Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü / 2019/242882-Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı (Km:37+550) ile Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/242882
Başvuru Sahibi
Proyol İnşaat Ticaret Limited Şirketi + Biroğlu İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı (Km:37+550) ile Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Proyol İnşaat Ticaret Limited Şirketi + Biroğlu İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/242882 İhale Kayıt Numaralı “Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km:  
42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı (Km:37+550) ile Km:41+690-42+080 Arası  
Heyelan Islahı Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü tarafından 12.06.2019 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km:  
42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı (Km:37+550) ile Km:41+690-42+080 Arası  
Heyelan Islahı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Proyol İnşaat Ticaret Limited Şirketi +  
Biroğlu İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığının 23.07.2019 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 02.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
08.08.2019 tarih ve 33332 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.08.2019 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/852 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdarece, Yazıcıoğlu Nakliyat İnşaat A.Ş.nin teklifinin, geçici teminata ilişkin  
sunduğu Ziraat Bankası Balgat Ankara şubesinin 2271KRTM19000715 referans numaralı  
mektubun teyidinin EKAP üzerinden yapılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı  
ve anılan isteklinin teklif fiyatının sınır değer hesabına dahil edilmediği, ancak ihaleye teklif  
veren isteklilerin teklif zarflarındaki belgelerin eksik olup olmadığına bakılmaksızın teklif  
mektubu ile geçici teminatı bulunan isteklilere ait teklifler üzerinden sınır değerin  
hesaplanması gerektiği, söz konusu isteklinin geçici teminatının, hangi banka şubesinden  
hangi hesap numarası ile düzenlendiğinin belli olduğu ve bu bilgiler esas alınarak bilgi  
eksikliği kapsamında banka şubesinden sorgulanabileceği, geçici teminat mektubu olmadan  
EKAP'a kayıt yapılamayacağı, kayıtlı olmayan belge için sunulmayan belgeler tablosunun  
düzenlenemeyeceği, dolayısıyla idare tarafından geçici teminat mektubu ile ilgili sorgulama  
yapılarak sınır değerin buna göre yeniden hesaplanması ve aşırı düşük sorgulamasının  
tekrarlanması gerektiği,  
2-) İdarece hazırlanan analizlerdeki girdi cins ve miktarların, Karayolları Genel  
Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyatlara ilişkin analizlerde belirtilen miktarlardan  
düşük belirlendiği, analizlerin en alt girdilerine kadar ayrıştırılmadığı, sıralı analiz girdileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
tablosu ile açıklama istenilen ve açıklama istenilmeyen analiz girdileri tablosunun eksik ve  
yanlış belirlendiği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen isteklilerin  
açıklamalarının hatalı ve düşük analiz girdileri ile hazırlandığı, açıklama istenen girdilerin,  
bazı analizlerde açıklama istenmeyen girdi olarak gösterilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
SY-06 Harçlı Moloz Taş İnşaatı (Hazır Beton Harcı ile) (Taşın işbaşına nakli dahil) iş  
kaleminin analizinde şablon çalışma sehpası ve malzeme indirme düzeni karşılığı oran  
yazılması ve bunun gösterilmesi gerektiği, aksi yöndeki uygulamanın hatalı analiz  
hazırlanmasına yol açacağı gibi maliyetin düşük çıkması ve istenen imalatın  
gerçekleştirilememesine sebep olacağı, ÜY-02 Plent-Miks Temel Yapılması ve Yola Nakli  
(Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle)( Her şey dahil ) iş kaleminin analizi incelendiğinde,  
girdilerden; “agreganın konkasör -plent arası nakli”nin iş kalemine etkisinin, diğer girdi olan  
“ocak konkasör arası taş nakli”nden daha fazla olduğu halde söz konusu girdinin açıklama  
istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, diğer girdinin ise açıklama istenen girdi olarak  
belirlendiği, açıklama istenen iş kalemleri analizlerinde yer alan bazı girdilerin açıklama  
istenmeyen girdi olarak belirlendiği, bunun mevzuata aykırı olduğu, analiz formatlarının  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine uygun şekilde yeniden düzenlenerek  
açıklama istenilmesi gerektiği, bu itibarla sorgulama işleminin mevzuata uygun olarak  
yenilenmesi gerektiği,  
3-) Aşırı düşük sorgulamasına verilen cevap ve yeterlik kriterlerini tevsiken sunulan  
belgeler üzerinde yeterli inceleme yapılmadığı, Mak İş İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi +  
Yazıcıoğlu Yol Yapı İnşaat ve Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı ve Kayahan İnş.  
Taah. San. Tic. A. Ş.nin teklif dosyalarının aşağıdaki yönlerden tekrar incelenmesi gerektiği,  
3.1) Kendi malı olarak istenen makine ve ekipmanı tevsiken Mak İş İnşaat ve Taahhüt  
Anonim Şirketi + Yazıcıoğlu Yol Yapı İnşaat ve Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı  
tarafından sunulan belgeler kapsamında kapasite raporunun aslının veya noter onaylı suretinin  
sunulmadığı, anılan belgenin SMMM tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, bu haliyle  
belgenin geçersiz olduğu, söz konusu raporda ilgili oda onayı, raportör ve eksper imzalarının  
olmadığı, sayfalarının eksik olduğu, asfalt finişerine ilişkin sunulan teknik belgenin ve  
ruhsatın asıl belge olmadığı ve bu belgelerin noter onaylı suretlerinin sunulmadığı, SMMM  
kaşeli ve mühürlü olduğu, sunulan belgelerde asfalt finişerinin elektronik duyargalı olduğuna  
ilişkin bilginin yer almadığı, demirbaş tespit raporunda belirtilen kapasite bilgileri ile kapasite  
raporundaki kapasite bilgilerinin uyumsuz olduğu, kamyon ruhsatlarının noter onaylı  
suretlerinin sunulmadığı, SMMM onaylı olduğu, ekskavatör için sunulan finansal kiralama  
sözleşmesinin ve finansal kiralama bedellerinin ödendiğine dair dekontların, belgelerin  
sunuluş şekline uygun sunulmadığı, ekskavatör için istenilen teknik özelliklerin tevsik  
edilmediği ve kamyonlara ait faturaların sunulmadığı,  
3.2) İdare tarafından gönderilen aşırı düşük sorgulama yazısı uyarınca, fiyat teklifi  
alınan firmalara ilişkin sunulması zorunlu olan imza sirküleri, oda kayıt belgeleri, ticaret sicili  
gazeteleri v.b. tüm belgelerin asıllarının ya da noter onaylı suretlerinin açıklama kapsamında  
sunulması gerektiği, ancak söz konusu belgelerin sunulmadığı, sadece mali müşavir  
tarafından aslı gibidir onayı yapılan örneklerinin sunulduğu, mevzuata göre idare veya noter  
dışında mali müşavirlere belgelerin (faturalar hariç) suretlerini onaylayabileceğine yönelik bir  
düzenleme yer almadığı, dolayısıyla açıklama sunan isteklilerin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
3.3) Hazır beton girdisi için fiyat teklifi alınan firmanın SMMM’sine ait güncel  
faaliyet belgesinin sunulmadığı, bunun yerine ruhsat sunulduğu, mevzuat gereği sunulması  
gereken belgenin faaliyet belgesi olduğu,  
3.4) Analiz girdilerindeki bazı iş makinaları için açıklama kapsamında kendi malı  
olan makinalara ait edinim bedelini gösteren alış faturalarının sunulmadığı, yayımlanmış  
rayiçlere göre amortisman bedeli düşülerek yapılan hesaplamaların afaki olduğu, amortisman  
ömrünü kısmen veya tamamen yitiren makinelerin bulunduğu varsayılarak amortisman  
katsayısının sıfır veya orantı yoluyla düşük alınmasının mevzuata aykırı olduğu, bu şekilde  
yapılan hesaplamaların hatalı olduğu,  
3.5) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş makinalarına ilişkin sunulan  
analizlerde belirtilen makineler ile analiz formatındaki makinelerin kapasite ve teknik  
özellikleri haiz olmadığı, analiz girdilerinde belirtilen tüm özellikleri karşıladığına dair  
kanıtlayıcı herhangi bir belge sunulmadığı ve sunulan açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,  
3.6) Analiz girdileri arasında yer alan "Amonyum Nitrat Fuel-Oil Karışımı" girdisi  
için alınan fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihinden bir  
önceki veya iki önceki geçici vergi beyanname dönemine ait olması gerekirken farklı  
dönemlere göre hazırlanmasının mevzuata aykırı olduğu, söz konusu girdi için alınması  
gereken özel izin bedelinin ve patlayıcı madde nakli gibi girdilerin fiyat teklifine dâhil  
olmadığı, ayrıca bu iş kalemi için alınan fiyat teklifinin "ilgili teknik şartname hükümleri  
birim fiyat tarifleri ve ihale dokümanında belirtilen hususlar" çerçevesinde düzenlendiği,  
10.160.1003 poz nolu analiz girdisinin rayiç fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından yayımlanan inşaat rayiçleri kitabında işbaşında teslimli olarak belirlendiği, buna  
göre bu iş kalemi için alınan, fiyat teklifinin nakliye maliyetini içermesi gerektiği,  
3.7) İş makinalarının kapasite ve teknik özelliklerinin analiz girdilerinde belirtilen  
tüm özellikleri karşıladığına dair kanıtlayıcı belgelerin sunulmadığı, konkasörün,  
ekskavatörün ve kompresörün amortisman maliyetine ilişkin hesaplamanın uygun olmadığı,  
makinelerin amortisman ömrü tamamlandığı gerekçesiyle, rayiç bedeli (A) üzerinden  
hesaplama yapmayıp saatlik birim fiyat içerisindeki maliyet oranları baz alınarak, makinelerin  
maliyeti sadece "yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj"  
giderlerine karşılık gelecek şekilde revize edildiği, diğer bir ifade ile makinelerin rayiç  
bedeli/edinim bedeli (A), makinelerin maliyetlerinden olan amortismana karşılık gelen oranda  
düşürülerek kullanıldığı,  
3.8) Aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı analiz ve iş kalemlerinde farklı  
fiyatların öngörüldüğü,  
3.9) Açıklama kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, fiyat bedeli ile  
miktar çarpımı sonucunun virgülden sonra 10 hane alındığı halde, iş kaleminin toplam  
maliyet tutarının 2 haneye yuvarlandığı, istekinin öngörmüş olduğu kâr ve genel giderin  
eklenmesi sonucunda bulunan analizin bedelinin, teklif edilen bedelin üzerinde kalacağı,  
ayrıca aritmetik hata bulunmayan analizlere ait tutarların da teklif fiyatlarının üzerinde  
olduğu, bu yüzden sunulan açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
3.10) Analizlerdeki işçilik bedellerinin, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.9'uncu  
maddesine aykırı şekilde 2019 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında  
belirlendiği,  
3.11) Motorin fiyatlarının EPDK'nın il bazındaki günlük yayımlanan ve ihale ilan  
tarihi ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli akaryakıt fiyatlarının altında  
sunulduğu, ayrıca mazot girdisi için litreden kilograma dönüşüm yapılırken 0,820-0,845  
aralığı kullanılması gerekirken, söz konusu orandan farklı bir oranın kullanıldığı,  
3.12) Analizlere dayanak teşkil eden fiyat tekliflerinin gerekli ibareler yazılmak  
suretiyle meslek mensubu tarafından imzalanmadığı ve kaşelerin eksik olduğu, fiyat teklifleri  
ile fiyat teklifine dayanak olan ilgili tutanaklar arasında uyumsuzluk olduğu, söz konusu  
tutanakların meslek mensubundan istenilmesi gerektiği, fiyat tekliflerinin tespit tutanakları  
hazırlanmadan oluşturulduğu, teklif veren firmaların fiyat teklifi verdikleri alanda faaliyet  
gösteren firmalar olmadıkları, fiyat tekliflerinde hizmet ve mala ilişkin işçilik miktarlarının  
belirtilmediği, fiyat teklifine esas son geçici vergi beyanname döneminde gerçekleştirilen mal  
ve hizmetin aynı özellik ve şartlarda olmadığı, üretim yeri, nakliye mesafesi, montaj,  
demontaj fiyatları göz ardı edilerek oluşturulan fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı,  
3.13) Çamkerestesi, yuvarlak yapı odunu 2. sınıf, C30/37 hazır beton harcı, beton  
çelik çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C), beton çelik çubuğu, nervürlü  
14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C), amonyum nitrat girdilerine ait fiyat tekliflerinin,  
ilgili alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerine dayanak olarak  
sunulan tutanakların meslek mensubu tarafından son geçici vergi beyanname dönemine uygun  
olarak düzenlenmediği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan inşaat rayiçleri  
kitabında, rayiç fiyatların işbaşında teslimli olarak belirlendiği, bu itibarla söz konusu iş  
kalemleri için alınan fiyat tekliflerine malzeme naklinin dâhil edilmesi gerektiği, öte yandan,  
işin yapım mahalline olan mesafeleri dikkate alınmadığı, fiyat teklifi alınan firmaların işyeri  
merkezi ile işin yapılacağı yer arasında çok fazla mesafenin bulunduğu, bu hususun ayrıca  
açıklanması gerektiği,  
3.14) Hazır beton fiyat teklifinin işyeri teslimli olması gerektiği, fiyat teklifi veren  
firmanın kurulu sabit tesisi ile iş mahalli arasındaki mesafe göz önünde bulundurulduğunda  
alınan fiyat teklifinin nakliye bedelini dahi karşılayamayacağı, diğer taraftan (C30/37) hazır  
beton harcının farklı tür ve miktarda girdiler (beton harcı, çimento ve nakli, agrega ve nakli,  
beton santralinin kurulumu, amortisman, nakliye, beton pompası işleri vb.) kullanılarak  
oluşturulduğu, bu nedenle beton harcı maliyetlerinin söz konusu fiyat teklifi alınan firmaların  
resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir bilgiler olmadığı ve fiyat teklifinin daha  
önce gerçekleştirilmiş aynı tür ve girdileri içeren beton harcına ilişkin olmadığı, dolayısıyla  
geleceğe dair bir fiyatlandırmanın yapıldığı, işyerine yakın bir yerde yeniden tesis  
kurulacaksa bunun geleceğe ait bir fiyatlama olacağı ve tesisisin kurulumuna ilişkin maliyetin  
fiyat teklifine dahil edilmesi gerektiği, fiyat teklifinin şekil yönünden uygunluğuna göre karar  
verilmesinin yanlış olduğu ve söz konusu teklife dayanak teşkil eden tutanakların meslek  
mensubundan istenilmesi gerektiği,  
3.15) Kereste için fiyat teklifi veren firmaların kereste alım satımı yapmadığı, söz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
konusu ürünlere ilişkin yetkili satıcı belgesinin sunulmadığı, anılan ürünlerin satışının döviz  
cinsinden olması nedeniyle fiyat tekliflerinin de döviz fiyatlarına göre düzenlenmesi  
gerektiği, bahse konu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden tutanakların meslek mensubundan  
istenilmesi gerektiği, fiyat tekliflerinde teslim yeri ve nakliye bedellerinin fiyata dâhil olup  
olmadığının belirtilmediği, ayrıca fiyat teklifi alınan firmaların işin yapılacağı yerde herhangi  
bir depo ya da yapılanmalarının bulunmadığı,  
3.16) Açıklama kapsamında verilen analiz formatında, nakliye girdilerinin poz  
numarası ve taşıma formülüne yer verildiği, buna göre nakliye girdilerinin idarece verilen  
formül kullanılarak açıklanması gerektiği, bazı nakliye girdilerinin fiyat teklifi ile  
açıklanmasının hatalı olduğu, nakliyeler için herhangi bir dayanağı ve belgesi olmayan fiyata  
yer verildiği, nakliye mesafelerinin yaklaşık maliyette yer verilen mesafelerden daha düşük  
alındığı, ayrıca açıklanan nakliye birim fiyatlarında m3/ton dönüşümlerinin hatalı yapıldığı ve  
"K" taşıma katsayısının 2019 yılı için belirlenen rakamdan daha düşük alındığı,  
3.17) Analiz girdilerini tevsiken sunulan fiyat tekliflerinin, fiyat teklifine konu alanda  
faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerinin gerekli ibareler yazılmak  
suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, söz konusu belgelerde meslek  
mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin de eksik olduğu, fiyat  
tekliflerini tevsik etmek için sunulan tutanakların, geçici vergi beyanname dönemlerinin  
hatalı şekilde belirlendiği ve ilgili tutanakların fiyat teklifi veren firmaların beyannamelerini  
düzenlemeye yetkili meslek mensuplarınca Tebliğ’e uygun düzenlenmediği, fiyat tekliflerinin  
dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat tekliflerinin içerdikleri bilgiler  
bakımından tutarsızlıkların bulunduğu, tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı,  
3.18) Analizlerde yer alan iş makineleri ve araçlar için öngörülen bedelin, bu makine  
ve araçların isteklinin kendi malı olduğu gerekçesiyle, amortisman giderine ilişkin maliyetin  
düşürülmesi suretiyle düşük hesaplandığı, ancak söz konusu iş makinelerin ve araçların  
isteklinin kendi malı olduğunu gösteren belgelerin sunulmadığı, amortisman süresi sona  
ermemiş olan makine ve araçlar için amortisman bedelinin öngörülmediği, resmi rayiçlerde,  
bu fiyatı oluşturan makine ve araçların asgari güç ve kapasite değerleri ile teknik özelliklerine  
yer verildiği, fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı makine ve araçlarla yapılan açıklamalarda,  
söz konusu asgari güç, teknik özellik ve kapasite değerlerinin sağlandığının belgelendirilmesi  
gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin makine ve ekipmanlar için aldığı fiyat  
tekliflerinin, amortisman dışında kalan gider kalemlerini karşılamadığı, fiyat teklifi almak  
suretiyle makinelere ilişkin yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,  
3.19) Analiz formatında çimento ve demirin işyerine nakli için açıklama yapılması  
istendiği halde aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından mevzuata uygun şekilde  
bu hususun açıklanmadığı, çimento ve demir girdileri için "nakliye dâhil" fiyat teklifi  
alınmasının mümkün olmadığı, zira fiyat teklifi alınan kişinin taşıma bedelleri içeren yevmiye  
defteri kayıtları olsa bile farklı mesafelere taşıma bedelleri içeren yevmiye defter  
kayıtlarından hareketle fiyat teklifine esas ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinin  
mümkün bulunmadığı,  
3.20) Konkasör ve paletli delgi makinası için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019  
yılı birim fiyat ve rayiçlerinin kullanıldığının belirtildiği, 2017-2018- 2019 yıllarında bu poza  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
ilişkin anılan Bakanlık tarafından herhangi bir birim fiyat veya rayicin yayımlanmadığı, bu  
itibarla söz konusu rayicin bedelinin tespitinin hatalı ve mevzuata aykırı olduğu iddialarına  
yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun; “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinde Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye  
katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin  
adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve  
ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır  
ve mühürlenir.  
…Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar sıra numaralı alındılar  
karşılığında idareye verilir. hükmü, “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “  
(Değişik: 30/7/2003-4964/20 md.) İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3'ünden az olmamak  
üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale dokümanında  
belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu  
değildir.hükmü, “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinde  
“Madde 34- Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:  
a) Tedavüldeki Türk Parası.  
b) (Değişik: 30/7/2003-4964/21 md.; Değişik: 28/11/2017-7061/66 md.) Teminat  
mektupları.  
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler  
yerine düzenlenen belgeler.  
İlgili mevzuatına göre Türkiye’de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı  
bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka  
veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye’de faaliyette bulunan  
bankaların veya özel finans kurumlarının düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat  
olarak kabul edilir.  
(c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal  
değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden  
teminat olarak kabul edilir.  
Teminat mektupları dışındaki teminatlar ihale komisyonlarınca teslim alınamaz.  
Bunların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırılması zorunludur.  
İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
istekliye ait teminat mektupları ihaleden sonra saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine  
teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen iade edilir. İhale üzerinde kalan istekli  
ile sözleşme imzalanması halinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait  
teminat sözleşme imzalandıktan hemen sonra iade edilir…” hükmü, “Teminat mektupları”  
başlıklı 35’inci maddesinde “ Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam  
ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.  
32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla  
süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin  
uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından  
belirlenir.hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinin 7 ve 8’inci maddelerinde “(7) (Ek fıkra: RG-16/3/2011-27876; değişik  
fıkra: RG-16/7/2011-27996; değişik fıkra: 25/01/2017-29959 R.G./2. md.) İhaleye katılım ve  
yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin (Ek ibare: 19.06.2018-30453/m RG/ 3. md.,  
yürürlük: 19.07.2018) veya bu belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu  
kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası  
üzerinden (Değişik ibare: 19.06.2018-30453/m RG/ 3. md., yürürlük: 19.07.2018) temin  
edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin  
sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.  
6(8) (Ek fıkra: 19.06.2018-30453/m RG/3. md., yürürlük: 19.07.2018) Aday veya  
istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına  
uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli  
bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında sunulmaz. Bu durumda, katılım ve  
yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler  
tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları  
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi  
ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi teklife açık  
ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her bir ortak tarafından  
ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.hükmü, aynı Yönetmelik’in “Teminatlar” başlıklı  
56’ncı maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere,  
istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.  
(2) (Değişik: RG-7/6/2014-29023) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme  
imzalanmadan önce, teklif fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif  
fiyatının % 6sı, sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında  
kesin teminat alınır.  
(3) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.  
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi  
halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan  
standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş  
teminat mektupları geçerli kabul edilmez. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/6. md.,  
yürürlük: 19.07.2018) İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale  
Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması  
durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler  
tablosunda belirtilmesi yeterlidir.  
(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi  
belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden  
itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir…” hükmü yer almaktadır.  
4734 sayılı Kanun’un; 33’üncü maddesinde ihalelerde, teklif edilen bedelin % 3'ünden  
az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınacağı, 30’uncu  
maddesinde geçici teminatın teklif mektubu ve diğer belgeler ile birlikte teklif zarfına  
konularak idareye verileceği hükme bağlanmış olup, 34’üncü maddesinde teminat olarak  
kabul edilecek değerlere yer verilmiştir. Söz konusu hükümlere ek olarak, Yapım İşleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminat” başlıklı 56’ncı maddesinde istekli veya  
yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat  
mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmelik’in ekinde yer alan standart formlara uygun  
olması zorunlu olduğu belirtildikten sonra, teminat mektubunun Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda,  
mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda  
belirtilmesinin yeterli olduğu hükme bağlanmış, aynı Yönetmelik’in 31’inci maddesinin  
sekizinci fıkrasında istekliler tarafından katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak  
alınan geçici teminat mektubunun, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer  
verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında sunulmasına gerek olmadığı, geçici teminat  
mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler  
kullanılmak suretiyle EKAP üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılacağı  
belirtilmiştir.  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu yapım işinin adının “Kangal -  
Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice  
Kavşağı(km:37+550) ile Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi” şeklinde,  
miktarı ve türünün ise “Km: 42+080-56+670 Arası İkmal, Yellice Kavşağı(km:37+550) ile  
Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı” olarak belirtildiği, anılan Şartname’nin 19’uncu  
maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif ve sözleşme olarak belirlendiği  
görülmüştür.  
Söz konusu Şartname’nin; “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik  
kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda  
sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
…ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin geçici teminat mektubu veya  
geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine  
yatırıldığını gösteren makbuzlar.düzenlemesine, “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı  
maddesinde “26.1. İstekliler, teklif ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi  
belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az  
oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde, toplam geçici teminat miktarı ortaklık  
oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen tekliflere bakılmaksızın ortaklardan  
biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.  
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi  
belirtilmelidir. Bu tarih, 07.01.2020 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından  
belirlenir.  
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, İdare  
tarafından istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı  
bırakılacaktır.düzenlemesine, “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 27’nci  
maddesinde “27.1. Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda sayılmıştır:  
a) Tedavüldeki Türk Parası.  
b) Bankalar tarafından verilen teminat mektupları.  
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler  
yerine düzenlenen belgeler.  
…27.4. Teminat mektubu verilmesi halinde, bu mektubun kapsam ve şeklinin Kamu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
İhale Kurumu tarafından belirlenen esaslara ve standart formlara uygun olması gerekir. Bu  
esaslara ve standart formlara aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları geçerli kabul  
edilmez….” düzenlemesine, “Geçici teminatın teslim yeri” başlıklı 28’inci maddesinde “28.1.  
Teminat mektupları, teklifle birlikte zarf içinde İdareye sunulur. Ancak istekli tarafından  
sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin  
ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt  
edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.  
28.2. Teminat mektupları dışındaki teminatların Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü -  
Muhasebe Şubesi Müdürlüğü'ne yatırılması ve makbuzlarının teklif zarfının içinde sunulması  
.
gerekir.düzenlemesine yer verilmiştir  
İhale dokümanı kapsamında verilen “Sunulmayacak Belgeler Tablosu”nun aşağıdaki  
şekilde düzenlendiği görülmüştür:  
SUNULMAYACAK BELGELER TABLOSU  
Bu tabloda teyit bilgisi belirtilen belgeler başvuru veya teklif zarfında  
sunulmayacaktır.  
[ADAYIN/İSTEKLİNİN/ORTAĞIN]  
ADI-SOYADI/TİCARET UNVANI  
İHALEYE KATILMAK İÇİN  
GEREKEN BELGE ADI  
TEYİT KRİTERİ  
TEYİT  
BİLGİSİ  
TEYİT ADRESİ 1  
Geçici Teminat Mektubu  
Geçici Teminat  
Mektubunun Ayırt  
Edici Numarası  
İdari Şartnamenin 26 maddesi  
(Geçici teminat mektubunun  
Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin  
ikinci fıkrasına uygun olarak  
alınması durumunda) (Bu  
mektuplara ilişkin bilgiler EKAP’a  
elektronik ortamda  
aktarılmaktadır.)  
…..  
….  
….  
İhaleye ait İdari Şartname'nin 7 ve 26’ncı maddelerinde istekliler tarafından teklif  
bedelinin en az % 3’ü oranında geçici teminatın sunulması gerektiği düzenlenmiş, kabul  
edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı  
belirtilmiş, aynı Şartname’nin 28’inci maddesinde teminat mektuplarının, teklifle birlikte zarf  
içinde idareye sunulacağı, ancak istekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale  
Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması  
durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler  
tablosunda belirtilmesinin yeterli olduğu, teminat mektupları dışındaki teminatların  
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü Muhasebe Şubesi Müdürlüğü'ne yatırılması ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
makbuzlarının teklif zarfının içinde sunulması gerektiği düzenlenmiştir.  
Yazıcıoğlu Nakliyat inşaat A.Ş.nin teklif zarfı içerisinde sunulan belgeler  
incelendiğinde, bu kapsamda herhangi bir teminat mektubunun sunulmadığı, teminat mektubu  
dışında teminat tutarının idarenin hesaplarına yatırıldığına ilişkin herhangi bir dekontun veya  
makbuzun bulunmadığı, bununla birlikte teklif zarfı kapsamında sunulan sunulmayacak  
belgeler tablosunun geçici teminat mektubuna ilişkin bölümünde teyit bilgisi kısmına “Ziraat  
Bankası Balgat Ankara Girişimci Şube Referans No:2274KRTM19000715” bilgisinin beyan  
.
edildiği görülmüştür  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Geçici teminatlar” başlıklı 21’inci  
maddesinin ikinci fıkrasında, elektronik geçici teminatların elektronik imza kullanılmak  
suretiyle elektronik veya ıslak imza kullanılmak suretiyle fiziki ortamda düzenlenebileceği  
ancak düzenlenen geçici teminat mektubuna kuruluş tarafından ayırt edici bir numara  
verilerek mektuba ilişkin bilgilerin EKAP’a aktarılması ve verilen ayırt edici numaranın  
istekli tarafından e-teklif kapsamında EKAP üzerinden gönderilmesi gerektiği hükme  
bağlanmıştır. Bu hüküm çerçevesinde, idare tarafından söz konusu isteklinin sunulmayacak  
belgeler tablosunda beyan ettiği ayırt edici numara esas alınarak EKAP üzerinden  
sorgulamanın yapıldığı ve başvuruya konu ihale kapsamında herhangi bir elektronik ortam  
düzenlenmiş geçici teminatın gönderilmediği belirtilmiştir.  
09.09.2019 tarihli ve 2019/16462 sayılı yazımız ile Elektronik İhale Dairesi  
Başkanlığı’ndan, bahse konu isteklinin beyan ettiği ayırt edici numara ile herhangi bir e-  
GTM’nin sunulup sunulmadığı hususu ile bu ihalede herhangi bir e-GTM’nin sunulup  
sunulmadığı, sunuldu ise hangi istekli tarafından sunulduğu hususlarında bilgi istenilmiş olup,  
söz konusu Daire Başkanlığı tarafından gönderilen 10.09.2019 tarihli ve 2019/16531 sayılı  
yazıda, isteklinin beyan ettiği ayırt edici numara esas alınarak EKAP üzerinden sorgulama  
yapıldığı, isteklinin beyan ettiği numaraya ilişkin herhangi bir geçici teminatın EKAP’ta  
kayıtlı olmadığı gibi başvuruya konu ihalede herhangi bir istekli tarafından da e-GTM’nin  
EKAP üzerinden gönderilmediği belirtilmiştir.  
Yukarıda yer verilen hususular çerçevesinde, Yazıcıoğlu Nakliyat inşaat A.Ş.  
tarafından mevzuata uygun bir şekilde herhangi bir geçici teminatın sunulmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin iddiasının Yazıcıoğlu Nakliyat inşaat A.Ş.nin beyan ettiği bilgiler  
esas alınarak, bilgi eksikliği kapsamında bu bilginin tamamlatılabileceği kısmına ilişkin  
olarak, 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “..Ancak, teklifin  
esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde  
idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak  
istenir…” hükmü uyarınca, belgelerdeki bilgi eksikliğinin tamamlatılabilecek olup, buna  
göre bilgi eksikliğinin ancak belgenin sunulması halinde söz konusu olabileceği, somut  
olayda belgenin ne teklif zarfı içerisinde ne de elektronik ortamda sunulduğu anlaşıldığından  
başvuru sahibinin iddiası çerçevesinde bu hususun bilgi eksikliği kapsamında  
değerlendirilmesinin söz konusu olmadığı anlaşılmıştır.  
Bu itibarla idarece söz konusu isteklinin teklifinin bahse konu gerekçe ile  
değerlendirme dışı bırakılması ve sınır değer hesabında dikkate alınmaması işlemlerinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci ve 3’üncü (3.1’inci iddia hariç) iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.)  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.hükmü bulunmaktadır.  
Kanun’un anılan maddesinden, ihale komisyonunca, yapılan değerlendirme  
neticesinde, ihalede verilen diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı  
düşük olan isteklilerin tespit edileceği ve tespit edilen bu tekliflerin reddedilmeden önce yine  
madde metninde belirtilen usul doğrultusunda teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlere  
ilişkin olarak sorgulamaya tabi tutulacağı, sorgulama sonrasında açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği  
anlaşılmaktadır.  
Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında  
idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin %  
80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına  
kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına  
neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak  
belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
…45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.)İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
…b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına  
ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
…45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
…(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.…” açıklaması  
bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesinin bulunduğu, söz konusu Şartname’nin  
46’ncı maddesinde sınır değer katsayısının (N) 1,00 olarak belirlendiği görülmüştür.  
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükümleri gereğince ihale dokümanında aşırı düşük  
teklif sorgulaması yapılacağına ilişkin düzenleme yapılan ihaleler için idarece öncelikle  
geçerli teklifler ve yaklaşık maliyet esas alınarak sınır değerin hesaplanması ve sınır değerin  
altında teklif sunan isteklilere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerekmektedir. Bu  
kapsamda idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık  
maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirlenmesi, sıralı listeye göre,  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş  
kalemi/grubunun, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi  
gerekmektedir. Ayrıca idarece oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr  
ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz  
girdilerinin tespit edilmesi, tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit  
veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının  
kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda  
da; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan  
analiz girdisinin belirlenmesi, bedeli bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmemesi gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
Ayrıca, Tebliğ’in yukarıda yer verilen 45.1.2.2 ve 45.1.2.3’üncü maddelerinde yer  
alan açıklamalar uyarınca idarenin herhangi bir iş kalemi içerisinde açıklama istenilecek  
analiz girdisi olarak tespit etmiş olduğu bir analiz girdisini, nihai olarak açıklama istenilecek  
analiz girdisi olarak belirlemesi gerektiği ve buna göre açıklama istenilmeyecek analiz  
girdileri listesinin oluşturulması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, 12.06.2019 tarihinde yapılan ihaleye (32) isteklinin katıldığı, iki  
isteklinin teklif zarfı içerisinde herhangi bir belge sunmadığı, diğer 30 isteklilerden 11  
isteklinin yeterlik kriterini sağlamadıkları gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakıldığı, ihale komisyonunca ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ile geçici teminatının  
uygun olduğu tespit edilen isteklilerin teklif tutarları üzerinden aşırı düşük teklif sınır  
değerinin 42.292.360,97 TL olarak hesaplandığı, teklifi geçerli olan ve anılan sınır değerin  
altında teklif veren 7 isteklinin sorgulamaya tabi tutulduğu, bu isteklilerden 3’ünün  
açıklamalarını süresi içerisinde idareye sundukları, geri kalan 4 isteklinin süresi içerisinde  
açıklama sunmadıkları, idarece yapılan değerlendirme neticesinde açıklama sunan 2 isteklinin  
(Me-Ka İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi.+ Uday İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliye  
Hayvancılık Akaryakıt Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi İş Ortaklığı, A. Turan Yol Yapı  
İnşaat Maden Taahhüt Turizm Tekstil Nakliye Tarım Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketi) açıklamalarının uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği, açıklama  
sunan Kayahan İnş. Taah. San ve Tic. A. Ş.nin açıklamasının uygun bulunarak ihalenin anılan  
isteklinin üzerinde bırakıldığı görülmüştür.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilere gönderilen 24.06.2019  
tarihli yazı ve bu yazıda düzeltme yapan 01.07.2019 tarihli yazıda tekliflerinin aşırı düşük  
bulunduğunun belirtildiği, bu yazı ekinde açıklanması istenilen aşağıdaki yedi (7) iş  
kaleminin analiz formatları ile bu iş kalemlerinin analizlerine (söz konusu iş kalemleri paçal  
iş kalemi olduğundan birden fazla iş kaleminden oluştuğu ve bu hususun yazı ekinde  
gönderildiği) yer verildiği, bu analiz formatı içeriğinde her bir analiz girdisine yönelik  
“açıklama istenilecek” veya “açıklama istenilmeyecek” şeklinde belirleme yapıldığı, ayrıca  
söz konusu yazı ekinde açıklama istenilen analiz girdileri ile açıklama istenilmeyen analiz  
.
girdilerinin ayrı ayrı listeler halinde isteklilere gönderildiği görülmüştür  
Sıra İş Kalemi  
İş Kalemi Tanımı  
Birimi  
No  
1
No  
SY-03  
Kutu menfezlerde ve her türlü inşaatta kuruda veya suda her  
dozda demirli beton(C30/37 hazır beton harcı ile)  
Metrek  
üp  
Hendeklerin betonla kaplanması(orta refüj, yarma hendeği ve Metrek  
2
3
4
5
SY-04  
SY-05  
SY-06  
Tİ-1  
kafa hendeği)(C30/37 hazır beton harcı ile)  
üp  
İnşaat bünyesine giren yuvarlak demir ve nervürlü çelik(Ø 50  
mm.'ye kadar) zati bedeli, temini, yüklenmesi, iş yerine nakli,  
boşaltılması, istifi, taşınması, işçiliği(zaiyat dahil)  
Ton  
Harçlı moloz taş inşaatı (Hazır Beton Harcı ile) (Taşın işbaşına Metrek  
nakli dahil) üp  
Her cins ve klastaki zeminde(heyelan eden dahil)yarma ve yan Metrek  
ariyet kazısı ile ocak ariyet kazısı yapılması, kazının  
kullanılması, depoya yada dolguya nakli.(Makine ile)  
üp  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
Dolgu altına ocak taşından makine ile istifsiz taş dolgu  
yapılması ve heyelan projesi kapsamında taş dolgu yapılması  
Metrek  
üp  
6
7
Tİ-5  
Plent-Miks Temel yapılması ve yola nakli(Kırılmış ve Elenmiş  
Ocak Taşı İle)( Her şey dahil )  
ÜY-2  
Ton  
İdarece gönderilen Sıralı İş Kalemleri Listesi’ne bakıldığında, idarece sorgulamaya  
tabi tutulan 7 iş kaleminin yaklaşık maliyet tutarının %80’ini oluşturan iş kalemleri olduğu,  
dolayısıyla açıklama istenilen iş kalemlerinin mevzuata uygun bir şekilde belirlendiği tespit  
edilmiştir.  
Ayrıca, idarece açıklama istenilen iş kalemlerine ait analiz formatlarının incelenmesi  
neticesinde idarece verilen analiz formatlarının en alt analiz girdilerine kadar ayrıştırıldığı  
anlaşılmıştır.  
İdarece gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ve ekleri incelendiğinde, idarece  
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemi olarak tespit edilen iş kalemlerinden SY-06 poz  
numaralı “Harçlı moloz taş inşaatı (Hazır Beton Harcı ile) (Taşın işbaşına nakli dahil)” iş  
kaleminin, paçal iş kalemi olduğu ve bu iş kaleminin;  
Poz No  
KGM/17.002/K-H  
Girdiler  
Ölçü Birim Miktarı  
Ocak Taşı İle Moloz İnşaat  
(Hazır Beton Harcı İle)  
Taş Nakli  
m3  
1
07.006/Taşduvar  
m3  
1
F=K*(0,0007*M+0,01*A*Y  
A=1, K=330, M=17,48 Km, Y=1,8  
“KGM/17.002/K-H Ocak Taşı İle Moloz İnşaat (Hazır Beton Harcı İle)” birim fiyatı  
ile 07.006/Taşduvar pozlu nakliye rayicinin bir araya getirilerek oluşturulduğu anlaşılmıştır.  
Söz konusu iş kalemine ilişkin ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat  
tariflerinde “Şablon, Çalışma Sehpası ve Malzeme İndirme Düzeninin” birim fiyata dahil  
olduğunun belirtildiği, bu iş kaleminin bir parçasını oluşturan söz konusu iş kaleminin  
KGM/17.002/K-H poz numaralı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün yayımlanmış resmi birim  
fiyatı olduğu, söz konusu birim fiyatın analizinde, “Şablon, Çalışma Sehpası ve Malzeme  
İndirme Düzeni Karşılığı” girdisinin karşılığı olarak birim fiyatın analizinde yer alan diğer  
analiz girdilerinin toplam tutarının %3’ü oranında bir bedel öngörüldüğü tespit edilmiştir.  
İdarece gönderilen analiz formatı incelendiğinde, “Şablon, Çalışma Sehpası ve Malzeme  
İndirme Düzeni Karşılığı” analiz girdisine yer verilmediği gibi bu analiz girdisine karşılık,  
diğer analiz girdilerinin miktarlarının %3 oranında arttırılmadığı anlaşılmış olup, bu iş  
kalemine ilişkin gönderilen analiz formatının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
ÜY-02 poz numaralı “Plent-Miks Temel yapılması ve yola nakli(Kırılmış ve Elenmiş  
Ocak Taşı İle)( Her şey dahil )” iş kaleminin yaklaşık maliyeti ekindeki belgelerden kârsız  
tutarının 45,17 TL olduğu, bu tutarın % 3’ünün 1,36 TLye % 15’inin ise 6,78 TLye karşılık  
geldiği anlaşılmıştır. Aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde gönderilen belgeler  
incelendiğinde, analiz girdilerinden 07.005/K/OCAK. KONK pozlu “Ocak Konkasör Arası  
Taş Nakli” girdisinin açıklama istenilecek analiz girdileri arasında sayıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
07.005/K/KONK-PLENT pozlu “Agreganın Konkasör Plent Arası Taş Nakli” analiz  
girdisinin açıklama istenilmeyecek analiz girdileri arasında sayıldığı görülmüştür. Yaklaşık  
maliyetin ekindeki belgelerden;  
- 07.005/K/OCAK. KONK pozlu Ocak Konkasör Arası Taş Nakli” girdisinin tutarının  
0,25 TL, kümülatif toplamı tutarının 1,5935 TL olarak hesaplandığı,  
- 07.005/K/KONK-PLENT pozlu “Agreganın Konkasör Plent Arası Taş Nakli” girdisi  
tutarının 0,79 TL, kümülatif toplamının 3,7324 TL olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.  
Buna göre her iki analiz girdisi tutarının iş kaleminin kârsız tutarının % 3’ünün  
altında olduğu ve analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşmasına neden olan girdilerden olmadığı, bu durumda  
07.005/K/OCAK. KONK pozlu Ocak Konkasör Arası Taş Nakli” analiz girdisinin de  
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri arasında gösterilmesi gerekirken açıklama istenilecek  
girdiler arasında gösterildiği, bu şekilde istenilen açıklamanın mevzuata uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Öte yandan, idarece sorgulama yazısı ekinde “açıklama istenilen analiz girdileri  
listesi” ile “açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesi” gönderilmişse de, bu kapsamda  
gönderilen analiz formatlarında her bir iş kalemi özelinde açıklama istenilecek ve  
istenilmeyecek analiz girdilerinin neler olduğunun belirtildiği, aynı analiz girdisinin farklı iş  
kalemlerinin birinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak, diğerinde ise açıklama  
istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlenmiş olduğu, örneğin açıklama istenilen iş  
kalemlerinden SY-06, Tİ-5 ve ÜY-2 poz numaralı iş kalemlerinin analizinde yer alan  
10.120.1023 poz numaralı Kompresörün (210 cfm’lik kompresör+hortum ve tabancalar), SY-  
06 ve ÜY-2 poz numaralı iş kalemlerinin analiz formatında açıklama istenilmeyecek analiz  
girdisi olarak belirtildiği, ancak Tİ-5 poz numaralı iş kaleminin analiz formatında açıklama  
istenilecek analiz girdisi olarak belirtildiği, Tebliğ’in yukarıda yer verilen 45.1.2.2’nci  
maddesi uyarınca, herhangi bir iş kalemi kapsamında açıklama istenilecek analiz girdisi  
olarak belirlenen bir girdinin bir başka iş kalemi kapsamında açıklama istenilmeyecek analiz  
girdisi olarak belirlenmesinin mevzuata göre mümkün bulunmamakta ise de (söz konusu bu  
aykırılığın da isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında tereddütte yol açtığı, bu farklılığın  
isteklilerin açıklamalarında aynı analiz girdisi için farklı bedel öngörülmesine neden  
olabileceği, nitekim A. Turan Yol Yapı İnşaat Maden Taahhüt Turizm Tekstil Nakliye Tarım  
Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılan açıklamada,  
10.120.1023 poz numaralı Kompresör girdisi için Tİ-5 poz numaralı iş kalemi analizinde  
62.000,00 TL bedel öngörülmesine rağmen, aynı analiz girdisinin, SY-06 ve ÜY-2  
analizlerinde 1.000,00 TL bedel öngörüldüğü ve bu gerekçe ile aşırı düşük teklif  
açıklamasının reddedildiği anlaşılmıştır), sorgulama yazısı ekinde “açıklama istenilen analiz  
girdileri listesi” ile “açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesi” gönderildiği hususu dikkate  
alındığında, bu hususun tek başına aşırı düşük teklif açıklaması sorgulamasının yenilenmesini  
gerektirecek nitelikte bir aykırılık olmadığı, bununla birlikte, yukarıda yer verildiği üzere  
aşırı düşük teklif açıklaması sorgulamasının yenilenmesi gerektiği dikkate alınarak, yeniden  
gönderilecek sorgulama yazısında bu hususun göz önünde bulundurulması gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
Sağlıklı bir açıklamanın yapılabilmesi ve bu açıklamanın mevzuata uygunluğunun  
incelenebilmesi için idarece sorgulamanın tam ve doğru yapılması gerekmekte olup, bu  
haliyle ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenemeyeceği  
sonucuna ulaşılmıştır.  
Bu çerçevede, idarece, birim fiyat tariflerinde ve yayımlanmış kamu kurumu birim  
fiyatlarına göre her analiz girdisinin analiz formatında belirtilmesi, analizin kârsız tutarının  
%3’ünün altında olan girdilerin açıklama istenilmeyecek analiz girdileri olarak belirlenmesi  
ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken her bir iş kalemine yönelik olarak analiz  
girdilerinin neler olduğunu gösteren analiz formatının isteklilere verilmesi ancak bu analiz  
formatı içerisinde analiz girdilerinin açıklanıp açıklanmayacağına ilişkin bir ifadeye yer  
verilmemesi, idarenin her bir iş kalemi için düzenlediği sıralı analiz girdileri tablosu  
üzerinden açıklama istenilecek analiz girdilerini belirlemesi (Bir analiz girdisi herhangi bir iş  
kalemi içerisinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenmiş ise o analiz girdisinin  
nihai olarak açıklama istenilecek analiz girdisi olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.) ve  
buna göre düzenleyeceği açıklama istenilmeyecek analiz girdilerini gösteren listeyi sorgulama  
yazısı ekinde isteklilere vermek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3.1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana  
ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.  
(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı  
olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve  
diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.  
(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman;  
ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
(Değişik ibare: 12/06/2015-29384 R.G./2. md.) yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci  
mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959  
R.G./5. md.) Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat  
örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden  
sonra yapılmış olması zorunludur.  
(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine,  
teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine  
kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı  
sayılır.  
(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı  
tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir  
ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve  
değerlendirilir.  
(6) (Ek fıkra : 13/12/2017-30269 R.G./2. md. ) Yapım işlerinde kullanılacak makine,  
malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı  
getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, makine ve  
ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknolojili makine, malzeme  
ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan ve ihale  
konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın yerli malı olması şarttır.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin  
belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının  
aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması  
durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter  
ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya  
istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya  
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir  
(YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir.  
Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda  
ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları  
taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.  
9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde  
bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme  
tasarısında yer verilecektir.” açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.5.  
1-Primer + Seconder Konkasör grubu 1 adet Min. 110 ton/saat(Kendi Malı)  
2-Ekskavatör 3 adet 2 ½ yd3 lük, 210 Hp ve yukarı güçte (Kendi Malı)  
3-Damperli Kamyon 10 adet( Kendi Malı)  
4-Demir Bandajlı Silindir 1 adet En az 10-14 ton statik ağırlıkta (Kendi Malı)  
5-Greyder 1 adet140 HP ve yukarı güçte(Kendi Malı)  
6-Kaya delme makinesi(ROCK DRİLL) 1 adet 210 HP ve yukarı güçte (Kendi Malı)  
7-Transmikser 2 adet Azami yük ağırlığı 20 ton ( Kendi Malı)  
8-Mekanik Stabilizasyon Plenti 1 adet En az 400 ton/sa (Kendi Malı)  
9-Beton santrali 1 adet En az 60 m3/sa kapasiteli(Kendi Malı)  
10- Finişer 1 adet Elektronik Duyargalı, en az 900 ton/sa kapasiteli(Kendi Malı)  
Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman;  
ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile  
tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat  
örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden  
sonra yapılmış olması zorunludur.  
Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine,  
teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine  
kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı  
sayılır.  
İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı  
tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir  
ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve  
değerlendirilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinde, işin  
yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve  
niteliğine dokümanda yer verileceği; tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı  
olma şartının aranmamasının esas olduğu, idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı  
olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve  
diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının zorunlu  
olduğu, isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş  
veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali  
müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edileceği, tevsik işleminin  
aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde  
örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olmasının zorunlu olduğu,  
finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin  
sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin  
belgelendirilmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılacağı, ayrıca iş ortaklığında  
tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanabileceği  
hükme bağlanmıştır.  
İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde, isteklilerin kendi malı olması istenen tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipmana yer verilmiş, bunların isteklinin kendi malı olduğu  
hususu, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 41’inci maddesinde yer verilen  
hükümlere uygun olarak belgelendirileceği düzenlenmiştir. Söz konusu maddede, istenilen  
makinaların bazı teknik özelliklerine yer verilmiş ancak tesis ve makinelerin teknik  
özelliklerini gösterir belgelerin teklifleri kapsamında sunulması gerektiğine dair herhangi bir  
düzenleme yapılmamıştır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 41’inci maddesinin ikinci fıkrası  
uyarınca İdari Şartname'de yer verilen teknik özelliklerin de teklif kapsamında  
belgelendirilmesi gerekmekte olup, İdari Şartname'de isteklilerce kendi malı olarak istenen  
araçların tevsiki için ayrı bir belge sunulması gerektiğine yönelik herhangi bir düzenleme  
yapılmamış olması karşısında, istekliler tarafından kendi malı hususunu tevsiken sunulan  
meslek mensubu raporlarında veya noter tespit tutanaklarında veya bu rapor veya tutanak  
ekindeki belgelerde, isteklinin kendi malı olan tesis ve makinelerin İdari Şartname'de  
belirtilen teknik özellikleri karşıladığının anlaşılması durumunda, teknik özelliklerinin  
mevzuata uygun olarak belgelendirildiği, ancak söz konusu belgelerde, İdari Şartname'de yer  
verilen teknik özelliklerin belirtilmemesinin mevzuata aykırılık oluşturduğu değerlendirilerek  
yapılan incelemede aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.  
İdari Şartname'de herhangi bir tesis veya makineye ilişkin kapasite raporunun  
sunulmasına yönelik herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı görülmüştür.  
Öte yandan, başvuru sahibinin iddiaları incelendiğinde, kendi malı olarak istenilen  
bütün makinenin değil sadece asfalt finişeri, ekskavatör ve kamyonun iddiaya konu edildiği  
tespit edilmiş olup, söz konusu makinelerle sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.  
a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi malı olarak istenen tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak YMM raporunun sunulduğu, bu kapsamda  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
kamyonun isteklinin kendi malı olduğunun belirtildiği, söz konusu raporda, asfalt finişerinin  
duyargalı olduğu ve ekskavatörün İdari Şartname'de belirtilen teknik özelliğinin karşılandığı  
bilgisine de yer verildiği, ekskavatörlerin kendi malı olduğu hususunu tevsiken finansal  
kiralama sözleşmesinin sunulmadığı anlaşılmış olup, söz konusu belgelerin meslek mensubu  
tarafından hazırlanarak sunulması halinde herhangi bir noter onayına gerek bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
b) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli tarafından, kendi malı olarak istenen  
tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak; pilot ortağı Mak İş İnşaat Taah.  
A.Ş.ye ilişkin SMMM raporu ile özel ortak Yazıcıoğlu Yol Yapı İnş. Taah. A.Ş.ye ilişkin  
SMMM raporunun sunulduğu, bu kapsamda kamyonun isteklinin kendi malı olduğunun  
belirtildiği, söz konusu raporda asfalt finişerinin duyargalı olduğu ve ekskavatörlerin İdari  
Şartname'de belirtilen teknik özelliğinin karşılandığı bilgisine de yer verildiği, ayrıca  
ekskavatörlerin kendi malı olduğu hususunu tevsiken sunulan finansal kiralama sözleşmeleri  
ve bu sözleşmeler ekindeki kiraların ödendiğine dair belgelerin mevzuata uygun olarak  
sunulduğu anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali  
Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin  
hukuka uygunluk karinesinden yararlandığı, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin  
doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu, bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının  
bu kısmının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
Başvuru sahibinin 3.1’inci iddiası kapsamında yapılan incelemede aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir:  
a) As-Yol Yapı Sanayi ve Tic. A. Ş.nin teklifi geçeri kabul edilerek, aşırı düşük teklif  
sorgulamasına tabi tutulmuş olup söz konusu isteklinin açıklama sunmadığı gerekçesiyle  
teklifinin reddedildiği anlaşılmakla birlikte, İdari Şartname'de “Finişer 1 adet Elektronik  
Duyargalı, en az 900 ton/sa kapasiteli(Kendi Malı)” ibaresine yer verildiği, anılan istekli  
tarafından bahse konu makine için sunduğu SMMM raporunda finişerin elektronik duyargalı  
özelliği olduğu bilgisine yer verilmediği gibi ekteki ruhsatta da elektronik duyargalı olduğuna  
dair herhangi bilginin yer almadığı, dolayısıyla finişerin İdari Şartname'de istenen teknik  
özelliklerin karşıladığı hususunun tevsik edilmediği anlaşılmış olup, bu nedenle 4734 sayılı  
Kanun’un 37’nci maddesi kapsamında teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği  
sonucuna ulaşılmıştır.  
b) Mila Enerji Anonim Şirketi + Ölmez İnşaat Elektrik Taahhüt Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından; kendi malı olarak istenen makine, tesisat ve ekipman  
için Ölmez İnşaat Elektrik Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine kendi malı olan  
makine ve ekipmanlara ilişkin SMMM raporunun sunulduğu, söz konusu raporda veya  
ekindeki belgeler ile teklif zarfı kapsamında sunulan diğer belgelerde, İdari Şartname'de  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
teknik özelliklerine yer verilen makinalardan, finişerin elektronik duyargalı olduğu bilgisine  
yer verilmediği anlaşılmış olup, bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği  
sonucuna ulaşılmıştır.  
c) Proyap İnşaat Anonim Şirketi + KLV İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından  
İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde kendi malı olarak istenen makine, tesisat ve  
ekipman için Proyap İnşaat Anonim Şirketi’ne ilişkin SMMM onaylı demirbaş tespit tutanağı  
ile KLV İnşaat Anonim Şirketi’ne ait SMMM onaylı demirbaş tespit tutanağı sunulduğu,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 41’inci maddesine göre meslek mensubunun  
kendi malına ilişkin tespitinin rapor yoluyla tevsik edileceği belirtilmiş olup, söz konusu  
istekli tarafından sunulan SMMM belgelerinin demirbaş tespit tutanağı olarak düzenlendiği  
görülse de, SMMM’nin hazırlayacağı raporda içerik olarak aynı hususları tevsik edebileceği  
dikkate alınarak belgenin tutanak şeklinde düzenlenmesinin esasa etkili bir aykırılık olmadığı  
anlaşılmıştır. Bu çerçevede, Proyap İnşaat Anonim Şirketi’ne ilişkin SMMM onaylı demirbaş  
tespit tutanağı incelendiğinde, 4 adet ekskavatörün Proyap İnşaat Anonim Şirketi’ne ait  
olduğunun belirtildiği, ekte yer alan iş makineleri tescil belgelerine göre bunlardan üçünün  
finansal kiralama yoluyla, bir tanesinin de kendi şirketin bünyesinde olduğu anlaşılmış olup,  
bu kapsamda ayrıca 84390 sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesi ile anılan finansal  
kiralama sözleşmesinin 84390A ve 84390B numaralı alt sözleşmelerinin de sunulduğu, söz  
konusu finansal kiralama sözleşmelerinin üçünde de ödeme planlarının yer aldığı, söz konusu  
ödeme planlarının tamamına göre ihale ilan tarihi itibariyle ödenmesi gereken finansal kira  
tutarlarının tamamının ödenmediği (Nisan 2018 tarihine kadar olan kiraların ödendiğine dair  
belgelerin sunulduğu), sunulan belgelerde en son 17.04.2018 tarihine kadar kiranın  
ödendiğine ilişkin belgelerin sunulduğu, bu durumda 2 adet ekskavatörün kendi malı  
olduğunun mevzuata uygun olarak tevsik edilmediği sonucuna varılmış olup, bu itibarla söz  
konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmıştır  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden;  
1-Mila Enerji Anonim Şirketi + Ölmez İnşaat Elektrik Taahhüt Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketi İş Ortaklığının, Proyap İnşaat Anonim Şirketi + KLV İnşaat Anonim Şirketi  
İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
2- As-Yol Yapı Sanayi ve Tic. A.Ş.nin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması  
sunmadığı gerekçesiyle reddedildiği anlaşılmakla birlikte, söz konusu isteklinin teklifinin  
4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesi kapsamında yeterlik kriterlerini karşılamadığı  
gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
3- İdarece, birim fiyat tariflerinde ve yayımlanmış kamu kurumu birim fiyatlarına göre  
her analiz girdisinin analiz formatında belirtilmesi, açıklama istenilecek analiz girdisinin  
analizin karsız tutarının %3’ünün altında olan girdilerin açıklama istenilmeyecek analiz  
girdileri olarak belirlenmesi ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken her bir iş kalemine  
yönelik olarak analiz girdilerinin neler olduğunu gösteren analiz formatının isteklilere  
verilmesi ancak bu analiz formatı içerisinde analiz girdilerinin açıklanıp açıklanmayacağına  
ilişkin bir ifadeye yer verilmemesi, idarenin her bir iş kalemi için düzenlediği sıralı analiz  
girdileri tablosu üzerinden açıklama istenilecek analiz girdilerini belirlemesi (Bir analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/044  
: 40  
: 26.09.2019  
: 2019/UY.I-1213  
girdisi herhangi bir iş kalemi içerisinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenmiş  
ise o analiz girdisinin nihai olarak açıklama istenilecek analiz girdisi olarak değerlendirilmesi  
gerekmektedir.) ve buna göre düzenleyeceği açıklama istenilmeyecek analiz girdilerini  
gösteren listeyi sorgulama yazısı ekinde isteklilere vermesi suretiyle aşırı düşük teklif  
sorgulamasını yenilemesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.