Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı
/
2019/365000-Bursa Büyükşehir Belediyesi Evde Hasta Bakım, Ambulansla Hasta Nakil ve Ev Temizliği Hizmetleri Alım İşi
Bilgi
İKN
2019/365000
Başvuru Sahibi
Ak Grup Sosyal Hizmetler Gıda Tem. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı
İşin Adı
Bursa Büyükşehir Belediyesi Evde Hasta Bakım, Ambulansla Hasta Nakil ve Ev Temizliği Hizmetleri Alım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
BAŞVURU SAHİBİ:
Ak Grup Sosyal Hizmetler Gıda Tem. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/365000 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Büyükşehir Belediyesi Evde Hasta Bakım,
Ambulansla Hasta Nakil ve Ev Temizliği Hizmetleri Alım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 03.09.2019 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “Bursa Büyükşehir Belediyesi Evde Hasta Bakım, Ambulansla Hasta
Nakil ve Ev Temizliği Hizmetleri Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ak Grup Sosyal Hizmetler
Gıda Tem. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 15.08.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 27.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.09.2019 tarih ve
37279 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1062 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
ambulans ile hasta nakil ve sağlık
1) Başvuru konusu ihalede evde temizlik işinin,
hizmeti ile beraber ihale edildiği, ancak söz konusu hizmetler arasında doğal bağlantı
olmadığı, dolayısıyla söz konusu hizmetlerin beraber ihale edilmesinin rekabeti engellediği
ve kamu zararı oluşmasına sebep olduğu bu nedenle mevzuata aykırı olduğu,
2) İdarece belirlenen benzer işler arasında temizlik işlerinin de yer alması gerektiği,
rekabeti engelleyecek şekilde yüksek oranda (%30’den az olmamak üzere) iş deneyim
belgesi sunulmasının istendiği,
3) İhale konusu işin evde gerçekleştirileceği açık ve anlaşılır iken idari Şartname’de
Huzurevi ve yaşlı bakım merkezi açılış izin belgesi veya Yaşlı, Çocuk
yeterlik kriteri olarak “
ve Engellilerin Bakım Hizmeti Merkezi açılış izin belgesi”
gibi belgelerin istenmesinin ihale
konusu işte verilecek hizmetler dikkate alındığında yasal dayanağı olmadığı ve mevzuata
aykırı olduğu,
4) İhale Teknik Şartname’sinin 9’uncu maddesi gereği ihale konusu işte çalıştırılması
öngörülen 1 adet 3 kabinli aracın söz konusu hizmet için yeterli görülmesinin hayatın olağan
akışına aykırı olduğu, idarenin hizmeti sunacak personelini ve bu personelin kullanacakları
malzemelerini hizmet noktalarına transfer etmek için çok daha kolay ve çok daha uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
fiyatlara temin edilebilen araçlar varken, 2015 yılı üretilmiş, özel üretim ve izin süreçleri
gerektiren bir aracı tercih etmesinin rekabeti engelleyici nitelikte olduğu, aracın model yılı
dikkate alındığında 3 yıllık ihale süresinde amortisman süresinin dolacağı, aracın bedeline
ilişkin yapılan belirlemelerin ve bunun yaklaşık maliyete nasıl yansıtıldığına ilişkin
çalışmanın kontrol edilmesi gerektiği,
5) İhaleye ilişkin Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde sayılan hizmetlerde
çalıştırılacak personel sayısı ve ücret oranları ile ilgili yeterli açıklamaya yer verilmediği, söz
konusu hususun teklif fiyatının oluşturulmasını etkilediği,
6) İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin 7’nci maddesi kapsamında teklif kapsamında
istenen “Evde Bakım Merkezi Uygunluk Belgesi”nin Teknik Şartname’ nin 23’üncü maddesi
kapsamında sözleşme imzalanmasından itibaren 30 gün içerisinde istendiği dolayısıyla ihale
dokümanının kendi içinde uyumsuzlukları olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
05.08.2019 tarihli İhale İlanı’nda işin niteliği ve türünün “36 ay süre ile Evde Hasta
Bakım, Ambulansla Hasta Nakil ve Ev Temizliği Hizmetleri Alım İşi” olarak ifade edildiği,
İhaleye ilişkin İdari Şartname’ nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Bursa Büyükşehir Belediyesi Evde Hasta Bakım, Ambulansla Hasta Nakil ve
Ev Temizliği Hizmetleri Alım İşi
b) Miktarı ve türü: 36 ay süre ile Evde Hasta Bakım, Ambulansla Hasta Nakil ve Ev
Temizliği Hizmetleri Alım İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Bursa Büyükşehir Sınırları içerisinde” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Tanımı”
başlıklı 1’inci maddesinde “Büyükşehir
Belediyesi sınırlarındaki sosyoekonomik yoksulluk ve yoksunluk içinde bulunan yatağa
bağımlı hastalara evde teşhis, tedavi, rehabilitasyon, bakım, refakat, eğitim, yönlendirme, ev
temizliği ve Ambulansla Hasta Nakil Hizmeti alım işidir.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu
Kanunun uygulanmasında;
...
Hizmet: Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme,
muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek
hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim,
fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım
hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri,…”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve
kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı
ve yapım işleri bir arada ihale edilemez.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki tanımlar yanında;
a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,
...
c) İş: Hizmet işlerini,
…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Temel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde “ (1) İdareler,
yapacakları ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu
denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli
kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
(2) Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece hizmet alımı, mal
alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez.
…” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükmü gereğince “aralarında kabul edilebilir doğal
bağlantı olma” şartının bir arada ihale edilmesi planlanan mal alımı, hizmet alımı ve yapım
işi ihaleleri açısından arandığı, başvuru konusu ihalenin evde hasta bakım hizmeti alımı,
ambulansla hasta nakil hizmeti alımı, ev temizliği hizmet alımı olmak üzere bütün
bölümlerinin hizmet alımı niteliğinde olduğu,
Diğer taraftan Teknik Şartname’de detaylı tanımı yapılan ihale konusu işin, Büyükşehir
Belediyesi sınırlarındaki sosyoekonomik yoksulluk ve yoksunluk içinde bulunan yatağa
bağımlı hastalara evde teşhis, tedavi, rehabilitasyon, bakım, refakat, eğitim, yönlendirme, ev
temizliği ve ambulansla hasta nakil hizmeti olduğu, dolayısıyla ev temizliği hizmetinin yatağa
bağımlı hastalara yönelik olarak sunulacağı, ihale konusu işin tüm bölümlerinin amaçsal ve
niteliksel olarak birbiri ile bağlantılı olduğu, bu itibarla evde temizlik hizmetinin evde hasta
bakım hizmeti ve hasta nakil hizmeti ile bir arada ihale edilmesinde mevzuata aykırılık
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İhaleye ilişkin İdari Şartname’ nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu
belgelerin taşıması gereken kriterler:” başlıklı 7.5’inci maddesinde “1. İsteklinin teknolojik
ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren
tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini
gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 30'den az
olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini
gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir
işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim
tutarını sağlaması zorunludur. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde,
iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün
deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik
kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini
sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik
kriterini sağladığı kabul edilir.
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
-Evde Bakım Hizmetleri
-Ambulansla Hasta Nakil Hizmetleri (salt ambulans kiralama hizmeti kabul
edilmeyecek olup, Hasta Nakil Ambulanslarında mevzuat gereği asgari çalıştırılması zorunlu
olan şoför, sağlık personeli (Acil Tıp Teknisyeni, sağlık memuru, paramedik, hemşire, vb..) ile
sağlık malzemeleriyle birlikte verilen hasta nakil hizmetleri kabul edilecektir.)
-Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi işletmeciliği Hizmetleri
-Yaşlı veya Çocuk veya Engellilerin Bakım Hizmetleri
Yukarıda belirtilen maddeler birlikte veya ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki tanımlar yanında;
a)Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,
…
ç) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu hizmet veya benzer
hizmetlerdeki mesleki deneyimini gösteren, hizmet alımlarında iş bitirme belgesi, yapımla
ilgili hizmet işlerinde ise iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş
yönetmebelgesini,
… ifade eder.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde
“(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri
tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
…
(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f)
bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece
belirlenecek bir orandan az olmamak üzere,
…
(4) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık
ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre ihale edilmesi
halinde, iş deneyimine ilişkin oranlar üçüncü fıkranın (a) bendine göre belirlenen oranın, bir
yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli
işlerde 2/5’i alınarak hesaplanır ve bu oranlar yeterlik kriteri olarak öngörülür. Belli
istekliler arasında ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine
göre yapılan ihalelerde ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar yeterlik kriteri olarak
öngörülür.
(5) İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir
işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim
tutarını sağlaması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yıllara yaygın hizmet alımlarında yeterlik” başlıklı
71’inci maddesinde “1.3. Açık ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f)
bentlerine göre yapılan ihalelerde; iş deneyimine ilişkin olarak Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliğinin 39 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirlenen oranların;
1) Bir yıldan fazla süreli işlerde (iki yıl dâhil) 4/5’i (% 20-40),
2) İki yıldan fazla süreli işlerde (üç yıl dâhil) 3/5’i (% 15-30),
3) Üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i (% 10-20), alınarak hesaplanan bu alt ve üst
oranlar dâhilinde idarece tespit edilecek bir oran yeterlik kriteri olarak belirlenecektir.”
açıklamaları yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca yeterlilik kriteri olarak iş deneyim
belgesinin sunulmasının istenilmesi durumunda isteklilerin iş deneyimini tevsik etmek üzere
ihale konusu iş veya idari şartnamede belirtilen benzer işe ilişkin iş deneyim belgesi
sunmaları gerekmektedir. Ayrıca idarelerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde yer alan benzer iş tanımını dikkate
alarak idari şartnamede benzer iş olarak kabul edilecek işleri belirlemede takdir yetkisine
sahip oldukları açıktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
Başvuru konusu ihaleye konu işe ilişkin Teknik Şartname’de “sosyoekonomik
yoksulluk ve yoksunluk içinde bulunan yatağa bağımlı hastalara evde teşhis, tedavi,
rehabilitasyon, bakım, refakat, eğitim, yönlendirme, ev temizliği ve Ambulansla Hasta Nakil
Hizmeti alım işi” olarak tanımlandığı, idarece benzer işin “Evde Bakım Hizmetleri,
Ambulansla Hasta Nakil Hizmetleri (salt ambulans kiralama hizmeti kabul edilmeyecek olup,
Hasta Nakil Ambulanslarında mevzuat gereği asgari çalıştırılması zorunlu olan şoför, sağlık
personeli (Acil Tıp Teknisyeni, sağlık memuru, paramedik, hemşire, vb..) ile sağlık
malzemeleriyle birlikte verilen hasta nakil hizmetleri kabul edilecektir.) , Huzurevi ve Yaşlı
Bakım Merkezi işletmeciliği Hizmetleri, Yaşlı veya Çocuk veya Engellilerin Bakım
Hizmetleri” olarak belirlendiği, belirlenen benzer iş, Yönetmelik’te yer verilen “benzer iş”
tanımı çerçevesinde değerlendirildiğinde ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve
büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat,
ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer
özellik taşıyan işler olarak değerlendirilebileceği, İdarece şikayete verilen cevapta da ifade
edildiği üzere, söz konusu ihale için temizlik hizmetinin tamamlayıcı bir nitelik taşıdığı,
dolayısıyla temizlik işine benzer işler arasında yer verilmemesinin mevzuata aykırı olmadığı
anlaşılmıştır.
Öte yandan, başvuruya konu ihalenin 36 ay süreli olduğu, yıllara sâri olarak ihale
edilen söz konusu işte yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, iş deneyim oranının
“İki yıldan fazla süreli işlerde (üç yıl dâhil) 3/5’i (% 15-30), alınarak hesaplanan bu alt ve
üst oranlar dâhilinde idarece tespit edilecek bir oran…” olarak belirlenebileceği, başvuru
konusu ihalede iş deneyim oranının %30 olarak belirlendiği, dolayısıyla mevzuatta öngörülen
yasal sınırlar içinde idarenin takdir yetkisi çerçevesinde belirlenen iş deneyim oranında
mevzuata aykırılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve
yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için
aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
h) İstekliler ihale teklif zarfında T.C. Sağlık Bakanlığı İl Sağlık Müdürlüklerinden
alınmış olan, Evde Bakım Merkezi Uygunluk Belgesi veya Huzurevi ve yaşlı bakım merkezi
açılış izin belgesi veya Yaşlı, Çocuk ve Engellilerin Bakım Hizmeti Merkezi açılış izin belgesi
sunacaktır.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler
istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
…
4) İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek için yeterli
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
sayıda ve nitelikte personel çalıştırdığına veya çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler,
5) İhale konusu hizmet veya yapım işlerinde isteklinin yönetici kadrosu ile işi
yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki niteliklerini gösteren belgeler,
6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat
ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,
…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde
uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek
belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.
(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde
aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik
şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.
…” hükmü yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda yer verilen 10’uncu maddesinde,
İdarelerce mesleki ve teknik yeterliği belirlemek üzere işin niteliği dikkate alınarak yeterliği
gösteren belgelerin istenebileceği, ihaleye konu iş kapsamında, sosyoekonomik yoksulluk ve
yoksunluk içinde bulunan yatağa bağımlı hastalara evde teşhis, tedavi, rehabilitasyon, bakım,
refakat, eğitim, yönlendirme, ev temizliği hizmetlerinin evde verileceğinin anlaşıldığı, ihaleye
katılacak isteklilerin söz konusu hizmetleri yerine getirmek için yeterli organizasyon yapısına
sahip olduğunu belgelemek üzere “Huzurevi ve yaşlı bakım merkezi açılış izin belgesi veya
Yaşlı, Çocuk ve Engellilerin Bakım Hizmeti Merkezi açılış izin belgesi”
istenmesinin
mevzuata aykırı olarak değerlendirilemeyeceği, kaldı ki İdari Şartname’nin ilgili maddesinde,
“Evde Bakım Merkezi Uygunluk Belgesi veya Huzurevi ve yaşlı bakım merkezi açılış izin
belgesi veya Yaşlı, Çocuk ve Engellilerin Bakım Hizmeti Merkezi açılış izin belgesi” nin
seçenekli olarak istendiği anlaşılmış olup bu belgelerin herhangi birini sunan isteklinin
yeterlik kriterini sağlamış kabul edileceği bu yönüyle mevcut düzenlemenin ihaleye katılımı
ve rekabeti arttırıcı nitelikte olduğu dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4, 5, 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:
İtirazen şikâyet dilekçesine konu edilen ve 4 ,5 ve 6’ncı iddialara konu edilen
hususların idareye başvuru dilekçesine (şikâyet dilekçesi) konu edilmediği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabileceklerin anılan Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun
olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiş ve şikâyet
ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru
yolları olduğu açıkça ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu
yapılabileceği, anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı
maddesinde ise idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
bulmayan aday, istekli veya istekli olabileceklerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda
bulunabileceği, Kurum tarafından itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile
idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler
bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleneceği
belirtilmiştir.
Bahse konu Kanun maddeleri bir arada değerlendirildiğinde, ihale sürecinde hukuka
aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlere karşı olarak dava açılmadan önce genel olarak
iki aşamalı bir idari başvuru yolunun öngörüldüğü, aday, istekli veya istekli olabileceklerin
öncelikle ihaleyi yapan idareye başvuru yapması gerektiği, şikâyet üzerine alınan karar uygun
bulunmaz veya şikâyet üzerine idarece herhangi bir karar alınmaz ise Kamu İhale Kurumu’na
başvuruda bulunulabileceği anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kanun’da belirtilen şikâyet müessesesi, aynı Kanun’un 54’üncü
maddesinin gerekçesinde de belirtildiği üzere, öncelikle ihaleyi yapan idareye yapılması ve
uyuşmazlığın bu aşamada çözülmesine imkân tanınmasını sağlamaya yönelik bir müessese
olup, bu itibarla uyuşmazlık konusu her bir husus ile ilgili olarak idarenin iradesinin ortaya
konulması önem arz etmektedir. İhale sürecindeki mevzuata aykırılık iddiasında bulunan
başvuru sahiplerinin, idareye başvuru konusu etmediği bir hususu, doğrudan Kuruma
başvuruya konu etmesi her şeyden önce 4734 sayılı Kanun’da belirtilen iki aşamalı şikâyet
müessesini işlevsiz hale getirecek nitelikte olup, buna imkân veren bir uygulamanın
benimsenmesi, idarenin uyuşmazlığı çözme ihtimalini ortadan kaldıracağından, anılan
Kanun’da belirtilen uyuşmazlık çözme müessesinin amacına ve ruhuna aykırılık
oluşturacaktır. Ayrıca, idareye şikâyet aşaması, salt Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet
için yerine getirilmesi gereken usulü bir aşama olmayıp, söz konusu mevzuat sistematiğinin
bir gereği olarak, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna
konu edilememesi gerekmektedir. Aksi halde, idarenin değerlendirmesine sunulmayan, cevap
veya açıklaması alınmayan bir hususun itirazen şikâyet başvurusuna dâhil edilmesi, şikâyet
sistemi yerine getirilmesi gereken salt usulü bir işlem haline getirir ki bunun da 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’nda açıklanan iki aşamalı başvuru sistematiğine uygun düşmeyeceği
sonucuna varılmıştır.
Nitekim İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil
unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan “İdarenin şikâyet üzerine
aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen
şikâyet başvurusuna konu edilemez” hükmü ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında
Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında
yer alan “… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma
başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu
konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması da şikâyet başvurusunda
belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade
etmektedir.
Netice itibariyle yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idareye
şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu
edilemeyeceği (şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar
hariç) anlaşılmaktadır. Bu itibarla, söz konusu iddialara ilişkin başvurunun 4734 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/045
: 53
: 02.10.2019
: 2019/UH.II-1271
Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince şekil yönünden
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.