Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü
/
2019/398378-Müdürlüğümüz ve Bağlı Sağlık Tesisler İçin Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2019/398378
Başvuru Sahibi
Elpa Temizlik Sosyal Hiz. Bilg. İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Müdürlüğümüz ve Bağlı Sağlık Tesisler İçin Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
BAŞVURU SAHİBİ:
Elpa Temizlik Sosyal Hiz. Bilg. İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/398378 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüz ve Bağlı Sağlık Tesisler İçin Malzeme
Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 23.09.2019 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Müdürlüğümüz ve Bağlı Sağlık Tesisler İçin Malzeme Dâhil Yemek Pişirme,
Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Elpa Temizlik Sosyal Hiz. Bilg.
İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 16.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 19.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
30.09.2019 tarih ve 40991 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.09.2019 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1192 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdarece ihale konusu alanda faaliyet gösterilmediği gerekçesiyle başvurularının
reddedildiği, ancak şikayet dilekçesi ekinde sunulan imza sirküleri, Ticaret Sicili Gazetesi ve
faaliyet belgesinden ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğinin anlaşıldığı,
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12.1’inci maddesinde yer
alan “Döner Sermaye Muhasebe Birimince fatura ve ekleri kontrol edilerek, nakit durumuna
göre 90 (doksan) takvim günü içerisinde ödenir.” düzenlemesinde öngörülen 90 günlük
hakediş ödeme süresinin çok uzun ve katılımı daraltmaya yönelik olduğu, söz konusu
düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi doğrultusunda yapılması
gerektiği,
3) Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12.1’inci maddesinde yer
alan “Yüklenici ihale dokümanında belirtilen personelin maaşlarını, her ayın 10. (onuncu)
günü saat 24:00’a kadar ödeyecektir.” düzenlemesi ile Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci
maddesinde yer alan, işçi maaşlarının süresinde ödenmemesi halinde uygulanacak cezalara
ilişkin düzenlemenin ihaleye teklif verilmesini engellediği, söz konusu düzenlemelerin
yükleniciyi hakediş ödemesini almasa bile en geç sözleşmede belirlenen süre içerisinde işçi
maaşlarını ödemeye zorlayarak idareye ekonomik bir yarar sağladığı, 4857 sayılı İş
Kanunu’nda gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
uygulanacağı hükme bağlanmışken Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde sözleşme
bedelinin onbinde biri tutarında ceza öngörülmesinin, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanunu’nun 4’üncü maddesinde belirtilen tarafların eşitliği ilkesine aykırı olduğu,
4) İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25.3.1’inci
maddesinde yer alan “Sağlık tesislerimizde görevli işçilerin yemek ihtiyaçları, sağlık
tesislerimizde çıkan yemekten bedelsiz olarak karşılanacaktır.” düzenlemesinin mevzuata
aykırı olduğu; 146 personelin çalıştırılmasının öngörüldüğü işte, aylık çalışılan gün sayısının
26, işin süresinin 24 ay olduğu ve ihale konusu işin 7 gün/24 saat devamlılığının esas olduğu
dikkate alındığında istenilenden daha fazla öğün yemek çıkarılacağı, işin ifası sırasında
sorunlar çıkabileceği ve yüklenicinin zarara uğratılabileceği, isteklilerce işçilerin yemek
ihtiyaçları için bir bedel öngörülmeyeceğine göre çalışanların yemek bedellerinin ne şekilde
karşılanacağının net olarak anlaşılamadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “...İstekli
olabilecek: İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın
almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişimi, … ifade eder.”
hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci
fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onbirinci fıkrasında “İlana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına
yönelik başvurularda, şikayet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine
ilişkin belge eklenmesi zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Müdürlüğümüz ve Bağlı Sağlık Tesisler İçin Malzeme Dahil Yemek Pişirme,
Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı
b) Miktarı ve türü:
1 Normal Yemek 6.248.140 Adet
2 Diyet Yemek 1.141.490 Adet
3 Ara Öğün 861.700 Adet
4 Normal Kahvaltı 1.861.540 Adet
5 Diyet Kahvaltı 609.300 Adet
6 Öğle Yemeği 123.810 Adet
…” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
Aynı Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda
belirtilmiştir:
Kamu veya özel hastane, kamu veya özel sağlık tesisi için gerçekleştirilen; idarece
kabul edilen ve tek sözleşmeye dayalı her türlü "yemek pişirme ihaleleri", "yemek pişirme ve
dağıtma ihaleleri"veya "yemek pişirme dağıtma ve sonrası hizmetleri ihaleleri"birlikte veya ayrı
ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir” düzenlemesi yapılmıştır.
İdarece 18.09.2019 tarihli işlem ile başvuru sahibinin ihale konusu alanda faaliyet
göstermediği gerekçesiyle şikayet başvurusunun şekil yönünden reddedildiği görülmekle
birlikte, idarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, başvuru sahibinin ihale
dokümanına yönelik olarak 16.09.2019 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu,
şikayet dilekçesi ekinde sunulan belgeler arasında yer alan 7 Ağustos 2017 tarihli ve 9383
sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi incelendiğinde, başvuru sahibinin faaliyet konularına
ilişkin olarak “Yemek Hizmetleri” başlığı altında “Kamu kurum ve kuruluşların, hastanelerin,
fakültelerin ve fabrikaların yapılacak olan yemek hazırlama, malzemeli yemek hazırlama,
pişirme, sunma ve mutfak hijyen hizmetleri ihalelerine katılmak, taahhütlerde bulunmak ve bu
taahhütleri yerine getirmek” ibarelerinin yer aldığı, anılan hizmetlerin ihale konusu işi
kapsadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla idarece ihale konusu alanda faaliyet gösterilmediği gerekçesiyle
başvurunun reddedilmesi yönündeki işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı ve başvuru
sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinin 22 nolu dipnotunda
“Ödeme planı ve şartları, Genel Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci
Bölümünde birim fiyat / götürü bedel sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde
işin niteliğine göre İdarece belirlenecektir.” düzenlemesi,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin
“Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde, “a) Sözleşme bedelinin iş süresince
dönemler itibariyle ödenmesi:
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak
verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine
ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikayet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler
olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna
ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ........tarihli
dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla"cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi
ile imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra
tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek
düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on
gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu
şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
2-Toplam Bedel Üzerinden Götürü Bedel Sözleşmelerde;
Yüklenicinin yapacağı iş götürü olarak bölümler halinde teslim alınacaksa hakediş
raporları, ilgili bölümlerin tamamlanmasından sonra sözleşmesinde yazılı esaslara göre
düzenlenir. Bu hakediş raporlarının imzalanma, düzeltme ve ödemeleri yukarıdaki (1)
numaralı bentte yazılı hükümlere göre yapılır.
b) Sözleşme Bedelinin Bir Defada Ödenmesi
Yüklenicinin yapacağı iş bir defada teslim alınacaksa hakediş raporu sözleşmesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
yazılı esaslara göre iş bitiminde bir defada düzenlenir. Bu hakediş raporlarının imzalanma,
düzeltme ve ödemeleri de yukarıda (a/1) bendinde yazılı hükümlere göre yapılır.
İşin mahiyeti ne olursa osun, yüklenici süresinde hakediş başvurusunda bulunmadığı
taktirde idare, en çok üç ay içinde, tek taraflı olarak hakediş düzenleyebilir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Başvuru sahibinin iddiasına konu Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları”
başlıklı 12.1’inci maddesinde, “Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek
artışlara ilişkin bedel dâhil) Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü Muhasebe Müdürlüğü tarafından
yapılacaktır. Muhasebe Biriminin kaldırılması veya değiştirilmesi durumunda yerine ihdas
edilen birim tarafından ödemeler yapılacaktır ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik
işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde
ödenecektir:
Hizmet verilen ayın ödemesinin sağlık tesisi idareleri tarafından yapılabilmesi için
yüklenici, her ayın sonunda ödeme ile ilgili evrakları, tam ve eksiksiz olarak hazırlayarak, her
ayın ilk 5 (beş) iş günü içerisinde sağlık tesisinin tahakkuk birimlerine teslim edecektir.
Belgeler sağlık tesisi idaresince kontrol edilip, doğruluğu onaylandıktan sonra, sağlık tesisi
tahakkuk birimlerince tahakkuka bağlanarak Müdürlüğümüz Döner Sermaye Muhasebe
Birimine gönderilir. Döner Sermaye Muhasebe Birimince fatura ve ekleri kontrol edilerek,
nakit durumuna göre 90 (doksan) takvim günü içerisinde ödenir...” düzenlemesi yapılmıştır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde, hakediş raporunun yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten itibaren en geç sözleşmede yazılı süre sonunda,
sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu tarihten
itibaren başlamak üzere 30 gün içinde de ödeme yapılacağı düzenlenmiştir.
Buna göre, hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartname’de
belirtilen süreden farklı bir süre belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu, ancak
yükleniciye yapılacak ödemenin tahakkuk tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılması
gerektiği, bu itibarla ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir takdir
yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.
İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nda hakedişin tahakkuka bağlanma zamanına
ilişkin ayrı bir düzenleme bulunmadığı tespit edilmiş olup, bu durumda Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin 42’nci maddesi uyarınca tahakkuka 30 gün içinde bağlanması, tahakkuka
bağlanmasını takip eden 30 gün içinde de ödeme yapılması gerekirken, Sözleşme Tasarısı’nda
yer alan “Döner Sermaye Muhasebe Birimince fatura ve ekleri kontrol edilerek, nakit
durumuna göre 90 (doksan) takvim günü içerisinde ödenir.” düzenlemesinin anılan mevzuat
hükümlerine uygun olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinin
beşinci fıkrasında, “Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile
ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
İş Kanunu’nun “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde, “Ücreti
ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme
borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme
borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak
nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı
uygulanır.
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.” düzenlemesi,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların özlük hakları” başlıklı 38’inci
maddesinde, “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte
aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda
çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu
sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir
bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az
elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt
yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.
Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin
ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu
konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle
yükümlüdür.
Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih
(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi
işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.
Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri
ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık
tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret
ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,
hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin
veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya
bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı
zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka
hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.
Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak
işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları
hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici
sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı
12.1’inci maddesinde “Yüklenici ihale dokümanında belirtilen personelin maaşlarını, her
ayın 10. (onuncu) günü saat 24:00’a kadar ödeyecektir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde,
“16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. …
16.1.2. …Yüklenicinin işçi maaşlarını sözleşmede belirlenen süre içerisinde
ödememesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü
için sözleşme bedelinin Onbinde 1’i tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu
aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
…” düzenlemesi yapılmıştır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre sözleşmeye bağlanan hizmet
işlerinin yürütülmesi aşamasında, idarelerin yüklenici tarafından işçilere ödenmesi gereken
ücretleri takip etme ve ödenmeyen ücretlerin hakedişten kesilerek işçilere ödeme yapılmasını
sağlama sorumluluğunun bulunduğu dikkate alındığında, idarece yapılan düzenlemenin bu
sorumluluğun zamanında yerine getirilmesi ve işçi haklarının korunmasına yönelik olduğu,
idarece personel ücretlerini ödeme süresine ilişkin bir şart öngörülmesinde ve ödeme
süresinin aşılması halinde uygulanacak cezanın oranına ilişkin yapılan düzenlemede mevzuata
aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla idarece yapılan söz konusu düzenlemenin işçi lehine bir düzenleme olduğu
ve mevzuata bir aykırılık taşımadığı sonucuna varıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun
görülmemiştir.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 25.3’üncü maddesinde “Teklif
fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım
giderleri, ilaçlama giderleri, personel ücretleri, personellerin yol ve yemek ücretleri, her
türlü sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ve teknik şartnamede belirtilen eğitim ve diğer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
giderlerin tümü teklif edilecek fiyata dahildir. Yüklenici çalıştıracağı personeller için 5510
Sayılı Sosyal Sigortalar ve Sağlık Sigortası Kanunu, 4857 Sayılı İş Kanunu, 6331 Sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer mevzuat gereği yerine getirmesi gereken tüm yasal
yükümlülüklerden bizzat sorumludur. Bu yükümlüklerden doğan giderler yüklenici tarafından
karşılanacak olup, teklif fiyata dahil edilecektir.
İHALE DOKÜMANLARINDA BELİRTİLEN İŞÇİLERİN YOL GİDERLERİ :
Yüklenici, işçilerin yol ücretini toplu taşıma araçlarından sağlamak üzere nakdi olarak
karşılayacak, çalışılan ay içerisinde çalışma gün sayısına göre, aşağıda gösterilen şekilde,
brüt yol ücreti sözleşme süresince nakdi olarak ödenecektir.
Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 25 Aralık Devlet Hastanesi,
Şehitkamil Devlet Hastanesi, Cengiz Gökçek Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi,
Abdulkadir Yüksel Devlet Hastanesi, Şehitkamil Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Şahinbey Ağız
ve Diş Sağlığı Hastanesi ve Oğuzeli İlçe Devlet Hastanesi için; 1 günlük brüt yol Ücreti
(gidiş-dönüş): 6,99 TL. Aylık Yol Ücreti Verilecek Gün Sayısı: 26 gün
Nizip Devlet Hastanesi, Nizip Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi için; 1 günlük brüt yol
ücreti (gidiş-dönüş) : 5,60 TL. Aylık Yol Ücreti Verilecek Gün Sayısı: 26 gün
İslahiye Devlet Hastanesi için; 1 günlük brüt yol Ücreti (gidiş-dönüş): 4,90 TL. Aylık
Yol Ücreti Verilecek Gün Sayısı: 26 gün
Nurdağı İlçe Devlet Hastanesi ve Araban İlçe Devlet Hastanesi; yol ücreti
öngörülmeyecektir.
İŞÇİLERİN YEMEK GİDERLERİ
Sağlık tesislerimizde görevli işçilerin yemek ihtiyaçları, sağlık tesislerimizde çıkan
yemekten bedelsiz olarak karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “Günlük normal
yemek sayısı ve yiyecek hasta sayısını gösterir toplam diyet listelerini hastane idaresi bir gün
önceden yüklenici firmaya bildirecektir (tahmini miktarlardır, kurumun öngördüğü şekilde +/-
%20 değişebilir).” düzenlemesi yer almakta olup,
Aynı Şartname’de yer alan “Personel sayıları ve nitelikleri” başlıklı tabloda ihale
konusu işte çalıştırılacak personel sayısının 146 olarak belirlendiği, anılan Şartname’nin
“Personel çalıştırma esasları” başlıklı bölümünün 1’inci maddesinde ise “Yüklenici
hastanenin 7 gün 24 saat hizmet verdiğini dikkate alarak çalıştıracağı işçilerin haftalık
çalışma süresini İş Kanunu kapsamında her işçiyi 45 saat çalıştıracak şekilde planlayacak ve
bir suretini hastane yönetimi/diyetisyene verecektir.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Aktarılan İdari Şartname düzenlemesinden, ihale konusu işte çalışacak personele
ilişkin yemek ve yol maliyetlerinden sadece yol maliyetinin istekli tarafından karşılanacağının
öngörüldüğü, bu çerçevede personelin yemek ihtiyacının idare tarafından sağlanacağının
anlaşıldığı, dolayısıyla yemek bedeline ilişkin olarak isteklilerce karşılanması gereken
herhangi bir maliyetin öngörülmediği; tekliflerin birim fiyatlar üzerinden alındığı başvuru
konusu ihalede, çıkarılacak yemek sayısının bir gün önceden idare tarafından yükleniciye
bildirileceği ve yükleniciye yapılacak ödemelerin, gerçekleştirilen iş miktarlarının birim
fiyatlarla çarpılmak suretiyle hesaplanacağı dikkate alındığında, başvuru sahibinin, işin ifası
sırasında sorunlar çıkabileceği ve yüklenicinin zarara uğratılabileceği ile çalışanların yemek
bedellerinin ne şekilde karşılanacağının net olarak anlaşılamadığı yönündeki iddiası uygun
görülmemiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/048
: 26
: 24.10.2019
: 2019/UH.II-1378
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.