Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
/
2018/637548-Silifke-Mut Yolu Km: 12+000 – 26+300 Arası T5-T6 Tünelleri Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemlerinin Yapım
Bilgi
İKN
2018/637548
Başvuru Sahibi
Kırtur Tur. İnş. Taah. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. Faruk KÜÇÜK
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Silifke-Mut Yolu Km: 12+000 – 26+300 Arası T5-T6 Tünelleri Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemlerinin Yapım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
BAŞVURU SAHİBİ:
Kırtur Tur. İnş. Taah. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
VEKİLİ:
Av. Faruk KÜÇÜK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/637548 İhale Kayıt Numaralı “Silifke-Mut Yolu Km: 12+000 – 26+300 Arası T5-T6
Tünelleri Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemlerinin Yapım”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından
17.01.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Silifke-Mut Yolu Km: 12+000 –
26+300 Arası T5-T6 Tünelleri Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol
Sistemlerinin Yapım” ihalesine ilişkin olarak Kırtur Turizm İnşaat Taah. Elekt. San. ve Tic.
Ltd. Şti.nin 30.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.10.2019 tarihli
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.10.2019 tarih ve 44184 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 18.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1295 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale uhdesinde kalan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının
uyun olmadığı, şöyle ki;
- Sunulan analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat
tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına ve Teknik Şartname’ye uygun olmadığı,
- Açıklanması gereken iş kalemlerinin miktarlarının makul kabul edilmeyecek
düzeyde düşürüldüğü, açıklanması istenilmeyen iş kalemleri için belirlenen fiyatların
açıklama istenilen iş kalemleri için belirlenen fiyattan farklı olduğu, anılan isteklinin
hesaplamalarında hata olup olmadığının, metrajların değiştirilip değiştirilmediğinin ve bu
bağlamda teklif cetvelinin ve analizlerinin aritmetik hata açısından incelenmesinin gerektiği,
- Sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil
eden ve aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan belgelerin eksik olarak ve mevzuata aykırı
şekilde sunulduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
- Proforma faturaların üzerinde yazılması gereken beyanların eksik olduğu, proforma
faturaların SMMM faaliyet belgesi olan meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat
tekliflerinde, proforma faturalarda ve diğer belgelerde kaşelerin eksik olduğu ve imzaya
yetkili kişiler tarafından imzalanmadığı ve mevzuat gereği belgelerin taşıması gereken
ibarelerin bulunmadığı, tespit tutanaklarının ihale tarihi itibarıyla son geçici vergi beyanname
dönemine ait olmadığı ve içeriklerinin doğru olmadığı,
- Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerindeki mamul/malın
birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olduğu,
- Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerindeki birim
fiyatların tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında
olduğu,
- Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilmeyecek olan analiz
girdilerine yer verilmediği,
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren
kişilerden alınmadığı,
- Açıklanması gereken sıralı analiz girdilerinin miktarlarının analiz formatlarına aykırı
olarak düşürüldüğü,
- Açıklamalarda öngörülen iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya
alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin
altında belirlendiği,
- Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullanılan kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış birim fiyatların poz numarası yazılarak liste halinde sunulmadığı,
- Aşın düşük teklif açıklamalarında kullanılan alt analizlerde cari yıl birim fiyatları
kullanılmadığı,
- Sözleşme gideri hesabında hata yapıldığı, teklifin toplamı üzerinden sözleşme gideri
hesaplanmadığı, sözleşme giderlerinin hesaplanmasında teminat mektubu komisyon
giderlerinin hesaplamaya dahil edilmediği,
2) İdarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının usulüne uygun yapılmadığı şöyle
ki;
- Açıklama istenen iş kalemleri analiz tablolarında yer alan; iş kalemlerinin
çoğunluğunun birden fazla birim fiyatın birleşmesi sonucu oluşturulan paçal iş kalemlerinden
oluştuğu, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında verilmesinin gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
- Açıklama istenen iş kalemlerine ait analiz tablolarında yer alan iş kalemlerine ilişkin
olarak, isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısının ekinde analizlerde yer
alan analiz girdileri ve miktarlarını gösteren analiz formatlarına yer verilmesi gerektiği,
açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenilecek ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri
listesinin taraflarına verilmesinin gerektiği,
- Açıklama istenen iş kalemlerinden 13.01.08, 13.01.10, 13.01.11, 13.01.14, 13.01.12
poz numaralı iş kalemlerinin Kurul kararlarında belirtilen şekilde idarece açıklama istenen
analiz girdi cinsi ve miktarlarının gösterildiği uygun analiz formatlarının temel girdiler
üzerinden aktarmasız olarak yeniden düzenlenip verilmesinin gerektiği,
- İdarece gönderilmiş olan analiz formatlarının Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun
olarak hazırlanmadığı,
3) İdare tarafından ihale dışı bırakılan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılma
sebeplerinin Kamu İhale Kanunu’nda yer alan eşit muamele ilkesi gereği ihale üzerinde kalan
istekli ve diğer bütün istekliler açısından incelenmediği,
4) İhaleye sunulan iş deneyim belgelerinin usulüne uygun olarak tasdik edilmediği,
şöyle ki; isteklilerin yabancı dilde sunulan belgelerin tercümelerinin Türkiye'deki yeminli
tercümanlar tarafından yapılmadığı ve noter tarafından onaylanmadığı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. ” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklamaları
bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı:Silifke-Mut Yolu Km: 12+000 26+300 Arası T5-T6 Tünelleri Elektrik,
Elektronik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemlerinin Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:2011E040620
c) Miktarı ve türü:
Yaklaşık 4 km tünelde Elektrik, elektronik, elektromekanik ve diğer kontrol sistemleri
vs. işler
ç) Yapılacağı yer: Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü (Mersin)” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır
değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yapılan incelemede; başvuru sahibi istekli tarafından ilk olarak 15.03.2019 tarihinde
itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu başvuru üzerine “Aşırı düşük teklif
sorgulaması yapılırken gerçekleştirilen işlemler dikkate alındığında, mevcut durumun
isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde iş kalemini oluşturan
analiz girdilerinin farklı belirlenmesi sonucunu doğurabileceği, dolayısıyla istekliler
tarafından belirlenen girdilerin kıyaslanabileceği herhangi bir temel kıstas bulunmadığından
aşırı düşük teklif açıklamalarının eşit koşullarda değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve
bu haliyle aşırı düşük teklif sahibi isteklilere verilen söz konusu analiz formatlarının ve bu
şekilde yapılan bir sorgulamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2’nci
maddesine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır
Bu çerçevede, idarece mevzuata uygun olarak yapılmayan söz konusu aşırı düşük
teklif sorgulamasına istinaden yapılacak olan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun
olup olmadığına ilişkin olarak sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde
olamayacağı anlaşılmış olup, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar göz önüne alınarak,
1) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerinden, nitelik ve nicelik olarak kamu kurum ve
kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile birebir uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemlerine
(paçal iş kalemi) ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere (işçilik, makine amortismanı,
mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,
2) Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve
tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi analizi
içerisinde yer alan işçilikle ilgili düz işçi girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate
alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,
3)Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama
istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,
4)Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer
alıyorsa ve eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde söz konusu mazot girdisi için
açıklama istenilmesi),
5) Açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.”
ifadelerini içeren 04.04.2019 tarihli ve 2019/UY.I-444 sayılı Kurul kararı ile düzeltici işlem
belirlendiği görülmüştür.
Bunun üzerine, idarenin 02.05.2019 tarihinde aşırı düşük teklif sorgulama talebini
yenilediği, bunu takiben başvuru sahibi isteklinin 20.05.2019 tarihinde itirazen şikayet
başvurusunda bulunduğu, ilgili başvuru üzerine alınan 20.06.2019 tarihli ve 2019/UY.I-701
sayılı Kurul kararı ile aşırı düşük teklif sorgulamasının 04.04.2019 tarihli ve 2019/UY.I-444
sayılı Kurul kararında belirtilen esaslar doğrultusunda yenilenmesine karar verildiği, bu kararı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
takiben idarece gönderilen 04.09.2019 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif sorgulamasının
yenilendiği görülmüştür.
Söz konusu aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde sıralı analiz girdileri
tablosuna ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesine yer verildiği, ayrıca ihale
dokümanı kapsamında aşırı düşük teklif açıklaması sunacak istekliler tarafından bütün
analizlerde kullanılması öngörülen örnek bir analiz formatının düzenlendiği görülmüştür.
Bu doğrultuda, idare tarafından ihale dokümanında düzenlenen sıralı analiz girdileri
tablosu incelendiğinde, anılan tabloda 62 adet iş kalemi/grubuna yer verildiği, bahse konu iş
kalemleri/gruplarının içinde kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyat
analizleriyle uyuşmayan iş kalemleri ile birden fazla iş kalemini ihtiva eden ve “paçal iş
kalemi” olarak adlandırılan iş kalemlerinin bulunduğu, ancak bu iş kalemlerini oluşturan
malzeme, makine ve işçilik girdilerinin neler olduğuna ihale dokümanında veya aşırı düşük
teklif sorgulaması kapsamında açıklama istenilen isteklilere verilmediği tespit edilmiştir.
Örneğin, “13.01.08” poz numaralı “Elektrik Dağıtım Binası-1 Tünel Dışı-İnşaat
İşleri/AG ve UPS odaları yükseltilmiş döşemeleri, odaları arası yangın durdurucu
malzemeler, transformatör ve OG odaları kablo kanalları, kapılar ve havalandırma
panjurları, tretuvar düzenlemesi, dış cephe” , “13.01.10” poz numaralı “Elektrik Dağıtım
Binası-2 Tünel Dışı-İnşaat İşleri/AG ve UPS odaları yükseltilmiş döşemeleri, odaları arası
yangın durdurucu malzemeler, transformatör ve OG odaları kablo kanalları, kapılar ve
havalandırma panjurları, tretuvar düzenlemesi, dış cephe k” , “13.01.11” poz numaralı
“TKM Binası İnşaat işleri/dış cephe kaplaması, gerekli izolasyon ve her türlü inşaat işleri
dahil(Malzeme + Montaj Dahil)” , “13.01.14” poz numaralı “Su Deposu İnşaat İşleri-Tünel
Dışı (120 m3)-tünel dışı su deposuna ait gömülü tip depo için gerekli inşai düzenlemenin
yapılması, kapılar ve havalandırma panjurları, trevatuvar düzenlemesi, dış cephe kaplaması,
gerekli izolasyon ve her türlü inşaat işleri” iş kalemlerinin, birbirinden farklı nitelikte
oldukları, malzeme, makine ve işçilik bakımından çok sayıda farklı girdi ihtiva ettikleri ve
birden fazla iş kaleminden müteşekkil oldukları, ancak söz konusu iş kalemlerini oluşturan
malzeme, makine ve işçilik girdilerinin neler olduğuna yer verilmediği görülmüştür.
Örneğin, “02.01.74” poz numaralı “Radyal Kablo Kanalı (300 mm.x 50 mm.)-
(Seperatör, Birleştirme parçası, Duvar destek aparatı, Tava tutturma aparatı, Somun, Cıvata,
Pul, Her türlü Malzeme+Montaj Dahil)”, “02.01.75” poz numaralı “Radyal Kanal Kapağı
(Malzeme+ Montaj Dahil)”, 13.01.04 poz numaralı “100x100x125 Beton Menhol
(Malzeme+Montaj Dahil)” , “13.01.12” poz numaralı “TKM Elektrik ve Mekanik Tesisatı ait
kuvvetli ve zayıf akım tesisatı anahtar ve prizleri, kablo kanalları ve aydınlatma sistemi (akıllı
aydınlatma sistemi), ısıtma/ soğutma sistemi dahil tüm elektrik ve mekanik tesisatın
(Malzeme+Montaj Dahil)” iş kalemlerinin malzeme ve montaj bedeli dahil olarak
düzenlendiği ancak farklı nitelikteki malzeme cinslerinin ve montaj için gereken işçilik
miktarının belirlenmediği görülmüştür.
Aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen iş kalemlerinin analiz
girdilerinin temel bileşenlerinin (malzeme, makine, işçilik) ayrı ayrı gösterilmediği görülmüş
olup, bu girdilerin temel bileşenlerine (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer
malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılarak açıklama istenilmesi gerekirken bu analiz girdi ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
cinslerinin ayrı ayrı gösterilmediği sadece tek bir boş analiz formatının ihale dokümanında
yer aldığı, bu belgede ise temel bileşen (malzeme, makine, işçilik) başlıklarına yer verildiği
anlaşılmaktadır.
Aşırı düşük teklif açıklaması istenirken gerçekleştirilen işlemler dikkate alındığında,
mevcut durumun isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde iş
kalemini oluşturan analiz girdilerinin farklı belirlenmesi sonucunu doğurabileceği, dolayısıyla
istekliler tarafından belirlenen girdilerin kıyaslanabileceği herhangi bir temel kıstas
bulunmadığından aşırı düşük teklif açıklamalarının eşit koşullarda değerlendirilmesinin
mümkün olmadığı ve bu haliyle teklifi aşırı düşük teklif sahibi isteklilere verilen söz konusu
analiz formatlarının ve bu şekilde yapılan bir sorgulamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin
yukarıda aktarılan 45.1.2’nci maddesine aykırı olduğu, aşırı düşük teklif sorgulamasının
mevzuatta öngörülen yöntemlere uygun yapılmaması halinde isteklilerce sunulan aşırı düşük
teklif açıklamalarının eşit koşullarda değerlendirilmesi imkanının ortadan kalkacağı ve
devamında gerçekleştirilecek ihale işlemlerinin sağlıklı yürütülemeyeceği göz önüne
alındığında aşırı düşük teklif sorgulamasının 04.04.2019 tarihli ve 2019/UY.I-444 sayılı
Kurul kararında belirtilen esaslar doğrultusunda yenilenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
2) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdarece yapılan değerlendirme neticesinde herhangi bir isteklinin teklifinin
değerlendirme dışı bırakılmadığı görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde
bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları
dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olup, itirazen şikâyet
başvuruları üzerine Kurul tarafından verilen nihai karar ile uyuşmazlık, idari başvuru aşaması
bakımından sonuçlandırılmaktadır.
Aynı Kanun’un 54’üncü maddesinde, Kamu İhale Kurulunun, Kuruma gelen itirazen
şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına
alınmış olup, mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye
alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer yandan, anılan Kanun’un 57’nci
maddesinde şikâyetler ile ilgili olarak Kurum tarafından verilen nihai kararların
mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiş, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında
Tebliğ’in “Kurul kararlarına karşı başvuru” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan “4734 sayılı Kanunun 57 nci maddesi uyarınca Kurul kararları idari yargı mercilerinde
dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına uğranılmaması bakımından Kurul kararının
yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda bulunulmaması önem arz etmektedir.”
açıklaması ile Kurul tarafından karara bağlanan hususlar hakkında yargısal denetim yolunun
işletilmesi gerektiği hususu da ayrıca vurgulanmıştır.
Yapılan incelemede, başvurunun 04.04.2019 tarihli ve 2019/UY.I-444 sayılı Kurul
kararına itiraz niteliği taşıdığı, dolayısıyla, söz konusu iddianın 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü
maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince görev yönünden reddedilmesi gerektiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/051
: 32
: 14.11.2019
: 2019/UY.I-1490
sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, aşırı düşük teklif açıklamasının yeniden istenilmesi yönünde düzeltici
işlem tesis edilmesi gerektiği anlaşılmakla birlikte, şikâyete konu ihalenin 25.10.2019 tarihli
ihale komisyon kararıyla iptal edildiği görülmüş olduğundan ihalede aşırı düşük teklif
açıklamasının yeniden istenilemeyeceği ve düzeltici işlem tesis edilemeyeceği sonucuna
varıldığından itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.