Bilgi
İKN
2019/450656
Başvuru Sahibi
Seç-San Yem. Hizm. Otom. İlet. Otom. Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karabük İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
36 Aylık Yemek Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/054
: 46
: 11.12.2019
: 2019/UH.I-1646
BAŞVURU SAHİBİ:
Seç-San Yem. Hizm. Otom. İlet. Otom. Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karabük İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/450656 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Karabük İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 07.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “36 Aylık Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Seç-San Yem. Hizm.
Otom. İlet. Otom. Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 18.11.2019 tarih ve 49134 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 18.11.2019 tarihli dilekçe ile doğrudan itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1460 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; yaklaşık maliyetin altında 3, yaklaşık maliyetin
üzerinde 1 olmak üzere toplam 4 geçerli teklif bulunduğu halde ihale komisyonu tarafından
ihalenin iptal edildiği, ihalenin yaklaşık maliyeti ile geçerli teklif sahibi isteklilerin teklif
fiyatları dikkate alındığında, yeterli ölçüde rekabetin ve kamu yararının sağlandığının
görüldüğü, bu nedenlerle idarenin kararının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İhale komisyonu tarafından başvuru konusu ihale iptal edilmiş, bu işleme gerekçe
olarak; ihaleye 7 istekli katılmasına rağmen (yaklaşık maliyetin üzerindeki teklif veren istekli
ile birlikte) 4 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, bu kapsamda yeterli
rekabetin oluşmadığı kanaatinin hasıl olduğu; teklif mektubu sunmadığından teklifi
değerlendirme dışı bırakılan Favori Kur. Yem. Ürt. Hiz. Paz. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd.
Şti.nin, 800.000,00 TL’lik geçici teminat mektubu dikkate alındığında, azami 26.666.666,67
TL teklif verebileceği kanaatinin oluştuğu; EKAP üzerinden inceleme yapıldığında 2019
yılında Zonguldak, İstanbul, Eskişehir, Isparta ve Samsun illerindeki ihalelerde normal yemek
fiyatlarının 8,00-9,50 TL aralığında olduğunun görüldüğü; yeniden ihale yapılması
durumunda rekabetin artırılabileceğinin ve kamu yararının sağlanacağının değerlendirildiği
hususları ifade edilmiştir. Bu kapsamda ihalenin iptal edilme gerekçesinin temel olarak,
“rekabetin, ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanmasının ve kaynakların verimli
kullanılmasının sağlanamaması” olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan ihale komisyonu kararında, yaklaşık maliyetin incelenmesi neticesinde
herhangi bir hata tespit edilmediği hususu da belirtilmiş olup, yaklaşık maliyette normal
yemek için tespit edilmiş birim fiyatın 12,50 TL olduğu görülmektedir. Geçerli teklif sahibi 4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/054
: 46
: 11.12.2019
: 2019/UH.I-1646
isteklinin ise normal yemek için 11,36 TL, 11,70 TL, 12,50 TL, 14,00 TL birim fiyat teklif
ettiği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı
39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri
reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün
isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir
yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal
edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı
16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip
edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup
olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp
yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe
ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik
açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun
bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte
görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek
aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate
alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklamaları bulunmaktadır.
Dolayısıyla kamu ihale mevzuatı kapsamında idarece bütün tekliflerin reddedilerek
ihalenin iptal edilmesine imkân tanınmış, ayrıca ihalenin üzerinde bırakılacağı isteklinin
teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu haller için açıklama yapılarak bazı hususlar da
dikkate alınmak suretiyle ihalenin iptal edilmesi ya da sözleşmeye bağlanmasında idarenin
takdir yetkisi olduğu belirtilmiştir. Anılan mevzuat kapsamında, geçerli tekliflerin yaklaşık
maliyetin altında olsa dahi idarece yüksek bulunduğu durumlara ilişkin ayrıca bir
düzenlemeye yer verilmemiştir.
Öte yandan, kamu ihale mevzuatı uyarınca ihalenin ilanına ilişkin sürelerden, ihalenin
yapılma usulüne, ihaleye katılımda sunulması istenilebilecek belgelerden, ihaleye yabancı
isteklilerin katılıp katılamayacağına, aşırı düşük teklif sınır değerinden, aşırı düşük teklif
açıklamalarının değerlendirilmesine vb. birçok konuda yaklaşık maliyetin dikkate alınması
gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde; ihale öncesinde yaklaşık maliyet
hesaplanmasının ve hesaplanan yaklaşık maliyetten aşırı düşük tekliflerin tespiti, yaklaşık
maliyetin üzerindeki tekliflerin reddi gibi teklif değerlendirmesine ilişkin konularda dahi
faydalanılmasının, “rekabetin, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasının ve
kamu kaynaklarının verimli kullanılmasının sağlanması” gibi temel ilkelerin gözetilmesi
noktasında ortaya konulan bir yaklaşım olarak görülebileceği; bu bağlamda idarece yaklaşık
maliyet dikkate alınarak ihalenin bütün aşamalarının gerçekleştirildiği ve tekliflerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/054
: 46
: 11.12.2019
: 2019/UH.I-1646
değerlendirildiği, yaklaşık maliyette herhangi bir hatanın da tespit edilmediği halde,
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi belirlenirken ilgili isteklilerin teklif fiyatının
yaklaşık maliyetin üzerinde değil altında olması, ilgili isteklilerce normal yemek için
öngörülen birim fiyatların yaklaşık maliyetteki 12,50 TL’lik tutardan düşük olması
durumunun, bir diğer deyişle yaklaşık maliyetin dikkate alınmamasının tutarlı olmadığı;
ayrıca teklif mektubu sunmayan bir şirketin geçici teminat tutarından hareketle teklif fiyatının
varsayıma dayalı olarak hesaplanması ve diğer isteklilerin teklif fiyatlarının bu varsayımsal
teklif fiyatıyla kıyaslanması gibi bir usulün mevzuatta yerinin bulunmadığı; böylesi
yaklaşımların 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine uygun düşmeyeceği anlaşılmıştır.
Netice itibarıyla, idarenin bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte takdir
yetkisi bulunmakla birlikte, bu yetki “saydamlığın, güvenirliğin ve eşit muamelenin
sağlanması” gibi temel ilkelerden bağımsız ve sınırsız olamayacağından, ihalenin iptal
edilmesi işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/054
: 46
: 11.12.2019
: 2019/UH.I-1646
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları hakkında
“idarenin ihalenin iptali kararının iptaline”
Kurul çoğunluğunca
karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında
iptal gerekçesiyle sınırlı yapılan incelemeye göre;
Başvuruya konu ihale Karabük İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 07.11.2019 tarihinde
yapılan “36 Aylık Yemek Hizmeti Alımı” işi olup, 48 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye
7 isteklinin teklif verdiği, 13.11.2019 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin, ihaleye 7
istekli katılmasına rağmen (yaklaşık maliyetin üzerindeki teklif veren istekli ile birlikte) 4
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, bu kapsamda yeterli rekabetin oluşmadığı
kanaatinin hasıl olduğu, teklif mektubu sunmadığından teklifi değerlendirme dışı bırakılan
Favori Kur. Yem. Ürt. Hiz. Paz. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, 800.000,00 TL’lik
geçici teminat mektubu dikkate alındığında, azami 26.666.666,67 TL teklif verebileceği
kanaatinin oluştuğu; EKAP üzerinden inceleme yapıldığında 2019 yılında Zonguldak,
İstanbul, Eskişehir, Isparta ve Samsun illerindeki ihalelerde normal yemek fiyatlarının 8,00-
9,50 TL aralığında olduğunun görüldüğü, yeniden ihale yapılması durumunda rekabetin
artırılabileceğinin ve kamu yararının sağlanacağının değerlendirildiği ifade edilerek iptal
edildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun;
“Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak
ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini,
ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli
kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale
komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte
serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare
bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare
isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere
bildirir.” hükmü,
“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale
komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda
isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli
üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır...” hükmü,
yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre ihalenin iptali hususunda ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/054
: 46
: 11.12.2019
: 2019/UH.I-1646
komisyonlarına ve dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanındığı, bunun yanında ihale
komisyonu kararı üzerine, ihale yetkililerine de ihale komisyonu kararının alınmasından
itibaren 5 iş günü içerisinde yapacakları inceleme sonucunda gerekçesini açıkça belirtmek
suretiyle ihalenin iptal edilmesi hususunda takdir yetkisi verildiği anlaşılmakla birlikte, bu
takdir yetkisi mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığından, takdir yetkisinin anayasal
ilkeler çerçevesinde, eşitlik ilkesine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri
gözetilerek kullanılması, tesis edilen iptal işleminin gerekçelerinin açıkça ortaya konulması ve
somut olaya ilişkin öğelerin hesaba katılarak karar verilmesi gerekmektedir.
Yapılan incelemede, ihale konusu hizmet alımının 36 aylık yemek hizmeti alımı
olduğu, ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, en düşük teklif sahibi isteklinin teklifinin geçici
teminat sunmadığı gerekçesiyle, bir isteklinin teklif sunmadığı halde 800.000,00 TL’lik geçici
teminat mektubu sunduğu, bir isteklinin kapasite raporu sunmadığı gerekçesiyle
değerlendirme dışı bırakıldığı, bir isteklinin teklifinin ise sınır değerin üzerinde olduğu
gerekçesiyle uygun bulunmadığı, buna göre değerlendirmenin üç geçerli teklif üzerinden
yapıldığı, yapılan değerlendirme sonucunda ihale komisyonunca ihalenin 4734 sayılı
Kanunun 5’inci maddesinde yer alan “rekabetin, ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanmasının
ve kaynakların verimli kullanılmasının sağlanması” ilkelerinin gerçekleşmediği gerekçeleriyle
iptal edildiği, yukarıda anılan 4734 sayılı Kanununda yer alan mevzuat hükümleri ile ihale
komisyonunun iptal gerekçeleri bir arada değerlendirildiğinde ihale komisyonunun ihaleyi
iptal gerekçesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yukarıda tespiti yapılan
aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda ihalenin ihale komisyonunca iptal edilmesi
“itirazen şikayet başvurusunun reddine”
yönündeki düşüncemizle Kurul çoğunluğunun
kararına katılmıyoruz.
yerinde bulunduğundan
karar verilmesi gerektiği
“idarenin ihalenin iptali kararının iptali”