Ana Sayfa / Kararlar / DSİ 8. Bölge Müdürlüğü / 2017/534851-Narman Şehitler Barajı İkmali
Bilgi
İKN
2017/534851
Başvuru Sahibi
Smk Enerji Petrol İnşaat Turizm Lojistik Sanayi Ticaret A.Ş. - Caba İnşaat Enerji Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
DSİ 8. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Narman Şehitler Barajı İkmali
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Smk Enerji Petrol İnşaat Turizm Lojistik Sanayi Ticaret A.Ş. - Caba İnşaat Enerji Turizm  
Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
DSİ 8. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/534851 İhale Kayıt Numaralı “Narman Şehitler Barajı İkmali” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
DSİ 8. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.11.2017 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Narman Şehitler Barajı İkmali” ihalesine ilişkin olarak Smk Enerji Petrol  
İnşaat Turizm Lojistik Sanayi Ticaret A.Ş. - Caba İnşaat Enerji Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.  
İş Ortaklığının 02.03.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.03.2018 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.03.2018 tarih ve 16653 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 09.03.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2018/399 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje  
Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş. tarafından iş  
deneyiminin tevsiki amacıyla sunulan iş deneyim belgesinin şirket hisselerinin %51’ine sahip  
ortağı Ruhat Gürsul adına olduğu, Ruhat Gürsul’un 06.01.2017 tarihinde DSİ 9. Bölge  
Müdürlüğündeki görevinden ayrıldığı, söz konusu belgenin kullanılmasının 2531 sayılı Kamu  
Görevinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun’a aykırılık teşkil ettiği, söz  
konusu belgenin 11.01.2018 tarihli ve 2018/UY.II-138 sayılı Kurul kararında bahse konu  
Kanun’a aykırı kullanımının bulunduğu,  
4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesi gereğince iş deneyim belge sahiplerinin  
kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde en az bir yıldır tüzel  
kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları gerektiği, 657 sayılı Devlet Memurları  
Kanunu’na tabi olarak bir kamu kurumunda çalışan gerçek kişinin sahip olduğu denetleme  
belgesinin yarıdan fazla hissesine sahip olunan tüzel kişi tarafından kullanılabilmesi için  
gerekli olan bir yıllık ortaklık süresinin kamu görevinden ayrıldığı tarih itibariyle başlaması  
gerektiği, şikâyete konu ihalede Ruhat Gürsul’un ilk ortaklık tarihinden 06.01.2017 tarihine  
kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak bir kamu kurumunda çalıştığı,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu ve 47’nci maddeleri ile 657 sayılı  
Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddeleri ile emsal nitelikteki Kamu İhale Kurulu  
kararları uyarınca gerçek kişi ortağın devlet memuru olduğu sürece belgeyi yarıdan fazla  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
hisseye sahip olduğu şirkete kullandırabilmesinin mümkün olmadığı, söz konusu kişinin  
memuriyetten ayrıldığı tarihten itibaren en az bir yıllık kesintisiz şirket ortağı olması şartının  
gerçekleşmediği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyim belgesinin uygun  
görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
2) İhale üzerinde bırakılan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje  
Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığının açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin açıklamalarının Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olduğu, ŞHTİ-01 Açıkta kazı yanılması,  
ŞHTİ-02 Ocak sahalarında kaya kazılması ve baraj dolgusuna konulması (K.Ku), ŞHTİ-03  
Ocak sahalarında geçirimsiz dolgu malzemesinin kazılması ve baraj dolgusuna konulması (I),  
ŞHTİ-05 Barajlarda filtre kum-çakıl malzemesi konulması (Fk-Fç), ŞHTİ-06 Barajlarda  
açıkta betonarme betonu yapılması (kalıp ve nakliye dahil, demir hariç) iş kalemlerine ilişkin  
analizlerde yer alan,  
- 04.109 Mazot (Motorin) girdisi, 03.501 Ekskavatör, 03.511 Traktör Buldozer, 03.512  
Traktör Buldozer, 03.517 Kompresör, 03.521 Yükleyici, 03.531 Elek Makinası, 03.570  
Otomatik Beton Santrali alt analizlerinde yer alan 04.109 Mazot (Motorin) girdisi için ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin kullandığı fiyatın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü  
maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olarak EPDK tarafından il bazında günlük  
yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında olduğu,  
- 01.009 Marangoz, 01.015 Beton Ustası, 01.501 Düz İşçi, 01.404 Operatör Makinist,  
01.408 Yağcı, 01.409 Formen işçilik fiyatları ile 03.501 Ekskavatör, 03.511 Traktör Buldozer,  
03.512 Traktör Buldozer, 03.517 Kompresör, 03.521 Yükleyici, 03.531 Elek Makinası,  
03.570 Otomatik Beton Santrali alt analizlerinde yer alan; 01.101 Lağımcı (Ateşleme Ustası),  
01.403 Makinist, 01.404 Operatör Makinist, 01.408 Yağcı, 01.409 Formen, 01.501 Düz İşçi,  
01.502 Erbab İşçilik fiyatlarının Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.9’uncu maddesinde yer alan  
açıklamalara aykırı ve ihale tarihinde yürürlükte olan asgari ücretin altında olduğu,  
- 03.501 Ekskavatör alt analizinde yer alan 03.001 Ekskavatör ve Dragline Tipi  
Makinalar 100 HP (1Yd3),  
03.511 Traktör Buldozer alt analizinde yer alan 03.011 Traktör Buldozer (TD 25 veya  
emsali 185 HP+bıçak),  
03.512 Traktör Buldozer alt analizinde yer alan 03.012 Traktör Buldozer (285 HP  
gücünde motor+bıçak),  
03.517 Kompresör alt analizinde yer alan 03.017 Kompresör (210 cfm’lik  
komresör+hortum ve tabancalar),  
03.521 Yükleyici alt analizinde yer alan 03.021 Yükleyici (11/2 yd3 veya 5500 libre  
taşıma güçlü, takriben 80 HP muadili lastik tekerlekli),  
03.531 Elek Makinası ait analizinde yer alan 03.031 Eleme Makinası (yaklaşık 70  
HP'lik 3-4 kademeli 100 m3/saat kapasiteli, titreşimli çekilir tip),  
03.570 Otomatik Beton Santrali alt analizinde yer alan 03.070 Otomatik Beton  
Santrali 1000 litre kapasiteli 50 m3/saat),  
ile 03.010/2 Titreşimli Silindir iş makineleri için ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından teklif edilen fiyatların 45.1.13’üncü maddesi uyarınca belgelendirilmediği, idare  
tarafından bu hususa ilişkin şikayete verilen cevapta “firmanın kendi malı olan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
makinelerinin bedelleri üzerinden savunma yapıldığı”nın belirtildiği, ancak söz konusu  
makinelere ait girdilerin makineye ait amortisman, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta, nakil, montaj, demontaj bedellerini içerdiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin kendi  
malı olan ve amortismanı tükenen makinelerin edinim bedelleri ile söz konusu girdilerin  
birim fiyatlarını açıkladığı, anılan makinelere ait amortisman bedeli sıfır olsa dahi eskimiş  
araçların yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj  
giderlerinin sıfır olarak kabul edilemeyeceği ve bahse konu giderlere tekabül eden makine  
katsayısı ile makinenin güncel resmi rayicinin çarpımı kadar bir tutarın söz konusu girdilerin  
asgari bedeli olarak dikkate alınması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu  
hususun göz ardı edildiği, ayrıca, isteklinin makine saatlik ücretlerinin hesaplanmasında kendi  
malı olan kullanılmış araçların esas alınması kabul edilse dahi söz konusu araçların, işin  
sözleşme tasarısı ile teknik şartnamesi ve ilgili analizdeki makinenin teknik özellik ve  
kapasitede olduğunun tevsik edilmesi gerektiği, tek başına ruhsat ya da demirbaş veya  
amortisman defteri ya da meslek mensubu raporu ile bu tevsikin yapılmasının mümkün  
olmadığı, isteklinin avantajlı koşulu olarak sunduğu kendi malı makinelerin istenen özellikte  
olduğunun teknik bilgileri içeren araç projesi ya da yetkili satıcı beyanı v.b. belgelerin de  
ayrıca sunulması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin kendi malı olduğunu beyan  
ettiği söz konusu makinelerin ihale konusu iş için uygun olduğuna ilişkin belgelendirme  
yapılmadığı,  
- 04.101 Dinamit (Gom II), 04.105/1 Kapsül (Tavikli), 04.106/b Kapsül (Elektrikli  
2,50 m) 04.008 Çimento, 04.152 Kereste, 04.379/G01 Katkı, 04.101 Dinamit (Gom II),  
04.105/1 Kapsül (Tavikli), 04.106/b Kapsül (Elektrikli 2,50 m) inşaat malzemeleri için ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu fiyat tekliflerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.1’inci ve 45.1.13.6’ncı maddelerine yer alan açıklamalarına aykırı olduğu, idare  
tarafından şikâyete verilen cevapta 04,101 Dinamit (Gom II), 04.105/1 Kapsül (Tavikli),  
04.106/b Kapsül (Elektrikli 2,50 m) girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçleri  
kullanıldığı ifade edilerek şikâyetin reddedildiği, idareye şikayet başvurusunda da yer alan  
04.008 Çimento, 04.152 Kereste, 04.379/G01 Katkı, 04,106/b Kapsül (Elektrikli 2,50 m)  
malzemeleri için alınan fiyat tekliflerinin Tebliğ’in 45.1.13.1 ve 45.1.13.6 maddelerine aykırı  
olduğuna ilişkin şikayetin incelenmediği, belirtilen malzemeler için alınan fiyat tekliflerinde,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde belirtilen meslek mensubunca  
yazılması gereken ibarenin yer almadığı ve anılan Tebliğ’de belirtilen diğer şekil şartlarının  
karşılanmadığı, fiyat teklifi veren şirketlerin teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat  
teklifi veren firmaların fiyat teklifi düzenleme yetkilerinin bulunmadığı, ayrıca meslek  
mensubu ile aralarında bir tasdik sözleşmesinin olmadığı, belirtilen malzemeler için  
düzenlenen EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının Tebliğ’in 45.1.13.6’ncı  
maddesinde belirtilen şartları karşılamadığı, bu tutanaklara dayalı olarak teklif edilen  
fiyatların, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olduğu,  
isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmadığı, satışlar dayanak  
alınarak yapılan açıklamalarda teklif edilen birim fiyatların, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olduğu, tespit tutanağına konu malın  
ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olmadığı,  
- ŞHTİ-01 Açıkta kazı yapılması analizinde yer alan B-07.D/5 (B-15.310/A taşınması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
1310 m) ile B-07.D/4 (B-15.301/A taşınması 1310 m),  
ŞHTİ-02 Ocak sahalarında kaya kazılması ve baraj dolgusuna konulması (K,Ku)  
analizinde yer alan B-07.D/3 (B-15.312/A taşınması 4000 m),  
ŞHTİ-03 Ocak sahalarında geçirimsiz dolgu malzemesinin kazılması ve baraj  
dolgusuna konulması (1) analizinde yer alan B-07.D/3 (B-15.302/A taşınması 810 m) ile B-  
07.D/3 (B- 15.301/A taşınması 500 m),  
ŞHTİ-06 Barajlarda açıkta betonarme betonu yapılması (kalıp ve nakliye dahil, demir  
hariç) analizinde yer alan B-07.D/3 (Agrega taşınması 28445 m), B-07.D/4 (B-15.301/A  
taşınması 29755 m) ile B-07.D/1 (Çimento taşınması 145 km).  
Taşımaları için ilgili analizlerde poz numarası verilerek açıklama yapılması istendiği,  
dolayısıyla söz konusu fiyatların ilgili pozlara ait taşıma formülleri kullanılarak hesaplanması  
gerektiği, söz konusu is kalemlerinin idarece “poz numarası’" belirtilerek açıklanmasının  
istendiği, Kamu İhale Kurulunun kararlarına göre taşıma poz numarasının verildiği  
analizlerde taşıma maliyetinin formüle göre yapılması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından taşıma maliyetlerinin hesaplanmasında formül kullanılmadığı, ŞHTİ-01  
Açıkta kazı yapılması, ŞHTİ-02 Ocak sahalarında kaya kazılması ve baraj dolgusuna  
konulması (K,Ku), ŞHTİ-03 Ocak sahalarında geçirimsiz dolgu malzemesinin kazılması ve  
baraj dolgusuna konulması. ŞHTİ-06 Barajlarda açıkta betonarme betonu yapılması (kalıp ve  
nakliye dahil, demir hariç) iş kalemlerine ilişkin idarece hazırlanan analiz formatlarında  
nakliye mesafeleri verilmiş olmasına rağmen ŞHTİ-05 Barajlarda filtre kum-çakıl malzemesi  
konulması (Fk-Fç) iş kaleminin analiz formatında B-07.D/3 (B-15.343/A taşınması) ile B-  
07.D/4 (B-15.301/A) taşınması pozları için nakliye mesafesi verilmediği, bu durumda ŞHTİ-  
05 pozu taşımaları için aşırı düşük savunma yapan isteklilerin, taşıma mesafelerini ihale  
dokümanı eki Özel Teknik Şartname “NOTLAR” bölümünde “F-OCAKLAR (kullanılacak  
ocaklar) ve G-YOLLAR (mesafeler)”esas almak suretiyle belirlemeleri gerektiği, ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından ŞHTİ-05 poz numaralı iş kalemi kapsamında bulunan  
taşımalarda Özel Teknik Şartname’de belirtilen mesafelerden daha kısa mesafeler kullanılmak  
suretiyle fiyat avantajı sağlandığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ŞHTİ-05 pozu taşımaları  
için öngördüğü mesafelerin Özel Teknik Şartname’ye aykırı olduğundan açıklamasının bu  
gerekçeyle de reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
2531 sayılı Kamu Görevinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun’un  
“Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu Kanun, genel bütçeye dâhil daire, kurum ve  
kuruluşlar ile katma bütçeli idarelerde, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunla  
veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan fonlarda, belediyelerde, özel idarelerde  
12 Mart 1964 gün ve 440 sayılı ve 12 Mayıs 1964 gün ve 468 sayılı Kanunlar kapsamına  
giren kuruluşlarda, sermayesinin yarısından fazlası ayrı ayrı veya birlikte Hâzinece veya  
yukarıdaki daire, idare, kurum ve kuruluşlarca karşılanan yerlerde aylık, ücret veya ödenek  
almak suretiyle görev yapmış olanlar hakkında uygulanır.hükmü,  
Aynı Kanun’un “Yasak ve süresi” başlıklı 2’nci maddesinde ise “Birinci madde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
kapsamına giren yerlerdeki görevlerinden hangi sebeple olursa olsun ayrılanlar, ayrıldıkları  
tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları daire, idare, kurum ve kuruluşlara karşı  
ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle, o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve  
faaliyet alanlarıyla ilgili konularda doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş  
alamazlar, taahhüde giremezler, komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar. Özel kanunlardaki  
yasaklayıcı hükümler saklıdır. hükmü,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
...  
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;  
...  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında  
denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
c) Devam eden yapım ve yapımla ilgili hizmet işlerinde; ilk sözleşme bedelinin  
tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerle ilgili  
deneyimi gösteren belgeler,  
...  
e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla  
ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla  
ilgili deneyimi gösteren belgeler.  
...  
Birinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen belgelerden, yapım  
ve yapımla ilgili hizmet işlerinde, denetleme veya yönetme görevi nedeniyle alınanlarda  
gerçek kişinin mühendis veya mimar olma şartı aranır. İş bitirme, yönetim veya denetim  
suretiyle elde edilecek belgeler, belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler  
tarafından kullanılamaz, belgeler devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge  
sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde en az  
bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları, her ihalede bu oranın  
aranması ve teminat süresince bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur. Denetim ve yönetim  
faaliyetleri nedeniyle alınacak belgeler beşte bir oranında dikkate alınır. Ancak, yapımla ilgili  
hizmet işlerinden elde edilen belgeler yapım işlerinde kullanılamaz.” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgelerinin verilmesi”  
başlıklı 47’nci maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri, ilgilinin iş ve/veya mesleki tecrübesini  
tevsik amacıyla; yüklenicilere, yükleniciye karşı bir sözleşme ile taahhüt ettiği iş bölümünü  
bitiren alt yüklenicilere, mimar veya mühendis olmak şartıyla denetleme veya yönetme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
görevlerinde bulunanlara, talepleri halinde, aşağıdaki hükümlere göre talep tarihini izleyen  
30 gün içinde belge düzenlemeye yetkili mercilerce düzenlenir ve verilir. Düzenleme  
koşullarını taşımayan taleplerde, aynı süre içinde başvuru sahibine bu husus gerekçeleriyle  
yazılı olarak bildirilir.  
b) İş Yönetme Belgesi;  
1) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlarda; bir görevlendirme  
yazısına veya idari düzenlemeye dayalı olarak, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında  
fiilen görev yapmış olmak şartıyla, yapım ve/veya teknik işlerden sorumlu olan; şube müdürü,  
proje müdürü, kontrol amiri, inşaat ve tesisat müdürü ve yardımcıları ve bunlarla aynı teknik  
seviyede görev yapanlar, il müdürü ve yardımcıları, bölge müdürü ve yardımcıları ile yapım  
ve/veya teknik işler daire başkanı ve yardımcıları, yapım ve/veya teknik işlerden sorumlu  
genel müdür yardımcıları ve genel müdür olarak görev yapanlara, …” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’in 17.7.3’üncü maddesinde “…2531 sayılı Kamu  
Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun’un “Yasak ve Süresi”  
başlıklı 2’nci maddesinde; “Birinci madde kapsamına giren yerlerdeki görevlerinden hangi  
sebeple olursa olsun ayrılanlar, ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde  
bulundukları daire, idare, kurum ve kuruluşlara karşı ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl  
süreyle, o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda  
doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamazlar, taahhüde giremezler,  
komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar. Özel kanunlardaki yasaklayıcı hükümler saklıdır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Bu maddede getirilmiş olan yasaklama kapsamında sayılmanın ana koşulu, alınacak  
görev ve işin, girişilecek taahhüdün ya da yapılacak komisyonculuk veya temsilciliğin daha  
önce hizmetinde bulunulan daire, idare, kurum ve kuruluşa “karşı"doğrudan doğruya veya  
dolaylı bir görev ve iş, taahhüt, komisyonculuk veya temsilcilik niteliğinde bulunmasıdır.  
Ancak bu faaliyetin ilgilinin daha önceki görev ve faaliyet alanı ile ilgili olması gereklidir.  
Dolayısıyla, anılan Kanun kapsamında belirtilen görevlerinden ayrıldıktan sonra özel  
sektörde faaliyet gösteren kamu görevlileri, Kanun’un 2’nci maddesinde belirtilen süre  
boyunca, yine maddede belirtilen faaliyetlerde bulunamayacaklardır. Ancak bu kişilerin, özel  
sektörde istekli sıfatını taşıyabilecek bir işletmede personel olarak istihdam edilmesi ve bu  
işletmenin de personelinin ayrıldığı daire, kurum ve kuruluşun ihalesine girmesi durumunda,  
anılan personelin, çalışmakta olduğu işletmede bir ortaklığının ya da sermaye bağının  
bulunmaması durumunda, söz konusu faaliyetin 2531 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinde  
belirtilen “doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alma, taahhüde girme,  
komisyonculuk ve temsilcilik yapma” olarak sayılmaması gerekmektedir.  
Ancak, 6359 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer  
alan “olarak” ibaresinden sonra gelmek üzere “idarelerce veya mahkeme kararıyla” ibaresi  
eklenmiş olduğundan, bu Kanun değişikliği sonucunda, 2531 sayılı Kamu Görevlerinden  
Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun sebebiyle ihaleye katılamayacak olanlar  
söz konusu bent kapsamından çıkarılmıştır. Bununla birlikte, 2531 sayılı Kanundan doğan  
yasaklamanın sürmesi sebebiyle, bu durumda olanların kendisi ya da bir tüzel kişi veya başka  
bir gerçek kişi adına teklif vererek ihaleye katılmaları mümkün bulunmadığından 2531 sayılı  
Kanun kapsamında bulunan aday veya istekli durumunda olanların, 2531 sayılı Kanun’da  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
belirtilen yasağa rağmen ihaleye katılmış olması halinde, bu durumda olan isteklilerin  
değerlendirme dışı bırakılması, ancak geçici teminatlarının gelir kaydedilmemesi ve idarece  
haklarında kamu ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Yukarıya aktarılan mevzuat hükümlerinde kamu görevlilerinin vazifelerinden  
ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları birimden ayrıldıkları  
tarihten başlayarak üç yıl süreyle, ayrıldıkları birimin faaliyet alanlarıyla ilgili konularda  
doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamayacakları, taahhüde giremeyecekleri,  
komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacakları ifade edilmiştir. Yasaklama kapsamında  
sayılmanın ana koşulu, alınacak görev ve işin, girişilecek taahhüdün ya da yapılacak  
komisyonculuk veya temsilciliğin daha önce hizmetinde bulunulan daire, idare, kurum ve  
kuruluşa “karşı" doğrudan doğruya veya dolaylı bir görev ve iş, taahhüt, komisyonculuk veya  
temsilcilik niteliğinde bulunmasıdır. Ancak bu faaliyetin ilgilinin daha önceki görev ve  
faaliyet alanı ile ilgili olması gereklidir. Dolayısıyla, anılan Kanun kapsamında belirtilen  
görevlerinden ayrıldıktan sonra özel sektörde faaliyet gösteren kamu görevlileri, 2531 sayılı  
Kanun’un 2’nci maddesinde belirtilen süre boyunca bu maddede belirtilen faaliyetlerde  
bulunamayacaklardır.  
6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında  
Kanun’un 3’üncü maddesinde yer alan “Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü bir Umum  
Müdürün idaresi altında merkez teşkilatı ile merkez dışında bölge müdürlüklerinden ve bu  
kanuna göre kurulacak işletmelerden teşekkül eder. hükmüne göre Devlet Su İşleri Genel  
Müdürlüğünün merkez teşkilatı, merkez dışındaki bölge müdürlükleri ve bu Kanun’a göre  
kurulacak işletmelerden oluşacağı belirtilmiştir.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: Erzurum Narman Şehitler Barajı İkmali  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1977A010320  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Yapım İşi - 1.313.425 metreküp Kaya Dolgu imalatı işleri  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Erzurum ili Narman ilçesi” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya  
yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen  
ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur...” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin “4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesi gereğince iş deneyim  
belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde  
en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları gerektiği, 657 sayılı  
Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak bir kamu kurumunda çalışan gerçek kişinin sahip  
olduğu denetleme belgesinin yarıdan fazla hissesine sahip olunan tüzel kişi tarafından  
kullanılabilmesi için gerekli olan bir yıllık ortaklık süresinin kamu görevinden ayrıldığı tarih  
itibariyle başlaması gerektiği, şikâyete konu ihalede Ruhat Gürsul’un ilk ortaklık tarihinden  
06.01.2017 tarihine kadar 657 sayılı Devlet memurları Kanunu’na tabi olarak bir kamu  
kurumunda çalıştığı, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu ve 47’nci  
maddeleri ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddeleri ile emsal nitelikteki  
Kamu İhale Kurulu kararları uyarınca gerçek kişi ortağın devlet memuru olduğu sürece  
belgeyi yarıdan fazla hisseye sahip olduğu şirkete kullandırabilmesinin mümkün olmadığı, söz  
konusu kişinin memuriyetten ayrıldığı tarihten itibaren en az bir yıllık kesintisiz şirket ortağı  
olması şartının gerçekleşmediği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyim belgesinin  
uygun görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği” iddiasının, başvuru  
sahibi istekli tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunda yer almadığı görülmektedir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında, “…İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate  
alınmaz.” denildiğinden, başvuru sahibinin söz konusu iddiaları bu yönüyle uygun  
bulunmamıştır.  
İhale üzerinde bırakılan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje  
Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş. tarafından teklifi  
kapsamında iş deneyimini tevsik etmek üzere şirket hisselerinin %51’ine sahip, Ruhat Gürsul  
adına Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı tarafından  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
düzenlenen 23.08.2017 tarihli ve 25436-Y-KD-192-1 sayılı iş denetleme belgesinin  
sunulduğu, söz konusu belgeye göre anılan şahsın “Kiğı Barajı ve HES İnşaatı” işinde  
“Kontrol Mühendisi” olarak 01.02.2011-25.04.2016 tarihleri arasında görev yaptığı  
anlaşılmıştır.  
Kurum tarafından Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Personel ve Eğitim Dairesi  
Başkanlığından, Ruhat Gürsul’un Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden ayrılma tarihi  
sorulmuştur. Anılan Daire Başkanlığının 13.04.2018 tarihli ve 91255868-900-264471 sayılı  
cevap yazısı ile adı geçenin hizmet belgesi gönderilmiştir. Söz konusu belgede Ruhat  
Gürsul’un Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 9’uncu Bölge Müdürlüğü (Elazığ) bünyesinde  
mühendis kadrosunda görev yapmaktayken, 06.01.2017 tarihinde kamu görevinden çekildiği  
(istifa) görülmüştür.  
Ruhat Gürsul’un 06.01.2017 tarihinde Devlet Su İşleri 9. Bölge Müdürlüğündeki  
görevinden çekildiği, bu duruma bağlı olarak söz konusu şahsın mevzuat gereği 06.01.2020  
tarihine kadar istifa etmiş olduğu kurumundaki görev ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda  
doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamayacağı, taahhüde giremeyeceği,  
komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacağı hüküm altına alınmasına rağmen ilgili şahsın  
itirazen şikâyete konu edilen Devlet Su İşleri 8. Bölge Müdürlüğü (Erzurum) tarafından  
30.11.2017 tarihinde yapılan ihaleye MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje  
Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı Gökalp Proje Müş. A.Ş.nin %51 ortağı olarak  
katıldığı anlaşılmıştır.  
Yapılan tespitler sonucu uyuşmazlığa konu olan iş deneyim belgesini düzenleyen  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı ile ihaleyi yapan  
Devlet Su İşleri 8. Bölge Müdürlüğünün her ikisinin de Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne  
bağlı olmasından dolayı söz konusu ihalede Ruhat Gürsul’a ait iş deneyim belgesinin  
kullanılmasının 2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler  
Hakkındaki Kanun’un 2’nci maddesine aykırı olduğu anlaşıldığından, anılan iş deneyim  
belgesini kullanan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş.  
İş Ortaklığına ait teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Bu sebeple, başvuru sahibinin birinci iddiası yerinde bulunmuştur.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır.  
Örnek:  
Yaklaşık maliyet hesap tablosu  
İş İş Mikta Birim Birim  
Sıralı iş kalemleri / grupları listesi  
İş İş Tutarı Tutar/Y Kümülat  
if toplam  
Tutarı  
kale kale rı  
mi/gr mi/g  
i
fiyatı  
kale kalemi/  
mi/g grubu  
rubu adı  
no  
M
ubu rubu  
no  
adı  
1
…… 10  
.
…… 250  
.
…… 400  
.
…… 30  
.
…… 2.500  
.
…… 1.200  
.
12  
3
120  
750  
8
…….  
32.000 0,3200 0,3200  
20.000 0,2000 0,5200  
16.880 0,1688 0,6888  
15.000 0,1500 0,8388  
9.600 0,0960 0,9348  
2.400 0,0240 0,9588  
2.250 0,0225 0,9813  
2
3
4
5
6
7
9
…….  
6
2.400  
15.000  
1.000  
9.600  
2.250  
10 …….  
500  
4
4
6
7
3
…….  
…….  
…….  
…….  
8
…… 25  
90  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
.
8
9
…… 400  
..  
…… 500  
.
80  
40  
20  
32.000  
20.000  
5
2
1
…….  
…….  
…….  
1.000 0,0100 0,9913  
750 0,0075 0,9988  
120 0,0012 1,0000  
10 …… 844  
16.880  
Toplam yaklaşık maliyet (YM)  
100.000  
TOPLA 100.000  
M
İş kalemi/grubu analizi  
İş kalemi / grubu Yangına dayanıklı alçı Ölç  
No : 4  
duvar levhaları ile metal  
iskeletli giydirme duvar Biri  
yapılması (………… mi  
Duvar Levhası ile) m2  
Ö. Mi B.F Tuta  
Br. k. iy. rı  
Vida ve plastik Ad XX XX 0,54  
dubel  
ü
Sıralı analiz girdileri tablosu  
Poz No Girdiler  
Girdiler  
Ö. Mi B.F Tut  
Br. k. iy. arı  
XX 0,3  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
Agraf vidası  
Kt  
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
1
Levha xx mm (ya m2 XX XX 5,00  
ngına dayanıklı)  
Ses yal. bandı5  
cm  
m
XX 0,3  
X
X
X
3
Tc 60 Profilli-  
0,6mm  
m
m
XX XX 3,50  
Derz Bandı (Cam  
E.)  
m
XX 0,3  
X
X
X
4
TU 28 Prof.-  
0,5 mm  
XX XX 0,80  
Borazan vida  
Kt  
XX 0,3  
X
X
X
5
Agraf 12 cm  
Agraf vidası  
Ad XX XX 0,51  
Derz dol. alçısı m3 X  
XX 0,4  
X
X
harcı  
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
3
Kt XX XX 0,31  
Agraf 12 cm  
Ad  
XX 0,5  
X
X
X
1
Derz Bandı (cam  
.el.)  
m
m
XX XX 0,34  
Vida ve plastik Ad  
dubel  
XX 0,5  
X
X
X
4
Ses yal. bandı 5  
cm  
XX XX 0,33  
Düz İşçi (taş.)  
Sa  
m
XX 0,6  
X
X
X
8
Borazan vida  
Kt XX XX 0,35  
TU 28 Prof.-0,5  
mm  
XX 0,8  
X
X
X
0
Derz dol. alçısı h m3 XX XX 0,43  
Alçı levha usta Sa  
XX 2,4  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
arcı  
X
X
yar.  
X
X
X
X
X
X
X
X
X
5
…..  
…..  
…..  
Düz İşçi (taş.)  
Sa XX XX 0,68  
Alçı levha ustası  
Sa  
m
XX 3,2  
X
X
X
5
Alçı levha ustası  
Sa XX XX 3,25  
Tc 60  
0,6mm  
Prof.-  
XX 3,5  
X
X
X
0
Alçı levha usta Sa XX XX 2,45  
yar.  
Levha xx mm (ya m2 X  
XX 5,0  
X
X
ngına  
X
X
X
0
dayanıklı)  
Kar ve genel giderler hariç toplam 18,4  
9
Kar ve genel giderler (% 25) 4,62  
TOPLAM TUTAR 23,1  
1
açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
“45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı  
maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  
isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.45.1.2. Sınır değerin altındaki  
teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına  
ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate  
alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale komisyonu kararı incelendiğinde, söz konusu ihaleye 25 teklif verildiği,  
Kadiroğlu İnş. Pet. Tar. Hay. Gıda Orm. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin birim fiyat  
teklif mektubu, birim fiyat teklif cetveli, geçici teminat, bilanço veya eşdeğer belgeler,  
bilanço bilgileri tablosu, iş hacmini gösteren belgeler ve iş deneyim belgesi sunulmadığından  
geçersiz kabul edildiği, Ansay Mühendislik Madencilik İnşaat San. Ticaret A.Ş.nin iş  
deneyim belgesinin güncellenen tutarının yetersiz olması nedeniyle değerlendirme dışı  
bırakıldığı, teklifi sınır değerin (40.789.603,32 TL) altında kalan 11 istekliden (Efetaş  
Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Necmi Demir İnşaat Turizm ve Ticaret  
Limited Şirketi İş Ortaklığı, Sim Uluslararası İnşaat Madenc. San. ve Dış Tic. A.Ş. - Okyanus  
Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Pramid YaYol Enerji İnşaat Anonim  
Şirketi - Simtay Yol Yapım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Akgenç İnşaat  
Elktr. Nakliye Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti., Adakale Madencilik İnşaat Anonim Şirketi - Al-  
Ka İnşaat Nakliyat Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Uluova İnşaat ve Makina  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
Sanayi Ltd. Şti., Limanyol İnşaat Madencilik Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi -  
Cacimler İnşaat ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı, MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret  
A.Ş. - Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığı, Protar Yapı Mühendislik İnşaat Harita  
Toprak Danışmanlık Müşavirlik Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi, Akpınar İnşaat Turizm ve  
Tic. Ltd. Şti., Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz Teks. Gıda Tic. Ltd. Şti.) aşırı düşük teklif  
açıklaması istendiği, idarenin aşırı düşük teklif sorgulama yazısında “Narman Şehitler Barajı  
İkmali İşine ait ihalenin Tekliflerinin Değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş olduğunuz  
teklifin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır. 15.02.2018 tarihi mesai bitimine kadar  
aşağıdaki konularda açıklamalarınızı Kamu İhale Genel Tebliği'ndeki esaslara uygun bilgi ve  
belgeleriyle birlikte sunmanız gerekmektedir.  
•Ekli "Açıklama İstenilmeyecek Analiz Girdilerinin Listesi"nde yer alanlar hariç olmak  
üzere; açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanı kapsamında verilen Analiz Formatına uygun analizler  
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 38 inci maddesi hükmüne göre bilgi edinilmesi  
hususunda;  
Gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, Akgenç İnşaat Elktr. Nakliye Turizm  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmadığından  
reddedildiği (sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında ŞHTİ-01 pozunun analiz girdilerinde  
sunulan fiyatlara göre tutarın toplamının 8,000518 TL olduğu, bu tutarın teklif edilen bedel  
olan 8,00 TLden yüksek olduğu, ŞHTİ-01, ŞHTİ-02 ve ŞHTİ-06 pozlarının 03.517 nolu alt  
analizlerinde yer alan kompresör için makine analizi yerine firma malı olarak stokta  
bulunduğuna dair tok tespit tutanağı ile analiz düzenlendiği, kompresörün inşaatta sarf edilen  
veya imalata giren bir malzeme olmaması nedeniyle stok tespit tutanağı ile savunulmasının  
uygun görülmediği), MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje Müşavirlik  
A.Ş. İş Ortaklığının sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalenin  
üzerinde bırakıldığı, diğer 9 istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı,  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de teklif bedeli sınır değerin üzerinde  
kalan başvuru sahibi Smk Enerji Petrol İnşaat Turizm Lojistik Sanayi Ticaret A.Ş. - Caba  
İnşaat Enerji Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı olarak belirlendiği görülmüştür.  
İdarenin aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısı ve ekinde yer alan analizler  
incelendiğinde, idarece hazırlanan ŞHTİ-01, ŞHTİ-02, ŞHTİ-03, ŞHTİ-05 ve ŞHTİ-06 iş  
kalemlerinden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, söz konusu iş kalemlerine ilişkin aşırı  
düşük teklif açıklaması isteme yazısı ekinde yer alan analizler incelendiğinde, idare tarafından  
- ŞHTİ-01 pozunun analiz girdilerinden iş makinesi girdileri olan 03.517: Kompresör,  
03.501: Ekskavatör, 03.511: Traktör buldozer ve 03.512: Traktör buldozer,  
- ŞHTİ-02 pozunun analiz girdilerinden iş makinesi girdileri olan 03.517: Kompresör,  
03.501: Ekskavatör, 03.511: Traktör buldozer ve 03.512: Traktör buldozer,  
- ŞHTİ-03 pozunun analiz girdilerinden iş makinesi girdileri olan 03.501: Ekskavatör,  
03.511: Traktör buldozer, 03.010/2: Titreşimli silindir,  
- ŞHTİ-05 pozunun analiz girdilerinden iş makinesi girdileri olan 03.501: Ekskavatör,  
03.531: Elek makinası, 03.521: Yükleyici ve 03.511: Traktör buldozer,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
- ŞHTİ-06 pozunun analiz girdilerinden iş makinesi girdileri olan 03.570: Otomatik  
beton santrali, 03.517: Kompresör, 03.501: Ekskavatör, 03.511: Traktör buldozer ve 03.521:  
Yükleyici,  
Analiz girdilerinin alt analizlerinin yapılmadığı ve açıklama istenecek alt analiz  
girdilerinin belirlenmediği, ayrıca,  
- ŞHTİ-03 pozunun girdilerinden “04.109: Mazot 0,0853x(34+66)” girdisi için  
açıklama istenirken ŞHTİ-02 pozunun girdilerinden “04.109: Mazot 0,0853x(34+66)” ve  
ŞHTİ-02 pozunun girdilerinden “04.109: Mazot” girdilerinden açıklama istenmediği,  
- ŞHTİ-02 pozunun girdilerinden “08.534/a: Su” girdisi için açıklama istenirken  
ŞHTİ-03 pozunun girdilerinden “08.534/a: Su (sulama karşılığı)”, ŞHTİ-05 pozunun  
girdilerinden “08.534/a: Su (sulama karşılığı)” ve ŞHTİ-06 pozunun girdilerinden “08.534/a:  
Su (beton + sulama için su karşılığı)” girdilerinden açıklama istenmediği,  
- ŞHTİ-02 pozunun girdilerinden “B-07.D/3: B-15.312/A taşınması 4000 m”, ŞHTİ-03  
pozunun girdilerinden “B-07.D/3: B-15.302/A taşınması 810 m” ile “B-07.D/3: B-15.301/A  
taşınması 500 m”, ŞHTİ-05 pozunun girdilerinden “B-07.D/3: B-15.343/A taşınması” ve  
ŞHTİ-06 pozunun girdilerinden “B-07.D/3: Agrega taşınması (28445 m)” girdilerinden  
açıklama istenirken ŞHTİ-01 pozunun girdilerinden “B-07.D/3: B-15.306/A taşınması 1310  
m” girdisinden açıklama istenmediği, idarece hazırlanan paçal analizlerde, aynı poz  
numaralarının farklı tanımlamalarla ve farklı nakliye mesafeleriyle hem açıklama istenilecek  
hem de istenilmeyecek şeklinde belirlenmesinin isteklileri tereddüde düşüreceği,  
- ŞHTİ-01 pozunun girdilerinden “B-07.D/4: B-15.301/A taşınması 1310 m”, ŞHTİ-05  
pozunun girdilerinden “B-07.D/4: B-15.301/A taşınması” ve ŞHTİ-06 pozunun girdilerinden  
“B-07.D/4: B-15.301/A taşınması (29755 m)” girdilerinden açıklama istenirken ŞHTİ-02  
pozunun girdilerinden “B-07.D/4: B-15.301/A taşınması 4500 m” girdisinden açıklama  
istenmediği,  
- ŞHTİ-01 pozunun girdilerinden “B-07.D/5: B-15.310/A taşınması 1310 m”  
girdisinden açıklama istenirken ŞHTİ-06 pozunun girdilerinden “B-07.D/5: Transmikserle  
taşıma (500 m)” girdisinden açıklama istenmediği görülmüş olup Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Aynı girdinin yaklaşık  
maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin  
oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp  
kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz  
girdisi için açıklama istenilecektir.açıklaması gereğince söz konusu analiz girdileri için  
açıklama istenmeyen pozlardan da açıklama istenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yukarıda bahsedilen hususlar nedeniyle idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının  
mevzuata uygun olarak yapılmadığı anlaşıldığından idarece söz konusu hususlar dikkate  
alınarak teklifi sınır değerin altında kalıp aşırı düşük teklif olarak değerlendirilen isteklilerden  
mevzuata uygun olarak tekrar aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve  
Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması, açıklama istenilen iş kalemlerinin birim fiyat analizlerinin alt analizlere kadar  
ayrıştırılması, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer  
alan açıklamalar doğrultusunda açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarının söz konusu tespitler çerçevesinde  
yeniden hazırlanarak teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden tekrar aşırı düşük teklif  
açıklaması istenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
EK GEREKÇE  
İnceleme konusu ihalede, başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan  
“düzeltici işlem belirlenmesine”  
iddialar incelenmiş ve  
karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin, anılan kararda; Devlet Su İşleri Genel  
Müdürlüğü (DSİ) 8. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.11.2017 tarihinde gerçekleştirilen  
“Narman Şehitler Barajı İkmali” ihalesine ilişkin başvuru sahibi Smk Enerji Petrol İnşaat  
Turizm Lojistik Sanayi Ticaret A.Ş.-Caba İnşaat Enerji Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş  
Ortaklığının; ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının özel ortağı tarafından teklifi kapsamında  
iş deneyimini tevsik etmek üzere şirket hisselerinin %51’ine sahip Ruhat Gürsul adına DSİ  
Barajlar ve HES Dairesi tarafından düzenlenen iş denetleme belgesinin sunulduğu, anılan  
şahsın Devlet Su İşleri 9. Bölge Müdürlüğü bünyesinde mühendis kadrosunda görev  
yapmakta iken 06.01.2017 tarihinde kamu görevinden çekildiği (istifa), söz konusu ihaleye  
anılan istekliye ait iş deneyim belgesinin sunulmasının 2531 sayılı Kamu Görevinden  
Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun’un 2’nci maddesine aykırı olduğuna  
yönelik iddiası incelenmiş ve ihale üzerinde bırakılan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret  
A.Ş.- Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığına ait teklifin değerlendirme dışı  
bırakılmasına yönelik düzeltici işlem belirlenmesi sonucuna ulaşılmıştır.  
2531 sayılı Kanunun “Kapsam” başlıklı 1 inci maddesinde; “Bu Kanun, genel bütçeye  
dahil daire, kurum ve kuruluşlar ile katma bütçeli idarelerde, bunlara bağlı döner sermayeli  
kuruluşlarda, kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan fonlarda,  
belediyelerde, özel idarelerde 12 Mart 1964 gün ve 440 sayılı ve 12 Mayıs 1964 gün ve 468  
sayılı Kanunlar kapsamına giren kuruluşlarda, sermayesinin yarısından fazlası ayrı ayrı veya  
birlikte Hazinece veya yukarıdaki daire, idare, kurum ve kuruluşlarca karşılanan yerlerde  
aylık, ücret veya ödenek almak suretiyle görev yapmış olanlar hakkında uygulanır.hükmü,  
Anılan Kanunun “Yasak ve Süresi” başlıklı 2 nci maddesinde; “Birinci madde  
kapsamına giren yerlerdeki görevlerinden hangi sebeple olursa olsun ayrılanlar, ayrıldıkları  
tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları daire, idare, kurum ve kuruluşlara karşı  
ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle, o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve  
faaliyet alanlarıyla ilgili konularda doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş  
alamazlar, taahhüde giremezler, komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar. Özel kanunlardaki  
yasaklayıcı hükümler saklıdır.hükmü yer almaktadır.  
2/10/1981 tarihli söz konusu Kanuna ilişkin Milli Güvenlik Konseyi İçişleri  
Komisyonu raporunda kanunun amacı; görevden ayrılan personelin ayrıldıkları kuruluşa ait  
girişecekleri işlerde eski memuriyet arkadaşları üzerinde manevi dahi olsa etkinliklerini  
önlemek ve çıkar sağlamalarına mani olmak biçiminde açıklanmıştır.  
Kanunun söz konusu maddelerine göre, kamu görevinden ayrılanların eski  
yasaklı olmaları için  
kurumlarına karşı kanunda belirtilen işleri yapmaktan  
aynı anda gerçekleşmesi gerekmektedir.  
2 temel koşulun  
-
İşin; kamudayken hizmetinde bulunduğu daire, idare, kurum ve kuruluşa karşı  
yapılması,  
-
İşin; ayrıldığı daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanıyla ilgili  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
konularda doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak yapılması.  
Buna göre, öncelikle 2531 sayılı Kanunun uygulanmasında kamu görevinden ayrılma  
hizmetinde bulunduğu  
tarihinden önceki 2 yıl içinde “  
” yerin yani görev yapılan yerin  
belirlenmesi gerekmektedir. Başka bir ifade ile, kanun kapsamındaki kurum veya kuruluşların  
her birinin teşkilat şemalarında yer alan daireler, (varsa) bölge müdürlükleri ve diğer  
birimlerinin 2531 sayılı Kanun kapsamında görev yapılan farklı yerler olarak dikkate alınıp  
alınmayacağının ve dolayısıyla, aynı kurum ve kuruluşun bir biriminde çalışıp ayrılan ve  
farklı birimine karşı görev ve faaliyet alanıyla ilgili konularda iş yapmak isteyen eski çalışan  
için yasağın uygulanıp uygulanmayacağının belirlenmesi gerekmektedir.  
Anılan Kanunun 1 inci maddesinde kanun kapsamına giren yerler sayılmıştır. Buna  
göre, kanunun;  
-
-
-
-
genel bütçeye dahil daire, kurum ve kuruluşlarda,  
katma (özel) bütçeli idarelerde,  
bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda,  
aylık, ücret veya ödenek almak suretiyle görev yapmış olanlar hakkında uygulanacağı  
düzenlenmiştir. Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarından genel bütçeye dahil  
olanlar ile özel bütçeli idareler 5018 sayılı Kanunun sırasıyla (I) ve (II) sayılı cetvellerinde  
yer almaktadır. Örneğin, Karayolları Genel Müdürlüğü ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü  
özel bütçeli idareler arasındadır.  
Mezkûr Kanunun 1 inci maddesinde genel bütçeye dahil olan yerler daire, kurum ve  
kuruluş şeklinde sıralanmıştır. Aslında bu yazım şeklinin genel bütçeye dahil olan ve  
ünvanında “daire, kurum ve kuruluş” geçen ya da aynı ibarelerle sonradan kurulacak olan  
genel bütçeye dahil idarelerin tümünü kavramak için kullanıldığı anlaşılmaktadır. Anılan  
maddede özel bütçeli idareler için ise “daire, kurum ve kuruluş” ibareleri kullanılmamış,  
sadece “özel bütçeli idareler” ibaresine yer verilmiştir. Aynı maddede kapsamda bulunan  
diğer yerler ise kuruluş, fon, belediye ve özel idare şeklinde sayılmıştır.  
2531 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde ise görevinden ayrılan eski personelin  
hizmetinde bulunduğu daire, idare, kurum ve kuruluşlara karşı ayrıldıkları tarihten itibaren  
belli süreyle, o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda  
doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamayacakları taahhüde giremeyecekleri,  
komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacakları düzenlenmiştir.  
Kanunun 2 nci maddesinde, kapsamın belirlendiği 1 inci maddeye dahil olan tüm  
kamu kurum ve kuruluşlarının ifade edilebilmesi için “daire, idare, kurum ve kuruluş”  
ibarelerinin kullanıldığı görülmektedir.  
Dolayısıyla, 2 nci maddede geçen “daire” ibaresinden müstakil bir  
hiyerarşik yapısı ve teşkilat şeması olan bir idari birimin altındaki dairelerin  
anlaşılmaması gerekmektedir. Buna göre, 2531 sayılı Kanunda geçen “daire”  
ibaresiyle, örneğin müstakil bir idare olan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün  
teşkilat şemasında yer alan Proje ve İnşaat Dairesi lığı ifade edilmemektedir. O halde,  
Kanunun uygulanmasında kamu görevinden ayrılanın son 2 yıl içinde hizmetinde  
bulunduğu yer belirlenirken ilgili kamu kurum veya kuruluşunun bir bütün olarak  
dikkate alınması, o kamu kurum veya kuruluşunun alt idari birimlerinin anlaşılmaması  
gerektiği esası benimsenmiştir. Zaten hiyerarşik yapı da bunu gerektirmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında  
Nitekim  
Kanun’un 1 inci maddesinde söz konusu Genel Müdürlüğün (bir bütün olarak) kamu tüzel  
Devlet Su  
kişiliğine sahip olduğu düzenlenmiştir. Anılan Kanunun 3 üncü maddesinde “  
İşleri Umum Müdürlüğü bir Umum Müdürün idaresi altında merkez teşkilatı ile  
merkez dışında bölge müdürlüklerinden ve bu kanuna göre kurulacak işletmelerden  
teşekkül eder.  
”, 19 uncu maddesinde Umum Müdürlüğün taşra teşkilatı Bölge  
Müdürlüklerinden ve işletmelerden terekküp eder...”, 20 nci maddesinde “Bölge müdürleri  
kendilerine bağlı teşkilatın amiri ve Umum Müdürlüğün mümessili olup bölgelerindeki  
muamelattan Umum Müdürlüğe karşı sorumdurlar.” ve 18 inci maddesinde “Umum Müdür  
merkez ve taşra teşkilatında aylık veya ücretle çalışmakta bulunan herhangi bir memur veya  
hizmetliyi ifası Umum Müdürlüğe ait bir iş için Umum Müdürlük teşkilatı ve açık bulunup  
bulunmadığı ile kayıtlı olmaksızın kadrosu ile ve tayindeki usule uyarak merkez veya taşrada  
dilediği yerde kullanabilir.” hükümleri yer almaktadır.  
Örneğin, merkez ve taşra  
teşkilatındaki bütün daire lıkları, eşdeğer statüdeki diğer birimler ve bölge  
müdürlükleri Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tüzel kişiliğinin birer parçası  
olduklarından, bunların bir bütün olarak dikkate alınması icap etmektedir. Buna göre,  
uyuşmazlık konusu ihalede, Ruhat Gürsul’un 06.01.2017 tarihinde istifa ederek kamu  
görevinden ayrılmadan önceki iki yıl içinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 9 uncu  
Bölge Müdürlüğü’nde mühendis kadrosunda görev yaptığı sabit olduğundan, ilgilinin  
kamu görevinden ayrılarak 2531 sayılı Kanundaki 3 yıllık süre dolmadan Devlet Su  
İşleri Genel Müdürlüğü’nün 8 inci Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen ihaleye  
katılması 2531 sayılı Kanundaki yasak kapsamına girmektedir. Yoksa, kanun  
kapsamındaki tüm kamu kurum veya kuruluşlarını ifade etmek için kullanılan “daire,  
idare, kurum ve kuruluş” ibarelerinden yola çıkılarak uyuşmazlık konusu ihalede  
olduğu gibi söz konusu genel müdürlüğün 8 inci Bölge Müdürlüğü’nün ihalesine;  
kamu görevinden ayrılmadan önce 9 uncu Bölge Müdürlüğü’nde görev yapan (yani 8  
inci Bölge Müdürlüğü’nde görev yapmayan, görev ve faaliyet alanı aynı olan) Ruhat  
Gürsul’un 3 yıllık süre dolmadan katılması uygun değerlendirilirse, 2531 sayılı  
Kanunun 2 nci maddesinde geçen “hizmetinde bulundukları daire, idare, kurum ve  
kuruluşlara karşı” görev ve faaliyet alanıyla ilgili konularda belirtilen işleri  
yapamayacaklarına ilişkin düzenlemenin lafzına aykırı hareket edilmiş olacaktır. Eğer  
bir genel müdürlükte çalışırken kamu görevinden ayrılan eski çalışanın ayrılmadan  
önce (toplam 2 yıl süreyle) çalıştığı daire, bölge müdürlüğü dışındaki o genel  
müdürlüğün diğer dairelerine veya bölge müdürlüklerine ya da bir bölge  
müdürlüğünde çalışırken ayrılanın ayrıldığı bölge müdürlüğü dışındaki o genel  
müdürlüğün diğer bölge müdürlüklerine ya da dairelerine karşı görev ve faaliyet  
alanıyla ilgili konularda iş yapabileceği kabul edilirse kanunla düzenlenen yasağın  
kapsamı daraltılmış olacaktır.  
Kanun koyucu, yasağın kapsamını kamudan ayrılanın çalıştığı idari birimin (örneğin  
genel müdürlüğün) sadece en son çalışılan dairesi, şubesi ya da bölge müdürlüğü ile  
sınırlandırmak isteseydi, bu eski çalışanın görev ve faaliyet alanı aynı olan idari birimin diğer  
daire, şube ya da bölge müdürlüklerine karşı iş yapılabileceğini de açıkça düzenlemiş olurdu.  
Böyle bir düzenleme bulunmadığı gibi, kanunun getiriliş amacından ve lafzından da  
idari birim itibarıyla bütünlük esasının geçerli olduğu anlaşılmaktadır.  
Öte yandan, 2007  
yılında 2531 sayılı Kanunun “İstisnalar” başlıklı 3 üncü maddesine kamu görevinden  
ayrılarak kendi nam ve hesabına mesleki faaliyetlerini sürdüren tıp doktorları, diş hekimleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
ve eczacıların ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile sadece tip sözleşme yapabilmeleri için dahi  
yasal düzenleme yapılarak bir fıkra eklenmiştir. Bu kişilerin 2 nci madde kapsamındaki  
yasaklılık durumları ise devam etmektedir.  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tüzel kişiliğinin taşra teşkilatının bölge  
müdürlükleri şeklinde örgütlendiği, bölge müdürlüklerinin görev ve faaliyetlerinin aynı  
olduğu ve aynı genel müdürlüğün birer parçası oldukları, bu çerçevede görevden ayrılan ve  
eski kurumunun ihalesine girmek isteyen belge sahibi eski çalışanların görevdeyken farklı  
Hatta geçici  
bölge müdürlüklerine tayin edilerek görev yerlerinin değiştirilebildiği aşikardır.  
görevlendirme yoluyla dahi bir çalışan, bir bölge müdürlüğünden diğerine ya da  
merkeze gönderilebilmekte ve geçici görevlendirildiği yerde de görev ve faaliyet alanıyla  
ilgili konularda iş yapabilmektedir.  
Bu nedenle de bölge müdürlüklerinin; ayrı birer kamu  
kurum veya kuruluşu gibi değerlendirilmesi ve bu değerlendirme sonucunda eski çalışanların  
ayrıldıkları bölge müdürlüğü dışındaki aynı genel müdürlüğün başka bir bölge müdürlüğünün  
aynı görev ve faaliyet alanıyla ilgili ihalesine 3 yıllık süre dolmadan girmeleri durumunda  
bunların yasak kapsamı dışında mütalaa edilmesi uygun değerlendirilmemektedir.  
Öte yandan, anılan Kanunun 2 nci maddesinde görevden ayrılanın ayrıldığı kurum  
dolaylı olarak  
veya kuruluşa karşı görev ve faaliyet alanıyla ilgili konularda 3 yıl süreyle “  
dahi iş yapamayacağı düzenlenmiştir. Bu düzenleme nedeniyle, bir genel müdürlüğe ait bir  
bölge müdürlüğünde çalışıp ayrılan mühendisin, ayrıldıktan sonra 3 yıllık süre dolmadan aynı  
genel müdürlüğün, başka bir bölge müdürlüğü üzerinde “etkili olmadığı” ya da her iki bölge  
müdürlüklerinin birbirleri üzerinde “denetim ve koordinasyon yetkisinin ve sorumluluğunun  
bulunmadığı veya bunların bir illiyet bağının olmadığı” şeklinde değerlendirme yapılması  
mümkün bulunmamaktadır.  
Özetle, belge sahibinin kamu görevinden ayrılmadan önce çalıştığı bölge müdürlüğü  
dışındaki farklı bir bölge müdürlüğünün ihalesine katıldığı gerekçesiyle 2531 sayılı Kanunla  
düzenlenen iş yapma yasağının kapsamı dışında olduğuna ilişkin değerlendirme yapılması  
halinde bu durum; iş yapma yasağının, anılan kanunun 1 ve 2 nci maddelerindeki idari  
2531  
bütünlük esas alınarak uygulanmasına yönelik düzenlemelere aykırılık teşkil edecek,  
sayılı Kanundaki iş yapma yasağının kapsamının daraltılmasına ve uygulama alanının  
aynı idare içindeki en son çalışılan birim, daire veya bölge müdürlüğü düzeyine  
indirilmesine neden olacaktır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, 1’inci iddiaya yönelik olarak Kurul  
çoğunluğunun kararında yer alan gerekçelere ek olarak; 2531 sayılı Kanun kapsamındaki  
kurum ve kuruluşların (ve dolayısıyla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tüzel kişiliğinin)  
kanunun uygulanmasında neden idari bütünlük içinde değerlendirilmesi gerektiğine yönelik  
yukarıdaki açıklamaların da dikkate alınması gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul  
“düzeltici işlem belirlenmesine”  
çoğunluğunun  
niteliğindeki kararına katılıyorum.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
KISMEN FARKLI GEREKÇE  
İnceleme konusu ihalede,  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinin 1 inci maddesinde yer alan, ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin kullanılmasının 2531 sayılı  
Kanun’a aykırı olduğu şeklindeki iddiasının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca,  
“düzeltici işlem belirlenmesine”  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu gerekçesiyle  
karar verilmiştir.  
2531 sayılı Kamu Görevinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanunun  
1 inci maddesinde, genel bütçeye dahil daire, kurum ve kuruluşlar ile katma bütçeli  
idarelerde, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunla veya kanunların verdiği  
yetkiye dayanılarak kurulan fonlarda, belediyelerde, özel idarelerde 12 Mart 1964 gün ve 440  
sayılı ve 12 Mayıs 1964 gün ve 468 sayılı Kanunlar kapsamına giren kuruluşlarda,  
sermayesinin yarısından fazlası ayrı ayrı veya birlikte Hazinece veya yukarıdaki daire, idare,  
kurum ve kuruluşlarca karşılanan yerlerde aylık, ücret veya ödenek almak suretiyle görev  
yapmış olanlar hakkında bu Kanunun uygulanacağı hükmüne yer verilmiş; 2 nci maddesinde  
de, birinci madde kapsamına giren yerlerdeki görevlerinden hangi sebeple olursa olsun  
ayrılanların, ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları daire, idare,  
kurum ve kuruluşlara karşı ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle, o daire, idare,  
kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda doğrudan doğruya veya  
dolaylı olarak görev ve iş alamayacakları, taahhüde giremeyecekleri, komisyonculuk ve  
temsilcilik yapamayacakları hükme bağlanmıştır.  
2531 sayılı Kanunun söz konusu hükümlerinde, görevinden ayrıldığı kurumlara karşı  
memurların “idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanıyla ilgili konularda” doğrudan  
doğruya ya da dolaylı olarak sayılan işleri yapamayacağının belirtildiği, başka bir ifadeyle  
burada idarenin tüm faaliyet alanından değil, memurun görev ve faaliyet alanından  
bahsedildiği görülmektedir.  
Uyuşmazlık konusu “Narman Şehitler Barajı İkmali” ihalesinin, Devlet Su İşleri  
Genel Müdürlüğü Erzurum 8. Bölge Müdürlüğü tarafından yapıldığı,  
İhale üzerinde bırakılan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje  
Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş. tarafından, Devlet  
Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi lığınca “Kiğı Barajı ve HES İnşaatı”  
işine ilişkin olarak, şirketin yarıdan fazla hissesine sahip ortağı Ruhat Gürsul adına  
düzenlenmiş olan iş denetleme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede ilgilinin görev  
unvanının “Kontrol Mühendisi” olarak belirtildiği ve Ruhat Gürsul’un 06.01.2017 tarihinde  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğündeki görevinden istifa ederek  
ayrıldığı, bu tarihten önceki iki yıl içinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 9. Bölge  
Müdürlüğünde Kontrol Mühendisi olarak görev yaptığı ve kamu hizmetinde bulunduğu  
anlaşılmıştır.  
Bu durumda, yukarıda yer alan tespitler çerçevesinde, 6200 sayılı Devlet Su İşleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/026  
: 35  
: 02.05.2018  
: 2018/UY.II-888  
Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Bölge Müdürlüklerinin bir  
birleri üzerinde denetim ve koordinasyon sorumluğuna ilişkin bir düzenleme ve herhangi bir  
illiyet bağı bulunmadığı ve şikayete konu yapım işi ihalesinin Devlet Su İşleri Genel  
Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğü görev ve yetkisi dahilinde gerçekleştirildiği göz önüne  
alındığında, ihale üzerinde bırakılan MSİ Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Gökalp Proje  
Müşavirlik A.Ş. İş Ortaklığı’nın teklifinin, 2531 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen  
yasak kapsamında değerlendirilemeyeceği, teklifin bu açıdan uygun olduğu ve başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, başvuru sahibinin 1 inci iddiasının  
düzeltici işlem  
yerinde olmadığı yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunun “  
belirlenmesine”  
niteliğindeki kararının bu kısmına ilişkin gerekçesine katılmıyoruz.