Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı
/
2019/483863-Meteorolojik Amaçlı Deniz Şamandırası (Mas) Alımı
Bilgi
İKN
2019/483863
Başvuru Sahibi
Online Çevre Proje İnş. Müh. Dan. Yaz. Bil. ve Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Meteorolojik Amaçlı Deniz Şamandırası (Mas) Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
BAŞVURU SAHİBİ:
Online Çevre Proje İnş. Müh. Dan. Yaz. Bil. ve Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/483863 İhale Kayıt Numaralı “Meteorolojik Amaçlı Deniz Şamandırası (Mas) Alımı”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı tarafından
12.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Meteorolojik Amaçlı Deniz
Şamandırası (Mas) Alımı” ihalesine ilişkin olarak Online Çevre Proje İnş. Müh. Dan. Yaz.
Bil. ve Tekn. San. Tic. Ltd. Şti.nin 27.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 29.11.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.12.2019 tarih ve
52705 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1568 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede tekliflerinin uygun görülmediği ve
ihalenin İdari Şartname'nin 7.5.3.2 ve 7.5.6'ncı maddesinde sayılan belgeleri İdari ve Teknik
Şartname'de belirtilen kriterlere uygun olarak sunmayan ve yaklaşık maliyet tutarının
üzerinde teklif sunan Elite En. Sis. Elekt. ve Dış. Tic. San. A.Ş. üzerinde bırakıldığı,
1) İdari Şartname'nin 7.4.3'üncü maddesine uygun KİK026.2/M standart formuna
uygun "Mali satışlarla ilgili ciro bilgileri tablosu"nu sundukları, söz konusu belgelerde
belirlenen tutarların güncellenmesi halinde toplam ciro tutarının teklif edilen bedelin % 25'ini
ve mal satışları ile ilgili ciro tutarının teklif bedelinin %15'ini karşıladığı dikkate alındığında
idarece tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin yerinde olmadığı, idareye
yaptıkları şikayet başvurusu üzerine idarece alınan kararda "Mali satışlarla ilgili ciro bilgileri
tablosunda" yer alan tutarların yeterlik kriterini karşılamadığının belirtilmediği görülmekte
ise de ihale komisyonu kararında ve şikayet başvurularının reddine ilişkin kararda fatura
tutarlarının usulüne uygun olarak güncellenerek hesaplama yapılmaması nedeniyle varılan
sonucun yeterli olmadığı,
2) Teknik Şartname'nin 2.7, 2.18, 2.2, 2.21, 2.22, 2.4, 2.6, 2.7, 2.8, 2.9, 3.1.(a),
3.1.(b), 3.1.1'nci maddesinin (a), (b), (c), (d), (e), (f), (g), (i), (j), (k), (l), (m), (n), (o), (p),
(q), (r), (s), (t), (u), (v), (w), (x), (y) maddeleri, 3.1.2'nci maddesinin (a), (b), (d), (e) (f), (g),
(i), (j), (m), (o), (p), (q), 3.1.3'üncü maddesinin (a), (b), (c), (d), (e), 3.1.4 ve 3.1.5, 3.2'nci
maddesinin (a), (b), (c), (d), (e), 3.2.1'nci maddesinin (n) bendi, 3.5'nci maddesi, 3.6'ncı
maddesinin (b), (c), (e), (f), (g), 3.7.1, 3.7.2, 3.7.3, 3.7.4, 3.7.5, 3.7.6, 3.7.7, 3.7.8, 4, 4.1,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
4.2, 4.3, 4.4, 4.5, 4.6, 4.7, 5.1, 5.2, 5.6, 6.1, 6.2, 7, 7.1, 7.2, 8.1 (a), (c), (d), (e), (f), (g), (h),
(i), (k), 8.1, 8.2 (a), (b), (c), (e), (f), (g), (h), (i), (j), (k) maddelerinde sayılan teknik
yeterliliğe ilişkin belgelerin teklif ekinde sunulmadığı, sunulanların ise istenilen teknik
kriterleri karşılamadığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin İdari Şartname'nin 7.5.3.2 ve
7.5.6'ncı maddesinde sayılan teknik yeterliliği ölçmeye yarayan belgeleri ya sunmadığı ya da
Teknik Şartname'de belirtilen kriterleri karşılamadığı, idarece yapılan değerlendirmenin şeffaf
ve bütün istekliler açısından eşit muamele ilkesine uygun olması gerektiği, ayrıca söz konusu
iddiaya ilişkin yapılan incelemede anılan İdari Şartname maddeleri ve Teknik Şartname
maddelerinde dikkate alınmasını teminen kendilerine ait teklif ekinde sundukları belgeleri de
sundukları,
3) Yukarıda yaptıkları açıklamalar çerçevesinde tekliflerinin yeniden değerlendirmeye
alınması yönünde düzeltici işlem kararı verilmediği ya da ihale üzerinde bırakılan isteklinin
teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmediği takdirde ihalenin iptaline karar
verilmesi gerektiği, başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyet tutarının 9.559.044,95 TL
olduğu, ihaleye 4 isteklinin teklif sunduğu iki isteklinin teşekkür mektubu sunduğu,
taraflarına ait teklifin ciro oranının yeterli olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı
bırakıldığı ve ihalede tek geçerli teklif sahibi yaklaşık maliyet tutarının üzerinde
10.168.300,00 TL teklif sahibi isteklinin üzerinde ihalenin bırakıldığı, idarece şikayet
başvuruları üzerine verilen kararda Kamu İhale Genel Tebliği'nin 16.3'üncü maddesi
kapsamında yapılan açıklamalar çerçevesinde hareket edildiğinin bildirildiği, 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu'nun 5'inci maddesine göre idarenin "Temel ilkeleri" sağlamakla sorumlu
olduğu anılan Kanun'un 39'uncu maddesine göre de idarenin ihale komisyonu kararı üzerine
idarece bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, tekliflerin yaklaşık
maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olmamakla
birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanun'un "Temel ilkeleri"ne
uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önce herhangi
bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir
şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verildiği, idarece anılan Tebliğ'in 16.3.1'inci maddesinin (a)
ve (b) bentlerine göre değerlendirme yapıldıktan sonra 16.3.2'nci maddeye göre teklifin kabul
edilebilir olduğuna karar verildiği, ancak yaklaşık maliyetin üzerindeki bir teklifin uygun
görülebilmesi için üç fıkra halinde sayılan açıklamalar yönünden bir aykırılığın tespit
edilmesi halinde yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifin uygun görülmesi hususunda
takdir yetkisinin bulunduğu, belirtilen durumlarda bir aykırılığın bulunmadığının tespiti
halinde ise yaklaşık maliyet üzerindeki teklifin reddine karar verilmesi gerektiği, Tebliğ'de
belirtilen hususlara ilişkin bir aykırılığın bulunmadığının tespit edilmesine rağmen yaklaşık
maliyet tutarı üzerindeki teklif sahibi isteklinin üzerinde ihalenin bırakılmasının mevzuata
aykırı olduğu, taraflarına ait teklifin yaklaşık maliyet tutarından %17 daha düşük olduğu,
ihale üzerinden bırakılan isteklinin teklif fiyatından ise %27,26 daha düşük olduğu,
dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin teklif fiyatının anılan Tebliğ'in
16.3.1'inci maddesinin (c) bendinde yer alan açıklamaya aykırı olduğunun görülmesine
rağmen 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 5'inci maddesinde yer alan rekabet ve kamu
kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması ilkeleri ile anılan Kanun'un 39'uncu maddesi ve
söz konusu Tebliğ maddesine aykırı olduğu, şikayet başvuruları neticesinde Kamu İhale
Genel Tebliği'nin 16.3.1.c maddesinde yer alan açıklamaya göre değerlendirme yapılmadığı
için incelemenin eksik ve hatalı da olduğu, diğer taraftan Kamu İhale Kanunu'na göre açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalelerde geçerli teklif sayısına ilişkin bir belirleme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
yapılmamakla birlikte emsal Mahkeme ve Kurul kararlarında yaklaşık maliyetin üzerindeki
tek geçerli teklif sahibi isteklinin üzerinde ihalenin bırakılmasının 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu'nun "Temel ilkeleri"ne aykırı bulunduğu, öte yandan ihale konusu malı/sistemi üreten
ve ihaleye katılan istekli sayısının fazlalığı, ihalede hesap edilen yaklaşık maliyet tutarı, tek
geçerli teklifin bulunduğu ve bu teklifinde yaklaşık maliyet tutarının üzerinde olduğu,
taraflarına ait teklifin yaklaşık maliyetin altında olduğu ve işin süresinin 370 gün olduğu
hususları birlikte değerlendirildiğinde yeniden gerçekleştirilecek ihalede daha uygun
fiyatların ortaya çıkması muhtemel olduğundan bu çerçevede ihalenin iptal edilmesi gerektiği
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “…i) Endeks: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Yurt İçi Üretici
Fiyat Endeksini (Yİ-ÜFE)…ifade eder.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1)
İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Mal satışları ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin,
her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir.
(3) Mal satışları ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya
serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(5) Mal satışları ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt
altında devam eden mal satışlarının gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen mal
satışlarından elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)
bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, mal
satışları ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu
kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli
kabul edilir.
…
(7) Altıncı fıkradaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
35’inci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Mal satışları ile ilgili ciro, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya
ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
7.4.3. İsteklinin;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosu,
b) Mal satışları ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler, her ikisinin de idarelerce
istenmesi zorunludur.
Mal satışları ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya
serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
Mal satışları ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt
altında devam eden mal satışlarının gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen mal
satışlarından elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25
inden, mal satışları ile ilgili cironun ise
teklif edilen bedelin % 15inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış
olması gereklidir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalede başvuru sahibinin teklifinin ciroya ilişkin aranan tutarsal
kriterin sağlanamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihaleye ait ilk ilan tarihinin 14.10.2019 tarihi olduğu, sonrasında
yapılan zeyilnameler neticesinde 28.10.2019 tarihinde düzeltme ilanı yayımlandığı
görülmüştür.
Başvuruya konu ihalede, başvuru sahibi isteklinin teklif tutarının 7.990.000,00 TL
olduğu görülmüş olup bu doğrultuda anılan isteklinin gelir tablosu ile sağlaması gereken
toplam cirosunun 7.990.000,00 x%25=1.997.500,00 TL’sından mal satışları ile ilgili
cirosunun ise 7.990.000,00x%15=1.198.500,00 TL’sından az olmaması gerektiği anlaşılmıştır.
Anılan istekliye ait teklif dosyası incelendiğinde, söz konusu istekli tarafından SMMM
onaylı 2017 ve 2018 yıllarına ait ciro (net satışlar) tutarlarını gösteren tek düzen hesap planı
ayrıntılı bilanço ve ayrıntılı gelir tablosu ile [26.03.2018-31.12.2018] tarih aralığına ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
toplam “484.707 TL” bedele ilişkin fatura bilgilerini gösteren mal satışları ile ilgili ciro
bilgileri tablosunun sunulduğu görülmüştür.
Söz konusu tek düzen hesap planı ayrıntılı bilanço ve ayrıntılı gelir tablosunda toplam
cirosunun (net satışlar), cari dönem (2018) yılı için (563.564,01 TL), önceki dönem (2017)
yılı için ise (686.874,35 TL) olduğu görülmüş olup, gelir tablosundaki toplam ciroya ilişkin
2018 yılına ait tutarın ve 2017 ve 2018 yıllarına ait tutarların ortalamasının anılan istekli
tarafından toplam ciroya ilişkin karşılanması gereken asgari tutarı (7.990.000,00
x%25=1.997.500,00 TL) karşılamadığı görülmüştür.
Diğer taraftan, anılan isteklinin 2017 ve 2018 yıllarına ait sunduğu gelir tablolarında
Endeksi (Yİ-ÜFE) değerlerine göre güncellenen tutarlarına ilişkin hesaplama aşağıdaki
gibidir:
Yıl
Net satışlar (TL) Güncelleme
katsayıları
Güncellenen tutar (TL)
694.512,49
(09/2019 ÜFE)
450,55
2018 (cari dönem)
563.564,01
06/2018 ÜFE
(365,60)
(09/2019 ÜFE)
450,55
2017 (önceki dönem)
686.874,35
1.047.209,12
(06/2017 ÜFE)
295,52
Söz konusu isteklinin 2018 yılına ait toplam güncel cirosunun (694.512,49 TL) ve
ve 2018 yıllarına ait toplam güncel cirosunun ortalamasının
2017
(1.741.721,61/2=870.860,81 TL) da ihalede toplam ciroya ilişkin karşılanması gereken asgari
oranları karşılamadığı görülmüştür.
Ayrıca anılan isteklinin sunduğu Mal satışları ile ilgili ciro bilgileri tablosunda yer
verdiği fatura bilgilerine göre güncellenen fatura tutarlarına ve toplamına ilişkin hesaplama
aşağıdaki gibidir:
Fatura tarihi
26.03.2018
Tutarı (TL)
10.974,00
Güncelleme
katsayıları
Güncellenen tutar (TL)
15.066,39
(09/2019 ÜFE)
450,55
(02/2018 ÜFE
328,17)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
30.04.2018
31.05.2018
30.06.2018
02.07.2018
09.08.2018
31.08.2018
06.11.2018
18.12.2018
31.12.2018
13.488,75
(09/2019 ÜFE)
450,55
18.238,82
197.679,01
190.453,71
27.484,043
21.449,14
96.453,01
17.429,40
6.760,073
17.626,45
608.640,046
(03/2018 ÜFE
333,21)
150.000,00
150.000,00
22.302,00
17.712,50
79.650,00
17.167,50
6.490,00
(09/2019 ÜFE)
450,55
(04/2018 ÜFE
341,88)
(09/2019 ÜFE)
450,55
(05/2018 ÜFE
354,85)
(09/2019 ÜFE)
450,55
(06/2018 ÜFE
365,60)
(09/2019 ÜFE)
450,55
(07/2018 ÜFE
372,06)
09/2019 ÜFE)
450,55
(07/2018 ÜFE
372,06)
09/2019 ÜFE)
450,55
(10/2018 ÜFE
443,78)
09/2019 ÜFE)
450,55
(11/2018 ÜFE
432,55)
16.922,25
09/2019 ÜFE)
450,55
(11/2018 ÜFE
432,55)
TOPLAM
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
Anılan isteklinin mal satışları ile ilgili cirosunun (484.707,00 TL) güncel tutarının da
(608.640,046 TL) anılan isteklinin ihalede mal satışları ile ilgili cirosu ile karşılaması gereken
asgari (7.990.000,00x%15=1.198.500,00 TL) tutarı karşılamadığı da anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin ciroya ilişkin sunduğu yeterlik belgelerinin
ihalede istenen tutarları karşılamadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin teklifinin idarece
değerlendirme dışı bırakılmasında kamu ihale mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına
uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı
5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;
…
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler, hakkında başvuruda
bulunabilir” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem
veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının
muhtemel olduğunu iddia eden istekliler tarafından tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda
bulunulabileceği, bu itibarla öncelikle ortada korunması gereken bir hakkın olması gerektiği
anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin teklifinin ihalede geçersiz bir teklif olduğu ve başvuru sahibinin
tarafına ait teklif tutarının üzerindeki bir teklife yönelik iddialarda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin teklif bedelinin başvuru konusu ettiği Elite Enerji Sist. Elekt. ve Dış
Tic. San. A.Ş.nin teklif bedelinden düşük olduğu, ayrıca başvuru sahibinin, iddia ettiği
hususlar bakımından inceleme yapılsa ve Elite Enerji Sist. Elekt. ve Dış Tic. San. A.Ş.nin
teklifi değerlendirme dışı bırakılsa dahi söz konusu hususun başvuru sahibinin teklif
sıralamasındaki durumuna ve teklifi ile ilgili yeterliliğine etkisi olmayacağı, dolayısıyla
başvuru sahibinin bahse konu iddia bakımından herhangi bir hak veya menfaat kaybı ya da
zarara uğraması durumunun ortaya çıkma ihtimalinin bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru
sahibinin Elite Enerji Sist. Elekt. ve Dış Tic. San. A.Ş. yönelik söz konusu iddiasının ehliyet
yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’nci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almakta olup; anılan maddenin gerekçesinde
“Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok
yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel
ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından
önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası
mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler
düzenlenmiştir.” hususlarına yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik
açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
…
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “ Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı
16.3’üncü maddesinde “16.3.1.Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip
edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a)Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup
olmadığını,
b)Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp
yapılmadığını,
c)Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe
ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik
açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun
bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2.Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte
görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek
aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate
alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklaması yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665
İhale komisyonu kararına göre ihaleye 4 isteklinin katıldığı, ihalede 2 isteklinin teklif
sunduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin yeterlik kriterlerini sağlamadığı gerekçesiyle
değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi yaklaşık maliyet tutarının üzerinde tespit edilen tek
geçerli teklif sahibi Elite Enerji Sist. Elekt. ve Dış Tic. San. A.Ş.nin ekonomik açıdan en
avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlenerek ihalenin üzerinde bırakılmasına karar
verildiği ve söz konusu kararın ihale yetkilisi tarafından onaylandığı anlaşılmıştır.
İdarece ve ihale komisyonunca alınan kararlar incelendiğinde; yaklaşık maliyetin ihale
komisyonunca yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi neticesinde eksik ve hatalı bir
hususun tespit edilmediği ve ihalenin bütçe ödenekleri de göz önünde bulundurularak Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 16.3’üncü maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca yaklaşık maliyet
tutarının üzerinde teklif sunan istekli üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ikincil mevzuatında açık ihale usulünde teklif
veren sayısına ilişkin bir sınırlamanın bulunmadığı ayrıca ihalede tekliflerin geçersiz kabul
edilen bir teklif tutarı uyarınca değerlendirilmesi yönünde bir usulün kamu ihale mevzuatında
bulunmadığı da anlaşılmaktadır.
Ayrıca 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesinin, tekliflerin yaklaşık
maliyete kıyasla çok yüksek olması, ödenek yetersizliği ya da Kanun’un temel ilkelerine
uygun olmayan durumların tespiti gibi durumlarda, ihalede verilmiş tüm teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etme hususunda idareye tanınan bir takdir yetkisi olarak değerlendirilmesinin
mümkün olduğu anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3’üncü maddesinde yer alan açıklamaya göre de
idarenin yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese edeceği ve
teklif fiyatlarının uygun bulunması veya uygun bulunmaması hususunda takdir yetkisine
sahip olduğu, yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte
görülmesi halinde sorumluluğun idareye ait olacağı anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, idarenin yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifleri uygun bulması veya
yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifleri uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar
verme hususunda takdir yetkisine sahip olduğu, yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin
kabul edilmesi durumunda sorumluluğun da idareye ait olduğu hususları göz önünde
bulundurulduğunda yetki ve sorumluluk idareye ait olmak üzere idarece tesis edilen işlemde
kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/055
: 24
: 18.12.2019
: 2019/UM.I-1665