Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü / 2019/242882-Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/242882
Başvuru Sahibi
Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/242882 İhale Kayıt Numaralı “Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km:  
42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası  
Heyelan Islahı Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü tarafından 12.06.2019 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km:  
42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası  
Heyelan Islahı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt  
Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 11.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 20.11.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
02.12.2019 tarih ve 51559 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.12.2019 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1539 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdare tarafından başvuruya konu ihalede ilk aşırı düşük teklif sorgulamasının  
01.07.2019 tarihinde yapıldığı ve ihale üzerinde kalan isteklinin söz konusu sorgulamaya  
istinaden yaptığı açıklamasının reddedildiği, istekli tarafından idarenin talep ettiği  
sorgulamanın mevzuata aykırı hazırlandığı ve tekrar edilmesi gerektiği hususunda herhangi  
bir itirazının bulunmadığı, isteklinin 16.07.2019 tarihli birinci ihale komisyon kararına  
itirazda bulunmayarak bu kararı kabul ettiği ve değerlendirme dışı kaldığı, kendi iradeleri ile  
teklifleri değerlendirme dışı kalan ve ihaleye ilişkin herhangi bir menfaati kalmayan  
istekliden farklı gerekçelerle daha sonra tekrar aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinin  
mevzuata aykırı olduğu,  
2) İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının aşağıdaki  
gerekçelerle uygun olmadığı,  
a) İstekli tarafından belirlenen işçilik ücretinin ihale tarihinde yürürlükte olan asgari  
ücretin altında olduğu ve değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
b) İsteklinin aşırı düşük teklif açıklaması yapabilmesi için sunulması gereken fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
teklifleri ve tespit tutanaklarının aşağıdaki gerekçelerle mevzuata aykırı olduğu,  
- İsteklinin “10.130.1506” poz numaralı “C30/37 hazır beton harcı gri renkte, normal  
hazır beton harçları (TS EN-206-1+A1)(nakliye dâhil)” analiz girdisi için 2019 yılı rayiç  
bedelinden (167TL/m3) çok düşük bir fiyat öngördüğü, kullanılan fiyatın tevsik edilmesi için  
tutanakların ilgili meslek mensubundan talep edilmediği, fiyat teklifinin konusunda faaliyette  
bulunan firmalardan alınmadığı, fiyat teklifinin son veya bir önceki geçici vergi beyannamesi  
döneminde düzenlenmediği, tutanaklarda bulunması gereken şekli ve asli unsurların yer  
almadığı, fiyat teklifi ve tespit tutanağında bulunan kaşeler, imzalar, defter tarihleri, adres ve  
şirket bilgilerinin hatalı olduğu, faaliyet belgesinin olup olmadığının incelenmesi gerektiği,  
söz konusu belgenin geçerlilik süresi, imza ve kaşe ile diğer hususlar bakımından Tebliğ’de  
yer verilen diğer şartları taşımadığı, faaliyet belgesinde geçerlilik süresi, imza ve kaşe ile  
tebliğde belirtilen şartların sağlanmadığı, alınan fiyat teklifinin beton nakli dâhil  
fiyatlandırılmadığı, isteklinin işbaşına beton naklini gerçekleştirilmediği, teklifi onaylayan  
meslek mensubu tarafından hazırlanan tutanakta işbaşına beton naklinin de aynı nakliye  
mesafesine sahip beton sınıfları ile oluşturulan maliyet girdileri arasına eklenmediği, ilgili  
beton fiyat teklifine konu tespit tutanağındaki fiyatın beton santralinin bulunduğu yer ile ihale  
konusu işin yapılacağı yere kadar nakliyelerinin son veya bir önceki geçici vergi dönemindeki  
veriler esas alınarak oluşturulması gerektiği, başka yerlere nakledilen betonların tespit  
tutanağında yer almasının mevzuata aykırı olduğu,  
-İsteklinin “10.130.1704” poz numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm  
(S420, B420-C, B500B-C)”, “10.160.1003” poz numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil  
karışımı” ve “10.130.1402” poz numaralı “Çam Kerestesi (2. Sınıf)” analiz girdileri için 2019  
yılı rayiç bedelin çok düşük fiyat öngörüldüğü, kullanılan fiyatın tevsik edilmesi için  
tutanakların ilgili meslek mensuplarından talep edilmediği, fiyat tekliflerinin konusunda  
faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerin son veya bir önceki geçici vergi  
beyannamesi döneminde düzenlenmediği, tutanaklarda bulunması gereken şekli ve asli  
unsurların yer almadığı, fiyat teklifleri ve tespit tutanaklarında bulunan kaşeler, imzalar,  
defter tarihleri, adres ve şirket bilgilerinin hatalı olduğu, faaliyet belgelerinin olup  
olmadığının incelenmesi gerektiği, faaliyet belgelerinde geçerlilik süresi, imza ve kaşe ile  
tebliğde belirtilen şartların sağlanmadığı,  
c) İsteklinin 2019 yılında geçerli olan birim fiyat poz numaralarını doğru bir şekilde  
kullanmadığı, kamu kurum ve kuruluşlarına ait cari yıl fiyatlarını içeren tablonun uygun  
düzenlenmediği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tanımları aynı olan rayiçler için  
2019 yılı yeni poz numaralarının kullanılacağının belirtildiği, isteklinin sunduğu poz  
numaralarının hatalı olduğu ve hatalı belirlenen analiz girdilerinin birim fiyatlarının da tevsik  
edilmesi gerektiği, analiz girdilerine ait açıklamada yer verilen poz numaralarının herhangi  
bir karşılığının olmadığı,  
d) Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan analizlerdeki analiz girdi cins  
ve miktarlarının istekli tarafından değiştirildiği, idarenin verdiği analiz formatının dışında  
farklı girdi cins ve miktarları kullanılarak yeni bir analiz formatı oluşturulduğu, isteklinin  
sunduğu açıklamalarda yer alan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, aritmetik hatanın resen  
düzeltilmesi sonucu analiz toplamlarının isteklinin verdiği teklif fiyatının üzerine çıktığı, kar  
ve genel masraf için herhangi bir yüzde değerinin belirlenmediği için analizlerinin eksik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
olduğu,  
3) İsteklinin açıklamasında iş kalemlerinde yer alan analiz girdilerinde belirlenen rayiç  
bedeller üzerinde kabul edilen fiyatlar ile isteklinin açıklamasını tevsik edebilmesinin  
mümkün olmadığı, kalite ve teknik değer için 50 tam puan alamayacağı, Tİ-01, Tİ-05, SY-03,  
SY-04, SY-05, SY-06 ve ÜY-02 iş kalemleri için belirtilen fiyatlar ile açıklama yaparak  
kalite ve teknik yeterlilik kriterlerinden tam puan alamayacağı, söz konusu birim fiyatlar ile  
isteklinin açıklamasını tevsik edebilmesinin ancak idarenin sunduğu analiz girdi cins ve  
miktarlarını azaltmasıyla mümkün olabileceği ve bu durumun da mevzuata aykırı olduğu,  
4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif ekinde yer verdiği vekâletname, imza  
sirküleri ve imzaların geçerliliğinin teyit edilmesi gerektiği, bu doğrultuda sunulan ortaklık  
durum belgesinde yer alan bilgilerin ticaret sicilinde yer alan bilgilerle uyumlu olup  
olmadığının teyit edilmediği, isteklinin teklifinin ve ek olarak sunduğu evrakların gerçek  
yetkililerince imzalanıp imzalanmadığı, imza sirküleri, vekâletname ve/veya teklifteki  
imzaların aynı olup olmadığı, yetkili oldukları belirtilen kişilerin yetki sürelerinin dolup  
dolmadığının incelenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinin son fıkrasında idarelerin  
hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine  
getirmek zorunda olduğu hükme bağlanmış, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında  
Yönetmelik’in “Kararların uygulanması” başlıklı 23’üncü maddesinde “(1) İdare, hukuki  
durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine  
getirmek zorundadır.  
(2) (Değişik: 03/05/2011- R.G. 27923/2 md) Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul  
kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia eden ilgililer bu hususa ilişkin başvuruyu  
itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar.  
(3) Kurul tarafından alınan kararların hiç uygulanmaması halinde doğrudan  
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilir.hükmüne yer verilmiştir.  
4734 sayılı Kanun’un 56’ıncı maddesinin son fıkrası ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Yönetmelik’in “Kararların uygulanması” başlıklı 23’üncü maddesinin birinci  
fıkrası uyarınca idarelerce hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği  
işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.  
Başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak daha önce; Proyol İnşaat Ticaret Limited Şirketi  
+ Biroğlu İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuş ve söz konusu başvuru üzerine 26.09.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1213 sayılı Kurul  
kararı, Mak İş İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi + Yazıcıoğlu Yol Yapı İnşaat ve Taahhüt  
Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş ve  
söz konusu başvuru üzerine 26.09.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1214 sayılı Kurul kararı, Ören  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi+ Heltaş İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş ve söz konusu başvuru üzerine  
26.09.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1215 sayılı Kurul kararı alınmış olup, söz konusu Kurul  
kararında da “…İdarece, birim fiyat tariflerinde ve yayımlanmış kamu kurumu birim  
fiyatlarına göre her analiz girdisinin analiz formatında belirtilmesi, analizin karsız tutarının  
%3’ünün altında olan girdilerin açıklama istenilmeyecek analiz girdileri olarak belirlenmesi  
ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken her bir iş kalemine yönelik olarak analiz  
girdilerinin neler olduğunu gösteren analiz formatının isteklilere verilmesi ancak bu analiz  
formatı içerisinde analiz girdilerinin açıklanıp açıklanmayacağına ilişkin bir ifadeye yer  
verilmemesi, idarenin her bir iş kalemi için düzenlediği sıralı analiz girdileri tablosu  
üzerinden açıklama istenilecek analiz girdilerini belirlemesi (Bir analiz girdisi herhangi bir iş  
kalemi içerisinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenmiş ise o analiz girdisinin  
nihai olarak açıklama istenilecek analiz girdisi olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.) ve  
buna göre düzenleyeceği açıklama istenilmeyecek analiz girdilerini gösteren listeyi sorgulama  
yazısı ekinde isteklilere vermesi suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasını yenilemesi ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir…” hususuna yer verilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi gerektiği belirtilmiştir.  
Bahse konu Kamu İhale Kurul kararlarında, aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinde  
yer alan mevzuata aykırılıklara yer verilmiş ve istekliler tarafından mevzuata uygun bir  
şekilde aşırı düşük teklif açıklaması yapılabilmesi ve bu açıklamanın mevzuata uygunluğunun  
incelenebilmesi için idarece sorgulamanın tam ve doğru yapılması gerektiği hususu  
belirtilmiş, mevzuata uygun olarak sorgulama işleminin yapılabilmesi için yapılması gereken  
işlemlere yer verilmiştir.  
İdarece söz konusu Kurul kararları sonrasında, aşırı düşük teklif işlemlerinin mevzuata  
uygun olarak yapılabilmesi için Kurul kararlarında belirtildiği şekilde sınır değerin altında  
kalan ve geçerli teklif sahibi tüm isteklilerden yeniden açıklama istenilmiş olup, yukarıda ver  
verilen mevzuat hükümleri uyarınca idarece tesis edilen işlemde herhangi bir mevzuata  
aykırılık bulunmamaktadır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.)  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü bulunmaktadır.  
Kanun’un anılan maddesinden, ihale komisyonunca, yapılan değerlendirme  
neticesinde, ihalede verilen diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı  
düşük olan isteklilerin tespit edileceği ve tespit edilen bu tekliflerin reddedilmeden önce yine  
madde metninde belirtilen usul doğrultusunda teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlere  
ilişkin olarak sorgulamaya tabi tutulacağı, sorgulama sonrasında açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği  
anlaşılmaktadır.  
Öte yandan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, (Değişik ibare: 25/01/2017-  
29959 R.G./7. md.) 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif  
mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.1.1. Sınır değer eşitliğinde yer alan (N), “sınır değer katsayısı”nı temsil etmekte  
olup bu katsayı, 11/06/2011 tarihli ve 27961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği”nde yer alan “B-Üstyapı (Bina) İşleri”, “C-Sıhhi Tesisat  
ve Mekanik Tesisat İşleri”, “D-Elektrik İşleri”, “E-Elektronik ve İletişim İşleri” grubundaki  
yapım işleri ile bu işlerle ilgili tamamlama, onarım, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj  
işlerinde (1,00), diğer yapım işlerinde (1,20)’dir. İhale konusu yapım işinin kapsamında farklı  
katsayılara tabi iş kısımlarının bulunması durumunda; sınır değer katsayısı, söz konusu  
kısımlardan toplam yaklaşık maliyeti içindeki ağırlık oranı en fazla olana göre belirlenir.  
45.1.1.2. Gerekli görülmesi durumunda, (45.1.1.1.) maddesi uyarınca belirlenen sınır  
değer katsayıları yerine, işin niteliğine göre;  
a) Mevzuatı uyarınca kendisine yapım işi yaptırma yetkisi verilen bakanlıklar  
tarafından, bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı, ilgili veya ilişkili olan idareleri için,  
b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, (a) bendinde sayılan idareler dışındaki  
idareler için,  
(1,00)’den küçük, (1,20)’den büyük olmamak üzere (N) sınır değer katsayıları  
belirlenebilir. Ayrıca Bakanlıklar tarafından ön proje üzerinden ihalesi yapılacak olan üst  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
yapı işleri için (0,90)’dan küçük, (1,10)’dan büyük olmamak kaydıyla farklı katsayılar  
belirlenmesi de mümkündür. Belirlenen katsayılar, Resmî Gazete’de ilan edilir.  
45.1.1.3. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı, ihale ilanı veya davet mektubu ile  
idari şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı bölümünde belirtilir.  
45.1.1.4. Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerinde ve % 40’ının altındaki teklifler  
dışında tek geçerli teklif bulunması durumunda; “Tort2” değeri tek geçerli teklife eşittir.  
Yaklaşık maliyetin % 40 - % 120 aralığında geçerli teklif bulunmaması durumunda; sınır  
değer yaklaşık maliyetin % 40’ıdır. (45.1.1.) maddesine göre yapılan hesaplama sonucunda  
sınır değerin yaklaşık maliyetin % 40’ının altında çıkması durumunda sınır değer yaklaşık  
maliyetin % 40’ı olarak belirlenir.  
Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan  
Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun (www.kik.gov.tr)  
internet sayfasından erişilebilir.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. Md.) Yazıda  
ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek  
girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler  
belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında (Değişik ibare: 16/03/2019-  
30716 R.G./14.md.)veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı  
ekindeverilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş  
kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp,  
anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif  
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine  
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Mülga ibare: 06/02/2018-30324  
R.G./4. md.).  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,(Ek  
ibare:12/06/2015-29384 R.G./3.md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının(Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./5. md.)  
% 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.(Ek cümle: 16/03/2019-  
30716 R.G./15. md.)Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden  
hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate  
alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.15. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 37. md.)  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına  
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece  
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık  
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…”  
açıklamaları yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesinin bulunduğu, söz konusu Şartname’nin  
46’ncı maddesinde sınır değer katsayısının (N) 1,00 olarak belirlendiği görülmüştür.  
Birinci iddia kapsamında yapılan incelemede belirtildiği üzere başvuruya konu ihaleye  
ilişkin daha önce yapılan itirazen şikayet başvuruları üzerine alınan Kamu İhale Kurul  
kararları sonrasında, idarece aşırı düşük teklif işlemlerinin mevzuata uygun olarak  
yapılabilmesi için Kurul kararlarında belirtildiği şekilde sınır değerin altında kalan ve geçerli  
teklif sahibi tüm isteklilerden 10.10.2019 tarihli ve E. 274027 sayılı yazı ile tekliflerinin  
açıklanması istenilmiş olup, söz konusu yazı ekinde, açıklama istenilen iş kalemleri listesi,  
açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesi ile her bir iş kaleminin analiz formatına yer  
verilmiş, açıklama istenilen isteklilerden sadece ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
17.10.2019 tarihinde 261240 sayı ile idare kayıtlarına alınan yazı ile açıklamada bulunulmuş  
olup, idarece söz konusu açıklama uygun bulunarak ihalenin bu istekli üzerinde bırakıldığı  
anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
a) Tebliğ’in 45.1.9’uncu maddesi uyarınca iş kalemleri/gruplarına ait analizlerinde  
yer alan işçilik tutarlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında  
olamayacağı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “… söz konusu ihalenin brüt asgari  
ücret olan 2.558,40 TL tutarı dikkate alınmış ve 2.558,40TL/30 saat/7,5saat=11,37  
TL/saat…” şeklinde saatlik işçilik maliyetinin hesaplandığı, söz konusu tutar olan 11,37  
TLnin de aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde yer alan bütün işçilik  
girdileri için kullanıldığı görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından saatlik asgari ücretin ihale tarihinin içinde  
bulunduğu yıl olan 2019 yılı saatlik asgari ücreti (2558,40 TL) üzerinden hesaplandığı tespit  
edilmiş olup, işçilik maliyetinin 2019 yılı saatlik asgari ücretin altında yer almadığı ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
b) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine göre aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin, fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış  
tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenmesi gerektiği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edilmesi gerektiği ancak fiyat  
teklifinin ekinde idareye sunulmasına gerek bulunmadığı, ancak idare veya Kurum tarafından  
gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, diğer taraftan  
fiyat teklifinde Tebliğ’e göre meslek mensubunca yer verilmesi gereken ibareye yer verilerek  
imzalanıp iletişim bilgilerinin de belirtilerek kaşelenmesi ya da mühürlenmesi gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 4  
adet fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat tekliflerinden;  
Nitrotek Pat. Mad. Maden. İnş. Müh. Pet. Gıd. İt. İh. San. Tic. Ltd. Şti.den alınmış  
olan 15.10.2019 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, belgenin mevzuat gereğince bulunması  
gerekli meslek mensubu ibaresini taşıdığı ve meslek mensubunun iletişim bilgilerini de  
içerecek şekilde kaşelenerek onaylandığı, söz konusu fiyat teklifinde “amonyum nitrat, fuel  
oil karışımı 1,00 TL/kg” ifadelerinin yer aldığı,  
Diğer üç fiyat teklifinin ise Diyarbakır Boru Demir Çelik Mak. Nakliyat Tur. Tar. İth.  
İhr. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.den alınan 15.10.2019 tarihli fiyat tekliflerinin mevzuat  
gereğince bulunması gerekli meslek mensubu ibaresini taşıdığı ve meslek mensubunun  
iletişim bilgilerini de içerecek şekilde kaşelenerek onaylandığı, söz konusu fiyat tekliflerinin  
“Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12mm (S420, B420B-C, B500B-C) 2,00 TL/kg”, “Çam  
kerestesi 2. Sınıf 850,00 TL/M3” ve “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton  
harçları (TS EN 206-1 A1) 150,00 TL/M3” girdilerine ilişkin olarak alındığı, ayrıca söz  
konusu fiyat tekliflerinin tamamında “Karayolları Genel Müdürlüğü 16. Bölge Müdürlüğü  
tarafından yapılan 2019/242882ihale kayıt numaralı Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet  
Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-  
42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi ile ilgili teknik şartname hükümleri çerçevesinde,  
KDV hariç, yukarıda cinsi ve miktarına yer verilen maliyet kalemlerine ilişkin iş başına  
nakliyesi, makine ekipman vb. girdiler dahil teklifimiz belirtilmiştir…” ifadesine yer verildiği,  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin mevzuat gereğince  
bulunması gerekli meslek mensubu ibaresini taşıdığı ve meslek mensubunun iletişim  
bilgilerini de içerecek şekilde kaşelenerek imzalandığı, fiyat tekliflerinin Tebliğ’e uygun  
olarak sunulduğu, ayrıca söz konusu fiyat teklifine dayanak Ek.O-6 satış tutarı tespit  
tutanaklarının (Meslek Mensubunun faaliyet belgesinin de bu tutanağın eki olduğu dolayısıyla  
ilgili tutanağın istenilmediği durumda faaliyet belgesinin de sunulmasının söz konusu  
olamayacağı) istenilip istenilmemesinin idarenin takdir yetkisi dahilinde olduğu, idare  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
tarafından da söz konusu tutanakların istenilmediği, kurum tarafından yapılan incelemede de  
söz konusu fiyat teklifine dayanak Ek.O-6 satış tutarı tespit tutanaklarının istenilmesini  
gerektirecek herhangi bir hususun bulunmadığı, fiyat teklifi veren firmaların faaliyet alanının  
fiyat teklifine konu girdileri kapsadığı, fiyat teklifi üzerinde fiyat teklifi veren firmaya ait  
adres bilgileri ile Türkiye Ticaret Sicil gazetesinde yer alan adres bilgilerinin aynı olduğu,  
alınan fiyat tekliflerinin nakliye dahil alındığı,  
Öte yandan, anılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, kamu ihale mevzuatı kapsamında  
gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamalarının idarelerce ne şekilde  
değerlendirileceğinin açıkça belirtildiği ve söz konusu analiz girdileri için alınan fiyat  
tekliflerinin hangi şartları taşıması koşuluyla mevzuata uygun olacağına ilişkin detaylı  
açıklamalara yer verildiği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin  
Tebliğ’de yer verilen asli unsurları taşıması koşuluyla mevzuata uygun kabul edileceği ve  
fiyat tekliflerine ilişkin herhangi bir kuşku duyulması halinde de idarece meslek  
mensubundan ilgili fiyat teklifine dayanak tutanakların istenebileceği hususları bir arada  
değerlendirildiğinde fiyat teklifindeki tutarın çok düşük olması ve fiyat teklifindeki fiyat ile  
işin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı hayatın olağan akışına veya ticari gereklere  
aykırılık gibi nedenlerle değerlendirme yapılarak aşırı düşük tekliflerin reddedilmeyeceği  
sonucuna varılmıştır. Bu itibarla söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.  
c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesi uyarınca aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim  
fiyatını kullandıklarının birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde  
belirterek açıklamaları kapsamında sunulması halinde analiz düzenlemelerinin zorunlu  
olmadığı anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından analizlerin “Girdi no” sütununda analiz  
girdilerinin ne şekilde açıklandığının her bir girdi için belirtildiği, anılan istekli tarafından  
2019 yılı kamu kurum ve kuruluşlara ait fiyatların kullanıldığı, ayrıca anılan istekli  
tarafından kamu kurum ve kuruluş listesinin ayrıca sunulmamış olsa da her bir analizde  
açıklamanın ne şekilde yapıldığının belirtildiği, kamu kurum ve kuruluş listesinin sunulmamış  
olmasının esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.  
d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan analizlerde yer verilen miktarların idarece aşırı düşük sorgulama yazısı ekinde verilen  
analizlerde yer alan miktarlar ile birebir aynı olduğu, söz konusu analizlerde aritmetik hata  
yapılmadığı, analizlerin kâr ve genel giderler kısmında, kâr ve genel giderlerin yüzde oranı  
şeklinde gösterilmeyip istekli tarafından her bir analiz için belirlenen kâr ve genel giderler  
tutarına yer verildiği, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından her bir analizde  
kâr ve genel giderlerin yüzde oranı şeklinde değil de tutar olarak yer verilmesinin mevzuata  
uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı  
40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale,  
ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte  
işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat  
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat  
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu  
unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.  
Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat  
avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.  
En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği  
ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki  
unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale  
sonuçlandırılır.  
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar.  
Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve  
hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.  
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya  
gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.  
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.  
İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan  
istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere  
katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek  
zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki  
unsurlar da dikkate alınarak belirlenmesi ile ilgili hususlar” başlıklı 53.3’üncü maddesinde  
“53.3.1. Kanunun 40 ıncı maddesi uyarınca, ekonomik açıdan en avantajlı teklif; sadece fiyat  
esasına göre belirlenebileceği gibi fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet  
etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınarak  
belirlenebilmektedir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin hangi yöntem kullanılarak  
belirlenebileceği hususu tamamen idarenin takdirinde olup fiyat dışı unsurlar kullanılarak  
belirlenmesi durumunda aşağıdaki esaslara uyulması gerekmektedir.  
53.3.2. Fiyat dışı unsurların, Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen ilkelere halel  
getirmeyecek bir biçimde idari şartnamede açık ve net olarak düzenlenmesi gerekmektedir.  
53.3.3. İdari şartnamede fiyat dışı unsur olarak belirlenen hususların parasal  
değerlerinin veya nispi ağırlıklarının belirlenmesi gerekmektedir.  
53.3.4. Fiyat dışı unsur olarak yalnızca niceliksel unsurların belirlenmesi zorunlu  
olmayıp bu kapsamda niteliksel belirlemeler de yapılabilir. Bu bağlamda, ihale konusu işin  
beklenen kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik parametreler, kamuya  
karşı yükleniminde bulunan işlerin miktarı veya tutarı bakımından kapasite durumu ya da  
ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibariyle isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
birbiri ile uyumu gibi hususlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilecektir.açıklamaları yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte  
fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1.  
A. Değerlendirme “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki  
kısımda yapılacaktır.  
A.1. Teklif fiyatı puanlaması  
Teklif fiyatı puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren  
istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi istekli 50 puan alacak olup, diğer  
isteklilere ait teklif puanları; TP = (TFmin x 50) / TF formülü ile hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
TP: Teklif puanı,  
TFmin: Geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı,  
TF: İsteklinin teklif fiyatı,  
ifade eder.  
A.2. Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması  
Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli  
teklif veren isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu iş kalemleri  
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.  
Birim Fiyat teklif İş  
Cetveli Sıra No Grubu No  
kalemi/İş Minimum Teklif Maksimum Teklif  
Puanı  
Oranı (%)  
Oranı (%)  
1
Tİ-1  
22  
15  
12  
7
30  
13  
9
11  
5
SY-06  
Tİ-5  
21  
16  
7
10  
8
SY-05  
SY-03  
ÜY-2  
9
4
6
9
4
20  
9
4
6
3
SY-04  
SY-01  
ÜY-1  
4
6
2
6
4
5
2
19  
14  
13  
3
4
2
SY-09  
SY-08  
İş Grubu1*  
İş Grubu2**  
2
3
1
1
2
1
2
3
1
2
3
1
TOPLAM  
50  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
*İş Grubu 1’i Oluşturan İş Kalemleri [İş kalemi No (Birim Fiyat Teklif Cetveli Sıra  
No)]: Tİ-2.(2), SY-02. (7),Tİ-4 (4),Tİ-3 (3), SY-11 (16)  
**İş Grubu 2’yi Oluşturan İş Kalemleri [İş kalemi No (Birim Fiyat Teklif Cetveli Sıra  
No)]: SY-07 (12), ÜY-3 (21), SY-10 (15), SY-13 (18), SY-12 (17)  
A.2.1. Söz konusu iş kalemleri için isteklilerce teklif edilen tutarların toplam  
tekliflerine oranının; her bir iş kalemi için belirlenen minimum ve maksimum teklif oranları  
aralığında (minimum ve maksimum oranlar dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için  
yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir.  
A.2.2. İş grupları için ise o iş grubunda yer alan her bir iş kalemi için verilen teklif  
tutarlarının toplamının toplam tekliflerine oranının her bir iş grubu için belirlenen minimum  
ve maksimum teklif oranları aralığında (minimum ve maksimum oranlar dahil) kalması  
durumunda her bir iş grubu için yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir.  
A.2.3. Teklif oranları hesaplanırken yuvarlama yapılmayacaktır.  
A.2.4. İsteklilerin teklif oranları, belirlenen minimum ve maksimum teklif oranları  
dışında kalıyorsa o iş kalemleri/iş grupları için puan alamayacaklardır.  
A.2.5. Kalite ve teknik değer nitelik puanı, her bir iş kalemi/iş grubu için verilen  
puanların toplamıdır.  
A.3. Toplam puan  
Toplam puan, teklif fiyat puanı ile kalite ve teknik değer nitelik puanının toplamıdır.  
A.4. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli  
Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli;  
FDTF = (ETF x 100) / TTP formülü ile hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
FDTF: İsteklinin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli,  
ETF: Toplam puanı en yüksek istekliye ait teklif bedeli,  
TTP: İsteklinin toplam puanı,  
ifade eder.  
B. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak  
değerlendirilmiş teklif bedeli en düşük olan istekliye ait teklif bedelidir.düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat ve ihale dokümanı düzenlemelerinden, ekonomik açıdan  
en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti,  
maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate  
alınarak belirlenebileceği, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da  
dikkate alınarak belirlenmesi halinde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya  
nispi ağırlıklarının belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
İdari Şartname’nin ilgili maddesinde belirtilen düzenleme, başvuru sahibinin iddiasına  
konu ettiği iş kalemleri ile, ihale üzerinde isteklinin birim fiyat teklif cetveli karşılaştırılmış  
olup, tablo halinde aşağıda yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
İsteklinin  
fiyat teklif tutarları  
birim İsteklinin birim  
Minimum Maksimum  
İş kalemi/İş  
Grubu No  
fiyatının teklif  
fiyatına oranı  
Teklif  
Teklif  
Puanı  
Oranı (%) Oranı (%)  
Tİ-1  
22  
15  
12  
7
30  
21  
16  
9
13  
9
10.668.000,00  
7.420.000,00  
5.610.000,00  
3.740.000,00  
3.240.000,00  
2.200.000,00  
2.420.000,00  
0,25633386  
0,17828995  
0,13479874  
0,08986583  
0,07785168  
0,05286225  
0,05814848  
SY-06  
Tİ-5  
7
SY-05  
SY-03  
ÜY-2  
SY-04  
4
6
9
4
4
6
3
4
6
2
….  
Toplam  
tutarı:41.617.600,00  
Teklif  
TOPLAM 50  
Söz konusu tabloda yer verilen verilerden de görüleceği üzere isteklinin bahse konu iş  
kalemleri için teklif ettiği birim fiyatların teklifine oranın İdari Şartname’nin 35’inci  
maddesinde belirlenen minimum ve maksimum oranlar arasında olduğu ve söz konusu iş  
kalemleri için belirlenen kalite ve teknik değer nitelik puanlarını karşıladığı görülmüş olup,  
ikinci iddia kapsamında yapılan incelemede söz konu iş kalemlerinin aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısı ekinde gönderilen analiz formatlarında belirtilen girdi cins ve miktarlarına  
uygun olarak analizlerin sunulduğu ve bu analizlerde girdiler için öngörülen fiyatların  
mevzuata uygun olarak açıklandığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabileceklerin anılan Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun  
olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiş ve şikâyet  
ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru  
yolları olduğu açıkça ifade edilmiş; aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı  
55’inci maddesinde ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla  
idareye şikâyet başvurusu yapılabileceği belirtilmiştir.  
Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde ise  
idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday,  
istekli veya istekli olabileceklerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
Kurum tarafından itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin  
şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit  
muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleneceği belirtilmiş “Yargısal  
inceleme” başlıklı 57’nci maddesinde “Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai  
kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle  
görülür.hükmüne yer verilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “İtirazen şikâyet başvuruları”  
başlıklı 14’üncü maddesinde “(1) İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından  
alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya  
şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı  
doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.  
(2) Aynı kişi tarafından idareye yapılan ve ilk başvuru ile aynı mahiyette olan daha  
sonraki şikayet başvurularına idarece verilen cevaplar başvuru süresini yeniden başlatmaz.”  
hükmü,  
(3) (Değişik: 03/05/2011- R.G. 27923/1 md) Şikayet başvurusu üzerine idarece alınan  
kararla bir hak kaybına veya zarara uğradığını ya da zarara uğramasının muhtemel  
olduğunu iddia edenler bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak  
doğrudan Kuruma yaparlar.hükmü,  
“Kurum tarafından inceleme” başlıklı 18’inci maddesinde “(1) İtirazen şikâyet  
başvuruları;  
….b) İhale veya ön yeterlik dokümanının verilmesi, başvuruların veya tekliflerin  
sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasıyla ilgili olarak ise, başvuru  
sahibinin iddiaları ve idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar ile itiraz  
edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği yönünden incelenir.  
(2) Eşit muamele ilkesi yönünden yapılacak incelemede; dayanağı bakımından, itiraz  
edilen işlemin diğer aday veya isteklilere ilişkin olarak da Kanun ve ilgili mevzuat  
hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine bakılır…” hükmü yer  
almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in İtirazen şikayet başvurularında süre”  
başlıklı onuncu maddesinin dördüncü fıkrasında “(4) İdareye yapılan ve ilk başvuru ile aynı  
mahiyette olan daha sonraki şikayet başvurularına idarece verilen cevaplar başvuru süresini  
yeniden başlatmaz” hükmü yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ilişkin daha önce yapılan itirazen şikayet başvurularından,  
Ören Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi+ Heltaş İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının yaptığı şikâyet itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan  
26.09.2019 tarih  
ve 2019/UY.I-1215 sayılı Kurul kararına esas başvuru dilekçesinde, “…İhale üzerinde  
bırakılan isteklinin teklif ekinde yer verdiği vekâletname, imza sirküleri ve imzaların  
geçerliliğinin teyit edilmesi gerektiği, bu doğrultuda sunulan ortaklık durum belgesinde yer  
alan bilgilerin ticaret sicilinde yer alan bilgilerle uyumlu olup olmadığının teyit edilmediği,  
isteklinin teklifinin ve ek olarak sunduğu evrakların gerçek yetkililerince imzalanıp  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747  
imzalanmadığı, imza sirküleri, vekâletname ve/veya teklifteki imzaların aynı olup olmadığı,  
yetkili oldukları belirtilen kişilerin yetki sürelerinin dolup dolmadığının incelenmesi,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin ihale dokümanında yer alan ekonomik ve mali  
yeterliğe ilişkin yeterlilik şartlarını ve mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin yeterlik şartlarını  
karşılamadığı, söz konusu firmanın cirosunun ve mali yeterlik kriterlerinin yetersiz olduğu,  
isteklinin iş deneyimini tevsik etmek amacıyla kullanılan iş denetleme belgelerinin ihale  
konusu iş veya benzer iş tanımına uymadığı, iş deneyim belgesinin güncel olmadığı ve asgari  
iş deneyim tutarını karşılamadığı, iş deneyim belgesi sahibinin belgede gösterilen süre  
boyunca ilgili görevlerde çalışmadığı, görevlendirme olurlarının eksik olduğu, SGK hizmet  
dökümlerinin eksik olduğu, belge sahibi kişilerin bu firmalarda 1 yıldan daha az bir süredir  
bulunduğu, isteklinin ihale dokümanında yer alan ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin yeterlilik  
şartlarını ve mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin yeterlik şartlarını karşılamadığı, söz konusu  
firmaların ciroları ve mali yeterlik kriterlerinin yetersiz olduğu” hususlarına yer verildiği  
tespit edilmiş olup, söz konusu iddialara 26.09.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1215 sayılı Kurul  
kararının eşit muamele yönünden incelemesi kapsamında yapılan incelemede, tespit edilen  
aykırılıklar bahse konu kararının ilgili bölümünde “B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında  
Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit  
edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır...”  
başlığı altında yer verilmiştir.  
Söz konusu Kurul kararı kapsamında eşit muamele ilkesi yönünden yapılan  
incelemede ihale üzerinde bırakılan istekli olan A.Turan Yol Yapı İnşaat Maden Taahhüt  
Turizm Tekstil Nakliye Tarım Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin  
teklifinde iş bu iddialar yönünden herhangi bir aykırılık bulunmamıştır. Bu itibarla, iddia  
edilen hususların daha önce yapılan başvuru üzerine 26.09.2019 tarih ve 2019/UY.I-1215  
sayılı Kurul kararı kapsamında Kurum tarafından incelendiği, bu durumda işbu iddiaların  
Kurul kararına itiraz mahiyetinde olduğu, bu iddialar yönünden, 4734 sayıl Kanun’un 57’nci  
maddesi uyarınca ilgili Kurul kararına karşı dava yoluna başvurulması gerektiği  
anlaşıldığından dördüncü iddianın görev yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/056  
: 64  
: 26.12.2019  
: 2019/UY.I-1747