2019/UY.I-1127 - Kamu İhale Kararı - Fabrikamız Küspe Havuzu Zemini Beton Kaplama Yapılması

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/042

: 51

: 11.09.2019

: 2019/UY.I-1127

BAŞVURU SAHİBİ:

Emir Grup Madencilik Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü Burdur Şeker Fabrikası Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/346912 İhale Kayıt Numaralı “Fabrikamız Küspe Havuzu Zemini Beton Kaplama

Yapılması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü Burdur Şeker Fabrikası Müdürlüğü

tarafından 29.07.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Fabrikamız Küspe

Havuzu Zemini Beton Kaplama Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Emir Grup Madencilik

Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 19.08.2019 tarihinde yaptığı şikâyet

başvurusunun, idarenin 21.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince

26.08.2019 tarih ve 35440 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.08.2019 tarihli dilekçe ile

itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/961 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin, teklif zarfı içerisinde birden fazla

teklif çıktığı gerekçesiyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (b) bendi

kapsamında değerlendirme dışı bırakıldığı, ikinci teklif mektubunun başka bir işe ilişkin

olduğu ve başka bir idareye hitaben düzenlendiği, söz konusu ikinci teklifin sehven teklif

zarfı içerisine konulduğu, ikinci teklif mektubunun gerek farklı idareye hitaben düzenlenmiş

olması gerekse başka bir ihaleye ilişkin olması karşısında isteklileri tereddüde düşürecek

nitelikte olmadığı gibi ihale kararını etkileyecek nitelikte de olmadığı, geçerli bir teklif olma

özelliği taşımayan ikinci teklifin sonradan doldurulmasının, kazıntı yapılarak değiştirilip

kullanılmasının mümkün olmadığından ihalenin hiçbir aşamasında ihale kararını

etkileyebilecek bir durumun bulunmadığı, idarece ihale kararını etkilediğine dair hangi somut

durumun oluştuğunun açıkça ortaya konulması gerektiği, Türk Ceza Kanunu uyarınca cezai

müeyyidelerin her türlü şüpheden uzak, kesin ve kanıtlanabilir delilerle ispatlanması gerektiği

iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı

10’uncu maddesinin 4’üncü fıkrasında “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı

bırakılır:

… j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/042

: 51

: 11.09.2019

: 2019/UY.I-1127

edilen.

… Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak

sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname

sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik

eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale

dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde

aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle

veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.

b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde

bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.

c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs

etmek.

d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi

veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla

teklif vermek.

e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü

Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci

maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya

davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale

yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise

altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler

dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı

verilir…” hükmü yer almaktadır.

4734 sayılı Kanun’un; 17’nci maddesinde ihalelerde yasak fiil veya davranışların neler

olduğu beş bent halinde sayılmış, 10’uncu maddesinde yasak fiil veya davranışlar işleyenlerin

ihale dışı bırakılacağı belirtilmiş, 58’inci maddesinde ise ihalelerde 17’nci maddede belirtilen

yasak fiil ve davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin fiil veya davranışın özelliğine göre

bir yıldan iki yıla kadar bütün kamu kurum ve kuruluşların ihalelerine katılmaktan

yasaklanacağı hükme bağlanmıştır.

Anahtar teslim götürü bedel üzerinden teklif alınan başvuruya konu ihalede, başvuru

sahibi tarafından sunulan teklif zarfından iki adet anahtar teslim götürü bedel teklif

mektubunun çıktığı, bu mektuplardan birinin inceleme konusu ihaleye ilişkin olduğu

(29.07.2019 tarihli ve 2019/346912 İKN’li “Fabrikamız Küspe Havuzu Zemini Beton

Kaplama Yapılması İşi) ve teklif bedelinin 248.000 TL olduğu, diğer teklif mektubunun

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) Anadolu Tarım İşletmesi Müdürlüğü İhale

Komisyon Başkanlığının 12.07.2019 tarihli 2019/317423 İKN’li “2x50 Ton Kapasiteli Konik

Silo Temeli Yapımı” işine ilişkin olduğu ve teklif bedelinin 98.000 TL olduğu, her iki teklif

mektubunda da teklif bedelinin bulunduğu, tekliflerin başvuru sahibi istekli tarafından

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/042

: 51

: 11.09.2019

: 2019/UY.I-1127

imzalanarak kaşelendiği, teklif bedellerinin rakam ve yazıyla bir birine uygun olduğu

görülmüş olup, bu hususta idare ve istekli arasında herhangi bir uyuşmazlığın bulunmadığı

anlaşılmıştır.

İdarece başvuru sahibinin teklifinin, teklif zarfında çıkan iki teklif mektubundan

birinin fabrikalarına yönelik olarak düzenlenmekle birlikte diğer teklif mektubunun

fabrikalarına yönelik olarak düzenlenmediğinden bahisle alternatif teklif kapsamında

değerlendirilmediği ve 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin (d) bendine göre işlem tesis

edilmediği, ancak söz konusu isteklinin teklif zarfından çıkan ikinci teklifin, aynı Kanun

maddesinin (b) bendi kapsamında sayılan rekabeti ve ihale kararının etkileyecek davranış

olduğu belirtilerek bu bende göre işlem tesis edildiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin (d) bendinde “Alternatif teklif verebilme

halleri dışında… birden fazla teklif vermek” fiili yasak fiil olarak sayılmış olup, aynı

Kanun’un 4’üncü maddesinde teklif tanımı “Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde isteklinin

idareye sunduğu fiyat teklifi ile değerlendirmeye esas belge ve/veya bilgileri …” şeklinde

yapılmış, 30’uncu maddesinde teklif mektuplarının yazılı ve imzalı olarak sunulacağı, teklif

mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen

bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti,

düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle

yetkili kişilerce imzalanmış olmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Yapım İşleri İhaleleri

Uygulama Yönetmeliği’nin 54’üncü maddesinde Kanun’da yer verilen hükümlere ek olarak,

teklif mektuplarının söz konusu Yönetmelik’in ekinde yer alan standart formlar esas alınarak

düzenlenmesi gerektiği hükme bağlanmış, söz konusu standart form incelendiğinde ise ihale

komisyonu başkanlığı adının, ihale adının ihale kayıt numarasının doldurulması gereken

alanlar arasında belirtildiği görülmüştür. Bu bilgiler çerçevesinde, 4734 sayılı Kanun’a tabi

ihalelerde, teklif mektubu ile somutlaşan isteklinin iradesinin, Kanun’da ve ilgili

Yönetmelik’te belirtilen şekil kurallarına uygun olarak ihale konusu işle ile ilgili ihale

komisyonu başkanlığına yöneltilmesi gerekli olup, bu unsur olmadan geçerli bir teklif

mektubundan söz edilemez. Somut olayda, istekli tarafından sunulan ikinci fiyat teklifinin ne

idareye yönetildiği ne de ihale konusu işe ilişkin olduğu anlaşılmış olup, bu durumda zarftan

çıkan ikinci mektubunun ikinci teklif niteliğinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Nitekim idare

tarafından isabetli bir şekilde teklif zarfından çıkan söz konusu ikinci teklifin alternatif teklif

olmadığı değerlendirilmiş ve bu nedenle Kanun’un 17’nci maddesinin (d) bendine göre işlem

tesis edilmemiştir.

Teklif zarfı içerisinde iki teklif mektubu çıkması hususunun 4734 Kanun’un 17’nci

maddesinin (b) bendi kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususuna ilişkin

olarak; 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendinde sayılan fiil veya davranışların

çerçevesi Kanunda çizilmekle birlikte, isteklilerin hangi fiillerinin bu kapsama girdiğinin

somut olay bazında tespit edilmesi gerekmektedir. Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendinde

belirtilen yasaklama konu edilecek fiil veya davranışlar; isteklileri tereddüde düşürmek,

katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya

ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak şeklinde seçimlik hareketli olarak

sayılmıştır. Bu seçimlik fiillerden herhangi birinin işlenmesinin, ihale dışı bırakılma ve

yasaklama yaptırımı için yeterli olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, somut olayda

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/042

: 51

: 11.09.2019

: 2019/UY.I-1127

isteklinin işlediği fiilin yasak fiil veya davranış olup olmadığının tespiti yapılırken, bunun

sonucunda uygulanacak yasaklama yaptırımının bir yıldan iki yıla kadar 4734 sayılı

Kanun’un bütün ihaleleri kapsadığı ve bu yönüyle ağır bir yaptırım dikkate alındığında, fiilin

somut ve objektif olarak yasak fiil veya davranış oluşturduğunun ortaya konulması gerekir.

Bu çerçevede, somut olayın, Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendine girip girmediği

değerlendirildiğinde, isteklinin sunduğu iki adet teklif mektubunun ihaleden önce diğer

istekliler tarafından bilinmesinin söz konusu olmadığı, ikinci teklifin başka bir idarenin

ihalesine ilişkin olduğu ve isteklilerin ihalenin ilk oturumunda bu durumdan haberdar

oldukları dikkate alındığında, somut olayın isteklileri tereddütte düşürmesinin söz konusu

olmadığı gibi bahse konu durumun katılımı engelleyici bir yönünün de bulunmadığı, ayrıca

isteklileri anlaşmaya yöneltmediği ve bunu teşvik eder niteliğinin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Öte yandan, isteklinin sunduğu ikinci fiyat teklifinin, 17/b kapsamında sayılan

“rekabeti veya ihale kararını etkileyici davranışlar” kapsamında olup olmadığı hususunun,

işlenen fiilin soyut ve sübjektif olarak değil, somut ve objektif ortaya konulması

gerekmektedir. Kamu ihalelerinde, istekliler tarafından rekabetin ihlali ya kendi aralarında

yatay anlaşmalar yoluyla kazanan teklifin belirlenmesi (göstermelik tekliflerin sunulmak

suretiyle veya teklifler üzerinde anlaşılarak) ya da dikey anlaşmalar yoluyla teklifin idarenin

müdahalesine açık bırakılarak teklif mektubu üzerinde değişiklik veya ekleme yapılamasına

imkan tanınması suretiyle gerçekleştirilmesinin söz konusu olduğu, somut olayda, bu iki

durumun gerçekleştirildiğine veya gerçekleşme ihtimaline dair idarenin tespitine veya

herhangi bir bulguya rastlanmadığı, diğer taraftan, ikinci fiyat teklifinin, ihale kararını

etkileyici davranış olarak belirlenebilmesi için, ikinci teklifin ihale kararını etkileme

potansiyelinin bulunması gerektiği, bu çerçevede başka bir idarenin ihalesine ilişkin olan,

ihale kayıt numarası ile ihale adının farklı olduğu ve teklif tutarının da yazıldığı sabit olan

ikinci fiyat teklifinin, herhangi bir şekilde idarenin kararını etkilemesinin söz konusu

olmadığı; zira ikinci teklif mektubunun idarenin kararını etkileyebilmesi için ikinci fiyat

teklifinin en azından belli unsurları yönünden tartışmaya veya değiştirilmeye açık olması

gerektiği anlaşılmıştır. Ayrıca, idarece hangi gerekçeyle ihale kararının etkilendiği hususunda

herhangi bir açıklanmaya yer verilmediği dikkate alındığında başka bir işe ilişkin olduğu

hususunda tereddüt bulunmayan ikinci bir teklif mektubunun teklif zarfında çıkmış olması

şeklindeki fiil veya davranışın Kanun’un 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi

uyarınca rekabeti ve ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak kapsamında

değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, bu itibarla idarece tesis edilen işlemde hukuki isabet

bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Emir Grup

Madencilik Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihale dışı bırakılması işleminin iptal

edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden

gerçekleştirilmesi gerekmektedir

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/042

: 51

: 11.09.2019

: 2019/UY.I-1127

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici

işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları