Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü / 2017/599462-Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı
Bilgi
İKN
2017/599462
Başvuru Sahibi
Asmet Yapı Turizm Taahhüt ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Asmet Yapı Turizm Taahhüt ve Ticaret Anonim Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/599462 İhale Kayıt Numaralı “Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı  
İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.12.2017 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı” ihalesine  
ilişkin olarak Asmet Yapı Turizm Taahhüt ve Ticaret Anonim Şirketinin 05.03.2018 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine,  
başvuru sahibince 23.03.2018 tarih ve 19086 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.03.2018  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/498 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1- a) Söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında 01 no’lu iş kalemine ilişkin olarak; ihalede iş  
ortaklığının 46.075.954,00 TL teklif sunduğu, kalite puanı olarak minimum %23,92 ve  
maksimum %35,91 aralığı dikkate alındığında bu iş kalemine verilebilecek minimum teklif  
fiyatının 437 TL/m olarak hesaplandığı, bu poza ait açıklanması istenilen iş kalemlerinin  
“Katodik koruma, her çaptaki çelik boru dış yüzeyine bir kat tecrit yapılması, Ø2540 mm dış  
çapındaki çelik boru başlarının kaynakla bağlanması, Ø2540 mm dış çapında her çeşit çelik  
borunun döşenmesi” olduğu, “Katodik koruma” iş kalemine ilişkin olarak; söz konusu  
isteklinin teklif ettiği fiyat ile kendi fiyatları arasında 233 TLlik bir fark olduğu, bu farkın  
işçilik girdi miktarlarının azaltılmasından kaynaklandığı, söz konusu pozda belirtilen çelik  
boru bedelinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan birim fiyatlar içerisinde  
yer almadığı, dolayısıyla Tebliğ’e göre üçüncü şahıslardan fiyat teklifi almak ya da Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan birim fiyatlar içerisinde yer alan bir üst sınıf çelik  
borunun 04.768/09F26 pozundaki açıklamalar dikkate alınarak yapılabileceği, bahsedilen  
durumda da çelik boru bedelinin 2.683,59 TL/m olarak hesaplandığı, boru bedelinin %3’ü  
olan katodik korumanın (2.683,59x0,03) 80,51 TL/m olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından teklif edilen tutarın bu bedeli karşılamadığı,  
b) 01 no’lu iş kaleminin açıklanması istenilen “her çaptaki çelik boru dış yüzeyine bir  
kat tecrit yapılması” iş kalemine ilişkin olarak; bu imalata ait birim fiyatın kamu kurum ve  
kuruluşlarından sadece İller Bankasının yayınlamış olduğu birim fiyatlar içerisinde yer aldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
poz numarasının İB-36.20101 ve birim fiyatının da 11,21 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin bu iş kalemi için üçüncü kişilerden fiyat teklifi aldığı, söz konusu teklifin 2017 yılı  
İB-36.20101 pozunun karsız fiyatı olan 11,21 TLnin altında olduğu, bu fiyat teklifinde işçilik  
ve malzeme tutarlarının ayrı ayrı belirtilmediği, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.3’üncü maddesine aykırı olduğu, yapılan açıklamanın analiz formatına, birim fiyat  
tarifine ve Teknik Şartname’ye uygun olmadığı,  
c) 01 no’lu iş kaleminin açıklanması istenilen “Ø2540 mm dış çapındaki çelik boru  
başlarının kaynakla bağlanması” iş kalemine ilişkin olarak; bu pozun kamu kurum ve  
kuruluşlarına ait birim fiyatları içerisinde yer almadığı, ancak İller Bankası’nın yayınlamış  
olduğu birim fiyatlar içerisinde İB-36.020213 pozu (Dış çapı Ø2642 mm et kalınlığı 14,5 mm  
çelik boru başlarının kaynakla bağlanması (boru bedeli hariç)) ve İB-36.020208 pozunun (Dış  
çapı Ø2438 mm et kalınlığı 14,5 mm çelik boru başlarının kaynakla bağlanması (boru bedeli  
hariç)) yer aldığı, bu iki poz dikkate alınarak hesaplama yapıldığında Ø2540 mm dış  
çapındaki ve 14,5 mm et kalınlığındaki St 37 çelik borunun kaynakla bağlanmasına ilişkin  
işçilik maliyetinin 823,18 TL olduğu, Ø2540 mm dış çapındaki ve 20 mm et kalınlığındaki St  
37 çelik borunun kaynakla bağlanmasına ilişkin işçilik maliyetinin bu tutardan az  
olamayacağı, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen tutarın bu bedeli  
bile karşılamadığı, ayrıca kaynak makinesinin çalışması için gereken mazotun bedelinin teklif  
birim fiyata dahil edilmediği,  
d) 01 no’lu iş kaleminin açıklanması istenilen “Ø2540 mm dış çapında her çeşit çelik  
borunun döşenmesi” iş kalemine ilişkin olarak; bu pozun kamu kurum ve kuruluşlarına ait  
birim fiyatları içerisinde yer almadığı, ancak İller Bankasının yayınlamış olduğu birim  
fiyatlar içerisinde İB-36.06033 pozu (Ø2642 mm dış çapında her çeşit çelik borunun  
döşenmesi imalatının %25 karlı birim fiyatı 404,12 TL/m, karsız birim fiyatının 323,30  
TL/m) ve İB-36.06032 pozu (Ø2438 mm dış çapında her çeşit çelik borunun döşenmesi  
imalatının %25 karlı birim fiyatı 350,46 TL/m, karsız birim fiyatının 280,37 TL/m) dikkate  
alınarak hesaplama yapıldığında Ø2540 mm dış çapında her çeşit çelik borunun döşenmesi  
imalatındaki makine ve ekipman tutarının 11,25 TL, işçilik tutarının ise 256,79 TL olduğu,  
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından üçüncü kişilerden alınan fiyat sonucunda teklif  
edilen tutar olan 100 TL/m‘nin işçilik bedelini bile karşılamadığı, dolayısıyla yapılan  
açıklamanın projelere, Teknik Şartnamelere, analiz formatına ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.3, 45.1.4, 45.1.8 ve 45.1.9’uncu maddelerine uygun olmadığı,  
e) 01 no’lu iş kalemi için hesaplanan işçilik bedelinin 401,13 TL olduğu, söz konusu  
istekli tarafından teklif edilen 437,00 TL/m fiyattan işçilik bedeli düşüldüğünde (437,00-  
401,13) 35,87 TL/m kaldığı, bu tutarın minimum katodik koruma bedeli olan 80,51 TL/m ve  
diğer girdileri (elektrot, tecrit, mazot, şoför, yağcı, jeneratör, vs) karşılamadığı, söz konusu iş  
kalemi için teklif edilmesi gereken minimum tutarın 573,47 TL/m olduğu, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin teklif ettiği 437,00 TL/m tutarın asgari tutarı karşılamadığı,  
2- a) İşin yapılacağı bölgede yer alan Develi, Yahyalı ve Yeşilhisar ilçelerindeki hazır  
beton tesisleri dikkate alındığında, hazır beton fiyatının beton santrali ile işin yapılacağı  
güzergahın ağırlık merkezi arasındaki taşıma mesafesine göre belirlenecek nakliye bedeli  
ilave edilerek hesaplanması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu fiyat  
teklifinde söz konusu nakliye bedelinin fiyata dahil edilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
b) 07 no’lu pozu birim fiyat tarifi madde 7’de yer alan açıklamalar dikkate alındığında  
“Beton vibratörünün 1 saatlik ücretinin” teklif fiyata dahil edilmediği,  
c) 07 no’lu pozuna ait birim fiyat tarifi madde 4’te yer alan açıklamaya göre betoncu  
ustası ve düz işçi vs. girdilerin üçüncü şahıslardan alınan fiyat tekliflerinde yer almadığı,  
dolayısıyla yapılan açıklamaların birim fiyat tarifine, analiz formatına, şartnamelere, projelere  
ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3 -45.1.13 maddelerine uygun olmadığı,  
3- a) 08 no’lu iş kalemine ilişkin olarak hazır beton tesisleri ile çimento fabrikalarının  
mesafelerin belirtilmesi ve nakliye bedelinin de bu mesafe üzerinden hesaplanması gerektiği,  
ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin çimento fabrikası ile hazır beton santrali arasındaki  
mesafenin nasıl belirlendiğinin açıklanmadığı,  
b) İhale üzerinde bırakılan isteklinin üçüncü şahıslardan aldığı fiyat teklifinde  
çimentonun sınıf ve cinsinin belirtilmediği, 08 no’lu iş kalemine teklif ettiği nakliye ve  
çimento bedeli toplam fiyatının 2017 yılına ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
yayınlanan birim fiyatlar içerisinde yer alan 04.008/2B Portland çimentosu (Dökme) (TS EN  
197-1 CEM I 42,5 N) rayiç bedeli olan 171,00 TL/ton bedelin altında kaldığı, dolayısıyla  
yapılan savunmanın Teknik Şartname ve analiz formatına uygun olmadığı,  
c) Çimento temininde üçüncü şahıslardan alınan fiyat teklifinin sadece çimento bedeli  
için alındığı, fabrikadaki yükleme, fabrika tarafından yapılmakta olup, şantiyede boşaltma  
karşılığı olan 0,50 ton/sa düz işçi bedelinin istekliye ait olduğu, ancak ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin söz konusu işçiliğe ilişkin herhangi bir bedel öngörmediği, dolayısıyla yapılan  
açıklamanın birim fiyat tarifine, aşırı düşük teklif açıklama analiz formatına ve Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45.1.3 -45.1.13 maddelerine uygun olmadığı  
4- 09 no’lu iş kalemine ilişkin olarak üçüncü şahıslardan fiyat teklifi aldığı, söz  
konusu teklifte bu imalatta yer alan Ø8- Ø12 mm nervürlü beton çelik çubukların kesilmesi,  
bükülmesi ve yerine konulması için gerekli olan işçilik ve malzeme tutarının ayrı ayrı  
gösterilmediği,  
5- 40 no’lu iş kalemine ait birim fiyatın sadece DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar ve  
HES Dairesi Başkanlığının 2017 yılı birim fiyat ve analizlerinde B-23.D.4/a pozu altında yer  
aldığı, söz konusu imalatın özel üretim süreci içerdiği için fabrikada imal edilmesi gerektiği,  
idarece gerçekleştirilen “Develi Ovası Sol Sahil Batı Ana Boru Hattı İnşaatı Yapım İşi”  
ihalesinin sözleşme bedelinin 34.280.000,00 TL olduğu, söz konusu ihaleye göre 1 m  
uzunluğundaki Ø2540 mm çapında, 20 mm et kalınlığında 16 atm St 37 sınıfındaki çelik  
borunun fabrikadaki üretim bedelinin (34.280.000,00/10.000m) 3.428,00 TL/m olduğu,  
dolayısıyla 1 kg çelik borunun ağırlık cinsinden fabrikadaki üretim bedelinin ((3.248,00  
TL/m)/ (1.242,86kg/m)) 2,75 TL/kg olduğu, fabrika ile şantiye arasındaki mesafeye göre  
nakliye bedelinin 0,18 TK/kg olacağı, bu tutarın çelik boru maliyetinden düşüldüğünde  
bedelin 2,57 TL/kg olacağı, bu hesaba göre B-23.D.4/a “Açıkta cebri boru yapılması ve çelik  
mesnetler” pozu analizi incelendiğinde; sahada montajı ve yerine konulması işçiliğinin 5,00  
TL/kg olarak hesaplandığı, bu tutara yukarıda hesaplanan 1 kg çelik borunun fabrikada  
hazırlanmasının maliyeti olan 2,57 TL/kg eklendiğinde, 1 kg açıktaki cebri borunun toplam  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
maliyetinin 7,57 TL/kg olması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin  
bu şekilde hesaplanan asgari tutarı karşılamadığı, kendi firmalarının söz konusu iş kalemi için  
3,92 TL/kg fiyat teklifi aldıkları, bu tutara 1 kg çelik borunun sahada montajı ve yerine  
konulması işçiliğinin eklenmesi sonucunda 8,92 TL/kg bedelinin bulunacağı, hem  
kendilerinin hem de ihale üzerinde bırakılan isteklinin söz konusu iş kalemi için fiyat teklifi  
aldıkları MMT Mühendislik firmasının fiyat teklifinde “Yük indirme ve montaj sırasında  
gerekli vinç veya iş makinası tarafınızdan temin edilecektir.” ifadelerine yer verildiği, ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin sahadaki yükleme ve boşaltma için gerekli olan 03.591/1  
pozundaki mobil kren’in 0,98 TL/kg tutarındaki gideri açıklamadığı, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin 40 no’lu iş kalemi için 6,00 TL/kg teklif ettiği, bu fiyattan işçilik ve mobil vinç  
bedeli olan 5TL/kg düşüldüğünde geriye kalan 1,00 TLnin B-23.D/4-a pozu analiz girdisinde  
yer alan “Düz siyah sac 2,5 mm kalınlık ve yukarısı” karşılığı olan 1,78 TL/kg dahi  
karşılamadığı,  
6- 41 no’lu iş kalemine ilişkin alt analizinde yer alan iş kalemlerinin kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından yayınlanan birim fiyat ve analizleri içerisinde yer almadığı, dolayısıyla  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması gerektiği, bu imalatlar için üçüncü kişilerden alınan  
teklifin sadece malzemenin üretimini kapsadığı, bu nedenle nakliye dahil fiyat teklifi  
vermesinin Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan “…Üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup,…”  
açıklamasına aykırı olduğu, birim fiyat tarifleri incelendiğinde gerekli malzemelerin temini  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin mekanik aksamların temini, fabrikadan şantiyeye nakli,  
yükleme-boşaltma-istif edilmesi, başlarının bağlanması için gerekli tüm malzeme ve  
işçiliklerin yapılması açıklamalarının yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamasında bu açıklamalara yer vermediği, Doğuş Vana firmasının teklifinde karşı  
flanş, cıvata, somun rondela ve contaların fiyatlara dahil edilmediği, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin yaptığı açıklamada söz konusu giderleri açıklamadığı, dolayısıyla yapılan  
açıklamanın birim fiyat tariflerine, projelere, aşırı düşük teklif açıklama analiz formatına ve  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3 - 45.1.13’üncü maddelerine uygun olmadığı,  
7- İhale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu açıklamada sunduğu fiyat  
tekliflerinin dayanağı olan ve idareye sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son  
geçici vergi beyanname dönemine ait olmadığı, dolayısıyla bu durumun Tebliğ’in  
45.1.13.11’inci maddesine aykırı olduğu ve isteklini teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerektiği,  
8- İdarece açıklama yapılması istenen iş kalemleri için ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin yapmış olduğu açıklamalarda iş kalemlerinin alt analizlerinde olması gereken  
girdilerin tamamına yer verilmeden kendisine haksız avantaj sağladığı,  
9- İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu fiyat tekliflerinde; meslek mensubu  
tarafından yazılması gereken ibarelerin Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesine göre yazılması  
gereken ibareden farklı olduğu, meslek mensuplarının kaşesi ve iletişim bilgilerinin  
bulunmadığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının fiyat teklifi aldıktan sonra düzenlendiği,  
fiyat teklifini imzalayan ve onaylayan kişilerin Tebliğ’e göre meslek mensubu olmayıp,  
serbest muhasebeci unvanı taşıdıkları, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının tarih ve sayısı  
ile fiyat teklifi üzerindeki ibarede yer alan tutanak tarih ve sayısının birbiriyle uyuşmadıkları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak oluşturulan fiyat tekliflerinin ilgili maliyet tespit  
tutanaklarındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olduğu, satış tutarı tespit  
tutanağı dayanak alınarak oluşturulan fiyat tekliflerinin, ilgili satış tutarı tespit  
tutanaklarındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olduğu, akaryakıt  
giderlerinin fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı, iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne  
uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
Örnek:  
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine  
göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4  
nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.  
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
İş kalemi/  
grubu No  
İş kalemi/  
grubu adı  
…….  
Kümülatif  
toplam  
0,3200  
0,5200  
0,6888  
0,8388  
0,9348  
0,9588  
0,9813  
0,9913  
0,9988  
1,0000  
Tutarı  
Tutar/YM  
8
9
10  
4
6
7
3
5
2
1
32.000  
20.000  
16.880  
15.000  
9.600  
2.400  
2.250  
1.000  
750  
0,3200  
0,2000  
0,1688  
0,1500  
0,0960  
0,0240  
0,0225  
0,0100  
0,0075  
0,0012  
100,0000  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
Toplam  
120  
100.000  
Sorgulama yapılacak olan “4” nolu iş kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç birim  
fiyatının18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin %  
3’ü olan (18,49x0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve  
plastik dupel, agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz  
dolgu alçısı harcı” olarak tespit edilecektir.  
Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu iş kaleminin  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49x0,15=2,77)  
2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın  
aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz  
girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı,  
borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri  
olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.  
İş kalemi / grubu analizi  
Yangına dayanıklı alçı  
duvar Ölçü Birimi  
İş kalemi / grubu  
No: 4  
levhaları ile metal iskeletli giydirme  
duvar yapılması (………… Duvar  
Levhası ile)  
m2  
Miktar B.Fiyat  
Poz No  
……  
Girdiler  
Vida ve plastik dubel  
Ö Br.  
Tutarı*  
ı
ı
XXX  
XXX  
Ad XXX  
0,54  
5,00  
…..  
Levha xx mm (yangına m2 XXX  
dayanıklı)  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Agraf 12 cm  
m
m
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
3,50  
0,80  
0,51  
0,31  
0,34  
0,33  
0,35  
0,43  
0,68  
3,25  
2,45  
Ad XXX  
Kt  
m
m
Kt  
Agraf vidası  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
Derz Bandı (Cam el.)  
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Borazan vida  
Derz dolgu alçısı harcı  
Düz İşçi(taş.)  
m3 XXX  
Sa  
Sa  
Sa  
XXX  
XXX  
XXX  
Alçı levha ustası  
Alçı levha usta yar.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
Kar ve genel giderler hariç toplam  
Kar ve genel giderler (% 25)  
Toplam Tutar  
18,49  
4,62  
23,11  
Sıralı analiz girdileri tablosu  
Girdiler  
Kümüla  
tif  
Toplam  
B.  
Fiyatı  
Tutar  
ı
Ö.B Miktarı  
Açıklama yapılmas  
Agraf vidası  
Kt  
m
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
0,31  
0,33  
0,34  
0,35  
0,43  
0,51  
0,31  
0,64  
0,98  
1,33  
1,76  
ı
istenilmeyecektir  
Açıklama yapılmas  
ı
istenilmeyecektir  
Açıklama yapılmas  
ı
istenilmeyecektir  
Açıklama yapılmas  
ı
istenilmeyecektir  
Açıklama yapılmas  
ı
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Derz Bandı (Cam el.)  
Borazan vida  
m
Kt  
m3  
Ad  
Derz dolgu alçısı harcı  
Agraf 12 cm  
istenilmeyecektir  
Açıklama yapılmas  
ı
2,27  
2,81  
istenilmeyecektir  
Vida ve plastik dubel  
Düz İşçi(taş.)  
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Alçı levha usta yar.  
Alçı levha ustası  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
Levha xx m (yangına dayan  
ıklı)  
Ad  
Sa  
m
Sa  
Sa  
m
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
0,54  
0,68  
0,80  
2,45  
3,25  
3,50  
5,00  
m2  
(Not = Örnekteki iş kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri  
yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
...  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
...  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
...  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
...  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
...  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
...  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklamaları,  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: 25.277,45 m çelik boru hattının ve üzerindeki sanat  
yapılarının yapılması. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Kayseri İli Develi İlçesi…” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1.  
İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:  
a) İdari Şartname.  
b) Teknik Şartnameler.  
c) Sözleşme Tasarısı.  
ç) Yapım İşleri Genel Şartnamesi. (İhale dokümanı kapsamında verilmemiştir.)  
d) Standart formlar:  
e) 1 adet analiz formatı,  
f) Birim fiyat tarifleri, DSİ Kalite Kontrol Teknik Şartnamesi, DSİ Laboratuvarları  
2017 Birim Fiyatları, Fesih/devir durum belgesi, Genel Teknik Şartnameler, Kalite Kontrol  
Uygunluk Belgesi, Ön/Kesin Projeler, DSİ Şantiye Şefi Yönergesi” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyet konusu ihaleye ilişkin işin,  
“Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı Yapımı” işi olduğu, şikâyete  
konu ihaleye ilişkin ihale dokümanının 90 kişi tarafından satın alındığı, ihalenin 28.12.2017  
tarihinde açık ihale usulü ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle yapıldığı, ihaleye 55  
isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca 20.02.2018 tarihli kesinleşen ihale komisyonu  
kararında 16 isteklinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldıkları, sınır değerin ilk  
oturumda uygun bulunan 53 teklif dikkate alınarak 58.693.479,74 TL olarak hesaplandığı, 6  
istekliden sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklama talebinde  
bulunulduğu, söz konusu isteklilerden üçünün aşırı düşük teklif açıklama talebine cevap  
vermediği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer üç isteklinin yapmış olduğu aşırı  
düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu, daha sonra yapılan puanlama sonucunda 99,00  
puan alan HLS İnş. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. - Özcan İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, 87,73 puan alan Asmet Yapı Tur. Taah. ve Tic.  
A.Ş.nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme  
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği,  
İdarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre oluşturulan “sıralı  
analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne  
eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine  
ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç),  
bahsi geçen hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında, açıklanması istenilmeyecek  
olan analiz girdilerine yer verileceği,  
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak  
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan  
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek  
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin  
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği anlaşılmıştır.  
İdarece ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden,  
- 01 no’lu “2540 mm Dış Çapında 20 mm Et Kalınlığında 16 Atm Basınç Dayanımlı  
Çelik Boruların Döşenmesi, Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi”,  
- 02 no’lu “Boru Hendek Kazısı Yapılması”,  
- 04 no’lu “Borularda Gömlek Tabakası Dolgusu Yapılması”,  
- 07 no’lu “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Her Basınç ve  
Sınıfta Beton ve/veya Betonarme Betonu Yapılması (Çimento Hariç)”,  
- 08 no’lu “Her Türlü Beton ve Betonarme Betonu Bünyesine Giren Çimento”,  
- 09 no’lu “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Her Çaptaki  
S420 Nervürlü Betonarme Demirlerinin Bükülmesi ve Yerine Konması”,  
- 10 no’lu “Kazı Yapılması, Kazının Depo veya Dolguya konması”,  
- 40 no’lu “Km: 3+250,59 daki Basınç Kırıcıdaki Her Türlü Çelik Boru İmalatlarının  
Yapılması”,  
- 41 no’lu “Km: 3+250,59 daki Basınç Kırıcıdaki Her Türlü Vana, Pislik Tutucu,  
Manometre, Drenaj pompası ve Montaj-Demontaj Parçalarının Temini ve Yerine  
Yerleştirilmesi” olmak üzere 9 adet iş kaleminin açıklanması istenen iş kalemleri olarak  
belirlendiği, söz konusu iş kalemlerinin paçal iş kalemi niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı kapsamında isteklilere anılan Tebliğ’in Ek.Y.2’de mevcut olan örnek  
analiz formatının verildiği, söz konusu analiz formatında açıklanması istenen herhangi bir iş  
kalemine ait analiz girdi miktarlarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı tespit edilmiştir.  
Diğer yandan, idarece yapılan değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin  
altında kalan 20 isteklinin bulunduğu, söz konusu isteklilerden 20.10.2017 tarihli yazılar ile  
aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, bahsi geçen yazılarda …Kamu İhale Genel  
Tebliğinin 38 inci maddesinin birinci bendi kapsamında İdaremizce hazırlanan "sıralı iş  
kalemleri listesi"kullanılarak tespit edilen ve yaklaşık maliyetin %80'lik kısmına giren ve  
yazımız ekinde verilen tabloda yer alan toplam 9 (dokuz) adet iş kaleminin analizlerinde yer  
alan girdi maliyetlerinin (açıklama istenmeyen girdi maliyetleri hariç), işe ait İdari  
Şartnamenin 33 üncü maddesinin ikinci bendine ve 29.06.2017 tarihli ve 30109 sayılı Resmi  
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliğinin "Aşırı Düşük Teklif  
Değerlendirilmesi" başlıklı 45 inci maddesi ve alt bentleri ile ilgili diğer madde hükümlerine  
göre ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun olarak açıklanması ve  
belgelendirilmesi gerekmektedir. Ancak, sunulacak analizlerde, tüm girdilerin (açıklama  
istenilmeyen analiz girdileri de dahil) gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu iş kalemlerinin,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
açıklanması istenen ve istenmeyen girdilerini içeren analizleri yazımız ekinde yer almaktadır.  
Konuyla ilgili olarak sunulacak tüm belgelerin, İdari Şartnamenin "Belgelerin Sunuluş  
Şekli"başlıklı 7 inci maddesinin yedinci bendine uygun olarak, bu yazının tarafınıza tebliğ  
tarihinden itibaren 10 (on) gün içerisinde İdaremize sunmanız gerekmektedir…” ifadelerine  
yer verildiği, yazı ekinde açıklama istenilen paçal iş kalemlerinin isimlerinin bulunduğu  
tablolara, paçal iş kalemlerinin ihtiva ettiği iş kalemlerinin analiz girdi isimlerinin ve  
miktarlarının gösterildiği tablolara, bu tablolarda da hangi iş kalemleri için açıklama  
istenildiği ve hangileri için açıklama istenilmediğine ilişkin açıklamalara yer verildiği  
görülmüştür.  
07 no’lu “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Her Basınç ve  
Sınıfta Beton ve/veya Betonarme Betonu Yapılması (Çimento Hariç)” iş kalemi üzerinden  
örnek vermek gerekirse;  
Söz konusu paçal iş kalemi;  
- 09.003/2 poz nolu “Kum-çakılın makine ile taşıtlara yükleme boşaltma, istif,  
muhafazası ve figüresi”,  
- 16.002/1 poz nolu “ İdarece istenilen mukavemette kum ve gravye (çakıl) ile yapılan  
beton”,  
- 16.041/2 poz nolu “İdarece istenilen mukavemette kum ve kırmataş ile yapılan beton  
veya betonarme betonu”,  
- 04.379/B02 poz nolu “Beton akışkanlaştırıcı yüksek mukavemet katkısı (sıvı) süper  
akışkanlaştırıcı”,  
- 21.011 poz nolu “Düz yüzeyli beton veya betonarme kalıbı”, 21.013 poz no’lu  
“Rendeli düz yüzeyli beton ve betonarme kalıbı”,  
- 21.054 poz no’lu “Ahşap kalıp iskelesi”,  
- 07.005 poz no’lu “Beton nakli”,  
- 07.005 poz no’lu “Kum çakıl nakli” iş kalemlerinden oluşmaktadır.  
Bu birim fiyatların her birinin alt analizi bulunmakta olup en ayrıntılı şekilde temel  
analiz girdilerinin tespit edilmesi gerekmektedir. İdare tarafından 07 no’lu paçal iş kalemini  
oluşturan birim fiyatların temel girdilere indirgenmeksizin açıklama istenilen/istenilmeyen  
analiz girdilerinin belirlendiği, söz konusu birim fiyat analizlerinin içerisinde aynı analiz  
girdileri (düz işçi, makine, malzeme vb.) bulunduğu görülmektedir.  
Açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tespiti iş kalemi analizinde yer alan birim  
fiyatların alt analizinde yer alan aynı temel girdilerin toplanmak suretiyle tek bir analize  
dönüştürülmesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine göre analiz girdilerinden,  
tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olan sorgulamaya tabi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
tutulmayacak analiz girdilerinin tespitinin ve tutarları %3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşıp aşmadığının denetiminin bu şekilde  
yapılması ile açıklama istenilmeyen girdilerin tespiti mümkün olmaktadır.  
Ancak idarece bu tespitin, paçal iş kalemini oluşturan temel girdilere indirgenmeksizin  
açıklama istenilen/istenilmeyen analiz girdilerinin belirlenmesi şeklinde yapıldığı görülmüş  
ve bu yöntemin anılan Tebliğ’in 45’inci maddesinde yer alan açıklamalara uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Aktarılan hususlar bir arada değerlendirildiğinde, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce  
tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş  
kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale  
dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmekte olup, teklif fiyatının aşırı  
düşük olduğu tespit edilen isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlere  
ilişkin olarak açıklama kapsamında sunulacak analiz formatının idare tarafından verilen bu  
analiz formatı ile uyumlu olması zorunluluğu bulunmaktadır.  
Diğer yandan, uyuşmazlığa konu ihalede açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin  
hazırlanan analizlerin paçal iş kalemi olarak hazırlandığı, söz konusu analizlerin anılan  
Tebliğ’de belirtildiği üzere “ayrıntılı analiz” niteliği taşımadığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla, bu  
haliyle aşırı düşük teklif sorgulama işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği, bu  
şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir  
değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı anlaşılmıştır. Bu çerçevede,  
a) “Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi,  
b) Açıklama istenilecek paçal iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel  
girdilere (işçilik, mazot, diğer malzeme girdileri, makine amortismanı vb. makine girdileri)  
kadar ayrıştırılarak yapılması,  
c) Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve  
tutarlarının toplanması (örneğin aynı paçal iş kalemi analizi içerisinde yer alan tüm mazot  
girdilerinin toplanması),  
d) Yukarıdaki işlemlerden sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine  
göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması  
durumunda, eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/021  
: 7  
: 10.04.2018  
: 2018/UY.II-744  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi),  
f) Açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,  
Hazırlanan açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile birlikte temel girdilerin  
(malzeme, makine, işçilik, nakliye ve diğer) cins ve miktarlarının gösterildiği, açıklama  
istenilecek paçal iş kalemlerine ait analiz formatlarının sınır değer altında teklif veren  
isteklilere gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan  
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, açıklanması istenilen özel pozlara  
ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının yukarıda belirtildiği  
şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif yazısı ekinde isteklilere gönderilmek suretiyle teklif  
fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi  
ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.