Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Yenimahalle Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
/
2019/443389-Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi için Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin Sağlanması İşi
Bilgi
İKN
2019/443389
Başvuru Sahibi
Tepsan Üretim Destek Hizmetleri Ltd. Şti.
İdare
Yenimahalle Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi için Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin Sağlanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
BAŞVURU SAHİBİ:
Tepsan Üretim Destek Hizmetleri Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Yenimahalle Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/443389 İhale Kayıt Numaralı “Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi
için Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin
Sağlanması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Yenimahalle Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 14.10.2019
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin
Yürütülmesi için Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon
Desteğinin Sağlanması İşi” ihalesine ilişkin olarak Tepsan Üretim Destek Hizmetleri Ltd.
Şti.nin 26.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, başvurusu hakkında idare
tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 14.10.2019 tarih ve
43378 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1270 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 2019/443389 ihale kayıt numaralı “Katı Atık
Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi için Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş
Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin Sağlanması İşi”ne ait İhale İlanı’nda
bulunan kamu ihale mevzuatı hükümlerine aykırı düzenlemeler nedeniyle idareye şikâyet
başvurusunda bulunulduğu, ancak idare tarafından şikâyete cevap verilmediği,
1) a. 16.09.2019 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın "Makine, teçhizat ve diğer
ekipmana ait belgeler ve kapasite raporu" başlıklı 4.3.2'nci maddesinde yer alan düzenleme
gereğince isteklinin kendi malı olması gereken araçlara ilişkin tevsik işleminin "serbest
muhasebeci raporu" ile yapılabileceğinin belirtildiği, ancak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği'nin "Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu"
başlıklı 41'inci maddesinde yapılan değişiklik ile serbest muhasebeci tarafından düzenlenen
ve tasdik edilen belge ve raporların geçerliliğinin kalmadığı, bu haliyle isteklilerin
değerlendirme dışı bırakılmasına neden olacak söz konusu düzenlemenin kamu ihale
mevzuatına aykırı olduğu,
b. Ayrıca, ihale konusu hizmetin yerine getirilmesinde kullanılacak araçların bir
kısmının isteklinin kendi malı olması gerektiği yönündeki düzenleme ile ilgili olarak Hizmet
Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
belgeler ve kapasite raporu" başlıklı 41'inci maddesi gereğince makine, teçhizat ve ekipmanın
kendi malı olarak istenebilmesinin istisnai şartların oluşmasına bağlandığı, ancak ihale
dokümanında istisnai şartların neler olduğunun belirtilmediği, kendi malı olma zorunluluğu
getirilen araçların teknik özellikleri belirtilirken kesin ifadelere yer verildiği (örn. 15 m3
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu) ve bu özelliklere sahip araçları bulunan isteklilerin ihaleye
katılabileceği,
2) İhale İlanı'nda işin adının "Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi
İçin Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin
Sağlanması İşi" olduğu, benzer iş tanımının ise "a)Kent temizliği çöp toplama taşıma süpürme
yıkama ve çöplerin nakli (söz konusu işlere ait istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesi,
işçilik kalemlerinin tutarı düşülmek suretiyle değerlendirilecektir.)
b)Kent temizliği işleri için çöp kamyonu, süpürge makinesi, arazöz, çekici ve
semitreyler kiralanması
c)Yukarıdaki işler ayrı ayrı ve/veya birlikte olarak benzer iş kabul edilecektir."şeklinde
düzenlendiği, ancak benzer iş tanımının ihale konusu işin adından daha kısıtlayıcı olduğu,
3) a. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "İhaleye katılımda yeterlik kuralları" başlıklı
10'uncu maddesinde ihaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak istenebilecek belgeler sayma yoluyla
belirtildikten sonra, bu belgeler arasından hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde
kullanılacağının ihale konusu işin niteliğine göre belirleneceği, ihale dokümanında anılan
maddede belirtilmeyen herhangi bir ölçütün yeterlik kriteri olarak belirlenemeyeceği ve bu
ölçütün tevsik edilmesinin aranmayacağı, anılan maddenin gerekçesinde "...ihalelere katılımda
yeterlik kriterleri ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. İşi yapabilecek nitelikteki isteklilerin
ihalelere katılımını sağlamak amacıyla, isteklilerin ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliklerinin belirlenmesi için gerekli olan bilgi ve belgelere sayılmıştır. Uluslararası
ihale mevzuatına uygun olarak belirlenen bu belge ve bilgilerden hangilerinin
kullanılacağının işin niteliğine göre belirlenerek ihale dokümanında ve ilan veya davet
belgelerinde belirtilmesi gerekli görülmüştür. İhalelerde, bu maddede sayılan bilgi ve belgeler
dışında herhangi bir belge istenilmesinin mümkün bulunmamaktadır. ..."ifadesinin yer aldığı,
dolayısıyla anılan Kanun'un 10'uncu maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler arasında olmayan
belgelerin isteklilerin teklifleri ile birlikte sunmalarının istenemeyeceği,
b. TS13111 İşyerleri- Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesinin Türk Standartları
Enstitüsü tarafından düzenlenmesi halinde geçerli kabul edilecek ise, İhale İlanı'nın 6'ncı
maddesinde "İhale yerli ve yabancı isteklilere açıktır."düzenlemesi gereğince ihaleye yabancı
isteklilerin katılması durumunda söz konusu belgelerin yabancı istekliler tarafından
sunulamayacağı, dolayısıyla ihalenin yabancı isteklilere kapalı olduğu ve bu haliyle
düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
c. Hizmet yeterlilik belgesinin kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri ve sorumlulukları
göz önünde bulundurulduğunda, idarelerin kendi hizmet binalarında veya işyerlerinde
gerçekleştirilen hizmetler için verildiği, söz konusu belgeyi ihale konusu hizmeti daha önce
idareye gerçekleştiren firmalar dışında diğer isteklilerin tedarik etmelerinin mümkün
olmadığı, diğer taraftan yeterlik belgesi olarak istenilen TS 13111 İşyerleri- Kent Temizliği
Hizmet Yeterlilik Belgesinin hizmetin bizzat gerçekleştirilmesi ile ilgili olduğu, ancak ihale
konusu işin, hizmetin gerçekleştirilmesinde kullanılacak araç ve iş makinalarının kiralanması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
olduğu, aktarılan hususların rekabet ilkesi başta olmak üzere temel ilkelere aykırılık teşkil
ettiği,
d. İhale İlanı'nın "Kalite ve standarda ilişkin belgeler" başlıklı 4.3.3'üncü maddesinde
"a) ISO 9001:2008 (veya daha üst versiyonu) Kalite yönetim sistem belgesi.(İsteklilerin, hizmet
kalitelerinin belgelenmesi amacıyla istenmektedir.)
b) ISO 14001 (veya daha üst versiyonu) Çevre yönetim sistem belgesi .(İsteklilerin,
Çevre Yönetim Sisteminin yeterliliğinin belirlenmesi amacıyla istenmektedir.)"düzenlemesinin
yer aldığı, ancak anılan belgelerin taşıması gereken kriterlere, bir diğer ifadeyle belgelerin
kapsamında hangi işlerin yer alması gerektiğine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname” başlıklı 14’üncü
maddesinde “(1) İdare, uygulayacağı ihale usulüne ilişkin bu Yönetmelik ekinde yer alan tip
idari şartnameyi esas alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan
veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine göre 4734 sayılı Kanun, 5/1/2002 tarihli ve 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak
şekilde düzenlenir. …” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci
maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması
amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek
şekilde belirlenemez.
(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde
aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik
şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur. …” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite
raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine,
teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve
ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin
gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını
gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu
durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda
düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında
sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da
(Değişik ibare: 12/06/2015-29384 R.G./ 3. md.; değişik ibare:13.06.2019-30800 R.G./6. md.;
yürürlük:23.06.2019) yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile
tevsik edilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./6. md.) Tevsik işleminin aslına uygunluğunun
noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma
işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur…” hükmü yer
almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi İçin Gerekli Olan Araç,
Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin Sağlanması İşi
b) Miktarı ve türü: 12 Ay Süre İle Muhtelif Araç, Ekipman ve İş Makinası Kiralanması
ve Operasyon Desteğinin Sağlanması İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Yenimahalle Belediyesi mücavir alan sınırları
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.2. İhale konusu işin yaklaşık maliyet hesaplaması yapılırken
araçların ve iş makinelerinin 1 vardiya içerisindeki çalışma süresinin 7,5 saat, arazözün ise 4
saat olduğu dikkate alınmıştır. İhale konusu iş halk ve çevre sağlığı açısından kritik ve
aksatılması halinde telafisi mümkün olmayan sorunlara sebep olacağından, istekli araç
parkında meydana gelecek bir problem durumunda hizmette bir aksamaya sebebiyet
vermeksizin atıkların toplanması gerekmektedir. 15 m3 hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu ile
en az 16 m3 kanca vinçli aparata sahip hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu kullanılacaktır. En
az 5 adet 15 m3 ve 2 adet kanca vinçli aparata sahip hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu
yüklenicinin kendi malı olacaktır.
Bölgemizdeki süpürülecek alanların vakumlu yol süpürme makineleri ile 6 vardiyada
temizleneceği öngörülmüştür. 4 m3 ve 6 m3 makineler kullanılacaktır. Vakumlu yol süpürme
araçlarının minimum fırça genişliği en az 2 mt ve çift vakumlu olacaktır.
Araç parkı yoğun olan cadde ve sokaklarda araç altlarının basınçlı su marifeti ile
yıkanması ve çıkan malzemenin vakumlanarak süpürülmesi öngörülmüştür. Araçların
çevresinde ve altında bulunan süprüntü atıklarının vakumun çekebileceği alana
yönlendirilmesi için süpürge makinesine monte aparatın minimum 5 metre kol uzunluğuna
(toplam 2 kol), bu kollar ile entegre çalışan minimum 2.5 metre hortum uzunluğuna ve
minimum 80 bar basınç kapasitesine sahip olmalıdır. Bunun için yüklenici araç parkında
bulunacak olan en az 1 adet 4 m3 ve en az 1 adet 6 m3 vakumlu yol süpürme makinesi bu tür
donanıma sahip olmalıdır. Bu araçlar yüklenicinin kendi malı olacaktır.
1 adet kısmi yeraltı vinçli konteyner yıkama ve dezenfekte aracı; en az 5.000 lt temiz
su, en az 3.000 lt pis su alabilecek kapasiteye sahip olacaktır. En az 500 lt çamur çökeltme
havuzuna, 360 derece dönebilen yıkama kafasına ve otomatik kumanda sistemine sahip
olacaktır. Mart-Kasım ayları arasında çalışacaktır.
1 adet konteynır yıkama aracı; en az 6 ton temiz su, en az 4 ton pis su alabilecek
kapasiteye sahip olacaktır. Ayrıca yeterli sayıda yıkama püskürtme memesi de uygun açıdan
yerleşmiş olacak ve asgari 100 bar basınçlı su ile konteynerlerin iç ve dış yüzeyindeki kirleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
temizleyecek güçte olacaklardır. Mart-Kasım ayları arasında çalışacaktır.
Çevre temizliği ve kaba atıkların taşınması için 5 adet en az 14 m3 hidrolik sıkıştırmalı
çöp kamyonuna sahip olmalıdırlar.
1 adet arasöz en az 10 m³ lük tanka sahip olmalıdırlar.
Sıra
Cinsi
Adet Kapasite-Özellik
Açıklama
No
1
Hidrolik
Sıkıştırmalı
Çöp
21
Araçlar en az 14 m3 olacaktır.
2016 model veya üstü
Kamyonu
Hidrolik
Sıkıştırmalı
Çöp
2
3
6
1
Araçlar en az 16 m3 ve vinçli olacaktır. 2016 model veya üstü
Kamyonu
Konteynır
Yıkama
Makinesi
770 lt ve
1100 lt Konteynırları
2016 model veya üstü
2016 model veya üstü
Yıkayabilecek Nitelikte
Asgari 4 m3, asgari 2 metre süpürme
genişliğine sahip, çift vakumlu süpürge
makinesi. En az
1
adet süpürge
Süpürge
Makinesi
makinesine monte edilmiş, minimum 5
metre kol uzunluğuna(toplam 2 kol), bu
kollar ile entegre çalışan minimum 2.5
metre hortum uzunluğuna ve minimum 80
bar basınç kapasitesine sahip olmalıdır.
4
4
Asgari 6 m3, asgari 2 metre süpürme
genişliğine sahip, çift vakumlu süpürge
makinesi. En az
1
adet süpürge
Süpürge
Makinesi
makinesine monte edilmiş, minimum 5
metre kol uzunluğuna(toplam 2 kol), bu
kollar ile entegre çalışan minimum 2.5
metre hortum uzunluğuna ve minimum 80
bar basınç kapasitesine sahip olmalı
5
2
2016 model veya üstü
6
7
Arazöz
1
1
Asgari 10 ton kapasiteli
2006 model veya üstü
2016 model veya üstü
Kısmi Yeraltı
Konteyner
Yıkama
Dezenfekte
aracı
Vinç sistemli, en az 5.000 lt temiz su, en
az 3.000 lt pis su alabilecek kapasiteye
sahip olacaktır. En az 500 lt çamur
çökeltme havuzuna, 360 derece dönebilen
yıkama kafasına ve otomatik kumanda
ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
sistemine sahip olmalı.
Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da
yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile
tevsik edilir. …
a) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da
yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir...”
düzenlemesi yer almaktadır.
16.09.2019 tarihinde ilanı yayımlanan şikâyete konu ihalede, başvuru sahibi Tepsan
Üretim Destek Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından 26.09.2019 tarihinde ihale dokümanının EKAP
üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği, 26.09.2019 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda
bulunulduğu, idarece süresi içerisinde şikâyete cevap verilmediği, bunun üzerine 14.10.2019
tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu ve başvuru sahibi tarafından
14.10.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye teklif verilmediği görülmüştür.
a. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verilmesi
gerektiği, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının
esas olduğu, ancak idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin
yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer
ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği, bu durumda da makine, teçhizat ve diğer
ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe
yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu
anlaşılmıştır.
Bu bağlamda, 13.06.2019 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Hizmet Alımı
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 6’ncı
maddesinde “Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “yeminli mali
müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu” ibaresi “yeminli
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu” olarak değiştirilmiştir.” hükmü
yer almakta olup, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesi gereği
isteklilerce kendi malı olması istenilen makine, teçhizat ve ekipmanın ruhsat, demirbaş veya
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir
raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilebileceği, ancak “serbest
muhasebeci raporu” ile tevsikin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Aktarılan İdari Şartname düzenlemesinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin ilgili maddesine uygun olarak istekliler tarafından kendi malı olan makine,
teçhizat ve diğer ekipmanın ruhsat, demirbaş veya amortisman defterine kayıtlı olduğuna dair
noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu
ile tevsik edilebileceği belirtilmekle birlikte, ihale ilan tarihi itibariyle (16.09.2019)
yürürlükte bulunan anılan Yönetmelik hükmüne aykırı olarak kendi malı makine, teçhizat ve
ekipmanın “serbest muhasebeci raporu” ile de tevsik edilebileceği düzenlemesine yer verildiği
anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, anılan Yönetmelik’in yukarıda yer verilen “İdari şartname”
başlıklı 14’üncü maddesi çerçevesinde isteklilere talimatları içeren idari şartnamenin 4734
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile diğer mevzuat hükümlerine
aykırı olmayacak şekilde düzenlenmesi gerektiği, bu bağlamda isteklileri tekliflerini
hazırlama aşamasında tereddüte düşürecek ve teklif değerlendirilmesinin eşit ve sağlıklı
olarak yapılmasını engelleyici nitelikteki söz konusu düzenlemenin aktarılan mevzuat
hükmüne aykırı olduğu değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olduğu
sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname”
başlıklı 14’üncü maddesi çerçevesinde isteklilere talimatları içeren idari şartnamenin 4734
sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile diğer mevzuat hükümlerine
aykırı olmayacak şekilde düzenlenmesi gerektiği, ancak İdari Şartname’nin “İhaleye
katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde yer alan
“isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanı serbest muhasebeci raporu ile
tevsik edebileceği” yönündeki düzenlemesinin ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan
mevzuata aykırı olduğu, bu nedenle söz konusu düzenlemenin isteklileri tereddüde düşüreceği
ve teklif değerlendirmesinin eşit ve sağlıklı şekilde yapılmasını engelleyebileceği dikkate
alındığında gelinen aşamada ihale işlemlerinin Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri
çerçevesinde devam ettirilemeyeceği anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir.
b. Başvuru sahibinin “…diğer taraftan kendi malı olma zorunluluğu getirilen
araçların teknik özellikleri belirtilirken kesin ifadelere yer verildiği ve bu özelliklere sahip
araçları bulunan isteklilerin ihaleye katılabileceği” iddiasına yönelik olarak yapılan
incelemede;
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde ihale konusu hizmet işinin yerine getirilmesinde gerekli olan
araçlara ve iş makinelerine yönelik düzenlemeler yapıldığı, söz konusu düzenlemeye ilişkin
tablodan;
- 21 adet hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonundan en az beşinin isteklinin kendi malı
olması gerektiği, söz konusu araçların “en az 14 m3” kapasite özelliğine sahip olması
gerektiği,
- 6 adet hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonundan (vinçli) en az beşinin isteklinin kendi
malı olması gerektiği, söz konusu araçların “en az 16 m3” kapasite özelliğine sahip olması
gerektiği,
- 4 adet süpürge makinesinden en az birinin isteklinin kendi malı olması gerektiği, söz
konusu araçların “asgari 4 m3” kapasite özelliğine sahip olması gerektiği, ayrıca 2 adet
süpürge makinesinden ise en az birinin isteklinin kendi malı olması gerektiği, söz konusu
araçların “asgari 6 m3” kapasite özelliğine sahip olması gerektiği
- 1 adet arasözün de isteklinin kendi malı olması gerektiği ve “asgari 10 ton” kapasite
özelliğine sahip olması gerektiği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği,
teknik özelliklerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu, öte
yandan idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve
rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde tespit edilmemesi gerektiği anlaşılmıştır.
Bu bağlamda, aktarılan İdari Şartname maddesinde kendi malı olması istenilen
araçların teknik kriterlerine ilişkin düzenlemelere yer verildiği, söz konusu düzenlemelerde
araçların teknik kriterlerine ilişkin asgari özellikler belirtilerek belirlemelerinin yapıldığı,
diğer bir anlatımla “en az” ve “asgari” ifadeleri kullanılmak suretiyle özelliklerin belirlendiği,
idarenin Kanun’un 5’inci maddesi gereği ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını sağlamakla sorumlu olduğu, dolayısıyla söz konusu düzenlemelerde mevzuata
aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu çerçevede başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki tanımlar yanında;
a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,
… ifade eder.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde
“(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim
belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
…
ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren
belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler ve benzer işe ilişkin
hususlar” başlıklı 72’nci maddesinde “72.3. Birden fazla işin benzer iş olarak belirlenmesi
halinde bu işlerin birlikte mi yoksa ayrı ayrı mı benzer iş olarak kabul edileceğinin
şartnamede belirtilmesi gerekmektedir. Şartnamede bu konuya ilişkin bir açıklık bulunmaması
halinde, benzer iş olarak belirlenen işlerin her birinin ayrı ayrı benzer iş olarak kabul
edilmek suretiyle değerlendirme yapılması zorunluluğu bulunmaktadır.” açıklaması yer
almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik
kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da
yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme
kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 30'den az olmamak
üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren
belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
a) Kent temizliği çöp toplama taşıma süpürme yıkama ve çöplerin nakli (söz konusu
işlere ait istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesi, işçilik kalemlerinin tutarı düşülmek
suretiyle değerlendirilecektir.)
b)Kent temizliği işleri için çöp kamyonu, süpürge makinesi, arazöz, çekici ve
semitreyler kiralanması
c)Yukarıdaki işler ayrı ayrı ve/veya birlikte olarak benzer iş kabul edilecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “Katı Atık
Yönetimi ve Operasyonu işinin yürütülebilmesi için; personelin çalışacağı makine, araç,
gereç, malzeme, ekipmanlar ve diğer ihtiyaçlarının temini ile yüklenicinin bilgi, deneyim ve
tecrübesinden (eğitim, yazılım, planlama, kontrol raporlama ve geliştirme gibi) yararlanarak
operasyon desteğinin sağlanmasıdır.
Yüklenici firma; Katı Atık Yönetimi ve Operasyonu işinin optimum düzeyde ve sağlıklı
bir şekilde yürütülebilmesi için gereken her türlü hizmet ve işbirliğini İdare’ye sağlayacaktır.
İşin yürütülmesi sırasında gerekli her türlü desteğe ilişkin düzenlenmiş ve tarafların kabulü
ile düzenlenecek sözleşme ekleri iş bu şartnamenin ayrılmaz bir parçasıdır.” düzenlemesi,
“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde ise “Yenimahalle Belediyesi sınırları içindeki katı
atıklarının toplanması, taşınması operasyonu ile temizlik hizmetleri operasyonu için gerekli
olan her türlü aracın, ekipmanın ve sarf malzemesinin tedarik edilerek kiralanması ile
yönetim ve operasyonun münhasıran planlanması, izlenmesi, kontrolü, geliştirilmesi, yazılı
raporlarla bilgilendirilmesi konularında yönetim ve operasyon desteğinin sağlanmasıdır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
İsteklilerin mesleki yeterliklerini tevsik etmek amacıyla kamu veya özel sektöre bedel
içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin
olarak iş deneyim belgesi sunması gerekmektedir.
Bu bağlamda, alıma konu hizmetin konusunun katı atık yönetim ve operasyonu işinin
yürütülmesi için gerekli olan araç, ekipman ve iş makinelerinin kiralanması ve ayrıca
yüklenicinin eğitim, yazılım, planlama, kontrol raporlama ve geliştirme gibi bilgi, deneyim ve
tecrübesinden yararlanılarak operasyon desteğinin sağlanması olduğu anlaşılmıştır.
Aktarılan İdari Şartname düzenlemesinde ise benzer işin “a) Kent temizliği çöp
toplama taşıma süpürme yıkama ve çöplerin nakli (söz konusu işlere ait istekli tarafından
sunulan iş deneyim belgesi, işçilik kalemlerinin tutarı düşülmek suretiyle değerlendirilecektir.)
b)Kent temizliği işleri için çöp kamyonu, süpürge makinesi, arazöz, çekici ve
semitreyler kiralanması
c)Yukarıdaki işler ayrı ayrı ve/veya birlikte olarak benzer iş kabul edilecektir.”
şeklinde düzenlendiği görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
Yapılan incelemede, ihaleye konu işin Teknik Şartname’de “katı atıkların toplanması,
taşınması operasyonu ile temizlik hizmetleri operasyonu için gerekli olan her türlü aracın,
ekipmanın ve sarf malzemesinin tedarik edilerek kiralanması ile yönetim ve operasyonun
münhasıran planlanması, izlenmesi, kontrolü, geliştirilmesi, yazılı raporlarla bilgilendirilmesi
konularında yönetim ve operasyon desteğinin sağlanması” şeklinde tanımlandığı, idarece
belirlenen benzer işlerin Yönetmelik’te yer verilen “benzer iş” tanımı çerçevesinde
değerlendirildiğinde ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işler
olarak değerlendirilebileceği, ayrıca birden fazla belirlenen benzer işlerin ayrı ayrı benzer iş
olarak kabul edileceğinin de açıkça düzenlendiği dikkate alındığında, söz konusu Şartname
düzenlemesinde belirlenen benzer işlerin ihale konusu işten daha kısıtlayıcı nitelikte olmadığı
ve dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un "İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde
“İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin
belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: …
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; …
3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve
kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler, …
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden
hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön
yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir ...” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci
maddesinde “e) (Değişik: 20/11/2008-5812/24 md.; değişik: 10/9/2014-6552/10 md. .;
değişik: 20/11/2017-KHK-696/83 md.; aynen kabul:1/2/2018-7079/78 md.) 1) 5018 sayılı
Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı
hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel
idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri,
birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı
kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı,
yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli
idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki
diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya
niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer
mevzuat hükümleri uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “(1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik
şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi,
hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene
kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon
Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon
Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca
akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu
belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma
Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme
kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün,
Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale
veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl
süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği
duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon
Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması
zorunlu değildir.
…
(4) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli
olması yeterlidir. Ancak, ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen
belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim
sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 74’üncü
maddesinde “74.1. İdareler, ihale konusu işin niteliğini ve uygulama yönetmeliklerinin bu
konuyu düzenleyen maddelerini esas alarak, ihale dokümanında kalite ve standart belgelerine
ilişkin düzenleme yapabilirler. İhale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin
gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin istenilmesi, 4734 sayılı Kanunun temel
ilkelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırılık teşkil edecektir.
74.2. İdarece kalite ve standarda ilişkin belge istenmesi durumunda, standarda ilişkin
tanıma (kritere), belgenin başvuru veya teklif kapsamında istenmesi halinde ön yeterlik
şartnamesinde veya idari şartnamede, yükleniciden istenmesi halinde ise teknik şartnamede
yer verilecektir.
74.3. (Değişik: 20/4/2011-27911 R.G./ 19. md.) Kalite ve/veya çevre yönetim sistem
belgesinin istenilmesi halinde, söz konusu belgenin/belgelerin Türk Akreditasyon Kurumu
tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu
Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş
belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi yeterli olup, bunun yerine söz konusu
belgelerin belirli bir belgelendirme kuruluşundan alınmış olması zorunluluğunu getiren
ifadeler kullanılamaz.
Kalite yönetim sistem belgelendirilmesine ilişkin olarak ISO 9001:2008 standardı
13/11/2008 tarihinde yayımlanmış olup, 13/11/2010 tarihinden itibaren ISO 9001:2000
standardına göre verilen kalite yönetim sistem belgeleri geçersiz hale gelmiştir. Bu nedenle
idarelerce hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesinin istenilmesi durumunda
ilanda ve dokümanda aday veya isteklilerin ihale konusu işe ilişkin ISO 9001:2008
standardına göre alınmış kalite yönetim sistem belgesi sunmaları gerektiğine yönelik
düzenleme yapılacak ve aday veya istekliler tarafından da ISO 9001:2008 standardına göre
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
alınmış kalite yönetim sistem belgesi sunulacaktır. Bu konuya ilişkin ayrıntılı açıklama, Kamu
İhale Kurulunun 11/2/2010 tarihli ve 2010/DK.D-16 sayılı Düzenleyici Kararında yer
almaktadır. Anılan Karara, Kurumun internet sayfasının Kamu İhale Mevzuatı bölümündeki
Kamu İhale Kurulu Düzenleyici Kararları kısmından ulaşılabilir.
74.4. Hizmet alımı ihalelerinde; Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Yönetim
Sistemi (HACCP), İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (OHSAS), Bilgi Teknolojisi-Bilgi
Güvenliği Yönetim Sistemi, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi (ISO 22000), Sosyal Sorumluluk
Standardı (SA 8000), İyi Hijyen Uygulamaları (GPP) gibi kalite ve standarda ilişkin belgeler
ve sertifikalar istenmeyecektir.
74.5. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 26.md.) Hizmet alımı ihalelerinde kalite
yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin istenip istenmeyeceği, 74.7.
maddesindeki açıklama ve aşağıdaki esaslara uygun olarak idarelerce belirlenecektir.
74.5.1. (Ek: 20/8/2011-28031 R.G./ 26. md.) İdarelerin kendi hizmet binalarında veya
diğer görev sahalarında gerçekleştirilen hizmet alımı ihaleleri (örneğin; temizlik, özel
güvenlik, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi, yemek
hazırlama ve dağıtım hizmetleri gibi) ile personel/ öğrenci taşıma hizmetleri ve araç kiralama
hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesi istenmeyecektir.
74.5.2. (Ek: 20/8/2011-28031 R.G./ 26. md.) İdarelerin kendi hizmet binalarında
veya diğer görev sahalarında gerçekleştirilen hizmetler (örneğin; temizlik, özel güvenlik,
hasta ve ziyaretçi yönlendirme, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi, yemek hazırlama
ve dağıtım hizmetleri gibi) ile niteliği gereği çevre yönetim sistem belgesi istenmesi uygun
olmayan hizmet alımı ihalelerinde (personel ve öğrenci taşıma hizmetleri, araç kiralama,
mesleki eğitim, toplantı ve organizasyon hizmetleri gibi) çevre yönetim sistem belgesi
istenmeyecektir.
74.6. Hizmet yeterlilik belgesinin kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri ve
sorumluluklar göz önünde bulundurulduğunda; idarelerin kendi hizmet binalarında
gerçekleştirilen hizmetler (idarelerin hizmet binalarında, servislerce gerçekleştirilecek
montaj, bakım ve onarım hizmetleri hariç) ile niteliği gereği hizmet yeterlilik belgesi istenmesi
uygun olmayan (personel ve öğrenci taşıma hizmetleri, araç kiralama, mesleki eğitim,
toplantı ve organizasyon hizmetleri gibi) ihalelerde bu belge istenmeyecektir. İdareler, hizmet
yeterlilik belgesine yönelik düzenlemelerde; hizmet yeterlilik belgesinin hizmet kapsamını ve
standardını açık olarak yazmalıdır.
74.7. Çöp toplama ve/veya kent temizliği hizmet alımı ihalelerinde; kalite yönetim
sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi ve İşyerleri-Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik
Belgesi (TS 13111) istenebilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı
14’üncü maddesinde “Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla; a) İmar, su ve
kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre
sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi
trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat,
turizm ve tanıtım, gençlik ve spor orta ve yüksek öğrenim öğrenci yurtları (Bu Kanunun 75
inci maddesinin son fıkrası, belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi
oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler tarafından, orta ve
yüksek öğrenim öğrenci yurtları ile Devlete ait her derecedeki okul binalarının yapım, bakım
ve onarımı ile tefrişinde uygulanmaz.); sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri
kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. …” hükmü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
yer almaktadır.
İşe ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik
kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.3.
a) ISO 9001:2008 (veya daha üst versiyonu) Kalite yönetim sistem
belgesi.(İsteklilerin, hizmet kalitelerinin belgelenmesi amacıyla istenmektedir.)
b) ISO 14001 (veya daha üst versiyonu) Çevre yönetim sistem belgesi .(İsteklilerin,
Çevre Yönetim Sisteminin yeterliliğinin belirlenmesi amacıyla istenmektedir.)
c) Kent temizliği işi için genel kurallar ve standartları içeren TS 13111 standardına
uygunluğunu gösterir Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi (İsteklilerin, kent temizliğinde verilecek
hizmetlerin mevzuata uygunluğunu, imkan ve kabiliyetini belgelenmesi amacı ile
istenmektedir)
Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon
Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon
Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca
akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu
belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma
Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme
kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün,
Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya
bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon
Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından
düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk
Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgelerin ihale tarihinde
geçerli olması yeterlidir...” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhalenin yabancı isteklilere açıklığı” başlıklı 8’inci maddesinde
“8.1. İhale, yeterlik kriterlerini taşıyan tüm yerli ve yabancı isteklilere açıktır.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “Katı Atık Yönetimi ve
Operasyonu işinin yürütülebilmesi için; personelin çalışacağı makine, araç, gereç, malzeme,
ekipmanlar ve diğer ihtiyaçlarının temini ile yüklenicinin bilgi, deneyim ve tecrübesinden
(eğitim, yazılım, planlama, kontrol raporlama ve geliştirme gibi) yararlanarak operasyon
desteğinin sağlanmasıdır.
Yüklenici firma; Katı Atık Yönetimi ve Operasyonu işinin optimum düzeyde ve sağlıklı
bir şekilde yürütülebilmesi için gereken her türlü hizmet ve işbirliğini İdare’ye sağlayacaktır.
İşin yürütülmesi sırasında gerekli her türlü desteğe ilişkin düzenlenmiş ve tarafların kabulü
ile düzenlenecek sözleşme ekleri iş bu şartnamenin ayrılmaz bir parçasıdır.” düzenlemesi,
“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde ise “Yenimahalle Belediyesi sınırları içindeki katı
atıklarının toplanması, taşınması operasyonu ile temizlik hizmetleri operasyonu için gerekli
olan her türlü aracın, ekipmanın ve sarf malzemesinin tedarik edilerek kiralanması ile
yönetim ve operasyonun münhasıran planlanması, izlenmesi, kontrolü, geliştirilmesi, yazılı
raporlarla bilgilendirilmesi konularında yönetim ve operasyon desteğinin sağlanmasıdır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
Diğer taraftan birim fiyat teklif cetvelinin aşağıda yer verildiği şekilde olduğu
görülmüştür.
A
B
Sıra
Teklif
Tutarı
No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
1.252
Edilen
Birim Fiyat
1
2
3
Beton ve her nevi asfalt yolların vardiya
makine ile süpürülmesi (4m³)
Beton ve her nevi asfalt yolların vardiya
makine ile süpürülmesi (6m³)
Beton ve her nevi asfalt yolların vardiya
makine ile süpürülmesi (4m³-yedek)
626
366
4
5
Çevre temizliği yapılması
Pazar
vardiya
yerlerinin vardiya
1.931
366
temizlenmesi(arazöz)
6
7
8
9
Çöplerin
toplanması
araçlara vardiya
10.190
732
yüklenmesi depolama istasyonuna
nakli(15m³)
Çöplerin
yüklenmesi depolama istasyonuna
nakli (15m³-yedek)
Çöplerin
yüklenmesi depolama istasyonuna
nakli (vinçli)
Çöplerin
toplanması
araçlara vardiya
toplanması
araçlara vardiya
1.565
366
toplanması
araçlara vardiya
yüklenmesi depolama istasyonuna
nakli (vinçli-yedek)
10 Cadde
konteynerlerinin
dezenfekte edilmesi 1100 lt. yerüstü
ve
sokaklardaki
çöp vardiya
117
yıkanarak
11 Cadde
konteynerlerinin
dezenfekte edilmesi 5 m³ yeraltı
12 İş Elbisesi
13 Koruyucu Malzeme
14 Temizlik Malzemesi
15 Personel Servisi Kiralanması
16 İletişim
ve
sokaklardaki
çöp vardiya
117
yıkanarak
adet
ay
ay
gün
ay
600
12
12
366
12
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
a. Yukarıda aktarılan İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı
2’nci maddesinde işin adının “Katı Atık Yönetim ve Operasyonu İşinin Yürütülmesi İçin
Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve Operasyon Desteğinin
Sağlanması İşi” olarak, işin miktarı ve türünün “12 ay süre ile muhtelif araç, ekipman ve iş
makinası kiralanması ve operasyon desteğinin sağlanması işi” olarak düzenlendiği, Teknik
Şartname’nin “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde ihale konusunun “Katı atık yönetimi ve
operasyonu işinin yürütülebilmesi için; personelin çalışacağı makine, araç, gereç, malzeme,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
ekipmanlar ve diğer ihtiyaçlarının temini ile yüklenicinin bilgi, deneyim ve tecrübesinden
(eğitim, yazılım, planlama, kontrol raporlama ve geliştirme gibi) yararlanarak operasyon
desteğinin sağlanması” şeklinde düzenlendiği görülmüş olup, ihale konusu hizmet alımı için
oluşturulan birim fiyat teklif cetveli standart formu da dikkate alındığında; ihale konusu
hizmet işinin yalnızca araç kiralama hizmeti olmadığı, hizmetin yerine getirilmesinde
yüklenicinin bilgi, deneyim ve tecrübesinden (eğitim, yazılım, planlama, kontrol raporlama
ve geliştirme gibi) yararlanılarak operasyon desteğinin sağlanmasının da amaçlandığı,
dolayısıyla inceleme konusu ihalenin salt araç kiralama hizmet alımı olarak
değerlendirilmeyeceği sonucuna varılmıştır.
Aktarılan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 42’nci maddesinin
birinci fıkrasında hizmet alımı ihalelerinde istenilebilecek kalite ve standarda ilişkin
belgelerin neler olduğu tek tek sayılmış ve idarelerce işin niteliği göz önünde bulundurulmak
şartıyla ihalede yeterlik kriteri olarak kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem
belgesi ve hizmet yeterlilik belgesi istenebileceği hükme bağlanmış olup, bu çerçevede ihale
konusu işin Teknik Şartname’de yer alan düzenleme çerçevesinde salt araç kiralama hizmet
alımı olarak değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 74.7’nci maddesinde çöp toplama ve/veya kent
temizliği hizmet alımı ihalelerinde; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem
belgesi ve İşyerleri-Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesinin (TS 13111) istenebileceği
açıklanmıştır. Alımı gerçekleştirilecek işin konusu da dikkate alındığında söz konusu TS
13111 İşyerleri-Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesinin idarece ihalede yeterlik kriteri
olarak istenilmesinin ihale konusu iş ile bağdaştığı ve ihaleye katılımı engelleyici nitelikte
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, 4734 sayılı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı
62’nci maddesinin birinci fırkasının (e) bendinde 696 sayılı KHK ile yapılan değişiklikle,
belediyelerin kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği
itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamayacağı ve belediyelerin asli görevlerinden
olan kent temizliği/çöp toplama hizmetini yerine getireceği hususları birlikte
değerlendirildiğinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 74.7’nci maddesinde yer alan açıklama
bağlamında herhangi bir değişikliğin olmadığı da dikkate alındığında inceleme konusu
ihalelerde anılan belgelerin istenebileceği anlaşılmıştır.
b. TS 13111 İşyerleri-Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesinin belgeye yurtiçinde
faaliyet gösteren yabancı isteklilerin sahip olmasına engel bir mevzuat hükmü bulunmadığı,
ihaleye katılmak isteyen yabancı istekliler adına da bu belgenin düzenlenebileceği, ayrıca
kamu ihale mevzuatı çerçevesinde yabancı isteklilerin söz konusu belgenin dengi niteliğinde
olan belgeleri sunmaları noktasında engelleyici bir hüküm bulunmadığı, dolayısıyla anılan
belgenin yeterlik kriteri olarak istenmesinin yabancı isteklilerin ihaleye katılımına engel bir
durum teşkil etmediği anlaşılmıştır.
c. Söz konusu TS 13111 İşyerleri- Kent Temizliği standardının “kent temizliği hizmeti
veren iş yerlerinin yapısal özellik, işletmecilik, teknik donanım ve çalışanlarının özellikleri ile
ilgili genel kurallarını” kapsadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
Hizmet Yeri Belgelendirme Usul ve Esasları’nın 2’nci maddesinde “b) “İş Yerleri”
ibaresi ile başlayan standardlar/kriterler için hizmetin sözleşmeye dayalı verilmesi halinde
(kent temizliği, peyzaj, endeks okuma vb.), taraflar arasında noter huzurunda yapılmış
sözleşmenin aslı veya aslı görülerek fotokopisi, ya da ıslak imzalı sözleşmenin aslı veya aslı
görülerek fotokopisi ile ilgili tarafların noter onaylı yetki belgesi ve imza sirkülerinin güncel
halinin fotokopisi talep edilir. (İmza sirkülerinin ve vekâletname güncelliği, sözleşmedeki
imzaların imza sirküleriyle aynı olması kontrol edilerek işlemler yapılır)” düzenlemesine,
11.5’inci maddesinde ise “Şartnameye dayalı iş yapan (kent temizliği, peyzaj, endeks okuma,
toplu yemek mutfağı vb.) kuruluşlarda, Hizmet Yeterlilik Belgesi’nde “Hizmet Yeri Adresi”
bölümüne kuruluşun merkez adresi yazılır. Kuruluşun incelenen hizmet yeri adresinin
sözleşmede yer alması şartıyla kuruluşun incelenen hizmet verdiği uygulama/şantiye adresi ve
sözleşme bitiş tarihi belge kapsamına yazılır.” açıklamasına yer verildiği görülmüştür.
Bahse konu belgenin düzenlenmesine yönelik yapılan incelemede, anılan TS 13111
belge numaralı hizmet yeterlilik belgesinin denetim yapılan işyerine göre yani şantiyeye göre
verildiği, bu işyerinin idare ile yaptığı sözleşmesinin bitmesi halinde ise bu belgenin
kullanımının durdurulacağı, yeni bir işyerinin adres gösterilmesi durumunda da o iş yerine
bakan ilgili TSE müdürlüğüne başvuru yapılarak yenilenen şantiyeye göre tekrar anılan
belgenin düzenlenmesinin talep edileceği, bu itibarla kent temizliğindeki standarda yönelik
verilen belgeyi talep eden firmaların idareler ile yapılan sözleşme süresi boyunca işyerlerini
sabit tutacağı, sözleşme bitiminde kapatacakları, başka bir idare ile yapılan sözleşme üzerine
yenilenen işyerine göre bahsi geçen belgenin tekrar talep edileceği anlaşılmaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde, idarelerin ihale dokümanında ihale konusu ile ilgili
bulunan ve işin niteliğinin gerektirdiği kalite ve standarda ilişkin belgeler ile ilgili düzenleme
yapabilecekleri, bu bağlamda Tebliğ’in 74.7’nci maddesinde yer alan açıklama ile istenilmesi
idarenin takdirinde bulunan TS 13111 Hizmet Yeterlilik Belgesi’nin idarece istenilmesinin,
belgenin düzenlenme koşulları da göz önünde bulundurulduğunda, başvuru sahibinin
iddiasında belirttiği gibi sadece idareye daha önce o hizmeti sunan değil, bir sözleşmeye
dayalı olarak belge kapsamı işi yerine getiren her firma adına düzenlenebildiği anlaşılmıştır.
d. İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan maddesinde istekliler tarafından teklifleri
kapsamında “ISO 9001:2008 (veya daha üst versiyonu) Kalite Yönetim Sistem Belgesi ile ISO
14001 (veya daha üst versiyonu) Çevre Yönetim Sistem Belgesi”nin sunulması gerektiği
yönünde düzenlemenin yer aldığı, ancak bu belgelerin kapsamında hangi işlerin olacağına
ilişkin detaylı olarak başkaca bir düzenlemenin yapılmadığı görülmekle birlikte, söz konusu
belgelerin kapsamının belirlenmesinde ihale konusu işin tanımının esas alınması gerektiği
anlaşılmış olup, bu hususta ayrıntılı düzenleme yapılmamış olmasının bir aykırılık olarak
değerlendirilemeyeceği ve teklif vermeye engel teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
EK GEREKÇE
İnceleme konusu ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde belirttiği, ihale dokümanının
mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddialarının incelenmesi neticesinde, başvuru sahibinin
dilekçesinin 1(a) maddesinde yer alan iddianın yerinde olduğu gerekçesiyle, Kurulca
ihalenin iptaline”
“
karar verilmiştir.
Anılan kararda, başvuru sahibinin dilekçesinin 1(a) maddesinde yer alan iddiaya
ilişkin olarak, İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yer alan “isteklinin kendi malı olan
makine, teçhizat ve diğer ekipmanı serbest muhasebeci raporu ile tevsik edebileceği”
yönündeki düzenlemenin ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuata aykırı
olduğu, bu nedenle söz konusu düzenlemenin isteklileri tereddüde düşüreceği ve teklif
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
değerlendirmesinin eşit ve sağlıklı şekilde yapılmasını engelleyebileceği dikkate alındığında
ihale işlemlerinin Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri çerçevesinde devam ettirilemeyeceği
anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerektiği, aynı dilekçenin 1 (b) maddesine ilişkin
olarak ise, İdari Şartnamede kendi malı olması istenilen araçların teknik kriterlerine ilişkin
düzenlemelere yer verildiği, söz konusu düzenlemelerde araçların teknik kriterlerine ilişkin
asgari özellikler belirtilerek belirlemelerinin yapıldığı, diğer bir anlatımla “en az” ve “asgari”
ifadeleri kullanılmak suretiyle özelliklerin belirlendiği, idarenin Kanun’un 5’inci maddesi
gereği ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamakla sorumlu olduğu,
dolayısıyla söz konusu düzenlemelerde mevzuata aykırılık bulunmadığı ifade edilmektedir.
Yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu ihalenin “Katı Atık Yönetim ve Operasyonu
İşinin Yürütülmesi İçin Gerekli Olan Araç, Ekipman ve İş Makinasının Kiralanması ve
Operasyon Desteğinin Sağlanması İşi” olduğu, idarece belirlenen yaklaşık maliyetin
44.900.228,13 TL olduğu, söz konusu ihalede 41 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 5
isteklinin katıldığı, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucu bir teklifin geçerli
olduğu ve ihalenin 44.481.990,00 TL teklif veren bu istekli üzerine bırakıldığı görülmüştür.
İddia konusu edilen, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler
ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde ihale konusu hizmet işinin yerine
getirilmesinde gerekli olan araçlara ve iş makinelerine yönelik düzenlemeye ilişkin tablodan;
- 21 adet hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonundan en az beşinin isteklinin kendi malı
olması gerektiği, söz konusu araçların “en az 14 m3” kapasite özelliğine sahip olması
gerektiği,
- 6 adet hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonundan (vinçli) en az beşinin isteklinin kendi
malı olması gerektiği, söz konusu araçların “en az 16 m3” kapasite özelliğine sahip olması
gerektiği,
- 4 adet süpürge makinesinden en az birinin isteklinin kendi malı olması gerektiği, söz
konusu araçların “asgari 4 m3” kapasite özelliğine sahip olması gerektiği, ayrıca 2 adet
süpürge makinesinden ise en az birinin isteklinin kendi malı olması gerektiği, söz konusu
araçların “asgari 6 m3” kapasite özelliğine sahip olması gerektiği
- 1 adet arazözün de isteklinin kendi malı olması gerektiği ve “asgari 10 ton” kapasite
özelliğine sahip olması gerektiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
idarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hüküm
altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41 inci maddesinde yer alan
hükümler ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri gereğince, kullanılması
öngörülen makine ve ekipmanın kendi malı olması şartının aranmaması esas olmakla birlikte,
işin niteliği gereği kendi malı olması istenen makine ve ekipmana ilişkin yeterlik kriteri
belirlenebileceği, ancak idarelerin aynı zamanda 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel
İlkeler” başlıklı 5’inci maddesi gereği ihalede rekabet ve kaynakların verimli kullanılmasının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/052
: 56
: 28.11.2019
: 2019/UH.II-1555
sağlanması konusunda da sorumlu oldukları, bu nedenle söz konusu yetkinin ihaleye katılımı
ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde kullanılmaması gerekmektedir.
Bu itibarla, ihale konusu iş göz önüne alındığında, idarece ihale konusu işin yerine
getirilmesinde kullanılacak ve isteklinin kendi malı olması istenen, değişik kapasiteye sahip
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, süpürge makinesi ve arazöz gibi araçların, anılan
yönetmelikte belirtilen “işin niteliği gereği” şeklindeki istisna kapsamında
değerlendirilemeyeceği, bu araçların kiralanması durumunda ihale konusu işin yerine
getirilmesinde bir sorun yaşanmayacağı açıktır.
Bu şekilde sözleşme aşamasında tedarik edilebilecek araçların yeterlilik kriteri olarak
kendi malı olarak istenmesi ihaleye katılım aşamasında bünyesinde bu makine ve ekipmanın
tamamı veya bir kısmı olmayan ancak ihaleden sonra bu makine ve ekipmanı tedarik
edebilecek firmaların ihaleye katılmalarını önlemektedir. İhale üzerinde kalan yükleniciler, bu
ekipmanları sözleşme sürecinde temin edemediği durumlarda ihale mevzuatı gereğince ceza,
fesih, yasaklama ve teminatın gelir kaydedilmesi gibi bir takım yaptırımlara maruz
kalacaklardır. Böylelikle firmalar ihaleden sonra temin edilebilecek makine ve ekipmanı
ihaleden önce gereksiz yere bünyesinde bulundurma zorunluluğunda olmayacaktır. Ayrıca işin
niteliğinin gerekli olmadığı bu tür ihalelerde makine ve ekipmanın kendi malı olarak
istenmesi ülkemizde gereksiz bir araç parkının oluşmasına yol açacağı, basiretli tacir olarak
ihaleye katılacak isteklilerin kendi malı olması istenilen makine ve ekipman için edinim
bedellerini teklif fiyatlarına yansıtacakları, bunun da ihalede isteklilerin teklif fiyatlarını ister
istemez artıracağı, dolayısıyla ihalede kaynak israfına neden olacağı, bu durumun da 4734
sayılı Kamu İhale kanununun 5.maddesinde belirtilen temel ilkelerden kaynakların verimli
kullanılması ilkesini de zedeleyeceği değerlendirilmiştir.
Başvuruya konu ihalede 41 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 5 isteklinin
katıldığı, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucu bir teklifin geçerli olduğu
hususları birarada değerlendirildiğinde idarenin kendi malı olma şartına ilişkin düzenleme
nedeniyle ihalede geçerli tek teklif kalması sonucunun ortaya çıktığı ve söz konusu araçları
piyasadan kiralama yolu ile temin edebilecek isteklilerin ihaleye katılımının engellendiği,
ayrıca, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin yaklaşık maliyete çok yakın olduğu
hususları bir arada değerlendirildiğinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci
maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ihalede rekabet ve kaynakların verimli
kullanılması ilkesinin sağlanamadığı değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalenin iptaline ilişkin kararın gerekçeleri
arasında “ihale konusu işin yerine getirilmesinde kullanılacak araçların bir kısmının kendi
malı olması gerektiği şeklindeki düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu” hususunun da yer
alması gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunca alınan ihalenin iptali kararına
katılıyoruz.
Kurul Üye