Ana Sayfa / Kararlar / Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü / 2018/591260-Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Mamul Yemek
Bilgi
İKN
2018/591260
Başvuru Sahibi
SD Oto Kir. Sos. Hiz. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Mamul Yemek
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
BAŞVURU SAHİBİ:  
SD Oto Kir. Sos. Hiz. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2018/591260 İhale Kayıt Numaralı “Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl  
Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Mamul Yemek” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 20.12.2018  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler  
İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Mamul Yemek” ihalesine ilişkin olarak SD Oto Kir. Sos.  
Hiz. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 25.01.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 29.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.02.2019 tarih ve  
5745 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/168 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif ve  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin sunmuş  
oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı; şöyle ki:  
a) Açıklamaların resmi kurum fiyatlarına göre yapılmadığı, ana çiğ girdilerinin  
(ayçiçek yağı, margarin, yumurta, çay vb.) tevsikinin proforma fatura ile yapıldığı, hal  
fiyatlarının kullanılmadığı, bazı çiğ girdiler (ayçiçek yağı, margarin, yumurta, çay vb.) için  
kullanılan ticaret borsası veya toptancı hal fiyatlarının ise ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belgeler olmadığı, kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal fiyatlarının ilan ile ihale tarihi arasında olmadığı  
ve aylık bültenlerde yer alan en düşük fiyatların kullanılmadığı,  
b) Ekmek girdisi için Halk Ekmek, süt ve süt ürünleri için Atatürk Orman Çiftliği, et  
ve et ürünleri için Et Balık Kurumu, çay için Çay Kurumu fiyatları kullanılmayarak üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile tevsik edilmeye çalışıldığı,  
c) Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kullanılan ölçü birimleri ile  
Şartname’deki ölçü birimlerinin farklı olduğu, bu yol ile açıklama yapan istekliler lehine fiyat  
avantajı yaratıldığı,  
d) Yaş sebze ve meyve fiyatlarıyla ilgili açıklamaların, borsa fiyatlarının ortalaması  
üzerinden yapılmadığı, en düşük fiyatlar üzerinden açıklandığı,  
e) Sözleşme ve genel giderler için açıklamalarda bulunulmadığı,  
f) Aşırı düşük teklif açıklamalarında yuvarlama hatası ve aritmetik hata yapıldığı,  
g) Açıklamalarda malzeme özelliklerinin dikkate alınmadığı, poşet ayran, poşet süt  
gibi süt ve süt ürünlerinin tam yağlı olması gerekirken bu özellikler dikkate alınmadan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
açıklama yapıldığı, beyaz peynir yağlı tuzlu olması gerekirken yarım yağlı beyaz peynir  
üzerinden açıklama yapıldığı, zeytinyağının riviera olması gerekirken bu özellik dikkate  
alınmadan açıklama yapıldığı, dana etinin kemiksiz but eti/5’li set olarak açıklanmadığı,  
ayrıca dana eti miktarları açısından eksik veya yanlış gramajlar üzerinden açıklama yapıldığı,  
fire hesaplamalarının yanlış yapıldığı, balık ürününün “taze balık (temizlenmiş)” olarak  
açıklanmadığı, kuzu eti açısından ise “kemikli but” olarak açıklanmadığı, yalnızca kuzu eti  
olarak açıklandığı, karkas kuzu eti kullanılarak ciddi fiyat avantajı sağladığı,  
açıklanan nedenlerle isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
bulunmayarak tekliflerinin reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 20.12.2018  
tarihinde 3 kısım halinde açık ihale usulü ve birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilen  
Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Mamul  
Yemek işine ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Gümüşhane Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı  
Kuruluşların Mamul Yemek  
b) Miktarı ve türü:  
Gümüşhane Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü 124.547 öğün, Gümüşhane  
Kadın Konukevi Müdürlüğü 23.108 öğün, Gümüşhane 80. Yıl Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü  
3.690 öğün olmak üzere toplam 151.345 adet/öğün mamul yemek alımı.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Gümüşhane Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü'ne bağlı  
kuruluşlar olan; Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü, Kadın Konukevi Müdürlüğü  
ve 80. Yıl Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü'dür” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta  
vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
GÜMÜŞHANE BAKIM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ  
Gıda Rasyonundaki gramajlara göre oluşturulacak yemek maliyetleri üzerinden;  
Gümüşhane Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğünün 25.807 adet sabah  
kahvaltısı, 39.420 adet ara öğün, 32.793 adet öğle yemeği, 25.807 adet akşam yemeği ve 720  
adet özel gün menüsü toplam 124.547 adet/öğün, teklif fiyata dahildir.  
Aylık (26) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği  
hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli;  
2 (iki) Bulaşıkçı, 2 (iki) aşçı ve 1 (bir) servis elemanının,  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
ve genel tatil günlerinde çalışma ] teklif fiyata dâhildir.  
Hizmet alımı personeli olarak çalışan 5 (beş) kişiye aylık (26 gün) üzerinden bir gün  
için brüt 2,30 TL (İki Türk Lirası Otuz Kuruş) nakdi yol ücreti ödenecek olup, ücret  
bordrosunda gösterilecek olup teklif fiyata dahildir.  
Teknik Şartnamede belirtilen giyecek yüklenici firma tarafından personele ayni olarak  
verilecek olup teklif fiyata dahildir.  
Hizmet alımı personelinin yemeği, mesaisine denk gelen öğünlerde yüklenici  
tarafından ayni olarak verilecek olup, teklif fiyata dahildir…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı maddesinde “Bu işin konusu; yüklenici  
firma veya kuruluş mutfaklarında yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı ve  
servis hizmetleridir.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’de yer alan “A-Yemek Çeşitleri ve Öğün Sayıları” maddesinde  
“24.090 adet sabah kahvaltısı, 31.230 adet öğle yemeği, 24.717 adet akşam yemeği, 21.535  
adet ara öğün ve 708 adet özel gün menüsü olmak üzere mamul yemek alımı, pişirilmesi,  
servisi ve servis sonrası hizmetlerinin yürütülmesi işidir. Öğünler ve örnek yemek çeşitleri  
aşağıdaki tablolarda belirtilen sayıda uygulanacaktır.  
İdare tarafından hazırlanacak aylık yemek listeleri; yukarıda belirtilen çeşitlerden  
veya Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden seçilerek oluşturulacaktır. Kahvaltı, yemek ve  
ara öğünler aşağıda ifade edildiği şekilde olacaktır.  
Yemeklerde kullanılan tüm malzemeler ekte sunulan Gıda Evsaf Şartnamesine uygun,  
HACCP, TSE, ISO 9001-2008 ve Türk Gıda Kodeksine uygun 1. sınıf tanınmış marka  
malzemeler olacaktır. Öğle ve akşam öğün mönüleri farklı olacak, akşam yemekleri öğleden  
sonra pişirilecektir.  
Yemekhanelerde su servisi Kahvaltı, Öğle ve Akşam yemeklerinde kapalı ambalajlı pet  
bardak sular ile yapılacaktır. Katlarda su servisi 19 litrelik damacana doğal kaynak suyu ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
yapılacaktır. Damacana sular için su sebillerinin yanında tek kullanımlık pet bardak  
bulundurulacaktır. Damacanalara uygun su sebilleri, damacanalar ve pet bardaklar firma  
tarafından temin edilecektir.  
Normal yemeklere uygulanacak gramajlar, ekte verilen gramaj tablolarına göre  
olmalıdır. Bu listelerde gösterilen et, sebze, meyve vb. yiyecekler işlem gördükten sonra bir  
porsiyona girecek NET ağırlıklardır. (Ekte verilecek fire paylarını net miktarlar üzerine  
ekleyerek gıda evsafında belirtilen üst gramajları esas alarak sipariş yapılacaktır) Listede  
ismi olmayan yemekler Diyetisyen tarafından benzer yemeklerdeki gramajlar göz önüne  
alınarak standartlaştırılacak ve uygulamalar buna göre yapılacaktır.  
Öğle ve akşam yemekleri tepsilerde, porselen tabaklarda servis edilecektir. Çatal,  
kaşık, bıçak poşet içerisinde verilecektir. Öğünlerde pet bardakta kapalı su servis edilecektir.  
Tüm menülerde ve yemek tariflerinde Diyetisyenin isteği doğrultusunda değişiklik  
yapılabilir. Değişiklik yapma hakkı saklıdır.  
6- Malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin açıklanmasının daha  
nesnel koşullar altında yapılmasının sağlanması amacıyla, Hizmet alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği ile Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliğinde  
yapılan ve 07.06.2014 tarih ve 29023 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan değişikliklere göre,  
malzemeli yemek alımı ihalelerinde idarelerin iki haftalık menü düzenlemesi yapmaları  
zorunlu hale getirilmiş olup örnek haftalık menüler aşağıda yer almaktadır.  
HAFTALIK ÖĞÜN TABLOSU  
1.HAFTA  
Sabah  
Öğle  
Akşam  
1. Ara  
Öğün  
2. Ara Öğün  
Siyah Zeytin  
Beyaz Peynir  
Tereyağ  
Mercimek Çorbası  
Çoban Kavurma  
Pirinç Pilavı  
Aşure - Garnitür  
Domates Çorbası  
Baçıvan Kebabı  
Pirinç Pilavı  
Üzüm-Garnitür  
Ezogelin Çorba  
Fırında Köfte  
Fırında Makarna  
Elma-Garnitür  
Ezogelin Çorba  
Kıymalı Ispanak  
Bulgur Pilavı  
Mandalina  
Patates Çorbası  
Etli Kuru Fasulye Komposto Kek  
Bulgur Pilavı  
Sütlaç  
Meyve  
Poğaça  
Ayran  
Bal –Süt  
Yeşil Zeytin  
Kaşar Peynir  
Tahin-Pekmez  
Labne  
Siyah Zeytin  
Yumurta  
Poğaça  
Meyve  
Elma Kompostosu  
Sebze Çorbası  
Kıymalı Patlıcan  
Şehriyeli Pilav  
Cacık  
Patatesli  
Börek  
Ayran  
Sütlaç  
Meyve  
Üçgen Krem  
Peynir  
Tahin-Pekmez  
Yeşil Zeytin  
Kakaolu Fındık  
Kreması  
Mercimek Çorbası  
Orman Kebabı  
Pirinç Pilavı  
Yayla Çorbası  
Kıymalı Patates  
Bulgur Pilavı  
Süt  
Meyve  
Bisküvi Çeşidi  
Bitki Çayı  
Kaşar Peyniri  
Salam-Süt  
Siyah Zeytin  
Patates  
Portakal- Garnitür Mandalina  
Düğün Çorbası  
Et Döner  
Ezogelin Çorbası  
Etli Nohut  
Yemeği  
Komposto Patatesli Börek  
Kek Ayran  
Kızartması  
Şehriye Pilavı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
Beyaz Peynir  
Helva Süt  
Erik-Garnitür  
Bulgur Pilavı  
Yoğurt  
Siyah Zeytin  
Omlet  
Şehriye Çorbası  
Fırında Tavuk But  
Özbek Pilavı  
Muz  
Ezogelin  
Et Sote  
Şafak Çorbası  
Kıymalı Bezelye  
Bulgur Pilavı  
Cacık  
Yayla Çorbası  
Karnıyarık  
Fırın Makarna  
Mandalina  
2. HAFTA  
Muhallebi Muhallebi  
Meyve Meyve  
Kaşar Peyniri  
Tahin-Pekmez  
Yeşil Zeytin  
Beyaz Peynir  
Domates  
Karayemiş Komposto  
Armut Kek  
Pirinç Pilavı  
Şekerpare  
Çilek Reçeli  
Sabah  
Öğle  
Akşam  
1. Ara Öğün 2. Ara Öğün  
Siyah Zeytin  
Haşlanmış Yumurta  
Tereyağı Bal  
Mercimek Çorbası Şehriye Çorbası  
Açma  
Ihlamur  
Süt  
Meyve  
Orman Kebabı  
Bulgur Pilavı  
Portakal -  
Etli Kış Türlüsü  
Erişte  
Yoğurt  
Garnitür  
Yeşil Zeytin  
Patates Kızartması  
Beyaz Peynir  
Vişne Reçeli  
Kaşar Peynir  
Börek  
Şafak Çorbası  
Tavuk Döner  
Pirinç Pilavı  
Karpuz-Garnitür  
Şehriye Çorbası  
Dalyan Köfte  
Pirinç Pilavı  
Kavun-Garnitür  
Patates Çorbası  
Kıymalı Kapuska Bisküvi  
Kuskus  
Hoşaf  
Ezogelin  
Sütlaç  
Ihlamur  
Börek  
Pırasa  
Tavası  
Ayran  
Sütlaç  
Kek  
Kabak Kalye  
Erişte Cacık  
Kakaolu Fındık  
Kreması  
Siyah Zeytin  
Siyah Zeytin  
Salam  
Labne  
Domates  
Yeşil Zeytin  
Patates Kızartması  
Beyaz Peynir  
Vişne Reçeli  
Siyah Zeytin  
Kaşar Peynir  
Börek  
Mercimek Çorbası Şafak Çorbası  
Mercimekli  
Börek  
Ayran  
Süt  
Meyve  
Tas Kebabı  
Etli Nohut  
Pirinç Pilavı  
Yoğurt  
Düğün Çorbası  
KıymalıIspanak  
Makarna  
Yoğurt  
Mercimek  
Çorbası  
Bulgur Pilavı  
Elma-Garnitür  
Yayla Çorbası  
Fırında Tavuk  
Şehriye Pilavı  
Üzüm -Garnitür  
Patates Çorbası  
Et Kavurma  
Kek  
Komposto  
Poğaça  
Meyve Suyu  
Muhallebi  
Bisküvi  
Komposto  
Bisküvi  
Çeşidi  
Pirinç Pilavı  
Mandalina  
Patates Oturtma  
Bulgur Pilavı  
Cacık  
Helva  
Yeşil Zeytin  
Domates Çorbası Yayla Çorbası  
Süt  
Meyve  
Patates  
Kavurması  
Ayran  
Haşlanmış Yumurta  
Beyaz Peynir  
Vişne Reçeli  
Hindi Sote  
Börek  
Etli Kapuska  
Makarna  
Yoğurt  
Kadayıf  
…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Malzeme Miktarları” başlıklı “G” maddesinde “1-Günlük  
iaşelerin hazırlanmasında ekli listede belirtilen Gıda Rasyonu esas alınacaktır. Gıda  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
Rasyonunda belirtilen ve yemek üretim malzemeleri arasında yer alan eş değer malzemeler  
“örneğin koyun eti (kemikli) ve sığır eti (kemiksiz)”, yemeğin üretiminde kullanılacak  
seçenekli malzemeler olup, malzeme miktarlarında herhangi bir eksiklik tespit edilirse durum  
bir tutanakla tespit edilecektir.  
2- Porsiyon kavramı her bir yaş grubu için farklılık arz ettiğinden gıda rasyonu esas  
alınarak hareket edilecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanında yukarıda yer verilen Şartnamelere ek olarak Fire Miktarı Tablosu,  
Gıda Malzemelerinin Özellikleri Listesi ve Gıda Rasyosu Tablosu bulunmaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar  
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir. ...” hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.…  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TLsinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir. açıklamaları yer  
almaktadır.  
Uyuşmazlığa konu ihalenin 20.12.2018 tarihinde gerçekleştirildiği, ihaleye 8 isteklinin  
katıldığı, idare tarafından sınır değerin 788.453,44 ₺ olarak hesaplandığı ve anılan tutarın  
altında geçerli teklif sunmuş olan 4 istekliye 24.12.2018 tarihinde EKAP üzerinden aşırı  
düşük teklif sorgulama yazılarının tebliğ edildiği, söz konusu yazılarda “İl Müdürlüğümüzün  
2018/591260 kayıt numaralı mamul yemek hizmet alım ihalesine verdiğiniz teklif sınır değerin  
altında olduğundan, Hizmet Alım İhaleleleri Uygulama Yönetmeliği gereğince teklifinizin  
tebliğ tarihinden itibaren 3 (üç) iş günü içerisinde cevaplanmak üzere aşırı düşük teklif  
sorgulamasına tabi tutulmasına karar verilmiştir.ifadelerine yer verildiği, dört isteklinin  
ikisi tarafından süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı, diğer iki istekli  
tarafından sunulan açıklamaların ise idare tarafından uygun görülerek 17.01.2019 tarihli ihale  
komisyonu kararı ile inceleme konusu ihalenin şikayete konu “Gümüşhane Bakım ve  
Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü” isimli birinci kısmının Hane Kurumsal Yemek San. Tic.  
A.Ş. üzerinde bırakıldığı, Şeker Yemek ve Tem. Hiz. Pet. İnş. Tur. Nak. Tic. Ltd. Şti.nin ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği görülmüştür.  
İhale komisyonu tarafından alınan 17.01.2019 tarihli kararda “2. Oturumda yapılan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
belge incelemelerinde teklif kapsamında sunulması gereken belgeler eksik olduğu için Zigana  
Personel Ltd. Şti.nin, Araz Gıda Ltd. Şti.nin, Köksal KAYA’nın, Demirtaş Sosyal Ltd. Şti.nin  
değerlendirme dışı bırakılmasına, teklifleri sınır değerin altında kalan Hurma Yemekhane Ltd.  
Şti.nin, Şeker Yemek Ltd. Şti.nin, Magnum Catering Ltd. Şti.nin ve Hane Kurumsal A.Ş.nin  
aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmasına, belgeleri uygun olan diğer isteklilerin  
tekliflerinin geçerli kabul edilmesine karar verilmiştir. Aşırı düşük teklif sorgulamasına Hane  
Kurumsal A.Ş. ile Şeker Yemek Ltd. Şti. süresi içinde cevap vermiştir. Magnum Catering Ltd.  
Şti. ile Hurma Yemekhane Ltd. Şti. cevap vermediğinden teklifleri değerlendirme dışı  
bırakılmıştır. Yapılan incelemede Hane Kurumsal A.Ş.nin aşırı düşük teklif sorgulamasına  
verdiği cevabın uygun olduğu tespit edilmiştir. İhalenin Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi  
kısmının Hane Kurumsal A.Ş.nin uhdesinde bırakılmasına, Kadın Konukevi kısmının Aşçıoğlu  
Yemek Ltd. Şti.nin uhdesinde bırakılmasına, 80. Yıl Çocuk Evleri Sitesi kısmının geçerli teklif  
olmadığı için iptal edilmesine ve kararın ihale yetkilisinin onayına sunulmasına  
komisyonumuzca oy birliği ile karar verilmiştir.ifadelerine yer verilmiştir.  
Başvuru sahibi istekli tarafından ihalenin birinci kısmında ekonomik açıdan en  
avantajlı birinci ve ikinci olarak belirlenen isteklilerin sunmuş oldukları aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesi ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak  
ihalenin kendi uhdesinde bırakılması gerektiği iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibi isteklinin iddiaları çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan Hane  
Kurumsal Yemek San. Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin  
inceleme aşağıda yer almaktadır.  
İstekli tarafından idareye sunulan 26.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklama  
dosyası kapsamında bir adet Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağına, anılan tutanağı  
düzenleyen meslek mensubuna ait faaliyet belgesine, KİK İşçilik Hesaplama Modülü  
çıktısına, Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline, Ana Girdi Hesap Cetveline, İşçilik  
Girdileri Hesaplama Cetveline, örnek menü ve gramaj tablolarına ve çeşitli illere ait muhtelif  
tarihli ticaret borsa bültenlerine yer verildiği görülmüştür.  
a) Başvuru sahibi istekli tarafından “Açıklamaların resmi kurum fiyatlarına göre  
yapılmadığı, ana çiğ girdilerinin (ayçiçek yağı, margarin, yumurta, çay vb.) tevsikinin  
proforma fatura ile yapıldığı, hal fiyatlarının kullanılmadığı, bazı çiğ girdiler (ayçiçek yağı,  
margarin, yumurta, çay vb.) için kullanılan ticaret borsası veya toptancı hal fiyatlarının ise  
ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını  
gösteren belgeler olmadığı, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal fiyatlarının  
ilan ile ihale tarihi arasında olmadığı ve aylık bültenlerde yer alan en düşük fiyatların  
kullanılmadığı” iddiası çerçevesinde yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında herhangi bir proforma fatura/fiyat teklifine yer verilmediği, isteklinin  
açıklamalarını Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağına ve Ticaret Borsası Bültenlerine  
dayandırdığı görülmüştür.  
İstekli tarafından ayçiçek yağı için Erzurum Ticaret Borsası’nın Ocak 2018 bülteninde  
yer alan ortalama fiyatın; margarin için Ankara Ticaret Borsasının Ocak 2018 bülteninde yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
alan ortalama fiyatın, çay girdisi için ise Ankara Ticaret Borsasının Haziran 2018 bülteninde  
yer alan ortalama fiyatın kullanıldığı, anılan girdiler için fiyat tevsikinin mevzuata uygun  
olarak yapıldığı anlaşılmıştır.  
Ana çiğ girdiler arasında yer alan yumurta girdisi için ise istekli tarafından ticaret  
borsası fiyatının kullanılmadığı, anılan girdinin Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı  
ile maliyetler üzerinden açıklandığı görülmüştür.  
Diğer yandan başvuru sahibi isteklinin iddia ettiği şekilde kamu kurum ve kuruluşları  
tarafından sunulan mallara ilişkin fiyatlar üzerinden herhangi bir girdinin açıklanmadığı da  
tespit edilmiştir.  
b) Başvuru sahibi istekli tarafından “Ekmek girdisi için Halk Ekmek, süt ve süt  
ürünleri için Atatürk Orman Çiftliği, et ve et ürünleri için Et Balık Kurumu, çay için Çay  
Kurumu fiyatları kullanılmayarak üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile tevsik edilmeye  
çalışıldığı” iddiası çerçevesinde yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ekmek, süt ürünleri, et ve et ürünleri ve çay  
için fiyat teklifi ile açıklama yapılmadığı, isteklinin anılan girdiler için açıklamalarını ticaret  
odalarınca yayınlanan fiyatlara ve Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağına  
dayandırdığı, ekmek, süt ve süt ürünleri, sığır eti, koyun eti, tavuk eti, çay gibi ana girdiler  
içerisinde yer alan kalemler için isteklilerin Halk Ekmek, Atatürk Orman Çiftliği gibi kamu  
kurum ve kuruluşlarının fiyatlarını kullanabilecekleri ancak bunun bir zorunluluk olmadığı,  
isteklilerin kendi ürettikleri, aldığı veya sattığı mallara ilişkin olarak avantajlı koşullarını  
kullanabileceği, istekli tarafından iddia edildiği üzere anılan girdiler için herhangi bir fiyat  
teklifinin alınmadığı anlaşılmıştır.  
c) Başvuru sahibi istekli tarafından “Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
kullanılan ölçü birimleri ile Şartname’deki ölçü birimlerinin farklı olduğu, bu yol ile  
açıklama yapan istekliler lehine fiyat avantajı yaratıldığı” iddiası çerçevesinde yapılan  
incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada, ana çiğ girdilerin  
tamamı için ölçü birimlerinin (kg, paket vb.) doğru aktarıldığı, paket gramajlarının ana girdi  
listesinde belirtilerek açıklamaların oluşturulduğu, isteklinin ölçü birimlerinde avantaj  
sağlayacak herhangi bir değişikliğe başvurmadığı anlaşılmıştır.  
d) Başvuru sahibi istekli tarafından “Yaş sebze ve meyve fiyatlarıyla ilgili  
açıklamaların, borsa fiyatlarının ortalaması üzerinden yapılmadığı, en düşük fiyatlar  
üzerinden açıklandığı” iddiası çerçevesinde yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin örnek menüde yer alan yaş meyve ve sebzelerin  
tamamını çeşitli illerin ticaret odalarınca yayınlanan fiyatlar üzerinden açıkladığı  
görülmüştür. İstekli tarafından açıklamalar kapsamında Ankara Ticaret Borsası Ocak, Şubat,  
Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran 2018, Erzurum Ticaret Borsası Ocak, Şubat, Mayıs ve Haziran  
2018, İzmir Ticaret Borsası Temmuz, Ağustos ve Eylül 2018, Sakarya Ticaret Borsası Eylül  
2018, Sivas Ticaret Borsası Ocak 2018 bültenlerinde yer alan fiyatlarla açıklama yapıldığı ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
istekli tarafından esas alınan yaş meyve ve sebzelere ilişkin tüm fiyatların son 12 ay içerisinde  
yer aldığı ve bültenlerdeki en düşük fiyatlar değil ortalama fiyatlar olduğu belirlenmiştir.  
e) Başvuru sahibi istekli tarafından Sözleşme ve genel giderler için açıklamalarda  
bulunulmadığı” iddiası çerçevesinde yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde de, “Ana çiğ girdi ibaresinden  
ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan  
ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.” açıklamasına  
yer verildiği, buna göre sözleşme giderleri ve genel giderlerin yardımcı girdiler kapsamında  
değerlendirileceğinde tereddüt bulunmadığı, bunlar için belgelerle açıklama sunulmasının  
zorunlu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı  
neticesine varılmıştır.  
f) Başvuru sahibi istekli tarafından “Aşırı düşük teklif açıklamalarında yuvarlama  
hatası ve aritmetik hata yapıldığı” iddiası çerçevesinde yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından örnek menülerde yer alan kalemler  
üzerinden öncelikle yemek maliyetlerinin belirlendiği, yemek gramajlarının idarece ihale  
dokümanı kapsamında verilen Gıda Rasyosu tablosundan alındığı, 14 gün için hesaplanan  
yemek maliyetleri üzerinden her bir öğün tipi için (kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği, ara  
öğün şeklinde) günlük ortalama öğün maliyetlerinin hesaplandığı, söz konusu hesaplamalarda  
yuvarlama işleminin yapılmadığı, öğün birim maliyetlerine işçilik giderlerinin eklenerek her  
bir öğün için teklif edilen birim fiyatlara ulaşıldığı, anılan hesaplama işlemlerinde aritmetik  
hata yapılmadığı tespit edilmiştir.  
İstekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde ana girdi  
oranı olarak 0,601673, işçilik oranı olarak 0,278739, yardımcı giderler oranı olarak 0,119588  
oranının gösterildiği ve söz konusu oranlar toplamının 1 olduğu belirlenmiştir.  
g) Başvuru sahibi istekli tarafından “Açıklamalarda malzeme özelliklerinin dikkate  
alınmadığı, poşet ayran, poşet süt gibi süt ve süt ürünleri tam yağlı olması gerekirken bu  
özellikler dikkate alınmadan açıklama yapıldığı, beyaz peynir yağlı tuzlu olması gerekirken  
yarım yağlı beyaz peynir üzerinden açıklama yapıldığı, zeytinyağı riviera olması gerekirken  
bu özellik dikkate alınmadan açıklama yapıldığı, dana etinin kemiksiz but eti/5’Li set olarak  
açıklanmadığı, ayrıca dana eti miktarları açısından eksik veya yanlış gramajlar üzerinden  
açıklama yapıldığı, fire hesaplamalarının yanlış yapıldığı, balık ürününün “taze balık  
(temizlenmiş)” olarak açıklanmadığı, kuzu eti açısından ise “kemikli but” olarak  
açıklanmadığı, yalnızca kuzu eti olarak açıklandığı, karkas kuzu eti kullanılarak ciddi fiyat  
avantajı sağladığı,” iddiası çerçevesinde yapılan incelemede;  
İnceleme konusu ihaleye ait Teknik Şartname ve Gıda Malzemelerinin Özellikleri  
Listesi incelendiğinde, ihalede süt ve süt ürünlerinin;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
Süt (10 lt) – Kutu Süt (1000 ml ve 200 ml)  
Yoğurt / Poşet Yoğurt / Süzme Yoğurt /Meyveli Yoğurt  
Poşet Ayran (200 ml)  
Tereyağı  
Kaymak / Krema  
Kefir  
-
-
-
-
-
-
olarak sayıldığı, bunların bir kısmının ise örnek menüde yer almadığı, dolayısıyla  
açıklama kapsamında tevsik zorunluluğu bulunmadığı belirlenmiştir.  
Başvuruya konu ihaleye ait Özel Teknik Şartname’nin “18.Kısım (Süt ve Süt  
Ürünleri)” başlıklı bölümünde Süt (10 lt) – Kutu süt (1000 ml ve 200ml) girdilerine ilişkin  
olarak 3’üncü maddede 1 lt ve 10 lt’lik pastörize ve UHT sütler (kuruluş ihtiyacına göre  
pastörize veya UHT süt istenecektir.) 1. sınıf tam yağlı süt olmalıdır (Yağ oranı en az %3,5).  
200 ml’lik kutu sütler kuruluşun ihtiyacına göre Tam yağlı (Yağ oranı en az %3,5) veya Light  
olarak (Yağ oranı en az %1,5) getirilecektir.düzenlemesi,  
Aynı bölümün “Ambalajlama” kısmında yer alan “a)Büyük ambalaj” başlığı altında “-  
1 lt’lik (Kutu Sütü) ve 10 lt’lik ambalajlı olmalı  
- Tam yağlı süt olmalı” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu girdiye ilişkin olarak Ankara  
Ticaret Borsasının Mart 2018 bülteninde yer alan “süt” ibaresi ile ortalama fiyatı 2,40 ₺ olan  
girdi kullanılarak açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Ancak söz konusu ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklaması kapsamında kullanılan  
süt girdisinin tam yağlı olduğuna ilişkin herhangi bir bilginin yer almadığı görülmüştür. Ana  
girdi mahiyetinde olan sütün “tam yağlı olup olmamasının” maliyeti doğrudan etkileyen bir  
unsur olduğu dikkate alındığında, yemeklerin ve tatlıların hazırlanmasında kullanılacak “Süt”  
girdisine dair yapılan açıklamanın bu haliyle Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen  
maddelerinde düzenlenen tam yağlı olma şartını karşılamadığı, bu çerçevede ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
İstekli tarafından yapılan açıklamalar kapsamında beyaz peynir ve diğer peynir  
girdilerinin dokümanda yer alan isimleri ile açıklandığı, beyaz peynir fiyatını tevsik amacıyla  
sunulan Sivas Ticaret Borsası Ocak 2018 bülteninden tam yağlı beyaz peynir fiyatının esas  
alındığı anlaşılmıştır.  
İstekli tarafından zeytinyağı girdisine ilişkin olarak yapılan açıklamalar  
incelendiğinde, zeytinyağının ihale dokümanında yer alan ana girdi listesinde “Zeytinyağı  
(KG) (Riviera)” olarak belirtildiği, Gıda Malzemelerinin Özellikleri Listesi’nde “5.  
Aksi  
belirtilmedikçe kuruluşa temin edilecek olan zeytinyağı “Riviera” tipi olacaktır. Kendine özgü  
olmalı, kötü kokulu olmamalıdır. Rengi altın sarısı, yeşilimtrak sarı veya açık renkte olabilir.  
Berrak, tortusuz, şeffaf görünümde kendine has tatta olacaktır. Koku ve lezzeti doğal  
olacaktır.düzenlemesinin yer aldığı, istekli tarafından anılan girdi birim fiyatını tevsik  
etmek üzere İzmir Ticaret Borsası Ağustos 2018 Bülteni’nin esas alındığı ve söz konusu  
bültende de zeytinyağının riviera niteliğinin belirtildiği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
Dana eti girdisine ilişkin olarak ihale dokümanında yer alan düzenlemeler  
incelendiğinde, Gıda Malzemelerinin Teknik Özellikleri Listesi’nde Dana etinin “7.Kısım (Et  
Kırmızı)” başlığı altında “Dana Eti (Kemiksiz But Eti/5’Li Set)” başlığı altında 17 madde  
halinde düzenlendiği, anılan maddenin beşinci fıkrasında “7.Tranç, yumurta, sokum,  
kontrnuar ve nuardan oluşan dana beşli set, üzerinde hiç kemik parçası kalmayacak şekilde,  
kuruluşun sipariş ettiği miktar ve günlerde temin edilecektir. Her 5’li setin ağırlığı 40 kg’dan  
aşağı olmayacaktır. Düşük ağırlıklı setler kabul edilmeyecektir.düzenlemesinin yer aldığı,  
Fire Miktarı Tablosu’nda dana eti için fire miktarının “20” olarak belirlendiği, Teknik  
Şartname’de fire paylarının net miktar üzerine eklenerek üst gramajların esas alınacağının  
düzenlendiği görülmüştür.  
Başvuru konusu ihaleye ait Özel Teknik Şartname’nin “7.Kısım (Et Kırmızı)” başlığı  
altında “Dana Eti (Kemiksiz But Eti / 5’li Set)” maddesinde “…7. Tranç, yumurta, sokum,  
kontrnuar ve nuardan oluşan dana beşli set, üzerinde hiç kemik parçası kalmayacak şekilde,  
kuruluşun sipariş ettiği miktar ve günlerde temin edilecektir. Her 5’li setin ağırlığı 40 kg’dan  
aşağı olmayacaktır. Düşük ağırlıklı setler kabul edilmeyecektir…” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İstekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında anılan girdiye ilişkin  
tevsikin Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile yapıldığı, söz konusu tutanakta girdi  
ismi olarak “Dana Eti (Kemiksiz) (KG)” ifadesine yer verildiği, tutanaktan söz konusu  
girdinin ihale dokümanında yer verildiği şekliyle belirtilmediği, bu itibarla idare tarafından  
dana eti girdisinin kemiksiz but eti veya 5’li set olarak istenmesine rağmen dana eti  
(kemiksiz) olarak açıklanmasının ihale dokümanına aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan istekli tarafından yemek maliyetlerinin hesaplanması aşamasında idarece  
Gıda Rasyoları Listesi’nde belirlenmiş “13+/Yetişkin/Yaşlı Personel/Misafir” için belirtilen  
dana eti miktarlarının esas alındığı, miktarlarda değişiklik yapılmadığı, bununla birlikte  
istekli tarafından Fire Miktarı Tablosu’nda belirtilen %20 fire oranının dikkate alınarak  
gramajlara eklendiği, hesaplamaların fire miktarları düşüldükten sonra kalan net miktarlar  
üzerinden usulüne uygun olarak yapıldığı anlaşıldığından başvurusu sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı neticesine varılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklinin balık ve kuzu eti girdilerine ilişkin iddiaları açısından  
yapılan incelemede, balık ve kuzu eti girdilerinin örnek menüde herhangi bir öğünde herhangi  
bir yemek içerisinde yer almadığı dolayısıyla ihale üzerinde kalan istekli tarafından aşırı  
düşük teklif açıklamalarında balık ve kuzu eti girdilerine ilişkin bir açıklamaya yer  
verilmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklinin iddiaları çerçevesinde ihalede ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenen Şeker Yemek ve Tem. Hiz. Pet. İnş. Tur. Nak. Tic.  
Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Şeker Yemek ve Tem. Hiz. Pet. İnş. Tur. Nak. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
düşük teklif açıklaması kapsamında, 1 sayfalık Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetveli’nin, 1 sayfalık KİK İşçilik Hesaplama Modülü çıktısının, 3 sayfalık ana girdiler  
listesinin ve muhtelif şehirlerin ticaret borsaları tarafından yayınlanan aylık ve yıllık  
bültenlerin sunulduğu görülmüştür.  
Öncelikle başvuru sahibi isteklinin iddiaları arasında yer verdiği fiyat teklifi ile  
açıklama yapıldığına ilişkin iddianın yerinde olmadığı, zira istekli tarafından açıklamaları  
kapsamında fiyat tekliflerine veya kamu kurum ve kuruluşlarınca sunulan mallara ilişkin  
fiyatlar üzerinden açıklamalara yer verilmediği tespit edilmiştir.  
Diğer yandan başvuru sahibi isteklinin sözleşme giderleri ve genel giderlerin  
açıklanmadığına yönelik iddiası çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde sözleşme giderleri  
ve genel giderlerin yardımcı girdiler kapsamında değerlendirileceğinde tereddüt bulunmadığı,  
bunlar için belgelerle açıklama sunulmasının zorunlu olmadığı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı neticesine varılmıştır.  
Ayrıca itirazen şikayet dilekçesinde balık ve kuzu etine ilişkin yer verilen iddiaların da  
örnek menüde söz konusu girdilerin bulunmaması nedeniyle reddi gerekmektedir.  
Ancak; istekli tarafından yapılan açıklamalar incelendiğinde, herhangi bir örnek menü  
üzerinden, yemek maliyet hesaplamasına, öğün maliyetlerine, işçilik giderlerinin öğünlere  
yansıtılmasına ilişkin herhangi bir bilgiye, toplam teklif tutarını oluşturan birim fiyatlara nasıl  
ulaşıldığına ilişkin herhangi bir bilgi veya belgeye açıklamalar kapsamında yer verilmediği,  
istekli tarafından sunulan ve 98 girdiden oluşan ana girdi listesinin ne şekilde oluşturulduğu,  
öğün maliyetlerinin ve dolayısıyla birim fiyatlarının nasıl hesaplandığı, girdi gramajlarının  
yemek maliyetlerine doğru yansıtılıp yansıtılmadığı, fire hesaplamalarının yapılıp  
yapılmadığı, ölçü birimlerinin dokümana uygun kullanılıp kullanılmadığı ve hesaplamalarda  
aritmetik hata yapılıp yapılmadığı konularında sunulan açıklamalar üzerinden bir incelemenin  
fiilen imkan dahilinde olmadığı, dolayısıyla istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında sayılan konularda açıklamanın yapılmamış olduğu anlaşılmıştır.  
Ayrıca; istekli tarafından ana çiğ girdi tablosunda yer verilen girdileri açıklamak üzere  
ticaret borsası fiyat bültenlerinin usulüne uygun sunulmadığı; örneğin erik kurusu, şehriye,  
paket süt, ayran vb. girdi fiyatlarını tevsik etmek üzere Ankara Ticaret Borsası Yıllık  
Bülteni’nin sunulduğu ancak girdilerin fiyatlarının hangi sayfalarda yer aldığı bilgisinin  
açıklama kapsamında yer almadığı,  
İstekli tarafından zeytinyağı girdi fiyatını tevsik etmek üzere Ankara Ticaret Borsası  
Mart 2018 bülteninin sunulduğu, söz konusu bültende yalnızca “zeytinyağı” ifadesinin yer  
aldığı, ancak riviera olduğuna ilişkin bilginin yer almadığı, nitekim istekli tarafından ana  
girdi listesinde de sadece “zeytinyağı” ifadesine yer verildiği, anılan girdiye ilişkin  
açıklamanın bu haliyle uygun olmadığı,  
İstekli tarafından yumurta girdisini açıklamak üzere çiğ girdi listesinde “Yumurta  
(KG)” girdisi için 4,50 TL fiyat öngörüldüğü, tevsik etmek üzere Ankara Ticaret Borsası  
Mart 2018 bülteninin sunulduğu, ancak bültende yumurta için 0,27 TL ve 0,29 TL fiyatların  
yer aldığı ancak söz konusu fiyatların adet üzerinden belirtildiği, istekli tarafından “kg”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/015  
: 12  
: 20.03.2019  
: 2019/UH.II-391  
cinsinden verilen fiyata nasıl ulaşıldığına ilişkin bir bilginin açıklama kapsamında yer  
almadığı, dolayısıyla açıklamaların bu haliyle uygun olmadığı,  
İstekli tarafından “beyaz peynir” girdisi için 10,61 TL fiyat öngörüldüğü ve tevsik  
amacıyla Ankara Ticaret Borsası Mart 2018 bülteninin sunulduğu, söz konusu bültende esas  
alınan ortalama fiyatın “yarım yağlı beyaz peynir” fiyatı olduğu anlaşıldığından istekli  
tarafından yapılan açıklamanın uygun olmadığı anlaşıldığından anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının idarece uygun görülmesinin yerinde olmadığı neticesine varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tes pit edildiğinden, Hane Kurumsal Yemek San. Tic.  
A.Ş. ve Şeker Yemek ve Tem. Hiz. Pet. İnş. Tur. Nak. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmayarak anılan isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi  
ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.