Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Atıksu Dairesi Başkanlığı
/
2017/257027-Afyonkarahisar-Akarçay Havzası Kuzey Atıksu Toplama Hattı
Bilgi
İKN
2017/257027
Başvuru Sahibi
Gap İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Atıksu Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Afyonkarahisar-Akarçay Havzası Kuzey Atıksu Toplama Hattı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
BAŞVURU SAHİBİ:
Gap İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Atıksu Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/257027 İhale Kayıt Numaralı “Afyonkarahisar-Akarçay Havzası Kuzey Atıksu Toplama
Hattı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Atıksu Dairesi Başkanlığı tarafından 04.07.2017
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Afyonkarahisar-Akarçay Havzası Kuzey Atıksu
Toplama Hattı” ihalesine ilişkin olarak Gap İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinin
20.04.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.04.2018 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 03.05.2018 tarih ve 26086 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
03.05.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/745 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
İhale üzerinde bırakılan Fetvacı Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının;
a) İdarece nakliye bedelleri için tahmini bedel öngörülmesiyle anılan isteklilerce fiyat
teklifi ile açıklama yapılabilmesinin sağlandığı, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış
karayolu taşıma formülleri bulunurken idarece nakliyeler için tahmini bedel öngörülmesinin
anılan istekliler için haksız bir avantaj sağladığı,
KK.01-KK.05-KK.06 poz nolu iş kalemine ilişkin analizlere ait “Ø300 mm buhar
kürlü (muflu) beton boru döşenmesi”, “Ø1600 mm buhar kürlü (muflu) beton boru
döşenmesi” alt analizleri incelendiğinde “Ø300 mm buhar kürlü, lastik contalı, muflu beton
kanalizasyon boruları” ve “Ø1600 mm buhar kürlü, lastik contalı, muflu beton kanalizasyon
boruları” girdilerinin bulunduğu, anılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklama dosyalarında
bu iş kalemleri için aldıkları fiyatın sadece boru fiyatı olduğu, oysa ki borunun fabrikadan
sahaya nakli gerektiği,
Söz konusu boru malzemeleri için birim fiyat tariflerinde TS 821 EN 1916
standardına uygun olması, contalar için de TS EN 681-1 standardına uygun olmasının
istendiği, oysaki aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen her iki isteklinin de aldıkları
tekliflerde TS 821 EN 1916 standardına ve TS EN 681-1 standardına uygun malzeme olup
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
olmadığı ile ilgili hiçbir ibare bulunmadığı, böylesi bir belirsizlik varken açıklamalarının
kabul edilmesinin hatalı olduğu,
Bunun yanında yine yukarıda bahsedilen alt analize ait ihale dosyası ekinde bulunan
birim fiyat tarifleri incelendiğinde “… Beton Borunun 0,0-30,0 mm çapında granülometrik
kum-çakıl veya kırmataş kullanılarak … boru üstü 0,30 m. yüksekliğe kadar boru üstünün ve
yanlarının gömleklemesinin yapılması” düzenlemesinin bulunduğu, bunun da imalat
aşamasında kum-çakıl veya kırmataş kullanılması gerektiği anlamına geldiği, isteklilerin bu
hususu dikkate almadıkları ve açıklamalarında kum-çakıl veya kırmataş giderlerine yer
verilmediği, ayrıca bu malzemelerin nakliyesine de yer verilmediği,
Kazı yapılan tranşeye boru döşenip daha sonra da birim fiyat tarifinde de belirtildiği
üzere boru üstü 0,30 m yüksekliğe kadar gömlekleme yapıldığı takdirde en az yapılan
gömlekleme kadar hafriyat artığının açığa çıkacağı, bu hafriyatın ariyet ocağına götürülerek
serilmesi gerektiği, ancak söz konusu iki istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında
bu hususunun dikkate alınmadığı ve şantiye dışına kamyonla moloz nakline ilişkin açıklama
yapılmadığı,
Söz konusu analizlere ait “Granülometrik Kum-Çakılın Elle Sıkıştırılması ve Boru
Tabanı Yataklaması” alt analizi incelendiğinde girdi kalemi olarak suyun bulunduğu, aşırı
düşük teklif açıklaması kabul edilen isteklilerin, açıklamalarını yaparken bu iş kalemi için
aldıkları fiyatın sadece su fiyatı olduğu, oysa ki suyun sahaya nakli de gerektiği, bunun için
de tanker ve şoför giderlerinin oluşacağı, suya ilişkin olarak sunulan fiyat teklifinin nakliye
dahil paçal fiyat olarak düzenlenmesinin mevzuat gereği mümkün olmadığı, çünkü nakliyenin
içerisinde mazot, şoför ve kamyon (amortisman, sigorta, bakım-onarım, v.b.) giderlerinin
bulunduğu, bu giderlerin de sunulan fiyat teklifinde ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, anılan
isteklilerin de bu detayı atladığı, hatalı ve eksik açıklamada bulundukları, fiyat teklifini
düzenleyen firmaların teklifi verdiği alanda faaliyet göstermesinin zorunlu olduğu, ancak su
satıcısının aynı zamanda nakliye işi alanında faaliyet göstermesinin olasılığının bulunmadığı,
KK.05 poz nolu iş kalemine ilişkin analizine ait ait “Ø1000 mm Çel. Boru ile Kara ve
Demiryolunu Zem. Altından Delerek Yatay Geçiş Yap.” alt analizi incelendiğinde girdi
kalemi olarak Hidrolik Yatay İtme Makinasının bulunduğu, söz konusu makinenin tekerlekli
olmadığı bu sebeple yol katedebilecek bir makine olmadığı, bu makinenin iş yerine
getirilmesi için taşıyıcı bir tır ve şoför gerektiği, ancak her iki isteklinin de aşırı düşük teklif
açıklama dosyalarının incelenmesi durumunda, sadece itme makinesi için fiyat teklifinin
sunulduğunun açıkça görüleceği, oysa ki sunulan fiyat teklifinin içerisinde nakliye
kalemlerinin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, ayrıca yatay itme makinesinin operatörü için
ayrı bir gider kalemi oluşturulması gerektiği ve bu maliyetin de fiyat teklifinin ekinde
belirtilmesi gerektiği,
KK.06 poz nolu iş kalemine ilişkin analizine ait “Çelik Konstrüksiyon Panolarla İksa
Yapılması” alt analizi incelendiğinde “1 m2 Çelik Panolu İksa Malzemesinin Uygulama Yılı
Yatırım Bedeli” girdisinin bulunduğu, aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen her iki
isteklinin açıklamalarında bu iş kalemi için hatalı ve eksik açıklamada bulunduğu, söz konusu
analiz girdisine ilişkin birim fiyat tarifine bakıldığında içerisinde amortisman, tamir bakım,
(sermaye faizi, sigorta, depolama), nakliye, yükleme, boşaltma, istif giderlerinin bulunduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
oysa ki aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen her iki istekli tarafından bu hususların göz
ardı edildiği ve açıklamalarında bu önemli giderlere yer verilmediği ve ayrı ayrı
gösterilmediği,
KK.12 poz nolu iş kalemine ilişkin analizine ait tüm “Baca Teşkili” alt analizleri
incelendiğinde, Gövde Bileziği, Gövde Yüksekliği Ayar Bileziği, Konik Elemanı, Boyun
Bileziği, Çerçeve Montaj Elemanı girdi kalemlerinin bulunduğu, aşırı düşük teklif açıklaması
uygun görülen Fetvacı Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak.
Tic. San. Ltd. Şti. tarafından bu iş kalemleri için sunulan fiyat teklifinde sadece malzeme
fiyatının yer aldığı, ancak bu malzemelerin fabrikadan sahaya naklinin gerektiği, bu husus da
birim fiyat tariflerinde “... her türlü malzemenin (muayene bacası elemanları, cam elyaf
takviyeli kompozit döküm baca kapağı dahil) inşaat mahalline kadar taşınması, bu taşımalara
ait yükleme ve boşaltma, ...” şeklinde düzenlendiği, malzeme fiyatlarının nakliye dahil paçal
fiyat olarak sunulmasının mevzuat gereği mümkün olmadığı, nakliyenin içerisinde mazot,
şoför ve kamyon (amortisman, sigorta, bakım-onarım, vb.) giderlerin bulunduğu, söz konusu
bu giderlerin sunulan fiyat teklifinde ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, yukarıda adı geçen her
iki isteklinin de bu detayı atladığı, teklif alınan firmaların teklifi verdiği alanda faaliyet
göstermesi gerektiği, ayrıca söz konusu Baca Malzemeleri için birim fiyat tariflerinde TS EN
1917 standardına uygun olması, contalar için de TS EN 681-1 standardına uygun olmasının
istenildiği, söz konusu fiyat teklifinde bu hususa yönelik bir ibarenin bulunmadığı,
Bir diğer yandan söz konusu pozun birim fiyat tarifi incelendiğinde “sıkıştırılmış
temel kazı tabanına en az 0,10 m. kalınlığında; ilgili pozun tarifine uygun olarak
yataklamanın yapılması” düzenlemesinin mevcut olduğu, yataklama yapabilmek için de kum-
çakıl veya kırmataş kullanılması gerektiği, ve bu malzemelerin sahaya getirilmesi için nakliye
giderlerinin de belirlenmesi gerektiği, açıklamalarda nakliye giderlerine yer verilmediği,
Birim Fiyat Tariflerinde “İmalat tamamlandıktan sonra kalan kazı artığı malzemenin
taşıtlara yüklenerek İdare ve ilgili yerel yönetimler tarafından müştereken gösterilen depoya
taşınması ve boşaltılması, depo yerinde tesviye ve tanzimi işlerinin yapılması, gerektiğinde
dolgu için geri taşınması” şeklinde düzenleme bulunduğu, bu düzenlemenin de kazı yapılan
tranşeye muayene bacası kurulduktan sonra hafriyat artığı açığının ortaya çıkacağı anlamına
geldiği, bu hafriyatın ariyet ocağına götürülerek serilmesi gerektiği, ancak her iki istekli
tarafından da bu hususa yönelik olarak herhangi bir açıklamada bulunulmadığı,
b) Afyon KK.01 poz numaralı iş kaleminde en önemli maliyet teşkil ettiği ileri sürülen
girdinin “300 mm Beton Kanalizasyon borusu”, Afyon KK.05’te “800 mm’lik beton boru”,
Afyon KK.06’da “1600 mm beton boru” olduğu dikkate alındığında ya beton boru için fiyat
teklifi alınabilecek şekilde “ADET” üzerinden maliyet hesaplanması ya da evsafa uygun bir
metre borunun imali için gerekli başta çimento ve demir olmak üzere agrega vd. malzemenin
analiz girdisi olarak belirlenmesi gerektiği,
Bu durumda resmi rayiçlerde analizi bulunmayan ancak birim fiyatı bulunan bahse
konu borular için fiyat teklifi alınabilecek şekilde açıklama istenilebileceği gibi, en temel
malzeme girdilerine kadar ayrıştırılıp açıklama da istenilebilmesi mümkün olmakla birlikte,
mamul beton boru yerine malzeme bileşenleri için açıklama istenilmesi halinde bütün
girdilerin açıklama istenilen analizde yer almasının zorunlu olduğu, bu nedenle, temel girdisi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
beton boru olan anılan analizlerde beton borunun malzeme girdilerinin eksiksiz ve şartname
koşullarına uygun olarak belirlenmesi gerekirken çimento, demir vb. girdilerin kısmen veya
tamamen eksik belirlenerek açıklama istenilmesi ve/veya bu şekilde yapılan açıklamanın
kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, bu gerekçeyle anılan isteklilerin aşırı düşük teklif
açıklamalarının idarece reddedilmesi gerektiği halde idarece aksi yönde bir tutumun
sergilenmesinin mevzuata aykırı olduğu,
c) Analiz girdileri içerisinde yer alan “malzeme” cinsinden girdiler için sunulan fiyat
tekliflerinde, analiz girdilerinin tariflerine uygun olmayan malzeme birim fiyatlarıyla yapılan
açıklamanın idarece kabul edilmesinde hukuka aykırılık bulunduğu,
Afyon KK.01 poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan lastik conta ve beton borular,
Afyon KK.05 poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan lastik dilatasyon malzemesi ve lastik
conta, muayene bacası boyun bileziği vb. girdilerin vasıfları her bir analiz içerisinde ayrı ayrı
belirlendiği, açıklamaya esas fiyat tekliflerinde yer alan çap, dozaj ve diğer özellik bilgileri
ile analizlerdeki bilgiler birbiriyle uyumlu olmadığından, açıklama yapılan girdi ile
açıklamaya esas fiyat teklifindeki malzemenin aynı cins ve evsafta olmaması nedeniyle
açıklamaların idarece reddedilmesi gerektiği halde, gerek ihale üzerinde bırakılan Fetvacı
Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin gerekse ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi
olarak belirlenen İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak. Tic. San. Ltd. Şti.nin açıklamalarının bu
gerekçeyle reddedilmesi gerekirken açıklamalarının İdarece uygun görülmesinin hatalı
olduğu,
Örneğin KK.12 poz nolu iş kalemine ait analizde C16/20 beton dökülmesi ve C 30/37
beton dökülmesi alt analizleri incelendiğinde girdi kalemi olarak “C 16/20 beton harcı” ve “C
30/37 beton harcı” bulunduğu, söz konusu beton harcı için anılan istekliler tarafından sunulan
teklifler incelendiğinde birim fiyat tariflerinde belirtilen TS EN 206-1 standardına uygun olup
olmadığının anlaşılamadığı, sunulan fiyat teklifi üzerinde bu standarda uygun malzeme olup
olmadığı ile ilgili herhangi bir ibarenin bulunmadığı, ayrıca sınıfları belirtilen beton harçları
için sunulan tekliflerin gerçeği yansıtmadığı, ortalama birim satış tutarı tespit tutanakları ihale
tarihinden bir önceki dönem ortalaması yerine münferit olarak düzenlenen en düşük fatura
tutarının esas alındığı, öte yandan sunulan fiyat tekliflerinin sadece beton malzeme teklifleri
olduğu, bu malzemenin nakliyesi ile ilgili herhangi bir gider belirtmediği, sunulan fiyat
teklifi içerisinde nakliye dahil ibaresinin bulunmadığı,
Yine KK.12 poz nolu iş kalemine ait analizde “08-012mm Nervürlü Çelik Çubuk” ve
“014-028mm Nervürlü Çelik Çubuk” alt analizleri incelendiğinde girdi kalemi olarak
“Nervürlü Çelik Çubuk”ların bulunduğu, aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen her iki
istekli tarafından söz konusu çelik çubuklar için sunulan fiyat teklifleri incelendiğinde, birim
fiyat tariflerinde belirtilen standartlarda olup olmadığının anlaşılamadığı, ayrıca çelik
çubuklar için sunulan teklifler gerçeği yansıtmadığı, ortalama birim satış tutarı tespit
tutanaklarının ihale tarihinden bir önceki dönem ortalaması yerine münferit olarak
düzenlenen en düşük fatura tutarının esas alındığı, sunulan fiyat teklifinde çelik çubuk
fiyatına nakliyenin dahil olmasının mevzuat gereği mümkün olmadığı, nakliyenin içerisinde
mazot, şoför ve kamyon (amortisman, sigorta, bakım-onarım, v.b.) giderlerin bulunduğu, söz
konusu girdilerin fiyat teklifinde ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, fiyat teklifini düzenleyen
firmaların teklife konu alanda faaliyet göstermediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
Söz konusu analize ait “Sfero Döküm Baca Kapağı Yerine Konması” alt analizi
incelendiğinde girdi kalemi olarak “Sfero döküm baca kapağı ve çemberi”nin bulunduğu,
anılan isteklilerin sfero kapak için sunulan açıklamaları incelendiğinde birim fiyat tariflerinde
belirtilen gjs 400/TS 526 EN 156 ve gjs 500/TS 526 EN 1563 standartlarına uygun olup
olmadığının anlaşılamayacağı, ayrıca söz konusu sfero baca kapaklarının fabrikadan alınarak
sahaya getirilmesi işleminin önemli bir nakliye maliyeti doğurduğu, sunulan fiyat tekliflerinin
sadece sfero kapak alımı teklifleri olduğu, nakliye ile ilgili herhangi bir giderin
gösterilmediği,
d) Anılan isteklilerin analizlerde kg olarak verilen motorin birimini litreden kilograma
çevirirken hata yaptıkları, bu sebeple bulunan motorin fiyatının ihale ilan tarihi ile ihale tarihi
arasında kalan günler içinde yayınlanan fiyatlardan daha düşük olduğu, motorin girdisi için
EPDK tarafından KDV dahil litre/TL olarak yayımlanan birim fiyatların motorinin yoğunluk
katsayısının en fazla 0,845 kg/litre alınması gerekirken 0,850 kg/litre alınarak maliyetin
düşük tutulduğu,
e) Analiz girdileri arasında yer alan araç (Cip veya Pikap) için İller Bankası tarafından
yayınlanan 03.500 İB Özel-2 poz numaralı makine pozu/analizi bulunduğu, bu analizde
makine girdisine ait bileşenler yayınlanmadan pozun bütününe ait rayicin yayınlandığı,
Makine alt analizlerinin sistematiği uyarınca, bir saatlik çalışma karşılığı maliyetin
hesabında makine bedeli, amortisman gideri, bakım-onarım gideri gibi bir çok bileşenden
katsayı elde edildiği, dolayısıyla kendi malı olmayan makineler için fiyat teklifi alınması
halinde teklife dahil masrafların muadil makine analizlerindeki gibi sayılması gerektiği ancak
ilgili pozda bu bileşenlerin detayı sayılmadığından sadece resmi rayicin kullanılmasının
mümkün olduğu, teklif fiyata dahil giderlerin kapsamı belirtilmeyen fiyat teklifleri ile yapılan
açıklamaların reddedilmesi gerektiği, araca ilişkin olarak sunulan fiyat teklifinde mazot,
şoför, sigorta, amortisman ve bakım onarım gider kalemlerine yer verilmediği,
f) Açıklama istenilen dört iş kaleminin de paçal nitelikte iş kalemi olduğu, bu nedenle
asgari işçilik maliyetini dahi sağlamayan şekilde iş kaleminin veya alt analizinin bütününe
fiyat teklifi alınarak yapılan açıklamaların reddedilmesi gerektiği,
g) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından C 16/20 ve C 30/37 beton harcı için
sunulan fiyat tekliflerinin piyasa koşullarını yansıtmadığı, bu nedenle ortalama birim satış
tutarı tespit tutanaklarında ihale tarihinden önceki üç aylık dönemin ortalaması yerine
münferit olarak düzenlenen en düşük fatura tutarının esas alındığı, mevzuatta öngörülen usule
aykırı düzenlenen tutanaklara dayanılarak yapılan açıklamaların bu yönüyle de reddedilmesi
gerektiği,
En avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak. Tic. San.
Ltd. Şti. tarafından sunulan fiyat teklifleri SMMM/YMMM tarafından mevzuatta öngörülen
usule göre tasdik edilmediğinden aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, fiyat
teklifini tasdik eden meslek mensubunun tam tasdik anlaşması olmadığından tutanak
düzenleme ve fiyat teklifine beyan yazma yetkisinin bulunmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
h) İşçilik girdileri başta olmak üzere analiz girdi miktarlarının idarenin analiz girdi
miktarlarından düşük olduğu, bu durumun her iki istekli için de geçerli olduğu, ayrıca
şikayete konu ihalede İller Bankası tarafından yayımlanan analiz ve rayiçlerin de kullanıldığı
ancak analiz girdilerinin liste halinde verilmediği,
ı) Açıklanması gereken analiz girdilerinden olan nervürlü beton çelik çubuğu için
şantiye teslimi fiyat teklifi alınmasının birim fiyat tariflerine aykırı olduğu, resmi rayiçlerde
her türlü profil/demir/saç ürünleri fabrika teslim şartıyla maliyete dahil edilmiş olup
nakliyesinin ayrıca şantiye-fabrika aralığına göre taşıma formüllerine göre hesaplanması
gerektiği, bu nedenle analiz girdileri arasında yer alan ve resmi rayiçlerde fabrika teslimi
olarak yer alan inşaat demiri için nakliye bedeli öngörmeyen açıklamaların reddedilmesi
gerektiği,
i) İhale konusu işte kullanılacak olan ve işin önemli kısmını teşkil eden boru maliyet
analizlerinde, iş lokasyonunun Afyonkarahisar İli olduğu düşünüldüğünde; fabrikadan
Afyonkarahisar’a kadar olan mesafe ve nakliye maliyeti hesaplandığında en az boru maliyeti
kadar bir maliyetin oluşacağı, bu durumda fabrika ile Afyonkarahisar arasındaki nakliye
mesafesi ve bedelinin maliyet analizlerinde dikkate alınması gerektiği,
j) Beton çelik çubuğu, çimento ve kereste için öngörülen birim fiyatların gerçekçi
olmadığı, piyasa koşullarını yansıtmadığı, ana faaliyet konusu bu malzemelerin alım /satımı
olmayan ve küçük hacimli alım/satım yapan firmalardan alınan fiyat teklifleri ile yapılan
açıklamaların bu yönüyle de reddedilmesi gerektiği,
k) Her iki isteklinin de ihale konusu iş kapsamında kullanılacak makinelerin kendi
malı olduğunu beyan ettiği ve bu makineler için maliyet öngörülmediği, oysaki söz konusu
makinelerin amortisman sürelerini doldurmuş olsalar dahi bu araçlara ait bakım-onarım,
sigorta, vergi vb. gibi giderlerin bulunduğu, bu giderlerin dikkate alınmaması sonucunda
hatalı açıklamalarda bulunulduğu,
Amortismana tabi araç giderlerinin belgelendirilmesinde, amortisman defterine kayıtlı
kendi malı araçların amortisman defterindeki kaydi değerinin analizlerde yeni makine araç
bedeli olarak tarif edilen “A” yerine alınmasının mevzuata aykırı olduğu, çünkü analiz
girdileri içerisinde yer alan araç katsayıları amortisman, montaj-demontaj, sermaye ve bakım
maliyeti, bakım-onarım giderleri gibi bir çok bileşenden oluştuğu ve bu katsayının yeni
makine araç bedeli olarak yayınlanan araç rayiç bedelleri ile çarpıldığı,
Kendi malı olan ve amortisman değeri düşmüş araçların bahse konu katsayı içerisinde
amortisman maliyetini düşüreceği kabul edilse dahi diğer giderleri de aynı oranda
düşürmesinin beklenemeyeceği, bu nedenle araç giderleri için kendi malı ile açıklama yapan
ve doğrudan amortisman defterine kayıtlı değeri A katsayısı yerine kullanan isteklilerin aşırı
düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,
Öte yandan kendi malı araçların güç, teknik kapasite vb. özellikleri yönünden analizde
yer verilen özelliklere uygun olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiği, analizde istenilen
şartları taşımayan kendi malı makine ile yapılan açıklamaların reddedilmesi gerekirken bu
hususun idarece göz ardı edildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
Araç bedelleri için fiyat teklifi sunularak yapılan açıklamaların da isteklinin kendisine
ait olmayan amortismana tabi kıymet için amortisman hesabı yapması sonucunu
doğurduğundan reddedilmesi gerektiği,
l) Aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin hesaplamalarda aritmetik hata yapıldığı,
analiz girdilerinin miktarının düşük tutulması ve işçilik ücretleri için komple fiyat alınması
gibi yollara başvurulduğu anılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi
gerektiği,
m) Açıklama istenilecek analizler içerisinde resmi rayici olmayan girdiler için
piyasadan teklif alınmasının zorunlu olduğu, alınan tekliflerin, teklife konu girdinin bütün
bileşenlerini ve bu bileşenlerin birim fiyatlarını kapsaması gerektiği, her iki isteklinin de bu
hususa aykırı hareket ettiği,
n) Açıklama istenilen iş kalemlerinde analiz girdisi olarak yer alan ve mühendislik
hizmeti karşılığı olarak öngörülen harita mühendisi ve/veya harita teknisyeni için ÇŞB
rayiçlerinde birim fiyat öngörülmediği, bu girdiler için İller Bankası birim fiyat analizlerinde
rayiç belirlendiği, özel olarak rayici bulunan ve “mühendislik hizmeti” karşılığı için konulan
girdi için sadece personel istihdamı gibi asgari ücret baz alınarak açıklama yapılmasının,
bahse konu girdinin yer aldığı resmi birim fiyat analizlerindeki iş tanımına aykırı olduğu,
harita mühendisi ve harita teknisyeni tarafından verilecek hizmet karşılığı için İller Bankası
rayiçlerinden düşük bedel öngören her iki isteklinin de aşırı düşük teklif açıklamalarının
reddedilmesi gerektiği, Harita Mühendisleri Odasının asgari fiyatlandırma çizelgesine
bakılması durumunda ise sonucun değişmediği, 2016 yılı birinci yarıyılında harita
mühendisinin bir saatlik ücretinin 25,00 tl olduğu ve harita teknisyeninin bir saatlik ücretinin
18,00 TL olduğu görülmektedir. Ancak aşırı düşük açıklaması kabul edilen her iki isteklinin
tarafından harita mühendisi ve harita teknikeri saatlik ücreti için 2016 yılı birinci yarıyılında
yayınlanan saatlik ücretlerin bile altında bir ücret belirlendiği,
Anılan isteklinin de aşırı düşük açıklamaları incelendiğinde bazı iş kalemleri için
kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanmış birim fiyatların kullanıldığı, ancak söz
konusu birim fiyatların 2017 yılı ocak ayına ait olduğu, temmuz ayında ihalesi yapılan söz
konusu iş kapsamında aşırı düşük teklif açıklaması yapılırken ocak ayı fiyatlarını kullanmanın
gerçeği yansıtmayacağından, bu fiyatların Yİ-ÜFE yardımı ile ihale tarihine göre
güncellenerek kullanılması gerektiği,
o) Anılan istekliler tarafından işçilik ücreti için brüt asgari ücretin altında maliyet
öngörüldüğü, net asgari ücrete göre maliyet hesabı yapan isteklilerin aşırı düşük teklif
açıklamalarının reddedilmesi gerektiği, ayrıca söz konusu isteklilerin açıklamalarında maliyet
analizlerinde, işçilik maliyeti belirlenirken esas alınan asgari ücrete SGK işveren payı
eklenmeden işçilik fiyatı verildiğinden, analizlerde sunulan işçilik maliyetlerinin gerçek
maliyetleri yansıtmadığından ve yukarıda sayılan tüm sebeplerden dolayı aşırı düşük teklif
açıklamalarının reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci
maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması
durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı
bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata
yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar
üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır.
16.5.2.Kısmi teklife izin verilip verilmediğine bakılmaksızın, birim fiyat üzerinden
teklif alınan tüm ihalelerde istekliler, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden teklif
alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu
bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde
verebileceklerdir. Ancak, toplam teklif tutarı virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı
sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir
kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.
…
Yuvarlama işlemine ilişkin örnek:
Hesaplanan
toplam/kısım toplamı
teklif tutarı
500.815,414
Yuvarlama sonucu
500.815,41
500.815,4149
500.815,41582
500.815,41
500.815,42
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
500.815,4169
500.815,42
16.5.2.1. İşçilik ücreti, yol ve yemek bedeli ile bunlar üzerinden alınan prim tutarları
gibi işçilik kalemlerini oluşturan maliyet unsurlarına ilişkin hesaplama yöntemi, sosyal
güvenlik mevzuatı kapsamında kanunla ve idari düzenlemelerle belirlenmiş olup, bu
çerçevede 1 TL (Bir Türk Lirası)’nin altındaki tutarlar iki ondalık basamaklı sayıya
yuvarlanarak yazılmaktadır. Sosyal güvenlik mevzuatındaki düzenlemelerin emredici nitelikte
olması nedeniyle isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince yapacakları işçilik hesaplamalarında da
anılan yöntemin uygulanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu sebeple, hizmet alımı
ihalelerinde birim fiyat teklif cetvelinde yer alan ve işçi sayısı üzerinden teklif alınan işçilik
kalemlerinin birim fiyatları ile birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarları,
virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama
işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun
altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.
16.5.3. Elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları (MS Excel, Numbers,
LibreOffice Calc ve benzerleri) kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki cetvelin çarpım ve
toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama
farklılıkları, toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin
sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak
kabul edilmeyecek ve bu farklılıklar isteklinin teklif cetvelinde yazılı birim fiyatlar esas
alınarak ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilecektir. Yapılan bu düzeltme sonucu
bulunan tutar, sınır değer hesabı hariç, isteklinin teklif ve yeterlik değerlendirmesine esas
nihai teklif fiyatı olarak kabul edilecektir.” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık
maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması
dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci
maddesinde “… 45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı
Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne
uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
...
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
...
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
...
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
...
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
…
45.1.13.5. İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
…
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul
edilmeyecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
...
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklamaları yer
almaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyet konusu ihaleye ilişkin işin,
“Afyonkarahisar-Akarçay Havzası Kuzey Atıksu Toplama Hattı Yapımı İşi” olduğu, şikâyete
konu ihaleye ilişkin 60 ihale dokümanı satın alındığı, ihalenin 04.07.2017 tarihinde açık ihale
usulü ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle yapıldığı, ihaleye 39 isteklinin teklif verdiği,
ihale komisyonunca 27.09.2017 tarihli birinci ihale komisyonu kararında Gündoğu İnş. Mim.
Müh. Pet. Ürn. San. Tic. Ltd. Şti.- Mns Çevre Tek. Müh. İnş ve Eks. Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığının Teklif mektubundaki rakam ve yazı birbiriyle uyumlu olmadığından, Güven İnş.
Taah. Tic. ve San. A.Ş. - Mehmet Özen İş Ortaklığının pilot ortağı tarafından sunulan iş
deneyim belgesinin teklif bedelinin %80’ini sağlamadığından, Alke İnş. San. ve Tic. A.Ş. -
Yıldırım İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı tarafından benzer işe ait
olmayan iş deneyim belgesinin asgari iş deneyim tutarının %40’ını sağlamadığından, Emka
İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş.nin cirosunu gösteren gelir tablosu ve faturaların yeterlik kriterini
sağlamadığından ve Art İnş. End. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş bitirme belgesi ve faturalar için hisse
oranlarını gösterir belgeleri fotokopi olarak sunduğundan değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır
değerin 26.513.113,68 TL olarak hesaplandığı, 18 istekliden teklifleri sınır değerin altında
kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklama talebinde bulunulduğu, söz konusu
isteklilerden Fetvacı Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve Atilla İnş. Tur. ve Tic. A.Ş.
tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulduğu ve ihalenin 85,57 puan ile Atilla İnş.
Tur. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise 84,94
puanla Fetvacı Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. olarak belirlendiği, bunun üzerine Kuruma
bahse konu ihaleye katılan istekliler tarafından şikayet başvurusunda bulunulduğu, bu şikayet
üzerine alınan Kurul kararı neticesinde 18.10.2017 tarihinde onaylanan ihale komisyonu
tutanağında sınır değerin ilk oturumda sehven yanlış hesaplandığı yeniden hesaplanan sınır
değerin 26.605.289,33 olduğu, teklifleri yeni hesaplanan sınır değerin altında bulunan 20
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu, sınır değerin altında kalan
isteklilerden Fetvacı Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak. Tic. ve
San. Ltd. Şti. ve Atilla İnş. Tur. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında
bulunulduğu, 14.12.2017 tarihli ihale komisyonu kararında Atilla İnş. Tur. ve Tic. A.Ş.nin
aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmediği, anılan diğer isteklilerin aşırı düşük
açıklamaları uygun görülerek, Fetvacı Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin ekonomik
açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak. Tic. ve San. Ltd.
Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, ancak ihaleye katılan
isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik olarak Kurum’a
yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine düzeltici işlem tesis edilerek aşırı düşük teklif
sorgulamasının yenilenmesine karar verildiği, idarece yeniden yapılan aşırı düşük teklif
sorgulaması neticesinde 10.04.2018 tarihli ihale komisyonu kararına göre ihalenin Fetvacı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin uhdesinde bırakıldığı, İlba Mimarlık İnş. Tur. Nak.
Tic. ve San. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
Atilla İnş. Tur. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun
görülmediği anlaşılmıştır.
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında olan isteklilere gönderilen 22.03.2018
tarihli aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ile teklifleri aşırı düşük olduğu tespit edilen
isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamaları talep edilmiştir. Söz konusu yazı ekinde açıklama
istenilen iş kalemlerine ait analizler ile açıklama istenmeyen analiz girdilerinin bulunduğu
listeye yer verildiği görülmüştür. Ayrıca idare tarafından teklifleri aşırı düşük olan isteklilere
gönderilen 27.03.2018 tarihli yazı ekinde yeniden düzenlenen “açıklama istenmeyen analiz
girdileri” listesinin bulunduğu görülmüştür.
İdare tarafından açıklama istenilen iş kalemlerinin “Afyon KK.01 Ø 300 mm
Çaplı,Buhar Kürlü, Entegre Contalı Muflu Beton Boru ile Şevli Kazı Yapılarak Kanalizasyon
Hattı Yapılması (Hendek dolgusu kazıdan çıkan malzeme ile)”, “Afyon KK.05 Ø 800 mm
Çaplı, Buhar Kürlü, Entegre Contalı Muflu Beton Boru ile Şevli Kazı Yapılarak Kanalizasyon
Hattı Yapılması (Hendek dolgusu kazıdan çıkan malzeme ile)”, “Afyon KK.06 Ø 1600 mm
Çaplı, Buhar Kürlü, Entegre Contalı Muflu Beton Boru ile Çelik Pano İksa Kullanılarak
Kanalizasyon Hattı Yapılması (Hendek dolgusu kazıdan çıkan malzeme ile)” ve “Afyon
KK.12 Çıkış çapı Ø 1600 mm Çaplı, Buhar Kürlü, Entegre Contalı Prefabrik Muayene
Bacası İmalatının Çelik Pano Kullanılarak Yapılması(Hendek dolgusu kazıdan çıkan
malzeme ile)” olduğu, söz konusu iş kalemlerinin birden fazla birim fiyatı ihtiva eden paçal iş
kalemleri olduğu, isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde yer
alan analizlerde söz konu iş kalemlerinin makine, işçilik, malzeme ve diğer başlıkları altında
temel analiz girdilerine ve miktarlarına yer verildiği, ayrıca nakliye bedellerine ilişkin
“Nakliye bedeli analiz miktarlarına girdi olarak eklenmiştir.” ifadelerine yer verildiği
görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin olarak;
- Başvuru sahibinin dilekçesinde yer alan nakliye konulu tüm iddialarına ilişkin olarak
yapılan değerlendirme:
İdarece yaklaşık maliyet hesaplamasına dayanak teşkil eden belgeler incelendiğinde,
nakliye maliyetinin toplam maliyetin %15’i olarak belirlendiği, yaklaşık maliyet hesabında
mesafelere ve formüllere yer verilmediği, aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında açıklama
istenilen iş kalemlerinin nakliye maliyetlerinin tamamının iş kalemlerinin toplam maliyetinin
%15’i olarak belirlendiği, ayrıca nakliye analiz girdisi belirlemediği, analiz formatlarında
nakliye formüllerine yer verilmediği, bunun yerine analizde yer alan tüm analiz girdi
miktarlarının %15 arttırılarak açıklama istenildiği görülmüştür. İdarenin nakliye maliyetlerine
ilişkin bu şekilde açıklama talep etmesinde, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler
açısından eşitlik ilkesine aykırılık bulunmadığı, aşırı düşük teklif sorgulama aşamasında
belirlenen nakliye oranın yaklaşık maliyet hesaplamasındaki orandan farklı olmadığı,
dolayısıyla istekliler için haksız avantaj sağlandığı yönündeki iddiaya ilişkin somut bir delil
ortaya konulmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
Aşırı düşük teklif açıklamaları idarece uygun görülen isteklilerin, açıklamalarını
idarece belirlenen ve nakliye maliyetini içerisinde barındıran analiz formatına uygun olarak
sunduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin nakliye maliyetlerine ilişkin iddialarının yerinde
olmadığı değerlendirilmiştir.
- Başvuru sahibinin, fiyat tekliflerine konu ürünlerin ihale konusu işin birim fiyat
tariflerinde yer verilen kalite standartlarına uygun olup olmadığı kontrolünün yapılması
gerektiği yönündeki iddialarına ilişkin yapılan değerlendirme:
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen istekliler tarafından sunulan fiyat
tekliflerinde açıklama istenilen analiz girdilerine ilişkin malzeme cinslerine, birimlerine ve
birim fiyatlarına yer verildiği, kalite standartlarına ilişkin bilgilere ayrıca yer verilmediği,
fiyat tekliflerinde ürünün bütün teknik özelliklerinin belirtilmesinin beklenemeyeceği, idarece
aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında ve ekinde yer alan analiz formatlarında bu yönde
bir bilgi talep edilmediği, dolayısıyla fiyat tekliflerinde kalite standartlarına ilişkin bilgi
verilmemiş olmasının aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesini gerektirmediği
sonucuna varılmıştır.
- KK.01-KK.05-KK.06 poz nolu iş kalemlerine ilişkin aşırı düşük teklif
açıklamalarında kum-çakıl veya kırma taş girdilerine yer verilmediği yönündeki iddialarına
ilişkin yapılan değerlendirme:
KK.01-KK.05-KK.06 poz nolu iş kalemlerinin alt analizinde 15.140/İB-4 poz nolu
“Her kategoride granülometrik kum-çakıl'ın (08 009/İB-2) el ile sıkıştırılarak hendek ve temel
taban ıslahı, boru tabanı yataklanması ve boru gömleklenmesinin yapılması” birim fiyatına
yer verildiği, söz konusu birim fiyat içerisinde 08 009/İB-2 poz nolu “Makina ile temin edilen
tuvenan kum, çakıl malzemeden her kategoride granülometrik kum-çakıl hazırlanması” analiz
girdisinin bulunduğu, dolayısıyla boru yataklanması ve gömleklenmesi işlerinde kullanılacak
kum-çakıl malzemesinin açıklanması istenilen söz konusu analizlerde bu şekilde yer aldığı
görüldüğünden başvuru sahibinin, aşırı düşük teklif açıklamalarında kum-çakıl veya kırma taş
girdilerine yer verilmediği iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- KK.05 poz nolu iş kalemine ilişkin açıklamalarda yatay itme makinesi operatörü için
ayrı bir gider kalemi oluşturulması gerektiği yönündeki iddiaya yönelik olarak yapılan
değerlendirme:
Söz konusu iş kaleminin “32.014/İB-7 1000mm çapında çelik boru ile yatay geçiş
yapılması” alt analizinde operatör, makinist ve makinist yardımcısı analiz girdileri bulunduğu
görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
- KK.06 poz nolu iş kalemine ilişkin hatalı ve eksik açıklamada bulunulduğu
yönündeki iddiaya yönelik yapılan değerlendirme:
Çelik konstrüksiyon panolarla iksa yapılması analiz girdisinin alt analizinde “1m2
çelik panolu iksa malzemesinin uygulama yılı yatırım bedeli”nin en temel analiz girdisi
olarak belirlenmediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması uygun kabul edilen isteklilerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
açıklamalarını idarece belirlenen analiz girdileri üzerinden sunduğu görüldüğünden başvuru
sahibinin söz konusu iş kaleminin açıklanmasının bu yönüyle eksik ve hatalı olduğu
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Fiyat tekliflerini düzenleyen şirketlerin fiyat teklifi verdiği alanda faaliyet gösterip
göstermediğine ilişkin değerlendirme:
Aşırı düşük teklif açıklamaları idarece uygun kabul edilen isteklilerin açıklamaları
kapsamında sunmuş oldukları fiyat tekliflerini düzenleyen şirketlerin fiyat teklifi verdiği
alanda faaliyet gösterdiği görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin, açıklama istenilen iş kalemlerinde yer alan girdilerin kısmen veya
tamamen eksik açıklama sunulmasının mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddiasına ilişkin
yapılan değerlendirme:
İdare tarafından isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde
yer alan analizlerde söz konusu iş kalemlerinin makine, işçilik, malzeme ve diğer başlıkları
altında temel analiz girdilerine ve miktarlarına yer verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli ve
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif
açıklamasında yer alan analizlerde idarece isteklilere gönderilen analiz formatına uygun
şekilde açıklama yapıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin, fiyat teklifleri ile maliyet tespit tutanaklarına ve satış tutarı tespit
tutanaklarına yönelik iddialarına ilişkin yapılan değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bazı analiz girdileri için
fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden maliyet tespit
tutanaklarının ve satış tutarı tespit tutanaklarının sunulduğu, söz konusu belgelerin son veya
bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, birim ortalama
maliyetler ile ağırlıklı ortalama birim satış fiyatının ilgili belgelerde belirtildiği, fiyat
teklifindeki fiyatların ortalama birim satış tutarlarının %80’inden ve ortalama maliyet
tutarlarından daha düşük olmadığı, girdilere ilişkin birimlerin doğru olarak yer aldığı,
analizlerde kullanılan fiyatların, fiyat teklifinde yer alan fiyatlarla uyumlu olduğu, belgelerin
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir’ler tarafından mevzuata uygun olarak onaylandığı, Kamu
İhale Genel Tebliğ’i gereğince fiyat tekliflerinde bulunması gereken beyanların yer aldığı
görülmüş olup başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin
yukarıda yer verilen açıklamalarındaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan
isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edileceği, aşırı düşük açıklamalarında öngörülen
fiyatların gerçekçi olmadığı veya piyasa koşullarını yansıtmadığı gibi nedenlerle tekliflerin
reddedilmesinin söz konusu olamayacağı değerlendirildiğinden başvuru sahibinin bu hususa
ilişkin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
- Başvuru sahibinin, mazot analiz girdisi açıklamalarına yönelik iddialarına ilişkin
yapılan değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında
analizlerde mazot girdisi için 4,33 TL/kg tutarının esas alındığı, anılan tutara ihale tarihinde
Afyonkarahisar ilinde gerçekleşen akaryakıt bayii fiyatı olan 4,34 TL/litre (04.07.2017 tarihli
Netoil fiyatı) tutarından %18 KDV düşülüp, 0,850 oranında kesafet oranı uygulanarak
ulaşıldığı (4,34/1,18/0,85= 4,327 TL/kg) tespit edilmiştir.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük
teklif açıklamasında analizlerde mazot girdisi için 4,023 TL/kg tutarının esas alındığı, anılan
tutara ihale tarihinde Afyonkarahisar İli’nde gerçekleşen akaryakıt bayii fiyatı olan 4,34
TL/litre (11.06.2017 tarihli Yupet fiyatı) tutarından %18 KDV düşülüp, 0,850 oranında
kesafet oranı uygulanarak ulaşıldığı (4,023/1,18/0,85= 4,01 TL/kg) tespit edilmiştir.
Başvuruya konu ihalenin ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 45.1.13.5’inci maddesinde “İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı,
kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması
halinde, ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)” açıklamasının bulunduğu, ihale üzerinde
bırakılan istekli ile tarafından kullanılan girdi fiyatının ilan ile ihale tarihi arasında (ihale
tarihi hariç) olması gerekirken ihale tarihinde geçerli olduğu, dolayısıyla Kamu İhale Genel
Tebliği’nin anılan maddesine aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca, aynı konuya dair bir itirazen şikayet başvurusu üzerine Türk Standartları
Enstitüsünden alınan görüşte “İlgide bahsedilen konu, bu alanda standart veya benzeri ilmi
dokümanları hazırlamak ve Enstitümüz adına teknik görüşleri vermekle yetkili TK16 Petrol ve
Petrol Ürünleri Teknik Komitesi tarafından değerlendirilmiş olup, Komitenin konu hakkındaki
görüşü aşağıda verilmiştir.
“Belirli bir sıcaklıktaki motorinin hacminin kütleye dönüştürülebilmesi için o
sıcaklıktaki yoğunluk değerinin bilinmesi gerekir. Ülkemizde pazarlanan motorinlerde (dizel)
olması gereken özellikler Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından zorunlu uygulamada
tutulan TS EN 590 "otomotiv yakıtları - Dizel (motorin) - Gerekler ve deney yöntemleri”
standardında belirtilmiştir. Bu standartta yer alan Çizelge 1'e göre motorinin TS 1013 EN
ISO 3675 veya TS EN ISO 12185 yöntemlerine göre ölçülmüş olan 15 °C sıcaklıktaki
yoğunluğu 820,0 kg/m³ - 845,0 kg/m³ (LİTRE cinsinden; 0,8200 kg/L - 0,8450 kg/L)
aralığında olmalıdır. Sonuç olarak TS EN ISO 590 standardına uygun bir motorinin 1
litresinin 15 °C sıcaklıktaki kütlesi 0,8200 kg - 0,8450 kg aralığında olmalıdır. Örneğin, bu
aralık içinde yer alan ve 15 °C sıcaklıktaki yoğunluğu 834,5 kg/m³ (kg cinsinden; 0,8345
kg/L) olarak ölçülmüş olan motorinin 15 °C sıcaklıktaki 1 (bir) litresinin kütlesi 0,8345 kg'dır.
Piyasaya sürülmüş olan bir motorin ürününün 15 °C sıcaklıktaki yoğunluk değerine, ürün
piyasaya çıkmadan önce TS EN 590 standardına uygunluk açısından ilgili deney
yöntemlerinden akredite bir laboratuvarda gerçekleştirilen deneyler sonucunda düzenlenmiş
olan deney/analiz raporlarından ulaşılabilir ya da belirli bir ürünün yoğunluğu o üründen TS
EN 590 standardına atıf yapılan numune alma yöntemlerine uygun olarak alınan bir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
numunenin motorinde yoğunluk tayini yöntemlerinden (TS 1013 EN ISO 3675 ve/veya TS EN
ISO 12185) akredite bir laboratuvarda yoğunluğu tayin edilmek suretiyle tespit edilebilir.
Motorinin hacmi ve buna bağlı olarak yoğunluğu 15 °C civarındaki sıcaklıklar için
çok önemli düzeyde olmamakla birlikte, sıcaklıkla değiştiği için 15 °C’tan farklı sıcaklıktaki
bir ürünün 1 litresinin kütlesini belirleyebilmek için o sıcaklıktaki yoğunluk değerinin
bilinmesi gerekir. …” hususlarına yer verilmiştir.
Diğer taraftan konuyla ilgili olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 07.11.2014
tarih ve 29168 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 03.11.2014 tarih ve 5291 sayılı Kararında,
motorin yoğunluk değeri 0,845 ton/m3 olarak belirlenmiş, ayrıca; TÜPRAŞ tarafından
yayımlanan “Motorin Ürün Spesifikasyonu” belgesinde de motorin yoğunluk değeri için
0.820-0,845 ton/m3 aralığı öngörülmüştür.
Bu çerçevede isteklilerin motorin için litre-Kg dönüşümünü 0,8200 kg/l - 0,8450 kg/l
katsayıları ile yapmaları gerektiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, ihale uhdesinde kalan istekli ve
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ölçü birimi dönüşümünde 0,85 kg/l
katsayısını kullanarak kendilerine maliyet düşürücü bir avantaj sağladığı anlaşıldığından,
motorin girdisine dair açıklamalarının uygun olmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle,
anılan iddia yerinde bulunmuştur.
- Başvuru sahibinin analizlerde araç (cip veya pick-up) analiz girdisinin bulunduğu ve
söz konusu analiz girdisine ilişkin yapılan açıklamanın uygun olmadığı yönündeki iddialarına
yönelik yapılan değerlendirme:
İdare tarafından teklifleri sınır değer altında bulunan isteklilere gönderilen aşırı düşük
teklif açıklama talebi yazısı ekinde yer alan analizlerde söz konusu analiz girdisine yer ver
verilmediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen isteklilerin anılan analiz
girdisine ilişkin açıklamada bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Fiyat tekliflerinde analiz girdilerinin ayrı ayrı belirtilmediğine ilişkin iddialarına
yönelik yapılan değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bazı analiz girdileri için
fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinde idarece açıklama talep edilen analiz
girdilerine ayrı ayrı yer verildiği iş kaleminin veya alt analizin bütününe fiyat teklifi alınarak
açıklama yapılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin, fiyat tekliflerinin tam tasdik sözleşmesi bulunmayan serbest
muhasebeci mali müşavir/yeminli mali müşavir tarafından düzenlendiğine ilişkin iddiasına
yönelik olarak yapılan değerlendirme:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan maddeleri uyarınca isteklilerin aşırı
düşük tekliflerini tevsik etmek için sunacağı belgeler ve söz konusu belgelerin sunuluş şekline
yönelik açıklamalar göz önünde bulundurulduğunda, fiyat teklifleri ile açıklama yapılması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
halinde fiyat teklifinde onayı ve imzası bulunan meslek mensubuna ilişkin tedarikçi firma ile
yapılan tam tasdik sözleşmesinin açıklama kapsamında sunulmasına gerek bulunmadığı,
ayrıca her ne kadar başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet başvurusu kapsamında, fiyat
teklifleri üzerinde bulunan imzaların sahibi olan meslek mensuplarının fiyat teklifini
düzenleyenler ile arasında tam tasdik sözleşmesi bulunmadığı ya da beyannamelerini
imzalamaya yetkili olmadıkları belirtilmekte ise de, itirazen şikâyet konusu hususun herhangi
bir meslek mensubu açısından bilgi ya da belge sunulmak suretiyle somutlaştırılmadığı
görülmektedir. Bu durumda, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli
Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve
işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, aksine bilgi, belge, bulgu veya ciddi
şüphe durumunda daha detaylı inceleme yapılmasının 3568 ve 4734 sayılı Kanun’a uygun
olacağı, başvuru sahibince ise daha detaylı inceleme yapılmasını gerektiren iddiayı tevsik
eder herhangi bir bilgi, belge sunulmadığı hususları göz önüne alındığında, anılan iddialara
ilişkin daha detaylı inceleme yapılmasına gerek olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin
bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Analiz girdi miktarlarının düşük alındığına ilişkin iddiasına yönelik yapılan
değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında analiz girdi miktarlarının idarece
verilen analiz girdi miktarlarından düşük olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bahse
konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Analizlerde kullanılan ve kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerin liste
halinde sunulmadığına ilişkin iddiasına yönelik yapılan değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve
İller Bankası A.Ş. tarafından yayımlanmış rayiçlerin kullanıldığı, ihale üzerinde bırakılan
istekli tarafından açıklaması kapsamında “rayiçler tablosu” adında sunulan belgede söz
konusu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış rayiçlerin liste halinde
sunulduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından açıklaması
kapsamında “Açıklama istenilecek - açıklama istenilmeyecek analiz girdileri tablosu” adında
sunulan belgede söz konusu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İller Bankası A.Ş. tarafından
yayımlanmış rayiçlerin liste halinde sunulduğu, dolayısıyla söz konusu açıklamaların bu
yönden Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olmadığı anlaşılmıştır.
- Makine girdilerinin kendi malı makine ile açıklanmasına ilişkin iddiasına yönelik
yapılan değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında analizlerde yer alan
açıklama istenilen makine girdilerinin kendi malı olarak açıklanmadığı, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından yayımlanan rayiçler esas alınarak açıklandığı, makine ve ekipmana
ilişkin idarece açıklama istenilen analiz girdileri dikkate alınarak açıklama yapıldığı
görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
varılmıştır.
- Aritmetik hata bulunup bulunmadığına ilişkin iddiaya yönelik yapılan
değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, sunulan analizlerde
girdi miktarları ile rayiç fiyatların çarpımında ve analiz girdi miktarlarının toplamında
aritmetik hataya rastlanılmadığı, analiz sonucu elde edilen iş kalemlerine ait birim fiyatların
anılan isteklinin sunmuş olduğu birim fiyat teklif cetvelinde yer alan fiyatların üzerinde
olmadığı anlaşılmıştır.
- Resmi rayici olmayan girdilere ilişkin iddiasına yönelik yapılan değerlendirme:
İdarece açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin hazırlanan analizler incelendiğinde,
kamu kurumlarınca yayımlanan birim fiyatlar ve rayiçler haricinde sadece “beton boru
bağlantılarının elastomer kaplanması” analiz girdisinin bulunduğu, söz konusu analiz
girdisinin proforma faturalar üzerinden oluşturulduğu, bu analiz girdisinin aşırı düşük teklif
açıklama talebi yazısı ekinde yer alan analiz formatında “Yüzey hazırlığı + Birleşim
aralarının tamir uygulaması + birleşim aralarının 30 cm nem bariyerli epoksi astar
uygulaması + sıcak püskürtme esaslı saf poliürea uygulaması” şeklinde yer aldığı
görülmüştür. Söz konusu analiz girdisine ilişkin ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından fiyat teklifi alınmak suretiyle
açıklama yapıldığı, söz konusu fiyat tekliflerinde anılan analiz girdisine ilişkin idarece
belirtilen bileşenlerin yer aldığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- İşçilik analiz girdilerine ilişkin iddiasına yönelik yapılan değerlendirme:
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından harita mühendisi ve harita teknisyeni analiz
girdileri için İller Bankası A.Ş. tarafından yayımlanan rayiçlerin kullanıldığı, harita
mühendisi için 2017 yılı rayici olan saatlik 22,00 TL, harita teknisyeni için saatlik 17,00 TL
kullanıldığı, diğer işçilik maliyetlerinin saatlik 7,90 TL üzerinden hesaplamaya dahil edildiği,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından harita mühendisi ve
harita teknisyeni ile diğer tüm işçilik analiz girdilerinin 7,90 TL üzerinden hesaplandığı,
İhale tarihi olan 04.07.2017 tarihi itibarıyla saatlik asgari ücretin 7,90 TL (aylık brüt
asgari ücret 1777,50 TL / 225 saat= 7,90 TL) olduğu dikkate alındığında, ihale üzerinde
bırakılan isteklinin ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük
teklif açıklamaları kapsamında kullandığı işçilik birim fiyatlarının saatlik asgari ücretin
altında olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde bulunan “İş
kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları
ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.” açıklamasına da uygun
olduğu, Harita Mühendisleri Odası tarafından yayımlanan asgari bedeller üzerinden açıklama
yapılmasının kamu ihale mevzuatı açısından zorunlu olmadığı değerlendirilmiş olup, anılan
isteklilerin işçilik giderleri için yaptığı açıklamaların mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır
.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/032
: 40
: 06.06.2018
: 2018/UY.II-1129
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Fetvacı
Kardeşler İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi İlba
Mimarlık İnş. Tur. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti. tekliflerinin reddedilmesi ve bu aşamadan
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.