Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü / 2019/248736-(Sivas-Yıldızeli) Ayr–Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200 Arası ve Yıldızdağı–Sıcakçermik Kavşağı Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2019/248736
Başvuru Sahibi
Doğan İnşaat Asfalt ve Tic. Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. Kazım PAK
İdare
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Sivas-Yıldızeli) Ayr–Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200 Arası ve Yıldızdağı–Sıcakçermik Kavşağı Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Doğan İnşaat Asfalt ve Tic. Ltd. Şti.  
VEKİLİ:  
Av. Kazım PAK,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/248736 İhale Kayıt Numaralı “(Sivas-Yıldızeli) Ayr–Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200  
Arası ve Yıldızdağı–Sıcakçermik Kavşağı Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri  
Yapımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü tarafından 26.06.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “(Sivas-Yıldızeli) Ayr–Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200 Arası ve Yıldızdağı–  
Sıcakçermik Kavşağı Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri Yapımı İşi” ihalesine  
ilişkin olarak Doğan İnşaat Asfalt ve Tic. Ltd. Şti.nin 03.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 13.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
20.09.2019 tarih ve 39635 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.09.2019 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1135 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale uhdesinde bırakılan Demgün İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olan Baran Yapı İnş. Mad. San. Tic. A.Ş.- Eskikale İnş. Nak. Pet.  
San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin benzer iş tanımına  
uygun olmadığı, bahse konu iş deneyim belgelerinin güncel olmadığı ve EKAP’a kaydının  
bulunmadığı, iş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi  
zorunluluğuna ve teyit zorunluluğuna riayet edilmediği,  
2) İhale kapsamında yapılan kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına ilişkin  
hesaplamanın hatalı olduğu,  
Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmayan isteklilerin tekliflerinin kalite ve teknik  
değer nitelik puanlaması ile fiyat puanlamasına tabii tutulmaması gerektiği, aşırı düşük teklif  
açıklamasında bulunmayan isteklilerin söz konusu hesaplamaya tabi tutulması nedeniyle  
ihalede rekabet koşullarının ortadan kalktığı ve temel ilkelerin zarar gördüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
3) a- Sınır değer belirlenirken, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kendisinden  
açıklama istenilen ancak açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin sınır değer  
hesabında değerlendirme kapsamından çıkartılması gerektiği,  
b- Açıklanması istenilen SY-02, SY-08, SY-09, SY-10, Tİ-1, ÜY-1, ÜY-2 iş  
kalemlerine ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında anılan isteklilerce sunulan  
analizlerdeki girdi cins ile miktarlarının ihale dokümanında verilen birim fiyat tarifeleri ile  
idare tarafından oluşturulan analizdeki girdi miktarları, Karayolları Resmi Birim Analiz  
Kitabı’ndaki analiz girdi cins ve miktarları ile uyumlu olmadığı,  
Açıklamalar kapsamında sunulan analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden fiyat  
tekliflerinin ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tarifelerine, idarece  
tanımlanan yapım şartlarına ve Teknik Şartname’ye uygun olmadığı,  
Açıklama kapsamındaki analizlere ilişkin girdilerin Karayolları Genel Müdürlüğünce  
yayımlanan birim fiyatların altında olduğu,  
İstekliler tarafından aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı analiz ve iş  
kalemlerinde farklı fiyatlar kullanıldığından isteklilerin kendi lehine fiyat avantajı sağlayarak  
mevzuata aykırı davrandıkları,  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alması gereken analizlerdeki girdiler için  
kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından yayımlanmış rayiçlerin kullanılmadığı, bunun yerine istekliler tarafından daha  
düşük olan fiyat teklifleri kullanılmak suretiyle fiyat avantajı sağlanarak mevzuata aykırı  
açıklama yapıldığı,  
İdare tarafından verilen analiz girdilerinin istekliler tarafından değiştirildiği ve anılan  
istekliler tarafından analizlerde aritmetik hata yapıldığı, analizlerdeki yuvarlama işleminin  
Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu, hatalar resen düzeltildiğinde firmaların teklif  
ettiği bedelin üzerinde bir teklif bedeline ulaşılacağı,  
Kamu kurumlarınca yayımlanan fiyatların kullanıldığı analiz girdilerinin fiyatlarının  
yayımlanan fiyatlardan düşük olduğu,  
Aritmetik hata bulunmayan analizlerin tutarının anılan istekliler tarafından ihalede  
teklif edilen birim fiyatların üzerinde olduğu ve idarece eksik inceleme ile teklifin kabul  
edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
Analizdeki ölçü birimlerine aykırı açıklama yapıldığı, kg/lt hesaplamasının analizlere  
hatalı aktarıldığı,  
c- Nakliye girdilerine ilişkin açıklamanın idarenin yaklaşık maliyeti ile analizdeki  
girdilerine aykırı olduğu, nakliye formüllerinde yer alan yoğunluk katsayıları ve mesafelere  
sadık kalınmadığı, nakliye girdileri için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mümkün  
olmadığı ve nakliye girdileri içeren analizlere fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının Kamu  
İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesindeki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
hükümlere aykırı olduğu,  
Nakliyeye ilişkin iş kalemleri farklı tür ve miktarda girdiler içeren iş kalemleri olup,  
nakliye maliyetlerinin söz konusu nakliye iş kalemlerine ilişkin fiyat teklifi alınan firmaların  
resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir bilgiler olmadığı ve bu hususun daha  
önce gerçekleştirilmiş aynı tür ve girdileri içeren nakliye işlerinin olmadığı ve geleceğe dair  
bir fiyatlandırma yapılmasının mevzuata aykırılık oluşturduğu,  
Açıklama kapsamındaki girdilere ait nakliye mesafeleri ve bu malzemelerin temin  
edileceği yerlerin analiz, itinerer ve açıklamalarda belirtilmemiş olduğu, bizzat yüklenicinin  
iş yerinde yapacağı imalatlar için üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının  
hatalı olduğu,  
d- Analizdeki işçilik miktarlarının, asgari işçilik miktarı ile saat ve tutar bakımından  
uyumlu olmadığı, dolayısıyla mevzuata aykırı ve düşük bir şekilde işçilik fiyatı hesaplandığı,  
e- Motorin girdisine ilişkin özgül ağırlık hesaplanmasının hatalı olduğu,  
f- Açıklama kapsamında sunulan analizlere dayanak olarak gösterilecek belgelerin  
sunulmadığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine  
aykırı olduğu ve gerekli ibareler ile kaşe ve imzanın bulunmadığı,  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin o alanda faaliyet gösteren firmalardan  
alınmadığı,  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde Tebliğ’de  
belirtilen gerekli ibarelerin bulunmadığı, Tebliğ'in 45.1.13.1, 45.1.13.5, 45.1.13.6 ve  
45.1.13.7’nci maddelerine aykırılık teşkil ettiği, fiyat tekliflerinin hangi geçici vergi  
dönemine ait olduğu hususunda açıklayıcı belge sunulmadığı ve meslek mensubu ile  
sözleşmelerinin bulunmadığı,  
Kamu kurumlarınca yayımlanan birim fiyatı bulunmayan girdiler için ise teklif edilen  
fiyatların piyasa fiyatlarını yansıtmadığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin usulüne  
uygun olmadığı, fiyat tekliflerinde meslek mensubunun kaşe ve bilgilerinin bulunmadığı ve  
tam tasdik sözleşmesinin sunulmadığı, sunulan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden  
maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının istenilmediği, bu bilgi ve belgelerin idare tarafından  
istenilmemesinin hatalı olduğu,  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin analizlere düzgün bir şekilde aktarılmadığı  
dolayısıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile analizler arasında uyumsuzluk  
bulunduğu,  
Açıklamalardaki analizlerde yer alan iş makinelerine ait fiyat tekliflerindeki iş  
makinelerinin, ilgili poz tanımı ve tarifi ile ihale dokümanında yer alan yapı araçlarındaki iş  
makinelerine ait teknik özellikleri sağlamadığı, makinaların gerçekte daha düşük güç ve  
özelliklere sahip olup olmadığı ile ilgili olarak araştırma yapılmamasının hatalı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
Esaslı işçilik gerektirmesi sebebiyle katran, badana yapılması, drenaj boru döşenmesi,  
hendeklerin betonla kaplanması, demirli beton işleri, yağmur oluğu yapılması ve demir işine  
ilişkin açıklamanın üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak yapılamayacağı,  
Açıklama istenilen iş kalemleri için verilen fiyat tekliflerinin piyasa rayiçlerinin  
altında olduğu ve tevsik edici bilgi sunulmaksızın açıklama yapılmasının hatalı olduğu,  
g- Analizde yer alan kar ve genel masraf için yapılan açıklamaların tutarsız olduğu ve  
bu hesaplamaların analizde gösterilmediği, açıklanan nedenlerle anılan isteklilerin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında  
denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler…” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü  
maddesinde “… b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük  
bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer  
özellikteki işleri ifade eder…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde  
“(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren  
bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini  
tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(3) Geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az %  
80’ine ulaştığı tarihin, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de ikinci fıkra kapsamında değerlendirilir.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel  
kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi  
odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet  
tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz  
olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur… ” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş  
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı  
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının  
tamamı değerlendirilir...” hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 1’inci maddesinde “MADDE 1- 4734  
sayılı Kanun kapsamında ihale edilen yapım işleri ihalelerinde, idareler tarafından işin  
niteliğine uygun ve rekabeti sağlayacak şekilde benzer iş belirlemesi yapılmasına esas olmak  
üzere (Ek-1)’de yer alan “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi” oluşturulmuştur. Bu  
listede “altyapı işleri”, “üstyapı (bina) işleri”, “sıhhi tesisat ve mekanik tesisat işleri”,  
“elektrik işleri” ve “elektronik ve iletişim işleri” olmak üzere beş ana başlık ve bu başlıkların  
altında çeşitli yapım işlerinden oluşan gruplar düzenlenmiştir. İdareler, ihale edecekleri  
yapım işinin “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi”nde yer alan iş gruplarından  
hangisine dâhil olduğunu tespit edecekler ve bu grubu esas almak suretiyle ihale veya ön  
yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilanda veya davet mektubunda benzer iş  
belirlemesi yapacaklardır.” açıklaması yer almaktadır.  
Anılan Tebliğ’in ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesinde (A)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
ALT YAPI İŞLERİ V. GRUP: KARAYOLU İŞLERİ (Altyapı+Üstyapı) “1. Otoyollar  
2. Devlet, il ve köy yolları  
3. Cadde ve sokak yapım işleri” olarak sayılmıştır.  
Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde 2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:(Sivas-Yıldızeli) Ayr-Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200 Arası ve Yıldızdağı -  
Sıcakçermik Kavşağı Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri Yapımı İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: 16,7 km yol yapımı, 1 adet farklı seviyeli kavşak ve bağlantı  
yolları yapımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Sivas  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinin “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir.  
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
...  
İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş  
veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması  
gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesinde yer alan A-V Grup: Karayolu İşleri  
(Altyapı+Üstyapı) grubu işler kabul edilecektir  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği...” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İdare tarafından gönderilen ve ihale işlem dosyası kapsamında yer alan belgeler  
çerçevesinde yapılan incelemede;  
26.08.2019 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle  
yapılan şikâyete konu ihaleye 33 (otuzüç) isteklinin teklif verdiği, bu isteklilerden Klimovsk  
Stroysnabtek Limited Company- Parsgrup Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
tarafından geçici teminat mektubu ve özel ortak Parsgrup Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
Şti.ne ait yeterlikte istenilen belgelerin sunulmadığı, Simge Mat Mad. Asfalt Tic. ve San.  
A.Ş.nin geçici teminat mektubunun süresinin 25.12.2019 olduğu, Kayahan İnş. San. ve Tic.  
A.Ş.- Çağlar Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile Detay Yol İnşaat A.Ş. tarafından  
kendi malı istenilen yapı araçlarından dozer (1 adet) (En az 300 HP güçte) için tevsik edici  
belgelerin sunulmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı,  
Teklif tutarları sınır değer tutarının (45.922.432,22 TL) altında kalan İntaş Taah. Yapı  
San. Tic. A.Ş- 58 Yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, Mustafa Altan- Divrik Nak. İnş. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Demgün İnş. San. ve Tic. A.Ş., Nesce İnşaat Enerji ve Tic. A.Ş.- Dikyol  
Yapı A.Ş. İş Ortaklığı, Erk İnş. San. ve Tic. A.Ş., Evrensel Yol İnş. A.Ş.- Açıkalın Altyapı  
San. Tic. Ltd. Şti.- Özsal İnş. Taah. ve San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Mürsel Yapı San. ve Tic.  
Ltd. Şti.- Gür Çelik İnş. San. Tic. A.Ş.- SDB Madencilik Yapı inş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı ve Baran Yapı İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. - Eskikale inş. Nak. Pet. San. Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığı’ndan aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, idarece belirlenen süre içerisinde  
bahse konu isteklilerden sadece Demgün İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile Baran Yapı İnş. Mad. San.  
ve Tic. A.Ş.- Eskikale İnş. Nak. Pet. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük  
açıklaması sunulduğu ve bu iki isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının komisyonca uygun  
bulunduğu,  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenebilmesi için ihale dokümanında  
öngörüldüğü üzere “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik puanı” üzerinden  
değerlendirme yapıldığı ve bu değerlendirme sonucunda ihalenin ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Demgün İnş. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı,  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Baran Yapı İnş. Mad. San. ve Tic.  
A.Ş.- Eskikale İnş. Nak. Pet. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın belirlendiği görülmüştür.  
İhaleye ait idari Şartname’nin yukarıda yer verilen 2’nci maddesine göre, ihale konusu  
işin (Sivas-Yıldızeli) Ayr-Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200 Arası ve Yıldızdağı -Sıcakçermik  
Kavşağı toprak işleri, sanat yapıları ve üst yapı işleri olduğu, yine aynı Şartname’nin 7’nci  
maddesine göre ise Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesinde yer alan A-V Grup:  
Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı) grubu işlerin benzer iş olarak kabul edildiği anlaşılmıştır.  
Demgün İnş. San. ve Tic. A.Ş tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere Demgün  
İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ortağı olan Sami Uyar’a ait iş yönetme belgesinin sunulduğu, anılan  
istekli tarafından sunulan ortaklık durum belgesinde, Sami Uyar’ın belge düzenleme tarihi  
olan 10.06.2019 tarihinde Demgün İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin %51,20 hisse oranına sahip  
olduğu ve belgenin düzenlenme tarihinden önceki bir yıl boyunca anılan şirketin kesintisiz  
olarak %50’den fazla hissesine sahip ortağı olduğu bilgisinin yer aldığı görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere Karayolları Genel  
Müdürlüğü tarafından düzenlenen anılan isteklinin ortağı Sami Uyar adına düzenlenmiş  
(08.12.2016 tarih ve 3349-Y-KD-360-1 sayılı) iş yönetme belgesinin sunulduğu, söz konusu  
belgeye konu işin “Çayeli-Ardeşen-Hopa (Çayeli Geçişi Dahil) Yolu km:140+150-217+200  
arası “Toprak işleri, sanat yapıları, alt temel, plentmiks temel, köprü, tünel ve bitümlü sıcak  
karışım vs. işleri””, uygulanan yapı tekniğinin “km:140+150-217+200 arası “Toprak işleri,  
sanat yapıları, alt temel, plentmiks temel, köprü, tünel ve bitümlü sıcak karışım vs. işleri”,  
ilgilinin görev unvanı (yapım arazi mühendisi) ile ilgili olarak ihale konusu iş sanat yapıları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
toprak işleri ve üstyapı işlerinin esas alınması durumunda dahi hissesine düşen belge tutarının  
91.325.075,96 USD olduğu görülmüştür. Kamu ihale mevzuatına göre yönetim faaliyetleri  
nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir oranında dikkate alınacağından, belge tutarının  
91.325.075,96 USD/5= 18.265.015,192 USD olduğu tespit edilmiştir. Bahse konu iş yönetme  
belgesine konu işin ihale konusu işe uygun olduğu değerlendirilen kısmına ait belge tutarının  
anılan isteklinin söz konusu ihalede sağlaması gereken asgari iş deneyim tutarını  
(44.376.400,00 x 0,8=35.501.120,00 TL) karşıladığı ve EKAP’a kayıtlı olduğu tespit  
edilmiştir.  
Baran Yapı İnş. Mad. San. Tic. A.Ş. ve Eskikale İnş. Nak. Pet. San. Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığı tarafından sunulan iş ortaklığı beyannamesinde, Baran Yapı İnş. Mad. San. Tic.  
A.Ş. (%90) ortaklık oranıyla pilot ortak, Eskikale İnş. Nak. Pet. San. Tic. A.Ş.nin ise (%10)  
ortaklık oranıyla özel ortak olduğu,  
Pilot ortak Baran Yapı İnş. Mad. San. Tic. A.Ş. tarafından iş deneyiminin tevsiki  
amacıyla anılan şirket adına Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenmiş  
(16.11.2018 tarih ve 2013/7267-706152-2-1 sayılı) alt yüklenici iş bitirme belgesinin  
sunulduğu, söz konusu belgeye konu işin “Diyarbakır Güneybatı çevre yolu (GAP)  
Diyarbakır Havaalanı Bağlantı Yolu Km:0+000-8+800 Arası Topr. İşleri, San. Yapıları, Köp.  
Kav, Traf. İşl, Aydınl, İşl, Çeş. İşl, Plentmiks Alttem, Plentmiks Tem. Bit. Tem, Binder ve  
Aşınma Tab. Yapılması”, uygulanan yapı tekniğinin “Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprülü  
Kavşak İşleri, Üst Yapı İşleri ve Çeşitli İşler”, geçici kabul tarihinin 03.07.2018 ve belge  
tutarının ihale konusu iş sanat yapıları, toprak işleri ve üstyapı işlerine ait olan kısmının  
toplam 47.576.703,35 TL olduğu ve EKAP’a kayıtlı olduğu görülmüştür.  
Özel ortak Eskikale İnş. Nak. Pet. San. Tic. A.Ş. tarafından ise anılan şirket adına  
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından düzenlenmiş  
(02.01.2019 tarih ve 2018/186925-3021355-1-1 sayılı) yüklenici iş bitirme belgesinin  
sunulduğu, söz konusu belgeye konu işin “Balıkesir İli Muhtelif Mahalle Cadde ve  
Sokaklarının Sathi Kaplama, BSK Yapım İşi”, uygulanan yapı tekniğinin “…(A)-V”, geçici  
kabul tarihinin 14.12.2018 ve belge tutarının toplam 143.229.194,08 TL olduğu ve belgenin  
EKAP’a kayıtlı olduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede, Baran Yapı İnş. Mad. San. Tic. A.Ş. ve Eskikale İnş. Nak. Pet.  
San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığının şikâyete konu ihalede sağlaması gereken asgari iş deneyim  
tutarının 36.332.000,00 TL (45.415.000,00 TLx0,80) olduğu, pilot ortak için istenen asgari iş  
deneyim tutarının en az %80'ini (29.065.600,00 TL) karşıladığı ve sunulan belgenin ihale  
konusu işe ait olduğu, özel ortak için istenen asgari iş deneyim tutarının en az %20'sini  
(7.266.400,00 TL) karşıladığı ve sunulan belgenin İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde  
düzenlenen benzer işe uygun olduğu tespit edilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması  
ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı  
olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında  
değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin  
uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.  
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu  
ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen  
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını  
değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece  
belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.  
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici  
teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve  
teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı  
değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini  
belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup  
olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir.  
Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik  
hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık  
maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce,  
belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile  
ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı  
maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik  
açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte  
işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat  
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu  
unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir…” hükmü yer almaktadır.  
İtirazen şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı  
teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1. A. Değerlendirme “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak  
üzere iki kısımda yapılacaktır.  
A.1. Teklif fiyatı puanlaması  
Teklif fiyatı puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren  
istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi istekli 50 puan alacak olup, diğer  
isteklilere ait teklif puanları; TP = (TFmin x 50) / TF formülü ile hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
TP: Teklif puanı,  
TFmin: Geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı,  
TF: İsteklinin teklif fiyatı,  
ifade eder.  
A.2. Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması  
Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli  
teklif veren isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu iş kalemleri  
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.  
Birim Fiyat teklif İş  
Cetveli Sıra No Grubu No  
kalemi/İş Minimum Teklif Maksimum Teklif  
Puanı  
Oranı (%)  
Oranı (%)  
1
Tİ-1  
16  
16  
11  
10  
7
22  
10  
9
4
SY-02  
21  
11  
24  
23  
10  
12  
5
SY-09  
15  
6
ÜY-2  
14  
6
ÜY-1  
10  
4
SY-08  
4
6
2
SY-10  
4
5
2
SY-03  
3
4
2
3
SY-01  
3
4
2
26  
27  
13  
28  
ÜY-4  
2
3
1
ÜY-5  
1
2
1
SY-11  
1
2
1
ÜY-6  
1
2
1
*İŞGRUBU 1  
**İŞGRUBU 2  
2
3
1
2
3
1
***İŞGRUBU 3 2  
3
1
TOPLAM  
50  
*İş Grubu 1’i Oluşturan İş Kalemleri [İş kalemi No (Birim Fiyat Teklif Cetveli Sıra No)] :  
SY-15 (17), SY-20 (22), SY-07 (9), SY-04 (6), SY-06 (8)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
**İş Grubu 2’yi Oluşturan İş Kalemleri [İş kalemi No (Birim Fiyat Teklif Cetveli Sıra No)]:  
ÜY-3 (25), Tİ-2 (2), SY-17 (19), SY-18 (20)  
***İş Grubu 3ü Oluşturan İş Kalemleri [İş kalemi No (Birim Fiyat Teklif Cetveli Sıra No)]:  
SY-12 (14), SY-13 (15), SY-16 (18), SY-14 (16), SY-05 (7), SY-19 (21)  
A.2.1. Söz konusu iş kalemleri için isteklilerce teklif edilen tutarların toplam  
tekliflerine oranının; her bir iş kalemi için belirlenen minimum ve maksimum teklif oranları  
aralığında (minimum ve maksimum oranlar dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için  
yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir.  
A.2.2. İş grupları için ise o iş grubunda yer alan her bir iş kalemi için verilen teklif  
tutarlarının toplamının toplam tekliflerine oranının her bir iş grubu için belirlenen minimum  
ve maksimum teklif oranları aralığında (minimum ve maksimum oranlar dahil) kalması  
durumunda her bir iş grubu için yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir.  
A.2.3. Teklif oranları hesaplanırken yuvarlama yapılmayacaktır.  
A.2.4. İsteklilerin teklif oranları, belirlenen minimum ve maksimum teklif oranları  
dışında kalıyorsa o iş kalemleri/iş grupları için puan alamayacaklardır.  
A.2.5. Kalite ve teknik değer nitelik puanı, her bir iş kalemi/iş grubu için verilen  
puanların toplamıdır.  
A.3.Toplam puan  
Toplam puan, teklif fiyat puanı ile kalite ve teknik değer nitelik puanının toplamıdır.  
A.4. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli  
Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli;  
FDTF = (ETF x 100) / TTP formülü ile hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
FDTF: İsteklinin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli,  
ETF: Toplam puanı en yüksek istekliye ait teklif bedeli,  
TTP: İsteklinin toplam puanı,  
ifade eder.  
B. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak  
değerlendirilmiş teklif bedeli en düşük olan istekliye ait teklif bedelidir.  
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş  
olması halinde;  
35.2.1. Teklif fiyatı daha düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak  
belirlenecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen İdari Şartname’nin 35’inci maddesine göre, söz konusu ihalede  
ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak  
belirleneceği ve fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli en düşük  
olan istekliye ait teklifin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirleneceği ve ihalenin  
bu istekli üzerinde bırakılacağı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin “aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmayan isteklilerin  
tekliflerinin kalite ve teknik değer nitelik puanlaması ile fiyat puanlamasına tabii tutulmaması  
gerektiği” yönündeki iddiası kapsamında yapılan incelemede, yukarıda yer alan kamu ihale  
mevzuatı gereğince fiyat dışı unsur puanlamasının içerisinde yer alan teklif fiyatı  
puanlamasında aşırı düşük teklif sorgulaması neticesinde aşırı düşük teklif açıklamasında  
bulunmadıkları için teklifi reddedilmiş olan isteklilerin bu puanlamaya dahil edilmemesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
gerektiği anlaşılmıştır.  
Bununla birlikte, şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde  
geçerli teklif veren istekliler arasında en düşük teklif fiyatı sahibi istekliye 50 puan verileceği  
düzenlenmiş olup, ihale dokümanının mevcut şekliyle kesinleştiği ve bahse konu düzenleme  
gereğince kalite ve teknik değer nitelik puanlamasının yapılması gerektiği anlaşılmıştır. Bu  
kapsamda, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadıkları için teklifleri reddedilen  
isteklilerin tekliflerinin de geçerli teklif olduğu, ancak teklif tutarları sınır değer tutarının  
altında kaldığı için aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutuldukları ve idarece belirlenen süre  
içerisinde açıklamada bulunmadıkları için teklifleri reddedildiğinden, İdari Şartname’nin  
35.1.1’inci maddesinde yer alan düzenleme gereğince mevcut ihalede aşırı düşük teklif  
sorgulaması aşamasında aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadıkları için teklifi  
reddedilen isteklilerin de kalite ve teknik değer nitelik puanlaması ile fiyat puanlamasına  
dahil edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca, itirazen şikâyete konu ihale kapsamında yapılan teklif fiyat puanı ile kalite ve  
teknik değer nitelik puanlamasına ilişkin hesaplamada aykırılığa rastlanılmamış olup, başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci  
maddesinde “16.5.2. Kısmi teklife izin verilip verilmediğine bakılmaksızın, birim fiyat  
üzerinden teklif alınan tüm ihalelerde istekliler, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden  
teklif alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu  
bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde  
verebileceklerdir. Ancak, toplam teklif tutarı virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı  
sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir  
kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1.  
Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç  
fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.  
39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için  
teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile  
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla  
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık  
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki  
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate  
alınmayacaktır.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk  
oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
Tort1 : Geçerli tekliflerin (Tn) aritmetik ortalaması (Tort1  
=
)
σ
: Geçerli tekliflerin standart sapması (σ =  
)
Aritmetik ortalamadan standart sapma çıkartılır ve eklenir.  
Tort1- σ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
Tort1+ σ  
Aritmetik ortalama değerinin standart sapma kadar aşağısı ve standart sapma kadar  
yukarısı arasında kalan bölgede yer alan tekliflerin tekrar ortalaması alınmak suretiyle, ikinci  
aritmetik ortalama bulunur.  
Ti  
: Standart sapma aralığında kalan teklifler : { Ti: (Tort1- σ ≤ Ti ≤ Tort1+ σ)}  
Tort2 : Standart sapma aralığında kalan tekliflerin (Ti) aritmetik ortalaması (Tort2  
=
)
Hesaplanan ikinci aritmetik ortalama yaklaşık maliyete bölünmek suretiyle (C) değeri  
elde edilir.  
C
: Tort2/YM  
(C) değeri aşağıdaki eşitliklerin ilgili olanında yerine konularak (K) değeri bulunur.  
C < 0,60 →  
0,60 ≤ C ≤ 1,00 →  
C > 1,00 →  
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:  
SD (Sınır değer) =  
45.1.1.1. Sınır değer eşitliğinde yer alan (N), “sınır değer katsayısı”nı temsil etmekte  
olup bu katsayı, 11/06/2011 tarihli ve 27961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği”nde yer alan “B-Üstyapı (Bina) İşleri”, “C-Sıhhi Tesisat  
ve Mekanik Tesisat İşleri”, “D-Elektrik İşleri”, “E-Elektronik ve İletişim İşleri” grubundaki  
yapım işleri ile bu işlerle ilgili tamamlama, onarım, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj  
işlerinde (1,00), diğer yapım işlerinde (1,20)’dir. İhale konusu yapım işinin kapsamında farklı  
katsayılara tabi iş kısımlarının bulunması durumunda; sınır değer katsayısı, söz konusu  
kısımlardan toplam yaklaşık maliyeti içindeki ağırlık oranı en fazla olana göre belirlenir.  
45.1.1.2 Gerekli görülmesi durumunda, (45.1.1.1.) maddesi uyarınca belirlenen sınır  
değer katsayıları yerine, işin niteliğine göre;  
a) Mevzuatı uyarınca kendisine yapım işi yaptırma yetkisi verilen bakanlıklar  
tarafından, bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı, ilgili veya ilişkili olan idareleri için,  
b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, (a) bendinde sayılan idareler dışındaki  
idareler için, (1,00)’den küçük, (1,20)’den büyük olmamak üzere (N) sınır değer katsayıları  
belirlenebilir. Ayrıca Bakanlıklar tarafından ön proje üzerinden ihalesi yapılacak olan üst  
yapı işleri için (0,90)’dan küçük, (1,10)’dan büyük olmamak kaydıyla farklı katsayılar  
belirlenmesi de mümkündür. Belirlenen katsayılar, Resmî Gazete’de ilan edilir.  
45.1.1.3. ( İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı, ihale ilanı veya davet mektubu  
ile idari şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı bölümünde belirtilir.  
45.1.1.4. (Ek: 29/12/2010-27800-6.m. R.G./ 1 md.) Yaklaşık maliyetin % 120sinin  
üzerinde ve % 40’ının altındaki teklifler dışında tek geçerli teklif bulunması durumunda;  
“Tort2” değeri tek geçerli teklife eşittir. Yaklaşık maliyetin % 40 - % 120 aralığında geçerli  
teklif bulunmaması durumunda; sınır değer yaklaşık maliyetin % 40’ıdır. (45.1.1.) maddesine  
göre yapılan hesaplama sonucunda sınır değerin yaklaşık maliyetin % 40’ının altında çıkması  
durumunda sınır değer yaklaşık maliyetin % 40’ı olarak belirlenir.  
Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan “Yapım  
işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun (www.kik.gov.tr) internet  
sayfasından erişilebilir.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
fiyatları  
Teklif  
Sıra Poz  
No No  
Kar ve Kar  
Birim fiyatı alınan genel ve  
genel kar ve birim  
gider genel fiyat  
Teklif  
edilen edilen  
Teklif  
İş kaleminin adı  
kurum/kuruluş  
gider  
dahil  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
birim  
fiyat  
hariç gider  
birim  
fiyat  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
16.002 200  
demirsiz beton  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığı  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
103,96  
3
110,13 88,10 15,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
açıklaması yer almaktadır.  
İdare tarafından 22.07.2019 tarihinde sınır değerin altında kalan İntaş Taahhüt Yapı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
San. Tic. A.Ş.- 58 Yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş.,  
Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş.- Dikyol Yapı A.Ş. İş Ortaklığı, Erk İnşaat Taahhüt Hazır  
Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş., Mustafa Altan-Divrik Nak. İnş. İmal. Taah. Müh. Tic. ve San.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal  
Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Mürsel Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti.- Gür Çelik İnşaat Taah.  
İth. İhr. San. Tur. Tic. A.Ş.-SDB Madencilik Yapı Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve  
Evrensel Yol İnş. A.Ş.-Açıkalın Altyapı San. ve Tic. Ltd. Şti.- Özsal İnş. Taah. ve Nak. San.  
ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığından aşırı düşük teklif açıklaması istenmiştir. Bahse konu aşırı düşük  
teklif açıklaması talep yazısında “… yazımız ekinde gönderilen iş kalemlerine ait tüm analiz  
girdileri için teklif ettiğiniz bedelle nasıl gerçekleştireceğiniz hususunu ihale dokümanı  
kapsamında verilen analiz formatını da kullanarak Kamu İhale Genel tebliğ 45. Maddesine  
göre belgelendirmek suretiyle idaremize yazılı olarak 5 (Beş) iş günü içinde açıklamada  
bulunmanız gerekmektedir.  
İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
Hususlarını belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak  
değerlendirme yapacaktır. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen  
veya açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilecektir.  
İstekliler, analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri (proforma faturalar, teklif alma  
yazıları v.b.) sunacaklardır. Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen hususlara uygun belge  
sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı tutulacaktır.” ifadelerine yer verildiği, İdare  
tarafından 24.07.2019 tarihinde gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısı ekinde ise  
açıklama istenilen iş kalemleri listesine, açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesine,  
açıklama istenilen analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.  
İhale komisyonu tarafından 27.08.2019 tarihinde EKAP üzerinden bildirilen ihale  
komisyonu kararında, Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve Eskikale İnş. Nak. ve  
Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunduğu ve ihalenin Demgün İnş. Harf.  
Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin üzerinde bırakıldığı, Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.-  
Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
a- Yapım işleri ihalelerinde sınır değer, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1’inci  
maddesi gereğince “4734 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif  
mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler” üzerinden anılan Tebliğ  
maddesinde yer alan sınır değer hesaplama formülü kullanılarak hesaplandığından, başvuru  
sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmayan isteklilerin tekliflerinin sınır değer  
hesabında dikkate alınmaması gerektiği yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
b- İdarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde verilen analizlerde yer alan  
analiz girdi cinsleri ve miktarları ile Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve Eskikale  
İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde yer alan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
analiz cinsleri ve miktarları karşılaştırıldığında analiz cins ve miktarlarının birbiri ile uyumlu  
olduğu, cins ve miktarların değiştirilmeden kullanıldığı, kamu kurumlarınca yayımlanan  
birim fiyat ve rayiçlere aykırı olmadığı,  
Söz konusu aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin yapılan incelemede, açıklamalar  
kapsamında sunulan analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden fiyat tekliflerinin ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına ve Teknik Şartname’ye aykırılık teşkil etmediği,  
Açıklamalarda yer alan aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı analiz ve iş  
kalemlerinde farklı fiyatların kullanılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu  
iddialarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde “İsteklilerin analizlerine  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.açıklamasına yer verildiği, dolayısıyla isteklilerin  
aşırı düşük teklif açıklamasında anılan Tebliğ maddesinde yer verilen yöntemlerin herhangi  
biri ile açıklama yapabileceği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan şikayete konu isteklilerin  
açıklamalarında fiyat teklifi kullanmalarının mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından,  
başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Kamu kurumlarınca yayımlanan fiyatların kullanıldığı analiz girdilerinin fiyatlarına  
ilişkin yapılan incelemede, açıklamalar kapsamında kullanılan fiyatların kamu kurumlarınca  
yayımlanan fiyatlardan düşük olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu  
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Söz konusu aşırı düşük teklif açıklamalarında, analiz girdi miktar ve cinslerinin söz  
konusu istekliler tarafından değiştirilmediği, analiz girdi miktarları ile birim fiyatların çarpımı  
sonucu bulunan tutarlarda aritmetik hataya rastlanılmadığı, analiz girdilerine ilişkin tutarların  
toplamında da aritmetik hataya rastlanılmadığı, yuvarlama işlemlerinde mevzuata aykırılığa  
rastlanılmadığı, analizlerin tutarının anılan istekliler tarafından ihalede teklif edilen birim  
fiyatların üzerinde olmadığı,  
İdarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde verilen analizlerde yer alan  
analiz girdilerinin ölçü birimlerine aykırı açıklama yapılmadığı görüldüğünden başvuru  
sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
Söz konusu açıklamalarda ölçü birimi dönüşümü hesaplamasına sadece Eskikale İnş.  
Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamındaki mazot (motorin) analiz girdisi  
için ihtiyaç duyulmuş olup, bu hususa ilişkin değerlendirme ilgili iddia kapsamında aşağıda  
yapılmıştır.  
Yukarıda yer alan değerlendirmeler çerçevesinde başvuru sahibinin bahse konu  
iddialarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
c- Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesinde aşırı düşük teklif açıklama  
talebi yazısına atıfla “… Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.)  
ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet  
hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.açıklamasının yer aldığı, dolayısıyla açıklama  
sunacak isteklilerin idarece söz konusu yazıda verilen nakliyeye ilişkin mesafeleri  
açıklamaları kapsamında kullanmasının mümkün olduğu anlaşılmaktadır.  
Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic.  
A.Ş.-Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan analizlerde nakliye girdilerine ilişkin açıklamaların, idarece  
aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde verilen nakliye formülleri ve nakliye  
mesafeleri birebir kullanılarak yapıldığı, idarece ihale dokümanı kapsamında isteklilere  
nakliye mesafelerini gösterir itinerer verildiği, bu durumda isteklilerin ayrıca bir itinerer,  
harita, çizelge vb. bilgi ve belge sunmasına gerek bulunmadığı, fiyat teklifi alınmak suretiyle  
nakliye girdilerine ilişkin açıklama yapılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu  
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
d- Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve  
Tic. A.Ş.-Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde işçilik miktarlarının idarece aşırı  
düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde verilen analizlerde yer alan işçilik miktarları ile  
uyumlu olduğu, işçilik tutarlarının 2019 yılı brüt asgari ücret tutarı olan 2.558,40 TL  
üzerinden saatlik ücretin (11,38 TL) hesap edilerek belirlendiği, dolayısıyla işçilik girdilerine  
ilişkin açıklamanın mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
e- İdare tarafından teklifi sınır değer altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük  
teklif açıklama talebi yazısı ekinde yer alan açıklama istenilen analiz girdileri listesinde  
10.160.1026 poz no’lu “mazot (motorin)” girdisinin açıklama istenilen girdiler arasında yer  
aldığı, motorin (mazot) girdisi biriminin “kilogram” olarak belirlendiği görülmüştür.  
Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde, açıklama istenilen iş kalemlerinde yer alan  
mazot girdilerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2019 yılı kilogram  
fiyatı (5,62 TL) kullanılarak açıklandığı görülmüştür.  
Kuruma yapılan farklı bir itirazen şikayet başvurusu kapsamında uyuşmazlığa konu  
yoğunluk dönüşüm oranlarının standart olarak hangi aralıkta olması gerektiğinin netliğe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
kavuşturulması amacıyla Türk Standartları Enstitüsü’nden 09.10.2017 tarihli ve 23222 sayılı  
Kurum yazısı ile bilgi ve görüş isteminde bulunulduğu ve Türk Standartları Enstitüsü  
tarafından gönderilen cevabi yazıda “…Belirli bir sıcaklıktaki motorinin hacminin kütleye  
dönüştürülebilmesi için o sıcaklıktaki yoğunluk değerinin bilinmesi gerekir. Ülkemizde  
pazarlanan motorinlerde (dizel) olması gereken özellikler Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu  
tarafından zorunlu uygulamada tutulan TS EN 590 "otomotiv yakıtları - Dizel (motorin) -  
Gerekler ve deney yöntemleri” standardında belirtilmiştir. Bu standartta yer alan Çizelge 1'e  
göre motorinin TS 1013 EN ISO 3675 veya TS EN ISO 12185 yöntemlerine göre ölçülmüş  
olan 15 °C sıcaklıktaki yoğunluğu 820,0 kg/m³ - 845,0 kg/m³ (LİTRE cinsinden; 0,8200 kg/L -  
0,8450 kg/L) aralığında olmalıdır. Sonuç olarak TS EN ISO 590 standardına uygun bir  
motorinin 1 litresinin 15 °C sıcaklıktaki kütlesi 0,8200 kg - 0,8450 kg aralığında olmalıdır.  
Örneğin, bu aralık içinde yer alan ve 15 °C sıcaklıktaki yoğunluğu 834,5 kg/m³ (kg cinsinden;  
0,8345 kg/L) olarak ölçülmüş olan motorinin 15 °C sıcaklıktaki 1 (bir) litresinin kütlesi  
0,8345 kg'dır. Piyasaya sürülmüş olan bir motorin ürününün 15 °C sıcaklıktaki yoğunluk  
değerine, ürün piyasaya çıkmadan önce TS EN 590 standardına uygunluk açısından ilgili  
deney yöntemlerinden akredite bir laboratuvarda gerçekleştirilen deneyler sonucunda  
düzenlenmiş olan deney/analiz raporlarından ulaşılabilir ya da belirli bir ürünün yoğunluğu  
o üründen TS EN 590 standardına atıf yapılan numune alma yöntemlerine uygun olarak  
alınan bir numunenin motorinde yoğunluk tayini yöntemlerinden (TS 1013 EN ISO 3675  
ve/veya TS EN ISO 12185) akredite bir laboratuvarda yoğunluğu tayin edilmek suretiyle tespit  
edilebilir. Motorinin hacmi ve buna bağlı olarak yoğunluğu 15 °C civarındaki sıcaklıklar için  
çok önemli düzeyde olmamakla birlikte, sıcaklıkla değiştiği için 15 °Ctan farklı sıcaklıktaki  
bir ürünün 1 litresinin kütlesini belirleyebilmek için o sıcaklıktaki yoğunluk değerinin  
bilinmesi gerekir. ifadelerine yer verildiği, dolayısıyla normal şartlar altında piyasada  
satılan motorinin hacminin (litre), kütlesel birime (kilogram) dönüşümünde kullanılan  
katsayıların 0,8200 kg/L - 0,8450 kg/L aralığında olması gerektiği anlaşılmıştır.  
Açıklamalar incelendiğinde, ihalede en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak  
belirlenen Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından mazot (motorin) girdisi için 09.06.2018 tarihinde geçerli  
EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt birim fiyatlarının esas alındığı,  
sunulan belgelerde motorinin litre fiyatının 5,40175 TL olduğu, söz konusu fiyatın KDV  
hariç 4,57775 TL olarak hesaplandığı, litreden kilograma dönüştürme işlemi için 0,833 kg/lt  
katsayısının kullanıldığı ve mazotun (motorin) kilogram fiyatının 5,50 TL olarak bulunduğu  
(4,57775/0,8333=5,50 TL/Kg), bulunan tutarın Kamu İhale Genel Tebliği’nin “…45.1.13.14.  
İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük  
yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir…” açıklamasına binaen %90’ına denk gelen 4,95 TLnin (5,50/0,90) altında  
olmayacak şekilde açıklandığı görülmüştür.  
f- Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında 4 adet fiyat teklifi sunulduğu, fiyat tekliflerinin SMMM tarafından  
imzalanıp kaşelendiği ve meslek mensubuna ait bulunması gereken beyanın yer aldığı  
görülmüştür.  
Yapılan incelemede, bahse konu fiyat tekliflerini verenlerin, fiyat teklifine konu  
alanda faaliyet gösterdiğinin ticaret unvanlarından dahi anlaşılabilecek nitelikte olduğu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
anlaşılmıştır.  
Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic.  
A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 4 adet fiyat  
teklifi sunulduğu, fiyat tekliflerinin SMMM tarafından imzalanıp kaşelendiği ve meslek  
mensubuna ait bulunması gereken beyanın yer aldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede, bahse konu fiyat tekliflerini verenlerin, fiyat teklifine konu  
alanda faaliyet gösterdiğinin ticaret unvanlarından dahi anlaşılabilecek nitelikte olduğu  
anlaşılmıştır.  
Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına göre, üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri ile aşırı düşük teklif açıklaması yapılabileceği, bu durumda öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) fiyat teklifinin dayanağı olarak  
düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği ve fiyat teklifinin ekinde  
idareye verilmesine gerek bulunmadığı, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi  
halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, idare tarafından ve Kurumca  
fiyat teklifine dayanak teşkil eden söz konusu belgelerin istenilmesine gerek görülmediği,  
Söz konusu aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinde yer alan fiyatlar ile analizlerde yer alan girdi fiyatları arasında uyumsuzluğun  
bulunmadığı,  
Anılan açıklamalar kapsamında iş makinelerine ilişkin girdi maliyetlerinin fiyat teklifi  
ile açıklanmadığı, kamu kurumlarınca yayımlanan rayiçler kullanılarak açıklama yapıldığı,  
dolayısıyla fiyat teklifi sunulmasının söz konusu olmadığı,  
Anılan açıklamalar kapsamında, katran, badana yapılması, drenaj boru döşenmesi,  
hendeklerin betonla kaplanması, demirli beton işleri, yağmur oluğu yapılması ve demir  
işlerine özel fiyat teklifi ile açıklama yapılmadığı,  
Anılan açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin mevzuata uygun şekilde  
sunulduğu görüldüğünden, fiyat tekliflerinin piyasa rayiçlerini yansıtıp yansıtmadığına ilişkin  
ayrıca bir tevsik edici belge sunulmasına kamu ihale mevzuatı açısından gerek bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer alan değerlendirmeler çerçevesinde başvuru sahibinin bahse konu  
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
g- Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasında analiz bazında yüzde 0,387 ile yüzde 5 arasında değişen oranda kar ve genel  
giderler öngörüldüğü,  
Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic.  
A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında analiz bazında yüzde 1  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
ile yüzde 17,82 arasında değişen oranda kar ve genel giderler öngörüldüğü,  
Kamu ihale mevzuatında yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük tekliflere ilişkin  
açıklamanın nasıl yapılacağının yer aldığı, kar ve genel giderlere ilişkin aşırı düşük tekliflerin  
uygun bulunup bulunmaması noktasında belirleme yapılmadığı görüldüğünden başvuru  
sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları hakkında  
“itirazen şikayet başvurusunun reddine”  
Kurul çoğunluğunca  
karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği 1 ve 2’nci iddiası  
kapsamında alınan karara katılmakla birlikte 3’üncü iddiası kapsamında yapılan incelemeye  
göre;  
Başvuruya konu ihale Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.03. tarihinde  
yapılan “(Sivas-Yıldızeli) Ayr–Yıldızdağı Yolu 37+500-54+200 Arası ve Yıldızdağı–  
Sıcakçermik Kavşağı Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri” ihalesi olup, 70 adet  
ihale dokümanı satın alınan ihalede ihaleye 33 isteklinin teklif verdiği, 4 isteklinin belgeleri  
uygun olmadığı, 6 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle teklifinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, 26.08.2019 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin aşırı  
düşük teklif açıklaması uygun bulunan Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde  
bırakıldığı, açıklaması uygun bulunan Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.-Baran  
Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit  
edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse  
açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl  
değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.  
Anılan maddelerde yer alan düzenlemelere uygun şekilde İdari Şartname’nin “Sınır  
değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük  
teklif açıklaması isteneceği düzenlenmiştir.  
Düzenleme gereği İdare tarafından 22.07.2019 tarihli yazı ile teklifi sınır değerin  
altında kalan İntaş Taahhüt Yapı San. Tic. A.Ş.- 58 Yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, Demgün İnş.  
Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş., Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş.- Dikyol Yapı A.Ş. İş  
Ortaklığı, Erk İnşaat Taahhüt Hazır Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş., Mustafa Altan-Divrik Nak.  
İnş. İmal. Taah. Müh. Tic.ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve  
Tic. A.Ş.-Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Mürsel Yapı San. ve Tic.  
Ltd. Şti.- Gür Çelik İnşaat Taah. İth. İhr. San. Tur. Tic. A.Ş.-SDB Madencilik Yapı Turz. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Evrensel Yol İnş. A.Ş.-Açıkalın Altyapı San. ve Tic. Ltd. Şti.-  
Özsal İnş. Taah. ve Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığından aşırı düşük teklif açıklaması  
istenilmiş, yazı ekinde ise açıklama istenilen iş kalemleri listesine, açıklama istenilmeyen  
analiz girdileri listesine, açıklama istenilen analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ile ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Eskikale İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.-Baran  
Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif sorgulaması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
kapsamında sunmuş oldukları açıklamalar incelendiğinde;  
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin  
açıklanması istenen iş kalemlerine ilişkin analiz girdilerinin beş adedinin açıklaması aşağıdaki  
tabloda belirtilen şekildedir.  
Analiz  
girdisi  
İhale üzerinde  
bırakılan  
Ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi  
Teklifin alındığı Teklif tarihi  
firma  
Teklifin alındığı Teklif  
firma tarihi  
Amonyum Nitrat Çetinle Av. Mlz. 22.07.2019 Çetinle Av. Mlz. 22.07.2019  
Fuel-oil karışımı ve Kim. Ltd. Şti. ve Kim. Ltd. Şti.  
Beton çelik Çubuğu MYS Prup Pet. 23.07.2019 MYS Prup Pet. 23.07.2019  
nervürlü  
mm’lik  
08-12 İnş. Tic. Ltd. Şti.  
(s420,  
İnş. Tic. Ltd. Şti.  
b420, b500b-c)  
Beton çelik Çubuğu MYS Prup Pet. 23.07.2019 MYS Prup Pet. 23.07.2019  
nervürlü  
mm’lik  
14-32 İnş. Tic. Ltd. Şti.  
(s420,  
İnş. Tic. Ltd. Şti.  
b420, b500b-c)  
C30/37 beton harcı Okanlar İnş. Tic. 23.07.2019 Okanlar İnş. Tic. 23.07.2019  
gri renkte, normal Ltd. Şti.  
hazır beton harçları  
Ltd. Şti.  
(ts en 206-1+1a)  
C30/37 beton harcı Ekenler Mad. İnş. 26.07.2019 Ekenler Mad. İnş. 26.07.2019  
gri renkte, normal Tic. Ltd. Şti.  
hazır beton harçları  
Tic. Ltd. Şti.  
(ts en 206-1+1a)  
Tablodan da görüleceği üzere, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibinin tabloda belirtilen analiz girdilerini, aynı firmalar tarafından  
aynı tarihte düzenlenmiş fiyat teklifleri ile açıklamışlardır. Ayrıca düzenlenmiş olan fiyat  
teklifleri şekil ve içerik olarak da birebir aynı şekilde düzenlenmiştir.  
İhale mevzuatında aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklamada bulunan  
isteklilerin aynı firmadan fiyat teklifi almalarına engel bir düzenleme bulunmamakla  
birlikte, istekliler yapacakları açıklamaları bir birinden bağımsız olarak ayrı ayrı  
yapmaları gerekmektedir. İhale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Taah. San. ve  
Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Eskikale İnş. Nak. ve Turz.  
San. ve Tic. A.Ş.-Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde, Amonyum  
Nitrat Fuel-Oil karışımı, Beton Çelik Çubuğu nervürlü 08-12 mm’lik (s420, b420,  
b500b-c), Beton Çelik Çubuğu nervürlü 14-32 mm’lik (s420, b420, b500b-c), C30/37  
beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (ts en 206-1+1a) analiz girdileri için  
aynı tarihte düzenlenme şekli ve içerik olarak birebir aynı fiyat tekliflerini sunmuş  
olmaları, gerek olmadığı halde C30/37 beton harcı gri renkte analiz girdisi için ikinci bir  
fiyat teklifi sunulması ve bu fiyat teklifinin de aynı tarihli ve düzenlenme şekli ile içerik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/050  
: 22  
: 06.11.2019  
: 2019/UY.II-1451  
olarak birebir aynı olması ticari hayatın gerekleriyle örtüşmediği, ihale üzerinde  
bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında açıklamalarını birlikte hazırladıklarına kuvvetli  
karine teşkil edeceği, bunun da mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin 1, 2 ve 4’üncü iddiası kapsamında alınan  
karara katılmakla birlikte başvuru sahibinin 3’üncü iddiası kapsamında yukarıda tespiti  
yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda ihale üzerinde bırakılan Demgün İnş.  
Harf. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Eskikale  
İnş. Nak. ve Turz. San. ve Tic. A.Ş.-Baran Yapı İnş. Metal Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş  
“düzeltici işlem  
“itirazen şikayet  
Ortaklığının tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde  
belirlenmesine”  
karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle Kurulun  
başvurusunun reddi”  
kararına katılmıyorum.