Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı
/
2019/327204-Belediyemiz ile Buski Genel Müdürlüğü Bünyesinde 657 Sayılı Kanuna Tabi Memur İle Tam Zamanlı Sözleşmeli ve Sözleşmeli Sanatçı Olarak Çalışan Personelin Yemek İhtiyacının Karşılanması İçin 12 Ay Süre İle Yemek Hizmeti Alımı İşi
Bilgi
İKN
2019/327204
Başvuru Sahibi
Set Kurumsal Hizmetler Ticaret A.Ş.
İdare
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı
İşin Adı
Belediyemiz ile Buski Genel Müdürlüğü Bünyesinde 657 Sayılı Kanuna Tabi Memur İle Tam Zamanlı Sözleşmeli ve Sözleşmeli Sanatçı Olarak Çalışan Personelin Yemek İhtiyacının Karşılanması İçin 12 Ay Süre İle Yemek Hizmeti Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
BAŞVURU SAHİBİ:
Set Kurumsal Hizmetler Ticaret A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/327204 İhale Kayıt Numaralı “Belediyemiz ile Buski Genel Müdürlüğü Bünyesinde 657
Sayılı Kanuna Tabi Memur İle Tam Zamanlı Sözleşmeli ve Sözleşmeli Sanatçı Olarak Çalışan
Personelin Yemek İhtiyacının Karşılanması İçin 12 Ay Süre İle Yemek Hizmeti Alımı İşi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 19.08.2019 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “Belediyemiz İle Buski Genel Müdürlüğü Bünyesinde 657 Sayılı
Kanuna Tabi Memur İle Tam Zamanlı Sözleşmeli ve Sözleşmeli Sanatçı Olarak Çalışan
Personelin Yemek İhtiyacının Karşılanması İçin 12 Ay Süre ile Yemek Hizmeti Alımı İşi”
ihalesine ilişkin olarak Set Kurumsal Hizmetler Ticaret A.Ş.nin 11.09.2019 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 13.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
23.09.2019 tarih ve 39688 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.09.2019 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1137 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Aşırı düşük teklif açıklamasında 94 personel üzerinden maliyet hesaplaması
yapıldığı, ihale komisyonu kararında idarenin 76 biriminin söz konusu hizmetten
faydalanacağı, 76 birim üzerinden yapılan hesaplamada teklifin Kamu İhale Genel
Tebliği’nde belirtilen oranlar arasında olmadığı gerekçesiyle (0,80-0,95) tekliflerinin
değerlendirme dışı bırakıldığı, İdari Şartname’nin 3.11’inci maddesinde idarenin hizmet
alacak 76 biriminin olduğunun belirtildiği ancak İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesiyle
Teknik Şartname’nin 3.12 ve 3.13’üncü maddeleri incelendiğinde ihale konusu işin ifası için
her ilçede bulunması gereken minimum işyeri sayısının belirtildiği ve ihale kapsamında
minimum 94 tane anlaşmalı lokanta ve/veya restoran istendiği, yemek servisinin, belediyenin
hizmet birimlerinin yemekhanelerinde değil, anlaşmalı restoranlarda verileceği, işçilik
maliyetinin hizmet alınacak restoran sayısı üzerinden hesaplanması gerektiği, 76 birimde
çalışan toplam 2572 personelin sabit olarak 76 restoranda yemek yemeyeceği, Teknik
Şartname’nin ilgili maddesinde özellikleri belirtilen ve en az 94 tane olması gereken
restoranların herhangi birinde yemek yiyeceği, işçilik hesaplamasında idarenin birim sayısının
değil, hizmet alınacak anlaşmalı restoran sayısının dikkate alınması gerektiği,
2) Aşırı düşük teklif açıklaması için verilen 2 haftalık örnek menünün, bir gün ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
öğünde farklı maliyetler oluşacak şekilde alternatifli düzenlendiğinden rekabete aykırılık
oluşturduğu,
Teknik Şartname, yemek grupları ve örnek menünün gösterildiği ekin birbiriyle
çeliştiği, şöyle ki; Teknik Şartname’nin 3.3’üncü maddesinin c bendinde paketli hazır
çorbanın kesinlikle kullanılmayacağı düzenlenmesine rağmen Ek-2 “Yemek Grupları”
düzenlemesinin “Çorbalar” başlığının 9’uncu maddesinde “Kuşkonmaz Hazır Çorba”
düzenlemesi ile Ek-3 “Kişi Başına Yemeklere Katılması Gereken Asgari Çiğ Girdi
Miktarları” düzenlemesinin “Çorbalar” başlığının 8’inci maddesinde “Kremalı Mantar Hazır
Çorba” ve 9’uncu maddesindeki “Kuşkonmaz Hazır Çorba” istendiğinin görüleceği,
3) Maliyet hesabı dikkate alınmadan ve kamu zararına sebebiyet verecek şekilde
yaklaşık maliyetin çok yüksek belirlendiği, devletin vergiden (gelir vergisi) istisna tuttuğu
yemek yardımı tutarı ile özel sektörün yemek yardımı tutarı dikkate alındığında yaklaşık
maliyetin çok yüksek olduğunun anlaşılacağı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
…
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları
belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
…
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması
gerekmemektedir.
…
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.” açıklamaları yer
almaktadır.
İdari Şartname’nin İhale konusu işe ilişkin bilgiler başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Belediyemiz ile BUSKİ Genel Müdürlüğü bünyesinde 657 Sayılı Kanuna Tabi
Memur ile Tam Zamanlı Sözleşmeli ve Sözleşmeli Sanatçı olarak çalışan personelin yemek
ihtiyacının karşılanması için 12 ay süre ile yemek hizmeti alımı işi
b) Miktarı ve türü:
657 Sayılı Kanuna Tabi, Tam Zam. Sözleş. Çalışan ve Sözleş. Sanatçı Çalışan 1852,
Çalışması Plan. 50 Personel ile BUSKİ'de Mevcut 635, çalışması Plan. 35 personel olmak
Üzere Toplam 2572 Personele Öğle Yemeği ve İtfaiye Personeline 3 Öğün Yemek
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Bursa İli
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde … “h) - İstekli, Bursa İli ve İlçelerinde personelin yemek
hizmetinden yararlanabilmesi için en az Osmangazi 25, en az Nilüfer 25, en az Yıldırım 10,
en az İnegöl 5, en az Gemlik 3, en az Mudanya 4, en az Mustafakemalpaşa 4, en az
Karacabey 2, en az Kestel 2, en az Gürsu 3, en az Orhangazi 3, en az İznik 2, en az Yenişehir
2, en az Orhaneli 1, en az Keles 1, en az Harmancık 1 ve en az Büyükorhan 1 olmak üzere en
az 2. (ikinci) sınıf sulu yemek servis hizmeti veren lokantalar ile yapılmış olan sözleşmelerin
onaylı noter tasdikli suretlerini ihale teklif zarfı ile birlikte idareye sunacaktır.
- İstekli, Bursa Büyükşehir Belediyesi Zafer Mah. Ankarayolu Cad. No:1
Osmangazi'de bulunan Merkezi Hizmet Binası, Acemler Yerleşkesi Sırameşeler Mah. Avrupa
Konseyi Bulvarı'nda bulunan BUSKİ Genel Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyesi Hizmet
Binaları, Orhanbey Mah. Atatürk Cad. Uçak Sok. No:1 Osmangazi de bulunan Tarihi
Belediye Binası ve Zabıta Dai.Bşk.lığı Hizmet Binası ile Merinos AKKM'ndeki hizmet
binalarında görev yapan personelin öğle yemeği ihtiyacının karşılanabilmesi için yürüme
mesafesinde (gidiş, dönüş 2000 metre) en az 2'şer adet 2. (ikinci) sınıf yemek servis hizmeti
veren lokanta ile sözleşmelerinin olduğunu belgeleyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Uygulama İlişkin Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.11-
Yüklenici, İdarenin Bursa İli ve İlçelerinde 76 ayrı noktada çalışan personeline yemek hizmeti
vermekle yükümlüdür.
3.12- İstekli, Bursa İli ve İlçelerinde personelin yemek hizmetinden yararlanabilmesi
için en az Osmangazi 25, en az Nilüfer 25, en az Yıldırım 10, en az İnegöl 5, en az Gemlik 3,
en az Mudanya 4, en az Mustafakemalpaşa 4, en az Karacabey 2, en az Kestel 2, en az Gürsu
3, en az Orhangazi 3, en az İznik 2, en az Yenişehir 2, en az Orhaneli 1, en az Keles 1, en az
Harmancık 1 ve en az Büyükorhan 1 olmak üzere en az 2. (ikinci) sınıf sulu yemek servis
hizmeti veren lokantalar ile yapılmış olan sözleşmelerin onaylı noter tasdikli suretlerini ihale
teklif zarfı ile birlikte idareye sunacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalede sınır değerin altında teklif sunan 2 istekliden aşırı düşük teklif
açıklaması istendiği, Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması
sunmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması sunan başvuru sahibi Set Kurumsal Hizmetler Ticaret
A.Ş.nin “Teknik Şartname’nin 3.11’inci maddesinde belirtilen 76 noktada verilecek hizmet
alımına yönelik işçilik maliyeti hesaplaması gerekmesine rağmen 94 noktaya göre işçilik
maliyeti hesaplaması yaptığı, 76 noktaya göre işçilik maliyeti hesaplaması yapıldığında Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan oranın altında kalındığı”
gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamasının reddedildiği, Metropal Kurumsal Hizmetler
A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından teklifleri aşırı düşük teklif olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen
21.08.2019 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” adlı
yazıda “…Ayrıca, verilecek olan yemek hizmetinin teknik şartnamenin 3.11. maddesi dikkate
alınarak teknik şartname ekinde belirtilen 2 (iki) haftalık yemek menüsü ana girdi maliyetleri,
(soğan, et, pirinç, yağ, tuz, salça, patates vb.) tevsiken Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat
Teklifleri, Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatları vb.
Hususlarında belgelere dayalı olarak yazılı açıklamalarınızı 26/08/2019 Pazartesi
saat: 17:00 a kadar ulaştırmanız tebliğ olunur.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi açıklamaları uyarınca malzemeli
yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak
üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı, bu menülerde
yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği; teklifi aşırı düşük
bulunan istekliler tarafından öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının
belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek–H.4) hazırlanarak açıklama
kapsamında sunulması, söz konusu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için ise “(Ana
Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok
olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan
isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.
İhale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu işin, idarenin Bursa İli ve İlçelerinde
76 ayrı noktada çalışan personeline öğle yemeği verilmesi hizmet alımı işi olduğu, ihale
dokümanının malzemeli yemek hizmet alımı ihalesi şeklinde kurgulandığı anlaşılmıştır.
Ancak, idare personelinin söz konusu hizmetten faydalanmasını teminen “isteklilerin en az 94
adet 2’nci sınıf sulu yemek servis hizmeti veren lokantalar ile yapılmış olan sözleşmelerin
onaylı noter suretlerini teklif dosyaları kapsamında sunmaları” gerektiği yönündeki idari ve
teknik şartname düzenlemelerinden, yemek alımı hizmetinin halihazırda personeliyle birlikte
faaliyette bulunan bir işletmeden temin edileceği anlamına geldiği, bu tutarsızlığın ihale
konusu hizmet alımı kapsamında yemeğin pişirilmesinin, dağıtımının ve servisinin mi
yapılacağı yoksa sözleşme imzalanan lokantalardan belediye personelinin yemek yemesi
şeklinde mi yapılacağı hususlarında tereddüde yol açtığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, personel çalıştırılıp çalıştırılmayacağının, çalıştırılacaksa uyuşmazlığa
konu personel maliyetinin hangi sayı baz alınarak hesaplanması gerektiği hususlarında
belirsizliğin bulunduğu, idarece yaklaşık maliyet hesaplanırken de belirlenen bir öğünlük bir
yemek menüsü için 4 ayrı lokanta ile Bursa Lokantacılar, Kebapçılar, Köfteciler ve Benzerleri
Esnaf Odasının verdiği fiyatların ortalamasının baz alındığı da tespit edilmiştir.
Öte yandan incelemeye konu ihalenin teknik şartname düzenlemeleri incelendiğinde,
yemeklerin içeriğine ilişkin gramaj bilgilerinin düzenlendiği görülmekle birlikte, örnek
yemek menüsünün, “yemek grupları”na (bir grup kapsamında birden fazla yemek çeşidi
mevcuttur) atıf yapılmak suretiyle farklı maliyetler oluşacak şekilde alternatifli olarak
düzenlendiği de görülmektedir.
Yukarıda yapılan tespitler çerçevesinde, aktarılan hususların istekliler tarafından
tekliflerin sağlıklı hazırlanmasında ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının
değerlendirilmesinde belirsizlik yaratacağından hareketle ihalenin iptal edilmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Söz konusu ihaleye teklif veren bir başka istekli Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş.nin
11.09.2019 tarihinde ihale dokümanındaki düzenlemelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na
ve diğer mevzuat hükümlerine aykırılık oluşturduğuna yönelik iddialarının yer aldığı
görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
Söz konusu ihaleye teklif veren istekli Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş. tarafından
ihale dokümanının 06.08.2019 tarihinde EKAP üzerinden temin edildiği, ihale tarihinin
19.08.2019, ihale dokümanına yönelik olduğu anlaşılan idareye şikayet başvurusunun
11.09.2019 olduğu, bu sebeple 10 günlük süresi içerisinde ve en geç ihale tarihinden üç iş
günü öncesine kadar şikayet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra
başvuruda bulunulduğu tespit edilmiştir.
Süresinde yapılmayan söz konusu başvuruya ilişkin olarak idare tarafından isteklilere
gönderilen cevabi yazıya istinaden, başvuru sahibi tarafından yemek menüleri ile Teknik
Şartname düzenlemelerine dönük olarak doğrudan kuruma itirazen şikayet başvurusunda
bulunulduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin, Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş.nin şikayet dilekçesine atıf
yaparak ileri sürmüş olduğu iddia incelendiğinde;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce
sonuçlandırılması esastır.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından şikayete konu edilen aşırı düşük teklif isteme yazısı ekinde
yer alan iki haftalık örnek menünün ihale dokümanında yer alan iki haftalık menüyle aynı
olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan söz konusu hususlar bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibi
Set Kurumsal Hizmetler Ticaret A.Ş. tarafından ihale dokümanının 16.08.2019 tarihinde
EKAP üzerinden temin edildiği, ihale tarihinin 19.08.2019 olduğu, bu sebeple 10 günlük
süresi içerisinde ve en geç ihale tarihinden üç iş günü öncesine söz konusu hususa ilişkin
olarak idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerekirken herhangi bir başvuruda
bulunulmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiasının süre yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı
maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale
komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif
zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan
zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır
bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının
usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici
teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve
yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca
imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan
belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen
değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir…” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri dikkate alındığında ihalenin ilk oturumunda
idarenin istekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarını açıklayacağı anlaşılmaktadır.
Bu sebeple idare tarafından 19.08.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin ilk oturumunda
yaklaşık maliyet tutarının açıklandığı ve başvuru sahibi tarafından söz konusu maliyetin
19.08.2019 tarihinde farkına varılması gerektiği anlaşılmaktadır
Bu itibarla başvuru sahibi Set Kurumsal Hizmetler Ticaret A.Ş. tarafından yaklaşık
maliyetin 19.08.2019 tarihinde farkına varılması gerektiği, bu sebeple 10 günlük süresi
içerisinde (29.08.2019) idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerekirken herhangi bir
başvuruda bulunulmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiasının süre yönünden
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Kaldı ki, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı
54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday
veya istekli ile istekli olabileceklerin anılan Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun
olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiş ve şikâyet
ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru
yolları olduğu açıkça ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
yapılabileceği, anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı
maddesinde ise idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun
bulmayan aday, istekli veya istekli olabileceklerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda
bulunabileceği belirtilmiştir.
Bahse konu Kanun maddeleri bir arada değerlendirildiğinde, ihale sürecinde hukuka
aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlere karşı olarak dava açılmadan önce genel olarak
iki aşamalı bir idari başvuru yolunun öngörüldüğü, aday, istekli veya istekli olabileceklerin
öncelikle ihaleyi yapan idareye başvuru yapması gerektiği, şayet şikâyet üzerine alınan karar
uygun bulunmaz veya şikâyet üzerine idarece herhangi bir karar alınmaz ise Kamu İhale
Kurumu’na başvuruda bulunulabileceği anlaşılmaktadır.
Bu usulün amacı ise başvuru sahibinin iddialarının öncelikle idarenin
değerlendirmesinden geçerek, uygun görülen hususlarda gerekli düzeltmenin idare tarafından
yapılması, uyuşmazlığın devam ettiği konularda ise idarenin cevabıyla birlikte uyuşmazlığın
Kurumun önüne getirilmesidir. Anılan usulün doğal bir gereği ise şikâyet başvurusunda dile
getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilmemesidir. Çünkü idarenin
değerlendirmesine sunulmayan, cevap veya açıklaması alınmayan bir hususun itirazen şikâyet
başvurusuna dahil edilmesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda açıklanan iki aşamalı
başvuru sistematiğine uygun düşmemektedir.
Nitekim İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil
unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan “İdarenin şikayet üzerine
aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen
şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü ile,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “… İdareye başvuru
konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen
şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate
alınmaz” açıklaması da şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.
Netice itibariyle yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idareye
şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu
edilemeyeceği (şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar
hariç) anlaşılmaktadır. Bu itibarla, “Maliyet hesabı dikkate alınmadan ve kamu zararına
sebebiyet verecek şekilde yaklaşık maliyetin çok yüksek belirlendiği, devletin vergiden (gelir
vergisi) istisna tuttuğu yemek yardımı tutarı ile özel sektörün yemek yardımı tutarı dikkate
alındığında yaklaşık maliyetin çok yüksek olduğunun anlaşılacağı” iddiasının idareye yapılan
şikâyet başvurusuna konu edilmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının süre ve
şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/047
: 51
: 16.10.2019
: 2019/UH.II-1362
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.