Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 6. Bölge Müdürlüğü / 2017/601693-Kırşehir-Kesikköprü-Ortaköy 3Bl Hd Devlet Yolu Km:0+000-39+817,97 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Bsk) Yapılması
Bilgi
İKN
2017/601693
Başvuru Sahibi
Kızılırmak İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi
İdare
Karayolları 6. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kırşehir-Kesikköprü-Ortaköy 3Bl Hd Devlet Yolu Km:0+000-39+817,97 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Bsk) Yapılması
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Kızılırmak İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 6. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/601693 İhale Kayıt Numaralı “Kırşehir-Kesikköprü-Ortaköy 3Bl Hd Devlet Yolu  
Km:0+000-39+817,97 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Bsk) Yapılması” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 6. Bölge Müdürlüğü tarafından 26.12.2017 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Kırşehir-Kesikköprü-Ortaköy 3Bl Hd Devlet Yolu Km:0+000-39+817,97  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Bsk) Yapılması” ihalesine ilişkin olarak  
Kızılırmak İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketinin 16.02.2018 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 23.02.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
02.03.2018 tarih ve 15208 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.03.2018 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/346 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde yer alan saatlik işçilik  
ücretleri için öngördükleri 7,90 TL tutarının 2018 yılı Ocak ayı güncel asgari ücretin altında  
olduğu gerekçesiyle açıklamalarının reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu, şikayete konu  
ihalenin tarihinin 26.12.2017 olduğu, aşırı düşük açıklamasında yer alan saatlik işçilik  
ücretinin ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı,  
2) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde yer alan 04.109 poz  
numaralı mazot (motorin) rayici için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2017 yılı rayiç bedeli  
olan 4,55 TL/kg değerinin EPDK fiyatlarının altında olduğu gerekçesiyle aşırı düşük teklif  
açıklamalarının reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.6’ncı maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik Bakanlığının rayiçlerini kullanan isteklilerin  
45.1.13’üncü maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek olmadığı, idarenin yaklaşık  
maliyet hesabında kullanmış olduğu mazot girdisine ilişkin rayicin açıklamalarının  
reddedilmesine dayanak olan 5,09477 TL/kg değerinin altında olduğu,  
3) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat tekliflerini onaylayan yetkili meslek  
mensupları ile fiyat teklifi veren firmalar arasında yapılan tam tasdik sözleşmesinin olmadığı  
gerekçesiyle açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata aykırı olduğu, açıklama  
kapsamında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi uyarınca fiyat teklifi  
alındığı, söz konusu fiyat tekliflerinin ekinde meslek mensupları tarafından düzenlenen Ek-  
O.6 satış tutarı tespit tutanaklarının da ekleriyle birlikte idareye sunulduğu, fiyat tekliflerini  
veren firmaların imza sirküleri, ticaret sicil gazeteleri, meslek mensuplarının oda belgelerinin,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
meslek mensubuna ait faaliyet belgelerinin de açıklama kapsamında idareye sunulduğu,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde fiyat tekliflerini imzalayan meslek mensuplarının tam tasdik  
sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olduğuna dair belgeleri sunmalarının  
zorunlu olduğuna dair bir açıklama bulunmadığı, idare veya Kurum tarafından bir tereddüt  
duyulduğunda söz konusu belgelerin ilgili meslek mensubundan istenmesi mümkün iken aşırı  
düşük teklif açıklamalarının bu gerekçe ile reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu, Ek-O.6  
standart formundaki bilgileri düzenleyen meslek mensubunun firmanın beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olmadığı takdirde ve/veya tam tasdik sözleşmesi olmadığı takdirde, bu  
bilgilere ulaşabilmesinin ve/veya beyannamelerini imzalayabilmesinin hayatın olağan akışına  
aykırı olduğu, fiyat tekliflerini imzalayan meslek mensuplarının tam tasdik sözleşmeleri ve  
beyannameleri imza yetkilerinin bulunduğu iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “…İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere  
veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder.  
Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734  
sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını  
usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
.
45.1.2.2  
İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama  
yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklaması,  
Söz konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “…2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Kırşehir-Kesikköprü-Ortaköy 3Bl Hd Devlet Yolu Km:0+000-39+817,97 arası  
Toprak işleri, Sanat yapıları ve Üstyapı (BSK) Yapılması  
b) Yatırım proje no'su/kodu:40.52.33.00.04.5.1.02.02.06.5.7.07  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: 855.000 ton PMAT/PMT - 50.000 ton Bakım Binderi -  
1.067.000 m2 BSK - 2.980.000 m3 ocak ariyet kazısı - 50.000 m3 hendek kaplama betonu  
yapılması  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Kırşehir-Kesikköprü-Ortaköy Yolu Km:0+000-39+817,97  
d) Bu bent boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,  
“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “…33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede idare tarafından 23.01.2018 tarihli ve 60243646-755.02/E.29291  
sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 4 adet iş kalemi/grubu için aşırı düşük  
teklif açıklaması istediği, söz konusu iş kalemlerinin KGM/2202/K1P poz numaralı “Her cins  
ve klastaki zeminde ocak ariyet kazısının her cins makine ile yapılması, nakli ve  
kullanılması”, KGM/Özel Bsk poz numaralı “8 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m2 Asfalt Betonu  
Bitümlü Sıcak Temel Tabakası, 6 cm Sıkışmış kalınlıkta 1 m2 Asfalt Betonu Binder Tabakası  
ve 5 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m2 Asfalt Betonu Aşınma tabakası (Modifiye Bitüm ile)  
yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (Astarsız temel üzerine) (Bitüm nakli, taşın  
konkasöre nakli ve karışımın serim yerine nakli dahil)”, KGM/6100/P poz numaralı “Plent-  
miks alttemel ve plent-miks temel yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (Taşın  
konkasöre, suyun işbaşına ve plentte nakilleri, alttemelin ve temelin serim yerine nakli  
dahil)”, KGM/16.122/K-HP poz numaralı “Hendeklerin betonla kaplanması (C 30/37 Hazır  
betonu ile) (Kenar ve alt dolgusunun yapılması dahil)” olduğu anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
İdarenin işçilik ücretlerinin 2018 yılı ocak ayı asgari ücretleri kullanılarak aşırı düşük  
teklif açıklamasının güncel asgari ücret doğrultusunda yapılması gerektiği yönündeki  
değerlendirme dışı bırakma gerekçesine yönelik yapılan incelemede;  
Bahse konu istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece  
“…Sunulan evraklardan 2017 yılı asgari işçilik ücreti baz alınarak açıklama yapılmış olduğu  
görülmektedir. İşçilik ücretlerinin 2018 yılı ocak ayı asgari ücretleri kullanılarak aşırı düşük  
savunmasının güncel asgari ücret doğrultusunda yapılması gerekmektedir. 2018 yılı asgari  
ücreti: 2029,50 TL/gün…2029,50 TL/gün/30 gün/ 7,5 saat = 9,02 TL/saat…Ayrıca firma  
tarafından analizlerde yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere bütün işçilik fiyatları 7,90 TL/saat  
olan düz işçi ücreti alınmış olup, ilgili pozlarda açıklanması istenen işçilik girdilerinin büyük  
bir çoğunluğu uzmanlık isteyen işçilik girdileri olduğu da açıkça görülmektedir…” denilmek  
suretiyle uygun bulunmadığı görülmüştür.  
Bahse konu istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında 2017 yılı brüt  
asgari ücrete göre hesaplanan saatlik asgari ücret olan 7,90 TL/saat tutarının kullanıldığı  
görülmüştür.  
Teklifi idarece belirlenen sınır değerin altındaki isteklilerden idarenin 23.01.2018  
tarihli ve 60243646-755.02/E.29291 sayılı yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,  
söz konusu yazılarda isteklilerden 02.02.2018 tarihi mesai bitimine kadar aşırı düşük teklif  
açıklamalarını getirmelerinin istenildiği görülmüştür.  
Bahse konu ihalenin, ihale ilan tarihinin 24.11.2017, ihale tarihinin ise 26.12.2017  
olduğu anlaşılmıştır.  
İhale tarihinde (26.12.2017) yürürlükte olan aylık brüt asgari ücretin 1.777,50 TL  
olduğu, dolayısıyla saatlik asgari ücretin 1.777,50 TL/30 gün/7,5 saat=7,90 TL/saat olduğu  
anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde yer alan “…İş  
kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları  
ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz…” açıklaması uyarınca  
istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı anlaşılmaktadır.  
Bu itibarla, ihale tarihinin (26.12.2017) 2017 yılı içerisinde olduğu, isteklilerin  
tekliflerini ihale ilan tarihinden (24.11.2017) ihale tarihine kadar süre içerisinde  
hazırladıkları, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının da ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı, bahse konu isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı,  
dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
İdarenin aşırı düşük teklif açıklamasının uzmanlık isteyen işçilik girdileri kullanılarak  
yapılması gerektiği yönündeki değerlendirme dışı bırakma gerekçesine yönelik yapılan  
incelemede;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
Bahse konu istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece  
“…Ayrıca firma tarafından analizlerde yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere bütün işçilik  
fiyatları 7,90 TL/saat olan düz işçi ücreti alınmış olup, ilgili pozlarda açıklanması istenen  
işçilik girdilerinin büyük bir çoğunluğu uzmanlık isteyen işçilik girdileri olduğu da açıkça  
görülmektedir…” denilmek suretiyle uygun bulunmadığı görülmüştür.  
Söz konusu istekli tarafından analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.9’uncu maddesinde yer verilen iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı açıklamasına uygun olarak ihale  
tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücrete eşit olduğu, kamu ihale mevzuatında bahse  
konu düzenleme dışında analizlerde yer alan vasıflı işçi ile vasıfsız işçi ücretlerinin farklı  
belirlenmesi zorunluluğuna ilişkin bir kıstas belirlenmediği, dolayısıyla idarenin  
değerlendirmesinin yerinde olmadığı, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu  
rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu  
rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek  
bulunmamaktadır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir…” açıklaması yer almaktadır.  
Yapılan incelemede başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması  
istenilen iş kalemleri analizlerinde yer alan yer alan mazot (motorin) girdisi için Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanan 2017 yılına ait 04.109 poz numaralı  
mazot (motorin) fiyatı olan 4,55 TL/kg fiyatının kullanıldığı ve kamu kurum ve  
kuruluşlarının yayımlamış olduğu birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyatlar  
listesinde belirtildiği görülmüştür.  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “https://birimfiyat.csb.gov.tr” internet  
adresinde yapılan sorgulamada Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2017 yılına ait  
04.109 poz numaralı mazot (motorin) fiyatının 4,55 TL/kg olarak belirlendiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesinde yer alan açıklamadan istekliler  
tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında yer alan analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü  
maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.  
Sonuç olarak, başvuru sahibi istekli tarafından analizlerde yer alan motorin girdisi için  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2017 yılı rayiç fiyatının kullanıldığı,  
dolayısıyla anılan Tebliğ’in 45.1.6’ncı maddesi gereğince söz konusu girdi için esas alınan  
birim fiyatın EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale  
tarihi hariç) aralığında geçerli olan motorin fiyatı ile karşılaştırılmasına yer olmadığı,  
dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci  
maddesinde “…İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi,  
karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili  
isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir  
şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun  
olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz…” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve  
çalışma esasları” başlıklı 20’nci maddesinde “…İhale komisyonu, teklif veya başvuru  
kapsamında yer alan belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri  
isteyebilir. Komisyon tarafından bu doğrultuda yapılan talepler, ilgililerce ivedilikle yerine  
getirilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam  
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir…” açıklaması yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, idare tarafından isteklilere gönderilen 23.01.2018 tarihli ve  
60243646-755.02/E.29291 sayılı aşırı düşük teklif açıklama yazısında “…Mevzuat  
çerçevesinde sunduğunuz belgeleri ve 3. Şahıs tarafından alınan fiyat tekliflerini onaylayan  
meslek mensuplarına (YMM veya SMMM veya SM) ait firmalarca yapılan tam tasdik  
sözleşmesi veya beyannameleri imzalamaya yetki belgelerinin,  
Mevzuat çerçevesinde sunduğunuz belgeleri 3. Şahıs tarafından alınan fiyat tekliflerini  
imzalamaya yetkili olduğuna dair belgelerinin (imza sirküleri veya imza beyannameleri vekil  
ise vekaletnamesi ile imza beyanı) ve konusu alanda faaliyet gösterenlerin (tevsik edici belge  
olarak Oda kayıt belgesi veya Ticaret Sicil Gazetesi)  
Aşırı düşük teklif açıklaması ekinde sunulması gerekmektedir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
Kamu İhale Genel Tebliğinin (45.1.13.1-45.1.13.8) maddelerine göre yapacakları  
açıklamalar kapsamında sunacaklardır...” denilmek suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması  
istenildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında “C 30/37  
beton harcı”, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)”, “Paletli delgi  
makinası (112kW-152HP-2500 rpm) (ankraj, zemin çivisi, bulon, barbakan deliği delinmesi  
için)”, “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı (Kapsüle duyarsız)”, “Polimer modifiye bitüm  
katkı malzemesi temini” analiz girdileri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı  
görülmüştür.  
Aşırı düşük teklif değerlendirme tutanağından isteklinin başvuru dilekçesi ile ihale  
işlem dosyasında yapılan incelemelerden, başvuru sahibi istekli tarafından fiyat tekliflerinin  
ekinde fiyat tekliflerinin onaylayan meslek mensupları ile fiyat teklifini veren firmaların  
yapmış olduğu tam tasdik sözleşmelerinin sunulmadığı anlaşılmıştır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve  
çalışma esasları” başlıklı 20’nci maddesinde bulunan “…İhale komisyonu, teklif veya başvuru  
kapsamında yer alan belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri  
isteyebilir. Komisyon tarafından bu doğrultuda yapılan talepler, ilgililerce ivedilikle yerine  
getirilir…” hükmü gereğince ihale komisyonunun teklif kapsamında yer alan belgelerin  
doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri isteyebileceği, bu bağlamda ihale  
komisyonunun teyit için isteyeceği belgeleri aşırı düşük teklif açıklama yazısı kapsamında  
isteyebileceği anlaşılmaktadır.  
Bu itibarla, idare tarafından isteklilere gönderilen 23.01.2018 tarihli ve 60243646-  
755.02/E.29291 sayılı aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıkça istenilen meslek  
mensuplarına ait tam tasdik sözleşmesi veya beyannameleri imzalamaya yetki belgelerinin,  
isteklilerin üçüncü kişilerden aldıkları fiyat teklifinin ekinde sunmaları gerektiği anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, ihale komisyonunun aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer alan  
belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri aşırı düşük teklif  
açıklaması isteme yazısında isteyebileceği, idarenin söz konusu hususu aşırı düşük teklif  
açıklaması isteme yazısında açıkça belirttiği, idarenin anılan yazısına yönelik olarak herhangi  
bir şikayet başvurusunun olmadığı, isteklilerin başvuru konusu ihalede üçüncü kişilerden  
aldıkları fiyat tekliflerinin ekinde fiyat tekliflerini onaylayan meslek mensuplarının tam tasdik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
sözleşmelerinin veya beyannameleri imzalamaya yetki belgelerinin de sunulması gerektiği,  
dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede, Makimsan Asfalt  
Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Gün Al Madencilik İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında 2017 yılı brüt asgari ücrete göre  
hesaplanan saatlik asgari ücret olan 7,90 TL tutarının kullanıldığı görülmüştür.  
Söz konusu istekli tarafından analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.9’uncu maddesinde yer verilen iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı açıklamasına uygun olarak ihale  
tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücrete eşit olduğu, kamu ihale mevzuatında bahse  
konu düzenleme dışında analizlerde yer alan vasıflı işçi ile vasıfsız işçi ücretlerinin farklı  
belirlenmesi zorunluluğuna ilişkin bir kıstas belirlenmediği, dolayısıyla Makimsan Asfalt  
Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Gün Al Madencilik İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının  
aşırı düşük teklif açıklamasının bu iddia kapsamında reddedilmesinin yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede Makimsan Asfalt  
Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Gün Al Madencilik İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri analizlerinde yer alan yer alan  
mazot (motorin) girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanan  
2017 yılına ait 04.109 poz numaralı mazot (motorin) fiyatı olan 4,55 TL/kg fiyatının  
kullanıldığı ve kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlamış olduğu birim fiyatları kullanılarak  
oluşturulan teklif birim fiyatlar listesinde belirtildiği görülmüştür.  
Bu itibarla, söz konusu istekli tarafından analizlerde yer alan motorin girdisi için  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2017 yılı rayiç fiyatının kullanıldığı,  
dolayısıyla anılan Tebliğ’in 45.1.6’ncı maddesi gereğince söz konusu girdi için esas alınan  
birim fiyatın EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale  
tarihi hariç) geçerli olan motorin fiyatı ile karşılaştırılmasına yer olmadığı, Makimsan Asfalt  
Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Gün Al Madencilik İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının  
aşırı düşük teklif açıklamasının bu iddia kapsamında reddedilmesinin yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerden dolayı Makimsan  
Asfalt Taahhüt İnşaat San. ve Tic.A.Ş. - Gün-Al Mad.İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem tesis edilmesi  
gerekmekte ise de, 26.04.2018 tarihli 2018/UY.II-853 sayılı Kurul kararında anılan İş  
Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı görüldüğünden, bahse konu  
aykırılıkların ihale sonucuna etkili olmadığı anlaşılmış olup, bu hususta düzeltici işlem tesis  
edilmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/024  
: 24  
: 26.04.2018  
: 2018/UY.II-855  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.