Ana Sayfa / Kararlar / Bolu İl Sağlık Müdürlüğü / 2019/90134-Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı
Bilgi
İKN
2019/90134
Başvuru Sahibi
Uslu Yem. Tem. Nak. İnş. ve Otom. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Bolu İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/026  
: 12  
: 15.05.2019  
: 2019/UH.I-589  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Uslu Yem. Tem. Nak. İnş. ve Otom. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Bolu İl Sağlık Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/90134 İhale Kayıt Numaralı “Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin  
24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Bolu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 02.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Aylık Malzeme  
Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin  
olarak Uslu Yem. Tem. Nak. İnş. ve Otom. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 26.03.2019 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.03.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 08.04.2019 tarih ve 15226 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.04.2019 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/382 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İş kapsamında çalıştırılacak personele verilecek yemeklerin maliyetinin toplam  
işçilik giderine dâhil edilip edilmeyeceği hususunda çelişki bulunduğu, İdari Şartname’de  
personelin yemek ihtiyacının karşılanmasına ilişkin yükleniciye bir bedel ödenmeyeceğinin,  
isteklilerin bunun için tekliflerinde bedel öngörmeyeceğinin belirtildiği, Teknik Şartname’de  
ise personele verilecek yemeğin bedelinin yüklenici tarafından karşılanacağının ifade edildiği,  
dolayısıyla bu belirsizliğin toplam işçilik maliyetinin sağlıklı bir şekilde hesaplanmasına  
engel olduğu,  
2) Teknik Şartname’nin 133’üncü ve 134’üncü sayfalarında ilave öğün olarak gece  
kahvaltısından bahsedildiği ve buna ilişkin örnek menüye yer verildiği, normal kahvaltı örnek  
menüsüyle gece kahvaltısı örnek menüsünün birbirinden çok farklı olduğu, ancak birim fiyat  
teklif cetvelinde gece kahvaltısının ayrı bir iş kalemi olarak belirlenmediği, ayrıca aynı  
düzenlemelerde gece kahvaltısı öğün sayısının üç yıllık ortalama 60.000 olduğunun  
belirtildiği, Teknik Şartname’nin 13’üncü maddesinde ise 24 aylık süre zarfında 60.000 öğün  
gece kahvaltısı verileceğinin düzenlendiği, dolayısıyla gece kahvaltısının yıllık 20.000 öğün  
mü, 30.000 öğün mü verileceğinin belirsiz olduğu, sonuç olarak bu hususların sağlıklı bir  
şekilde teklif oluşturulmasını engellediği,  
3) Teknik Şartname’de sözleşme süresince yeni sağlık tesislerinin eklenmesi, sağlık  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/026  
: 12  
: 15.05.2019  
: 2019/UH.I-589  
tesisine bağlı yeni ünitelerin eklenmesi, idarenin uygun gördüğü herhangi bir yere mutfak  
açılması veya herhangi bir sağlık tesisinin mutfağının taşınması durumunda idareye ek  
maliyet getirmeksizin hizmetin yeni adreslerde ifa edileceğinin belirtildiği, ancak yeni  
açılabilecek sağlık tesisleri için kurulacak mutfağın kapasitesi, büyüklüğü, yüklenici ve idare  
tarafından sağlanacak demirbaş, malzeme gibi unsurların niteliği ile ilgili bir düzenleme  
yapılmadığı, bu durumun sağlıklı bir şekilde teklif oluşturulmasına engel olduğu,  
4) Teknik Şartname’de normal kahvaltı, diyet kahvaltı tabağında en az bir çeşit içecek  
grubu gıda maddesi, en az üç çeşit yiyecek grubu gıda maddesi ve en az bir çeşit unlu mamul  
grubu gıda maddesinin bulunacağının düzenlendiği, bu düzenlemelerdeki “en az” ibarelerinin  
çeşit sayısı hususunda belirsizliğe yol açtığı, bu durumun sağlıklı şekilde teklif  
oluşturulmasına engel olduğu, sözleşmenin uygulanması aşamasında anlaşmazlıklara  
sebebiyet verebileceği,  
5) Teknik Şartname’de normal yemeklerin yanında en az 200 gram ekmek  
verileceğinin düzenlendiği, bu düzenlemedeki “en az” ibaresinin ekmek miktarı hususunda  
belirsizliğe yol açtığı, bu durumun sağlıklı şekilde teklif oluşturulmasına engel olduğu,  
sözleşmenin uygulanması aşamasında anlaşmazlıklara sebebiyet verebileceği,  
6) Teknik Şartname’nin “Normal yemeklerle ilgili özel şartlar” başlıklı 18’inci  
maddesinden yemeklerin yanında “salata bar” verileceğinin anlaşıldığı, ancak ne miktarda ve  
çeşitte ilave salata verileceğinin açık bir şekilde belirlenmediği, bu durumun sağlıklı şekilde  
teklif oluşturulmasına engel olduğu,  
7) Teknik Şartname’de yer verilen “1 Haftalık Yazlık ve Kışlık Diyet Menü  
Örneği”nde Pazar günü öğlen salata verileceğinin belirtildiği, ancak Teknik Şartname’de  
birçok salata çeşidine yer verildiği, bu durumun hangi salata çeşidi üzerinden aşırı düşük  
teklif açıklaması yapılacağı hususunda tereddüt oluşturduğu, sağlıklı şekilde teklif  
oluşturulmasına engel olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. …Hizmet sunumunda çalıştırılacak işçilerin yemek ihtiyaçları yüklenici  
tarafından karşılanacaktır. Ancak yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir  
bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı  
işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için ilgili birimlerde çıkan yemekten bedelsiz olarak  
faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için  
herhangi bir bedel öngörmeyeceklerdir…” düzenlemesine,  
Teknik Şartname’nin “Hizmet Kapsamında Çalışacak İşçilerle İlgili Hükümler”  
başlıklı ikinci bölümünde “7. Hizmet sunumu için yüklenici tarafından istihdam edilen tüm  
işçilere, idare tarafından onaylı listelere göre çalışacak personelin çalışma saatlerinde, sağlık  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/026  
: 12  
: 15.05.2019  
: 2019/UH.I-589  
tesislerinin diğer çalışanlarına verilen yemek veya kahvaltılardan verilecek ve bedeli  
yüklenici tarafından karşılanacaktır.düzenlemesine yer verilmiştir.  
Dolayısıyla ihale dokümanı düzenlemelerinden iş kapsamında çalıştırılacak personelin  
yemek ihtiyaçlarından yüklenicinin sorumlu olduğu ve birim fiyat teklif cetvelindeki öğün  
sayıları belirlenirken personele verilecek yemeğin dikkate alınmadığı anlaşılmakta,  
isteklilerce buna ilişkin maliyetin teklife ayrıca dâhil edilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır.  
Bu kapsamda personelin yemek ihtiyaçlarından yüklenicinin sorumlu tutulacağı ve  
birim fiyat üzerinden ihale edilen başvuruya konu işte yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar  
üzerinden ödeme yapılacağı göz önüne alındığında, teklife dâhil edilmesi halinde buna ilişkin  
maliyetlerin ödemesinin gerçekleştirileceği açık olduğundan, bahse konu düzenlemelerin  
tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasını engelleyecek nitelikte olmadığı ve ihalenin iptal  
edilmesini gerektirmediği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hizmet Sunumunda Üretilecek Yemek ve Kahvaltılarla İlgili  
Hükümler” başlıklı beşinci bölümünde üretilecek yemek ve kahvaltı miktarlarının Bolu İl  
Sağlık Müdürlüğüne bağlı sağlık tesislerine göre dağılımına tablo halinde yer verilmiştir.  
Söz konusu tablo incelendiğinde, “normal sabah kahvaltısı” ve “normal gece  
kahvaltısı” şeklinde iki sütun bulunduğu, 830.871 adet sabah, 266.904 adet gece kahvaltısı  
olmak üzere normal kahvaltı miktarının toplamda 1.097.775 adet olarak gösterildiği, birim  
fiyat teklif cetvelindeki “normal kahvaltı” başlıklı iş kaleminin miktar sütununda da aynı  
sayıya yer verildiği, dolayısıyla normal sabah kahvaltısı ile normal gece kahvaltısının tek bir  
iş kalemi şeklinde öngörüldüğü, ayrıca Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim  
ve Araştırma Hastanesi için normal gece kahvaltısı miktarının 60.000 adet olarak gösterildiği  
tespit edilmiştir.  
Yine Teknik Şartname’nin aynı bölümünde “Normal Kahvaltılarla İlgili Özel Şartlar”  
başlıklı 15’inci maddeye yer verilmiş, maddede normal kahvaltının nöbet tutan personele  
gece verilen kahvaltılarla, genel olarak sabah verilen kahvaltılar olduğu belirtilmiş ve normal  
kahvaltı menü örneği düzenlenmiştir. Öte yandan, aynı maddede Bolu İzzet Baysal Ruh  
Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi için ayrıca düzenleme yapılmış, gece  
kahvaltısının sadece hastalar için verileceği ve üç yıllık ortalama 60.000 hasta üzerinden  
hesaplama yapılacağı belirtilerek sadece bu tesise özel gece kahvaltısı örnek menüsüne yer  
verilmiştir. Bu gece kahvaltısı örnek menüsü ile normal kahvaltı menü örneği arasında bazı  
farklılıklar bulunduğu, ancak geneli itibarıyla kahvaltı içeriğindeki malzemelerin benzer  
olduğu görülmektedir.  
Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde, Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve  
Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi için olan 60.000 öğün haricindeki gece  
kahvaltılarının sabah kahvaltıları ile aynı şekilde verileceği, söz konusu 60.000 öğün için ise  
örnek menü içeriğindeki malzemelerin normal kahvaltı menü örneği içeriğindekiler ile genel  
olarak benzer olduğu, bu doğrultuda “normal sabah kahvaltısı” ve “normal gece kahvaltısı”nı  
kapsayan tek bir iş kalemi üzerinden ihaleye çıkılmasının iddia edildiği ölçüde bir tereddüt  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/026  
: 12  
: 15.05.2019  
: 2019/UH.I-589  
yaratmadığı, idarece sehven “üç yıllık” ifadesi kullanılmış olmakla birlikte, yukarıda  
bahsedilen tablo ve birim fiyat teklif cetveli çerçevesinde Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve  
Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi için işin süresi boyunca toplam 60.000 öğün gece  
kahvaltısı verileceğinin açıkça anlaşıldığı, bu kapsamda tekliflerin sağlıklı şekilde  
oluşturulmasına engel bir durum bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Amaç, Tanımlar, İşin Konusu, İşin Süresi, Hizmetin İfa Yerleri,  
Hizmet Kapsamında Yapılacak İşler” başlıklı birinci bölümündeki “Hizmetin ifa yerleri”  
başlıklı 5’inci maddede “2. Hizmetin Tablo.1’de belirtilen yerlerde ifa edilmesi öngörülmekle  
birlikte, ihale veya uygulama sürecinde, Bolu İl Sağlık Müdürlüğüne yeni sağlık tesislerinin  
eklenmesi, sağlık tesisine bağlı yeni ünitelerin eklenmesi, idarenin uygun gördüğü herhangi  
bir yere mutfak açılması veya herhangi bir sağlık tesisinin mutfağının taşınması, adres  
değişikliği halinde idareye ek maliyet getirmeksizin, yeni sağlık tesisi ve ünitelerle yeni  
adreslerde hizmet ifa edilir.düzenlemesine yer verilmiştir.  
Aktarılan düzenlemede gelecekte yaşanabilecek öngörülemeyen bir duruma yönelik  
hususlara yer verildiği, idarenin cevabından da anlaşıldığı üzere düzenlemenin esasen  
hizmetin sürekliliğinin sağlanmasına yönelik olduğu, bu gibi bir durumda esas beklentinin  
gerekmesi halinde ilave yemek üretimi ile ilave işçi çalıştırılmasına ilişkin olduğu ve bu ilave  
işlerin de iş artışı yoluyla mevzuata uygun şekilde zaten yapılabildiği, kaldı ki sözleşmenin  
uygulanması aşamasında idarece hakkaniyet kurallarına aykırı bir talepte de  
bulunulamayacağı, bu kapsamda söz konusu düzenlemenin sağlıklı şekilde teklif  
oluşturulmasına engel olacak ve ihalenin iptalini gerektirecek bir nitelik taşımadığı sonucuna  
varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hizmet Sunumunda Üretilecek Yemek ve Kahvaltılarla İlgili  
Hükümler” başlıklı beşinci bölümünde, normal kahvaltı ve diyet kahvaltı için kahvaltı  
içeriğinde en az bir çeşit içecek grubu gıda maddesi, en az üç çeşit yiyecek grubu gıda  
maddesi ve en az bir çeşit unlu mamul grubu gıda maddesi bulunacağı belirtilmiş, söz konusu  
gruplar altında kahvaltılıklar listelenmiş, bu düzenlemelere uygun şekilde örnek menülere de  
yer verilmiştir.  
Dolayısıyla Teknik Şartname’de verilecek kahvaltı için asgari standartların belirlenmiş  
olduğu ve yüklenici tarafından sözleşme yürütülürken bu standartlara uygun şekilde kahvaltı  
verilmesinin yeterli olacağı, “en az” ibarelerinin yüklenici tarafından istenildiği idare  
tarafından da uygun görüldüğü takdirde fazladan malzeme konulması şeklinde anlaşılması  
gerektiği, bu kapsamda tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasına engel bir durum  
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hizmet Sunumunda Üretilecek Yemek ve Kahvaltılarla İlgili  
Hükümler” başlıklı beşinci bölümünde, normal yemeklerin yanında en az 200 gram ekmek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/026  
: 12  
: 15.05.2019  
: 2019/UH.I-589  
verileceği düzenlenmiştir.  
Dolayısıyla Teknik Şartname’de normal yemeklerin yanında verilecek ekmek için  
asgari miktarın belirlenmiş olduğu ve yüklenici tarafından sözleşme yürütülürken buna uygun  
şekilde ekmek verilmesinin yeterli olacağı, “en az” ibaresinin yüklenici tarafından istenildiği  
idare tarafından da uygun görüldüğü takdirde ekmeğin fazla miktarda verilmesi şeklinde  
anlaşılması gerektiği, bu kapsamda tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasına engel bir  
durum bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hizmet Sunumunda Üretilecek Yemek ve Kahvaltılarla İlgili  
Hükümler” başlıklı beşinci bölümündeki “Normal yemeklerle ilgili özel şartlar” başlıklı  
18’inci maddesinde üçüncü kap yemekler arasında “salata” sayılmış, bunun yanı sıra “İdare  
ve yüklenici firmanın anlaşması halinde ilave salata çeşitleri ile zenginleştirilecektir. İlave  
salata çeşitlerine örnek olarak; haydari, kısır, patates salatası, makarna salatası, rus salatası,  
acılı ezme, tarator, mevsim salatası, çoban salata, fasulye piyazı, buğday salata, yeşil  
mercimek salatası, barbunya salatası, turşu, yoğurt, humus, brokoli, karnabahar, kabak  
salatası, mücver, bulgur salatası v.b. olabilir.  
Toplam yemek yiyen personel sayısı kadar bulunacaktır. Her personele bu hizmet  
sağlanacak olup ayrıca bir bedel öngörülmeyecektir. Salataların sunumu için tezgah temin  
edilecek olup, her bir ürün için ayrı gözler/kaplar bulunacaktır. Bu araç gereçler firma  
tarafından karşılanacaktır.düzenlemelerine yer verilmiştir.  
Dolayısıyla üçüncü kap yemek olarak verilecek salata haricinde kalan “salata bar”ın  
idare ile yüklenicinin anlaşması halinde söz konusu olacağı, Teknik Şartname çerçevesinde bu  
hususun bir zorunluluk olmadığı, yüklenici istemediği takdirde yalnızca üçüncü kap olarak  
salata vermesinin yeterli olacağı, bu kapsamda isteklilerin kendi tercihine göre bu maliyet  
bileşenini öngörüp öngörmemekte serbest olduğu ve tekliflerin sağlıklı şekilde  
oluşturulmasına engel bir durum bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hizmet Sunumunda Üretilecek Yemek ve Kahvaltılarla İlgili  
Hükümler” başlıklı beşinci bölümündeki “Diyet yemeklerle ilgili özel şartlar” başlıklı 18’inci  
maddesinde diyet yemek menü örneğine yer verilmiş, söz konusu menüde Pazar günü için  
“salata” öngörülmüş, ancak salatanın çeşidi belirtilmemiştir. Gıda maddeleri ve gramajları  
tablosunda birden fazla çeşit salata (marul salatası, karışık salata, kırmızı pancar salatası,  
kışlık salata vs.) olduğu görülmektedir. Öte yandan Teknik Şartname’de meyve ve sebzelerin  
menülerde kullanılma dönemlerine de yer verilmiştir.  
Bu kapsamda, işin süresi boyunca hangi mevsimlerde hangi sebzelerin  
kullanılabileceğinden, hangi salatanın verilebileceğinden hareketle istekliler tarafından diyet  
yemeklerin salataya ilişkin maliyetlerinin hesaplanabileceği, kaldı ki idarece ihale tarihinden  
önce şikâyet başvurusuna cevap verildiği ve söz konusu salatanın “mevsim salata” olarak  
dikkate alınması gerektiğinin belirtildiği, bu itibarla aşırı düşük teklif sahiplerinin bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/026  
: 12  
: 15.05.2019  
: 2019/UH.I-589  
doğrultuda maliyet açıklaması yapabileceği, netice olarak tekliflerin sağlıklı şekilde  
oluşturulmasına engel bir durum bulunmadığı, söz konusu eksikliğin ihalenin iptalini  
gerektirecek bir nitelik taşımadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.