2019/UH.I-932 - Kamu İhale Kararı - Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Taşımalı Eğitim Kapsamındaki İlk ve Ortaokul Öğrencilerine Bir Öğün Öğle Yemeği Verilmesi İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

BAŞVURU SAHİBİ:

Maraş Damak Yem. Gıda Tem. İnş. Taş. Hay. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/243039 İhale Kayıt Numaralı “Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı

Taşımalı Eğitim Kapsamındaki İlk ve Ortaokul Öğrencilerine Bir Öğün Öğle Yemeği

Verilmesi İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 17.06.2019 tarihinde açık ihale

usulü ile gerçekleştirilen “Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Taşımalı Eğitim

Kapsamındaki İlk ve Ortaokul Öğrencilerine Bir Öğün Öğle Yemeği Verilmesi İşi” ihalesine

ilişkin olarak Maraş Damak Yem. Gıda Tem. İnş. Taş. Hay. San. Tic. Ltd. Şti.nin 04.07.2019

tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.07.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine,

başvuru sahibince 16.07.2019 tarih ve 28692 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.07.2019

tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/709 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin, aşırı düşük teklif açıklamalarında

öngördükleri fiyatların mevcut piyasa şartlarına uymadığı ve gerçeği yansıtmadığı gerekçesi

ile reddedildiği, ancak açıklamaya konu fiyatların ticaret borsası fiyatları olduğu, diğer

giderler için de açıklama yapıldığı, çalıştırılacak işçi sayısı Şartname’de belirtilmediğinden

işçilik giderini Sosyal Güvenlik Kurumu Asgari İşçilik Tespit Komisyonu’nca 12.05.2010

tarihinde 27579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan oranlara göre verdikleri, dolayısıyla aşırı

düşük teklif açıklamalarının uygun olduğu iddia edilmektedir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar

tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin, Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı taşımalı

eğitim kapsamındaki ilk ve ortaokul öğrencilerine bir öğün öğle yemeği verilmesi işi olduğu,

ihaleye 11 isteklinin teklif verdiği, teklifi sınır değerin altında kalan 6 istekliden aşırı düşük

teklif açıklaması istenildiği, söz konusu açıklamayı sunan 3 isteklinin teklifleri, açıklamada

öngörülen fiyatların mevcut piyasa fiyatlarını yansıtmadığı, gerçekçi olmadığı ve günün

şartlarına uygun olarak hazırlanmadığı gerekçeleriyle reddedilerek ihalenin Rafiera Yem.

Hazır Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. uhdesine bırakıldığı anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya

idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu

teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli

olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım

işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri

değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne

göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin

belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu

maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık

maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile

yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen

açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale

komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”

hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı

düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “...79.2. İhale ilanında ve

dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen

hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki

düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin

yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı

unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için

isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri

kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet

bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat

teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili

olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit

tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat

teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek

ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli

görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin

mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen

ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması

halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında

olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu

tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki

ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin

yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi

gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin

altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek

mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine

göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit

tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan

ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle

kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden

alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu

değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle

yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe

kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal

ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu

kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri

veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle

yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi

arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi

oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat

tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli

olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi

hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin

18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar

Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve

ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen

ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin

11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan

Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren

toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın

herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili

mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine

sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler

için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.(Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./12.

md.)Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile

ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi

oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya

beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük

teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile

açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında

olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu

işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %

80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun

kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece

kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına

gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,

YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle

yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe

kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

...

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin

değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü

düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları

belirtilir.

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve

“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)

hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için

“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve

0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya

0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;

işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,

mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri

(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal

gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale

dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü

düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar

arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur.

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif

veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi

ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi

Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,

teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin

sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı

giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması

gerekmemektedir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla

üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan

diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının

anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve

işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve

işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam

miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara

öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif

ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını

kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il

bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar

geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın

TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri

dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki

düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre

usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan

akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama

yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi

belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde

düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

...

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan

aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında

hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak

suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.

İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Şehitkamil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı taşımalı eğitim kapsamındaki

ilk ve ortaokul öğrencilerine bir öğün öğle yemeği verilmesi işi

b) Miktarı ve türü: Taşıma merkezlerindeki 1650 öğrenciye 180 gün bir öğün öğle

yemeği verilmesi işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Şehitkamil ilçe eğitim müdürlüğüne bağlı ilk ve ortaokullar

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.1. İstekliler tekliflerine vergi (KDV hariç), resim, harç ve benzeri, ulaşım ve işçi

çalıştırılması giderlerini dahil edeceklerdir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale

komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme

göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre

açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri

aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen

kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak

ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı

avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri

değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen

teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır

değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca

hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İşin Niteliği, Nev’i ve Miktarı” başlıklı maddesinde “Gaziantep

ili Şehitkamil İlçesine bağlı 20 Taşıma Merkezi İlk ve Ortaokullarında eğitim gören 1650

öğrenciye 180 iş günü öğle yemeği malzeme dahil, hazırlık ve yemek pişirme, okullara

dağıtım, okullarda servis ve sonrası tüm hizmetlerin alımı işi. Yemeklerin tamamı ihale

sonucuna göre ihale üzerinde bırakılan yüklenici firmanın mutfağında hazırlanarak

pişirilecektir. Belirlenen yemek listesi aylık olarak uygulanacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 1’inci maddesinde “Hizmetlerin yürütülmesi esnasında gerekli

olup idarenin teslim ettiği araç dışında her türlü araç-gereç ve malzeme Yüklenici tarafından

sağlanacaktır.” düzenlenmesi,

Anılan Şartname’nin 5’inci maddesinde “Yemeklerin okullara dağıtımı, okullarda

servisi, boş kapların toplanması, bunların içine konacak sepetlerin bulundurulması ve

bulaşıkların yıkanması gibi işler yemek veren firmaya ait olup, bundan dolayı herhangi bir

ücret talep etmeyecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 8’inci maddesinde “Yemekler üç çeşit olacak, kişi başına 100 gr.

somun ekmek verilecek verilen ekmekler streç içinde dağıtılacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 21’inci maddesinde “Yemeğin taşınmasında, yemek servisinin

yapılmasında, yemek sonrası temizlik hizmetlerinin yapılmasında görevlendirilecek personel

yüklenici firma tarafından temin edilecek, bu hususta yapılacak tüm giderler (maaş, SSK

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

pirimi vergi vb.) giderler yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. ...” düzenlemesi yer

almaktadır.

Anılan Şartname’nin 38’inci maddesinde “Hazırlanan yemekler Termobox veya

paslanmaz krom çelik yemek taşıma kapları ile üstü kapalı panelvan ya da minibüs türü

taşıtlarla Yüklenici tarafından taşınacaktır. ...” düzenlemesinin yer aldığı, aynı maddede

mutfak, gıda deposu, pişirme işi sonrasında ve yemekhane için günlük, haftalık ve aylık

temizliğe ilişkin talimatlara yer verildiği görülmüştür.

Aynı Şartname’nin “Örnek Yemek Listesi” başlıklı 55’inci maddesinde “...

HAFTA

1. GÜN

Etli

2. GÜN

Kuru Tas Kebabı

3. GÜN

4. GÜN

5 GÜN

Terbiyeli Köfte Kıymalı Ispanak Etli Patates

fasulye

Pirinç Pilavı Bulgur pilavı

Peynirli

Makarna

Salata

Mercimek Çorba Bulgur Pilavı

1.HAFTA

Komposto Cacık

Meyve

İrmik Helvası

(Karpuz)****

Ekmek 100 gr. Ekmek 100 gr. Ekmek 100 gr. Ekmek 100 gr.

Ekmek 100

gr.

Etli Nohut

Bulgur Pilavı

Cacık

Sebzeli Tavuk

Fırında

Makarna

Orman Kebabı İzmir Köfte

Etli

Fasulye

Bulgur Pilavı

Kadayıf

Taze

Pirinç Pilavı

Salata

Pirinç Pilavı

Komposto

2.HAFTA

Ekmek 100 gr.

Meyve(Elma)***

*

Ekmek 100

gr.

Ekmek 100 gr.

...” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Yemek yapımında kullanılacak malzemenin evsafı” başlıklı

düzenlemesinde ekmeğe ilişkin olarak “Ekmekler %76 -80 randımanlı undan yapılmış

olmalıdır. Ekmekte ve ambalajında ip, çöp ve yabancı madde bulunmamalıdır. Ekmekler iyi

pişmiş, kabarmış, gevrek elastiki ve normal görünüş koku ve lezzette olmalı kesildiği zaman

görülen delikler normal büyüklükte olmalı yanık hamur yapışkan içinde un ve tuz topakları

yarık ve boşluklar olmamalıdır.

1 öğrenci için öğünde 100 gr ekmek verilecektir. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine

uygun ve Tarım Bakanlığının izni ile üretilmiş olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Şartname’nin “Gramajlar” başlıklı maddesinde yüklenicinin uygulayacağı

gramajlar ve çıkartılacak yemek listesine yer verilerek yemeğin cinsi, malzemenin cinsi ve

miktarı (öğün) bilgilerine yer verildiği görülmüştür.

26.06.2019 tarihli ihale komisyonu kararında, başvuru sahibinin teklifinin reddedilme

gerekçesinin “aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında öngörülen fiyatların mevcut piyasa

fiyatlarını yansıtmadığı, gerçekçi olmadığı ve günün şartlarına uygun olarak hazırlanmadığı”

şeklinde belirtildiği, anılan istekli tarafından yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

kararda ise “Aşırı düşük teklif açıklamalarında hizmetin ifasında kaç işçi çalıştırılacağı ve bu

işçilerin kaçar saat çalıştırılacağının belirtilmediği, Teknik Şartname’de belirtilen yemek

dağıtma aracı ile ilgili giderlerin (yakıt vb.) ve yemek yenilecek yerin temizliği ile ilgili

giderlerin (maske, eldiven, temizlik malzemeleri vb.) açıklamada yer almadığı, Ankara Halk

Ekmek fiyatının komisyonca yerinde yapılan inceleme ve değerlendirme sonucu mevcut piyasa

fiyatlarını yansıtmadığı” ifadelerine yer verilerek ayrıntılı olarak belirtildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması idarenin değerlendirme

dışı bırakma gerekçeleri çerçevesinde aşağıda incelenmiştir.

Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinden; ihalenin konusunun 1650 öğrenciye öğle

yemeği verilmesi işi olduğu, yemeklerin okullara dağıtımına ve temizliğe ilişkin giderlerin

yükleniciye ait olacağı, örnek menünün 10 günlük yemek menüsü olarak belirlendiği, bu

kapsamda her gün için 100 gr ekmek verilmesinin öngörüldüğü, işin ifasında çalıştırılacak

işçi sayısı ve çalışma saatlerine ilişkin ise herhangi bir belirlemenin yapılmadığı anlaşılmıştır.

İdare tarafından başvuru sahibine gönderilen 17.06.2019 tarihli aşırı düşük teklif

açıklama talep yazısında “... İhale konusu iş olan taşımalı kapsamındaki öğrencilere verilecek

olan bir öğün öğle yemeği işi ile ilgili olarak; Yemek verilmesi işinin; Ekonomik kriterlerin

(bileşenlerin), işi nasıl ve ne şekilde yapılacağının, hizmetin özgünlüğü açısından avantajlı

koşulların belirlenerek yapılacağının,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79. maddesinde belirtilen hususlara göre savunmanın

hazırlanarak yazımızın tebliğinden itibaren 5 (24.06.2019) iş günü içerisinde yazılı olarak

müdürlüğümüze bildirilmesi hususunu.

Bilgilerinize rica ederim.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklama dosyası kapsamında sunulan

malzemeli yemek sunum hesap cetveli (Ek-H.4) incelendiğinde;

Ekmeğin birim fiyatının 2.80 TL olarak öngörüldüğü, açıklama yönteminin ise

“Ankara Halk Ekmek 250 gr normal ekmek fiyatı” olarak belirtildiği, açıklamanın ekinde

“www.ankarahalkekmek.com.tr/fiyat-listesi” adresinden alınan çıktı sunulduğu ve sunulan

fiyat listesinde 250 gr normal ekmek fiyatının 0,70 TL olarak belirtildiği görülmüştür.

Bahse konu internet adresinden yapılan sorgulamada, normal ekmek fiyatının 250 gr

için 0,70 TL olarak belirlendiği, söz konusu tutarın isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında

öngörülen fiyat ile aynı olduğu, Teknik Şartname’nin ekmek evsafına ilişkin

düzenlemelerinde 1 öğrenci için öğünde 100 gr ekmek verileceğinin düzenlendiği, dolayısıyla

isteklinin açıklamasının Teknik Şartname’ye uygun olduğu görülmüş, söz konusu girdinin

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde uygun olarak tevsik edildiği anlaşılmıştır.

Diğer tarafından, başvuru sahibi tarafından sunulan malzemeli yemek sunum hesap

cetvelinde (Ek-H.4) işçilik giderlerine ilişkin olarak “İhale şartnamesinde çalıştırılacak

personel sayısı belirtilmediğinden, işçilik giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu Asgari İşçilik

Tespit Komisyonu’nca 12 Mayıs 2010 tarihinde 27579 sayı numaralı Resmi Gazete’de

yayınlanan oranlara göre verilen teklifin %20 oranı hesaplanmıştır.” ifadelerine yer verildiği

görülmüştür.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

Başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir ihale olmadığı, İdari

Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde işçi

çalıştırılmasına ilişkin giderlerinin teklif fiyata dahil olan giderler olarak belirlendiği ancak

dokümanda işin kapsamında kaç işçi çalıştırılacağı ve bu işçilerin kaç saat çalıştırılacağına

ilişkin herhangi bir belirlemenin yapılmadığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, yalnızca öğle yemeği verilmesi işini ihtiva eden söz konusu ihalede,

başvuru sahibi tarafından işçilik gideri açıklanırken 10 günlük işçilik bedeli için 10.989,00

TL öngörüldüğü ve bu tutarın 10 günlük yemek bedelinin %20’sine tekabül ettiği, dolayısıyla

işçilik giderinin oransal olarak teklif fiyatına dahil edildiği, bu itibarla işin kapsamı, yapılan

açıklamanın içeriği ve ihale dokümanında çalıştırılacak personel sayısına ve çalışma süresine

ilişkin ayrıca bir belirleme bulunmaması hususları birlikte değerlendirildiğinde bu husustaki

açıklamanın uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan alan “...

isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli

enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve

hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel

giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar

“yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması

gerekmez.” açıklamasına göre temizlik ve yemek dağıtma aracı ile ilgili giderlerin yardımcı

giderler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili

maddeleri gereğince yardımcı giderlere ilişkin açıklama yapılmasına gerek olmadığı

anlaşılmış olup başvuru sahibinin açıklamasının temizlik malzemesi ve yemek dağıtım araç

giderine ilişkin maliyet öngörülmediği gerekçesiyle reddedilmesinin mevzuata uygun

olmadığı değerlendirilmiştir.

Ayrıca idare tarafından başvuru sahibinin açıklaması “açıklamada yer verilen

fiyatların mevcut piyasa fiyatlarını yansıtmadığı” gerekçesiyle reddedilmiş ise de, Kamu

İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1’inci maddesinde yer alan “Teklifi aşırı düşük olarak tespit

edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin

teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi

nedenlerle teklifler reddedilemez.” açıklaması uyarınca hayatın olağan akışına ve piyasa

koşullarına uygun olmadığı gerekçesiyle açıklamalar reddedilemeyeceğinden, idarenin

başvuru sahibi isteklinin açıklamasını anılan gerekçelerle reddetmesi yerinde görülmemiştir.

Bu itibarla başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının, bahsedilen gerekçelerle

değerlendirme dışı bırakılması işlemi uygun bulunmamıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci

fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin

inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Kurumumuz tarafından ilgili idareye gönderilen 01.08.2019 tarihli yazı ile aşırı düşük

teklif açıklamaları, öngörülen fiyatların mevcut piyasa fiyatlarını yansıtmadığı, gerçekçi

olmadığı ve günün şartlarına uygun olarak hazırlanmadığı gerekçeleriyle uygun görülmeyen

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/038

: 69

: 08.08.2019

: 2019/UH.I-932

diğer isteklilerin (Diriliş Group San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Asum Yemek A.Ş.) aşırı düşük teklif

açıklamalarının reddedilme gerekçelerinin ayrıntılı olarak tarafımıza bildirilmesi istenilmiştir.

İdare tarafından gönderilen 02.08.2019 tarih ve 14430760 sayılı cevabi yazıda söz

konusu istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilme

gerekçelerinin başvuru sahibinin açıklamasının reddedilme gerekçeleri ile aynı olduğu ifade

edilmiştir.

1-) Diriliş Group San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması

incelendiğinde;

Anılan istekli tarafından, malzemeli yemek sunum hesap cetvelinde (Ek-H.4) ekmek

girdisinin birim maliyetinin, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile tevsik edildiğinin

belirtildiği ve açıklama ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulduğu, anılan

tutanakta 100 gr ekmek için ağırlıklı ortalama birim maliyetin 0,32 TL olarak belirtildiği, söz

konusu istekli tarafından sunulan malzemeli yemek sunumu hesap cetveli ile maliyet satış

tutarı tespit tutanağında yer alan fiyatların uyumlu olduğu (0,32 TL), dolayısıyla anılan istekli

tarafından ekmek girdisine ilişkin olarak yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale

Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde uygun olduğu anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, işçilik giderine ilişkin açıklamanın KİK İşçilik Hesaplama Modülü

kullanılarak yapıldığı, ihale konusu işte 25 işçinin günde 2 saat çalıştırılacağı öngörülerek

fiyat teklifi verildiği, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve ihale dokümanında personel

çalışma sürelerine ilişkin bir belirlemenin yapılmadığı başvuru konusu ihalede, işçilik

giderinin teklif fiyata dahil edildiği görüldüğünden bu husustaki açıklamanın uygun olduğu

anlaşılmıştır.