Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü
/
2017/632673-(Gölbaşı-Kulu) Ayr- Bala - (Kırşehir-Kırıkkale)Ayr Devlet Yolu Km:41+500-86+676 Arası BSK Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2017/632673
Başvuru Sahibi
Durmaz Otomotiv Petrol Ürünleri İnş. San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Gölbaşı-Kulu) Ayr- Bala - (Kırşehir-Kırıkkale)Ayr Devlet Yolu Km:41+500-86+676 Arası BSK Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
BAŞVURU SAHİBİ:
Durmaz Otomotiv Petrol Ürünleri İnş. San. ve Tic. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/632673 İhale Kayıt Numaralı “(Gölbaşı-Kulu) Ayr- Bala - (Kırşehir-Kırıkkale)Ayr
Devlet Yolu Km:41+500-86+676 Arası BSK Yapılması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 4.Bölge Müdürlüğü tarafından 11.01.2018 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “(Gölbaşı-Kulu) Ayr-Bala-(Kırşehir-Kırıkkale)Ayr Devlet Yolu Km:41+500-
86+676 Arası Bsk Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Durmaz Otomotiv Petrol Ürünleri
İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin 04.06.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
08.06.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.06.2018 tarih ve 33474 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 18.06.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/997 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun
görülmemesinin mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;
1) Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında mazot girdisi için Çevre Şehircilik
Bakanlığının 04.109 poz numaralı mazot (motorin) rayici olan 4,55 TL/kg değerinin, nervürlü
beton çelik çubuğu için anılan Bakanlık tarafından yayımlanan 04.253 poz numaralı ve
04.254 poz numaralı 1,53 TL/kg tutarındaki rayiçlerin kullanıldığı, söz konusu rayiçlerin
2017 yılı fiyatları olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5, 45.1.6 ve 45.1.13’üncü
maddeleri uyarınca söz analiz girdileri için sunulan açıklamaların uygun görülmemesinin
mevzuata aykırı olduğu,
2) C25/30 ve C30/37 beton harcı girdileri için sundukları fiyat teklifinin hazır beton
bedeli ve nakliye dahil olarak düzenlendiği ancak teklifi veren firmanın Diyarbakır ilinden
hazır beton harcını nasıl getireceği hususunda bilgi veya belgeye yer verilmediği, fiyat
teklifine nakliye mesafesinin nasıl dahil edildiğinin tespitinin yapılmadığı, hazır beton
harcının hazırlandıktan sonra 120 dakika içerisinde şantiye yerine dökülmesi gerektiğinden
yaklaşık 800 km mesafeden getirilen beton harcının inşaatta kullanılmasının yapı tekniği
bakımından imkansız olduğu gerekçesiyle açıklamalarının uygun görülmediği, ancak fiyat
teklifinde beton harcı girdileri kapsamında nakliye mesafesi ile beton harcının teknik
vasıflarının bozulmadan nasıl nakledileceği hususlarında açıklama yapılmasının gerekmediği,
sunulan belgelerin sadece ihale mevzuatı açısından incelenebileceği, mevzuat hükümlerine
uygun yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmesi gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
3) C25/30 ve C30/37 beton harcı girdileri için Nural İnş. Ltd. Şti.den alınan fiyat
teklifine ilişkin SMMM tarafından düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının ilk sayfasında
fiyat teklifi veren firma ile SMMM Hikmet Zilan Vural’ın imza ve kaşesinin bulunmadığı,
ayrıca anılan tutanağın ağırlıklı ortalama birim satış tutarına ilişkin tabloda hangi fiyatın
hangi mala ilişkin olduğunun belirtilmediği gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunmadığı,
ancak söz konusu analiz girdileri için alınan fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.1’inci maddesine uygun bir ekilde gerekli ibare yazılarak ve SMMM tarafından
onaylanarak sunulduğu, fiyat teklifi ekinde sunulan satış tutarı tespit tutanağının C25/30 ve
C30/37 beton harcı için birlikte düzenlendiği ve ağırlıklı ortalama birim satış tutarına ilişkin
tablonun birinci satırında belirtilen 110,17 TL ve ikinci satırında belirtilen 124,59 TL
değerlerinin hangisinin C25/30 beton harcına hangisinin C30/37 beton harcına ait olduğunun
izahtan vareste olduğu, zira C25/30 beton harcının C30/37 beton harcına kıyasla kalitesinin
daha düşük olduğu, bu nedenle düşük tutarlı 110,17 TL’nin C25/30 beton harcına ait olduğu,
Bu durumda C25/30 beton harcı için aldıkları 95 TL fiyatın ağırlıklı ortalama birim
satış tutarının %80’inin altında olmadığı (110,17x0,80=88,14TL), C30/37 beton harcı için
aldıkları 100 TL fiyatın ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığı
(124,59x 0,80=99,67TL), dolayısıyla beton harcı için fiyat teklifinin anılan gerekçeyle kabul
edilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,
Ayrıca satış tutarı tespit tutanağının her sayfasının imzalanıp kaşelenmesinin zorunlu
olduğuna dair açık bir mevzuat hükmü bulunmadığı, ikinci sayfanın birinci sayfanın devamı
niteliğinde olduğu ve birbirini tamamladığı,
Öte yandan SMMM Hikmet Zilan Vural’a ait faaliyet belgesinde geçerlilik süresi
bulunmadığı gerekçesiyle de açıklamalarının uygun bulunmadığı ancak anılan hususun aşırı
düşük teklif açıklamalarının esasını etkilemediği ve belgenin geçersiz olduğu anlamına
gelmediği, keza şikâyet başvurularının ekinde idareye SMMM Hikmet Zilan Vural’ın
TÜRMOB’a bağlı Diyarbakır Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasına kayıtlı olarak
halen faaliyetini sürdürdüğünü gösteren Faaliyet Belgesinin sunulduğu, şikayet üzerine alınan
kararda belge tamamlatmanın mevzuata aykırı olduğunun belirtildiği, ancak açıklama
dosyasında sunulan faaliyet belgesinin geçerli bir belge olduğu,
4) Açıklama istenen “Amonyum Nitrat, fuel-oil karışımı (kapsüle duyarlı)” analiz
girdisi için nakliye dahil fiyat teklifi alındığı, ancak teklifi veren firmanın Şanlıurfa ilinden
amonyum nitratı nasıl getireceği hususunda bilgi veya belgeye yer verilmediği, fiyat teklifine
nakliye mesafesinin nasıl dahil edildiğinin tespitinin yapılmadığı gerekçesiyle açıklamalarının
uygun görülmediği, ancak ihale dokümanı ve analizlerde nakliye giderinin ayrıca
hesaplanması gerektiğine yönelik tespit ve değerlendirmenin yapılmadığı, sunulan belgelerin
sadece ihale mevzuatı açısından incelenebileceği, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin
yapım işinin gerçekleştirileceği şehirden alınmasını zorunlu kılan mevzuat hükmünün
bulunmadığı, bu nedenle sunulan fiyat teklifinin mevzuata uygun olduğu,
Ayrıca “Amonyum Nitrat, fuel-oil karışımı (kapsüle duyarlı)” analiz girdisi için
İfşaatlar Yapı Ltd. Şti.’den alınan fiyat teklifinin ekinde sunulan maliyet tespit tutanağının
ikinci sayfasında yer alan 1,72 TL tutarındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin hangi mala
ait olduğunun belirtilmediği gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak açıklama
kapsamında sunulan 30.04.2018 tarihli ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağının amonyum
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
nitrat, fuel-oil karışımına ait olduğunun tereddüde yer bırakmayacak şekilde açık olduğu,
Öte yandan satış tutarı tespit tutanağının ekinde sunulan ve bahse konu fiyat teklifi ile
satış tutarı tespit tutanağını onaylayan SMMM Muhittin Çiftçi’ye ait TÜRMOB faaliyet
belgesinin 29.07.2016 tarihli olduğu ve belgenin geçerlilik süresinin ise 6 ay olarak
belirlendiği gerekçesiyle de açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak anılan hususun aşırı
düşük teklif açıklamalarının esasını etkilemediği ve belgenin geçersiz olduğu anlamına
gelmediği, keza şikâyet başvurularının ekinde idareye SMMM Muhittin Çiftçi’nin
TÜRMOB’a bağlı Şanlıurfa Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasına kayıtlı olarak halen
faaliyetini sürdürdüğünü gösteren Faaliyet Belgesinin sunulduğu, şikâyet üzerine alınan
kararda belge tamamlatmanın mevzuata aykırı olduğunun belirtildiği, ancak açıklama
dosyasında sunulan faaliyet belgesinin geçerli bir belge olduğu,
5) Açıklama istenen analiz girdileri içerisinde bulunan SMA Katkı Maddesi (Elyaf) ile
ilgili olarak sunulan fiyat teklifini onaylayan SMMM Lami Salman tarafından düzenlenen
satış tutarı tespit tutanağının 2017 yılının hangi geçici vergi beyanname dönemine ait
olduğunun belirtilmediği gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak bahse konu
satış tutarı tespit tutanağının fiyat teklifi alınan firmanın anlaşmalı olduğu SMMM tarafından
düzenlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği gereği fiyat teklifinin ekinde satış tutarı tespit
tutanağının yer almasının zorunlu olmadığı halde fiyat teklifi ekinde sunulan ve 2017/4 geçici
vergi beyanname dönemindeki kayıtlar esas alınarak hazırlanan ve onaylanan satış tutarı
tespit tutanağında geçici vergi beyanname döneminin 2017/4 olduğu bilgisinin sehven yer
almadığı, anılan eksikliğin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 37’nci maddesi ile Kamu
İhale Tebliği’nin 16.6.1’inci maddesi gereğince bilgi eksikliği kapsamında değerlendirilmesi
gerektiği, bu yönde işlem tesis edilmeksizin açıklamalarının uygun bulunmamasının
mevzuata aykırı olduğu,
Ayrıca anılan fiyat teklifini onaylayan SMMM Lami Salman ile Ermis Danışmanlık
Ltd. Şti. arasındaki TÜRMOB sözleşmesinin 31.12.2017 tarihi itibari ile sona erdiği
gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunmamasının yerinde olmadığı, açıklama kapsamında
sunulan SMMM Lami Salman ile Ermis Danışmanlık Ltd. Şti. arasındaki sözleşmenin 7’nci
maddesinde sözleşmenin 01.01.2017/31.12.2017 tarihleri arasını kapsadığı belirtildikten
sonra, tarafların sözleşme süresinin bitiminden 15 gün önce yazılı olarak fesih bildiriminde
bulunmaması halinde sözleşmenin ücret dışında aynı şartlarla 1 yıl süre ile kendiliğinden
yenileneceğinin hükme bağlandığı, dolayısıyla sözleşmenin halen yürürlükte olduğu, diğer
taraftan SMMM Lami Salman ile Ermis Danışmanlık Ltd. Şti. arasında 2018 yılı ücretine
ilişkin olarak yapılan ek protokolün de şikayet dilekçesi ekinde idareye sunulduğu, ancak
idarece söz konusu protokolün aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulması
gerektiğinin ifade edildiği, fakat halen yürürlükte sözleşme bulunduğundan protokolün sadece
ücret güncellemesine ilişkin bilgilendirme olduğu, bu nedenle idarenin değerlendirmesinin
yerinde olmadığı,
6) Açıklama istenen “U01” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “PM
alttemelin ve PM temelin plentten yola nakli” analiz girdisi, “S07” poz numaralı iş kalemi
içeriğinde bulunan “Taş Nakli” ve “T2” poz numaralı iş kalemi içeriğinde bulunan “Dolguya
Su Nakli” analiz girdileri için yapılan açıklamalarda taşıma mesafesinin belirtilmediği, “T2”
poz numaralı iş kalemi içeriğinde yer alan “Ariyet Ocağından Getirilecek veya Depoya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
Gidecek Kazının Taşınması” analiz girdisinde ise öngörülen nakliye mesafesinin yaklaşık
maliyette esas alınan taşıma mesafesinden düşük alındığı ve taşıma mesafeleriyle ilgili bilgi
belge sunulmadığı gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunamadığı, ancak idarenin
gerekçelerinin mevzuata aykırı olduğu, Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinde malzeme
ocaklarının yüklenici tarafından temin edileceğinin düzenlendiği, aşırı düşük teklif
açıklamaları kapsamında sunulan itinererde km:47+600 de yoldan 2,3 km solda bulunan idare
malı ve Vektörel-Kalkedon Adi Ortaklığı işletmesinde olan taş ocağının (Taş Ocağı-1)
gösterildiği ve konkasör ile mekanik stabilizasyon plenti ve asfalt plentinin söz konusu ocak
üzerinde kurulacağının belirtildiği,
Bu kapsamda “U01” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “PM Alttemelin ve
PM Temelin Plentten Yola Nakli” analiz girdisi için taşıma mesafesinin 17,3 km olarak
alındığı ve idare tarafından verilen taşıma formülü kullanılarak birim fiyatın hesaplandığı,
savunma dosyasında sunulan itinererde, km 47+600 de yoldan 2,3 km solda bulunan idare
malı ve Vektörel-Kalkedon Adi Ortaklığı işletmesinde olan taş ocağına (Taş Ocağı-1) göre
ağırlıklı ortalama taşıma mesafesinin 17,287 km olarak hesaplandığı ve bu hesabın itinererde
gösterildiği,
“S07” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Taş Nakli” analiz girdisi için taşıma
mesafesinin analizde de belirtildiği üzere 17 km olarak alındığı ve idarece verilen taşıma
formülünün kullanılarak nakliye girdisinin birim fiyatı hesaplandığı, açıklama kapsamında
sunulan itinererde, km 47+600 de yoldan 2,3 km solda bulunan Vektörel-Kalkedon Adi
Ortaklığı işletmesinde olan taş ocağı (Taş Ocağı-1) ve projede km:79+552 de yoldan 6,5 km
sağda Çelebi-Knauf taş ocağına (Taş Ocağı-2) göre ağırlıklı ortalama taşıma mesafesinin
10,175 km olarak, en uzak mesafenin ise 14,488 km olarak hesapladığının açıkça belirtildiği,
“T2” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “Dolguya Su Nakli” girdisi için
taşıma mesafesi analizinde belirtilen 5 km mesafenin esas alındığı ve idare tarafından verilen
taşıma formülü kullanılarak birim fiyatın hesaplandığı, dolguya su nakli için gerekli olan
suyun proje güzergahındaki Köprüköy’deki su kaynağı ve tesislerden temin edileceği
hususunun açıklama kapsamında verilen itinererde gösterildiği, idare tarafından ihale
dokümanı ekinde ocak yerleri ve nakliye mesafeleriyle ilgili herhangi bir bilgi veya itinerer
verilmediği, projedeki imalatlarının hacimsel olarak projeye dağılımı ile ilgili detaylı bir bilgi
veya projeler verilmediğinden bütün nakliye mesafeleri proje geneline lineer dağılım olarak
alındığı,
Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında toprak işleri sanat yapıları için ayrı
itinerer, üstyapı için ayrı itinererin sunulduğu ve anılan belgelerde ariyet ocakları, taş ocakları
ile su kaynaklarının belirtildiği, toprak işleri için hazırlanan itinerede ariyet ocağı olarak
tespit edilen yerlerin işaretlendiği ve projenin her bir kesimi için kullanılacak ariyet ocakları
için taşıma mesafelerinin ayrı ayrı hesaplandığı,
Dolayısıyla “PM Alttemelin ve PM Temelin Plentten Yola Nakli”, “Taş Nakli”,
“Dolguya Su Nakli” ve “Ariyet Ocağından Getirilecek veya Depoya Gidecek Kazının
Taşınması” analiz girdileri için esas alınan taşıma mesafelerinin yaklaşık maliyette esas alınan
mesafelerle bire bir uyumlu olduğu, söz konusu mesafelerin açıklamalarda yer alan
analizlerde ayrı ayrı belirtildiği ve itinererde gösterildiği, bu nedenle taşıma mesafelerinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
belirtilmediği ve bilgi belge sunulmadığına dair ihale kararında yer verilen tespitin gerçeğe
aykırı olduğu,
7) “S07” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “Taş Nakli” analiz girdisinin
birim fiyatı ile “K02” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “Depoya Gidecek Foraj
Kazısının Nakli” analiz girdisinin birim fiyatının miktarlarla çarpımı sonucunda aritmetik
hata yapıldığı, bu durumun her iki iş kaleminin genel toplamlarında 0,01 TL’lik artışa yol
açtığı ve birim fiyat teklif cetvelinin değişmesini gerektiren bir hata niteliğinde olduğu
gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunmadığı,
İdareye sunulan “S07” poz numaralı iş kalemi analizi ile “K02” iş kaleminin
analizinde herhangi bir aritmetik hata bulunmadığı, “S07” poz numaralı iş kaleminin
analizinde taş naklinin birim fiyatının F=9,657 TL olduğu, taş nakli miktarı ile birim fiyatın
çarpımı sonucu bulunan tutarın ise 1,25 x 9,657 = 12,07125 TL olduğu, formüle göre 9,657
TL olarak belirlenen birim fiyatın yuvarlama yapılmak suretiyle analizde 9,66 TL olarak
gösterildiği, bu çerçevede yuvarlama yapılarak 12,07 değerinin ara toplama doğru olarak
aktarıldığı, diğer taraftan analizin tamamı yuvarlama yapılmadan 109,83192 TL’ye tekabül
ettiği, yuvarlama sonucunda ise anılan tutarın 109,83 TL olduğu ve dolayısıyla analiz
toplamındaki tutarların her iki durumda da birbiriyle uyumlu olduğu,
“K02” poz numaralı iş kaleminde de da aynı durum söz konusu olduğu, depoya
gidecek foraj kazısının nakli için birim fiyatın F=1,225 TL olarak hesaplandığı, kazı nakli
miktarı ile birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutarın 1,131x1,22=1,38548 TL olduğu,
formüle göre 1,225 TL olarak belirlenen birim fiyatın yuvarlama yapılmak suretiyle 1,23 TL
olarak gösterildiği, bu çerçevede yuvarlama yapılarak esas alınan 2,37 TL değerinin de ara
toplama doğru aktarıldığı, diğer taraftan analizin tamamı yuvarlama yapılmadan 453,35494
TL’ye tekabül ettiği, yuvarlama sonucunda ise anılan tutarın 453,35 TL olduğu, dolayısıyla
analiz toplamındaki tutarların her iki durumda da birbiriyle uyumlu olduğu, netice itibarı ile
matematiksel işlemlerde bir yanlışlık ve hesaplama hatası bulunmadığı, kaldı ki Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde analiz fiyatının teklif fiyatının üstüne çıkması
durumunda teklifin reddedileceğinin belirtildiği, halbuki her iki analizde de 0,01 TL olduğu
iddia edilen hesaplama hatalarının, analizdeki kar ve genel gider tutarlarının çok altında
kaldığından, karsız birim fiyatlar kullanılmak suretiyle açıklama yapılmasının dahi mümkün
olduğu sadece kar ve genel gider tutarında 0,01 TL’lik bir azalamaya yol açtığı, sonuç olarak
hesaplama hatası niteliği taşımayan ve analiz toplamlarını değiştirmeyen bir hususa dayanmak
suretiyle tekliflerinin reddedilmesi hatalı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşi İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
İhale ilan tarihi itibarı ile yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde,
4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici
teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;
…
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:
SD (Sınır değer) =
…
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
…
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz...”
açıklamaları,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı:(Gölbaşı-Kulu) Ayr- Bala - (Kırşehir-Kırıkkale)Ayr Devlet Yolu Km:41+500-
86+676 Arası Bsk Yapılması İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:2000E040120 - 2017E040150
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
Toprak işleri, Sanat Yapıları, Üstyapı İşleri, Köprü İşleri ve Çeşitli İşler Yapım İşi
(Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki Miktarlarda)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer:(Gölbaşı-Kulu) Ayr.-Bala-(Kırşehir-Kırıkkale)Ayr. Devlet Yolu
Km:41+500-86+676 Arası
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesine yer verildiği,
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme
göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin 13.12.2017 tarihinde ilan edildiği ve ihalenin 11.01.2018
tarihinde gerçekleştirildiği, 46 isteklinin teklif verdiği söz konusu ihalede sınır değerin altında
geçerli teklif sunan 16 istekliden 26.04.2018 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması istendiği,
sınır değerin altında geçerli teklif sunan isteklilerden başvuru sahibi ile birlikte toplam 5
isteklinin açıklama sunduğu, ancak anılan isteklilerin açıklamalarının çeşitli nedenlerle yeterli
görülmediği ve açıklama sunmayan 11 istekliyle birlikte açıklama sunan isteklilerin
tekliflerinin reddedildiği, 25.05.2018 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararıyla ihalenin
sınır değerin üzerinde en düşük teklifi sunan Sdb Mad. Ltd. Şti.-Erk İnş. A.Ş. İş Ortaklığı
üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
İdare tarafından 26.04.2018 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde, açıklama
istenen iş kalemleri ve bu iş kalemlerinin içeriğinde yer alan analiz girdi miktarlarının
tamamının belirtildiği analiz formatlarının bulunduğu, ayrıca anılan belgelerde açıklama
istenecek ve istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “Ç01”, “K02”,
“S07”, “T1”, “T2”, “U1” ve “U2” poz numaralı iş kalemleri içeriğinde yer alan mazot
(motorin) analiz girdisine 4,55 TL/kg fiyat öngörüldüğü ve anılan bedelin tevsik edilmesi
amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2017 yılı “04.109” poz numaralı “mazot” rayicinin
kullanıldığı belirtilmek suretiyle mazot fiyatının açıklandığı görülmüştür.
Öte yandan yapılan incelemede, ihale ilan tarihi itibarı ile (13.12.2017) Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatlarının yayımlanmadığı, dolayısıyla Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde yer alan “İlan veya davet tarihinde cari yıl birim
fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim
fiyatları kullanılabilir.” açıklamasına istinaden tekliflerin hazırlanmasında ve aşırı düşük
teklif açıklamalarının sunulmasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2017 yılı birim fiyatlarının
kullanılabileceği anlaşılmıştır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2017 yılı birim fiyatları incelendiğinde “04.109” poz
numaralı “mazot” girdisinin fiyatının 4,55 TL/kg olduğu ve ilan tarihi (13.12.2017) itibari ile
2018 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatlarının yayımlanmamış olduğu dikkate
alındığında, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.5’inci maddesi uyarınca
başvuru sahibi tarafından yukarıda sayılan iş kalemleri içeriğinde yer alan mazot girdilerinin
mevzuata uygun olarak açıklandığı anlaşılmıştır. Bu nedenle, başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “...45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca
yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu
analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir…” açıklaması yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,
“K02”, “K04” ve “S07” poz numaralı iş kalemleri içeriğinde yer alan “C30/37 Beton Harcı
Hazır Beton Harçları” analiz girdisi ile “S04” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde bulunan
“C25/30 Beton Harcı Hazır Beton Harçları” analiz girdisinin Nural İnş. Ltd. Şti. firmasından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
alınan fiyat teklifi açıklandığı, söz konusu fiyat teklifinin nakliye dahil olarak hazırlandığı
görülmüştür.
Fiyat teklifi alınan şirketin Diyarbakır İlinde faaliyet göstermesi ve C25/30 ve C30/37
beton harçlarının Diyarbakır’dan işin yapılacağı yer olan Ankara İli’ne nakli ile işin
yapılmasının imkansız olduğu zira Diyarbakır ile işin yapılacağı yer arasındaki mesafesinin
yaklaşık 800 km olduğu, bu nedenle söz konusu beton harçlarının inşaatta kullanılmasının
yapı tekniği bakımından imkansız olduğu belirtilerek başvuru sahibinin açıklamaları uygun
bulunmamıştır.
İhale dokümanı kapsamında bulunan birim fiyat tarifleri incelendiğinde, “K02” poz
numaralı iş kaleminin tarifinde “Projesine göre ve KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar
dahilinde, İdarece verilecek talimata uygun olarak, her cins ve klastaki zeminde, kuruda veya
su altında köprülerde veya heyelanlı bölgelerde C 30/37 hazır beton harcı ile 120 cm çapında
her boyda yerinde dökme kazık yapılması” şeklinde açıklamanın bulunduğu,
“K04” poz numaralı iş kaleminin tarifinde “Yatay, düşey, eğik düzlemlerde veya eğri
yüzeylerde her derinlik, yükseklik ve genişlikte her cins kalıp ve kaplama kullanılarak
K.T.Ş.’nin ilgili kısmındaki esaslar dahilinde, köprülerde kuruda veya suda, her dozda demirli
beton yapılması” şeklinde açıklamanın bulunduğu,
“S04” poz numaralı iş kaleminin tarifinde “Yatay, düşey, eğik düzlemlerde veya eğri
yüzeylerde her derinlik, yükseklik ve genişlikte her cins kalıp ve kaplamada kullanılarak
projesine göre ve KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, İdarece verilecek
talimata uygun olarak, kutu menfezlerde kuruda veya suda C 25/30 sınıfında hazır beton harcı
ile demirli beton yapılması” şeklinde açıklamanın bulunduğu,
“S07” poz numaralı iş kaleminin tarifinde “K.T.Ş. nin ilgili kısmındaki esaslar ve
şartlar dahilinde, ocak taşından çimento harçlı moloz taş inşaat yapılması” şeklinde
açıklamanın yer aldığı görülmüştür. Söz konusu birim fiyat tariflerinde, ilgili imalatların
Karayolu Teknik Şartnamesi’ne uygun olarak yapılması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Karayolu Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonun
Taşınması” başlıklı kısmında “…Karıştırma donanımı olan araçlarla veya tranmikserlerle
betonun boşaltma işlemi, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda
(çimento ilk priz süresini geçmemesi kaydıyla) tamamlanmalıdır.
Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamındaki taze
beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine
boşaltılmalıdır…” açıklamaları yer almaktadır.
Yapılan incelemede, fiyat teklifi veren firmanın adresi (Diyarbakır) ile ihale konusu
işin yapılacağı yer (Ankara) arasındaki karayolu ulaşım mesafesinin yaklaşık 800 km olduğu,
söz konusu yolların otomobiller için tahmini varış süresinin 9 ila 11 saat arasında değiştiği,
ancak yüklü kamyonların hız kapasiteleri ve kanunen belirlenen hız limitleri çerçevesinde
bahse konu mesafenin belirtilen süreden çok daha uzun sürede gerçekleştirilebileceği
anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan Karayolu Teknik Şartnamesi’nde yer alan açıklamalar uyarınca
beton harcının niteliği gereği yaklaşık 2 saat süreyle teknik vasıflarını koruyabilen bir
malzeme türü olduğu, dolayısıyla en geç bu süre içerisinde iş yerine tesliminin gerektiği, her
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
ne kadar ihale mevzuatında fiyat tekliflerinin işin gerçekleştirileceği yere yakın yerden alınma
zorunluluğu bulunmamakta ise de, beton harcının söz konusu zaman aralığı içerisinde fiyat
teklifinin alındığı yerden (Diyarbakır) işin yapım yerine (Ankara) teknik özellikleri
bozulmadan naklinin yapılabilmesinin idare tarafından teknik olarak mümkün bulunmadığı,
beton harcının sınırsız mesafe ve sınırsız sürede teslim edilebilecek bir emtia cinsi olmadığı
ve başvuru sahibi tarafından anılan hususta teknik bir çözüm sunulmadığı dikkate alındığında
sunulan fiyat teklifinin idarece yeterli bulunmamasının mevzuata aykırılık teşkil etmediği
sonucuna varılmıştır.
Aksi takdirde fen ve sanat kurallarına uygun imalat yapma yükümlülüğü bulunan
yüklenicinin, bu yükümlülüğünü dikkate almaksızın aşırı düşük teklifinin değerlendirilmesine
yol açabileceği, bu durumun ise aşırı düşük teklif sorgulaması uygulaması ile hedeflenen
amacın yerine getirilmesine mani olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,
“K02”, “K04” ve “S07” poz numaralı iş kalemleri içeriğinde yer alan “C30/37 Beton Harcı
Hazır Beton Harçları” analiz girdisi ile “S04” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde bulunan
“C25/30 Beton Harcı Hazır Beton Harçları” analiz girdisinin Nural İnş. Ltd. Şti. firmasından
alınan fiyat teklifi ile açıklandığı, anılan fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 27/04/2018 tarih
ve (01) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’in
altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde ibarenin yer aldığı ve fiyat teklifinin anılan şirket
ile meslek mensubu Hikmet Zilan Vural tarafından imzalanıp kaşelendiği,
Bahse konu fiyat teklifi ekinde satış tutarı tespit tutanağının, meslek mensubu Hikmet
Zilan Vural’a ait faaliyet belgesinin ve fiyat teklifi alınan şirkete ait imza sirkülerinin de
sunulduğu, sunulan satış tutarı tespit tutanağının sadece ikinci sayfasının ilgili şirket ve
meslek mensubunca imzalanıp kaşelendiği, ayrıca aynı tutanak ile iki farklı malzeme için
tespit yapıldığı ancak hangi tespitin hangi malzeme için yapıldığına dair tutanakta bir
açıklama yapılmadığı görülmüştür.
Bu çerçevede, C25/30 ve C30/37 beton harçları için alınan fiyat teklifinin dayanağı
niteliğinde bulunan satış tutarı tespit tutanağının ilk sayfasında imza ve kaşenin
bulunmamasının doğrudan belgenin geçersiz olması sonucuna yol açmayacağı, zira somut
olayda sunulan satış tutarı tespit tutanağının ikinci sayfanın birinci sayfanın devamı
niteliğinde olduğunun açık olduğu, bu nedenle satış tutarı tespit tutanağının ilk sayfasında
imza ve kaşe olmadığı gerekçesiyle satış tutarı tespit tutanağının uygun bulunmamasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan bahse konu satış tutarı tespit tutanağında iki farklı beton harcına ilişkin
tespit yapıldığı, beton harçlarından birinin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 110,17 TL,
diğerinin ise 124,59 TL olarak tespit edildiği anlaşılmıştır. Bununla birlikte, tek bir tutanakla
birden fazla mala ilişkin tespit yapılması durumunda, tespiti yapılan fiyatın hangi mala ilişkin
olduğunun ilgili tutanaktan açıkça anlaşılması gerekmektedir.
Yapılan incelemede, bahse konu satış tutarı tespit tutanağında yer alan tarih ve sayı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
bilgisi ile fiyat teklifinde yer alan tarih ve sayı bilgisi birbiriyle uyumlu olmakla birlikte,
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarından 110,17 TL fiyatın 252,5 m³
miktarındaki satıştan elde edildiği, 124,59 TL tutarındaki fiyatın ise 94 m³ miktarındaki
satıştan elde edildiği, başvuru sahibi tarafından pahalı olan beton harcının C30/37, nispeten
ucuz olanın ise C25/30 beton harcı olduğu konusunda tereddüt olmadığı belirtilmişse de,
beton harcı için oluşacak ortalama fiyatın satış miktarına bağlı olarak da değişebileceği, örnek
vermek gerekirse aynı malın 50 m³ fiyatı ile 500 m³ fiyatının farklılık arz edebileceği,
dolayısıyla anılan tutanaktan 252,5 m³ miktarındaki satıştan elde edilen 110,17 TL’lik fiyatın
C25/30 beton harcına ilişkin olduğu şeklinde net bir çıkarsama yapmanın mümkün olmadığı,
ayrıca söz konusu tutanakta her iki beton harcına ilişkin tespitin sadece bir adet yevmiye
defteri kaydına dayandırıldığı da dikkate alındığında, bahse konu satış tutarı tespit
tutanağında bulunan tutarların hangisinin C25/30 beton harcına, hangisinin C30/37 beton
harcına ait olduğu konusunda açıklık bulunmaması nedeniyle açıklamaların uygun
bulunmamasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Öte yandan bahse konu SMMM Hikmet Zilan Vural’a ait faaliyet belgesinde geçerlilik
süresi bulunmadığı gerekçesiyle de başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun
bulunmadığı görülmüştür. Yapılan incelemede, satış tutarı tespit tutanağının eki faaliyet
belgesinin 08.04.2016 tarihinde düzenlendiği ve belgede geçerlik süresinin bulunmadığı,
ancak anılan belgede geçerlik süresinin belirtilmemesinin meslek mensubunun yetkisinin sona
erdiği anlamına gelmeyeceği anlaşıldığından Hikmet Zilan Vural’a ait faaliyet belgesinin
süresi dolduğu gerekçesiyle başvuru sahibinin açıklamalarının uygun bulunmaması yerinde
görülmemiştir.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından açıklama istenen analiz girdileri
arasında bulunan “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisinin İfşaatlar Yapı Malz.
Paz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile açıklandığı, anılan
fiyat teklifinde 1 kg amonyum nitrat, fuel-oil karışımına (kapsüle duyarsız) malzeme bedeli,
yükleme ve nakliye dahil olarak 1,40 TL fiyat verildiği, söz konusu fiyat teklifinde “Bu fiyat
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter belgelerine göre tarafımca düzenlenerek
onaylanan 30.04.2018 tarih ve (01) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama
birim satış tutarının %80’in altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde beyanın bulunduğu
ve fiyat teklifinin meslek mensubu Muhittin Çiftçi ve ilgili şirket tarafından imzalanıp
kaşelendiği,
Ayrıca bahse konu belge ile birlikte İfşaatlar Yapı Malz. Paz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd.
Şti. ile meslek mensubu Muhittin Çiftçi tarafından imzalanıp kaşelenmiş 30.04.2018 tarihli ve
01 sayılı “Satış Tutarı Tespit Tutanağı” başlıklı belgenin de açıklamalarla birlikte sunulduğu
görülmüştür.
Fiyat teklifinin Şanlıurfa ilinde faaliyet gösteren bir şirketten alınması nedeniyle fiyat
teklifinin nakliye dahil olarak alındığı anlaşılmaktadır. Bununla birlikte şikayet başvurusu
üzerine alınan kararda, Şanlıurfa’nın işin yapılacağı yere mesafesinin 860 km olduğu ve 40
tonluk tır ile amonyum nitratın Şanlıurfa’dan şantiyeye naklinin yaklaşık 5.900,00 TL’ye mal
olacağı, ayrıca nakliye giderinin fiyat teklifine nasıl dahil edildiğinin tespitinin yapılamadığı
belirtilerek başvuru sahibinin fiyat teklifi ekinde sunduğu belgeler idarece yeterli
görülmemiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
Aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz
girdisinin nakliyesi ile birlikte açıklanması gerektiğine dair açıklamaya yer verilmediği
dikkate alındığında, başvuru sahibi tarafından malın niteliğine özgü olacak şekilde farklı bir
ilden nakliye dahil fiyat teklifi alınması suretiyle de açıklama yapılabileceği, ayrıca bahse
konu malzemenin taşınması durumunda teknik özelliğini yitireceği yönünde idarece bir
değerlendirme yapılmadığı, bu bakımdan Şanlıurfa’dan amonyum nitratın fiyat teklifinde
belirtilen fiyatla getirilmesinin mümkün olmadığına ilişkin gerekçenin uygun olmadığı
sonucuna varılmıştır.
Bununla birlikte, bahse konu analiz girdisi için alınan fiyat teklifinin ekinde “Satış
Tutarı Tespit Tutanağı” başlıklı belge sunulmuş olmakla birlikte, belgenin içeriğinin maliyet
tespit tutanağına ilişkin bilgilerden oluştuğu, zira belgede fiyat teklifine konu mamul malın
ağırlıklı ortalama birim maliyetinin 1,72 TL olduğu bilgisine yer verildiği görülmektedir.
Anılan tutanağa dayanılarak düzenlenen fiyat teklifinde yer alan ibarede ise birim fiyatın
ağırlıklı ortalama satış tutarının %80’inin altında olmadığının beyan edildiği, bu bakımdan
sunulan tutanak ile fiyat teklifi arasında çelişki olduğu, ayrıca verilen fiyat teklifinin (1,40
TL) malın ağırlıklı ortalama maliyetinin (1,72 TL) altında olduğu anlaşılmıştır. Bu bakımdan
başvuru sahibinin açıklamalarının uygun görülmemesi işleminin yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
Diğer taraftan bahse konu tutanağın ekinde sunulan meslek mensubu Muhittin
Çiftçi’ye ait faaliyet belgesinin geçerlik süresinin dolduğu gerekçesiyle de başvuru sahibinin
aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı görülmüştür. Yapılan incelemede
faaliyet belgesinin 29.07.2016 tarihinde düzenlendiği ve belgenin geçerlik süresinin 6 ay
olarak ifade edildiği, ancak anılan hususun sunulan tutanağın esasını etkileyecek nitelikte
olmadığı ve anılan belgenin geçerlik süresinin dolmuş olmasının meslek mensubunun
yetkisinin sona erdiği anlamına gelmeyeceği anlaşıldığından Muhittin Çiftçi’ye ait faaliyet
belgesinin süresi dolduğu gerekçesiyle başvuru sahibinin açıklamalarının uygun bulunmaması
yerinde görülmemiştir.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde “…45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-
O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine
ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname
döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve
(e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı
tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.” açıklamaları yer
almaktadır.
Sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen 26.04.2018 tarihli aşırı düşük
teklif sorgulama yazılarında, fiyat teklifi ile açıklama yapılması durumunda maliyet/satış
tutarı tespit tutanaklarının da açıklamalar ile birlikte sunulması istenmiştir. Kamu İhale Genel
Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.13.1’inci maddesinde ise fiyat teklifinin dayanağı
niteliğinde olan maliyet/satış tutarı tespit tutanağının fiyat teklifi ekinde idareye
verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde tutanakların
ilgili meslek mensubundan istenebileceği belirtilmiştir. Bu bağlamda, idarenin bahse konu
tutanakları isteme yetkisinin bulunduğu dikkate alındığında idare tarafından 26.04.2018
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
tarihli sorgulama yazısı ile fiyat tekliflerinin dayanağı niteliğinde olan tutanakların da
açıklamalar ile birlikte sunulmasını isteyebileceği ve bu çerçevede fiyat teklifi sunan
isteklilerin fiyat teklifinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını da
açıklamaları kapsamında sunmaları gerekmektedir.
Yapılan incelemede, açıklama istenen iş kalemleri arasında bulunan “U02” poz
numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “SMA Katkı Maddesi (Elyaf)” analiz girdisinin
Ermis Dan. ve Kağıt San. Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından 30.04.2018 tarihinde düzenlendiği
anlaşılan fiyat teklifi ile açıklandığı, fiyat teklifinin ilgili şirket ve SMMM Lami Salman
tarafından iletişim bilgilerine de yer verilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, ayrıca bahse
konu fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 30/04/2018 tarih ve 01 sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan
ederim” ibaresinin yer aldığı,
Öte yandan anılan fiyat teklifi ile birlikte Ermis Dan. ve Kağıt San. Dış Tic. Ltd. Şti.
ile SMMM Lami Salman tarafından imzalanıp kaşelenmiş satış tutarı tespit tutanağının (Ek-
O.6), anılan şirket ve meslek mensubunca düzenlenmiş “Ağırlıklı Ortalama Satış Fiyatı
Tutanağı” isimli belgenin, bahse konu meslek mensubu ile fiyat teklifi alınan şirket arasında
imzalanan sözleşmenin, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin ve fiyat teklifi alınan
şirkete ait imza sirkülerinin de açıklamalar kapsamında sunulduğu, bununla birlikte sunulan
satış tutarı tespit tutanağının son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine göre
düzenlenip düzenlenmediği konusunda tutanakta bilgi bulunmadığı, tutanakta yapılan tespitin
2017 yılının hangi dönemine ait olduğunun belirtilmediği görülmüştür.
Bu itibarla, aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ile fiyat tekliflerinin dayanağı
niteliğinde bulunan tutanakların idarece açıklama kapsamında istenildiği dikkate alındığında,
isteklilerin bahse konu tutanakları ve tutanak ekinde sunulması gereken belgeleri açıklamaları
kapsamında sunmak zorunda olduğu, başvuru sahibi tarafından sunulan satış tutarı tespit
tutanağında, meslek mensubunca yapılan tespitin hangi geçici vergi beyanname dönemine ait
olduğu bilgisine yer verilmediği, ancak mevzuat gereği ihale tarihinden önceki veya bir
önceki geçici vergi beyannamesi esas alınarak tutanakların düzenlenmesi gerektiği
anlaşıldığından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesi uyarınca başvuru
sahibi tarafından “SMA Katkı Maddesi (Elyaf)” analiz girdisi için satış tutarı tespit
tutanağının uygun görülmemesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan
başvuru sahibince, tutanakta yer almayan bu bilginin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
37’nci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.6.1’inci maddesi uyarınca bilgi eksikliği
kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan hususa yönelik
iddiası da yerinde bulunmamıştır.
Bununla birlikte, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Ek.O-6 numaralı Satış
Tutarı Tespit Tutanağı Standart Formu’nun ek kısmında, fiyat teklifi alınan firmaya ait imza
sirküleri ve ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin bulunduğu, mükellef ile meslek
mensubu arasında imzalanan sözleşmenin anılan standart formda bulunmadığı, dolayısıyla
aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında tutanak ile birlikte firmaya ait imza sirkülerinin ve
meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmasının yeterli olduğu anlaşılmıştır. Bu
nedenle, Lami Salman’a ait faaliyet belgesini açıklamaları kapsamında sunan başvuru
sahibinin teklifinin, fiyat teklifini veren şirket ile meslek mensubu arasında imzalanan ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
sunulması zorunlu olmayan sözleşme esas alınarak ve anılan sözleşmenin 01.01.2017-
31.12.2017 tarihleri arasını kapsadığı, ihale tarihini veya açıklama verilen tarihi
kapsamadığından hareketle açıklamaların mevzuata uygun olmadığı yönündeki
değerlendirmenin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Ocakların Temini” başlıklı 33.1’inci maddesinde “Bu işte
malzeme ocakları yükleniciler tarafından temin edilecektir. Ancak yüklenicinin talebi halinde
idareye ait uygun olan malzeme ocakları kullandırabilir. Malzeme ocaklarının temin
edilmesinden dolayı teklif fiyatlarında bir değişiklik yapılmayacaktır.
İdareye ait ocakların kullanılması durumunda;
a)Malzeme ocaklarının işletilmesi sırasında kullanılan yolların bakım-onarım ve trafik
işaretlemesi ocağı işleten yüklenici tarafından yapılacaktır.
b)Malzeme ocaklarının işletilmesi Karayolları Genel Müdürlüğünün 2008/21 sayılı İç
Genelgesi doğrultusunda işletilip, iş bitiminde teslim edilecektir.
Ocakta 3213 sayılı Maden Kanunu ve 2872 Sayılı Çevre Kanunu ile ilgili Yönetmelik
ve 2008/21 sayılı İç Genelge hükümlerine uygun olarak çalışma yapılacaktır.
c)İşin geçici kabul aşamasında ocak sahaları için bölge müdürlüğünce tespit edilen
komisyon idareye ait ocakların 3213 sayılı Maden Kanunu ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun
ilgili yönetmelikleri ile 2008/21 sayılı İç Genelge hükümlerine göre teslim
edilmesine/alınmasına müteakip geçici kabul işlemleri başlatılır.
d)Yükleniciler depo yerlerini iş devam ederken ve bitiminde Karayolları Genel
Müdürlüğünün İç Genelgelerine göre güvenli ve düzenli bir şekilde kullanacaktır. Aksi
takdirde gerek çalışmalar esnasında gerekse işin bitiminden sonra depo yerlerinde yapılan
çalışmalardan dolayı oluşacak her türlü zarar ve ziyanlardan yüklenici sorumludur.
e)İdareye ait malzeme ocaklarında yüklenicinin üçüncü şahıslara vereceği zararlardan
yine yüklenici sorumludur.
f)İnşaat süresince malzeme ocaklarından herhangi birinin bırakılması veya yeni
ocaklar kullanılması için yüklenici İdareye yazılı teklifte bulunabilir. Ancak bu teklifin
yapılması, İdarece kabulü veya reddi süre, tazminat vs. bakımından yüklenicinin herhangi bir
istek veya itirazına hak vermez.
g)Yüklenici, İdarece yeniden kullanılması kabul veya kararlaştırılan ocakları,
kendisine yapılacak yazılı tebligat tarihinden itibaren kullanmaya ve bunların tağdiye
sınırları içine başka bir ocaktan malzeme getirmemeye ve aynı şekilde terkedilen ocakları
derhal durdurmaya ve bu hususlarda düzenlenecek teslim veya iptal tutanaklarını derhal
imzalamaya mecburdur.
h)Gerek İdarenin emri ve gerek yüklenicinin teklifi sonunda kullanılması veya terki
kararlaştırılan ocaklar tutanakla tespit edilir ve bu tutanağa eski ocak durumuna göre
çekilmiş malzemenin miktar, yer ve durumunu, yeni ocak durumuna göre yeni ekonomik
tağdiye sınırlarını gösterir bir şema eklenir.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
İdare tarafından sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen 26.04.2018
tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde, “U01” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde
yer alan “PM alttemelin ve PM temelin plentten yola nakli” analiz girdisi için, “S07” poz
numaralı iş kalemi içeriğinde bulunan “Taş Nakli” analiz girdisi için “T2” poz numaralı iş
kalemi içeriğinde bulunan “Dolguya Su Nakli” ve “Ariyet Ocağından Getirilecek veya
Depoya Gidecek Kazının Taşınması” analiz girdisi için verilecek birim fiyatların
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
hesaplanması için gerekli olan taşıma formüllerine yer verildiği, ancak taşıma formüllerinde
dikkate alınacak mesafelerine ilişkin açıklama isteme yazısında herhangi bir bilginin yer
almadığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, başvuru sahibinin “U01” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde
yer alan “PM alttemelin ve PM temelin plentten yola nakli” analiz girdisi için idare tarafından
verilen formül kullanılarak hesaplama yapıldığı, söz konusu analiz girdisinin plentte üretilen
temel ve alttemel malzemesinin işin yapılacağı yola taşınmasını ifade ettiği, başvuru sahibi
tarafından aşırı düşük teklif açıklamalası kapsamında sunulan itinererde konkasör, mekanik
stabilizasyon plenti ve asfalt plentinin işin yapılacağı güzergah üzerinde bulunan “47+600
km” konumundan 2,3 km uzaklıkta bulunan ve Vektörel-Kalkedon İş Ortaklığı tarafından
işletilen idareye ait taş ocağının bulunduğu belirtilen konum güzergahında ve ana yola 100
metre mesafede kurulmasının planlandığı, bu doğrultuda ihale konusu işin yapılacağı
güzergahın ve plentlerin kurulması düşünülen bölgenin mesafesi dikkate alınarak bahse konu
analiz girdisi için ağırlıklı ortalama taşıma mesafesinin 17,3 km olarak hesaplandığı
anlaşılmıştır.
İhale dokümanında mekanik stabilizasyon plentinin nerede kurulacağına yönelik
düzenleme bulunmadığı ve uyuşmazlığa konu analiz girdisi için öngörülmesi istenen asgari
mesafenin ne olacağı hususunda da idare tarafından belirleme yapılmadığı dikkate
alındığında, başvuru sahibinin açıklamaları kapsamında sunmuş olduğu itinererde yer alan
temel ve alttemel malzemesinin, işin yapılacağı yola nakli ile ilgili yapmış olduğu
hesaplamaların makul olduğu, diğer taraftan idare tarafından yaklaşık maliyetin hesaplanması
aşamasında söz konusu mesafe 20 km olarak öngörülmüş olsa da, ihale dokümanında veya
aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde mekanik stabilizasyon plentinin kurulması gereken
yer net bir şekilde belirtilmediğinden açıklama sunan isteklilerin idarenin öngördüğü
mesafeyi birebir aynı hesaplamasının beklenemeyeceği anlaşıldığından söz konusu analiz
girdisi için sunulan açıklamaların yeterli olduğu sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan “S07” poz numaralı iş kalemi içeriğinde bulunan “Taş Nakli” analiz
girdisi için başvuru sahibi tarafından öngörülen birim fiyatın, idare tarafından verilen formül
esas alınarak hesaplandığı ve anılan formülde taşıma mesafesinin 17 km olarak öngörüldüğü
anlaşılmıştır. Bahse konu taş nakli için öngörülen mesafenin nasıl hesaplandığına yönelik
olarak sunulan ocak itinireri incelendiğinde, başvuru sahibinin ihale konusu işin yapılacağı
güzergahta “47+600” km konumundan 2,3 km iç kısımda bulunduğu belirtilen ve idare malı
ve Vektörel-Kalkedon Adi Ortaklığı işletmesinde olan taş ocağı (Taş Ocağı-1) ile “79+552”
konumundan 6,5 km uzaklıkta olduğu belirtilen Çelebi-Knauf taş ocağının (Taş Ocağı-2)
kullanılacağının belirtildiği, yapılan hesaplamada yolun 41+500 ve 47+600 km’lik kısmı ile
47+600 - 63+576 km’lik kısmına Taş Ocağı 1’den, 63+576 – 79+552 km’lik kısmına ise Taş
Ocağı 2’den taş naklinin yapılacağı belirtilerek üç bölge için ortalama taşıma mesafesinin
10,175 km olarak hesaplandığı, işin yapılacağı güzergahtaki 79+552 - 86+676 km’lik
mesafenin ise yapılan hesaplamada dikkate alınmadığı görülmüştür.
İhale dokümanında malzeme ocaklarının yükleniciler tarafından temin edileceği
belirtilmiştir. Ayrıca aşırı düşük teklif sorgulama yazısında taş nakline ilişkin kullanılması
gereken asgari mesafeye ilişkin olarak isteklilere bilgi verilmemiştir. Bu çerçevede, aşırı
düşük teklif açıklaması sunacak isteklilerin, sunacakları itinerer üzerinden gösterilecekleri
konumlar yardımıyla taşıma formülünde kullanılacak mesafeleri hesaplamaları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
gerekmektedir. Başvuru sahibi tarafından taş nakline ilişkin açıklamaların da bu şekilde
yapıldığı, taş nakli için dikkate alınacak mesafenin ortalama 10,175 km olarak hesaplandığı,
ancak uyuşmazlığa konu analiz girdisinde söz konusu mesafenin 17 km olarak dikkate
alındığı, idare tarafından yaklaşık maliyetin hesaplanması aşamasında ise söz konusu
mesafenin 40 km olarak esas alındığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, her ne kadar taş nakli için başvuru sahibi tarafından itinerer üzerinde
nakliye mesafesi hesaplanmış olsa da, ihale konusu iş kapsamında yer alan 79+552 - 86+676
km’lik mesafe için başvuru sahibince hesaplama yapılmadığı ve idarenin taş nakli için 40 km
mesafe öngörmesine karşılık başvuru sahibinin 17 km mesafe hesapladığı da göz önüne
alındığında, başvuru sahibinin öngördüğü mesafenin makul kabul edilemeyeceği anlaşılmış
ve başvuru sahibinin bahse konu analiz girdisine yönelik iddiası yerinde görülmemiştir.
Öte yandan “T2” poz numaralı iş kaleminin içeriğinde yer alan “Dolguya Su Nakli”
başlıklı analiz girdisinin idare tarafından verilen formül yardımıyla açıklandığı, söz konusu
formülde yer alan mesafenin 5 km olarak öngörüldüğü, ihale dokümanında ve aşırı düşük
teklif sorgulama yazısında anılan formülde kullanılacak mesafeye ilişkin bilgi verilmediği,
söz konusu mesafenin yaklaşık maliyetin hesaplanması aşamasında idare tarafından 6 km
olarak alındığı, başvuru sahibi tarafından sunulan itinererde ise su nakline ilişkin olarak “Su
nakliye mesafesi için Köprüköy mevkiindeki su kaynağı ve yol üstü tesislerden karşılanacak
olup mesafe 5 km. alınmıştır.” açıklamasına yer verildiği, su naklinde kullanılan mesafeye
ilişkin başvuru sahibince mesafe hesaplamasına ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında herhangi bir belge sunulmadığı görülmüştür.
Bu itibarla, her ne kadar dolguda kullanılacak suyun nakliye mesafesine ilişkin olarak
idare tarafından ihale dokümanında ve sorgulama yazısında açıklama yapılmamış olsa da,
başvuru sahibi tarafından anılan analiz için öngörülen 5 km’lik mesafenin nasıl
hesaplandığına ilişkin hesaplamaya yer verilmediği, sadece suyun Köprüköy mevkiindeki su
kaynağı ile yol üzerindeki tesislerden karşılanacağının belirtildiği, bu doğrultuda su nakli için
öngörülen 5 km’lik mesafenin kabul edilebilir bir şekilde açıklanamadığı anlaşıldığından
başvuru sahibinin bahse konu analiz girdisine yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Bahsi geçen “T2” poz numaralı iş kalemi içeriğinde bulunan “Ariyet Ocağından
Getirilecek veya Depoya Gidecek Kazının Taşınması F=Kx0,00034 x VM - 0,0034 x K”
analiz girdisinin başvuru sahibi tarafından idarece verilen formül esas alınarak hesaplandığı,
bahse konu formülde yer alan mesafenin ise 5,5 km olarak öngörüldüğü görülmüştür.
İhale dokümanında hangi ariyet ocaklarının kullanılacağına yönelik düzenleme
bulunmadığı ve uyuşmazlığa konu analiz girdisi için öngörülmesi istenen asgari mesafenin ne
olacağı hususunda da idare tarafından sorgulama yazısında belirleme yapılmadığı dikkate
alındığında, başvuru sahibinin açıklamaları kapsamında sunmuş olduğu itinererde göstermiş
olduğu ariyet ocakları vasıtasıyla yapılan hesaplamaların kabul edilebilir olduğu, diğer
taraftan idare tarafından yaklaşık maliyetin hesaplanması aşamasında söz konusu mesafe 6
km olarak öngörülmüş olsa da, ihale dokümanında veya aşırı düşük teklif sorgulama yazısı
ekinde ariyet ocaklarının bulunması gereken yer net bir şekilde belirtilmediğinden açıklama
sunan isteklilerin idarenin öngördüğü mesafeyi birebir aynı hesaplamasının beklenemeyeceği
değerlendirildiğinden söz konusu analiz girdisi için sunulan açıklamaların yeterli olduğu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu
maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve
analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde
yazılabilecektir.
39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif
edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate
alınmayacaktır…” açıklamaları,
Anılan Tebliğin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde
“…45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir…”
açıklamaları yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat açıklamalarından, isteklilerin analiz girdilerine
virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde teklif verebileceği ancak
toplam teklif tutarının virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanacağı,
ayrıca analizlerde çarpım ve toplama hatası bulunması durumunda hatanın ihale
komisyonunca re’sen düzeltileceği ve düzeltilmiş analiz fiyatının ilgili analizde teklif fiyatını
aştığı takdirde isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, “S07” poz numaralı iş
kalemi içeriğinde bulunan “Taş Nakli” analiz girdisinin 1,25 m³ olarak belirlenen miktarına
taşıma nakli formülü kullanılarak 9,66 TL birim fiyat teklif edildiği ve anılan analiz girdisine
toplam 12,07125 TL fiyat öngörüldüğü görülmüştür. Ancak 1,25 x 9,66 TL işleminin
sonucunun 12,075 TL olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin söz konusu analiz girdisinde
çarpım hatası yaptığı tespit edilmiştir. Bahse konu analiz girdisine 12,075 TL teklif edildiği
değerlendirilerek re’sen düzeltme yapıldığında, iş kalemi içeriğinde bulunan analiz
girdilerinin toplam tutarının 109,8357 TL’ye tekabül ettiği, anılan tutara kâr ve genel giderler
bedeli olarak belirlenen 0,17 TL eklendiğinde iş kalemine teklif edilen toplam tutarın
110,0057 TL’ye tekabül ettiği anlaşılmıştır. Bahse konu tutarın iş kalemine verilen 110,00
TL’nin üzerinde olduğu görüldüğünden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde
yer alan düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatının üzerinde bulunan isteklilerin teklifinin
reddedilmesi gerektiği yönündeki mevzuat açıklamaları gereğince başvuru sahibinin teklifinin
reddedilmesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
Diğer taraftan “K02” poz numaralı iş kalemi içeriğinde bulunan “Depoya Gidecek
Foraj Kazısının Taşınması” analiz girdisinin 1,131 m³ olarak belirlenen miktarına taşıma nakli
formülü kullanılarak 1,23 TL birim fiyat teklif edildiği ve anılan analiz girdisine toplam
1,38548 TL fiyat öngörüldüğü görülmüştür. Ancak 1,131 x 1,23 TL işleminin sonucunun
1,39113 TL olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin söz konusu analiz girdisinde çarpım hatası
yaptığı tespit edilmiştir. Bahse konu analiz girdisine 1,39113 TL teklif edildiği
değerlendirilerek re’sen düzeltme yapıldığında, iş kalemi içeriğinde bulunan analiz
girdilerinin toplam tutarının 453,3606 TL’ye tekabül ettiği, anılan tutara kâr ve genel giderler
bedeli olarak belirlenen 11,65 TL eklendiğinde iş kalemine teklif edilen toplam tutarın
465,0106 TL’ye tekabül ettiği anlaşılmıştır. Bahse konu tutarın, iş kalemine verilen 465,00
TL’nin üzerinde olduğu görüldüğünden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde
yer alan düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatının üzerinde bulunan isteklilerin teklifinin
reddedilmesi gerektiği yönündeki mevzuat açıklamaları gereğince başvuru sahibinin teklifinin
reddedilmesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Esasta oybirliği gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
KISMEN KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları hakkında
“itirazen şikayet başvurusunun reddine”
Kurul çoğunluğunca
karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği ikinci iddiası
kapsamında yapılan incelemeye göre;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük
teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit
edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse
açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl
değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.
Anılan maddelerde yer alan düzenlemelere uygun şekilde İdari Şartname’nin “Sınır
değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük
teklif açıklaması isteneceği düzenlenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği
açıklanmıştır. Başvuru sahibi de bu açıklamaya uygun şekilde açıklama yapılması istenilen
“K02”, “K04” ve “S07” poz numaralı iş kalemleri içinde yer alan “C30/37 Beton Harcı Hazır
Beton Harçları” analiz girdisi ile “S04” poz numaralı iş kaleminin içinde bulunan “C25/30
Beton Harcı Hazır Beton Harçları” analiz girdisinin Nural İnş. Ltd. Şti. firmasından alınan
fiyat teklifiyle açıklandığı, söz konusu fiyat teklifinin nakliye dahil olarak hazırlandığı
görülmüştür.
Kurul çoğunluğunca başvuru sahibinin “C30/37 beton harcı hazır beton harçları”,
“C25/30 Beton Harcı Hazır Beton Harçları” analiz girdileri için yapmış olduğu açıklama,
fiyat teklifi veren firmanın adresi (Diyarbakır) ile ihale konusu işin yapılacağı yer (Ankara)
arasındaki karayolu ulaşım mesafesinin yaklaşık 800 km olduğu, söz konusu yolların
otomobiller için tahmini varış süresinin 9 ila 11 saat arasında değiştiği, ancak yüklü
kamyonların hız kapasiteleri ve kanunen belirlenen hız limitleri çerçevesinde bahse konu
mesafenin belirtilen süreden çok daha uzun sürede gerçekleştirilebileceği, Karayolu Teknik
Şartnamesi’nde yer alan açıklamalar uyarınca beton harcının niteliği gereği yaklaşık 2 saat
süreyle teknik vasıflarını koruyabilen bir malzeme türü olduğu, dolayısıyla en geç bu süre
içerisinde iş yerine tesliminin gerektiği, her ne kadar ihale mevzuatında fiyat tekliflerinin işin
gerçekleştirileceği yere yakın yerden alınma zorunluluğu bulunmamakta ise de, beton
harcının söz konusu zaman aralığı içerisinde fiyat teklifinin alındığı yerden (Diyarbakır) işin
yapım yerine (Ankara) teknik özellikleri bozulmadan naklinin yapılabilmesinin teknik olarak
mümkün bulunmadığı, beton harcının sınırsız mesafe ve sınırsız sürede teslim edilebilecek bir
emtia cinsi olmadığı ve başvuru sahibi tarafından anılan hususta teknik bir çözüm
sunulmadığı dikkate alındığında sunulan fiyat teklifinin idarece yeterli bulunmamasının
mevzuata aykırılık teşkil etmediği, aksi takdirde fen ve sanat kurallarına uygun imalat yapma
yükümlülüğü bulunan yüklenicinin, bu yükümlülüğü dikkate alınmaksızın aşırı düşük
teklifinin değerlendirilmesine yol açabileceği, bu durumun ise aşırı düşük teklif sorgulaması
uygulaması ile hedeflenen amacın yerine getirilmesine mani olabileceği gerekçesiyle uygun
bulunmamıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde yer alan açıklamalar, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş
kalemlerinin teklif edilen fiyatlar üzerinden nasıl gerçekleştirilebileceğinin belgelerle
tevsikine (ispatına) yöneliktir. Anılan madde açıklamalarında ve ihale mevzuatında, açıklama
istenen iş kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı
yerde faaliyet gösteren firmalardan alınacağını zorunlu kılan bir düzenleme yer almadığı gibi
açıklanması istenilen iş kalemine ilişkin malzemenin sözleşmenin yürütümü (işin yapımı)
aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin edilmesini zorunlu kılan bir düzenleme de yer
almamaktadır. Yukarıda da belirtildiği üzere açıklanması istenilen iş kalemi için üçüncü
kişilerden alınan fiyat teklifi sadece o iş kaleminin teklif edilen fiyata yapılabilirliğinin
tevsikine yönelik olup, fiyat teklifi veren firmadan temin edileceği anlamına gelmemektedir.
Tebliğin 45’inci maddesi dikkate alındığında, fiyat teklifleri işin yapılacağı yerde faaliyet
gösteren firmalardan alınabileceği gibi işin yapılacağı yer haricinde faaliyet gösteren
firmalardan da alınabilecek olup bu hususu sınırlayan bir mevzuat düzenlemesi de
bulunmamaktadır.
Ayrıca fiyat teklifinde ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerde
söz konusu malzemenin işin yapımı aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin
edileceğine yönelik istekli tarafından herhangi bir beyanda ya da taahhütte bulunulmamışsa,
bu malzemenin işin yapımı aşamasında başka bir firmadan da temin edilebileceği ve bu
hususu engelleyen bir mevzuat düzenlemesinin bulunmadığı, ayrıca malzemenin teknik
özelliklerine uygun olarak teslim edilmesinin de sözleşme gereği zorunlu olduğu dikkate
alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması aşamasında uyuşmazlığa konu malzemeye ilişkin
olmak üzere kullanılacak malzemenin teknik özelliklerinin uygun olup olmadığının
sözleşmenin yürütümü (işin yapımı), kontrol, muayene ve kabul aşamasında
değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Kurulun, başvuru konusu hususa benzer bir konuya ilişkin aldığı karar hakkında açılan
davada İdare Mahkemesince alınan “davanın reddi” kararının temyiz incelemesi sonucunda
Danıştay Onüçüncü Dairesinin 12.07.2017 tarih ve E:2017/1426, K:2017/2287 sayılı kararı
da bu yöndedir.
Yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler neticesinde, açıklama istenen iş
kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı yerde faaliyet
gösteren firmalardan alınacağını zorunlu kılan bir düzenleme ile açıklanması istenen iş
kalemine ilişkin malzemenin sözleşmenin yürütümü (işin yapımı) aşamasında fiyat teklifi
alınan firmadan temin edilmesini zorunlu kılan bir düzenlemenin de yer almadığı, söz konusu
malzemenin işin yapımı aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin edileceğine yönelik
istekli tarafından herhangi bir beyanda ve taahhütte bulunulmadığı, malzemenin teknik
özelliklerinin uygun olup olmadığının sözleşmenin yürütümü (işin yapımı), kontrol, muayene
ve kabul aşamasında değerlendirilmesi gerektiği, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif
açıklaması istenen “K02”, “K04” ve “S07” poz numaralı iş kalemleri içinde yer alan “C30/37
Beton Harcı Hazır Beton Harçları” analiz girdisi ile “S04” poz numaralı iş kaleminin içinde
bulunan “C25/30 Beton Harcı Hazır Beton Harçları” analiz girdisine ilişkin yapmış olduğu
açıklamanın ihale mevzuatına uygun olduğu, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif
açıklamalarının Kurul çoğunluğunca ikinci iddia bakımından uygun bulunmamasında
mevzuata uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin ikinci iddiasında yer verdiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/038
: 28
: 05.07.2018
: 2018/UY.II-1275
hususun değerlendirme dışı bırakma gerekçesi olamayacağı değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; incelemeye konu ihalede başvuru sahibinin ikinci iddiasına
ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda, yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler
doğrultusunda ikinci iddiada yer alan husus bakımından aşırı düşük teklif açıklaması
“itirazen şikayet başvurusunun
mevzuata uygun bulunduğundan, Kurul çoğunluğunca alınan
reddi kararına”
katılmakla birlikte, kararda yer alan ikinci iddia ile ilgili yapılan tespit ve
değerlendirmelere katılmıyoruz.