1,000  
1,000  
0,000  
0,000  
ÖZEL-06  
662,700  
40,000  
650,000  
40,000  
12,700  
0,000  
2.125,980  
0,000  
KTB.ELK-17.002  
MSB.922/A  
ÖZEL-31  
ADET  
M2  
337,760  
377,000  
4.426,242  
613,040  
10.849,457  
1.659,411  
425,900  
14.402,163  
341,440  
380,000  
4.500,440  
630,000  
10.322,000  
1.600,440  
470,000  
14.120,330  
-3,680  
-3,000  
-74,198  
-16,960  
527,457  
58,971  
-44,100  
281,833  
-895,602  
-810,000  
-1.333,338  
-3.113,856  
3.829,338  
2.670,207  
-8.039,430  
1.499,352  
ADET  
M2  
Y.25.004/02  
ÖZEL-2  
MT  
183,600  
7,260  
Y.23.152  
KG  
Y.18.201/A105  
165.708  
M2  
45,280  
MT  
182,300  
5,320  
Y.21.050/C12  
M3  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
81  
23.202  
KG  
M2  
3.793,920  
13.180,604  
5.296,930  
3.792,580  
6,000  
3.850,000  
14.310,000  
5.420,210  
3.992,210  
6,000  
24,300  
8,100  
-56,080  
-1.129,396  
-123,280  
-199,630  
0,000  
-1,478  
-8,569  
-2,327  
-5,264  
0,000  
-1.362,744  
-9.148,108  
-1.664,280  
-3.739,070  
0,000  
82  
83  
19.094.MK-ANALİZ  
Y.19.057/003  
Y.25.004/03  
192-264  
M2  
13,500  
84  
M2  
18,730  
85  
ADET  
M2  
16.200,000  
71,830  
86  
Y.28.645/C26  
P-028/C  
978,090  
1.303,150  
50,000  
1.100,210  
1.402,650  
55,000  
-122,120  
-99,500  
-5,000  
-12,486  
-7,635  
-10,000  
-7,685  
-6,061  
-9,227  
-16,124  
-8,936  
-4,503  
0,000  
-8.771,880  
-4.922,265  
-9.450,000  
-4.868,860  
-3.888,000  
-7.395,570  
-13.422,240  
-5.465,681  
-2.660,660  
0,000  
87  
MT  
TK  
49,470  
88  
ÖZEL-33  
1.890,000  
62,000  
89  
Y.26.015/002  
P-135  
M2  
1.021,900  
66,000  
1.100,430  
70,000  
-78,530  
-4,000  
90  
ADET  
M2  
972,000  
189,000  
3.510,000  
111,340  
123,350  
58.311,360  
5.940,000  
82,940  
91  
ÖZEL-14  
424,090  
23,716  
463,220  
27,540  
-39,130  
-3,824  
92  
Y.23.015a  
Y.21.275/01  
P-064  
TON  
M2  
93  
549,340  
478,980  
1,000  
598,430  
500,550  
1,000  
-49,090  
-21,570  
0,000  
94  
M2  
95  
280-1216  
ÖZEL-22  
ADET  
ADET  
M2  
96  
12,000  
14,000  
-2,000  
-16,667  
-11,773  
-4,162  
-8,921  
-15,615  
-2,944  
-10,650  
-6,360  
-9,968  
-0,757  
-11.880,000  
-6.552,260  
-1.241,617  
-4.864,397  
-8.305,003  
-2.165,184  
-5.588,660  
-3.311,471  
-5.122,630  
-384,559  
97  
261-152  
671,000  
984,779  
579,000  
294,260  
486,440  
723,000  
376,298  
281,900  
4.069,736  
750,000  
1.025,770  
630,650  
340,210  
500,760  
800,000  
400,230  
310,000  
4.100,550  
-79,000  
-40,991  
-51,650  
-45,950  
-14,320  
-77,000  
-23,932  
-28,100  
-30,814  
98  
Y.15.140/10  
261-153  
M3  
30,290  
99  
M2  
94,180  
100  
101  
102  
103  
104  
105  
Y.27.577/A  
ÖZEL-23  
M2  
180,740  
151,200  
72,580  
M2  
261-151  
M2  
Y.16.050/13  
165-708  
M3  
138,370  
182,300  
12,480  
MT  
M2  
Y.25.005/08  
-657.036,341  
Açıklama istenen 105 iş kaleminden 47 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama  
sonucunda istekli tarafından öngörülen metrajın idarece hesaplanan metrajdan yüksek olduğu;  
50 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama sonucunda idarece hesaplanan metrajın istekli  
tarafından öngörülen metrajdan yüksek olduğu ve söz konusu iş kalemlerinde istekli lehine  
oluşan metraj farkının %10’dan az olduğu; 8 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama sonucunda  
ise istekli tarafından öngörülen metraj ile idarece hesaplanan metrajın birebir aynı olduğu;  
dolayısıyla metraj farkı değerlendirmesi sonucunda iş kalemlerinin büyük çoğunluğunda  
istekli aleyhine metraj farkının oluştuğu belirlenmiştir. İhale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından; anılan 105 iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlar ile yukarıda yer verilen  
tabloda belirtilen metraj farklarının çarpılması sonucunda bahse konu isteklinin aleyhine  
olmak üzere 657.036,34 TL tutar farkı oluştuğu; diğer bir anlatımla, istekli tarafından  
idarenin öngördüğü metrajlar esas alınarak teklif verildiği takdirde, teklif bedelinin  
657.036,34 TL daha düşük olacağı ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif sıralamasını  
değişmeyeceği tespit edildiğinden, başvuru sahibinin anılan hususa yönelik iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin; ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklama istenmeyecek %20’lik  
kısım için teklif etmiş olduğu fiyatların kabul edilemeyecek ölçüde düşük olduğu; bahse konu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
iş kalemleri için metraj hesaplamasının yanlış yapıldığı; anılan istekli tarafından SSK, stopaj,  
sözleşme damga vergisi, hakediş damga vergisi, şantiye mobilizasyon, demobilizasyon, ihale  
hazırlık ve geçici teminat ile kesin teminat masrafları, teknik personel giderleri ile kâr  
oranının açıklamasının sunulmadığı yönündeki iddialarının incelenmesi neticesinde ise; idare  
tarafından sınır değerin altında teklif sunduğu tespit edilen isteklilerden yaklaşık maliyetin %  
80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin açıklama sunmalarının istenilmesi  
gerektiği, kalan %20’lik kısım için istekliler tarafından açıklama sunulmasının zorunlu  
olmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen 105 iş kalemine ilişkin  
%8 kâr ve genel gider öngörülerek açıklama sunulduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin  
söz konusu hususlara yönelik iddialarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,  
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet  
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem  
veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden  
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde  
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda  
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale  
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın  
satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı  
5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak  
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;  
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik  
ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler  
ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik  
başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve  
eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale  
dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu  
düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,  
hakkında başvuruda bulunabilir…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’İn “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya  
farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün,  
diğer hallerde on gündür.  
“(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,  
Söz konusu Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde  
“(1) Süreler;  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,…  
izleyen günden itibaren başlar…” hükmü,  
Bahse konu Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde  
“…Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümlerine yönelik başvurularda,  
dokümanın satın alındığı, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet  
alımı ihalelerinde ise ihale dokümanının teslim alındığı tarih, başvuruya konu olan durumun  
farkına varıldığı veya bildirildiği tarih olarak belirtilir…” hükmü yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem  
veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının  
muhtemel olduğunu iddia eden istekli olabilecekler tarafından, bu işlem veya eylemlerin  
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren  
Kanun’un 21’inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer  
hallerde ise on gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunabileceği, ihale dokümanına  
ilişkin şikâyetlerin söz konusu süreleri aşmamak üzere en geç ihale tarihinden üç iş günü  
öncesine kadar yapılabileceği, ihale dokümanının ilana yansımayan hükümlerine yönelik  
başvuruların süresinin, dokümanın satın alındığı tarihte başlayacağı, ihale dokümanına  
yönelik şikâyet başvurusunda bulunabilmek için “istekli olabilecek” sıfatına haiz olunması  
gerektiği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi tarafından şikayete konu edilen iddianın ihale dokümanına yönelik  
olarak yapıldığı; hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlerin farkına varıldığı ya da  
farkına varılmış olması gereken tarihin, ihale dokümanının temin edildiği tarih olan  
14.02.2018 olduğu, başvuru sahibinin bu tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ve  
anılan süreyi aşmamak üzere en geç ihale tarihi olan 14.02.2018 tarihinden üç iş günü  
öncesine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunabileceği, ancak söz konusu süreler  
geçtikten sonra, 29.03.2018 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu tespit  
edilmiş olup, başvuru sahibinin iddialarının süre yönünde reddi gerektiği düşünülmektedir.  
Ayrıca; ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurusunda bulunabilmek için “istekli  
olabilecek” sıfatına haiz olunması gerektiği, başvuru sahibinin ise ihale tarihi olan 14.02.2018  
tarihinde ihaleye teklif verdiği, dolayısıyla “istekli” sıfatını kazandığı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin söz konusu iddialarının ehliyet yönünden de reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/027  
: 69  
: 09.05.2018  
: 2018/UY.I-957  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.