Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü
/
2019/185081-Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/185081
Başvuru Sahibi
Sette Yapı Bilişim A.Ş. - Umut Aydın Ortalama Sistem Kurulum Taah. Tic. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
BAŞVURU SAHİBİ:
Sette Yapı Bilişim A.Ş. - Umut Aydın Ortalama Sistem Kurulum Taah. Tic. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/185081 İhale Kayıt Numaralı “Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik,
Elektronik, Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.05.2019 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik,
Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Sette Yapı
Bilişim A.Ş. - Umut Aydın Ortalama Sistem Kurulum Taah. Tic. İş Ortaklığının 22.08.2019
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 10.09.2019 tarih ve 37754 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.09.2019
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1077 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Kırtur Tur. İnş. Taah.
Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata
aykırı olduğu, şöyle ki;
1) İdare tarafından açıklama istenilen tesisat kalemlerine ilişkin belirlenen analiz
formatında, malzeme ve montaj bedelleri ayrı ayrı düzenlenmiş olmasına rağmen anılan
istekli tarafından sunulan analizlerde bu hususa uyulmayarak analiz formatlarının
değiştirildiği,
2) Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat
tekliflerinin idare tarafından belirlenen analiz girdilerini karşılamadığı, teklife konu alanda
faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, meslek mensupları tarafından Kamu İhale Genel
Tebliği’ne uygun olarak kaşelenmediği ve yetkili kişiler tarafından imzalanmadığı, ayrıca söz
konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat teklifini veren kişi ile
meslek mensubu arasında yapılan tam tasdik sözleşmesi ile birlikte ilgili meslek mensubunun
fiyat teklifi veren kişinin beyannamelerini imzalamaya yetkili olduğunu gösteren belgeler ile
meslek mensubunun imza sirkülerinin de sunulmadığı,
3) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata
yapıldığı, aritmetik hata bulunmayan analizlerdeki fiyatlar ile teklif edilen fiyatların
birbirinden farklı olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
4) Anılan istekli tarafından öngörülen teklif bedeli ile ihale konusu işin
gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı gibi idare tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının
uygun görülmesinin kamu zararına yol açacağı, dolayısıyla idare tarafından fiyat tekliflerinin
dayanağı olan maliyet tespit ve satış tespit tutanaklarının istenilmesi gerektiği, kaldı ki söz
konusu tespit tutanaklarının içeriği doğru olmamakla birlikte bahse konu fiyat tekliflerine ait
tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine de ait olmadığı,
5) İdare tarafından düzenlenen metrajlar ile anılan isteklinin aşın düşük teklif
açıklamalarında öngördüğü metrajlar arasında işin yapılabilirliği açısından makul kabul
edilemeyecek farklar olduğu, metrajların yaklaşık maliyet metrajlarına göre çok düşük olarak
sunulmasının anılan istekli lehine haksız avantaj sağlamasına yol açtığı,
6) Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanma istenilmeyen
iş kalemleri için öngördüğü fiyatların aşırı düşük teklif açıklaması istenilen kalemler için
belirlenen fiyatlardan farklı olduğu, sunulan analizlerde açıklama istenilmeyecek analiz
girdilerine yer verilmediği, açıklanması istenilen sıralı analiz girdilerinin miktarlarının ise
analiz formatlarına aykırı bir şekilde yansıtıldığı, ayrıca söz konusu istekli tarafından sunulan
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanan analizlere dayanak teşkil eden belgelerin
eksik olduğu ve mevzuata aykırı şekilde sunulduğu,
Diğer taraftan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan işçilik fiyatlarının
ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında belirlendiği, kamu kurum ve
kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatları gösteren listenin sunulmadığı gibi alt analizlerde
de cari yıl birim fiyatlarının kullanılmadığı, toplam teklif bedeli üzerinden sözleşme gideri
hesaplanmadığı ve teminat mektubu komisyon giderlerinin de hesaplamada dikkate
alınmadığından sözleşme gideri hesaplanırken hata yapıldığı,
7) Anılan isteklinin bilançosunun son döneme ait olmadığı, gerçek verileri
yansıtmadığı, İdari Şartname’de istenilen değerleri sağlamadığı,
8) Anılan isteklinin gelir tablosunun mevzuata uygun olmadığı gibi İdari Şartname’de
istenilen kriterleri de sağlamadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas
alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklamaları
bulunmaktadır.
.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1
İhale konusu işin;
a) Adı: Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik,
Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986 E 040 360 2019 E 040 240
c) Miktarı ve türü: Amasya Çevre Karayolu Üzerinde Bulunan Tüneller ve Tünel
Kontrol Merkezi için mahal listesinde belirtilen; "Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve
.
Çeşitli Kontrol Sistemleri vs. Yapım"İşidir
ç) Yapılacağı yer: Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde, “33.1. İhale
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme
göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale komisyonu tarafından sınır değerin altında teklif sunan Kırtur Tur. İnş. Taah.
Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Sette Yapı Bilişim A.Ş.- Umut Aydın İş Ortaklığına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
01.07.2019 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazılarının gönderildiği, söz konusu yazı
ekinde işe ait açıklama istenilecek iş kalemleri listesi, aşırı düşük teklif incelemesi için
açıklama istenilmeyecek ve istenilecek iş kalemlerinin sorgulama girdileri başlıklı belge,
açıklama istenmeyen analiz girdileri listesi ile sıralı analiz girdileri tabloları başlığı altında
analiz formatlarına yer verildiği anlaşılmıştır.
İdarenin aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazılar ve ekleri incelendiğinde,
başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak toplam 64 iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemi
olarak belirlendiği, bahse konu iş kalemlerinin içerisinde, kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış birim fiyat analizleriyle uyuşmayan özel iş kalemi veya birden fazla iş kalemini
ihtiva eden paçal iş kalemi niteliğindeki iş kalemlerinin bulunduğu, söz konusu iş
kalemlerinin “malzemelerin zayiatı, depolanması ve yatay-düşey taşımalar”, “malzeme
bedeli”, “malzeme nakli”, “montaj bedeli” şeklinde girdi başlıkları belirtilmek suretiyle
düzenlendiği, ancak söz konusu iş kalemlerini oluşturan iş kalemi/analiz girdilerinin hangi
girdiler olduklarını gösteren analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük
teklif sorgulaması yazısı ekinde isteklilere verilmediği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede örneğin, “Orta Gerilim Kazı İşleri”, “Makine İle Her Cins
Toprakta Kazı ve Tekrar Doldurulması Artan Malzemenin Nakliyesi Dahil", “Alt Kontrol
Merkezi”, “Su Deposu ve Pompa İstasyonu İnşaatı”, “Elektrik Dağıtım Binası İnşaatı” vb. iş
kalemlerinin birden fazla ve farklı iş kalemi veya girdilerden oluştuklarının anlaşıldığı, ancak
idare tarafından söz konusu iş kalemlerinin girdilerinin tanımlanarak temel bileşenlere kadar
ayrıştırılmadan analizlerin tanzim edildiği, mevcut durumun isteklilerce aşırı düşük teklif
açıklaması kapsamında sunulan analizlerde, iş kalemini oluşturan analiz girdilerinin farklı
belirlenmesi sonucunu doğurabileceği, dolayısıyla istekliler tarafından belirlenen girdilerin
kıyaslanabileceği herhangi bir temel kıstas bulunmadığından aşırı düşük teklif açıklamalarının
eşit koşullarda değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve bu haliyle aşırı düşük teklif sahibi
isteklilere verilen söz konusu analiz formatlarının ve bu şekilde yapılan bir sorgulamanın
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2’nci maddesine aykırı olduğu
sonucuna varılmıştır.
Bu çerçevede, idarece mevzuata uygun olarak yapılmayan söz konusu aşırı düşük
teklif sorgulamasına istinaden yapılacak olan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun
olup olmadığına ilişkin olarak sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin mümkün olmadığı
anlaşılmış olup, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar göz önüne alınarak,
1) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerinden, nitelik ve nicelik olarak kamu kurum
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile birebir uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemlerine
(paçal iş kalemi) ait birim fiyat analizlerinin girdilerinin tanımlanarak temel girdilere (işçilik,
makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,
2) Paçal/özel iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin
miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş
kalemi analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili düz işçi girdilerinin söz konusu poz birim
miktarı dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı
gösterilmesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
3) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,
4) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer
alıyorsa ve eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde söz konusu mazot girdisi için
açıklama istenilmesi),
5) Açıklama istenilecek paçal/özel iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması ve aşırı düşük teklif
sorgulaması işleminin yukarıda aktarılan açıklamalar doğrultusunda yeniden yapılması
gerektiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını
gösteren bölümlerini,
…
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleriise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…”
hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
İdari Şartname’nin İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri
başlıklı 7’nci maddesinde “…..7.4.2.İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl
sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi
(Standart Form: KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,ve
belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…… ” düzenlemeleri yer
almaktadır.
Başvuruya konu ihale tarihinin 22.05.2019 olduğu, Kırtur Tur. İnş. Taah. Elek. San.
Tic. Ltd. Şti. tarafından bilanço kriterlerini sağladığını tevsik etmek üzere bilanço bilgileri
tablosu ve ayrıntılı bilançoların sunulduğu görülmüştür.
Anılan istekli tarafından sunulan ilgili meslek mensubu onaylı Bilanço Bilgileri
Tablosunda aktarılan mevzuata uygun şekilde 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait bilgilerin
gösterildiği, anılan tablodaki bilgilere göre 2018 yılına ilişkin veriler esas alınarak cari oranın
1,01, öz kaynak oranının 0,1543, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,3224
olduğunun anlaşıldığı, dolayısıyla söz konusu isteklinin sağlaması gereken oranları sağladığı
tespit edilmiştir. Ayrıca bilançoda yer alan rakamların gerçek verileri yansıtmadığı iddiasına
yönelik yapılan incelemede, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali
Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan iş ve işlemlerin hukuka
uygunluk karinesinden yararlandığı, başvuru sahibi tarafından itirazen şikayet başvurusu
kapsamında bu iddiasını destekleyici herhangi somut bilgi ve belge sunulmadığı bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
çerçevede, meslek mensubu tarafından imzalanan meslek mensubu raporları üzerinden ayrıca
bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru
sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır
3) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren
belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalardır.
(2) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b)
bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya
isteklinin ise üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki
yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.
(3)Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden,
taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım
işlerinin parasal tutarının ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,
….
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla
ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir
önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması
halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere
son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların
parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına
bakılır.
(6) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen
yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi
dairesince onaylı suretleri sunulur.
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(8) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen
işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen yapım işi
faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.
(10) Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede
düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden
hesaplanır.
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı
ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında
dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya
isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren
belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,
İdari Şartname’nin İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri
başlıklı 7’nci maddesinde “….7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini
sunması yeterlidir;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…..” düzenlemeleri yer almaktadır.
Başvuruya konu ihale tarihinin 22.05.2019 olduğu, Kırtur Tur. İnş. Taah. Elek. San.
Tic. Ltd. Şti. tarafından kurumlar vergisi beyannamesi eki olan ayrıntılı gelir tablosunun
sunulduğu görülmüştür.
Anılan istekli tarafından sunulan ilgili meslek mensubu onaylı ayrıntılı gelir
tablosunda mevzuata uygun şekilde 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait bilgilerin gösterildiği,
anılan isteklinin teklifinin 38.875.000,00 TL olduğu, sağlanması gereken asgari iş hacmi
tutarının (38.875.000,00x0,25) 9.718.750,00 TL olduğu, 2018 yılına ait ayrıntılı gelir
tablosunda yer alan tutarın ise iş hacmine ilişkin kriteri güncelleme yapılmasa dahi sağlandığı
anlaşılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, açıklanması istenilen tüm iş
kalemlerine ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının yukarıda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/046
: 21
: 09.10.2019
: 2019/UY.II-1293
belirtildiği şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif yazısı ekinde gönderilmek suretiyle teklif
fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi
ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.