Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
/
2017/69751-(Silifke-Mut) Ayr- Gülnar Yolu Km: 0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/69751
Başvuru Sahibi
Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. - Dikiciler İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı VEKİLİ: Av. Ali Yüksel ÖZMEN
İdare
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Silifke-Mut) Ayr- Gülnar Yolu Km: 0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
BAŞVURU SAHİBİ:
Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. - Dikiciler İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş
Ortaklığı,
VEKİLİ:
Av. Ali Yüksel ÖZMEN
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/69751 İhale Kayıt Numaralı “(Silifke-Mut) Ayr- Gülnar Yolu Km: 0+000-50+384,03
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri
(İkmal) Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 23.03.2017 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “(Silifke-Mut) Ayr - Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri,
Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi”
ihalesine ilişkin olarak Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. - Dikiciler İnş.
Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 20.02.2018 tarih ve 13200 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 20.02.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/299 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarece yapılan değerlendirme neticesinde ihale
konusu işin Feza Taah. A.Ş.nin uhdesinde bırakıldığı ve kendi tekliflerinin aşırı düşük teklif
açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle reddedildiği, idareye yaptıkları şikâyet
başvurusunun uygun bulunmaması üzerine itirazen şikayet başvurusunda bulundukları,
itirazen şikâyet başvurularına ilişkin Kamu İhale Kurulunca yapılan inceleme neticesinde
alınan 12.07.2017 tarih 2017/UY.II-1874 sayılı karar ile itirazen şikayet başvurusunun
reddine karar verildiği, bu kararın iptali için dava açıldığı ve Ankara 7. İdare Mahkemesince
yapılan yargılama neticesinde 15.12.2017 tarih E.2017/2495 ve K.2017/3516 sayılı karar ile
İş Ortaklıklarının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönündeki Kurul kararının yerinde
bulunmadığına karar verildiği ve Kamu İhale Kurulu tarafından mahkeme kararının
uygulanmasını teminen 23.11.2017 tarih 2017/MK-467 sayılı Kurul kararı alındığı, ancak
ihaleyi yapan Bölge Müdürlüğünce iş ortaklılarının teklifinin değerlendirmeye alınarak
tarafları ile sözleşme imzalanması gerekirken 3 aydır karar alınmadığı ve karardan sonra aylar
geçmesine rağmen sözleşmenin halen imzalanmadığı, oysaki 2577 sayılı İdari Yargılama
Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında mahkemelerin esasa ve yürütmenin
durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye
veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceğinin hüküm altına alındığı,
Diğer yandan 15.02.2017 tarihinde taraflarına tebliğ edilen yazı ile idarece Mersin
Valiliğinin talebi üzerine ihalenin iptal edildiğinin bildirildiği, ilgili yazıda Mersin Valiliğinin
köprülü kavşak ve bir kısım imalatların yapılması gerektiğini belirtir yazıdan bahisle idarece
söz konusu imalatların bu ihale kapsamında yapılamayacağının gerekçe olarak belirlendiği,
ancak bu aşamada ihalenin iptal edilmesinin Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı
maddesinde belirtilen kaynakların verimli kullanılması, saydamlık, eşitlik ilkelerine aykırılık
taşıdığı, Mersin Valiliğinin bu talebinin ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında idareye
ulaşması halinde ihalenin iptali sebebi sayılabileceği, ancak işin yapımı sırasında böyle bir
talebin ihalenin iptaline gerekçe oluşturamayacağı ve bu nitelikte durumların ihalelerin
sürekli iptal edilme ve yeniden ihaleye çıkılma ve dolayısı ile kamu hizmetinin aksaması,
kaynakların verimli kullanılmaması, kamu zararı, telafisi güç ve imkânsız zararların oluşması,
yeni yapılan ihale ile eskisi arasındaki farklar oluşması gibi durumları ortaya çıkaracağı, kaldı
ki Valilik tarafından talebi yapılan işler ile ilgili ayrıca ihale yapılabilmesinin mümkün
olduğu, bu sebeple ihalenin iptali kararının hukuka aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı:(Silifke-Mut) Ayr- Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri,
Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986E040380-2016E040160
c) Miktarı (fiziki) ve türü: 1.470.000 m3 yarma ve yan ariyet kazısı yapılması ve
kullanılması, 253.765 ton Plent-miks alttemel ve/veya plent-miks temel yapılması ve Birim
Fiyat Teklif Cetvelinde belirtilen cins ve miktarda muhtelif işlerin yapılması yapım işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer:(Silifke-Mut) Ayr.- Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale
üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme
imzalanacaktır.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır
değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar
üzerinden alınır.” düzenlemesine,
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde
“35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da
dikkate alınarak belirlenecektir…” düzenlemesine,
“Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede uygulanacak sınır değer
katsayısı (N) = 1,00 belirlenmiştir. Resmi Gazete Tarih: 04.12.2015 Resmi Gazete Sayısı:
2955 2…” düzenlemesine yer verilmiştir.
İnceleme konusu ihale Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 23.03.2017
tarihinde birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen “Silifke-Mut Ayr-Gülnar Yolu
Km:0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve
Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi”dir.
Yapılan inceleme neticesinde başvuru konusu ihalede 102 adet ihale dokümanının
satın alındığı, ihaleye 65 isteklinin katıldığı, söz konusu ihaleye teklif veren isteklilerden 8
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,
İhale komisyonunca yapılan hesaplama sonucu aşırı düşük teklif sınır değerin
34.691.806,34 TL olarak hesaplandığı ve EKAP üzerinden gönderilen 11.04.2017 tarihli
yazılar ile sınır değerin altında teklif verdiği tespit edilen başvuru sahibi Mehmet Ali Ünal
İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. - Dikiciler İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı dahil
olmak üzere 29 istekliden 4 iş grubuna ilişkin (6100/P, 2200/P, 17.002/P, 16.122/P-1 poz
numaralı paçal iş kalemleri) aşırı düşük teklif açıklama talep edildiği,
Teklifi sınır değerin altında kalan 23 istekli tarafından süresi içerisinde yazılı
açıklamada bulunulmadığından bu isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif
açıklamasında bulunan diğer istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaların ise ihale
komisyonunca çeşitli gerekçelerle yeterli görülmeyerek başvuru sahibi istekli dâhil 6
isteklinin tekliflerinin reddedildiği ve söz konusu ihalenin 23.05.2017 tarihli ihale komisyonu
kararı ile Feza Taahhüt Anonim Şirketinin üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Bunun üzerine Kzk İnşaat A.Ş. - Kızılırmak İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. İş Ortaklığı,
Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile başvuru sahibi Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt
Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Dikiciler İnşaat Madencilik San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmamasına karşı şikâyet ve
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
Söz konusu itirazen şikâyet başvuruları kapsamında Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt
Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Dikiciler İnşaat Madencilik San. ve Tic. A.Ş. İş
Ortaklığının başvurusuna ilişkin Kurumca alınan 12.07.2017 tarihli ve 2017/UY.II-1874 sayılı
Kurul kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının fıkrasının (c)
bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği,
Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Mehmet Ali Ünal
İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. - Dikiciler İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
tarafından açılan davada Ankara 7. İdare Mahkemesinin 24.10.2017 tarihli ve E:2017/2495
sayılı kararı ile “… Açıklanan nedenlerle; dava konusu kararın “davacının 2. iddiası
bakımından beton harcının söz konusu zaman aralığı içerisinde fiyat teklifinin alındığı yerden
işin yapım yerine teknik özellikleri bozulmadan naklinin yapılabilmesinin fen ve sanat
kurallarına uygun olmadığı gerekçesiyle itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin
kısmının” hukuka aykırı olduğu saptandığından; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu
işlemin bu kısmı yönünden, uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577
sayılı Kanun'un 27/2 maddesi İle aranan koşulların yönünden gerçekleştiği anlaşıldığından
,
teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına davanın diğer kısmı yönünden ise aynı
madde ile aranan koşullar oluşmadığından yürütmeyi durdurma isteminin reddine…”
şeklinde gerekçe belirtilerek itirazen şikâyet başvurusu kapsamında incelemesi yapılan 2’nci
iddianın yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği,
İlgili Mahkeme kararının uygulanmasını teminen alınan 23.11.2017 tarih ve
2017/MK-467 sayılı Kurul kararı ile de 12.07.2017 tarihli ve 2017/UY.II-1874 sayılı Kurul
kararının 2’nci iddia ile ilgili kısmının iptaline ve anılan Mahkeme kararında belirtilen
gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b)
bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Aktarılan gelişmeler doğrultusunda idarece yürütülen işlemler incelendiğinde
12.07.2017 tarihli ve 2017/UY.II-1874 sayılı Kurul kararı sonrasında idare tarafından yeniden
değerlendirme yapıldığı, 02.08.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin yine Feza
Taahhüt Anonim Şirketinin üzerinde bırakıldığı ve anılan istekli ile 16.10.2017 tarihinde
sözleşme imzalanarak 25.10.2017 tarihinde işe başlandığı belirlenmiştir. Ancak Ankara 7.
İdare Mahkemesinin 24.10.2017 tarihli ve E:2017/2495 sayılı kararı ile Kamu İhale
Kurulunun söz konusu kararının 2'nci iddia ile ilgili kısmının yürütmesinin durdurulmasına
karar verilmesi üzerine ihale komisyonunun yeniden toplandığı ve Feza Taahhüt Anonim
Şirketi ile yapılan sözleşmenin Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nde belirtilen usuller
doğrultusunda tasfiyesinin yapılmasına karar verildiği ve 10.01.2018 tarihli Yapım İşleri
Tasfiye Geçici Kabul Tutanağı ile işin tasfiyesinin yapılarak sözleşmenin sonlandırıldığı
anlaşılmıştır.
Öte yandan bu süreçte Mersin Valiliğince ihaleyi yapan Bölge Müdürlüğünden Silifke-
Mut yolunun Gülnar ayrımında mevcutta yer alan hemzemin kavşağın köprülü kavşak
yapılması ve Silifke-Gülnar Yolunun Gökbelen mahallesinin içinden geçen kesiminde can ve
mal güvenliğinin artırılması adına yolun yerleşim yeri dışına alınması talebinde bulunulduğu
ve bu talebin idarece uygun görüldüğü anlaşılmıştır. Gelen talep doğrultusunda idarece
yapılan değerlendirme neticesinde ihale konusu işte farklı seviyeli kavşak ve varyant
kesiminin yapılmasıyla oluşacak değişikliğin söz konusu ihale kapsamında yapılacak bir iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
artışıyla karşılanabilecek düzeyde olmadığının tespit edildiği ve bu durumun idare tarafından
ihalenin iptalini gerektirecek nitelikte bir gerekçe olarak değerlendirildiği ve ihalenin
14.02.2018 tarihli ihale komisyonu kararı üzerine ihale yetkilisi tarafından iptal edildiği
anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci
fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez..) Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme
gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “… İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır...” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan 4734 sayılı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin
iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarına ve
dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanıdığı, bunun yanında anılan Kanun’un 40’ıncı
maddesinin altıncı fıkrası ile ihale komisyonu kararı üzerine, ihale yetkililerine de ihale
komisyonu kararının alınmasından itibaren 5 iş günü içerisinde yapacakları inceleme
sonucunda gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle ihalenin iptal edilmesi hususunda takdir
yetkisi verildiği anlaşılmakla birlikte, bu takdir yetkisi mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde
olmadığından, takdir yetkisinin anayasal ilkeler çerçevesinde, eşitlik ilkesine uygun şekilde,
kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması, tesis edilen iptal işleminin
gerekçelerinin açıkça ortaya konulması ve somut olaya ilişkin öğelerin hesaba katılarak
objektif ve net tespitlerde bulunulması gerekmektedir. Bu kapsamda başvuru konusu ihalenin
iptal gerekçeleri değerlendirildiğinde;
Şikâyete konu yapım işinin kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle
ihaleye çıkıldığı, teklif türünün belirlenmesine ilişkin formda kesin proje ile ihaleye
çıkılmasının gerekçesinin “İşin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri
gerektirdiğinden, ayrıca uygulamada güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedeniyle
ihaleden önce uygulama projesi yapılamadığından, kesin proje üzerinden birim fiyat teklif
alınmak suretiyle ihale edilmesi gerekmektedir.” şeklinde belirtildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
İhaleyi yapan idarenin Karayolları Genel Müdürlüğü Yol Yapım Dairesi
Başkanlığından ihale yapma ve harcama yetkisi talebine ilişkin 20.12.2016 tarihli ve 49285
sayılı yazısında ise “Yolun Adı: Silifke-Mut) Ayr.-Gülnar Yolu Km:0+000-54+384,03
Arasında Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İkmal
İnşaatı Yapım İşi,
…
Gerekçe: Km: 0+000-3+000, Km:9+000-10+200 ve Km:16+900-31+000 ile
Km:31+000-50+384 arasında önceki ihalelerde yapımı eksik kalan işlerin mevcut ihale
bünyesinde tamamlanması mümkün olmayıp, standardı çok düşük olan yolun projeli yapılarak
trafik, can ve mal güvenliğinin sağlanması, ayrıca, yörenin ekonomik ve turizm potansiyelinin
arttırılması açısından önem arz etmektedir…” ifadelerine yer verildiği,
Birim fiyat teklif cetvelinin 17 adet iş kaleminden oluştuğu ve yaklaşık maliyetinin
48.057.106,87 TL olarak hesaplandığı, kullanılabilir ödenek tutarının ise 56.707.386,10 TL
olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Diğer taraftan yukarıda aktarılan işlemler kapsamında 14.02.2018 tarihli ihale
komisyonu kararında Mersin Valiliğinin 17.11.2017 tarihli ve 34927273-889 sayılı yazısına
atıf yapılarak Silifke-Mut yolunun Gülnar ayrımında mevcutta yer alan hemzemin kavşağın
köprülü kavşak yapılması ve Silifke-Gülnar Yolunun Gökbelen mahallesinin içinden geçen
kesiminde can ve mal güvenliğinin artırılması adına yolun yerleşim yeri dışına alınması
talebinin uygun görüldüğü ve yazı içeriğinde talep edilen değişikliğin söz konusu ihale
kapsamında yapılacak bir iş artışıyla karşılanabilecek nitelikte ve büyüklükte olmadığından
bahisle ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu ihale komisyonu kararında atıf yapılan Mersin Valiliğinin ilgili yazısında
ise “Silifke-Mut-Karaman Yolu Akdeniz Bölgesi’ni İç Anadolu Bölgesi’ne bağlayan ana
güzergâhlardan birisi olduğu, söz konusu güzergâhın Silifke-Mut arasındaki kesiminin Bölge
Müdürlüğünüzce yüksek standartlı olarak tünel ve viyadüklü bir şekilde projelendirilerek
imalatının devam ettiği, yol imalatının bitirilmesi durumunda söz konusu güzergâhta yoğun
bir trafik yaşanacağının değerlendirildiği, bu sebepler göz önünde bulundurulduğunda
Silifke-Mut yolundaki Gülnar ayırımında mevcutta yer alan hemzemin kavşağın köprülü
kavşak yapılmasının hem Karaman güzergâhında hem de Gülnar güzergâhında trafik
güvenliğini arttıracağı düşünülmektedir.
Gülnar İlçemizin yüksek rakımlı olması nedeniyle yaz aylarında yayla olarak
kullanıldığı, bu nedenle bahsi geçen İlçemizde özellikle yaz aylarında trafik yoğunluğunda
artışların gözlemlendiği, Silifke-Gülnar Yolu’nun Gökbelen Mevkii’nde mevcut yolun
Gökbelen Mahallesinden geçtiği, söz konusu bölgede artan trafik yoğunluğunun can ve mal
güvenliğinin korunması ve seyahat konforunun arttırılması, Gülnar İlçemizin sahil kesimi ile
irtibatını güçlendireceği, belirtilen nedenlerden ötürü Silifke-Gülnar Yolu’nun Gökbelen
Mahallesinden geçen kesiminin trafik güvenliğinin arttırılması adına yerleşim yeri dışına
alınmasının gerektiği değerlendirilmiştir.
Yukarıda belirtilen hususlarda gerekli çalışmaların yapılmasını rica ederim.”
ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Bu çerçevede idarece Mersin Valiliğinin talebi doğrultusunda yapılacak köprülü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
kavşak ve varyant kesimine ilişkin proje değişikliği kapsamında gerçekleşecek işlere ilişkin
(Gökbelen ripajı ile farklı seviyeli kavşak yapılması) çalışma yapılarak mukayeseli keşif
cetvelleri, yeni birim fiyat analizleri ile taslak projelerin hazırlandığı anlaşılmıştır. İdare
tarafından hazırlanan mukayeseli keşif cetvellerine göre proje değişikliği için ihale konusu işi
oluşturan 17 iş kaleminin 16 iş kaleminin metrajında artış ve 15 adet de yeni iş kalemi
yapılması gerektiği öngörülmüştür. Bu çerçevede yapılan hesaplamalar doğrultusunda söz
konusu proje değişikliğinin gerçekleşebilmesi için mevcut ihale konusu işte toplamda %40 iş
artışı yapılması gerektiği ortaya koyulmuştur.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve
hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının
zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme
bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla
yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Bakanlar Kurulu bu oranı sözleşme
bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”
hükmü,
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12’nci
maddesinde “(1) Sözleşme konusu işler, idare tarafından yükleniciye verilen veya yüklenici
tarafından hazırlanıp idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılır.
(2) Birim fiyatlı işlerin, onaylı uygulama projesi hazırlanmamış kısımlarına idarenin
izni olmadan başlanamaz. Aksine bir davranışın sorumluluğu yükleniciye aittir.
(3) Projelerin zemine uygulanması sırasında meydana gelen hataların sorumluluğu ve
hataların neden olduğu zararlar ve giderler yükleniciye ait olup, bunun sonucu olarak
meydana gelen hatalı işin bedeli de yükleniciye ödenmez.
(4) İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik
yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede
belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli
değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu
değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye göre
hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını
gerektirirse, bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare yükleniciye öder. Proje
değişiklikleri işin süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi de
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
idare tarafından dikkate alınır.
(5) İdarenin veya yapı denetim görevlisinin yazılı bir tebliği olmaksızın yüklenici,
projelerde herhangi bir değişiklik yaptığı takdirde sorumluluk kendisine ait olup bu gibi
değişiklikler nedeniyle bir hak iddiasında bulunamaz.
(6) İşlerin devamı sırasında yüklenici, proje uygulaması konusunda kendisine yapılan
tebliğin sözleşme hükümlerine aykırı olduğu veya bildirim konusunun fen ve sanat kurallarına
uygun olmadığı görüşüne varırsa, bu husustaki karşı görüşlerini 14 üncü madde hükümlerine
göre idareye bildirmek zorundadır. Aksi halde aynı maddenin diğer hükümlerine göre işlem
yapılır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci
maddesinde ise “(1) 12 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği
şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek
yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş
kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında
yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile
birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.
(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki
sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye
sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait
analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik
gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer
nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet
analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.
ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek
malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak
oluşturulacak analizler.
(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere,
kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı
uygulanabilir:
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer
nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış
uygulama ayına ait yerel rayiçleri.
(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek
düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak
geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı
düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal
ettirilir. Bayındırlık Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur.
Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Bayındırlık Kurulunun kararını beklemeden idare
tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.
(5) Yeni fiyatın hesabında, ikinci fıkranın (a) bendine göre, teklif analiz ile
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
kıyaslanarak bulunan analizin kullanılması halinde, bu analizin temsil ettiği iş kalemi miktarı
ile yeni tespit edilecek iş kalemi miktarının rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır.
6) İdare istediği taktirde; bir işte, sözleşmeye esas proje içinde kalan ancak
öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olduğu hallerde, ayrıca bir
yükleniciye yaptırılması mümkün olan bir işi başkasına da yaptırabilir, bundan dolayı
yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca birim fiyat teklif üzerinden
sözleşmesi imzalanan işlerde, süre hariç olmak üzere sözleşme ve ihale dokümanındaki
hükümler çerçevesinde %20 oranında iş artışı yapılabileceği, işin bu şartlar dâhilinde
tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabın genel
hükümlere göre tasfiye edileceği, ilgili Şartname düzenlemeleri uyarınca proje vb. teknik
belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkânsız olduğu hallerde,
idarece projelerde değişiklik yapabileceği belirtilmiş olup, ihale dokümanında yer almayan
yeni iş kalemlerinin oluşması durumunda bu kalemlerin bedellerinin ne şekilde
hesaplanacağına ilişkin bilgilere yer verildiği anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede incelemeye konu ihalede Mersin Valiliğinin talebinin idarece uygun
görüldüğü ve bu kapsamda idare tarafından proje çalışmaları yapıldığı, yapılan projeler
üzerinden mukayeseli keşif cetvellerinin hazırlandığı, bu cetvellerdeki hesaplamalar
neticesinde ortaya çıkan maliyetin mevcut koşullarda iş artışı kapsamında yapılamayacağı
ifade edilerek ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır. Bu hususların yanı sıra proje
değişikliği durumunda yapılacak iş artışı nedeniyle idarenin mevcut iş kalemlerinin
bazılarında miktar artışları ile daha önceden birim fiyat teklif cetvelinde bulunmayan 15 adet
yeni iş kalemi öngörmesinin isteklilerin teklif bedellerini değiştireceği de açıktır. Bir başka
ifadeyle idarenin sonradan hazırlamış olduğu metrajlar esas alınarak bir ihaleye çıkması ve
isteklilerin başvuru konusu ihalede teklif ettikleri birim fiyatları kullanmaları halinde teklif
fiyatlarda önemli değişiklikler olması muhtemeldir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler
çerçevesinde ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanmasının da kamu yararı için temel bir
gereklilik arz ettiği ortadadır. Netice itibarıyla incelenen ihalede, talepte bulunan Valilik
tarafından ifade edildiği üzere ihale konusu işte proje değişikliği yapılmamasının halkın can
ve mal güvenliği ile trafik güvenliği açısından tehlike arz ettiği, bu kapsamda mevcut ihalede
yapılacak proje değişikliği durumunda yaklaşık maliyetteki artışa neden olan iş
kalemlerindeki artışın en düşük teklifi veren başvuru sahibi isteklinin teklifine yansıtılması
sonucunda teklifteki artış oranının % 20’den fazla olduğu, ancak ilgili mevzuat kapsamında
% 20 oranında iş artışı yapılmasının mümkün kılındığı hususları dikkate alındığında idarece
tesis edilen ihalenin iptali işleminin anılan Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca idarenin
takdir yetkisi kapsamında olduğu anlaşılmış ve idarenin iptal gerekçesinde mevzuata aykırılık
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/017
: 38
: 20.03.2018
: 2018/UY.II-629
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.