Bilgi
İKN
2019/409834
Başvuru Sahibi
Melita Destek Hizmetleri Ltd. Şti.
İdare
Türk Standardları Enstitüsü
İşin Adı
36 Ay Süreli Malzemeli Yemek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
BAŞVURU SAHİBİ:
Melita Destek Hizmetleri Ltd. Şti.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türk Standardları Enstitüsü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/409834 İhale Kayıt Numaralı “36 Ay Süreli Malzemeli Yemek” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türk Standardları Enstitüsü tarafından 27.09.2019 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “36 Ay Süreli Malzemeli Yemek” ihalesine ilişkin olarak Melita Destek
Hizmetleri Ltd. Şti. nin 23.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idare tarafından
süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 11.10.2019 tarih ve 42859 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 11.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1257 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde yer alan düzenlemede, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde
yer alan Tip Sözleşme’nin 12’nci dipnotunda yer alan düzenlemelerin göz önünde
bulundurulmadığı, teklif fiyata dahil giderlerin tamamının anılan maddede belirtilmediği,
tekliflerin hazırlanmasında belirsizliğe neden olduğu
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde yer
alan kesin teminat süresine ilişkin bir belirleme yapılmadığı, istekli olabileceklerin kesin
teminat mektubu giderlerini reel ve gerçekçi olarak hesaplayamayacağı, Tip Sözleşme’nin
18’inci dipnotunda yer alan düzenlemelerine aykırı olduğu,
3) Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı
14’üncü maddesinde yer alan düzenlemede hizmetin ifasında tam gün çalışacak personelle
ilgili olarak katsayının belirlendiği, personel ücretleri için 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı Kanun’a göre ihale edilen hizmet alımlarında
uygulanacak fiyat farkına ilişkin esasları belirleyen, Bakanlar Kurulu Kararına göre uygulama
yapılacağının hüküm altına alındığı, dolayısıyla yapılan düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu,
4) Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
belirtilen aykırılıkların kaç defa tekrarı halinde sözleşmenin fesih edileceğine ilişkin
düzenlemenin yapılmadığı, Tip Sözleşme’nin 26’ncı dipnotuna aykırı düzenleme yapıldığı,
5) Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı
19’uncu maddesi boş bırakıldığı, işin yürütülmesi sırasında ne tür kayıtların tutulacağına dair
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
düzenlemenin yer almadığı
6) Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde yer alan
düzenlemelerde hizmetin ifası süresince kıdem ve ihbar tazminatı almaya hak kazanarak
ayrılacak personel sayısının bilinmesinin ve net maliyetinin hesaplanmasının mümkün
olmadığı, bu hususta yüklenicinin tek başına sorumlu tutulmasının mevzuata aykırı olduğu,
idarenin müteselsilen ve müştereken sorumlu olduğu, kendi isteği ile ayrılan personelin kıdem
tazminatının yüklenicinin hakedişinden kesileceğine ilişkin düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu, kesin teminat iadesine yönelik yapılan düzenlemenin 4734 sayılı Kanun’un
teminatların iadesine ilişkin hükmüne aykırılık teşkil ettiği,
7) Mesleki Eğitim, Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri, Risk Değerlendirme
Raporu, Acil Eylem Planı, Yangın Eğitimleri, Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışma Raporu, A-B-
C sınıfı iş güvenliği uzmanı çalıştırma, iş yeri hekimi ve iş yeri hemşiresi çalıştırılması gibi
gider kalemlerinin ihale dokümanı düzenlemelerinde yer almasına rağmen birim fiyat teklif
cetvelinde yer almadığı, teklif fiyatının hazırlanmasında sağlıklı değerlendirme yapılmasına
engel olduğu,
8) Teknik Şartname’nin 1’inci ve 5.2’inci maddesinde yer alan düzenlemelerde araç
giderine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı, araç giderinin öğün
maliyetine eklenmesinin mümkün olmadığı, söz konusu durumun teklif değerlendirilmesi ve
aşırı düşük teklif sorgulamasında keyfiyete yol açabileceği, ya da iş artışı ve/veya eksilişinde
gidilmesi durumunda her iki taraf için de zarar oluşturabileceği,
9) İhale konusu işin taşımalı yemek hizmeti alım işi olduğu, bu nedenle işletme kayıt
belgesinin faaliyet konularına açıklık getirilmesi gerektiği,
10) Teknik Şartname’nin 6.10’uncu ve 14.9’uncu maddelerinde yer alan
düzenlemelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.26’ncı maddesine aykırı olduğu iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 36 AY SÜRELİ MALZEMELİ YEMEK
b) Miktarı ve türü:
36 Ay süreli malzemeli yemek hizmeti,
925.000 adet Öğle yemeği,
30.000 adet Akşam mesai yemeği,
24.000 kilogram Kuru Pasta tatlı-tuzlu karışık,
500 kilogram Su Böreği tereyağlı,
6.000 adet Porsiyon Meyve.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: TSE Ankara Merkez, OSTİM ve OFİM Binaları, TSE Marmara
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
Bölge Koordinatörlüğü, TSE Kayseri Bölge Koordinatörlüğü ve TSE Ege Bölge
Koordinatörlüğü İzmir Çiğli Yerleşkesi…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde
“25.1. Bu işe ait teknik şartnamenin öngördüğü hizmetin gerektirdiği tüm giderler ile ulaşım,
sigorta, KDV Hariç her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler yükleniciye aittir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
% 2 (Yüzde 2)” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine
getirilmesine ilişkin
Bu işe ait teknik şartnamenin ön gördüğü hizmetin gerektirdiği tüm giderler ile ulaşım,
sigorta, KDV hariç her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler sözleşme bedeline dahildir.
İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp
İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin
12’nci dipnotunda “ Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin sözleşme
bedeline dahil olacağı burada belirtilecek ve ayrıca idari şartnamede teklif fiyata dahil
olduğu belirtilen diğer giderler buraya yazılacaktır.” ifadeleri yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin
12’nci dipnotunda ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin sözleşme
bedeline dahil olacağı ve İdari Şartname’de teklif fiyata dahil olduğu belirtilen diğer
giderlerin, Sözleşme Tasarısının 7’nci maddesinde belirtilmesi gerektiğinin anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin 25’nci maddesinde ihale konusu işe ait Teknik Şartname’nin öngördüğü
hizmetin gerektirdiği tüm giderler ile ulaşım, sigorta, KDV hariç her türlü vergi, resim, harç
ve benzeri giderler yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği, Sözleşme Tasarısı’nda Teknik
Şartname’nin ön gördüğü hizmetin gerektirdiği tüm giderler ile ulaşım, sigorta, KDV hariç
her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderlerin sözleşme bedeline dahil olduğuna yönelik
düzenlemenin bulunduğu dolayısıyla Sözleşme Tasarısı’nın 7’nci maddesinin, Tip
Sözleşme’nin 12’nci dipnotunda yer alan ifadeler doğrultusunda düzenlendiği görüldüğünden
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Kesin teminat” başlıklı 43’üncü maddesinde “Taahhüdün
sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak
amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır.
Ancak, danışmanlık hizmet ihalelerinde ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, kesin
teminat sözleşme yapılmadan önce alınmayabilir. Bu durumda, düzenlenecek her hakedişten
% 6 oranında yapılacak kesintiler teminat olarak alıkonulur.
Kurum, ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması hâlinde,
bu istekliden yaklaşık maliyetin % 6’sından az ve % 15’inden fazla olmamak üzere alınacak
kesin teminat oranına ilişkin düzenlemeler yapabilir.” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşme Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının
onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve
kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı,
Yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile
ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin
kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar
ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar
paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal
Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinin 6’ncı fıkrasında “Kesin teminat mektuplarının süresi, ihale konusu işin kabul
tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare
tarafından belirlenir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in eki Ek-7’de yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin
“Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. Kesin teminat :
11.1.1.Yüklenici bu işe ilişkin olarak ........... (rakam ve yazıyla) .......................... kesin
teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi …../…/…. tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.”
açıklaması ile bu maddeye bağlı 18 numaralı dipnotta “ (1) Kesin teminat mektubunun süresi,
ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate
alınmak suretiyle idare tarafından belirlenecektir.
(2) Kesin teminat mektubu dışındaki diğer değerlerden birinin kesin teminat olarak
verilmesi halinde “Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
başlama tarihinden itibaren 36 (otuz altı) aydır
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Şikâyete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı
11’inci maddesinde “11.1. Kesin teminat
11.1.1. Yüklenici bu işe ilişkin olarak ..................................................... (rakam ve
yazıyla) kesin teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi ../../.... tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.
11.2. Ek kesin teminat
11.2.1. Fiyat farkı ödenmesi öngörülen işlerde, fiyat farkı olarak ödenecek bedelin ve
/veya iş artışı olması halinde bu artış tutarının % 6'sı oranında teminat olarak kabul edilen
değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden
hesaplanan ek kesin teminat miktarı hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.
11.2.2. Ek kesin teminatın teminat mektubu olması halinde, ek kesin teminat
mektubunun süresi, kesin teminat mektubunun süresinden daha az olamaz.
11.3. Yüklenici tarafından verilen kesin ve ek kesin teminat, 4734 sayılı Kanunun 34
üncü maddesinde belirtilen değerlerle değiştirilebilir.
11.4. Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi:
11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine
getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit
edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin İdareye
verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı, Yükleniciye iade
edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan
borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin
kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir,
varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.
11.4.3. Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan
hallerde; kesin hesap ve kabul tutanağının onaylanmasından itibaren iki yıl içinde idarenin
yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları
hükümsüz kalır ve düzenleyen bankaya iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar
sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.
11.5. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin
14’üncü dipnotunda “(1) İdare işe başlama ve işi bitirme tarihlerini kesin olarak
belirtmeyecekse 9.1 maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.
“9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren ..(rakam ve yazıyla).. gündür /aydır.”
(2) İdare işe başlama ve işi bitirme tarihlerini kesin olarak belirtecekse 9.1. maddesi
aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.
“9.1. İşe başlama tarihi ...............; işi bitirme tarihi ...............dir.” ifadeleri,
Anılan Tip Sözleşme’nin 18’inci dipnotunda “ (1) Kesin teminat mektubunun süresi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate
alınmak suretiyle idare tarafından belirlenecektir.
(2) Kesin teminat mektubu dışındaki diğer değerlerden birinin kesin teminat olarak
verilmesi halinde “Bu madde boş bırakılmıştır.” ifadeleri yer almaktadır.
Tip Sözleşme’nin 14’üncü dipnotunda idarenin işe başlama ve işi bitirme tarihlerini
kesin olarak belirtilip belirtilmemesi durumuna göre Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi”
başlıklı 9’uncu maddesinin düzenleneceği, söz konusu dipnotlardan, işin başlama ve işin
bitirme tarihlerinin belirtilme zorunluluğunun bulunmadığı, Tip Sözleşme’nin 18’inci
dipnotunda kesin teminat mektubunun süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi
öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirleneceği
anlaşılmaktadır.
Şikâyete konu ihalenin işe başlama ve işi bitirme tarihlerinin belirtilmediği, işin süresi
üzerinden bir düzenlemeye gidildiği, işin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 36 (otuz
altı) ay olduğu, ihale sürecinin bitişinin şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusu olması
durumunda değişiklik göstereceğinden işe başlangıç tarihinin idare tarafından
düzenlenmediği, kesin teminat süresinin işin kabul tarihi ve garanti süresi öngörülen işlerde
ise garanti süresinin kapsayacağı, dolayısıyla işin başlangıç tarihinin açıkça düzenlenmediği
durumlarda işin bitiş tarihinin net olarak belirlenemeyeceğinden kesin teminat mektubunun
süresinin idare tarafından yazılmamasının mevzuata aykırılık teşkil etmediği, ayrıca kesin
teminat süresinin Sözleşme Tasarısı’nda belirtilmemesine ilişkin eksikliğin, sözleşmeye davet
yazısında giderilebileceği de göz önünde bulundurulduğunda söz konusu durumun teklif fiyatı
oluşturulmasına ve sunulan tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilmesine engel nitelikte
olmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
Yn
Gn Mn
Pn = [a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + c ——]
İo
Yo
Go
Mo
(2) Formüllerde yer alan;
…
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
…
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere
uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde
belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2
ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1
katsayısı olarak alınır…” açıklaması,
Anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1)
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının
idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye
göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti
arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması,
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara tabi
hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin
idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş
olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için
sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
a) 31.08.2013 gün ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4734 sayılı Kamu
İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin
esaslarına göre, yükleniciye asgari ücret fiyat farkı ve malzeme fiyat farkı aylık olarak
ödenecektir.
b) İhale konusu malzemeli yemek hizmet alımı işi için fiyat farkı hesabında
kullanılacak sabit katsayılar, ihale konusu hizmetteki oranı dikkate alınmak suretiyle ve
toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde idare tarafından belirlenerek aşağıda sunulan tabloda
gösterilmiştir. Bu sabit katsayılar, sözleşmenin uygulanması sırasında hiçbir gerekçeyle
değiştirilemez.
c) Katsayılar aşağıda yer alan şekilde uygulanacaktır.
- Tam Gün Çalışan Personel Giderleri (a1) : 0,3438
- Akaryakıt Giderleri (b1) : 0,0203
- Malzeme ve Diğer Hizmetler (b2) : 0,6271
- Makine ve Ekipman Amortisman Giderleri (c) : 0,0088” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “Yüklenici, yemek ve
yemekhane hizmetlerinin yürütülebilmesi için toplam 37 personel çalıştırılacak olup dağılımı
aşağıdaki şekilde olacaktır.
Ankara ilinde, yemek hizmetinin tüm bölgelerde teknik şartnameye uygun bir şekilde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
yürütülmesinden sorumlu 1 adet proje sorumlusu,
Ankara ilinde; konusunda deneyimli ve mesleki yeterliliğe sahip en az 1 aşçı başı, 4
aşçı, 4 aşçı yardımcısı, 8 servis elemanı, 5 bulaşıkçı, olmak üzere toplam 22 personel,
TSE Gebze Kalite Kampüsünde; konusunda deneyimli ve mesleki yeterliliğe sahip en
az 1 aşçı başı, 1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı, 4 servis elemanı, 2 bulaşıkçı olmak üzere toplam 9
personel,
TSE İzmir Çiğli Yerleşkesinde; konusunda deneyimli ve mesleki yeterliliğe sahip en az
1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı, 1 bulaşıkçı, olmak üzere toplam 3 personel,
Kayseri Bölge Koordinatörlüğünde 1 aşçı, 1 bulaşıkçı olmak üzere toplam 2 personel.
Yüklenici çalıştırdığı işçilerden Aşçı Başına Brüt Asgari ücretin %175 fazlasını, Proje
Sorumlusuna Brüt Asgari Ücretin %175 fazlasını, Aşçılara Brüt Asgari Ücretin %100
fazlasını, Aşçı Yardımcılarına Brüt Asgari ücretin %75 fazlasını, Bulaşıkçı, servis
elemanlarına Brüt asgari ücretin %40 fazlasını aylık ücret olarak ödeyecektir.
Aylık 22 gün üzerinden günlük brüt 10,00 TL yol bedeli verilecek ve bu bedeller ücret
bordrosunda gösterilecektir. Yemek hizmeti verilen günlerde çalıştırılan işçilerin yemekleri
günlük çıkan yemeğin aynından ve Enstitü personeline verilen çeşit ve gramajda aynı olmak
üzere yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacaktır...” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde
bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
a) 31.08.2013 gün ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4734 sayılı Kamu
İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin
esaslarına göre, yükleniciye asgari ücret fiyat farkı ve malzeme fiyat farkı aylık olarak
ödenecektir.
b) İhale konusu malzemeli yemek hizmet alımı işi için fiyat farkı hesabında
kullanılacak sabit katsayılar, ihale konusu hizmetteki oranı dikkate alınmak suretiyle ve
toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde idare tarafından belirlenerek aşağıda sunulan tabloda
gösterilmiştir. Bu sabit katsayılar, sözleşmenin uygulanması sırasında hiçbir gerekçeyle
değiştirilemez.
c) Katsayılar aşağıda yer alan şekilde uygulanacaktır.
- Tam Gün Çalışan Personel Giderleri (a1) : 0,3438
- Akaryakıt Giderleri (b1) : 0,0203
- Malzeme ve Diğer Hizmetler (b2) : 0,6271
- Makine ve Ekipman Amortisman Giderleri (c) : 0,0088” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale konusu işin 36 ay süreli malzemeli yemek alımı olduğu, işin kapsamında yemek
ve yemekhane hizmetlerinin yürütülebilmesi için toplam 37 personel çalıştırılacağı, çalışacak
personel için verilecek ücretlerin ayrı ayrı belirtildiği, dolayısıyla ihale dokümanında söz
konusu 37 personelin haftalık çalışma saatinin tamamını idarede kullanacağı tespit edilmiştir.
İdari Şartname’de ve Sözleşme Tasarısı’nda fiyat farkına ilişkin yapılan
düzenlemelerin hangi yönüyle mevzuata aykırı olduğuna yönelik iddianın başvuru sahibi
tarafından açıkça belirtilmediği görülmekle birlikte, idare tarafından yapılan düzenlemelerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
mevzuata aykırı olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “…İdari şartnamede
ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
r) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme
halinde alınacak cezalar…” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede yer alması zorunlu
hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde aşağıdaki
hususların belirtilmesi zorunludur: …n) Gecikme halinde alınacak cezalar.” hükmü yer
almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmelik eki Ek-7’de yer alan “Hizmet
Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı
maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. …26
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye
edilir.” düzenlemesine,
Aynı Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci maddesine bağlı 26’numaralı dipnotta ise, “Bu
maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.
(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(2) Kısmi kabul öngörülen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması durumunda en az
on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için süresinde tamamlanmayan
kısmın bedelinin yüzde [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında
ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir:
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,
her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.”
düzenlemesine ver verilmiştir.
Şikâyete konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı
ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 0,5 tutarında ceza
kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün
süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 0,5
tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip
Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
Buna göre, söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı
dipnotun; (1)’inci fıkrası kısmi kabul öngörülmeyen, (2)’nci fıkrası kısmi kabul öngörülen
işlerde, işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın, diğer bir ifadeyle gecikme
cezasının ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmış, işin niteliği gereği gecikme cezasının
kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer yaptırımın ne olduğu
belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı (3) numaralı fıkrada ise, sürekli tekrar eden işlerde, işin
tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak yerine getirilmemesi halinde her bir
aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere kesilecek ceza miktarının sözleşme bedelinin %1’ini
geçmeyecek şekilde oran olarak belirleneceği, bu aykırılıkların asgari aykırılık sayısını aşması
durumunda, öngörülen ceza uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği hususu ile
sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli olan aykırılık sayısının (iki veya daha
fazla) idarece belirleneceği, ancak ağır aykırılık hallerinde, bu aykırılık halleri maddede
belirtilmek kaydıyla, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi yukarıda öngörülen şekilde
sözleşmenin feshedilebileceği hususuna bu maddede yer verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin 36 ay süreli malzemeli yemek işi olduğu, bu haliyle işin
özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte olduğu anlaşılmıştır. İhaleye ait Sözleşme
Tasarısı’nın “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16.1.1'inci maddesinde, Tip
Sözleşme’nin 16.1.1’incı maddesinin 26 numaralı dipnotunda yer alan işin özelliği gereği
sürekli tekrar eden işlerde yer alması gereken düzenlemenin olmadığı ve bu kapsamda da
asgari aykırılık sayısına yer verilmediği tespit edilmiştir.
Bu itibarla ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinin, Tip Sözleşme’nin
16.1.1’inci maddesinin 26 numaralı dipnotuna aykırı olduğu görüldüğünden başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Şikâyete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve
tutanaklar” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve teknik
şartnamede belirtilen kayıt ve tutanaklar esas alınacaktır.” düzenlemesi,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 19’uncu maddesi ile bu maddeye bağlı
29’uncu dipnot aşağıdaki gibidir:
“Madde 19- İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
19.1.29
29
İşin yürütülmesi sırasında Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından
tutulması öngörülecek kayıt ve tutanaklar işin niteliğine göre Genel Şartnamedeki usul ve
esaslar çerçevesinde burada düzenlenecektir.”
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İlgili kayıtlar” başlıklı 34’üncü maddesinde
“İşyerinde, işin sözleşme ve eklerine ve iş programına uygun olarak yapılmasını temin ve
bunun kontrolü için idarenin sözleşmesinde belirlediği kayıtlar, yüklenici ile birlikte kontrol
teşkilatı tarafından tutulur. Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır.
Bunlardan imzalı birer kopya yükleniciye verilir.
Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan
hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazı kayıtla
imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine
gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini
yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş
sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.
Sözleşme konusu iş, belli bir hizmetin dönemler halinde ( günlük, haftalık, vs ) ifa
edilmesi suretiyle yapılan sürekli nitelikte bir iş ise, yukarıda sözü edilen kayıtlar bu dönemler
itibariyle tutulur ve kayıtlara itiraz da kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıtlarda işin
sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve eksiklikler, kaç
kişinin çalıştığı ve hangi makine ve ekipmanın kullanıldığı ve kontrol teşkilatı tarafından
gerek görülen diğer hususlar belirtilir. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş ödemelerinde, hem
de sözleşmenin sona erdiği tarihte kabul komisyonu tarafından gerçekleştirilecek kabul
işlemlerinde esas alınır.” açıklaması yer almakta olup, Şartname’nin değişik maddelerinde ise
tutulacak tutanaklara yer verilmiştir. Söz konusu hükme göre, hizmet alımlarında işin
sözleşme ve eklerine ve iş programına uygun olarak yapılmasının temini ve bunun kontrolü
için idarenin sözleşmesinde belirlediği kayıtların yüklenici ile kontrol teşkilatı tarafından
tutulacağı açıklanmış, tutulan kayıtların ve buna yönelik itirazların ise gerek hakediş
ödemelerinde gerekse işin kabulünde kabul komisyonunca esas alınacağı belirtilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda yer verilen maddesi uyarınca tutulacak
kayıtların sözleşme tasarısında belirtilmesi gerekmekte ise de, işin sözleşmeye uygun olarak
yerine getirilip getirilmediğinin tespitine yönelik olarak tutulacak kayıtların, işin ifası
sırasında yüklenici ve idare tarafından belirlenebileceği, bu kayıtların esas işlevinin yapılan
işin sözleşmeye uygun olarak yapıldığının tespit ve tevsikine yönelik olduğu, sözleşmenin
ifası sürecinde ihale konusu işin niteliği, hakediş ödemelerinde esas alınacak iş miktarı,
ödenecek cezalar, yüklenicinin ihale dokümanında belirtilen edimleri dikkate alınarak her bir
unsurun yerine getirilmesinin ardından bu hususun yerine getirilme şeklinin
belgelendirilmesinin mümkün olduğu anlaşılmış olup, hangi tutanakların tutulacağının
sayılmamasının esasa etkili bir aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmıştır. Bu itibarla bu
iddia yerinde bulunmamıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin altıncı
fıkrasında “...Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur...” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır. 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62’nci maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir.
…
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden,
(b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip
yetmediğine bakılmaksızın ödenir...” hükmü yer almakta olup, bu madde çerçevesinde kıdem
tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, 08.02.2015 tarihli ve
29261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel
Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem
Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile belirlenmiştir.
7166 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun’un 11’inci maddesinde “22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 112 nci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
maddesine beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.“4734 sayılı
Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından
çalıştırılan işçilere, 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında,
kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde 11/9/2014 tarihinden sonra geçen süreye ilişkin
olarak kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için
sözleşmesinde kıdem tazminatı ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir
hükme yer verilmemişse alt işverenlere rücu edilmez.”” hükmü,
Anılan Kanun’un 12’nci maddesinde “4857 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 9- Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kamu kurum veya
kuruluşları tarafından alt işverene rücu edilmek üzere yürütülen davalarda, 112 nci maddenin
altıncı fıkrası kapsamında rücu edilmeyecek kısmı için ihtilafın esası hakkında karar
verilmesine yer olmadığına hükmedilir, yargılama gideri ve vekâlet ücreti taraflar üzerinde
bırakılır. İcra takiplerinde rücu edilmeyecek kısma ilişkin olarak harç alınmaksızın düşme
kararı verilir, takip giderleri ile vekâlet ücreti taraflar üzerinde bırakılır. Ancak, bu kapsamda
alt işverene rücu edilerek takip ve tahsil edilmiş olan tutarlar, alt işverenler lehine hiçbir
şekilde alacak hakkı doğurmaz ve tahsil edilmiş tutarlar iade edilmez.”” hükmü,
Anayasa Mahkemesi’nin 19.09.2019 tarih 2019/73 sayılı kararında “31. Bu itibarla
kamuda 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım
sözleşmesine taraf olan alt yüklenicilere karşı sözleşmede açık hüküm bulunması dışında rücu
yolunun kapatılması ve bu kapsamdaki derdest davaların sonlandırılmasını öngören itiraz
konusu kuralların bu kesimdeki alt işverenler yönünden farklı bir uygulama getirmesinin
nesnel ve makul bir temele dayalı olduğu söylenemez. Bu nedenle itiraz konusu kurallarla
getirilen farklı düzenleme eşitlik ilkesine aykırıdır.” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu iptal
gerekçesinde kıdem tazminatının rücu edilmesi hususunun sözleşmede bulunması ile
sınırlandırılmasının uygun bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1.
Yüklenici, yemek ve yemekhane hizmetlerinin yürütülebilmesi için toplam 37 personel
çalıştırılacak olup dağılımı aşağıdaki şekilde olacaktır.
Ankara ilinde; yemek hizmetinin tüm bölgelerde teknik şartnameye uygun bir şekilde
yürütülmesinden sorumlu 1 adet proje sorumlusu,
Ankara ilinde; konusunda deneyimli ve mesleki yeterliliğe sahip en az 1 aşçı başı, 4
aşçı, 4 aşçı yardımcısı, 8 servis elemanı, 5 bulaşıkçı, olmak üzere toplam 22 personel,
TSE Gebze Kalite Kampüsünde; konusunda deneyimli ve mesleki yeterliliğe sahip en
az 1 aşçı başı, 1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı, 4 servis elemanı, 2 bulaşıkçı olmak üzere toplam 9
personel,
TSE İzmir Çiğli Yerleşkesinde; konusunda deneyimli ve mesleki yeterliliğe sahip en az
1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı, 1 bulaşıkçı, olmak üzere toplam 3 personel,
Kayseri Bölge Koordinatörlüğünde 1 aşçı, 1 bulaşıkçı olmak üzere toplam 2 personel.
Yüklenici çalıştırdığı işçilerden Aşçı Başına Brüt Asgari ücretin %175 fazlasını, Proje
Sorumlusuna Brüt Asgari Ücretin %175 fazlasını, Aşçılara Brüt Asgari Ücretin %100
fazlasını, Aşçı Yardımcılarına Brüt Asgari ücretin %75 fazlasını, Bulaşıkçı, servis
elemanlarına Brüt asgari ücretin %40 fazlasını aylık ücret olarak ödeyecektir.
Aylık 22 gün üzerinden günlük brüt 10,00 TL yol bedeli verilecek ve bu bedeller ücret
bordrosunda gösterilecektir. Yemek hizmeti verilen günlerde çalıştırılan işçilerin yemekleri
günlük çıkan yemeğin aynından ve Enstitü personeline verilen çeşit ve gramajda aynı olmak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
üzere yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacaktır.
Yükleniciler ihaleye ait sözleşmenin bitiminde sözleşme kapsamında çalışan işçilerin iş
mevzuatına göre hak ettikleri; kıdem tazminatı, yıllık ücretli izin alacağı ve benzeri mali ve
sosyal haklarının yasal süresi içerisinde ödendiğine ve işçinin herhangi bir hakkının
kalmadığına ilişkin ibraname ve bu ödemeleri gösteren banka dekontu, ödemelerin işçilerin
hesabına yatırıldığına dair bankaca onaylı ödeme tutarlarını gösterir listeyi veya PTT
makbuzu ile ödeme bordrosunu, sözleşmenin bitim tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde
ibraz etmedikçe kesin teminatı iade edilmez. Bu sürenin sonunda söz konusu ödemelere ilişkin
belgelerin İdareye sunulmaması halinde; yüklenici işçilerinin yıllık ücretli izin alacağı, kıdem
tazminatı ve sair işçilik haklarına ait hesaplamalar İdare tarafından yapılır ve yüklenicinin
kesin teminatından karşılanmak suretiyle işçilere ödenir. Teminatının karşılamadığı tutar için
İdarenin yükleniciye rücu hakkı saklıdır.
Yüklenici bünyesinde çalışan personelin kendi isteğiyle ve haklı nedenle iş akdini
feshetmesi etmesi durumunda, çalıştığı dönem için hak edeceği kıdem tazminatı tutarı
yüklenicinin hak edişinden kesilir.
Yüklenici, sözleşme döneminin sona ermesine 3 ay kala, çalıştırdığı personele
sözleşme bitiş tarihini ve 4857 sayılı Kanun’ da yer alan yasal haklarını bildirmek ve bildirim
evraklarının bir nüshasını İdareye teslim etmek zorundadır.” düzenlemesi,
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları uyarınca, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’na göre ihale edilen hizmet alım ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin
yükümlülüklerin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğu, bu itibarla ihale dokümanında
personel sayısı ve personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanacağı düzenlenen
hizmet alımı ihalelerinde idare ile sözleşme imzalayan ve alt işveren konumunda olan
yüklenicilerin kıdem tazminatı ödeme yükümlülüklerin bulunmadığı, dolayısıyla isteklilerin
kıdem tazminatlarını teklif fiyatlara dâhil etmelerinin gerekmediği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde yer alan emredici
hükümler uyarınca, ihale dokümanında personel sayısı ve personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanacağı düzenlenen hizmet alımı ihalelerinde kıdem tazminatının,
ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca ödeneceğinin açık olduğu, her ne kadar Sözleşme
Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinin emredici Kanun hükümlerine aykırı
şekilde düzenlenmiş olsa da, söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması
aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun
yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında
kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, yine kıdem tazminatına ilişkin maliyetlerin
tekliflerin hazırlanmasında dikkate alınmasının gerekli olmadığı ve bu durumun teklif
verilmesine engel bir durum oluşturmadığı başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı
personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Yüklenicinin sözleşme
konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu
düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup,
Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.
22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri
hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden
yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim
ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi
ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler
yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarece yukarıda aktarılan iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yapılan düzenlemelerinin
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin tedbirler”
başlıklı 39’uncu maddesinde yer alan “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere
hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları
yerler bakımından, yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak
her türlü sağlık ve güvenlik tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı
bir şekilde yiyip içmeleri, dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek
hastalıklarından korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili
mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak
zorundadır.
Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi
sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve
güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.” düzenlemesine uygun olduğu, söz konusu
giderlerin teklif fiyatına dahil edilerek teklif oluşturulabileceği, ayrı satır açılmasının gerek
olmadığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
…
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama
sunulması gerekmez...” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
“25.1. Bu işe ait teknik şartnamenin öngördüğü hizmetin gerektirdiği tüm giderler ile ulaşım,
sigorta, KDV Hariç her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler yükleniciye aittir…”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Şartnamenin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “…TSE OFİM
hizmet binasında çalışan personel için verilecek yemek hizmeti TSE OSTİM
Binasında yer alan mutfakta hazırlanan yemekten taşımalı olarak sağlanacaktır.
TSE Marmara Bölge Koordinatörlüğü Tuzla Kampüsü ile Ataşehir TSE İstanbul
Anadolu Yakası İthalat Müdürlüğü personeli için verilecek yemek hizmeti TSE Marmara
Bölge Koordinatörlüğü Gebze Kalite Kampüsü binasında yer alan mutfakta hazırlanan
yemekten taşımalı olarak sağlanacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 5.2’inci maddesinde “TSE Ostim hizmet binasında üretilen
yemekten; TSE OSTİM hizmet binası ile arasında 1,5 km mesafede bulunan TSE OFİM
Hizmet Binası için yaklaşık 75 kişilik yemek taşınacaktır.
TSE Gebze Kalite Kampüsü binasında üretilen yemekten; TSE Gebze Kalite Kampüsü
hizmet binası ile arasında 15 km mesafe bulunan TSE Tuzla Kampüsü için yaklaşık 55 kişilik
yemek taşınacaktır.
TSE Gebze Kalite Kampüsü binasında üretilen yemekten; TSE Gebze Kalite Kampüsü
hizmet binası ile arasında 35 km mesafe bulunan Ataşehir TSE İstanbul Anadolu Yakası
İthalat Müdürlüğü için yaklaşık 35 kişilik yemek taşınacaktır.
Taşınacak yemekler (Salatbar dâhil olmak üzere) yüklenici personeli tarafından kendi
aracıyla termobox içinde götürülecektir. Yemekler yukarıda belirtilen dağıtım yerlerine en geç
saat 11:30’da ulaşmış olacaktır. Taşıma giderleri yükleniciye aittir.
5.2.1. Ramazan ayında yemek üretimi İdarenin tasarrufundadır.
5.2.2. İdare Ramazan ayında oruç tutacak personelle ilgili olarak yemek hizmetinde
her türlü tedbiri almaya ve yemek sayısında değişiklik yapmaya yetkilidir. Yüklenici yemek
saati ve menü değişikliklerine uymak zorundadır.
5.2.3. Yüklenici Ramazan ayında tüm çalışan personelinin SGK ve maaşlarını tam
öder.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı ekinde yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formu aşağıdaki
şekilde düzenlenmiştir.
A1
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması 6
B2
Sıra
No
Birimi
Miktarı
Teklif
Tutarı
Edilen4
Birim Fiyat
1
2
3
4
5
Öğle Yemeği (4 kap yemek, 4 çeşit adet
salata bar ve damacana su dâhil)
925.000
30.000
Akşam Mesai Yemeği (Eğitim ve
toplantılar için)
adet
Kuru Pasta (Tatlı-tuzlu karışık)
(Eğitim ve toplantılar için)
Su Böreği (Tereyağlı) (Teknik
Kurul toplantıları için)
Porsiyon Meyve
kilogra 24.000
m
kilogra 500
m
adet
6.000
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
36 ay süreli malzemeli yemek hizmeti alımı olan şikâyete konu ihalenin doküman
düzenlemelerinden, işin kapsamında idare tarafından öngörülen hizmet binalarına yemek
taşınmasının da yer aldığı ve taşıma giderlerinin yükleniciye ait olduğu, isteklilerden birim
fiyat teklif cetvelinde öğün üzerinden teklif vermelerinin istenildiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nde malzemeli yemek hizmeti alım ihalelerinde teklifi sınır
değerin altında kalan isteklilerin tekliflerini öğün, işçilik ve yardımcı giderleri üzerinden
açıklayacağı, (Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı oranının 0,80 – 0,95
arasında olması durumunda yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri, temizlik
malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım,
amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ
girdiler gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve bu unsurlar için
aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesi durumunda açıklama sunulmasına gerek
olmadığının anlaşıldığı, dolayısıyla üretilen yemeklerin hizmet binasına nakline ilişkin
girdinin teklif fiyatına dahil edilebileceği, teklifi sınır değerin altında kalan istekliler
tarafından yapılacak aşırı düşük teklif açıklamasında yemeklerin nakline ilişkin giderlerin
yardımcı giderler arasında sayılmış olması nedeniyle ayrıca açıklama yapılmasına gerek
olmadığı, nakliye gideri için ayrı satır açılmamasının teklif değerlendirilmesini
etkilemeyeceği de göz önüne alındığında başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce
sonuçlandırılması esastır…” hükmü,
İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4.1.1.3’üncü maddesinde “…İhale konusu
işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak
düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
Tarım ve Orman Bakanlığınca verilmiş İşletme Kayıt Belgesi.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…h) Tarım ve Orman Bakanlığınca verilmiş İşletme Kayıt
Belgesi...” düzenlemesine yer verildiği, ihale dokümanının ilana yansıyan düzenlemeleri ile
ilgili şikâyet başvuruları için süre, ihale ilan tarihinden başlayacağından başvuru sahibinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
iddiasının ilan tarihi olan 29.08.2019 tarihinden itibaren 10 gün içinde ve her halükarda ihale
tarihinden 3 iş günü öncesine kadar yapılması gerektiği, ancak başvuru sahibinin bu süre
geçtikten sonra 23.09.2019 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından
bu iddianın süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesinde “…Hizmet alımına dayanak teşkil edecek
sözleşme ve şartnamelere;
a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,
kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması,
b) Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha
önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması,
yönünde hükümler konulamaz…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.26. 4857 sayılı Kanunun
2 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme
ve şartnamelere; işe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,
kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici
işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması
yönünde hükümler konulmayacaktır. İdarelerce, çalışan personel açısından denetim, sadece
teknik şartnamede istenen kriterlere göre ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde idareye
verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesinde yapılacak olup, ihale dokümanında, anılan Kanun
maddesine ve ilgili mevzuata aykırı şekilde, işe alınacak veya işten çıkarılacak personelin
idarece belirleneceğine yönelik düzenlemelere yer verilmeyecektir” açıklaması,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İdare ve Kontrol Teşkilatının itiraz hakkı”
başlıklı 11’inci maddesinde “İdare ve kontrol teşkilatı, yükleniciden çalıştırılmasında veya
işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya
görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde
çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci
personel, hizmetli, işçi ve diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden
uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici, bu talebi idare veya kontrol teşkilatı
tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmek zorundadır.
Yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi halinde, söz konusu
kişiler idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılır veya uzaklaştırılmaları sağlanır.
Uzaklaştırılmaları istenilenler, idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir
daha işlerde görev alamaz. Yüklenici, uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun
nitelikli başkalarını getirmek zorundadır.” açıklaması,
Teknik Şartname’nin “İhale Konusu İşin Yapım Yeri ve İşle İlgili İstenilen Özellikler”
başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.10. TSE, istihdamını istemediği personelin değiştirilmesini
talep edebilecektir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İsteklinin Çalıştıracağı Personel Sayısı ve Personel Giderleri”
başlıklı 14’üncü maddesinde “…14.9. Yüklenici, TSE yetkililerinin onayı alınmadan personel
alımı ve değişikliği yapmayacak ve elemanların izin istekleri idare yetkilisine bildirecektir…”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden, 4857 sayılı Kanun’un 2’nci
maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve
şartnamelere, işe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,
kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici
işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması
yönünde hükümlerin konulamayacağı anlaşılmış olup idareler tarafından ihale konusu iş
kapsamında çalıştırılan personel açısından denetimin, sadece Teknik Şartname’de düzenlenen
kriterler ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde idareye verilen yetki ve sorumluluklar
çerçevesinde yapılacağı açıklanmıştır. Ayrıca ihale dokümanında, anılan Kanun maddesi ve
ilgili mevzuata aykırı şekilde, işe alınacak veya işten çıkarılacak personelin idarece
belirleneceği yönünde düzenlemelere yer verilmeyeceği açıklanmıştır.
Yine konuya ilişkin olarak yukarıda aktarılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi
maddesine göre, idare ve kontrol teşkilatının yükleniciden çalıştırılmasında veya işyerinde
bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya görevlerini
yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde çalıştırılmasında sakınca
gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci personel, hizmetli, işçi ve
diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden uzaklaştırılmasını talep etme
hakkına sahip olduğu düzenlenmiş olup yüklenicinin de bu talebi idare veya kontrol teşkilatı
tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmesi zorunlu
kılınmıştır. Öte yandan yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi
halinde ise söz konusu kişilerin idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılacağı veya
uzaklaştırılmalarının sağlanacağı belirlenmiştir. Uzaklaştırılmaları istenilen personelin,
idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir daha işlerde görev
alamayacağı ve yüklenici tarafından uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun
nitelikte başka personelin getirilmesinin zorunlu olduğu vurgulanmıştır.
Bu hususlar çerçevesinde iddiaya konu olan Teknik Şartname maddesine bakıldığında,
yüklenicinin, bünyesinde çalıştıracağı personeli işe alma ve işten çıkarma gibi durumları
idarenin onayı olmadan yapamayacağı düzenlenmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükmü ve Tebliğ açıklamaları kapsamında başvuru
sahibinin şikâyete konu Teknik Şartname maddesi irdelendiğinde, şikâyete konu edilen
Teknik Şartname’de yer alan düzenlemelerin ihale konusu işte çalıştırılacak personelin
hizmetin gerektirdiği ve idarece belirlenen şartlara uygun olup olmadığı hususunu sağlamakla
sorumlu olan idarenin bu sorumluluğunu yerine getirmesi amacını taşıdığı görülmektedir. Bu
açıdan bakıldığında, ihale konusu işin aksamadan uygun şekilde yürütülmesini sağlamak
bakımından Teknik Şartname’de yapılan düzenlemenin personel istihdamıyla ilgili idareye
yetki tanıdığı anlamına gelmediği anlaşılmış olup bu noktada söz konusu düzenlemenin
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda belirtilen hükmü uyarınca idareye verilmiş olan
hakkın kullanılması kapsamında olduğu belirlenmiştir. Ayrıca söz konusu düzenlemenin işe
alınacak ya da işten çıkarılacak personelle ilgili bütün yetkiyi idareye veren nitelikte bir
düzenleme olmadığı, işlerin yürütülmesinin gerektirdiği şekilde personelin çalıştırılmasına
yönelik olarak idarenin denetiminin sağlanmasının amaçlandığı anlaşılmıştır. Bu itibarla,
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 62
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1395
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.