Ana Sayfa
/
Kararlar
/
TEDAŞ Genel Müdürlüğü
/
2019/350096-TEDAŞ Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan Memur, Sözleşmeli Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam Hizmet Binalarına Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi
Bilgi
İKN
2019/350096
Başvuru Sahibi
Kaya Seyahat Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.
İdare
TEDAŞ Genel Müdürlüğü
İşin Adı
TEDAŞ Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan Memur, Sözleşmeli Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam Hizmet Binalarına Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 46
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1396
BAŞVURU SAHİBİ:
Kaya Seyahat Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
TEDAŞ Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/350096 İhale Kayıt Numaralı “TEDAŞ Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan
Memur, Sözleşmeli Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam
Hizmet Binalarına Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 21.08.2019 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “TEDAŞ Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan Memur, Sözleşmeli
Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam Hizmet Binalarına
Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi” ihalesine ilişkin olarak Kaya Seyahat
Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından 09.10.2019 tarihli ve 42585 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan aynı tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1244 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin idarece muhtelif sebepler gösterilerek
iptal edildiği, kararın soyut gerekçelerle, takdir yetkisinin sınırları aşılarak ve 4734 sayılı
Kanun ve ikincil mevzuat hükümleri ile Kurul kararlarına aykırılık teşkil edecek şekilde
alındığı iddia edilmektedir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci
fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 46
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1396
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “37 ve 38’inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik
açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte
işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu
unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.
Bu Kanun’un 63’üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat
avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle
ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.
En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği
ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik
açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki
unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale
sonuçlandırılır.
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar.
Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya
gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder İhale; kararın onaylanması halinde geçerli,
iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.….” hükmü yer almaktadır.
Anılan mevzuat hükümleri kapsamında, ihalenin iptali konusunda idarelerin takdir
yetkisi bulunmakta ise de her idari işlemde olduğu gibi bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp
kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır.
İhalenin, 03.10.2019 tarihli komisyon kararı ile “2 geçerli teklifin kalması, bu
tekliflerin de yaklaşık maliyetin altında olmakla beraber Kaya Seyahat Turz. San ve dış tic.
Ltd. Şti.nin teklifinin %98,36 oranında, Çetinkaya Turz.- Elanur Tur. Nak. Ltd. Şti. İş
Ortaklığının teklifinin %99,42 oranında yaklaşık maliyete yakın olması, teklifi daha düşük
olan isteklilerin değerlendirme dışı kalması ve ihaleye sunulan teklifler arasından serbest
piyasa koşulları çerçevesinde yeterli rekabet şartlarının oluşmadığı kanaati, isteklilerce
verilen fiyatların dikkat çekici bulunması ve komisyonumuzda oluşan tereddüt ile,
-teklif değerlendirme aşamasında ihtiyaçtan kaynaklı işin niteliğinin (araç çeşitleri ve
sayısı) değişmesi nedeniyle 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerinden saydamlık, rekabet, eşit
muamele, güvenilirlik, gizlilik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında
karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri göz önüne alınarak, kamu yararı
açısından ihalenin İPTAL edilmesine karar verilmiştir.” yönünde karar verilmiştir.
Komisyon kararında iptal gerekçesi olarak birbirinden farklı ve bağımsız üç ayrı
gerekçeye yer verildiği görülmüş olup incelemenin de aynı şekilde yapılması gerektiği
anlaşılmıştır.
a) Geçerli iki teklifin yaklaşık maliyetin altında kalmakla birlikte %98,36 ve %99,42
oranlarında olması, isteklilerce verilen fiyatların dikkat çekici bulunması ve komisyonda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 46
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1396
tereddüt oluşması gerekçesine ilişkin olarak;
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler”
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu
Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması
yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları
ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayımlanmadan önce tahmini alım miktarı esas alınarak hesaplanan
yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi alım miktarı ve diğer hususlar göz önünde
bulundurularak yeniden hesaplanabilir.
(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık
maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.
(4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi
unsurların idare tarafından verilmesi durumunda; yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli
hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine
konulur.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır.
Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile
birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.
(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı,
idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık
hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, bu kapsamda yaklaşık maliyet de aynı
danışmanlık hizmet sunucusuna hesaplatılabilir.” hükmü yer almakta,
Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların
tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde de “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için
öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin
miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen
esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer
işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan
yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması
alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak
oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık
Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler
indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d)
bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası
olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara
yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 46
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1396
verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve
fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini
yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve
buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki
işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya
benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör
kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her
türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri
yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık
maliyet hesap cetvelinde gösterilir bulunmaktadır.” hükümleri ile yaklaşık maliyetin tespitine
ilişkin düzenlemelere gidilmiş, takip eden maddede de “…Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı
tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği
durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden
güncellenir.
Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan
değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe
uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu
tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” denilerek, idarelere
yaklaşık maliyeti değişen şartlar uyarınca değiştirme imkanı sağlanmıştır.
İptal kararında, yaklaşık maliyetin sıhhatine ilişkin bir tespite yer verilmediği, ihale
tarihinden önce de yaklaşık maliyette bir güncellemeye gidilmediği görülmüş, diğer bir
deyişle yaklaşık maliyetin yukarıda yazılı düzenlemelere uygun şekilde hazırlandığı idarece
zımnen kabul edilmiştir. İptal gerekçesi olarak geçerli tekliflerin yaklaşık maliyete oranlarının
%98,36 ve %99,42 olması gösterilmiş, ancak yaklaşık maliyetin altındaki tekliflerin hangi
gerekçeyle ihalenin iptalini gerektirdiğine ilişkin somut ve objektif bir gerekçe ortaya
konmamıştır.
Teklif bedele dahil olan giderlere (akaryakıt, personel ücreti, sigorta vs.) bakıldığında,
ihaledeki beş tekliften dördünün birbirine ve yaklaşık maliyete yakın olmasının işin niteliği
gereği olduğu anlaşılmaktadır. Kaldı ki, “fiyatların dikkat çekici olması” ve bu nedenle
komisyonda tereddüt oluşması hususunda da somut bir gerekçelendirmeye gidilmediği
görülmüştür.
İhalenin iptaline ilişkin iki farklı gerekçe daha öne sürüldüğü de dikkate alındığında,
maksat unsuru bakımından anılan gerekçenin uygunluğu yönünde bir sonuca ulaşılmamıştır.
b) Teklifi daha düşük olan isteklilerin değerlendirme dışı kalması ve ihaleye sunulan
teklifler arasından serbest piyasa koşulları çerçevesinde yeterli rekabet şartlarının oluşmadığı
gerekçesine ilişkin olarak;
İhalenin açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, 15 ihale dokümanı edinilip beş
isteklinin teklif sunduğu, tekliflerden dördünün birbirine ve yaklaşık maliyete yakın olduğu
ve aralarında kayda değer bir fark olmadığı, birinin ise yaklaşık maliyete oranının %67
olduğu, bu teklif dahil üç teklifin yeterlik kriterlerine ilişkin hususlar nedeniyle
değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede başvuru sahibi ile birlikte bir geçerli teklif daha
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 46
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1396
bulunduğu görülmüştür. Dolayısıyla, komisyon kararındaki “Teklifi daha düşük olan
isteklilerin değerlendirme dışı kalması” ifadesinden kastın tek bir teklif olduğu anlaşılmıştır.
İdare kararında, ihalenin iptal edilerek yeni bir ihaleye çıkıldığında rekabetin ne şekilde
gerçekleştirileceğine ilişkin herhangi bir açıklamada bulunulmadığı da göz önüne alındığında,
yeterli rekabet şartlarının oluşmadığı yönündeki gerekçenin yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
c) Teklif değerlendirme aşamasında ihtiyaçtan kaynaklı işin niteliğinin (araç çeşitleri
ve sayısı) değişmesi yönündeki gerekçeye ilişkin olarak;
İhale konusu hizmetin süresinin 36 ay olduğu, 28.08.2019 günü gerçekleştirilen
ihaleye ilişkin iptal kararının 03.10.2019 alındığı, iptal kararında tekliflerin değerlendirilmesi
aşamasında ihtiyaçların ve işin niteliğinin değişmesine vurgu yapıldığı, ancak yaklaşık bir
aylık bahse konu sürede ihtiyaçların ve işin niteliğinin hangi nedenlerle değiştiğine ilişkin
herhangi bir açıklamada bulunulmadığı görülmüş, bu haliyle gerekçenin somut ve objektif
nitelik taşımadığı anlaşılmıştır.
Kaldı ki, Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş
eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde;
“29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;
a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç
sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye
yaptırılabilir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme
bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
yerine getirmesi zorunludur.
Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi
çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük
bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek
giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla
yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.” hükmü, EKAP üzerinden temin
edilen Teknik Şartname’nin üçüncü maddesinde;
“Bu şartnamede istenilen araçlar ve koltuk kapasiteleri minimum kapasitelerdir.
Yüklenicinin istenilen araçları getirmesi esastır. Ancak İdarenin uygun görmesi halinde,
istenilen araç yerine ihalede belirlenen koltuk kapasite sayısını tamamlayacak şekilde birden
fazla araçla (Büyük veya küçük araç olabilir) hizmet sağlanabilir. … Bu durumda güzergah
için belirlenmiş olan ve sadece teklif alınan araç için belirlenen ücret ödenecek olup, koltuk
sayısını tamamlamak için gelen diğer araç(lar) için ilave bir ödeme yapılmaz.
Aynı bölgede ve birbirine yakın güzergahların birleştirilmesinin İdarece uygun
görülmesi halinde kapasiteyi karşılayacak şekilde teklif cetvelinde bulunan ve teklifi alınan
uygun araç tahsis edilip buna göre ödeme yapılır.” düzenlemeleri yer almakta olup bunlar
işin yürütülmesinde değişen koşullara karşı idare lehine esneklik sağlamaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 46
: 24.10.2019
: 2019/UH.I-1396
Yukarıda yapılan tespitler, mevzuat hükümleri ve ihalenin iptal gerekçeleri birlikte
dikkate alındığında, idarece ihalenin iptaline gerekçe olarak gösterilen hususların ihalenin
iptalini gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından ihalenin iptali işleminde mevzuata
uyarlık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.