Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü / 2019/170651-Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması
Bilgi
İKN
2019/170651
Başvuru Sahibi
Seda İnşaat Tic. Mad. ve San. A.Ş. – İz Grup Mad. Taah. İnş. Mak. Prj. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Seda İnşaat Tic. Mad. ve San. A.Ş. – İz Grup Mad. Taah. İnş. Mak. Prj. İth. İhr. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/170651 İhale Kayıt Numaralı “Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.05.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması” ihalesine ilişkin  
olarak Seda İnşaat Tic. Mad. ve San. A.Ş. – İz Grup Mad. Taah. İnş. Mak. Prj. İth. İhr. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 31.07.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
06.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.08.2019 tarih ve 33591 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 15.08.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/873 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdarece aşırı düşük teklif açıklamalarının hukuki dayanağı olmayan gerekçeler ile  
uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği, şöyle ki;  
a) Açıklamalar kapsamında KGM/16.122/K-H-P poz numaralı “Hendeklerin betonla  
kaplanması (Orta refüj ve yama hendeği) (C 30-37 hazır beton harcı ile) (İşyerine taşınmış  
sıkıştırılmış beton)” iş kaleminin analiz girdisi olan “C30/37 beton harcı” girdisi için  
öngörülen birim maliyetin, piyasa şartlarına uygun olduğunu tevsik etmek üzere alınan fiyat  
teklifinin düzenleme ve sunuluş bakımından mevzuata aykırılığına dair herhangi bir tespit  
yapılmaksızın, fiyat teklifini veren firmanın işyeri ile işin yapılacağı yer arasındaki mesafe  
baz alınarak; beton harcının taşınmasının teknik sakıncaları ile birlikte nakliye formüllerine  
göre hesaplanan taşıma maliyetini dahi karşılamadığı gerekçesiyle açıklamaların uygun  
görülmediği, ancak fiyat tekliflerinin piyasa şartlarını gösteren belgeler olduğu, bahse konu  
malzemelerin fiyat teklifi alınan firmadan alınmasına gerek olmadığı gibi firmanın işin  
yapılacağı yerde faaliyet göstermesinin de zorunlu olmadığı,  
b) İhale komisyonu tarafından muhtelif iş kalemlerinin analiz ve alt analizlerinde  
açıklama istenilmeyen girdi olarak belirlenen nakliye maliyetleri için analiz formatında yer  
alan formül ve mesafeler kullanılmasına rağmen tek değişken olan K katsayısının düşürülerek  
avantaj sağlandığından bahisle açıklamaların uygun görülmediği, ancak açıklama  
istenilmeyen girdiler için öngörülen birim maliyetlerin nasıl belirlediğine dair herhangi bir  
açıklama ya da belgelendirme yapılmasının gerekmediği gibi, yalnızca bu girdiler için bedel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
öngörülmesinin yeterli olduğu, söz konusu girdilerde komisyon tarafından K katsayısının  
düşürüldüğü gibi bir yorumla açıklamaların reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı,  
c) Beton harcı, SBS, Elyaf ve Anfo girdileri için piyasadan alınan fiyat tekliflerinin  
sunulduğu, ancak bu teklifleri veren firmalar ile teklifi onaylayan meslek mensuplarının tam  
tasdik sözleşmesinin açıklama dosyasında sunulmadığı gerekçesiyle açıklamaların uygun  
bulunmadığı, ancak kamu ihale mevzuatı uyarınca isteklilerin yalnızca fiyat teklifini sunmak  
zorunda olduğu, maliyet satış tutarı tespit tutanaklarının ekine eklenecek belgeler arasında da  
tam tasdik sözleşmesinin sayılmadığı, idarece mevzuatta aşırı düşük teklif kapsamında  
sunulması öngörülmeyen, hatta meslek mensuplarınca düzenlenen tutanak ekleri arasında dahi  
sayılmayan tam tasdik sözleşmesinin olmamasından bahsedilerek açıklamaların uygun  
görülmemesinde hukuka uyarlık bulunmadığı,  
2) Heltaş İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun bulunmama gerekçeleri arasında aşağıda sayılan hususların da  
bulunması gerektiği;  
a) İsteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan YAR.ZAY.KAZI  
ve ÜSTYKAZI poz numaralı iş kalemlerinin analizlerinde kendi malı araçlar kullanılarak  
yapılan amortisman hesabının yanlış olduğu, amortismanda esas alınması gereken değerin  
yeni makinenin satın alma bedeli olduğu ancak istekli tarafından makinelerinin amortisman  
defterine kayıtlı değerleri ile açıklama yapıldığı,  
b) İsteklinin YAR.ZAY.KAZI poz numaralı iş kaleminde “Ekskavatör ve dragline tipi  
makinalar 210 HP (21/2Yd3)” ile ÜSTYKAZI poz numaralı iş kaleminde “Asfalt kazıma  
makinası (400 HP gücünde max. 2.05m freze genişliğinde, 0.15m freze derinliğinde,  
konveyörlü)” iş makineleri için sunulan dokümanlarda iş makinelerinin analizlerinde  
öngörülen teknik özellikleri karşılamadığı, makinelerin cins ve teknik özelliklerinin istenilen  
özelliklere uygun olması ve bunun da belgelenmesi gerektiği, isteklinin açıklamalarının bu  
yönüyle uygun olmadığı,  
c) İsteklinin asfalt kazıma ve ekskavatör girdileri açısından toplam imalat için yeterli  
sayıda ekipmanının olduğunu tevsik etmesi gerektiği, zira sözleşme süresi içerisinde imalatın  
tamamını kendi malı olarak analizlerinde gösterdiği makineler ile gerçekleştirmesinin  
mümkün olmadığı, kendi malı araçlar avantajlı koşul olarak gösterebilmesi için kendi  
makineleri ile yapılabilecek imalat miktarının açıklanmasının gerektiği,  
ç) Asfalt kazıma makinesi girdisine ilişkin katsayı verilmiş olmasına rağmen bu  
katsayının ne kadarlık kısmının amortisman, ne kadarlık kısmının sermaye faizi, yedek parça  
vd. girdiler için olduğuna dair resmi kurumlarca yayımlanmış analiz bulunmadığı, istekli  
tarafından ekonomik ömrü/çalışma süresi asfalt kazıma makinesi ile uyumlu olmayan iş  
makinesinin katsayılarına göre kıyasen hesaplandığı, ve hiçbir teknik dayanağı olmayan  
amortisman hesabı sunulduğu,  
d) İstekli tarafından hazır beton harcı için sunulan fiyat teklifi ve eki EK-O.6  
formunun gerçeği yansıtmadığı, zira 10 m3 beton harcının 1 mikserden daha az miktardaki  
beton üretimini/satışını ifade ettiği, bu durumun fiilen mümkün olmadığı, fiyatın gerçekçi  
olmadığı, gerçek olmayan maliyet satış tutarı tespit tutanağının dayanağı faturaların  
istenilmesi gerektiği,  
e) Açıklamalar kapsamında yer alan beton üreticisi firmanın maliyet satış tutarı tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
tutanağında yer alan mükellefin fiyat teklifine konu mamulün üreticisi olması durumunda  
doldurması gereken kapasite raporuna ilişkin bilgiler tablosunu doldurmadığı, açıklamaların  
bu haliyle de uygun olmadığı,  
3) İhale üzerinde bırakılan istekli ile Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
sunulan ortaklığın son durumunu gösterir belgelerin mevzuata uygun olmadığı, ortaklık pay  
defterindeki bilgiler ile ihale zarfı içerisinde sunulan belgelerin uyuşmadığı iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.05.2019 tarihinde açık ihale usulü ve  
birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilen “Bozüyük – Bilecik -Mekece Yolu Onarım  
İşi Yapılması” ihalesine ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “Madde 2 - İhale konusu işe ilişkin bilgiler  
2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1997E040130 - 1996E040160  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
10+845 ile 85+820 arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı İşleri ve Çeşitli İşler  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu” düzenlemesi yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
Örnek:  
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine  
göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4  
nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir...” açıklamaları yer almaktadır.  
İhale komisyonu tarafından 12.06.2019 tarihinde tutanak altına alınan sınır değerin  
hesaplanmasına ilişkin karar ile, 73.921.021,05 ₺ tutarın altında teklif vermiş olan 28  
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesine karar verildiği, başvuru sahibi istekli  
Seda İnşaat Tic. Mad. ve San. A.Ş. – İz Grup Mad. Taah. İnş. Mak. Prj. İth. İhr. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığına 13.06.2019 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen sorgulama  
yazısında “Bölge Müdürlüğümüzce 13.05.2019 tarihinde ihalesi yapılan 2019/170651 İhale  
Kayıt Nolu "Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması "işinde 4734 Sayılı Kamu  
İhale Kanunu’nun 37 nci maddesine göre tekliflerin değerlendirilmesi neticesinde; 4734  
Sayılı Kamu Ġhale Kanunu'nun 38. maddesine istinaden, teklifinizin aşırı düşük teklif sınır  
değerinin altında olduğu tespit edilmiştir. Düzenlenen analizler, açıklaması istenilmeyen  
analiz girdileri ve analiz formatı Ek'te yer almaktadır. Bu duruma göre; a- Yapım yönteminin  
ekonomik olması, b- Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin yapım işinin yerine  
getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşulları, c- Teklif edilen işin özgünlüğü hususlarını  
açıklayarak, ihale dokumanı kapsamında verilen pozların analiz formatına uygun analizleri  
ve analizlerinize dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler ile proforma faturalar, teklif alma  
yazıları ve yardımcı analizlerin verilmesi gerekmektedir.  
Söz konusu aşırı düşük sorgusuna vereceğiniz cevabın, bu mektubun EKAP üzerinden  
bildirilmesi halinde bildirim tarihi tarafınıza tebliğ tarihinden sonraki 5 (beş) iş günü içinde  
ihale komisyonuna bildirilmesi gerekmektedir.ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Söz konusu sorgulama yazısı ekinde; 7 iş kalemine ilişkin analiz formatına, açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesine ve analiz formatı örneğine yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
Başvuru sahibi istekli Seda İnşaat Tic. Mad. ve San. A.Ş. – İz Grup Mad. Taah. İnş.  
Mak. Prj. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ilgili olarak; 18.07.2019 tarihli ihale  
komisyonu kararında “…aşırı düşük savunmasında açıklaması istenilen KGM/16.122/K-H-P  
pozunun alt analizi olan ‘C30/37 beton harcı’ pozu için Kuzey Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
firmasından fiyat teklifi alındığı görülmüştür. Hazır betonun santralden işin yapılacağı yer  
olan Bozüyük – Bilecik – Mekece yoluna olan ortalama uzaklığının Mort: 50 km civarında  
olduğu düşünüldüğünde; (K:330), (M:50) F=K*(0,0007*M+0,01)*2,4(yoğunluk) = 35,64  
gibi bir nakliye bedeli hesaplanmaktadır. Alınan fiyat teklifinin nakliyeler ile birlikte işin  
yerine uygulanması işlemini karşılayacak gerçeklikte olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklaması istenilen KGM/17.002/K-P pozunun alt analizlerinden olan ÇİMNAKİ ve  
AGREGA NAKLİ pozlarının, açıklama istenilen KGM/6308-P pozunun alt analizlerinden  
olan YAPIŞ.NAKL, OCAK TAŞ NAK. ve KONK.NAK pozlarının, açıklaması istenilen  
KGM/6454/S-M-P pozunun alt analizlerinden olan YAPIŞ.NAK, OCAK TAŞ.NAK. ve  
BİTNAK2 pozlarının, açıklaması istenilen ÜSTYDÜZLT pozunun alt analizlerinden olan SU  
NAK:PMT ve OCAK TAŞ.NAK. pozlarının hesaplamalarında istekliye gönderilen formülleri  
ve nakliye mesafelerini kullandığı görülmüştür. Her ne kadar açıklaması istenilmeyen pozlar  
olsalar da bu pozların hesaplanmasında firmaya gönderilen nakliye mesafeleri ve  
formüllerinin kullanıldığı, bu formüllerdeki diğer değişkenin K katsayısı olduğu  
düşünüldüğünde isteklinin bu nakliye pozları için K katsayısını kendisine avantaj sağlayacak  
şekilde azalttığı görülmüştür.  
‘C30/37 beton harcı’, SBS, ELYAF ve ANFO pozları için alınan fiyat tekliflerini  
onaylayan meslek mensupları ile teklifi veren firmalar arasında imzalanmış olması gereken  
sözleşmelerin aşırı düşük savunma ekinde olmadığı görülmüştür. Ayrıca, fiyat teklifi veren  
firmaların bu işin faaliyet alanlarında olduğuna dair tevsik edici belgenin yine savunma  
ekinde bulunmadığı tespit edilmiş olup teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına karar  
verilmiştir.ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından, 19.06.2019 tarihinde sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında, sunuş yazısına, hesap cetveline, 7 iş kalemine ilişkin analizlere,  
resmi rayiçlere ilişkin listeye, 4 adet fiyat teklifine, EPDK bayi çıktısına ve Merkez Bankası  
Kur Bilgileri listesine yer verildiği belirlenmiştir.  
Başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde, idarece isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun bulunmama gerekçeleri yönünden yapılan incelemeye aşağıda yer  
verilmiştir.  
a) İsteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, KGM/16.122/K-H-P poz  
numaralı “Hendeklerin betonla kaplanması (Orta refüj ve yama hendeği) (C 30-37 hazır beton  
harcı ile) (İşyerine taşınmış sıkıştırılmış beton)” iş kaleminin analiz girdisi olan “C30/37  
beton harcı” girdisi için anılan iş kalemine ilişkin analizde 120,00 ₺ birim fiyat öngörüldüğü,  
söz konusu birim fiyatı tevsik etmek üzere Kuzey İnşaat Taahhüt Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından 14.05.2019 tarihinde düzenlenen 120,00 ₺ birim fiyatlı fiyat teklifinin sunulduğu,  
söz konusu fiyat teklifinde “…’Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması’  
projesinde kapsamında ihtiyaç duyulan C 30/37 hazır beton harcı (Beton pompası dahil) için  
iş başında teslim fiyatımız KDV hariç 120,00 TL/M3tür.  
Teklif edilen ürünü, Karayolları Teknik Şartnamesi, diğer Teknik Şartnameler,  
Standartların ilgili kısımlarına göre ve ihale şartnamesine uygun olarak teslim edeceğimizi  
taahhüt ederiz.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
İdare tarafından, söz konusu fiyat teklifine dayanak tutanakların ilgili meslek  
mensubundan “…Hali hazırda tarafınızca muhafaza edilen Kuzey İnşaat Taahhüt Makine  
Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. firması tarafından ‘ C30/37 beton harcı, Hazır Beton Harçları (TS  
EN 206-1)’ pozu için verilen fiyat teklifine dayanak olan satış tutarı tespit tutanağı (Ek-  
O.6)’nın 4 (Dört) iş günü içerisinde idaremize hitaben üst yazı ile birlikte iletilmesi  
gerekmektedir.ifadelerine yer verilen yazı ile 03.07.2019 tarihinde istenildiği, meslek  
mensubunca anılan tutanak ve eki faaliyet belgesi ile imza sirkülerinin idareye gönderildiği  
belirlenmiştir.  
İdarece alınan komisyon kararı incelendiğinde, söz konusu fiyat teklifinde yer alan  
birim fiyatın, fiyat teklifi alınan firmanın merkezi ile işin yapılacağı yer arasındaki 50 km’lik  
mesafe için nakliye formülü vasıtasıyla hesaplanan nakliye giderini bile karşılamadığı  
gerekçesiyle ‘gerçekçi olmaması’ gerekçesiyle açıklamaların uygun bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
İdarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde gönderilen analizler içerisinde;  
KGM/16.122/K-H-P poz numaralı “Hendeklerin betonla kaplanması (Orta refüj ve yama  
hendeği) (C 30-37 hazır beton harcı ile) (İşyerine taşınmış sıkıştırılmış beton)” iş kaleminin  
analizi incelendiğinde; alt analiz girdisi olarak “04.042/06 [10.130.1506]” poz numarası ile  
“C30/37 Beton Harcı, Hazır Beton Harçları (TS En 206-1)” isimli analiz girdisine m3 birimi  
ile yer verildiği, söz konusu girdiye ilişkin bir nakliye kaleminin analizde yer almadığı, anılan  
iş kalemine ilişkin birim fiyat tarifinin ihale dokümanında “Projesine göre ve KTŞ’nin ilgili  
kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, ve İdarece verilecek talimata uygun olarak, C 30/37  
hazır beton harcı ile orta refüj ve yarma hendeklerinin betonla kaplanması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Gerekli suyun iş başında temini, hendek yapılacak zeminin düzeltilmesi, sulanması ve  
sıkıştırılması, istenilen yüzey özelliğine sahip kalıp ve kaplama malzemelerinin iş başında  
temini, kalıbın ve her türlü takviyenin yapılması, İdarenin onayladığı beton karışım dizayn  
raporu doğrultusunda hazırlanan C 30/37 hazır betonun iş başında temini, betonun; inşaat  
yerindeki her türlü yüklenmesi, yatay ve düşey taşınması, boşaltılması, numune alınması,  
serilmesi, sıkıştırılması, su veya gerektiğinde her türlü kür malzemesi kullanılarak kürünün  
yapılması, sıcaktan ve soğuktan korunması, laboratuvar hizmetleri, kalıp ve takviyelerinin  
sökülmesi, su içinde çalışma güçlüğü ile aşağıda “Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar”  
başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli olan her  
türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil olmayan masraf yoktur.  
Ölçü :  
Uygulama projesi boyutları üzerinden hesaplanan m3 cinsinden hacmidir.  
Ödeme :  
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Poz KGM/16.122/K-H-P deki “Hendeklerin betonla  
kaplanması (Orta refüj ve yarma hendeği) (C 30-37 hazır beton harcı ile) (İşyerine taşınmış  
sıkıştırılmış beton)” m3 birim fiyatı üzerinden yapılır.  
Not:  
Dökülmüş betonda teknik bakımdan kabulünde sakınca olmayan boyut noksanlıkları  
var ise bunlardan doğan hacim, projeye göre hesaplanan hacimden çıkartılır.şeklinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
yapıldığı, analiz kapsamında nakliyeye ilişkin özel bir düzenlemeye yer verilmediği  
görülmüştür.  
Uyuşmazlık konusu fiyat teklifinde “… ihtiyaç duyulan C30/37 hazır beton harcı  
(beton pompası dahil) için iş başında teslim fiyatımız KDV hariç 120,00 TL/M3tür.  
Teklif edilen ürünü, Karayolları Teknik Şartnamesi, diğer Teknik Şartnameler,  
Standartların ilgili kısımlarına göre ve ihale şartnamesine uygun olarak teslim edeceğimizi  
taahhüt ederiz” ifadesinin yer aldığı anılan beton girdisi için sunulan fiyat teklifinde yer alan  
fiyatın geçerliliğinin, nakliye formülü vasıtasıyla yapılan hesaplama ile sınanarak ihale  
komisyonu kararında yer aldığı şekliyle “Alınan fiyat teklifinin nakliyeler ile birlikte işin  
yerine uygulanması işlemini karşılayacak gerçeklikte olmadığı anlaşılmıştır “ gerekçesiyle  
gerçekçi görülmemesinin kamu ihale mevzuatı açısından imkanı bulunmamaktadır. Ayrıca,  
açıklama istenilecek girdi niteliğinde bulunmayan nakliyeler açısından nakliye formülünün  
kullanılarak birim fiyatın değerlendirilmesinin mevzuata uymayacağı da açıktır. Dolayısıyla  
idarece isteklinin açıklamalarının C30/37 beton girdisi için alınan fiyat teklifinin gerçekçi  
olmadığı gerekçesiyle uygun bulunmamasının mevzuata aykırı olduğu neticesine varılmıştır.  
Diğer yandan, istekli tarafından itirazen şikayet dilekçesinde “…Buna karşın, fiyat  
teklifini veren firmanın işyeri ile işin yapılacağı yer arasındaki mesafe baz alınarak; beton  
taşınmasının teknik sakıncaları ile birlikte nakliye formüllerine göre hesaplanan taşıma  
maliyetini dahi karşılamadığı gerekçesiyle fiyat teklifimiz uygun görülmemiştir.ifadelerine  
yer verilerek fiyat teklifine dair teknik sakıncaların uygun görülmeme gerekçesi olduğu  
belirtilmekte ise de; gerek ihale komisyonu kararında gerekse şikayet başvurusuna verilen  
cevapta teknik gerekçelere değinilmediği görüldüğünden bu hususa ilişkin değerlendirme  
yapılmamıştır.  
b) İdarenin açıklama istenilen KGM/17.002/K-P pozunun alt analizlerinden olan  
ÇİMNAKİ ve AGREGA NAKLİ pozlarının, açıklama istenilen KGM/6308-P pozunun alt  
analizlerinden olan YAPIŞ.NAKL, OCAK TAŞ NAK. ve KONK.NAK pozlarının, açıklaması  
istenilen KGM/6454/S-M-P pozunun alt analizlerinden olan YAPIŞ.NAK, OCAK TAŞ.NAK.  
ve BİTNAK2 pozlarının, açıklaması istenilen ÜSTYDÜZLT pozunun alt analizlerinden olan  
SU NAK:PMT ve OCAK TAŞ.NAK. pozlarının nakliyelerinde isteklinin hesaplamalarında  
kendine avantaj sağladığı gerekçesi ile açıklamaları uygun görmediği görülmüştür.  
Söz konusu gerekçede yer alan iş kalemleri incelendiğinde, YAPIŞ.NAKL., OCAK  
TAŞ. NAK, KONT.NAK, BİTNAK2 ve SU NAK.PMT analiz girdilerinin sıralı analiz  
,
girdileri listesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdileri olarak belirlendiği isteklilere  
tebliğ edilen sorgulama yazısı ekinde yer alan Açıklama İstenilmeyecek Analiz Girdileri  
Listesi’nde söz konusu kalemlere yer verildiği belirlenmiştir.  
İdarece açıklanması istenilmeyen analiz girdileri arasında belirtilen söz konusu nakliye  
analiz girdilerine yönelik olarak istekli tarafından yalnızca birim fiyat öngörülmesinin yeterli  
olduğu, söz konusu analiz girdilerine ilişkin olarak herhangi bir açıklama yapılmasına yahut  
nakliye formüllerinin kullanılmasına gerek bulunmadığı dikkate alındığında, idarenin  
isteklinin uyuşmazlık konusu analiz girdilerinde yer alan nakliye formüllerindeki K  
katsayısını düşürerek hesaba kattığı gerekçesi ile açıklamalarını uygun görmeme gerekçesinin  
mevzuata uygun olmadığı neticesine varılmıştır.  
c) İdarece, istekli tarafından C30/37 beton harcı, SBS, ELYAF ve ANFO analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
girdileri için alınan fiyat teklifleri açısından, teklifi veren firmalar ile onaylayan meslek  
mensupları arasında imzalanmış olması gereken sözleşmelerin savunma içerisinde yer  
almadığı gerekçesi ile açıklamaların uygun görülmediği belirlenmiştir.  
Kamu ihale mevzuatı çerçevesinde isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında sunacağı belgeler ve bu belgelerin sunuluş şekline yönelik hükümler  
çerçevesinde, fiyat teklifleri ile açıklama yapılması halinde, fiyat teklifini veren kişiyle tam  
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre maliyet/satış tutarı tespit tutanağının düzenleneceğinin hüküm altına  
alındığı, ancak tedarikçi firma ile fiyat teklifinde imzası bulunan meslek mensubuna ilişkin  
tam tasdik sözleşmesinin açıklama kapsamında sunulmasına gerek bulunmadığı, 3568 sayılı  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen  
meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin, hukuka uygunluk karinesinden  
yararlanacağı, aksine bilgi, bulgu veya ciddi şüphe durumunda daha detaylı incelemenin  
idarenin takdirinde olduğu, idarece meslek mensuplarına tutanakların gönderilmesi için  
yazılan yazılar neticesinde dört fiyat teklifini onaylayan meslek mensuplarınca tutanakların ve  
eki imza sirkülerleri ile faaliyet belgelerinin gönderildiği, tutanakların ekleri arasında tam  
tasdik sözleşmelerinin yer almadığı dolayısıyla tutanak ekinde gönderilmesine gerek  
bulunmadığı anlaşıldığından, idarece anılan gerekçe ile açıklamaların uygun görülmeme  
işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, idarece isteklinin fiyat teklifi aldığı firmaların fiyat teklifine konu  
girdiler açısından faaliyet alanlarının uygun olduğunu tevsik edici belgelerin  
sunulmadığından da açıklamaların uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İstekli tarafından uyuşmazlık konusu C30/37 beton harcı girdisi için Kuzey Maden  
İnşaat Taahhüt Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.den, Anfo (Amonyum nitrat, Fuel-oil karışımı,  
kapsüle duyarsız) girdisi için Orica-Nitro Patlayıcı Mad. San. ve Tic. A.Ş.den, SBS –  
Modifiye edici katkı malzemesi için Öznergiz Asfalt Kim. Araç Kir. İnş. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.den, Elyaf analiz girdisi için Teknomet Mühendislik Temsilcilik ve Ticaret Ltd. Şti.den  
fiyat teklifi alındığı görülmüştür. Kamu ihale mevzuatı uyarınca fiyat tekliflerinin teklife  
konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olmakla birlikte, aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında fiyat teklifini veren firmaların faaliyet alanlarının tevsiki amacıyla  
bir belge sunulmasına gerek bulunmamaktadır. Yine de idareler tarafından faaliyet alanları ile  
ilgili şüphe bulunması durumunda gerekli araştırmanın yapılabilmesi mümkün olmakla  
birlikte, uyuşmazlığa konu olayda, idarece isteklinin açıklamalarının faaliyet alanlarına ilişkin  
belgelerin sunulmamış olması gerekçesiyle uygun bulunmadığı görülmüş, idarenin  
gerekçesinin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Kaldı ki, söz  
konusu dört fiyat teklifini sunan firmaların ticaret sicil gazeteleri incelendiğinde, firmaların  
tekliflere konu alanlarda faaliyet gösterdikleri belirlenmiştir.  
Nihai olarak, idare tarafından isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
bulunmamasına gerekçe gösterilen 3 hususun da kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı  
neticesine varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan bir diğer istekli olan Heltaş İnşaat Taahhüt San. ve  
Tic. Ltd. Şti. ile ilgili olarak; 18.07.2019 tarihli ihale komisyonu kararında “…aşırı düşük  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
savunmasında açıklaması istenilen KGM/16.122/K-H-P pozunun alt analizi olan ‘C30/37  
beton harcı’ pozu için Hanyol Mad. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. firmasından fiyat teklifi  
alındığı görülmüştür. Fiyat teklifi alınan firmanın Ankara ili sınırları dahilinde iş yapan bir  
firma olduğu, betonun iş yerine ulaşmasına kadar geçen süre içerisinde yapısını değiştireceği  
ve özelliğini kaybederek beklenen şartları karşılamayacağı, Karayolu Teknik Şartnamesi’nin  
Yaş Karışım Hazırlanması’ başlıklı 308.07.04.01 nolu kısmında suyla çimentonun ilk  
temasından itibaren 120 dk içerisinde betonun uygulama yerine yerleştirilmesi gerektiği aksi  
takdirde betonun işlenebilirliği ve teknik özelliklerini kaybedeceği, ayrıca her ne kadar katkı  
maddeleri bulunuyor olsa da betonun hem teknik hem bilimsel olarak yapısını bozmadan bu  
mesafedeki iş yerine uygulanmasının mümkün olmayacağı anlaşılmıştır. Yine ilgili firmanın  
2018 yılında herhangi bir hazır beton satışının olmadığı, 2019 yılında ise 10 m3 gibi çok  
düşük bir miktarda satış yaptığı Ek-O6 formundan anlaşılmaktadır. Hazır betonun  
Ankara’dan işin yapılacağı yer olan Bozüyük – Bilecik – Mekece yoluna olan ortalama  
uzaklığının Mort: 400 km civarında olduğu düşünüldüğünde; (K:330), (M:400)  
F=K*(0,0007*M+0,01)*2,4(yoğunluk) = 229,68 gibi bir nakliye bedeli hesaplanmaktadır.  
Alınan fiyat teklifinin malzemenin taşınması için gerekli olan nakliye fiyatını bile  
karşılamadığı görülmüştür.  
İşçilik için 11,38 rakamını kullandığı ve bunun için savunmasında işçilik saat birim  
fiyatının tespitine dayalı herhangi bir açıklamanın bulunmadığı görülmüştür.  
‘C30/37 beton harcı’, SBS, ELYAF ve ANFO pozları için alınan fiyat tekliflerini  
onaylayan meslek mensupları ile teklifi veren firmalar arasında imzalanmış olması gereken  
sözleşmelerin aşırı düşük savunma ekinde olmadığı görülmüştür. Ayrıca, fiyat teklifi veren  
firmaların bu işin faaliyet alanlarında olduğuna dair tevsik edici belgenin yine savunma  
ekinde bulunmadığı tespit edilmiş olup teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına karar  
verilmiştir.ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
İhale komisyonu tarafından anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları, yukarıda  
alıntılanan üç gerekçe ile uygun bulunmayarak isteklinin teklifinin reddine karar verildiği  
görülmekle birlikte, anılan istekli tarafından da Kuruma itirazen şikayet başvurusunda  
bulunulduğu dikkate alınarak başvuru sahibinin iddialarının esasının incelenmesi sonucu  
yapılan tespitlere aşağıda yer verilmiştir.  
İsteklinin ikinci iddiasının (a) ve (b) bentlerinde öne sürdüğü iddialar açısından  
yapılan inceleme neticesinde;  
İstekli tarafından ÜSTYKAZI poz numaralı “Asfalt Kazıma (Freze) Makinesi ile her  
cins üstyapı kaplamalarının kazılması (Taşınması ve depoya nakli dahil)” iş kaleminde ve  
YAR.ZAY.KAZI poz numaralı “Her Cins ve Klastaki Zeminde Yarma kazısı , Yan Ariyet  
Kazısı, Dolgu altlarında her cins zayıf zemin(Bitkisel toprak v.s.) ve oynak(Batak ve  
balçık)zeminlerin kazılması , kullanılması ve depoya atılması (Nakliye Dahil)” iş kaleminde  
kendi malı araç olarak yalnızca 03.004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar  
210 HP (2 1/2 yd3)” analiz girdisinde yer alan ekskavatör için kendi malı araç üzerinden  
hesaplama yaptığı, isteklinin analizinde birim fiyat olarak 450.000,00 ₺ tutarı öngördüğü  
görülmüştür.  
İsteklinin söz konusu kalem ile ilgili olarak, “Analizlerde Kullanılan Amortisman  
Değerine Dayalı Rayiç Bedeli Düşürülmesine İlişkin Hesaplama” başlıklı bir belge sunduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
söz konusu belgede aşağıdaki açıklamaya yer verdiği tespit edilmiştir.  
KGM/03.504 EKSKAVATORUN 1 SAATLİK ÜCRETİ (2 1/2 yd3’lük e takriben 210 HP..)  
Analizi incelendiğinde,  
03.004 Rayiç Numaralı Ekskavatörün Analizi  
Amortisman  
0,000063 A İş Makinası Edinim Değeri  
Yedek Parça  
Tamir, Bakım  
Sermaye Faizi, Sigorta  
Nakil, Montaj, Demontaj  
0,000033 A  
0,000008 A  
0,000023 A  
0,000010 A  
0,000137 A  
03.004 Nolu Ekskavatörün 2019 yılı Rayiç Bedeli 600.000,00 TL  
Ekskavatöre ait aktarılan analizlerde yer alan yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta, nakil montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,000074 değerinin analiz toplamı  
olan 0.000137 değerine bölünmesi sonucu elde edilen değer 0,5401 tür. Başka bir deyişle  
Ekskavatöre ait amortisman gideri dışında kalan yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta, nakil montaj, demontaj giderlere ait bedelin 03.004 poz nolu Ekskavatöre ait  
rayicinin 0,5401 oranın akarşılık gelmektedir. 03.004 poz nolu Ekskavatör girdisine ait Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2019 yılı için yayımlanan 600.000,00 TL’lik rayicin 0,5401  
ile çarpımı sonucu elde edilen 324.060,00 (600.000,00 * 0,5401 = 324.060,00) TL’lik  
kısmının Ekskavatöre ait yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil montaj,  
demontaj giderlerine karşılığı olarak Düşük Teklif Açıklamasında kullanılmıştır. Güvenli  
tarafta kalma adına 324.060,00 TL yerine 450.000,00 TL olarak aşırı düşük açıklamamızda  
kullanılmıştır.  
İsteklinin, yukarıdaki açıklamaya ilave olarak SMMM tarafından düzenlenmiş ve  
amortisman listesinde kayıtlı ekskavatörün amortisman ömrünü tamamladığını gösteriri tespit  
raporunun, SMMM onaylı Amortisman Listesinin, ve ekskavatöre ait tescil begesinin  
sunulduğu belirlenmiştir.  
İstekliler tarafından sahip oldukları iş makinelerinin kullanılması suretiyle açıklamada  
bulunulmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı, ancak bu durumda iş makinelerinin  
kendilerine maliyetine yönelik olarak maliyet hesabının belgelere dayalı olarak açıklanması  
gerektiği, kendi malı olan iş makinesinin amortisman ömrü tamamlanmış olsa bile yedek  
parça, tamir bakım, sermaye faizi sigorta montaj demontaj gideri için ilgili mevzuatı  
çerçevesinde bir bedel öngörülmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin de bu yaklaşım çerçevesinde söz konusu iş makinası için analiz  
formatında amortisman değeri tamamlanmış kendi malı olan ekskavatörü kullandığı,  
amortisman haricinde yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi sigorta montaj demontaj gideri  
için Karayolları Genel Müdürlüğünün bu poza ilişkin analiz formatına uygun olarak  
maliyetlerin hesaplanarak analize dâhil edildiği, iş makinasına ilişkin olarak tescil belgesinin  
ve SMMM tarafından söz konusu makinelerin amortisman ömürleri tamamlanan makineler  
olduğu tespitini içeren beyanname ile amortisman listesini sunduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede, idarenin ekskavatör girdisi için yaklaşık maliyet hesabında ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
analizlerinde Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (1 1/2 yd3) girdisini esas aldığı,  
aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında da aynı girdiye yer verildiği ve 210 HP (1 1/2 yd3) girdisinin açıklama  
istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği ancak Heltaş İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından 03.004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 1/2 yd3)”  
girdisi için 222 HP gücünde kendi malı ekskavatör üzerinden açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Söz konusu girdiye ilişkin olarak 210 HP yerine 222 HP gücünde ekskavatör ile  
açıklama yapılması durumunda söz konusu iş makinesinin niteliği de dikkate alındığında iş  
makinesinin harcayacağı yakıt miktarı gibi maliyetlerin ve makinenin 1 saatlik çalışma  
maliyeti hesabında kullanılan katsayıların (amortisman, yedek parça, tamir-bakım, sermaye  
faizi- sigorta, nakil-montaj-demontaj) değişeceği, bu durumun maliyet artışına yol açacağı,  
dolayısıyla anılan girdi için yapılan açıklamaların idarece istekliye tebliğ edilen analiz  
formatında belirtilen makinenin teknik özelliklerine uygun olarak açıklanmadığı  
anlaşıldığından isteklinin açıklamalarının aktarılan husus açısından uygun olmadığı  
belirlenmiş, başvuru sahibinin isteklinin kendi malı araca ilişkin açıklamasının teknik  
özellikler açısından uygun olmadığı iddiası yerinde görülmüştür.  
Başvuru sahibi isteklinin (c) bendi kapsamında öne sürdüğü hususlar açısından yapılan  
incelemede; kamu ihale mevzuatı uyarınca aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer alan  
iş kalemi analizlerindeki analiz girdilerinin açıklanacağı, imalatın hangi sayıda ve türde araç  
ile gerçekleştirileceği hususunun aşırı düşük teklif sorgulama sürecinin konusunun olmadığı,  
aşırı düşük teklif sorgulama sürecinde işin teklif edilen fiyatlarla gerçekleştirilebileceğinin  
belgelendirildiği, dolayısıyla bu yönde bir açıklama yapılmasına gerek bulunmadığından  
başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibince (ç) bendi kapsamında ileri sürülen hususla ilgili olarak ise, anılan  
istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında asfalt kazıma makinasına ilişkin  
olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayınlanmış 2019 yılı rayiç fiyatının kullanıldığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin ikinci iddiasının (d) ve (e) bentlerinde iddia ettiği hususlar  
açısından yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.  
İsteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında KGM/16.122/K-H-P poz  
numaralı “Hendeklerin betonla kaplanması (Orta refüj ve yama hendeği) (C 30-37 hazır beton  
harcı ile) (İşyerine taşınmış sıkıştırılmış beton)” iş kaleminin analiz girdisi olan “C30/37  
beton harcı” girdisi için anılan iş kalemine ilişkin analizde 105,00 ₺ birim fiyat öngörüldüğü,  
söz konusu birim fiyatı tevsik etmek üzere Hanyol Madencilik İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş.  
tarafından 12.06.2019 tarihinde düzenlenen 105,00 ₺ birim fiyatlı fiyat teklifinin sunulduğu,  
söz konusu fiyat teklifinde “…’Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması’na ait  
nakliye dahil işyeri teslim KDV hariç fiyatımızdır.  
… Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 04.042/06 rayiç nolu poza ilişkin teknik şartnameye  
ve tarife uygun.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
İdare tarafından, söz konusu fiyat teklifine dayanak tutanakların ilgili meslek  
mensubundan “…Hali hazırda tarafınızca muhafaza edilen Hanyol Madencilik İnşaat Taah.  
San. ve Tic. A.Ş. firması tarafından ‘ C30/37 beton harcı, Hazır Beton Harçları (TS EN 206-  
1)’ pozu için verilen fiyat teklifine dayanak olan satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6)’nın 4  
(Dört) iş günü içerisinde idaremize hitaben üst yazı ile birlikte iletilmesi gerekmektedir.”  
ifadelerine yer verilen yazı ile 03.07.2019 tarihinde istenildiği, meslek mensubunca anılan  
tutanak ve eki faaliyet belgesi ile imza sirkülerinin idareye gönderildiği belirlenmiştir.  
Meslek mensubunca idareye sunulan tutanak incelendiğinde, ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarı hesabında yevmiye kaydı sayısı üzerinden toplam ve birim satış tutarı hesabının  
yapıldığı görülmüştür. Kamu ihale mevzuatı uyarınca, isteklilerce sunulan fiyat tekliflerinin  
dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) yapılan satış miktarı açısından  
herhangi bir koşul bulunmadığı, yalnızca fiyat teklifindeki tutarın ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarının %80’inin altında olmaması koşulunun bulunduğu, söz konusu fiyat teklifi veya  
dayanağı tutanak üzerinden fiyatın gerçekçi olmadığı şeklinde bir değerlendirmenin kamu  
ihale mevzuatı çerçevesinde yapılma imkanı bulunmadığı, ayrıca başvuru sahibi isteklinin  
iddia ettiği üzere fiyat teklifini veren firmanın mamulün üreticisi durumunda olmadığı ve  
kapasite raporuna ilişkin herhangi bir bilginin sunulmasının gerekmediği anlaşıldığından  
başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı neticesine varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde  
“1)İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin …” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu  
gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru veya  
teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili  
olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi  
ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik  
numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel  
kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da  
sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili  
kişiler anlaşılır.açıklaması bulunmaktadır.  
Başvuru sahibi isteklinin iddiaları çerçevesinde yapılan incelemede; Heltaş İnş. Taah.  
San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında 1987 – 2018 yılları arasına ait 10  
adet Ticaret Sicili Gazetesi ile 11.01.2019 tarihli Ankara Ticaret Sicil Memurluğunca onaylı  
bir Firma Durum Belgesi’nin sunulduğu, sunulan 18.12.2014 tarihli ve 8718 sayılı Türkiye  
Ticaret Sicili Gazetesi’nden şirketin 800 paya ayrılmış sermayesinin 408 payı Yakup Helvalı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
320 payı Ali Helvalı, 18 payı Hamit Helvalı, 18 payı Ayşe Helvalı, 18 payı Yeliz Helvalı, 18  
payı Ali Helvalı’ya ait olduğunun belirtildiği, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin internet sitesi  
üzerinden yapılan sorgulamada da istekli tarafından sunulan belgelerin son durumu gösterir  
nitelikte olduğu tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibi istekli tarafından, ihale üzerinde bırakılan istekli B.Ergünler Yol Yapı  
İnş. Taah. Mad Nak. San. ve Tic. A.Ş. tarafından ortaklık durumuna ilişkin belgelerin gerçeği  
yansıtmadığı iddiasının; kendisinden yüksek tutarda teklif veren istekliye yönelik şikayet  
olması gerekçesi ile ehliyet yönünden reddedilmesi gerekmekte ise de; İhalelere Yönelik  
Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme neticesinde;  
İstekli tarafından teklif dosyası kapsamında; Sunulmayacak Belgeler Listesi’nde 1996  
– 2016 tarihleri arasında yayınlanmış 12 Ticaret Sicili Gazetesi tarih ve sayılarına yer  
verildiği, bununla birlikte, istekli tarafından 08 Mayıs 2019 tarihinde Ticaret Sicili  
Müdürlüğü’nca onaylanmış bir Hazirun Cetveli’nin sunulduğu, söz konusu cetvelde şirket  
sermayesinin 50.000.000,00 ₺ olduğu ve 25.000 hisseye bölündüğü, 23.000 hissenin ortak  
Fatih Ergün’e, 2.000 hissenin Bürhan Ergün’e ait olduğu görülmüştür.  
Ortaklık durumu ile ilgili olarak 02.09.2019 tarihli Kurum yazısı ile, ilgili meslek  
mensubundan pay defterlerinin tamamı istenilmiş, 06.09.2019 tarihinde Kurum kayıtlarına  
alınan cevabi yazı ekinde meslek mensubunca gönderilen pay defterlerinin incelenmesi  
neticesinde, yukarıda aktarılan ihale tarihi itibariyle ortaklık durumunun teklif zarfında  
sunulan belgeler ile uyumlu olduğu teyit edilmiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Seda İnşaat Tic. Mad. ve San.  
A.Ş. – İz Grup Mad. Taah. İnş. Mak. Prj. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı  
düşük teklif açıklamalarının uygun bulunarak tekliflerinin değerlendirmeye alınması, Heltaş  
İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti. nin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda aktarılan  
gerekçe ile de uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
KISMEN KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği2’inci iddiasının (b)  
“itirazen şikayet başvurusunun reddine”  
kısmı kapsamında Kurul çoğunluğunca  
verilmiştir.  
karar  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği diğer iddialara ilişkin  
alınan karara katılmakla birlikte 2’inci iddiasının (b) kısmı kapsamında yapılan incelemeye  
göre;  
Başvuruya konu ihale Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.05.2019  
tarihinde yapılan “Bozüyük-Bilecik-Mekece Yolu Onarım İşi Yapılması” ihalesi olup, ihalede  
117 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 69 isteklinin katıldığı, 4 isteklinin teklifinin  
belgeleri uygun olmadığı, 23 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı,  
başvuru sahibi Heltaş İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti. dahil 5 isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin teklifi sınır  
değerin üzerine geçerli ilk teklif sahibi B.Ergünler Yol Yapı İnş. Taah. Mad Nak. San. ve Tic.  
A.Ş. üzerinde bırakıldığı, Tanmak Yol Yapı İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Atlıhan İnş. Tur. Mad.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit  
edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse  
açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl  
değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.  
Anılan maddelerde yer alan düzenlemelere uygun şekilde İdari Şartname’nin “Sınır  
değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük  
teklif açıklaması isteneceği düzenlenmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği  
açıklanmıştır. Heltaş İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunduğu belgeler incelendiğinde, YAR.ZAY.KAZI poz numaralı “Her Cins ve  
Klastaki Zeminde Yarma kazısı, Yan Ariyet Kazısı, Dolgu altlarında her cins zayıf zemin  
(Bitkisel toprak v.s.) ve oynak (Batak ve balçık) zeminlerin kazılması, kullanılması ve depoya  
atılması (Nakliye Dahil)” iş kaleminde kendi malı araç olarak yalnızca 03.004 poz numaralı  
“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 1/2 yd3)” analiz girdisinde yer alan  
ekskavatör için kendi malı araç üzerinden hesaplama yaptığı, isteklinin analizinde birim fiyat  
olarak 450.000,00 ₺ tutarı öngördüğü görülmüştür.  
Kurul çoğunluğunca, söz konusu girdiye ilişkin olarak 210 HP yerine 222 HP gücünde  
ekskavatör ile açıklama yapıldığı, söz konusu iş makinesinin niteliği de dikkate alındığında iş  
makinesinin harcayacağı yakıt miktarı gibi maliyetlerin ve makinenin 1 saatlik çalışma  
maliyeti hesabında kullanılan katsayıların (amortisman, yedek parça, tamir-bakım, sermaye  
faizi- sigorta, nakil-montaj-demontaj) değişeceği, bu durumun maliyet artışına yol açacağı,  
dolayısıyla anılan girdi için yapılan açıklamaların idarece istekliye tebliğ edilen analiz  
formatında belirtilen makinenin teknik özelliklerine uygun olarak açıklanmadığı gerekçesiyle  
Heltaş İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
yerinde bulunmuştur.  
Yapılan incelemede, idarenin ekskavatör girdisi için yaklaşık maliyet hesabında ve  
analizlerde Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (1 1/2 yd3) girdisinin esas alındığı,  
aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında da aynı girdiye yer verildiği ve açıklama istenilen analiz girdisi olarak  
belirlendiği, Heltaş İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 03.004 poz numaralı  
“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 1/2 yd3)” girdisi için 222 HP gücünde  
kendi malı ekskavatör üzerinden açıklama yapıldığı görülmüştür.  
İsteklinin söz konusu kalem ile ilgili olarak, “Analizlerde Kullanılan Amortisman  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
Değerine Dayalı Rayiç Bedeli Düşürülmesine İlişkin Hesaplama” başlıklı bir belge sunduğu,  
söz konusu belgede aşağıdaki açıklamaya yer verdiği tespit edilmiştir.  
takriben  
KGM/03.504 EKSKAVATORUN 1 SAATLİK ÜCRETİ (2 1/2 yd3’lük e  
Analizi incelendiğinde,  
210 HP..)  
03.004 Rayiç Numaralı Ekskavatörün Analizi  
Amortisman  
0,000063 A İş Makinası Edinim Değeri  
Yedek Parça  
Tamir, Bakım  
Sermaye Faizi, Sigorta  
Nakil, Montaj, Demontaj  
0,000033 A  
0,000008 A  
0,000023 A  
0,000010 A  
0,000137 A  
03.004 Nolu Ekskavatörün 2019 yılı Rayiç Bedeli 600.000,00 TL  
Ekskavatöre ait aktarılan analizlerde yer alan yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta, nakil montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,000074 değerinin analiz toplamı  
olan 0.000137 değerine bölünmesi sonucu elde edilen değer 0,5401 tür. Başka bir deyişle  
Ekskavatöre ait amortisman gideri dışında kalan yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta, nakil montaj, demontaj giderlere ait bedelin 03.004 poz nolu Ekskavatöre ait  
rayicinin 0,5401 oranına karşılık gelmektedir. 03.004 poz nolu Ekskavatör girdisine ait  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2019 yılı için yayımlanan 600.000,00 TL’lik rayicin  
0,5401 ile çarpımı sonucu elde edilen 324.060,00 (600.000,00 * 0,5401 = 324.060,00)  
TL’lik kısmının Ekskavatöre ait yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil  
montaj, demontaj giderlerine karşılığı olarak Düşük Teklif Açıklamasında kullanılmıştır.  
Güvenli tarafta kalma adına 324.060,00 TL yerine 450.000,00 TL olarak aşırı düşük  
açıklamamızda kullanılmıştır.  
İsteklinin, yukarıdaki açıklamaya ilave olarak SMMM tarafından düzenlenmiş ve  
amortisman listesinde kayıtlı ekskavatörün amortisman ömrünü tamamladığını gösterir tespit  
raporunun, SMMM onaylı Amortisman Listesinin, ve ekskavatöre ait tescil belgesinin  
sunulduğu belirlenmiştir.  
İstekliler tarafından sahip oldukları iş makinelerinin kullanılması suretiyle açıklamada  
bulunulmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı, ancak bu durumda iş makinelerinin  
kendilerine maliyetine yönelik olarak maliyet hesabının belgelere dayalı olarak açıklanması  
gerektiği kendi malı olan iş makinesinin amortisman ömrü tamamlamış olsa bile yedek parça,  
tamir bakım, sermaye faizi sigorta montaj demontaj gideri için ilgili mevzuatı çerçevesinde  
bir bedel öngörülmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin de bu yaklaşım çerçevesinde söz konusu iş makinası için analiz  
formatında amortisman değeri tamamlanmış kendi malı olan ekskavatörü kullandığı,  
amortisman haricinde yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi sigorta montaj demontaj gideri  
için Karayolları Genel Müdürlüğünün bu poza ilişkin analiz formatına uygun olarak  
maliyetlerin hesaplanarak analize dâhil edildiği, iş makinasına ilişkin olarak tescil belgesinin  
ve SMMM tarafından söz konusu makinelerin amortisman ömürleri tamamlanan makineler  
olduğu tespitini içeren beyanname ile amortisman listesini sunduğu, sunulan araca ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/043  
: 56  
: 18.09.2019  
: 2019/UY.II-1177  
ruhsat bilgilerinde iş makinasının beygir cinsinden aranılan teknik özelliğe sahip olduğu  
görülmüş, bu şekliyle yapılan açıklamaların uygun olduğu, iş makinasına ilişkin KGM/03.504  
poz numaralı Ekskavatörün 1 Saatlik Ücreti isimli analiz girdisinde, beygir gücü olarak  
takriben  
210 HP” ifadesine yer verildiği görüldüğünden, ruhsatta 222 HP beygir bilgisi  
bulunduğundan teknik olarak uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
İhale dokümanında, analizlerde ve yaklaşık maliyet hesabında ekskavatör ve dragline  
tipi makinalar 210 HP (1 1/2 yd3) girdisi esas alınmakla birlikte ekskavatörün gücüne yönelik  
olarak ihale dokümanında en fazla 210 HP gibi sınırlayıcı bir düzenlemeye yer verilmediği,  
en fazla 210 HP istenmediği, ekskavatör girdisine ilişkin KGM/03.504 poz numaralı  
“takriben 210 HP”  
Ekskavatörün 1 Saatlik Ücreti isimli analiz girdisinde, beygir gücü olarak  
ifadesine yer verildiği, bu durumda ekskavatör girdisi için en fazla 210 HP gücünde olması  
hususu kesinlik ifade etmediğinden 210 HP gücünden daha fazla bir güce sahip bir ekskavatör  
ile de açıklamanın yapılabileceği, Heltaş İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti.nin 210 HP  
yerine 222 HP üzerinden açıklama yaparak kendisine diğer isteklilere göre haksız bir avantaj  
sağlamadığı, azı istenen bir husus çoğu ile açıklandığında kabul etmemenin hakkaniyete  
uygun olmayacağı, bu nedenle Heltaş İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti.nin analiz girdisi  
olarak aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenilen 210 HP gücünde  
ekskavatörü 222 HP gücünde kendi malı ekskavatör üzerinden açıklamasında mevzuata  
aykırılık bulunmadığı, kaldı ki, Heltaş İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin teklifinden daha düşük ve aynı zamanda aşırı düşük teklif  
olduğu, bu durumun idare açısından maliyet artışına yol açmayacağı da dikkate alındığından  
YAR.ZAY.KAZI poz numaralı “Her Cins ve Klastaki Zeminde Yarma kazısı, Yan Ariyet  
Kazısı, Dolgu altlarında her cins zayıf zemin (Bitkisel toprak v.s.) ve oynak (Batak ve balçık)  
zeminlerin kazılması, kullanılması ve depoya atılması (Nakliye Dahil)” iş kaleminde 03.004  
poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 1/2 yd3)” analiz girdisini 222  
HP gücünde kendi malı ekskavatör ile açıklamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle; incelemeye konu ihalede başvuru sahibinin ikinci iddiasının (b)  
kısmına ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda, yukarıda yapılan tespit ve  
değerlendirmeler doğrultusunda bu iddia bakımından aşırı düşük teklif açıklaması uygun  
bulunan Heltaş İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması  
“düzeltici işlem belirlenmesine”  
yönünde  
çoğunluğunca alınan  
karar verilmesi gerektiği düşüncemizle Kurul  
“itirazen şikayet başvurusunun reddi kararına”  
katılmıyoruz.