Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü
/
2017/599462-Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı
Bilgi
İKN
2017/599462
Başvuru Sahibi
Gökalp Proje Müşavirlik Anonim Şirketi
İdare
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
BAŞVURU SAHİBİ:
Gökalp Proje Müşavirlik Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü,,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/599462 İhale Kayıt Numaralı “Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı
İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.12.2017 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı” ihalesine
ilişkin olarak Gökalp Proje Müşavirlik Anonim Şirketinin 05.03.2018 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru
sahibince 21.03.2018 tarih ve 18689 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.03.2018 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/478 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1-) HLS İnş. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. - Özcan İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Asmet Yapı Tur. Taah. ve Tic. A. Ş. ile Cihan İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Seza İnş. San. ve
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ihale kapsamında sunmuş oldukları dosyalarında İdari
Şartname’de belirtilen,
- Odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin ihale yılı içerisinde alınmadığı ve
belgedeki imzanın odanın yetkili kişisine ait olmadığı,
- İş deneyim belgesine sahip ortağın ortaklık süresinin ihale tarihinden geriye doğru 1
yıldan daha az süreye sahip olduğu, sunulan iş deneyim belgelerinin ihalenin ilan tarihinden
itibaren geriye doğru 15 yıllık süreyi aştığı,
- İş deneyim belgesine sahip ortakların ilgili idareden emekliliğinden 2 yıl, istifasından
sonra 3 yıllık süreyi doldurmadığı,
- Son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi’nin sunulmadığı,
- Teklif mektubu ve teklif cetvelinde yazım hatası ve aritmetik hata bulunduğu,
mektup ve cetveli imzalayan kişinin isminin bulunmadığı, teklif cetvelinde para biriminin
belirtilmediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
- İdari Şartname’de yer alan şekil unsurlarına uyulmadığı,
- Sunulan geçici teminat mektubunun süresi ve tutarının yeterli olmadığı, geçici
teminat mektuplarının usulüne uygun olmadığı,
- Sunulan banka referans mektubunun miktar ve şekil yönünden uygun olmadığı,
belgenin ihale ilan tarihinden sonra alınması gerekirken önce alındığı,
- Sunulan bilançonun yeterli olmadığı; bilanço rasyoları standart formunda yuvarlama
yapılmaması gerektiği, belgenin yetkili kişi tarafından usulüne uygun kaşe basılarak
imzalanmadığı, bilançonun, gelir tablosunun ve faturaların eksik olduğu, bulunan faturaların
da yeterli parasal tutarları sağlamadığı ve İdari Şartname’de belirtilen dönemlerden farklı
dönemlere ait olduğu gerekçeleriyle tekliflerinin geçersiz sayılması gerektiği,
2- a) 01, 02, 04, 07, 08, 10, 40 ve 41 no’lu iş kalemlerine ilişkin olarak teklif
fiyatlarını tutturabilme adına analiz veya alt analiz girdi miktarlarının ve rayiç birim
fiyatlarının idarece verilen miktara ve resmi rayiçlere aykırı olarak değiştirildiği/azaltıldığı,
bu suretle analiz fiyatlarının düşürüldüğü,
b) Analizlerdeki kar oranlarının çok düşük alındığı, bu kar oranlarının sözleşme
giderlerini karşılamadığı, bazı iş kalemlerinde zarar yazıldığı,
c) Aşırı düşük teklif açıklama alt analizlerinde makine, malzeme işçilik ve nakliye
girdilerinin analiz formatına uygun olmadığı, analizlerde kullanılan makine bedelleri için
belirlenmiş resmi rayiçlerin kullanılmadığı, kendi malı makine değerleri için serbest
muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenmiş imzalanmış makine amortisman değerleri
tablosunun bulunmadığı, serbest muhasebeci mali müşavire ait yetki belgesi, oda kayıt
belgelerinin teklif dosyası içerisine konulmadığı, makine, ekipmanlar ve atölyelere ait saatlik
ücretler için üçüncü kişilerden teklif alındığı veya sıfır yazıldığı ya da analiz dışında
bırakıldığı,
d) Analiz adı altında analiz girdisi olarak imalatın isminin ve fiyatının yazıldığı ve
buna ilişkin işçilik, makine ve nakliye girdileri analize uygun olarak detaylandırılmamış teklif
alındığı,
e) Analizlerde işçilik tutarlarının ve/veya saatlik ücret hesaplarında kullanılan
günlük/haftalık/aylık azami mesai saatlerinin ve/veya teklif tarihinde yürürlükte bulunan
asgari ücretin dikkate alınmadan hesaplandığı, analiz formatında bulunan ancak açıklama
istenilmeyen girdilere ait olan, ancak alt analizlerinde işçilik girdisi içeren alt kalemlere teklif
edilen tutarların yürürlükteki asgari ücret dikkate alınmadan hesaplandığı, gerek açıklama
istenilen gerekse de açıklama istenilmeyen iş kalemlerinde aynı poz numaralı girdilere farklı
fiyatlar verildiği,
f) Akaryakıt birim fiyatı için EPDK fiyatlarından ve rayiçten daha düşük fiyat
gösterildiği, motorin yoğunluğunun 0,820 ile 0,845 kg/lt aralığında alınmadığı,
g) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde teklif alınan üçüncü kişinin/kuruluşun
teklife konu alanda faaliyet göstermediği veya teklifinin ekinde teklife konu alanda faaliyet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
gösterdiğine ilişkin faaliyet belgesi ve üretmekte olduğu ürüne ait kişi/kuruluş adına alınmış
TSE tarafından düzenlenmiş ilgili belgenin bulunmadığı, fiyat teklifleri alınan, kendi ürettiği,
aldığı ve sattığı ya da stoklarında bulunan ürünler ile isteklilerin 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yaptığı ve idarece kabul edildiği
duruma ilişkin için tespit tutanakları veya fatura örneklerinin ekinde ilgili Teknik
Şartname’ye uygun olduğunu gösterir TSE belgelerinin sunulmadığı, söz konusu fiyat
tekliflerinde meslek mensubu tarafından Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesine göre yazılması
gereken ibarelerin yazılmadığı ve meslek mensubunun kaşe/mühür ve imzasının bulunmadığı,
h) Üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanan işlerde, fiyat teklifinde iş
kaleminin girdilerinin ayrı ayrı belirtilmediği, ayrıca iş kaleminin işçilik gerektiren mahiyette
olduğu göz önüne alındığında montaj işçiliği için ayrıca bir gider öngörülmediği, işçilik
içeren alt girdiler için piyasadan fiyat teklifi alındığı, fiyat tekliflerinde alt analizler için fiyat
teklifi alındığı, ancak belgede alt analizlerin girdilerine yer verilmediği, dolayısıyla alt
analizlerin girdi tür ve miktarları ile fiyatlarının anlaşılamadığı, söz konusu tekliflerde hangi
tür ve miktarda girdiler kullanılarak taşımanın gerçekleştirileceğinin belirtilmediği, nakliyeye
ilişkin imalatların fiyat teklifi alınan firmanın şirket tarafından sürekli aynı tür ve miktarlarda
girdiler kullanılarak rutin olarak gerçekleştirilen imalat niteliğinde olmadığı, dolayısıyla
geçmiş muhasebe kayıtlarından bu fiyatlandırılmanın tespitinin mümkün olmadığı,
i) Sunulan Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların veya isteklilerin
4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yaptığı ve
idarece kabul edildiği duruma ilişkin söz konusu satışın fatura örneklerinin son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olması gerekirken, ilgili belgelerin daha
önceki farklı vergi beyanname dönemlerine ilişkin olduğu, maliyetler dayanak alınarak
yapılan açıklamaların geçerli olabilmesi için isteklilerin son veya bir önceki geçici vergi
döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım
yapmış olması gerekirken, söz konusu alımın ihale konusu işte kullanılacak mal miktarının
yarısından az olduğu, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin Ek-O.5, Ek-O.6 tutanakları
incelendiğinde, bu belgelerle fiyat teklifi ve proforma faturalar arasında uyumsuzluk olduğu,
ağırlıklı ortalama hesabının matematiksel anlamda gerçeğe uygun olmadığı, maliyet tespit
tutanaklarındaki paçal fiyat analizlerinin mevzuata aykırı olduğu, kullanılan birimlerin farklı
olduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin hangi beyanname dönemine ait olduğunun
belirtilmediği,
j) Malzeme ocaklarının idarenin göstermiş olduğundan farklı seçildiği, mesafelerin
açıklama yapabilmek için gerçekten farklı ve eksik gösterildiği, bu ocakların faal olup
olmadıklarının belli olmadığı, ocaklardan elde edilecek malzemenin idarenin ihale dokümanı,
birim fiyat tarifleri ile ilgili teknik şartnamelerdeki norm ve evsafta olmadığı, ilgili kriterleri
karşılamadığı, buna ilişkin kanıtlayıcı belge sunulmadığı,
k) 2540 mm dış çapında 20 mm et kalınlığında 16 atm basınç dayanımlı çelik
boruların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiç fiyatlarının bulunmadığı, varsayılan rayicin
hatalı hesaplandığı, rayiç fiyatı belli olmayan birim fiyatlar için enterpolasyon yapılması
gerekliliği varken, piyasadan teklif almak suretiyle açıklama yapılmasının mevzuata aykırı
olduğu, piyasadan alınan teklifin gerçeği yansıtmadığı ve ağırlıklı ortalama hesabına uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
olmadığı, dolayısıyla anılan iş kaleminin analizinde bulunan ve boru bedelinin %3’ü olarak
belirlenen katodik koruma fiyatının hatalı olduğu, katodik koruma için fiyat alınmış olsa dahi
bunun alt analiz girdilerine ait detaylı çalışmanın açıklama kapsamında idareye sunulmadığı,
l) 8 – 12 mm çapında nervürlü beton çelik çubuğu, çubukların kesilmesi, bükülmesi ve
yerine konulması, açıkta cebri borular ve çelik mesnetleri, relief hızlı boşaltma vanası F500
mm PN16, montaj-demontaj parçası F1000mm PN25, el kumandalı kelebek vana F1000 mm
PN 25, pislik tutucu F1000 mm, PN 25 GGG40, basınç düşürücü vana F1000 mm PN 25
GGG40 pozlarına ilişkin imalatların esaslı işçilik içerdiği dolayısıyla bu işler için alınan
proforma faturaların geçersiz olduğu,
m) Fiyat teklifi alınarak açıklama yapılan iş kalemlerinde yer alan rayiçlerin piyasa
fiyatlarının çok altında olduğu, bu fiyatların gerçekçi olmadığı, söz konusu fiyatlarla
piyasadan malzeme temin edilmesinin mümkün olmadığı, piyasa şartlarında gerçeği
yansıtmayan bu fiyat tekliflerinin kabulünün mümkün olmadığı, dolayısıyla söz konusu
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
3- a) İdarenin aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekindeki analizlerinin hatalı olduğu,
sorgulamaya konu iş kalemlerinin birden fazla farklı poz numaralı iş kaleminden oluşan iş
grubu (paçal analiz) olduğu, bu iş gruplarını oluşturan iş kalemlerine ilişkin pozun numarası,
girdi adı, ölçü birimi ve miktarı ile açıklama istenilen ve istenilmeyen iş kalemleri bilgisini
içeren analiz formatlarına yer verilmek suretiyle açıklama talep edildiği, ancak bu şekilde
birden fazla sayıda iş kaleminden oluşan her bir iş grubunu oluşturan her bir iş kalemine
ilişkin girdilerin en temel bileşenlerine kadar indirgenmeyerek aşırı düşük açıklaması talep
edilmesinin Tebliğ’in 45’inci maddesine aykırı olduğu, paçal iş kalemlerine ait analizlerde
aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate
alınarak toplanması, farklı poz numarasına sahip girdilerin ayrı ayrı gösterilmesi, Tebliğ’in
45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve
açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması gerektiği, analizlerdeki işçilik girdisi,
tutarları analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek
girdiler arasında yer almadığından, işçilik içeren tüm alt iş kalemlerine ait işçiliklerin
toplanarak ana analize aktarılması gerektiği, birden fazla pozda bulunan girdinin, herhangi bir
pozda analiz toplamının %3’ünün üstünde yer alarak açıklama istenilecek girdi olması
durumunda diğer pozda analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olmasına bakılmaksızın
açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenmesi, açıklama istenmeyecek kalemlerin
toplamının %15’i geçmemesi gerektiğinden aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesi
gerektiği,
b) Açıklama istenilen iş kalemlerinde veya bunların alt analizlerinde kullanılacak
nakliyelere ilişkin yaklaşık maliyet tespitinde kullanılan mesafeler ve nakliye formüllerinin
isteklilere verilmediği, ocak yerleri, mesafe ve nakliye formüllerinin verilerek aşırı düşük
açıklamasının yenilenmesi gerektiği, kendilerince yapılan inceleme neticesinde kullanılacak
ocak ile yapılacak hattın ortalama mesafesinin 25 km olduğu, 04 no’lu iş kalemi için karsız
fiyatın kendilerince 38,24 TL olarak hesaplandığı, bu poza ait açıklaması kabul edilen
isteklilerin fiyatları ve puanlama yüzdeleri hesabı ayrı ayrı yapıldığında hepsinin ihale
kapsamında 5 puan kaybetmesi gerektiği, ancak bu puan kaybının söz konusu olmadığı, bahsi
geçen firmalar içerisinde en yüksek teklif veren firmanın puan kaybetmemesi için vermesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
gereken en yüksek birim fiyatın 35,18 TL olduğu, bu fiyatın kendilerince hesaplanan karsız
fiyatın oldukça altında olduğu, bu firmaların puan kaybetmeleri ya da Tebliğ’in 45.1.3-
45.1.13 açıklamaları doğrultusunda dosyalarının yeniden incelenerek açıklamalarının
reddedilmesi gerektiği, ayrıca aşırı düşük savunmaları kabul edilecekse tamamı işçilik olan alt
analiz girdilerinin açıklanmasında analiz girdilerinde %3’ün altında bile olsa işçilik
kalemlerine ait açıklamaların yapılması gerekliliğine uyulmadığı, proforma fatura ile
piyasadan teklif alma suretiyle açıklama yapılmış olması halinde dahi proforma fatura alınan
ocağın ruhsatlı olup olmadığı, ocak ruhsatlı olsa dahi sahibi ile yapılan redevans
sözleşmesinin sunulmadığı, ocaktan çıkan malzemenin standartları karşıladığının laboratuvar
şartlarında ispatlanmadığı, dolayısıyla piyasadan teklif alınarak bu pozun açıklanmasının
mümkün olmadığı, bu yüzden aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması, aksi
halde analizlerin paçal iş kalemlerine ait girdilerinin yeniden düzenlenerek yeniden açıklama
talep edilmesi gerektiği, iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
eden adayların, isteklilerin ve istekli olabileceklerin, bu Kanun’da belirtilen şekil ve usul
kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği
hükme bağlanmış, ilgili maddenin dilekçelerde yer alacak hususları sayan dördüncü fıkrasının
(d) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesinin zorunlu
olduğuna değinilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde, dilekçelerde başvurunun konusu,
sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiş, aynı
Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı
16’ncı maddesinde ise Kuruma yapılan başvurularda öncelikle incelenmesi gereken
hususların neler olduğu düzenlenmiş ve anılan maddenin birinci fıkrasının (ı) bendinde,
başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği hususunun da
başvurunun incelenmesinde dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı doğrultuda, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet
başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında
“Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri
ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden,
başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma
sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi
gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut
ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu
gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa
dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
Başvuru sahibinin idareye şikâyet ve Kuruma itirazen şikâyet başvuruları
incelendiğinde, kendi teklifinin altında geçerli olarak belirlenen üç istekli tarafından sunulan
tüm yeterlik belgelerinin yeniden incelenmesine ilişkin olduğu, bu çerçevede başvuru
sahibinin bütün ihaleler için kullanılabilecek nitelikteki standart bir dilekçe ile şikâyet yoluna
başvurmasının “hak arama hürriyetinin amacına uygun olarak kullanılmaması” çerçevesinde
değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu bakımdan, başvuru sahibi tarafından kendi teklifinin altında geçerli olarak
belirlenen üç istekli tarafından sunulan tüm yeterlik belgelerinin mevzuata aykırı olarak
sunulduğu iddia edilmekle birlikte, ileri sürülen iddiaların ihale komisyonu tarafından yapılan
değerlendirmelerin baştan sona yeniden yapılmasının talep edildiği dikkate alındığında, ihale
komisyonunun görev ve yetkisi dâhilinde incelediği hususların Kurum tarafından re’sen
incelenmesi sonucunu doğuracak şekilde baştan sona yeniden incelenmesi, idari denetim
yetkisinin kullanılması bakımından yukarıda yer verilen mevzuata aykırı olacağından başvuru
sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması
dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci
maddesinde “…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı
Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne
uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
Örnek:
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine
göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete
oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4
nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi
İş kalemi/
grubu No
İş kalemi/
grubu adı
…….
Kümülatif
toplam
0,3200
0,5200
0,6888
0,8388
0,9348
0,9588
0,9813
0,9913
0,9988
1,0000
Tutarı
Tutar/YM
8
9
10
4
6
7
3
5
2
1
32.000
20.000
16.880
15.000
9.600
2.400
2.250
1.000
750
0,3200
0,2000
0,1688
0,1500
0,0960
0,0240
0,0225
0,0100
0,0075
0,0012
100,0000
…….
…….
…….
…….
…….
…….
…….
…….
…….
Toplam
120
100.000
Sorgulama yapılacak olan “4” nolu iş kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç birim
fiyatının18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin %
3’ü olan (18,49x0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve
plastik dupel, agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz
dolgu alçısı harcı” olarak tespit edilecektir.
Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu iş kaleminin
kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49x0,15=2,77)
2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın
aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz
girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı,
borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri
olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.
İş kalemi / grubu analizi
Yangına dayanıklı alçı
duvar Ölçü Birimi
İş kalemi / grubu
No: 4
levhaları ile metal iskeletli giydirme
duvar yapılması (………… Duvar
Levhası ile)
m2
Miktar B.Fiyat
Poz No
……
Girdiler
Ö Br.
Tutarı*
ı
ı
XXX
XXX
Vida ve plastik dubel
Ad XXX
0,54
5,00
…..
Levha xx mm (yangına m2 XXX
dayanıklı)
…..
…..
…..
…..
…..
…..
Tc 60 Profilli-0,6mm
TU 28 Profilli-0,5 mm
Agraf 12 cm
Agraf vidası
Derz Bandı (Cam el.)
Ses yalıtım bandı 5 cm
m
m
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
3,50
0,80
0,51
0,31
0,34
0,33
Ad XXX
Kt
m
XXX
XXX
XXX
m
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
…..
…..
…..
…..
…..
Borazan vida
Derz dolgu alçısı harcı
Düz İşçi(taş.)
Alçı levha ustası
Alçı levha usta yar.
Kt
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
0,35
0,43
0,68
3,25
2,45
18,49
4,62
23,11
m3 XXX
Sa
Sa
Sa
XXX
XXX
XXX
Kar ve genel giderler hariç toplam
Kar ve genel giderler (% 25)
Toplam Tutar
Sıralı analiz girdileri tablosu
Girdiler
Kümüla
tif
Toplam
B.
Fiyatı
Tutar
ı
Ö.B Miktarı
Açıklama yapılmas
Agraf vidası
Kt
m
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
0,31
0,33
0,34
0,35
0,43
0,51
0,31
0,64
0,98
1,33
1,76
ı
istenilmeyecektir
Açıklama yapılmas
ı
istenilmeyecektir
Açıklama yapılmas
ı
istenilmeyecektir
Açıklama yapılmas
ı
istenilmeyecektir
Açıklama yapılmas
ı
Ses yalıtım bandı 5 cm
Derz Bandı (Cam el.)
Borazan vida
m
Kt
m3
Ad
Derz dolgu alçısı harcı
Agraf 12 cm
istenilmeyecektir
Açıklama yapılmas
ı
2,27
2,81
istenilmeyecektir
Vida ve plastik dubel
Düz İşçi(taş.)
TU 28 Profilli-0,5 mm
Alçı levha usta yar.
Alçı levha ustası
Tc 60 Profilli-0,6mm
Levha xx m (yangına dayan
ıklı)
Ad
Sa
m
Sa
Sa
m
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
XXX
0,54
0,68
0,80
2,45
3,25
3,50
5,00
m2
(Not = Örnekteki iş kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri
yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
...
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
...
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
...
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
...
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
...
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
...
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklamaları,
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı:Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı
…
c) Miktarı (fiziki) ve türü: 25.277,45 m çelik boru hattının ve üzerindeki sanat
yapılarının yapılması. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
ç) Yapılacağı yer: Kayseri İli Develi İlçesi…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1.
İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:
a) İdari Şartname.
b) Teknik Şartnameler.
c) Sözleşme Tasarısı.
ç) Yapım İşleri Genel Şartnamesi. (İhale dokümanı kapsamında verilmemiştir.)
d) Standart formlar:
…
e) 1 adet analiz formatı,
f) Birim fiyat tarifleri, DSİ Kalite Kontrol Teknik Şartnamesi, DSİ Laboratuvarları
2017 Birim Fiyatları, Fesih/devir durum belgesi, Genel Teknik Şartnameler, Kalite Kontrol
Uygunluk Belgesi, Ön/Kesin Projeler, DSİ Şantiye Şefi Yönergesi” düzenlemesi yer
almaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyet konusu ihaleye ilişkin işin,
“Develi Ovası Sol Sahil Sulamaları Ana İletim Hattı İnşaatı Yapımı” işi olduğu, şikâyete
konu ihaleye ilişkin ihale dokümanının 90 kişi tarafından satın alındığı, ihalenin 28.12.2017
tarihinde açık ihale usulü ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle yapıldığı, ihaleye 55
isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca 20.02.2018 tarihli kesinleşen ihale komisyonu
kararında 16 isteklinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldıkları, sınır değerin ilk
oturumda uygun bulunan 53 teklif dikkate alınarak 58.693.479,74 TL olarak hesaplandığı, 6
istekliden sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklama talebinde
bulunulduğu, söz konusu isteklilerden üçünün aşırı düşük teklif açıklama talebine cevap
vermediği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer üç isteklinin yapmış olduğu aşırı
düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu, daha sonra yapılan puanlama sonucunda 99,00
puan alan HLS İnş. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. - Özcan İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, 87,73 puan alan Asmet Yapı Tur. Taah. ve Tic.
A.Ş.nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği,
İdarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre oluşturulan “sıralı
analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne
eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine
ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç),
bahsi geçen hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında, açıklanması istenilmeyecek
olan analiz girdilerine yer verileceği,
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin
reddedileceği anlaşılmıştır.
İdarece ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden,
- 01 no’lu “2540 mm Dış Çapında 20 mm Et Kalınlığında 16 Atm Basınç Dayanımlı
Çelik Boruların Döşenmesi, Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi”,
- 02 no’lu “Boru Hendek Kazısı Yapılması”,
- 04 no’lu “Borularda Gömlek Tabakası Dolgusu Yapılması“,
- 07 no’lu “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Her Basınç ve
Sınıfta Beton ve/veya Betonarme Betonu Yapılması (Çimento Hariç)”,
- 08 no’lu “Her Türlü Beton ve Betonarme Betonu Bünyesine Giren Çimento”,
- 09 no’lu “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Her Çaptaki
S420 Nervürlü Betonarme Demirlerinin Bükülmesi ve Yerine Konması”,
- 10 no’lu “Kazı Yapılması, Kazının Depo veya Dolguya konması”,
- 40 no’lu “Km: 3+250,59 daki Basınç Kırıcıdaki Her Türlü Çelik Boru İmalatlarının
Yapılması”,
- 41 no’lu “Km: 3+250,59 daki Basınç Kırıcıdaki Her Türlü Vana, Pislik Tutucu,
Manometre, Drenaj pompası ve Montaj-Demontaj Parçalarının Temini ve Yerine
Yerleştirilmesi” olmak üzere 9 adet iş kaleminin açıklanması istenen iş kalemleri olarak
belirlendiği, söz konusu iş kalemlerinin paçal iş kalemi niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
İhale dokümanı kapsamında isteklilere anılan Tebliğ’in Ek.Y.2’de mevcut olan örnek
analiz formatının verildiği, söz konusu analiz formatında açıklanması istenen herhangi bir iş
kalemine ait analiz girdi miktarlarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı tespit edilmiştir.
Diğer yandan, idarece yapılan değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin
altında kalan 20 isteklinin bulunduğu, söz konusu isteklilerden 20.10.2017 tarihli yazılar ile
aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, bahsi geçen yazılarda “…Kamu İhale Genel
Tebliğinin 38 inci maddesinin birinci bendi kapsamında İdaremizce hazırlanan "sıralı iş
kalemleri listesi"kullanılarak tespit edilen ve yaklaşık maliyetin %80'lik kısmına giren ve
yazımız ekinde verilen tabloda yer alan toplam 9 (dokuz) adet iş kaleminin analizlerinde yer
alan girdi maliyetlerinin (açıklama istenmeyen girdi maliyetleri hariç), işe ait İdari
Şartnamenin 33 üncü maddesinin ikinci bendine ve 29.06.2017 tarihli ve 30109 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliğinin "Aşırı Düşük Teklif
Değerlendirilmesi" başlıklı 45 inci maddesi ve alt bentleri ile ilgili diğer madde hükümlerine
göre ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun olarak açıklanması ve
belgelendirilmesi gerekmektedir. Ancak, sunulacak analizlerde, tüm girdilerin (açıklama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
istenilmeyen analiz girdileri de dahil) gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu iş kalemlerinin,
açıklanması istenen ve istenmeyen girdilerini içeren analizleri yazımız ekinde yer almaktadır.
Konuyla ilgili olarak sunulacak tüm belgelerin, İdari Şartnamenin "Belgelerin Sunuluş
Şekli"başlıklı 7 inci maddesinin yedinci bendine uygun olarak, bu yazının tarafınıza tebliğ
tarihinden itibaren 10 (on) gün içerisinde İdaremize sunmanız gerekmektedir…” ifadelerine
yer verildiği, yazı ekinde açıklama istenilen paçal iş kalemlerinin isimlerinin bulunduğu
tablolara, paçal iş kalemlerinin ihtiva ettiği iş kalemlerinin analiz girdi isimlerinin ve
miktarlarının gösterildiği tablolara, bu tablolarda da hangi iş kalemleri için açıklama
istenildiği ve hangileri için açıklama istenilmediğine ilişkin açıklamalara yer verildiği
görülmüştür.
07 no’lu “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Her Basınç ve
Sınıfta Beton ve/veya Betonarme Betonu Yapılması (Çimento Hariç)” iş kalemi üzerinden
örnek vermek gerekirse;
Söz konusu paçal iş kalemi;
- 09.003/2 poz nolu “Kum-çakılın makine ile taşıtlara yükleme boşaltma, istif,
muhafazası ve figüresi”,
- 16.002/1 poz nolu “ İdarece istenilen mukavemette kum ve gravye (çakıl) ile yapılan
beton”,
- 16.041/2 poz nolu “İdarece istenilen mukavemette kum ve kırmataş ile yapılan beton
veya betonarme betonu”,
- 04.379/B02 poz nolu “Beton akışkanlaştırıcı yüksek mukavemet katkısı (sıvı) süper
akışkanlaştırıcı”,
- 21.011 poz nolu “Düz yüzeyli beton veya betonarme kalıbı”, 21.013 poz no’lu
“Rendeli düz yüzeyli beton ve betonarme kalıbı”,
- 21.054 poz no’lu “Ahşap kalıp iskelesi”,
- 07.005 poz no’lu “Beton nakli”,
- 07.005 poz no’lu “Kum çakıl nakli” iş kalemlerinden oluşmaktadır.
Bu birim fiyatların her birinin alt analizi bulunmakta olup en ayrıntılı şekilde temel
analiz girdilerinin tespit edilmesi gerekmektedir. İdare tarafından 07 no’lu paçal iş kalemini
oluşturan birim fiyatların temel girdilere indirgenmeksizin açıklama istenilen/istenilmeyen
analiz girdilerinin belirlendiği, söz konusu birim fiyat analizlerinin içerisinde aynı analiz
girdileri (düz işçi, makine, malzeme vb.) bulunduğu görülmektedir.
Açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tespiti iş kalemi analizinde yer alan birim
fiyatların alt analizinde yer alan aynı temel girdilerin toplanmak suretiyle tek bir analize
dönüştürülmesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine göre analiz girdilerinden,
tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olan sorgulamaya tabi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
tutulmayacak analiz girdilerinin tespitinin ve tutarları %3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşıp aşmadığının denetiminin bu şekilde
yapılması ile açıklama istenilmeyen girdilerin tespiti mümkün olmaktadır.
Ancak idarece bu tespitin, paçal iş kalemini oluşturan temel girdilere indirgenmeksizin
açıklama istenilen/istenilmeyen analiz girdilerinin belirlenmesi şeklinde yapıldığı görülmüş
ve bu yöntemin anılan Tebliğ’in 45’inci maddesinde yer alan açıklamalara uygun olmadığı
anlaşılmıştır.
Aktarılan hususlar bir arada değerlendirildiğinde, kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce
tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş
kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale
dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmekte olup, teklif fiyatının aşırı
düşük olduğu tespit edilen isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlere
ilişkin olarak açıklama kapsamında sunulacak analiz formatının idare tarafından verilen bu
analiz formatı ile uyumlu olması zorunluluğu bulunmaktadır.
Diğer yandan, uyuşmazlığa konu ihalede açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin
hazırlanan analizlerin paçal iş kalemi olarak hazırlandığı, söz konusu analizlerin anılan
Tebliğ’de belirtildiği üzere “ayrıntılı analiz” niteliği taşımadığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla, bu
haliyle aşırı düşük teklif sorgulama işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği, bu
şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir
değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı anlaşılmıştır. Bu çerçevede,
a) “Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak tutarlarının yaklaşık maliyete
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi,
b) Açıklama istenilecek paçal iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel
girdilere (işçilik, mazot, diğer malzeme girdileri, makine amortismanı vb. makine girdileri)
kadar ayrıştırılarak yapılması,
c) Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve
tutarlarının toplanması (örneğin aynı paçal iş kalemi analizi içerisinde yer alan tüm mazot
girdilerinin toplanması),
d) Yukarıdaki işlemlerden sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine
göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması
durumunda, eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi),
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2018/021
: 8
: 10.04.2018
: 2018/UY.II-745
f) Açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,
Hazırlanan açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile birlikte temel girdilerin
(malzeme, makine, işçilik, nakliye ve diğer) cins ve miktarlarının gösterildiği, açıklama
istenilecek paçal iş kalemlerine ait analiz formatlarının sınır değer altında teklif veren
isteklilere gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, açıklanması istenilen özel pozlara
ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının yukarıda belirtildiği
şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif yazısı ekinde isteklilere gönderilmek suretiyle teklif
fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi
ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.