Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü / 2019/185081-Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/185081
Başvuru Sahibi
Nebioğlu Mad. En. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Yafa Müh. Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Nebioğlu Mad. En. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Yafa Müh. Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/185081 İhale Kayıt Numaralı “Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik,  
Elektronik, Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.05.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik,  
Elektromekanik ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Nebioğlu Mad.  
En. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Yafa Müh. Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 23.08.2019  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 11.09.2019 tarih ve 37905 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.09.2019  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1082 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Kırtur Tur. İnş. Taah.  
Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti ile Sette Yapı Bilişim A.Ş.- Umut Aydın İş Ortaklığının sunduğu  
aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;  
1) Açıklanması gereken imalat kalemleri arasında yer alan muhtelif cins ve ebatta  
kablo temini ve döşenmesi işi için sadece malzeme bedelini gösteren fiyat teklifi ile açıklama  
yapılmasının uygun olmadığı, malzeme tedarikçisi durumunda olan ve montaj/kablolama işi  
yapmayan satıcılardan alınan fiyat tekliflerinde şekil şartını yerine getirmek için konulan  
montaj bedelinin gerçeği yansıtmadığı, birim imalat için işçilik hesabı yapılmaksızın fiyat  
teklifi ile yapılan açıklamaların kabulünün mevzuata aykırı olduğu,  
2) Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan düzenlemeler çerçevesinde fiyat  
tekliflerinde bir girdi için geçmiş dönem muhasebe kayıtlarına göre fiyat teklif edilebilmesi  
için aynı türden iş/imalat/malzeme için fatura kesilmiş ya da hizmet alınarak fatura alınmış  
olması gerektiği, aksi halde analiz yapılarak birim imalat için gerekli işçilik miktarı  
hesaplanarak en az yürürlükteki brüt asgari ücret üzerinden işçilik maliyeti hesaplanması  
gerekirken mali kayıtlarda yer almayan işler için fiyat teklifi ile açıklama yapılması ve bu  
açıklamaların kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, söz konusu isteklilerin muhtelif cins  
ve ebattaki kablolama işleri için sunmuş oldukları fiyat tekliflerinin bu yönüyle mevzuata  
aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
3) Birden fazla bileşenden oluşan iş kalemlerinde bütün malzeme bileşenleri, merkezi  
yazılım ile kablolama ve montaj işlemlerinin her birinin fiyatlarının aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında ayrı ayrı gösterilmesi gerekirken tamamı için tek bir fiyat teklifi  
sunulmasının ve bu tekliflerin kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, bu hususun aşırı  
düşük teklif açıklaması sunan her iki isteklinin de aynı şekilde açıklanan diğer iş  
kalemlerinde sistematik olarak yaptığı bir hata olduğu ve birden fazla girdi ve işçilikten  
oluşan iş kalemlerinin tamamına malzeme + montaj şeklinde fiyat teklifi yapılan aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddinin gerektiği,  
4) İnşaat iş kalemleri kapsamında yer alan iş kalemlerinden resmi analizi olmayanlar  
için özel analiz yapılması gerekirken malzeme ve montaj bedellerini  
fiyat teklifi sunulmasının mevzuata aykırı olduğu,  
gösteren  
5) Elektrik dağıtım binaları ve TKM binalarının (bunların elektrik ve mekanik tesisatı  
dahil) yapımındaki iş kalemleri için öngörülen miktar ve birim fiyatların aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında gösterilmesi gerekirken hiçbir metraj hesabı yapılmadan götürü bedel  
teklif ile açıklama yapıldığı, bu itibarla her biri kendi başına bir bina yapımı olan iş  
kalemlerindeki aynı türden imalatların birleştirilerek her bir imalat türü için öngörülen imalat  
miktarını ve birim fiyatını gösterecek şekilde açıklama yapılması gerekirken fiyat teklifleri  
ile yapılan açıklamaların kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
6) Anılan istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının dayanağı olarak  
sunulan fiyat tekliflerinin piyasada alım/satıma konu olmayan afaki girdileri de içerdiğinden  
önceki dönem muhasebe kayıtları esas alınarak düzenlenen belge olmasının mümkün  
olmadığı, zira fiyat tekliflerine konu mal ve hizmetler, geçmiş muhasebe dönemlerinde  
gerçekleşen mal ve hizmet alımlarından ibaret olmayıp fiyat teklifi veren firmaların faaliyet  
alanı dışında olan montaj ve/veya yapım işi için gerekli olan işçilikleri de içerdiği, fiyat  
teklifine konu sistem veya ekipmanı oluşturan her bir girdinin birim fiyatının da yer alması  
ve bunların ortalama birim maliyet/satış tespit tutanaklarıyla uyumlu olmasının gerektiği,  
ihale kapsamında gerçekleştirilecek imalatlar incelendiğinde bazı iş kalemlerinin  
gerçekleşmesi için malzemenin yerine konması açısından inşaat iş kalemi olan kazı yapılması  
işi gibi malzeme üreticisinin faaliyet alanında olmayan temel girdilerin de bulunduğu, bu  
nedenle bahse konu iş kalemleri fiyat teklifinin sadece şekli uygunluk şartını sağlamak için  
malzeme ve montaj ve/veya işçilik dahil olarak alınan fiyat teklifleri ile yapılan açıklamaların  
reddedilmesinin gerektiği, sunulan fiyat tekliflerine dayanak olan maliyet/satış tespit  
tutanaklarının istenilmesi halinde fiyat tekliflerinin geçmiş dönem muhasebe kayıtlarından  
elde edilen veriler ile uyumlu olmadığının görüleceği, bu itibarla fiyat tekliflerine dayanak  
teşkil eden SMMM/YMM tarafından düzenlenen maliyet/satış tespit tutanaklarının  
ilgililerden istenerek mevzuatta aranılan şartları taşımadığının tespit edilmesi ve aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddedilmesinin gerektiği,  
7) Anılan istekliler tarafından sunulan aşın düşük teklif açıklamalarının dayanağı  
olarak fiyat teklifi vb. belgelerin tüm analizlere altlık oluşturmayacak düzeyde eksik ve  
mevzuata aykırı şekilde sunulduğu, Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.13’üncü maddesi  
gereğince açıklama yapılması gereken tüm analizler, alt analizler ve analiz girdilerinin  
bazılarına altlık oluşturacak belgelerin sunulmadığı, analiz açıklamalarının altlıklarının boş  
olduğu, bu durumun mevzuata aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
8) Anılan istekliler tarafından sunulan anahtar teslim götürü bedel ile işin  
yapılmasının mümkün olmadığı, sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında hesaplama hatası  
yapıldığı, metrajlarının değiştirilip değiştirilmediğinin incelenmesi gerektiği, teklif cetveli ile  
analizler de aritmetik hata yapıldığı, sunulan analizlerde açıklama istenilmeyecek analiz  
girdilerine yer verilmediği, açıklanması istenilen sıralı analiz girdilerinin miktarlarının analiz  
formatlarına aykırı bir şekilde yansıtıldığı, işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte  
bulunan saatlik asgari ücretin altında belirlendiği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
kullanılan kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatları gösteren listenin  
sunulmadığı, alt analizlerde cari yıl birim fiyatlarının kullanılmadığı, sözleşme gideri  
hesaplanırken hata yapıldığı, toplam teklif bedeli üzerinden sözleşme giderinin  
hesaplanmadığı ve teminat mektubu komisyon giderlerinin hesaplamada dikkate alınmadığı,  
9) Anılan istekliler tarafında yapılan açıklamalarda işçilik bulunan iş kalemleri için  
maliyet tespit tutanağına dayalı fiyat teklifleri ile açıklama yapılması gerektiği, faaliyet  
alanında malzeme satışı dışında hizmet bulunmayan montaj - yapım gibi giderler için geçmiş  
dönem muhasebe kayıtlarında maliyet/satış ortalaması tespiti yapılması mümkün olmayan  
giderleri kapsayan iş kalemlerinde, satışlar üzerinden fiyat teklifi sunulmasının mevzuata  
aykırı olduğu,  
10) Kamu İhale Genel Tebliği’ndeki hükümler doğrultusunda anahtar teslim götürü  
bedel işlerde aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında bütün imalat kalemlerini ve toplam  
proje bedelini gösteren hesap cetvelinin sunulmasının zorunlu olduğu ancak anılan istekliler  
tarafından yapılan açıklamalarda hesap cetvelinin sunulmadığı, diğer taraftan açıklama  
kapsamında iş kalemlerinin projedeki imalat miktarlarının düşük belirlenerek açıklama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
11) İşçilik gerektiren ve tünel işletme ve bakım hizmeti kapsamında işçi  
çalıştırılmasına ilişkin iş kalemlerinde öngörülen maliyetlerin bir işçinin işverene olan  
maliyetini karşılamadığı, bu haliyle anılan isteklilerin maliyet hesaplarında sadece brüt asgari  
ücreti baz aldıklarından ve bu iş kalemlerinde asgari maliyetin karşılanmadığı dolayısıyla  
açıklamaların mevzuata aykırı olduğu, iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11’inci iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır.hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için  
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur. açıklamaları  
bulunmaktadır.  
.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1  
İhale konusu işin;  
a) Adı: Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası Elektrik, Elektronik,  
Elektromekanik Ve Tünel Kontrol Merkezi Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986 E 040 360 2019 E 040 240  
c) Miktarı ve türü: Amasya Çevre Karayolu Üzerinde Bulunan Tüneller ve Tünel  
Kontrol Merkezi için mahal listesinde belirtilen; "Elektrik, Elektronik, Elektromekanik ve  
.
Çeşitli Kontrol Sistemleri vs. Yapım"İşidir  
ç) Yapılacağı yer: Amasya Çevre Yolu Km: 0+000-11+300 Arası  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde, “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi bulunmaktadır.  
İhale komisyonu tarafından sınır değerin altında teklif sunan Kırtur Tur. İnş. Taah.  
Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Sette Yapı Bilişim A.Ş.- Umut Aydın İş Ortaklığına  
01.07.2019 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazılarının gönderildiği, söz konusu yazı  
ekinde işe ait açıklama istenilecek iş kalemleri listesi, aşırı düşük teklif incelemesi için  
açıklama istenilmeyecek ve istenilecek iş kalemlerinin sorgulama girdileri başlıklı belge,  
açıklama istenmeyen analiz girdileri listesi ile sıralı analiz girdileri tabloları başlığı altında  
analiz formatlarına yer verildiği anlaşılmıştır.  
İdarenin aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazılar ve ekleri incelendiğinde,  
başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak toplam 64 iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemi  
olarak belirlendiği, bahse konu iş kalemlerinin içerisinde, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış birim fiyat analizleriyle uyuşmayan özel iş kalemi veya birden fazla iş kalemini  
ihtiva eden paçal iş kalemi niteliğindeki iş kalemlerinin bulunduğu, söz konusu iş  
kalemlerinin “malzemelerin zayiatı, depolanması ve yatay-düşey taşımalar”, “malzeme  
bedeli”, “malzeme nakli”, “montaj bedeli” şeklinde girdi başlıkları belirtilmek suretiyle  
düzenlendiği, ancak söz konusu iş kalemlerini oluşturan iş kalemi/analiz girdilerinin hangi  
girdiler olduklarını gösteren analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük  
teklif sorgulaması yazısı ekinde isteklilere verilmediği anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede örneğin, “Orta Gerilim Kazı İşleri”, “Makine İle Her Cins  
Toprakta Kazı ve Tekrar Doldurulması Artan Malzemenin Nakliyesi Dahil", “Alt Kontrol  
Merkezi”, “Su Deposu ve Pompa İstasyonu İnşaatı”, “Elektrik Dağıtım Binası İnşaatı” vb. iş  
kalemlerinin birden fazla ve farklı iş kalemi veya girdilerden oluştuklarının anlaşıldığı, ancak  
idare tarafından söz konusu iş kalemlerinin girdilerinin tanımlanarak temel bileşenlere kadar  
ayrıştırılmadan analizlerin tanzim edildiği, mevcut durumun isteklilerce aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan analizlerde, iş kalemini oluşturan analiz girdilerinin farklı  
belirlenmesi sonucunu doğurabileceği, dolayısıyla istekliler tarafından belirlenen girdilerin  
kıyaslanabileceği herhangi bir temel kıstas bulunmadığından aşırı düşük teklif açıklamalarının  
eşit koşullarda değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve bu haliyle aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilere verilen söz konusu analiz formatlarının ve bu şekilde yapılan bir sorgulamanın  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2’nci maddesine aykırı olduğu  
sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
Bu çerçevede, idarece mevzuata uygun olarak yapılmayan söz konusu aşırı düşük  
teklif sorgulamasına istinaden yapılacak olan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun  
olup olmadığına ilişkin olarak sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin mümkün olmadığı  
anlaşılmış olup, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar göz önüne alınarak,  
1) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerinden, nitelik ve nicelik olarak kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile birebir uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş  
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemlerine  
(paçal iş kalemi) ait birim fiyat analizlerinin girdilerinin tanımlanarak temel girdilere (işçilik,  
makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,  
2) Paçal/özel iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar  
ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi  
analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili düz işçi girdilerinin söz konusu poz birim miktarı  
dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı  
gösterilmesi,  
3)Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
4) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer  
alıyorsa ve eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde söz konusu mazot girdisi için  
açıklama istenilmesi),  
5) Açıklama istenilecek paçal/özel iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir  
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması ve aşırı düşük teklif  
sorgulaması işleminin yukarıda aktarılan açıklamalar doğrultusunda yeniden yapılması  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, açıklanması istenilen tüm iş  
kalemlerine ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının yukarıda  
belirtildiği şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif yazısı ekinde gönderilmek suretiyle teklif  
fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi  
ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/046  
: 22  
: 09.10.2019  
: 2019/UY.II-1294  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.