Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Kilis Belediye Başkanlığı İtfaiye Müdürlüğü
/
2019/36326-42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli İtfaiye Aracı
Bilgi
İKN
2019/36326
Başvuru Sahibi
Volkan İtfaiye Araçları San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Kilis Belediye Başkanlığı İtfaiye Müdürlüğü
İşin Adı
42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli İtfaiye Aracı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
BAŞVURU SAHİBİ:
Volkan İtfaiye Araçları San. ve Tic. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kilis Belediye Başkanlığı İtfaiye Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/36326 İhale Kayıt Numaralı “42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli
İtfaiye Aracı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kilis Belediye Başkanlığı İtfaiye Müdürlüğü tarafından 25.02.2019 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli İtfaiye
Aracı” ihalesine ilişkin olarak Volkan İtfaiye Araçları San. ve Tic. A.Ş.nin 01.02.2019
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.02.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 20.02.2019 tarih ve 7757 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.02.2019
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/220 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede istenen aracın teslimat süresi ile ilgili
olarak yapılan düzenleme nedeniyle dünyada 3 firma tarafından üretimi gerçekleştirilen söz
konusu aracın kesinlikle imalatının yapılarak teslim edilmesinin mümkün olmadığı ve bu
hususu şikayet başvuruları kapsamında idareye bildirdikleri, söz konusu aracın özel imalat
tekniği ile imal edilmesinden dolayı stoklarda bulunmadığı, şasi firmaları ile yapmış oldukları
görüşmelerde (Man, Mercedes, Scania) siparişi müteakip 90-120 gün aralığında teslimatın
yapılacağının taraflarınca teyit edildiği, ayrıca bu araçların gelmesinden sonra en önemli
nokta olan üst yapı ile birlikte en erken 180-210 gün aralığında teslimatın yapılabildiği, daha
önce farklı İKN'li ihalelerde de belirlenen teslimat sürelerinin başvuruya konu ihalede
belirlenen 25-30 gün aralığındaki teslimat süresinden çok fazla olduğu, ayrıca İhale İlanı'nda
ve Sözleşme Tasarısı’nın 9.1'inci maddesinde sözleşmenin süresinin, işe başlama tarihinden
itibaren 25 takvim günü olarak, Teknik Şartname'nin 8.1'inci maddesinde "Sözleşmenin
imzalanmasından itibaren, en fazla 30 gün içinde araç teslim edilecektir." olarak düzenleme
yapılması nedeniyle söz konusu süreler açısından da tutarsızlık bulunduğu, ihaleyi
gerçekleştiren belediyenin başkanının görev yaptığı süre içerisinde söz konusu aracın alımı ile
ilgili bir girişimde bulunmadığı, 31 Mart 2019 yerel seçimlerine ilişkin belediye başkan
adaylarının açıklanmasının ardından mevcut belediye başkanının yeniden aday
olamayacağının anlaşıldığı, buna bağlı olarak seçimlere 65 gün kala ivedi bir şekilde ihaleye
çıkılıp özel imalat tekniği gerektiren dünyada 3 firmanın üretmiş olduğu böylesi önemli bir
aracın eşi benzeri görülmemiş bir süre (25-30 gün) aralığında seçimden önce ihale tarihi,
sözleşme tarihi ve teslim tarihi planlanarak tamamlanmak istenmesinin manidar olduğu,
yukarıda yer alan tüm bilgiler uyarınca itfaiye araçlarının talep edilen süre içerisinde imal,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
monte ve tedarik edilemeyeceğinin açık olduğu, ilgili firmalar ile görüşülerek yurtdışından
hazır itfaiye araçlarının getirilmesi için düzenleme yapılması durumunda ise ülke sanayisinin
rekabet koşulları nedeniyle satış ve satış sonrası hizmetlerde hem maddi hem de zaman
açısından ciddi zararlara uğrayacağı, diğer taraftan tasarruf ve rekabet ilkelerine uygun
hareket edilmesi kaydıyla ihtiyaçların yerli ürünlerden karşılanmasının büyük önem taşıdığı,
bu kapsamda 06.09.2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2011/13 sayılı
Başbakanlık Genelgesinin bulunduğu, ayrıca Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin
"Temel ilkeleri”nin de buna yönelik olduğu, taraflarınca yapılan üretimin yerli üretime
yönelik olduğu, itfaiye araçlarının Almanya menşeili "Rosenbauer İnternational A.G. (Metz)"
firmasından ithal edebilmek için bir takım düzenlemelerin yapıldığı, yurtiçinde yerli sanayi
tarafından üretilmekte olan bu aracın ihaleye girmemesi için süre ve bölge bazlı servis noktası
ile farklı düzenlemeler yapıldığının açıkça görüldüğü iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde
“İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin
belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve
teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler,
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
…
d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin
deneyimi gösteren belgeler,
e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla
ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla
ilgili deneyimi gösteren belgeler.
f) Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, Teknoloji Geliştirme
Bölgelerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya
uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi iş birliği
projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlara, yararlandıkları destekler
çerçevesinde yürüttükleri proje sonucu ortaya çıkan mal ve hizmetlerin ve bunlar dışında
özkaynaklarla geliştirilmiş ve değerlendirilmesi için gerekli usulleri Bilim. Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığınca belirlenen ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
tarafından Ar-Ge projesi neticesinde ortaya çıktığı belgelendirilen ürünlerin piyasaya arz
edilmesinden sonra proje sonucu ortaya çıkan hizmetler ile yerli malı belgesine sahip ürünler
için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Kurumca belirlenen esaslar çerçevesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
düzenlenen ve piyasaya arz tarihinden itibaren beş yıl süreyle kullanılabilecek olan belgeler.
3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve
kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler,
4) İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek için yeterli
sayıda ve nitelikte personel çalıştırdığına veya çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler,
…
6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat
ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,
7) İstekliye doğrudan bağlı olsun veya olmasın, kalite kontrolden sorumlu olan ilgili
teknik personel veya teknik kuruluşlara ilişkin belgeler,
8) İhale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren,
uluslar arası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından
verilen sertifikalar,
9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların
numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin
yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe
ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde
“Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale
komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla
tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif
zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan
zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır
bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının
usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici
teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca
imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan
belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen
değerlendirilmek üzere oturum kapatılır” hükmü,
Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale
komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve
değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı
olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında
değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin
uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu
ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını
değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece
belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici
teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve
teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı
değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini
belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup
olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir.
Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik
hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı 63’üncü maddesinde
“İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif eden
istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler esas alınır:
…
c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum
ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından
belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı
teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. Yerli yazılım
ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir.
…
e)* Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce
teklif edilen malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı
belgesi ile belgelendirilir.
f)* Ortak girişimlerin yerli istekli sayılabilmesi için bütün ortaklarının yerli istekli
olması gereklidir.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 14’üncü
maddesinde “(1) Alınacak malın teknik kriterleri ve özellikleri, ihale dokümanının bir parçası
olan teknik şartnamede düzenlenir. Teknik kriterlerin ve özelliklerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat
eşitliğini sağlaması zorunludur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal standart ve dengi uluslararası standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenleme yapılabilir. Ancak ulusal standardın bulunmaması
durumunda sadece uluslararası standart esas alınarak düzenleme yapılabilir.
(3) Teknik şartnamede, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmadığı veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmadığı hallerde, “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.
…
(5) Teknik şartnamede, alım konusu malın montajı ve satış sonrası servisi ile yedek
parçasının sağlanmasına yönelik düzenleme yapılabilir.
(6) Teknik şartnamenin hazırlanmasında, ürünlere ilişkin teknik mevzuatın
hazırlanması ve uygulanmasına dair mevzuat göz önünde bulundurulmalıdır.
(7) Teknik şartnamede yapılacak düzenlemelerin, ön yeterlik şartnamesinde veya idari
şartnamede ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak öngörülen mesleki ve teknik yeterlik
kriterleri ve belgeleriyle uyumlu olması gerekir.
(8) Teknik şartnamedeki düzenlemelerin; ihale komisyonu ile muayene ve kabul
komisyonunca yapılacak inceleme ve değerlendirmelerde tereddüt oluşturmayacak şekilde
açık olması gerekir.
…
(12) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, alınacak malın
özelliğinin gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik
şartname, Kanun hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına
hazırlattırılabilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 27’nci maddesinde ise “(1)
Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak
üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
…
ç) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren
belgelerin istenilmesi durumunda; iş deneyimini gösteren belgelerle birlikte alım konusu işe
ilişkin üretim kapasite raporunun da istenilmesi zorunludur. Aday veya isteklinin, bu iki
belgeden birini sunması yeterlidir.
d) Makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler ile kapasite raporu, kalite yönetim
sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, ilgili meslek odaları tarafından düzenlenen
imalat yeterlik belgesi ile hizmet yeterlilik belgesi sadece özel imalat süreci gerektiren mal
alımı ihalelerinde istenebilir. Bu belgelerden makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler
hariç diğerleri, alım konusu mala veya işe yönelik olarak düzenlendiğinin saptanması
durumunda istenebilir.
e) İdare tarafından alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin
alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik
kriteri olarak düzenlenebilir.
f) Alım konusu malın piyasaya arzı için zorunlu olan izin veya benzeri belgeler,
ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak istenebilir. Bu belgelerin yeterlik belgesi olarak
istenilmemesi durumunda, teknik şartnamede veya sözleşme tasarısında bu belgelerin
muayene ve kabul aşamasında sunulmasına yönelik düzenleme yapılması zorunludur.
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
h) Alım konusu malın özelliği göz önünde bulundurularak, satış sonrası servis, bakım
ve onarım hizmetlerine yönelik düzenleme yapılabilir.
…
i) İdareler tarafından, alımın niteliği ve bu Yönetmelikteki düzenlemeler esas alınarak,
istenilmesi idarenin takdirinde bulunan ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterlik
belgelerine yönelik düzenleme yapılabilir…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 37’nci maddesinde “(1)
İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve
yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme
kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri
tamamlanan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
b) Devredilen işlerde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla,
ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri
tamamlanan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
istenilmesi zorunludur.
(2) Aday veya istekli tarafından; kesin kabul tarihi, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale
veya son başvuru tarihi arasında olan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeler de
sunulabilir ve bu belgeler birinci fıkra kapsamında değerlendirilir…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Satış sonrası servis, bakım ve onarım hizmetleri ile yedek parça
sağlanması” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Alım konusu malın özelliği göz önünde
bulundurularak, satış sonrası servis, bakım ve onarım hizmetlerine yönelik düzenleme
yapılabilir. Bu hizmetlerin, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi halinde ilgili
mevzuat esas alınarak aday veya istekli tarafından sunulacak belgeler ve kriterler, ön yeterlik
şartnamesinde veya idari şartnamede belirtilir.
(2) İş ortaklığında ortaklardan biri, birkaçı veya tümü ortaklık oranlarına
bakılmaksızın birinci fıkrada belirtilen yeterlik kriterini sağlayabilir. Konsorsiyumların
katılabileceği ihalede, işin uzmanlık gerektiren kısımları göz önünde bulundurularak, satış
sonrası servis, bakım ve onarım hizmetlerine yönelik düzenleme her bir kısım için ayrı ayrı
yapılır. Konsorsiyum ortaklarından her biri, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği kısım
için istenilen yeterlik kriterini sağlamak zorundadır.
(3) Alım konusu malın özelliğine göre, satış sonrası malın yedek parçasının
sağlanmasına yönelik düzenleme yapılabilir. Ancak bu husus, ihaleye katılımda yeterlik kriteri
olarak düzenlenemez. Yüklenici tarafından malın yedek parçasının sağlanması, sözleşmenin
uygulanması aşamasında yerine getirilecek bir yükümlülük olarak teknik şartname ve/veya
sözleşme tasarısında düzenlenir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması”
başlıklı 61’inci maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alımı
ihalelerine sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir. Ayrıca
sadece yerli isteklilerin katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden yerli istekliler lehine
% 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.
(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler
lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine
tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.
(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal
kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat
avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Ancak, birbirini
tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir
kısımda yer verilebilir. Kısmi teklife açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya
tamamında yerli malı teklif eden istekliler lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat
avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif
etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için teklif ettikleri bedele, kendi teklif
bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat avantajı oranı esas alınarak
hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.
(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak
belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif
bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki
isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri
üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır.
(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili
sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine
%
15 oranında fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat
avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal
alımı ihalelerinde uygulanacaktır. Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de %15
oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir.
(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi
ile belgelendirilir.” hükmü,
06.09.2011 tarih ve 28046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/13 sayılı
Başbakanlık Genelgesi’nde “Tasarruf ve rekabet ilkelerine uygun hareket edilmesi kaydıyla,
ülkemiz ihtiyaçlarının yerli ürünlerden karşılanması ekonomimiz açısından büyük önem
taşımaktadır.
Bu çerçevede, mevzuatımızda yerli ürün kullanımına yönelik mevcut hükümlerin
uygulanmasına özen gösterilmesine ilave olarak, kamu kurum ve kuruluşlarınca
gerçekleştirilecek mal alımlarına ilişkin uygulamalarda;
1. Teknik şartnamelerde Türkiye’de üretilen ürünlerin teklif edilmesini engelleyen
düzenlemelerin yapılmaması,
2. Kamu ihale mevzuatına aykırı olarak, isteklilerin ithal ürün ya da belirli bir ülkenin
malını teklif etmesine yönelik düzenlemelerin yapılmaması,
3. Ürünlere ilişkin olarak yabancı belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve
zorunlu olmayan belgelerin ihale dokümanlarında aranmaması,
4. İthal ürün teklif eden isteklilerin yurt dışında mal teslim edebilmelerine imkan
tanınması durumunda, teslim yeri, navlun, gümrük ve vergi giderleri gibi unsurların
tekliflerin değerlendirilmesinde nasıl dikkate alınacağına dair ihale dokümanlarında
düzenlemelerin yapılması,
5. İthal ürün teklif eden isteklilere mal tesliminden önce akreditif açılarak ön ödeme
yapılmasına imkân tanınması durumunda, Türkiye’de üretilen ürünleri teklif eden isteklilere
de avans ödemesi yapılmasına yönelik ihale dokümanlarında düzenleme yapılması,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
hususlarının dikkate alınarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımlar ile
Devlet Malzeme Ofisinden gerçekleştirilecek alımlarda öncelikli olarak Türkiye’de üretilen
ürünlerin tercih edilmesini ve kamu kurum ve kuruluşları yöneticilerinin bu konuda gereken
duyarlılığı göstermelerini önemle rica ederim.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu malın; a) Adı: 42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli
İtfaiye Aracı …c) Miktarı ve türü: 1 Adet 42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı
Merdivenli İtfaiye Aracı…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “ İhalenin yabancı isteklilere açıklığı ve yerli malı teklif edenler
lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale, yeterlik kriterlerini
taşıyan yerli ve yabancı tüm isteklilere açıktır. Yerli malı teklif eden istekliye ihalenin
tamamında % 15 (yüzde on beş ) oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Yerli malı teklif eden
isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif ettiği mala/mallara ilişkin yerli
malı belgesini/belgelerini sunması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde yer alan tablo
aşağıdaki gibidir.
Sıra No Açıklama
42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı
Merdivenli İtfaiye Aracı
Birimi
Miktarı
1
1
adet
Başvuruya konu ihalede 7 adet ihale dokümanı alındığı, 28.02.2019 tarihinde
oyçokluğu ile alınan ve ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararına göre, ihaleye 1
isteklinin teklif sunduğu ve söz konusu isteklinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı
teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
İhale komisyonu kararına karşı oy kullanan üyelerin gerekçelerinin ise “…İhale
dokümanı incelendiğinde; dokümanda ihtiyaç duyulan malın teslim süresinin 25 gün olarak
belirlendiği, isteklilerin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde teknik servislerinin bulunması
hususunun düzenlendiği tespit edilmiştir. İdarenin teknik servis ve teslim süresi ile ilgili her ne
kadar düzenleme yapma yetkisi bulunsa da bu düzenlemelerin ihaleye katılımı engelleyecek
nitelikte olmaması, kabul edilebilir ve haklı gerekçelerle bu düzenlemelerin yapılması
gerekmektedir. Ayrıca ihale dokümanını yedi isteklinin satın aldığı, bu isteklilerden üçünün
ihale dokümanına itiraz ettiği, bir isteklinin ise ihaleye teklif verdiği görülmektedir. Bu
durumun asıl nedeni ise yukarıda açıklanan nedenlerdir.
Yukarıdaki açıklamalar neticesinde; ihalede belirlenen malın teslim süresinin 25 gün
olarak belirlenmesi ve isteklilerin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde teknik servislerinin
bulunması zorunluluğunun bulunması hususları rekabet şartlarının sağlanamaması sonucu
doğurmaktadır. İhaleye ilişkin itiraz sayısının fazla olması, yedi istekliden yalnızca birinin
teklif vermesi ve verilen teklif tutarının yaklaşık maliyete çok yakın olması hususları rekabetin
sağlanamadığının göstergesidir. Bu nedenlerle ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir.”
yönünde olduğu görülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin açık ihale usulü ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
edildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 63’üncü maddesinde yapılan değişiklik ikincil
mevzuata 16/08/2014 tarihli ve 29090 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mal Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 61’nci maddesine ilişkin değişiklik ile aktarılmış, bu çerçevede
her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri
listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine %15 oranında
fiyat avantajı sağlanması zorunlu kılınmış, zorunlu fiyat avantajı uygulamasının, ilanı veya
duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal alımı ihalelerinde uygulanacağı
hükme bağlanmıştır.
2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile kamu alımlarında öncelikli olarak
Türkiye’de üretilen ürünlerin tercih edilmesini amaçlamakta olup, bu çerçevede idarelerce
yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajının sağlanması hususunun ihale ilanı ve
idari şartnamelerde düzenleme yapılırken dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla idarece incelemeye konu alımda yerli malı teklif eden istekliye ihalede
%15 oranında fiyat avantajı uygulanacağına yönelik yapılan düzenlemede ilgili mevzuata
aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, doküman düzenlemelerine göre ihale konusu işin kapsamının “1 adet
42 Metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli İtfaiye Aracı” alımı olduğu ve araca
ilişkin kamu ihale mevzuatı uyarınca özel imalat süreci gerektiren mal alımlarında istenmesi
mümkün olan bir takım yeterlik belgelerinin istenildiği ve idarece ihale konusu alıma ilişkin
olarak “İlimiz imar planında, 10 kat ve üzeri yapılaşma izni bulunan bölgelerde meydana
gelebilecek yangın ve arama kurtarma faaliyetlerine kullanılacak uygun aracın Belediyemiz
envanterinde bulunmaması nedeniyle 42 metre tam otomatik hidrolik mafsallı merdivenli
itfaiye aracı alınması gerekmektedir.” şeklinde gerekçe raporu oluşturulduğu görülmüştür.
Kurum tarafından daha önce gerçekleştirilen incelemeler kapsamında Ekonomi
Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nden ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı Gümrükler
Genel Müdürlüğü’nden Türkiye’de üretilecek itfaiye aracı vb. araçların imalatında
kullanılacak malzeme, parça ve ekipmanların yurt dışından ithal edilecek olması durumunda,
ithalat sürecine ilişkin ilgili mevzuatta asgari süreler (gümrük, izin vb. durumlar) bulunup
bulunmadığı, varsa bu sürelerin kaç güne tekabül ettiğine ilişkin bilgi istenilmiştir.
Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nün 09.05.2018 tarih ve 59335903 - 249
– E.48940 sayılı cevabi yazısında “…ithalata ilişkin hususlar 31.12.1995 tarihli ve 22510
mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 95/7606 sayılı İthalat Rejimi Kararı ve yine aynı
Resmi Gazete'de yayımlanan İthalat Yönetmeliği ve daha sonra yıllar itibariyle yenilenen
İthalat Tebliğleri ile düzenlenmiş bulunmakladır.
Yukarıda anılan Kararın,
5’inci Maddesinde, Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan ve
bitki sağlığının korunması veya sınai ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili
mevzuat hükümleri çerçevesinde alman önlemlerin kapsamı dışındaki malların ithali
serbesttir.
6’ıncı maddesinde, ithalat bedellerinin ödenmesi, kambiyo mevzuatı hükümlerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
tabidir.
hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca, 31.12.2017 tarihli ve 30287 4. Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
2017/11168 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki İthalat Rejimi Kararına Ek Kararın
5. Maddesinde, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 2’nci
maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından serbest dolaşıma giriş rejimi
kapsamında yapılacak ithalata ilişkin gümrük beyannamesinin tescilinde Ekonomi
Bakanlığının (İthalat Genel Müdürlüğü) izni aranır.
6’ncı maddesinde, İlgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülükler ile istisnai hükümler
saklı kalmak kaydıyla, 5 inci madde kapsamında verilen izinler diğer mevzuat kapsamında
alınması gereken izin ve belgelerin yerine geçmez.
7 inci maddesinde, 5 inci maddede belirtilen hususlara ilişkin muafiyetler, istisnalar,
usul ve esaslar Ekonomi Bakanlığınca yayımlanacak tebliğler ile belirlenir.
hükümleri vaz edilmiştir.
Daha sonra, 16.2.2018 tarihli ve 30334 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2018/2
sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşları Taralından Yapılacak İthalatta Alınacak İzin Hakkında
Tebliğ 1/3/2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girerek uygulama başlamıştır.
Yukarıda sözü edilen ithalat mevzuatlarında, itfaiye aracı vb. araçların imalatında
kullanılacak malzeme, parça ve ekipmanların ithalatına ilişkin olarak tespit edilmiş herhangi
bir süre bulunmamaktadır…” açıklaması,
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 08.05.2018 tarih ve
20117910-622.01–E.00034185249 sayılı cevabi yazısında “…İthalat Rejim Kararının 8 inci
maddesinde belirtildiği üzere, Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca vergi numarası verilen
her gerçek ve tüzel kişi ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma
yetkisi tanınan kişiler ortaklıkları ithalat işlemlerini yürütebilirler.
Ayrıca, Türkiye Gümrük Bölgesinin kara suları veya hava sahasından gümrük bölgesi
içinde durmaksızın geçen taşıt araçları ile taşınan eşya hariç olmak üzere, Türkiye Gümrük
Bölgesine getirilen eşya için özet beyan verilir. Özet beyan, eşyanın Türkiye Gümrük
Bölgesine getirilmesinden önce verilir. Özet beyan kapsamındaki eşyaya, gümrükçe
onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek, buna ilişkin işlemler; denizyolu ile gelen
eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren 45 gün, diğer bir yolla gelen eşya için, özet
beyanın verildiği tarihten itibaren 20 gün içinde tamamlanır…” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda ifade edilen Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nün cevabi
yazısında, ithalat mevzuatlarında, itfaiye aracı vb. araçların imalatında kullanılacak malzeme,
parça ve ekipmanların ithalatına ilişkin olarak tespit edilmiş herhangi bir süre bulunmadığı
açıklaması yer almaktadır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün
cevabi yazısında ise Türkiye Gümrük Bölgesinin kara suları veya hava sahasından gümrük
bölgesi içinde durmaksızın geçen taşıt araçları ile taşınan eşya hariç olmak üzere, Türkiye
Gümrük Bölgesine getirilen eşya için özet beyan verildiği, özet beyan kapsamındaki eşyaya,
gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek, buna ilişkin işlemlerin; denizyolu
ile gelen eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren 45 gün, diğer bir yolla gelen eşya
için, özet beyanın verildiği tarihten itibaren 20 gün içinde tamamlandığı açıklamasına yer
verilmiştir.
Öte yandan, “sözleşme süresi 25 takvim günü olan başvuruya konu ihalede, ülkemizin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
sahip olduğu sanayi ve üretim kapasitesi ve ihaleye ait Teknik Şartname düzenlemeleri de
gözönünde bulundurulduğunda, imalat teslim süresinde anılan aracın üreticisi tarafından
imal edilip teslimata hazır hale getirilebilmesinin mümkün olup olmadığı”na ilişkin olarak
18.03.2019 tarih ve E.2019/5568 sayılı Kurum yazısı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından,
28.03.2019 tarih ve E.2019/6484 sayılı Kurum yazısı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Başkanlığından bilgi ve belge talep edilmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının cevabi yazısında “42 metre tam otomatik hidrolik
mafsallı merdivenli itfaiye aracının imalat teslim süresinde anılan aracın üreticisi tarafından
imal edilip teslimata hazır hale getirilebilmesinin mümkün olup olmadığı bilgisine ve bu
hususlara dayanak olarak kullanılabilecek belgelere ihtiyaç duyulduğunu belirten ilgide
kayıtlı yazınız ve eki Bakanlığımız mevzuatı çerçevesinde incelenmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 29 uncu maddesinde “Araçların yapım ve
kullanma bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyması zorunludur. Yapım
safhasında, araçların Tip Onayı Yönetmeliği ile buna bağlı diğer yönetmeliklerin
çıkarılmasına Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Buna ek olarak; 10/07/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1
No’lu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 385 inci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile Bakanlığımıza “Sanayi politika ve stratejilerinin
belirlenmesi amacıyla çalışmalar yapmak, sanayi ürünlerine yönelik idari ve teknik
düzenlemeleri hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak, sanayi işletmelerinin sicilini tutmak,
sanayi istatistikleri ve analizleri üretmek” ve 388 inci maddesinin (g) bendi ile “Araçların
karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uygun üretilmesi için gerekli teknik düzenlemeleri
hazırlamak ve uygulamaya koymak, araçların teknik düzenlemelere uygunluğunu
belgelendirmek veya belgelendirilmesini sağlamak” görevleri verilmiştir.
Bu kapsamda; araç ve aksam/sistemlerine ilişkin tip onay mevzuatı Bakanlığımızca
yayımlanarak uygulamaya konulmakta olup, 28/06/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmi
Gazete’de Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT)
yayımlanmıştır. Söz konusu Yönetmeliğin 1 inci maddesinin 4 üncü fıkrası gereği itfaiye
hizmetlerinde kullanılmak üzere tasarımlanmış ve imal edilmiş araçlar için, 3/3/2009 tarihli
ve 27158 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Makina Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT) ile
bu Yönetmeliğin hükümlerine uyulması şartı ile tip onayı veya münferit onay isteğe bağlı
bırakılmıştır. Bununla birlikte, itfaiye araçları genel olarak çok aşamalı imalat yöntemi ile
üretilmekte, yani temel araç üreticisi tarafından üretilen çıplak şasi araçlar üstyapı imalatçısı
tarafından tamamlanarak itfaiye aracı haline gelmektedir. Dolayısıyla, bir itfaiye aracı en az
iki imalatçının (temel araç imalatçısı ve üstyapı imalatçısı) yaptığı işlemler sonucunda
üretilmektedir.
Bu bağlamda; araçların üretim sürelerine ilişkin Bakanlığımızda herhangi bir veri
bulunmamakla birlikte, araçların üretim süreleri firmaların imkan ve kabiliyetlerine (üretim,
süreç planlaması, makine-teçhizat altyapısı ve teknoloji seviyesi, otomasyon durumu, nitelikli
insan gücü kaynağı, v.b) ve imalat yöntemine (tek veya çok aşamalı imalat vb.) göre değişiklik
gösterebilecek olup, konunun bu hususların yanı sıra yurt içi sanayimizin desteklenmesine
yeterli
imkan
sağlanması
boyutuyla
da
ele
alınmasında
fayda
olduğu
değerlendirilmektedir.Bilgilerinizi rica ederim.” ifadelerine,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanlığının cevabi yazısında ise “…İlgi
yazınızdaki EN 14043 Otomatik Merdivenli Araç ve EN 1846 İtfaiye Araçları normlarına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
uygun olarak 42 metre Tam Otomatik Hidrolik Mafsallı Merdivenli İtfaiye Aracının 25 takvim
gününde imal edilip teslimata hazır hale getirilip getirilmeyeceği hususunda Birliğimizde
bilgi bulunmamaktadır...” ifadelerine yer verilmiştir.
İdarelerin ihtiyaçlarını belirleme noktasında takdir yetkisinin bulunduğu ve idarelerce
ihtiyaçların temini açısından ihale dokümanında düzenlemeler yapılabileceği, ancak idarelere
tanınan takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile
sınırlı olduğu açıktır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusunun
özel imalat tekniği gerektiren bir mal alımı olduğu görülmekte, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı’nın cevabi yazısından ise itfaiye araçlarının genel olarak çok aşamalı imalat süreci
ile üretildiği, bir başka anlatımla temel araç üreticisi tarafından üretilen çıplak şasi araçların
üstyapı imalatçısı tarafından tamamlanarak itfaiye aracı haline getirildiği, dolayısıyla bir
itfaiye aracının en az iki imalatçının (temel araç imalatçısı ve üstyapı imalatçısı) belirli
prosedürlere tabi tutulan özel bir üretim süreci sonucunda gerçekleştirdiği işlemler ile imal
edildiği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin idareye sunduğu şikâyet dilekçesinde “aracın özel imalat tekniği ile
imal edilmesinden dolayı stoklarda bulunmadığı, şasi firmaları ile yapmış oldukları
görüşmelerde (Man, Mercedes, Scania) siparişi müteakip 90-120 gün aralığında teslimatın
yapılacağının taraflarınca teyit edildiği, ayrıca bu araçların gelmesinden sonra en önemli
nokta olan üst yapı ile birlikte en erken 180-210 gün aralığında teslimatın yapılabildiği”
yönünde iddialarının yer aldığı, ancak idarenin şikâyet başvurusu üzerine aldığı kararda ihale
konusu malın 25 gün içerisinde teslim edilemeyeceği iddiasına yönelik değerlendirme
yapılmadığı görülmektedir.
Söz konusu tespitler ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınan görüş çerçevesinde,
özel imalat gerektiren çok aşamalı imalat süreci içeren ihale konusu itfaiye aracının teslim
süresine ilişkin olarak şikâyet başvurusu sürecinde söz konusu itfaiye aracının teslim
süresinin tespitine dayanak teknik gerekçeler belirtilerek şikayet konusu hususun açıklığa
kavuşturulması imkanı bulunmasına rağmen idarece verilen cevapta teslim süresinin yeterli
olduğunu gösteren somut bir veri sunulmadan ve ayrıntılı bir açıklama yapılmadan
başvurunun reddedildiği göz önüne alındığında malın teslim süresine ilişkin yapılan
düzenlemelerin uygun olmadığına yönelik iddia yerinde görülmüştür.
Ayrıca İhale İlanı ile ihale dokümanı incelendiğinde, malın teslim süresine yönelik
aşağıda yer verilen düzenlemeler arasında uyumsuzluk bulunduğu tespit edilmiştir.
İhale İlanı’nın 2’nci maddesinin (c) bendinde ihale konusu malın teslim tarihine
ilişkin olarak “Aracın teslim yeri Kilis Belediyesi İtfaiye Müdürlüğüdür. Aracın İdarenin
uygun göreceği teslim yerine kadar, yüklenicinin şoförleri tarafından getirilecektir.
Sözleşmenin imzalanmasını müteakip alımı yapılacak olan mal teknik şartnameye uygun
olarak 25 gün içerisinde teslim alınacaktır.” düzenlemesine,
Teknik Şartname’nin “Teslim Süresi” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1.Sözleşmenin
imzalanmasından itibaren, en fazla 30 gün içinde araç teslim edilecektir...” düzenlemesine,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1.
Sözleşmenin süresi, ise başlama tarihinden itibaren 25takvim günüdür.” düzenlemesine,
Sözleşme Tasarısının 10’uncu maddesinde “Malın/İşin teslim alma şekil ve şartları ile
teslim programı
10.1. Malın teslim edilme/işin yapılma yeri veya yerleri
…
10.2. İşe başlama tarihi
10.2.1. Sözleşmenin imzalanmasına müteakip işe başlanacaktır.
10.3. Teslim programı ve teslim tarihi
10.3.1. Aracın teslim yeri Kilis Belediyesi İtfaiye Müdürlüğüdür. Aracın İdarenin
uygun göreceği teslim yerine kadar, yüklenicinin şoförleri tarafından getirilecektir.
Sözleşmenin imzalanmasını müteakip alımı yapılacak olan mal teknik şartnameye uygun
olarak 25 gün içerisinde teslim alınacaktır.
10.4. Teslim programında değişiklik
10.4.1. Yüklenici, İdarece onaylanmış teslim programına uymak zorundadır. Ancak
zorunlu hallerde İdarenin uygun görüşü ile teslim programında değişiklik yapılabilir. İdarece
onaylanan bir süre uzatımı bulunduğu takdirde, yüklenici bu hususun kendisine tebliği
tarihinden başlamak üzere beş iş günü içinde yeni duruma göre bir teslim programı
düzenlemek zorundadır.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
İhale İlanı’nda ve Sözleşme Tasarısı’nda sözleşmenin imzalanmasını müteakip alımı
yapılacak olan malın teknik şartnameye uygun olarak 25 gün içerisinde teslim alınacağının
düzenlendiği,
Teknik Şartname’de ise sözleşmenin imzalanmasından itibaren, en fazla 30 gün içinde
aracın teslim edileceğine yönelik düzenleme yapıldığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde teslim
süresine ilişkin düzenlemeler arasında çelişki bulunduğu ve bu durumun aracın teslim
süresine ilişkin belirsizlik yaratacağı ve söz konusu belirsizliğin sözleşmenin yürütülmesi
aşamasında idare ve yüklenici arasında ihtilafa neden olabilecek nitelik taşıdığı anlaşılmış
olup, başvuru sahibinin aracın teslim süresi ile ilgili doküman düzenlemelerine yönelik
iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, servis istasyonu ile ilgili ihale dokümanı düzenlemeleri aşağıdadır.
İhale İlanı’nın “Satış sonrası servis, bakım ve onarıma ilişkin belgeler” başlıklı
4.3.2’nci maddesinde “Ekipman ile alakalı üretici firmanın onayladığı , bu işi yaptığına dair,
en az bir tane Bölge Servis(Güneydoğu Anadolu Bölgesi) İstasyonu olacaktır. Servis
istasyonunun aşağıdaki belgeleri olmak zorundadır.
Servis istasyonunun 4760 sayılı Kanununun 2 nci maddesinin (I) numaralı fıkrası ve
(II) sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (I/B/4) bölümü uyarınca, Kanuna ekli (II) sayılı
liste kapsamındaki taşıtların tadilatını veya bu taşıtlarla ilgili ek imalat yaptığını gösterir
sanayi sicil belgesi olmalıdır.
Servis istasyonunun faaliyet belgesi olmalıdır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
Servis istasyonunun herhangi bir idare nezdinde referans ve iş bitirme belgesi
olmalıdır.
Servis istasyonunun üstyapı yaptığına dair Maliye Bakanlığı’ ndan almış muafiyet
belgesi olmalıdır.
Bu belgeler teklif dosyasına konulacaktır.” düzenlemesine,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu
belgelerin taşıması gereken kriterler
…
7.5.3.5.
Ekipman ile alakalı üretici firmanın onayladığı , bu işi yaptığına dair, en az bir tane
Bölge Servis(Güneydoğu Anadolu Bölgesi) İstasyonu olacaktır. Servis istasyonunun aşağıdaki
belgeleri olmak zorundadır.
Servis istasyonunun 4760 sayılı Kanununun 2 nci maddesinin (I) numaralı fıkrası ve
(II) sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (I/B/4) bölümü uyarınca, Kanuna ekli (II) sayılı
liste kapsamındaki taşıtların tadilatını veya bu taşıtlarla ilgili ek imalat yaptığını gösterir
sanayi sicil belgesi olmalıdır.
Servis istasyonunun faaliyet belgesi olmalıdır.
Servis istasyonunun herhangi bir idare nezdinde referans ve iş bitirme belgesi
olmalıdır.
Servis istasyonunun üstyapı yaptığına dair Maliye Bakanlığı’ ndan almış muafiyet
belgesi olmalıdır.
Bu belgeler teklif dosyasına konulacaktır.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Ayrıca anılan Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde “İsteklinin teklifi kapsamında
sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.” düzenlemesinin de yer aldığı, bu
kapsamda Teknik Şartname’de isteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği belirtilen
belgeler var ise söz konusu belgelerin de ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak isteklilerce
ve idarece dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu kapsamda yine servis istasyonuna yönelik olarak,
Teknik Şartname’nin “Satış sonrası servis hizmetleri” başlıklı 9’uncu maddesinde
“9.1. İmalatçının/İsteklinin İdaremiz Bölgesinde (Güneydoğu Anadolu Bölgesi) en az 1 adet
servis istasyonu olacak ve bunu 12681 Hizmet Yeterlilik Belgesi ile belgeleyecektir.
9.2.
Servis istasyonunun aşağıdaki belgeleri olacak ve teklif ile birlikte verilecektir;
92.1. Servis istasyonuna ait ISO 14001: 2015 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi,
92.2. Servis istasyonuna ait ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi,
92.3. Servis istasyonuna ait OHSAS 18001: 2014 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim
Sistemi Belgesi,
92.4. Servis istasyonunun 4760 sayılı Kanununun 2 nci maddesinin (I) numaralı
fıkrası ve (II) sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (I/B/4) bölümü uyarınca, Kanuna ekli
(II) sayılı liste kapsamındaki taşıtların tadilatını veya bu taşıtlarla ilgili ek imalat yaptığını
gösterir sanayi sicil belgesi olmalıdır.
92.5. Servis istasyonunun herhangi bir idare nezdinde iş bitirme belgesi olmalıdır.
92.6. Servis istasyonunun herhangi bir üstyapı yaptığına dair en az 5 tane ( 5 yıl
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
içinde) iş bitirme belgesi olmalıdır.
92.7. Servis istasyonunun üstyapı yaptığına dair Maliye Bakanlığı’ ndan almış
muafiyet belgesi olmalıdır.
92.8. Servis istasyonuna ait Faaliyet Belgesi,
9.3.
Servis istasyonu, olası bir arıza durumunda araca/araçlara en geç 48 saat
içinde müdahale edilecektir.
9.4.
Garanti süresi veya sonrasında kullanılacak tüm parçalar orijinal olacaktır.”
düzenlemesine yer verildiği de görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde, idarelerce, mesleki ve teknik
yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak istenecek bilgi ve belgelerin ve kriterlerin neler
olduğunun hüküm altına alındığı görülmüştür. Diğer taraftan alım konusu malın özelliği göz
önünde bulundurularak, satış sonrası servis, bakım ve onarım hizmetlerine yönelik düzenleme
yapılabileceği, ayrıca teknik şartnamede yapılacak düzenlemelerin, ön yeterlik şartnamesinde
veya idari şartnamede ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak öngörülen mesleki ve teknik
yeterlik kriterleri ve belgeleriyle uyumlu olması gerektiği, teknik şartnamedeki
düzenlemelerin; ihale komisyonu ile muayene ve kabul komisyonunca yapılacak inceleme ve
değerlendirmelerde tereddüt oluşturmayacak şekilde açık olması gerektiği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin 7.5.3.5’inci maddesinde, ekipman ile alakalı üretici firmanın
onayladığı, bu işi yaptığına dair, en az bir tane Bölge Servis (Güneydoğu Anadolu Bölgesi)
istasyonu olması istenirken,
Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde, imalatçının/isteklinin idarenin bölgesinde
(Güneydoğu Anadolu Bölgesi) en az 1 adet servis istasyonu olmasının ve bunu 12681 Hizmet
Yeterlilik Belgesi ile belgelemesinin istenildiği görülmüş, dolayısıyla düzenlemelerin birbiri
ile uyumlu olmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca İdari Şartname ve Teknik Şartname karşılaştırıldığında birbirinden farklı
belgelerin (ISO 14001:2015, ISO 9001:2015, OHSAS 18001: 2014 vb.) ve birbiri ile aynı
veya benzer (ilgili muafiyet belgesi, faaliyet belgesi ve sanayi sicil belgesi vb.) bir takım
yeterlik belgelerinin de düzenlendiği görülmüştür.
Diğer taraftan, servis istasyonu ile ilgili yukarıda ifade edilen hususların yanı sıra;
İdari Şartname’nin 7.5.3.5’inci maddesinde “…Servis istasyonunun herhangi bir
idare nezdinde referans ve iş bitirme belgesi olmalıdır…” şeklinde ve Teknik Şartname’nin
9’uncu maddesi kapsamında “…92.5.Servis istasyonunun herhangi bir idare nezdinde iş
bitirme belgesi olmalıdır.
92.6. Servis istasyonunun herhangi bir üstyapı yaptığına dair en az 5 tane ( 5 yıl
içinde) iş bitirme belgesi olmalıdır.” şeklinde düzenlemelere yer verilerek, satış sonrası servis
hizmetleri ile ilgili olarak iş deneyimine yönelik birbiri ile çelişen düzenlemeler yapıldığı,
ayrıca ihaleye katılan isteklilere ait iş deneyiminin yanı sıra servis hizmeti verecek istasyonun
da iş deneyimi koşulunun arandığı görülmüş olup, bu koşulun sağlandığının teklif dosyası
kapsamında sunulacak belgeler ile tevsik edilmesinin öngörülmesinin ihaleye katılımı
kısıtladığı ve söz konusu düzenlemelerin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna
varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/020
: 39
: 18.04.2019
: 2019/UM.I-504
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, işin süresi, aracın teslim süresi ve servis
istasyonu ile ilgili doküman düzenlemelerinin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı
anlaşıldığından, ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.