Ana Sayfa
/
Kararlar
/
TÜVASAŞ Türkiye Vagon Sanayi A.Ş. Satınalma Daire Başkanlığı
/
2019/463212-Özel Güvenlik
Bilgi
İKN
2019/463212
Başvuru Sahibi
Vira Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi
İdare
TÜVASAŞ Türkiye Vagon Sanayi A.Ş. Satınalma Daire Başkanlığı
İşin Adı
Özel Güvenlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
BAŞVURU SAHİBİ:
Vira Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
TÜVASAŞ Türkiye Vagon Sanayi A.Ş. Satınalma Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/463212 İhale Kayıt Numaralı “Özel Güvenlik” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
TÜVASAŞ Türkiye Vagon Sanayi A.Ş. Satınalma Daire Başkanlığı tarafından
30.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Özel Güvenlik” ihalesine ilişkin
olarak Vira Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketinin 11.11.2019 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 13.11.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
20.11.2019 tarih ve 49546 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.11.2019 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1469 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname ve Teknik Şartname düzenlemeleri
dikkate alınarak yaklaşık maliyet hesabı gerçekleştirildiğinde, kâr hariç işçilik giderlerinin
2.822.822,68 TL olduğu, yaklaşık maliyet ile işçilik gideri arasında 49.872,95 TL fark
oluştuğu, bu farkın sebebinin ise Teknik Şartname’nin 5.12’nci maddesinde düzenlenen ve
yüklenici tarafından ödeneceği belirtilen kıdem tazminatı giderinin idarece yaklaşık maliyet
hesaplarına dahil edilmemesi olduğu, ilgili düzenleme uyarınca yüklenici tarafından ödenmesi
öngörülen kıdem tazminatı giderine ilişkin maliyetin yaklaşık maliyet hesabına dahil edilerek
yaklaşık maliyetin güncellenmesi gerektiği, idarece verilen cevapta yaklaşık maliyetin İdari
Şartname’nin dikkate alınarak hesaplandığının belirtildiği, Teknik Şartname düzenlemelerinin
yok sayılamayacağı, kıdem tazminatı ödenmesi hususunda Şartnameler arasında bir çelişkinin
bulunmadığı, ayrıca idarece verilen cevapta Kamu İhale Genel Tebliği’ne atıfta bulunulduğu
ve kıdem tazminatının maliyet kalemi olarak görülmediği dolayısıyla yaklaşık maliyete bu
kalemin dahil edilmediğinin belirtildiği, anılan Tebliğ’in 78.30’uncu maddesi doğrultusunda
işçiliğe bağlı ödemeler arasında kıdem tazminatının da bulunduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İncelemeye konu ihalenin TÜVASAŞ Türkiye Vagon Sanayi A.Ş. Satınalma Daire
Başkanlığı tarafından yapılan “Özel Güvenlik” alımı ihalesi olduğu, ihalede 10 adet
dokümanının indirildiği, 30.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihaleye 3
isteklinin teklif verdiği, 08.11.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile Beştepe Güv. Hizm.
A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Tmy Özel Güv. Hizm. Ltd. Şti.nin ise
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, yaklaşık maliyet üzerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
teklif vermiş olan başvuru sahibi Vira Koruma ve Güv. Hizm. Ltd. Şti.nin teklifinin ise
geçerli teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde
“Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat
araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve
dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik
ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere
açıklanmaz.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde “1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV)
sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner
sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan
idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve
bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından
fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim,
sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı,
gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner
sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak
şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin
hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler,
yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş
kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare
tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar
araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer
işlerdeki fiyatlar,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan
yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması
alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak
oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık
Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler
indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı
9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir
cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil
olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek
şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.
…
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına
ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile
elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak
belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere
yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan
sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin
hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak
ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi
zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet
tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler
idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.
(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan
değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe
uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu
tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet”
başlıklı 10’uncu maddesinde “(1)Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel
maliyeti, tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı
ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan
maliyetler dikkate alınarak hesaplanır.
(2) İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek, yol gibi maliyetlerin teklif
fiyatına dahil edilmesinin öngörüldüğü hallerde, yukarıda yapılan hesaplamalara; bu
maliyetlerin brüt tutarları da eklenir. Ayrıca personele nakdi olarak ödenmesi öngörülen
yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ile söz konusu yemek ve yol bedellerinin bir ayda
kaç gün üzerinden verileceği idari şartnamede gösterilir.
(3) Yaklaşık maliyetin hesabında ilgili mevzuatı uyarınca belirlenmiş kısa vadeli
sigorta kolları prim oranı dikkate alınır ve bu oran idari şartnamede belirtilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu
ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran
üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça
gösterilir…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Özel güvenlik hizmet alımı ihaleleri” başlıklı 67’nci
maddesinde “…67.5.6. Özel güvenlik hizmet alımı ihalelerinde yukarıda belirtilen hususlar
dışında, bu Tebliğin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil
olacak giderler” maddesinde yer alan düzenlemeler uygulanacaktır.” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil
olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına
dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı
hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
…
78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede
düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir.
Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer
alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır.
…
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif
bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya
idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram
ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol
bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren
sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak
teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin
yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni
kabul edilir.
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri,
Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale
konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri,
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş
güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel
güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak
değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri
karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden;
işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme
giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması yer almaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak
kurulan kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların
hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam
edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler
kıdem tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
(Ek fıkra:21/2/2019-7166/11 md.) (İptal altıncı fıkra: Anayasa Mahkemesinin 19/9/2019
tarihli ve E.:2019/42, K.:2019/73 sayılı Kararı ile.)
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir…”
hükmü yer almaktadır.
Anayasa Mahkemesi’nin 19.09.2019 tarih 2019/73 sayılı kararında “…31. Bu itibarla
kamuda 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım
sözleşmesine taraf olan alt yüklenicilere karşı sözleşmede açık hüküm bulunması dışında rücu
yolunun kapatılması ve bu kapsamdaki derdest davaların sonlandırılmasını öngören itiraz
konusu kuralların bu kesimdeki alt işverenler yönünden farklı bir uygulama getirmesinin
nesnel ve makul bir temele dayalı olduğu söylenemez. Bu nedenle itiraz konusu kurallarla
getirilen farklı düzenleme eşitlik ilkesine aykırıdır…” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu iptal
gerekçesinde kıdem tazminatının rücu edilmesi hususunun sözleşmede bulunması ile
sınırlandırılmasının uygun olmadığının ifade edildiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Özel Güvenlik
b) Miktarı ve türü:
37'Sİ Erkek, 3'ü Bayan Olmak Üzere Toplam: 40 Adet Güvenlik Personeli İle
01.01.2020 - 31.12.2020 Tarihleri Arasında (12 Ay) Güvenlik Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: TÜVASAŞ / ADAPAZARI
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak sigorta, ulaşım,
vergi, resim ve harç giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak işçilik ücreti:
12 adet fakülte veya yüksekokul (2 veya 4 yıllık) mezunu personele brüt asgari ücretin
% 50 (yüzde elli) fazlası,
* 28 adet lise mezunu personele brüt asgari ücretin % 40 (yüzde kırk) fazlası,
olacaktır.
-Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma:
* ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak personel için 4857 sayılı iş
kanununun 47 nci maddesine göre fazla çalışma ücreti verilecek ve teklif fiyata dahil
edilecektir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak personel ve gün sayısı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
aşağıda belirtilmiştir.
* Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak toplam özel güvenlik
personeli: 24 kişi. (7 fakülte veya yüksekokul mezunu + 17 lise mezunu)
* ulusal bayram ve genel tatil günü sayısı: 15.5 gün
* 7 (fakülte ve yüksekokul mezunu personel) x 15,5 gün = 108,5 gün
* 17 (lise mezunu personel) x 15,5 gün = 263,5 gün
-ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak toplam gün: 372 gün (24 personel
x 15,5 gün) (ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı iş
kanununun 47 nci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücretin fazlası üzerinden
belirlenecektir.)
25.3.2. yemek ve yol giderleri:
*Personele yol ve yemek giderleri yüklenici tarafından, aylık 26 gün üzerinden nakdi
olarak ödenecek olup, ücret bordrolarında gösterilecektir.
*Yüklenici tarafından nakdi olarak ödenecek yol ve yemek giderlerinin günlük brüt
tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği aşağıda belirtilmiştir.
- yemek bedeli: 18,00-tl.
- yol bedeli: 5,00-tl.
*yemek ve yol giderinin aylık gün sayısı: 26 gündür.
25.3.3. Malzeme giderleri:
* Güvenlik personelinin iş süresince kullanacağı yazlık ve kışlık kıyafet gideri 44.406
nolu teknik şartnamenin 5.3, 5.3.1 ve 5.3.2. maddeleri kapsamında yüklenici tarafından
karşılanacaktır.
* 44.406 nolu Tüvasaş özel güvenlik hizmeti satın alma teknik şartnamesinin 10.
maddesinde belirtilen 2 adet elektrikli bisiklet yüklenici tarafından temin edilecektir. Teknik
özellikleri 5.21 maddesinde belirtilmiştir.
* 44.406 nolu Tüvasaş özel güvenlik hizmeti satın alma teknik şartnamesinin 10.
maddesinde maddeler halinde belirtilen ve sayıları Tüvasaş tarafından belirlenecek tüm
malzemeler işler vaziyette yüklenici firmaya demirbaş olarak teslim edilecektir.
Yükleniciye Tüvasaş tarafından personele demirbaş olarak verilecek malzemelerin
zamanından önce bozulması, yıpranması, dökülmesi, kopması, yırtılması, kırılması, ağarması,
kullanılamaz hale gelmesi tespit edildiğinde, bunlardan doğacak tamir ve yenileme
masraflarını yüklenici karşılayacaktır.
25.3.4. Diğer giderler:
Mali Sorumluluk Sigortası: 5188 sayılı yasa gereği çalıştırdığı özel güvenlik
görevlilerine ait özel güvenlik mali sorumluluk sigortası yükleniciye aittir. (SÜRE: 12 AY)
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 2' dir.” düzenlemesi,
TÜVASAŞ Özel Güvenlik Hizmeti Satın Alma Teknik Şartname’sinin “Yüklenicinin
Hukuki ve Mali Sorumlulukları” başlıklı 5’inci maddesinde “Yüklenici; Özel Güvenlik
personelinin TÜVASAŞ’ta görevlerini yerine getirirken yaralanması, sakatlanarak malul
kalması halinde kendilerine, ölümü halinde kanuni mirasçılarına iş sözleşmesi veya Toplu İş
Sözleşmesinde belirlenen miktar ve esaslar çerçevesinde tazminat ödemekle, ancak genel
hükümlere göre daha yüksek miktarda tazminat ödenmesine mahkemelerce hüküm edilmesi
halinde yüksek olan bu tazminatı ödemekle mükelleftir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
Sosyal Güvenlik mevzuatında ve iş yasasından doğacak ve işverenden rücuen talep
edilecek kıdem tazminatı dâhil tüm tazminatlar ile 2330 sayılı nakdi tazminat ve aylık
bağlanması hakkındaki tazminatların sorumlusu tek başına yüklenicidir.
Yüklenici; yukarıda zikredilen tazminatları tek başına ödemekle mükellef olup bundan
dolayı TÜVASAŞ’a rücu edemez ve TÜVASAŞ’tan hiçbir nam ve ad altında hak ve alacak
talep edemez. Mezkûr hak ve alacaklardan peşinen feragat ettiğini kabul ve taahhüt eder.”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.01.2020; işi bitirme tarihi 31.12.2020
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ile ihale onay
belgesi ve eki dayanak belgeler incelendiğinde, ihale konusu işin özel güvenlik hizmeti alımı
işi olduğu ve iş kapsamında 12 ay süreyle 40 personelin çalıştırılacağı dikkate alındığında
ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
4857 sayılı Kanun’un 112’nci maddesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan
işçilerin kıdem tazminatlarının birinci fıkrada belirtilen koşullara uygun olarak ilgili kamu
kurum veya kuruluşları tarafından ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinde personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde personel maliyetinin, tarım dışında ve 16
yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar üzerinden
hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate alınarak
hesaplanması gerektiği yönünde hükümlere yer verildiği, bunun dışında yemek ve yol
maliyeti gibi maliyetlerin bulunması durumunda bu maliyetlerin brüt tutarlara ekleneceği,
bunun dışında personel maliyetine eklenecek başkaca bir maliyete yer verilmediği, Tebliğ’in
78.30’uncu maddesinde asgari işçilik maliyetinin hangi giderlerden oluştuğuna ilişkin
açıklamalara yer verildiği, kıdem tazminatının bu giderler arasında yer almadığı,
Ayrıca söz konusu iş süresince kaç personele hangi tutarda kıdem tazminatı ödenmek
suretiyle işten ayrılacağının belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının da
mümkün olmadığı, dolayısıyla kıdem tazminatı giderinin yaklaşık maliyet hesabına dahil
edilemeyeceği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları uyarınca, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’na göre ihale edilen hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin
öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olduğu, dolayısıyla isteklilerin kıdem
tazminatlarını teklif fiyatlara dâhil etmelerinin gerekmediği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde yer alan hükümler
uyarınca, ihale dokümanında personel sayısı ve personelin çalışma saatlerinin tamamının
idare için kullanacağı düzenlenen hizmet alımı ihalelerinde kıdem tazminatının, öncelikli
muhatap olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca ödeneceği, söz konusu Kanun hükmü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 45
: 18.12.2019
: 2019/UH.II-1681
karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağından bu
hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve
sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, bu
çerçevede kıdem tazminatına ilişkin maliyetlerin tekliflerin hazırlanmasında dikkate
alınmasının gerekli olmadığı gibi itirazen şikayete konu yaklaşık maliyetin güncellenmesini
de gerektirmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.