Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü / 2019/340864-İnebolu - Çatalzeytin, Abana - Bozkurt, Kastamonu - İhsangazi, (Kastamonu - Karabük) Ayr. – Boyalı - (Kurşunlu - Atkaracalar) Ayr. Yollarındaki Heyelanların Islahı ve Devrekani - Çatalzeytin Yolu Heyelan Önleme, Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
Bilgi
İKN
2019/340864
Başvuru Sahibi
İsa Yılmaz İnşaat Taahhüt Tur. Teks. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
İnebolu - Çatalzeytin, Abana - Bozkurt, Kastamonu - İhsangazi, (Kastamonu - Karabük) Ayr. – Boyalı - (Kurşunlu - Atkaracalar) Ayr. Yollarındaki Heyelanların Islahı ve Devrekani - Çatalzeytin Yolu Heyelan Önleme, Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
BAŞVURU SAHİBİ:  
İsa Yılmaz İnşaat Taahhüt Tur. Teks. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/340864 İhale Kayıt Numaralı “İnebolu - Çatalzeytin, Abana - Bozkurt, Kastamonu -  
İhsangazi, (Kastamonu - Karabük) Ayr. – Boyalı - (Kurşunlu - Atkaracalar) Ayr. Yollarındaki  
Heyelanların Islahı ve Devrekani - Çatalzeytin Yolu Heyelan Önleme, Toprak İşleri, Sanat  
Yapıları ve Üstyapı İşleri” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü tarafından 20.08.2019 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İnebolu - Çatalzeytin, Abana - Bozkurt, Kastamonu -  
İhsangazi, (Kastamonu - Karabük) Ayr. – Boyalı - (Kurşunlu - Atkaracalar) Ayr. Yollarındaki  
Heyelanların Islahı ve Devrekani - Çatalzeytin Yolu Heyelan Önleme, Toprak İşleri, Sanat  
Yapıları ve Üstyapı İşleri” ihalesine ilişkin olarak İsa Yılmaz İnşaat Taahhüt Tur. Teks. Gıda  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 02.10.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
08.10.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.10.2019 tarih ve 42710 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 10.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1252 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının şu gerekçelerle reddedilmesi gerektiği:  
a) Açıklama istenilen iş kalemleri içinde yer alan ekskavatör 100 HP, ekskavatör 210  
HP, traktör buldozer, kompresör ve konkasör iş makinelerinde amortismana yönelik yapılacak  
açıklamalarda fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
amortisman değerleri üzerinde açıklama yapıldıysa da amortisman hesabının yanlış yapıldığı,  
tevsik edici belgelerin usulünce düzenlenmediği, makinelerin teknik özelliklerinin uygun  
olmadığı,  
b) 10.130.4503 poz numaralı “Yuvarlak yapı odunu ikinci sınıf çam”, 10.130.4502 poz  
numaralı “Çam kerestesi ikinci sınıf”, 10.450.1963 poz numaralı “Ø 800 mm spiral sarımlı  
yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu (HDPE) TİP5”, 10.130.1506 poz numaralı  
“C30/37 beton harcı, gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)”,  
10.130.1704 poz numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 8-12mm (S420, B420B-C, B500B-  
C)”, 10.130.1705 poz numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 14-32mm (S420, B420B-C,  
B500B-C)” iş kalemlerine ilişkin alınan fiyat tekliflerinde satın alınan malzemelerin satın  
alındığı yerden iş başına nakli, yüklenmesi, boşaltılması ve istif işçiliği bedellerinin fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
tekliflerinde ayrı ayrı dâhil edilmediği,  
c) 10.130.4503 poz numaralı “Yuvarlak yapı odunu ikinci sınıf çam”, 10.130.4502 poz  
numaralı “Çam kerestesi ikinci sınıf”, 10.450.1963 poz numaralı “Ø 800 mm spiral sarımlı  
yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu (HDPE) TİP5”, 10.130.1506 poz numaralı  
“C30/37 beton harcı, gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)”,  
10.130.1704 poz numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 8-12mm (S420, B 420B-C, B500B-  
C)”, 10.130.1705 poz numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 14-32mm (S420, B 420B-C,  
B500B-C)”, 10.160.1003 poz numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” iş kalemlerine  
ilişkin alınan fiyat tekliflerinde;  
Fiyat teklifi alınan firmaların fiyat teklifine konu alanda faaliyet göstermediği,  
Fiyat tekliflerinin üzerinde, mevzuat gereği yazılması gereken beyanların eksik,  
ibarelerin yanlış olduğu, meslek mensubu tarafından imzalanmadığı,  
Fiyat tekliflerinde ve diğer belgelerde kaşelerin eksik olduğu, kaşeleme işleminin  
meslek mensubu tarafından tarih/sayı verilmek suretiyle yapılmadığı, imzaya yetkili kişiler  
tarafından imzalanmadığı, meslek mensubu ile fiyat teklifini veren tedarikçiler arasında  
imzalanmış sözleşmelerin aşırı düşük sorgulamasına verilen açıklama ekinde sunulmadığı  
Ek.O-5, Ek.O-6 ve Ek.O-7 belgelerinin doğru içeriğe sahip olmadığı, ihale tarihi  
itibarıyla son geçici vergi beyanname dönemine ait olmadığı,  
Fiyat tekliflerinin iş bünyesinde kullanılacak malzemelerin tamamını kapsamadığı,  
aşırı düşük sorgulaması nedeniyle sunulan analizlerde yer alan fiyatlar ile fiyat tekliflerinde  
belirtilen fiyatların birbiriyle uyumsuz olduğu,  
Güncel piyasa fiyatlarının çok altında ve hayatın olağan akışına uygun olmayan, işin  
teknik açıdan yapılmasını imkânsız kılan, gerçeği yansıtmayan fiyat teklifleriyle aşırı düşük  
teklif açıklaması yapıldığı,  
ç) 10.450.1963 poz numaralı “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve  
kanalizasyon borusu (HDPE) TİP5” iş kaleminde TSE EN 13476-1’e uygun üretim  
yapmayan firmadan fiyat teklifi alındığı,  
d) S/06 ve S/11 iş kalemi analizlerinde yer alan beton harcı için, Karayolları Teknik  
Şartnamesinin “Yaş Karışım Hazırlanması” başlıklı 308.07.04.01 numaralı kısmında yer alan  
şartname hükmünün yerine getirilmesini imkânsız kılacak şekilde işin yapılacağı yerden çok  
uzak mesafede (Elazığ v.b. gibi) üretim yapan firmalardan fiyat teklifi alındığı, hazır beton  
harcı için alınan fiyat teklifinin piyasa fiyatlarına aykırı biçimde düşük olduğu,  
Hazır betonun hali hazırda mevcut olmayan, gelecekte iş yerine yakın bir konumda  
kurulacağı iddia edilen bir beton tesisinden temin edilmesi için fiyat teklifi alınması halinde  
bu tesisin kurulacağı yer, bu yerin kullanılabileceğine dair belge ve gerekli izinler, işletme  
ruhsatı, iş yeri açma izni, muvafakatnameler, çimento, kum, su, agrega vb. ham madde  
tedarikinin yapılacağı firmalar, malzeme nakil mesafelerini gösterir belgeler, bu ham  
maddelerin imalata uygunluğunu tevsik edici raporların eksik, hatalı, yanıltıcı sunulduğu, bu  
yaklaşıma dayalı maliyet hesaplarının aritmetik hatalar içerdiği ve teklif fiyatını açıklamaya  
yetmediği,  
Ayrıca beton harcını iş yerine gelecekte kurulacak tesisten temin edeceğinin iddia  
edilmesiyle, bu iş kaleminin “hazır beton harcı ile dökülecek” olmaktan çıkarılıp “beton tesisi  
ile dökülecek” hale dönüştürüldüğü, bunun idarenin analizine müdahale etmek anlamına  
geleceğinden mevzuata aykırı olduğu, birbirine uzak bu 5 ayrı konumda imalatı yapılacak iş  
kalemlerinin girdisi olan “C30/37 harcının tesisten iş yerine nakli” bedelini tespit için yapılan  
hesaplar ile beton tesisinin imalat sahasına uzaklığına dair verilen bilgilerin hatalı, sunulan  
belgelerin eksik ve yanlış olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
e) S/10 poz numaralı iş kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde; alınan malzemenin  
temini, işçilik, akaryakıt, nakliye bedellerinin düşük gösterildiği, fiyat teklifi alınan malın,  
analizde istenen (TS EN 13476-1) (SN 8) standartlarına uygun olmadığı, bağlantı parçaları,  
lastik conta, manşon bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği, açıklamaların belgesiz ve  
yetersiz olduğu,  
f) S/11, S/18, S/19, S/20, S/21, Ü/01, Ü/02 poz numaralı iş kalemlerinde taş teminine  
ve yapımına ait işçilik, akaryakıt, malzeme, nakliye bedelleri ve zayiatların düşük  
gösterilmesine karşın bunun nedenlerine ait yeterli açıklama ve belge sunulmadığı, söz  
konusu iş kalemlerinin analiz girdilerinde yer alan 10.160.1003 poz numaralı “Amonyum  
nitrat, fuel-oil karışımı” için fiyat teklifi alınırken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayicinde  
olduğu gibi iş başına nakil, yükleme, boşaltma, stoklama ile her türlü güvenlik önlemeleri ve  
yasal izinlerin alınması dâhil fiyat alınması gerekirken, aşırı düşük savunması ekinde sunulan  
fiyat teklifinde bu girdilere değinilmediği, bunun da söz konusu girdilere bağlı giderlerin  
fiyata yansıtılmayarak istekli firmalar lehine avantaj oluşturduğu,  
g) S/01 poz numaralı iş kaleminde kazının güvenli bir şekilde yapılması için gerekli  
iksa maliyetlerinin (malzeme ve işçilik bedelleri) çok düşük tespit edildiği, bu şekilde kazının  
güvenli bir şekilde yapılması gerekliliğinin göz ardı edildiği, işin teknik şartlarının dışına  
çıkıldığı,  
ğ) İdarece aşırı düşük teklif sorgu yazısı ekinde gönderilen S/11, S/18, S/19, S/20,  
S/21, Ü/01, Ü/02 poz numaralı analizlerde yer alan 07.006/K Taş Nakli, 07.006/K PMAT  
Nakli ve 07.006/K PMT Nakli iş kalemlerinde taşıma mesafesinin 38 km olarak belirtildiği,  
fakat anılan istekliler tarafından, idarenin ocakları dışında daha yakın mesafeli ocakların  
kullanılacağı belirtilerek taşıma mesafelerinin düşük gösterilerek açıklama yapıldığı,  
Ayrıca, bu istekliler tarafından kullanacaklarını belirttikleri taş ocaklarına ait ocak  
ruhsatları, işletme ruhsatı, işletme izin belgesi, işyeri açma ruhsatları, patlayıcı madde ruhsatı  
ÇED raporları gibi belgeler sunulmadığı, bu şekliyle yapılan açıklamaların mevzuata aykırı  
olduğu, ocaklara ilişkin alınmış olan taahhütname ve muvafakatnamelerin yapılan  
açıklamaların tevsiki için uygun olmadığı,  
h) İşin yapılacağı yerlerin 5 ayrı güzergâh üzerinde belirlendiği, fakat işin yapımında  
sadece bir adet taş ocağı gösterilip açıklamaların tek bir taşocağı üzerinden yapıldığı, verilen  
itinererde taş ocağının yerinin gösterilmediği ve buna ilişkin bir belge sunulmadığı, ortalama  
taşıma mesafesi hesabının nasıl yapıldığına ilişkin herhangi açıklama yapılmadığı ve belge  
sunulmadığı, taşıma mesafesinin aşırı düşük teklif açıklaması yapılabilecek şekilde  
değiştirildiği,  
ı) Taş, alttemel ve temel malzemesi nakliyelerine ilişkin fiyat teklifi alınarak açıklama  
yapıldığı, fakat mevzuat gereği idarece analizde nakliye formülü verilmesi halinde formül ile  
açıklama yapılmasının zorunlu olduğu, fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının hukuken  
mümkün olmadığı,  
i) Motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet tarihi  
ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının altında  
sunulduğu, mazot birim fiyatının belirlenmesinde 0,820 - 0,845 kg/lt aralığından farklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
katsayı ile litreden kilograma dönüşüm yapıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14  
maddesine göre açıklama yapılmadığı,  
j) Sunulan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, aritmetik hata bulunmayan analizlerin  
tutarlarının ihalede teklif edilen birim fiyatlardan farklı olduğu,  
k) Açıklamaistenmeyen iş kalemlerine en az 0,01 TL teklif verilmesi gerekirken bu iş  
kalemlerine ilişkin olarak bir tutar yazılmadığı veya 1 kuruşun altında fiyat yazıldığı,  
l) İşçilik miktarlarının idarenin yaklaşık maliyetindeki miktarların altında olduğu, bu  
nedenle fiyat tekliflerinde malzeme fiyatı ayrı, işçilik fiyatı ayrı gösterilmesi gerekirken tek  
bir rakam olarak yazıldığı,  
m) 2019 yılı birim fiyat ve rayiçlerinin kullanılmadığı,  
n) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı tarafından yayımlanmış rayiçler listesinin sunulmadığı, aynı girdi için farklı iş  
kalemlerinin analizlerinde farklı fiyatlar ve farklı nakliye mesafeleri kullanıldığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
isteklinin son ortaklık yapısını tevsik edici belgeleri teklifleri kapsamında sunmamaları  
sebebiyle de tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: İnebolu-Çatalzeytin, Abana-Bozkurt, Kastamonu-İhsangazi, (Kastamonu-  
Karabük)Ayr.-Boyalı-(Kurşunlu-Atkaracalar)Ayr. Yollarındaki Heyelanların Islahı ve  
Devrekani-Çatalzeytin Yolu Heyelan Önleme, Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: Toprak tesviye, sanat yapıları, ve üstyapı (BSK), - Birim  
fiyat teklif cetvelindeki miktarlar kadar  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: İnebolu-Çatalzeytin Yolunun Muhtelif Kesimleri, Abana-Bozkurt  
Yolu Km:0+000-3+000 Arası, Kastamonu-İhsangazi Yolu Km:7+100-7+300 Arası,  
(Kastamonu-Karabük)Ayr.-Boyalı-(Kurşunlu-Atkaracalar) Ayr. Yolu Km:41+950-42+050 ile  
Km:43+920-44+020 Arası ve Devrekani-Çatalzeytin Yolu Km:61+550-65+667 Arası …”  
düzenlemesi,  
Anılan şartnamenin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde; “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
Aynı şartnamenin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi,  
“Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “… 46.3- Bu işte idareye ait  
Çuhadoruğu ve Çatak Taşocağı kullanılacaktır. Ancak yüklenici talep ederse özel şahıslara ait  
malzeme ocaklarını veya kendisinin temin edeceği taş ocağını kullanabilecektir. Temini teklif  
edilen ocakların gerekli şartları sağlaması ve idarece onaylanması gerekmektedir. Ariyet  
Ocağı,Depo yeri, , kum-çakıl ocağı, , su temin yeri, konkasör, mekanik plent, ve şantiye nin  
kurulacağı alanlar yüklenici firma tarafından temin edilecektir. Betonun santralde üretilmesi  
durumunda teklif birim fiyat aynen geçerli olup beton santralinin yeri yüklenici tarafından  
temin edilir.  
46.4 Kabul edilen yeni ocaklar da artan nakliye mesafesi değişikliği nedeni ile ilave  
nakliye bedeli ödenmez. Teklif birim fiyatta değişiklik yapılmaz...” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde idare tarafından sınır değerin  
40.882.287,48 TL olarak hesaplandığı, teklifi sınır değerin altında kalan 20 isteklinin  
teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve 02.09.2019 tarihli ve E.235003-5, E.235007,  
E.235008-22 sayılı yazılarla, 19’undan, “… ayrıntılı analizleri verilen açıklama istenen  
iş kalemlerine ait maliyet bileşenleri ve açıklamalarınızın belgeleri ile birlikte bu yazımızın  
tarafınıza tebliğ tarihinden itibaren 5 (beş) iş günü içerisinde İhale Komisyonu Başkanlığına  
gönderilmesi gerekmektedir. Açıklama kapsamında fiyat teklifi bulunması halinde; fiyat teklifi  
dayanağı olan Ek-O.5 ve/veya Ek-O.6 belgelerinin de mevzuata uygun olarak açıklama  
ekinde sunulması gerekmektedir…” ifadesine yer verilmek suretiyle aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, anılan açıklama talebi yazıları ekinde açıklama istenilen sıralı iş  
kalemleri listesinin (11 kalem) aşağıdaki şekilde verildiği, bahsedilen açıklama talebi yazıları  
ekinde ayrıca açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesinin ve açıklama istenilen iş  
kalemlerine ait ayrıntılı analizlerin yer aldığı görülmüştür:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
İş Kalemi  
No  
İş Kalemi/Grubu Adı  
Her derinlikte, her cins ve klastaki zeminde, kuru veya suda drenaj,  
kanalizasyon hendeği ve duvar temeli kutu menfez, gido, mahmuz, taş dolgu ve  
tahkimat işleri temelleri ile menfez büzü ve kafa hendekleri ile bilumum  
kanalların dar derivasyon şeklindeki kısımlarının kazılması ve nakli (makine ile)  
Her türlü inşaatta (kirişli ve kutu menfezler, köprüler, betonarme kazık hariç,  
plak ve kompozit menfezler dâhil) kuruda veya suda her dozda demirli beton  
(kullanılan her türlü malzeme ve nakliyeler dâhil) (C30/37 hazır beton harcı ile)  
Ø 800 mm anma çaplı, HDPE esaslı koruge kanalizasyon borusunun temini,  
nakli ve döşenmesi (Tip 5)  
Ocak taşı ile moloz taş inşaat (C30/37 hazır beton harcı ile) (kullanılan her türlü  
malzeme ve nakliye dahil)  
Her çapta yuvarlak demir ve nervürlü çeliğin; zati bedeli, yüklenmesi, taşınması,  
boşaltılması, istifi ve işçiliği  
S/01  
S/06  
S/10  
S/11  
S/17  
S/18  
S/19  
S/20  
S/21  
Ocak taşından 0-0,400 ton kategorideki taşlar ile tahkimatın yapımı (nakli dahil)  
Ocak taşından 0,400-2 ton kategorideki taşlar ile tahkimatın yapımı (nakli dahil)  
Ocak taşından 2-6 ton kategorideki taşlar ile tahkimatın yapımı (nakli dahil)  
Ocak taşından 6-15 ton kategorideki taşlar ile tahkimatın yapımı (nakli dahil)  
Plent - miks alttemel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) ve serim  
yerine nakli  
Ü/01  
Ü/02  
Plent - miks temel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) ve serim yerine  
nakli  
Söz konusu açıklama talebine Kayahan İnş. Taah. San Tic. A.Ş., Evsa Taahhüt İnşaat  
Proje Mühendislik Müşavirlik Enerji Turizm Sanayi Ticaret Anonim Şirketi - Arpacı İnşaat  
Nakliyat Tur. Taah. Paz. San. Tic. Ltd. Şti - Mütevelli Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Limited  
Şirketi İş Ortaklığı ve Acarmak İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Osman Acar İnşaat  
Gıda Enerji San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından cevap verilmiş, Acarmak İnşaat Sanayi  
ve Ticaret Anonim Şirketi - Osman Acar İnşaat Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
hariç diğer isteklilerin açıklamaları idare tarafından uygun bulunmuş ve Kayahan İnş. Taah.  
San ve Tic. A.Ş. üzerinde ihale bırakılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Kayahan İnş. Taah. San ve Tic. A.Ş.nin ve ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Evsa Taahhüt İnşaat Proje Mühendislik  
Müşavirlik Enerji Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Arpacı İnşaat Nakliyat Tur.  
Taah. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti - Mütevelli Yapı İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş  
Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının başvuru sahibi tarafından iddia edilen hususlar  
bakımından incelenmesi neticesinde;  
a) Açıklama istenilen iş kalemleri içinde yer alan Ekskavatör 100 HP, Ekskavatör 210  
HP, Traktör Buldozer, Kompresör ve Konkasör iş makinelerinde amortismana yönelik  
yapılacak açıklamalarda fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
amortisman değerleri üzerinde açıklama yapıldıysa da amortisman hesabının yanlış yapıldığı,  
tevsik edici belgelerin usulünce düzenlenmediği, makinelerin teknik özelliklerinin uygun  
olmadığı iddiasına ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
10.120.1004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd3)” girdisi  
ve 10.120.1023 poz numaralı “Kompresör (210 cfm’lik kompresör+hortum ve tabancalar)”  
girdisi için amortisman hesabı yapıldığı, iddiada yer alan diğer iş makinelerinde kamu kurum  
ve kuruluşlarının 2019 yılı rayiçlerinin, konkasör için ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın  
2015 yılı rayicinin güncellenmiş bedelinin kullanıldığı görülmüştür. Bu itibarla, anılan istekli  
tarafından açıklama istenilen analiz girdilerinde yer alan iş makinelerini tanımlayan teknik  
isimlendirme ile bire bir aynı teknik isimlendirmeye sahip iş makinelerine ilişkin açıklama  
yapıldığı, bu teknik isimlendirmelerin iş makinelerinin başka niteliklere sahip iş makineleri  
ile karıştırılmasına mani olacak şekilde tekil belirlendiği anlaşıldığından makinelerin teknik  
özelliklerinin uygun olmadığı iddiası yerinde bulunmamıştır.  
İsteklilerin, aşırı düşük teklif açıklamalarında sahip oldukları iş makinelerini  
kullanmalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı, isteklinin kendi malı olan tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmanı ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair  
noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu  
ile tevsik etmesi gerektiği, aşırı düşük teklif açıklamasında, sahip olduğu makineyi kullanan  
istekliye, kullandığı makinenin bir maliyeti olduğu, söz konusu maliyetin ise belgelere dayalı  
olarak açıklanması gerektiği, bu kapsamda aşırı düşük teklif açıklamasında sahip olduğu  
makinenin kullanılması ve söz konusu makinenin amortisman ömrünü tamamlamış olması  
durumunda dahi anılan makineye ilişkin; yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta,  
montaj, demontaj giderleri için ayrı bir maliyet öngörülmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
Bu açıklama çerçevesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin 10.120.1004 poz  
numaralı ekskavatör ve 10.120.1023 poz numaralı kompresörü kendi malı olarak belirttiği ve  
bu iş makinelerinin amortisman ömrünü tamamladığına ilişkin Yeminli Mali Müşavir onaylı  
“Tespit Raporu” başlıklı belgeyi sunduğu görülmüştür.  
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü  
Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri” kitabı incelendiğinde;  
Ekskavatöre ilişkin 10.120.1004 rayicinde;  
Amortisman  
Yedek Parça  
Tamir, Bakım  
Sermaye Faizi, Sigorta  
Nakil, Montaj, Demontaj  
Toplam  
0,000063 A  
0,000033 A  
0,000008 A  
0,000023 A  
0,000010 A  
0,000137 A  
Girdilerinin bulunduğu, 10.120.1004 poz numaralı ekskavatörün 2019 yılı rayicinin  
ise 600.000,00 TL olduğu,  
Kompresöre ilişkin 10.120.1023 rayicinde;  
Amortisman  
Yedek parça  
Tamir, Bakım  
Sermaye Faizi, Sigorta  
0.000133 A  
0.000071 A  
0.000017 A  
0.000037 A  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
Nakil, Montaj, Demontaj  
Toplam  
0.000016 A  
0.000274 A  
Girdilerinin bulunduğu, 10.120.1023 poz numaralı kompresörün 2019 yılı rayicinin  
ise 62.000,00 TL olduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 10.120.1004 poz numaralı ekskavatörün  
makine analizinde yer alan amortisman değerinin analiz toplamı olan 0,000137 değerinden  
çıkartılması sonucunda (0,000137-0,000063) 0,000074 değerinin elde edildiği, diğer bir  
ifadeyle, ekskavatöre ait amortisman gideri dışında kalan yedek parça, tamir, bakım, sermaye  
faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamına ilişkin giderlerin dikkate alındığı,  
10.120.1004 poz numaralı ekskavatör girdisine ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
2019 yılı için yayımlanan 600.000,00 TL rayiç fiyatın, anılan iş makinesinin toplam bedeli  
içinde amortisman bedelinin düşülmesi sonucu bulunan ve iş makinesi rayiç fiyatı içindeki  
yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderlerinin oransal  
yüzdesini veren 0,54015 (0,000074/0,000137=0,5401) ile çarpımı sonucunda 324.090,00 TL  
(600.000,00 x 0,54015= 324.090,00 TL) tutarın, ekskavatöre ait yedek parça, tamir bakım,  
sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri karşılığı olarak açıklamalar  
kapsamında kullanıldığı,  
Aynı hesaplama yönteminin 10.120.1023 poz numaralı kompresör için de kullanıldığı;  
kompresörün makine analizinde yer alan amortisman değerinin analiz toplamı olan 0,000274  
değerinden çıkartılması sonucunda (0,000274-0,000133) 0,000141 değerinin elde edildiği,  
diğer bir ifadeyle, kompresöre ait amortisman gideri dışında kalan yedek parça, tamir, bakım,  
sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamına ilişkin giderlerin dikkate  
alındığı, 10.120.10023 poz numaralı kompresör girdisine ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından 2019 yılı için yayımlanan 62.000,00 TL rayiç fiyatın, anılan iş makinesinin toplam  
bedeli içinde amortisman bedelinin düşülmesi sonucu bulunan ve iş makinesi rayiç fiyatı  
içindeki yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj  
giderlerinin oransal yüzdesini veren 0,5146 (0,000141/0,000274=0,5146) ile çarpımı  
sonucunda 31.905,20 TL (62.000,00 x 0,5146= 31.905,20 TL) tutarın, kompresöre ait yedek  
parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri karşılığı olarak  
açıklamalar kapsamında kullanıldığı söz konusu açıklamalarda mevzuata aykırılık  
bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde istekli tarafından kamu kurum ve kuruluşlarının 2019 yılı  
rayiçlerinin, konkasör için ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2015 yılı rayicinin  
güncellenmiş bedelinin kullanıldığı, herhangi bir amortisman hesabı yapılmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
b) c) ç) e) f) ve g) iddiasına ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde sadece  
aşağıda yer verilenler girdilerde fiyat teklifi alındığı, iddiaya konu diğer girdilerde (yuvarlak  
yapı odunu ikinci sınıf çam ve çam kerestesi ikinci sınıf girdilerinde) ise kamu kurum ve  
kuruluşlarının rayiçlerinin kullanıldığı görülmüştür:  
10.450.1963 girdi numaralı “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve  
kanalizasyon borusu (HPDE) Tip5” için Şemsettin Yılmaz İnşaat ve Malzemeleri Üretim  
Pazarlama İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nden,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
10.130.1506 girdi numaralı “C30/37 beton harcı, gri renkte, normal hazır beton  
harçları (TS EN 206-1+A1)” için AHZ İnşaat Madencilik Yapı Kimyasalları San. ve Tic.  
A.Ş.den,  
10.130.1704 girdi numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 8-12mm (S420, B420B-C,  
B500B-C)” için Neden İnşaat A.Ş.den,  
10.130.1705 girdi numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 14-32mm (S420, B420B-C,  
B500B-C)” için Neden İnşaat A.Ş.den,  
10.160.1003 girdi numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için Orica Nitro  
Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifleri alındığı, fiyat tekliflerinin teklife konu  
malzemelerin iş yerine teslim fiyatlar olduğunun belirtildiği, dolayısıyla iş başına nakil,  
boşaltma vs. bedellerini de kapsadığı anlaşıldığından (1.b) maddesinde yer verilen iddia  
yerinde bulunmamıştır.  
10.450.1963 girdi numaralı “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve  
kanalizasyon borusu (HPDE) Tip5”, 10.130.1506 girdi numaralı “C30/37 beton harcı, gri  
renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” ve 10.160.1003 girdi numaralı  
“Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” girdileri için fiyat teklifi alınan firmaların unvanlarından  
fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiği; 10.130.1704 girdi numaralı “Beton çelik  
çubuğu, nervürlü 8-12mm” ve 10.130.1705 girdi numaralı “Beton çelik çubuğu, nervürlü 14-  
32mm” girdileri için ise fiyat teklifi alınan firmaya ilişkin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi  
internet sitesi üzerinden yapılan incelemede firmanın fiyat teklifine konu alanda faaliyet  
gösterdiği anlaşıldığından bu hususa ilişkin iddia yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (c) maddesinde yer alan diğer iddialara ilişkin  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde:  
Fiyat tekliflerinin üzerinde, mevzuat gereği yazılması gereken beyanların tam ve  
doğru şekilde yazıldığı; imzaya yetkili kişiler ve meslek mensupları tarafından imzalanıp  
kaşelendiği; kaşeleme işleminin meslek mensubu tarafından tarih/sayı verilmek suretiyle  
yapıldığı; istekli ile meslek mensubu arasında tam tasdik sözleşmesinin açıklama kapsamında  
sunulması gerektiği yönünde herhangi bir açıklamaya Tebliğ’de yer verilmediği; fiyat  
tekliflerinin dayanağı EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanakları sunulduğu, son geçici vergi  
beyanname dönemine ait olduğu; fiyat tekliflerinin aşırı düşük teklif açıklaması ayrıntılı  
analizlerinde fiyat teklif alındığı belirtilen girdilere ilişkin olduğu; analizlerde yer alan  
fiyatlar ile fiyat tekliflerinde belirtilen fiyatların birbiriyle aynı olduğu; bu itibarla, Tebliğ  
açıklamalarına uygun şekilde fiyat teklifleri alınmak suretiyle yapılan bir açıklamanın teklif  
fiyatlarının güncel piyasa fiyatlarının çok altında ve hayatın olağan akışına uygun olmadığı  
gerekçesiyle reddedilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (ç) ve (e) maddelerinde belirtilen “Ø 800 mm  
spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu (HPDE) TİP5” girdisinde TSE EN  
13476-1’e uygun üretim yapmayan firmadan fiyat teklifi alındığı iddiası ile S/10 poz  
numaralı iş kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde alınan malzemenin temini, işçilik,  
akaryakıt, nakliye bedellerinin düşük gösterildiği, fiyat teklifi alınan malın, analizde istenen  
(TS EN 13476-1) (SN 8) standartlarına uygun olmadığı, bağlantı parçaları, lastik conta,  
manşon bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği, açıklamaların belgesiz ve yetersiz  
olduğu iddiasına ilişkin ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
incelenmesi neticesinde:  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde isteklilere verilen  
ayrıntılı analizlerde iddia konusu girdinin adı “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu  
ve kanalizasyon borusu (hpde) tip 5” şeklinde belirtilmiş olup, girdi adında yer alan teknik  
belirlemenin farklı bir üretim standardına tâbi olarak üretilmiş, başka bir ürünle karıştırılmaya  
mani olacak şekilde tekil belirlenmiş bir adlandırma olacağı dikkate alındığında ve ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin fiyat teklifi aldığı malzemenin adının da aynı şekilde “Ø 800 mm  
spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu (hpde) tip 5” olduğu  
görüldüğünden, farklı bir standarda göre üretilmiş ürün teklif edildiği iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
S/10 numaralı iş kalemine ilişkin yalnızca “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur  
suyu ve kanalizasyon borusu (hpde) tip 5” girdisi için fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifi  
tutarının uygun bir şekilde satış tutarı tespit tutanağı ile tevsik edildiği, işçilik, akaryakıt ve  
nakliyeye ilişkin herhangi bir fiyat teklif alınmadığı görüldüğünden S/10 poz numaralı iş  
kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde alınan malzemenin temini, işçilik, akaryakıt, nakliye  
bedellerinin düşük gösterildiği iddiası ile açıklamaların belgesiz ve yetersiz olduğu iddiası  
yerinde bulunmamıştır.  
Bağlantı parçaları, lastik conta, manşon bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği  
iddiasına ilişkin yapılan incelemede, S/10 numaralı iş kalemine ait ayrıntılı analiz girdileri  
incelendiğinde bağlantı parçalarına (lastik conta, manşon vs.) ilişkin herhangi bir girdi yer  
almadığı görüldüğünden, alınan fiyat teklifinde bu parçalara ilişkin ayrı bir bedel öngörülmesi  
gerekmediği, alınan fiyat teklif içinde değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu  
itibarla başvuru sahibinin bağlantı parçaları bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (f) maddesinde belirtilen, S/11, S/18, S/19, S/20,  
S/21, Ü/01, Ü/02 poz numaralı iş kalemlerinde taş teminine ve yapımına ait işçilik, akaryakıt,  
malzeme, nakliye bedelleri ve zayiatların düşük gösterilmesine karşın bunun nedenlerine ait  
yeterli açıklama ve belge sunulmadığı, söz konusu iş kalemlerinin analiz girdilerinde yer alan  
10.160.1003 poz numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için fiyat teklifi alınırken  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayicinde olduğu gibi iş başına nakil, yükleme, boşaltma,  
stoklama ile her türlü güvenlik önlemeleri ve yasal izinlerin alınması dahil fiyat alınması  
gerekirken, aşırı düşük savunması ekinde sunulan fiyat teklifinde bu girdilere değinilmediği,  
bunun da söz konusu girdilere bağlı giderlerin fiyata yansıtılmayarak istekli firmalar lehine  
avantaj oluşturduğu iddiası ile, (g) maddesinde belirtilen S/01 poz numaralı iş kaleminde  
kazının güvenli bir şekilde yapılması için gerekli iksa maliyetlerinin (malzeme ve işçilik  
bedelleri) çok düşük tespit edildiği, bu şekilde kazının güvenli bir şekilde yapılması  
gerekliliğinin göz ardı edildiği, işin teknik şartlarının dışına çıkıldığı iddiasına ilişkin ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan analizlerde miktarların, idare  
tarafından verilen analizlerde yer alan miktarlarla aynı olduğu; işçilik saatlik ücretlerinin  
2019 yılı saatlik asgari ücret tutarından düşük öngörülmediği; başvuru sahibinin (1.i)  
maddesinde yer verilen iddiasına ilişkin yapılan değerlendirmede ayrıntılı bir şekilde  
belirtildiği üzere akaryakıt bedellerinin uygun bir şekilde tevsik edildiği; girdi bedellerinin  
fiyat teklifi alınmak suretiyle mevzuata uygun şekilde tevsik edildiği veya kamu kurum ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
kuruluşlarının rayiçlerinin kullanıldığı; nakliye bedellerinin ise başvuru sahibinin (1.ğ)  
maddesinde yer verilen iddiasına ilişkin yapılan değerlendirmede ayrıntılı bir şekilde  
belirtildiği üzere idarenin nakliye formülü ile doğru bir şekilde hesaplandığı anlaşıldığından  
anılan iş kalemlerinde bedellerin düşük gösterildiği iddiası yerinde bulunmamıştır.  
“Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için fiyat teklifi alınırken Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı rayicinde olduğu gibi iş başına nakil, yükleme, boşaltma, stoklama ile her türlü  
güvenlik önlemeleri ve yasal izinlerin alınması dâhil fiyat alınması gerektiği iddiasına ilişkin  
yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 10.160.1003 poz numaralı  
“Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” girdisi için Orica Nitro Patlayıcı Maddeler San. ve Tic.  
A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin teklife konu malzemenin iş yerine teslim fiyatı  
olduğunun belirtildiği, iş başına nakil, boşaltma vs. bedellerini de kapsadığı anlaşıldığından  
iddia yerinde bulunmamıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde sadece aşağıda yer verilenler girdilerde fiyat teklifi alındığı,  
iddiaya konu diğer girdilerde (yuvarlak yapı odunu ikinci sınıf çam, çam kerestesi ikinci sınıf,  
C30/37 beton harcı, beton çelik çubuğu nervürlü 8-12mm ve beton çelik çubuğu nervürlü 14-  
32mm girdilerinde) ise kamu kurum ve kuruluşlarının rayiçlerinin kullanıldığı görülmüştür:  
10.450.1963 girdi numaralı “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve  
kanalizasyon borusu (HPDE) Tip5” için İtimat Yapı Malzemeleri M. Feyzi ve Fuat  
Küçük’ten,  
10.160.1003 girdi numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için Şenbay Patlayıcı  
Maddeler Nak. San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifleri alındığı, her iki fiyat teklifinde de teklife  
konu malzemelerin “nakliye, taşıma sigortası, atölye, fabrika ve inşaat yerindeki her türlü  
yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, sigorta masrafları, şantiye veya depo  
sahasından işyerine nakiller, istifi, depolama, gerekli test, araç ve gereç giderler, zamlar, vb.  
dahil olup, malzemeler şantiye deponuza teslim edilecektir” denildiği, bu itibarla tekliflerin iş  
başına nakil, boşaltma vs. bedellerini de kapsadığı anlaşıldığından (1.b) maddesinde yer  
verilen iddia yerinde bulunmamıştır.  
“Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu (HPDE) Tip5”,  
ve “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” girdileri için fiyat teklifi alınan firmaların  
unvanlarından fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiği anlaşıldığından bu hususa ilişkin  
iddia yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (c) maddesinde yer alan diğer iddialara ilişkin  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
incelenmesi neticesinde:  
Fiyat tekliflerinin üzerinde, mevzuat gereği yazılması gereken beyanların tam ve  
doğru şekilde yazıldığı; imzaya yetkili kişiler ve meslek mensupları tarafından imzalanıp  
kaşelendiği; kaşeleme işleminin meslek mensubu tarafından tarih/sayı verilmek suretiyle  
yapıldığı; istekli ile meslek mensubu arasında tam tasdik sözleşmesinin açıklama kapsamında  
sunulması gerektiği yönünde herhangi bir açıklamaya Tebliğ’de yer verilmediği halde bu  
sözleşmelerin de sunulduğu; fiyat tekliflerinin dayanağı EK-O.6 Satış Tutarı Tespit  
Tutanaklarının sunulduğu ve bu tutanakların doğru içeriğe sahip bulunduğu, bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ait olduğu; fiyat tekliflerinin aşırı düşük teklif açıklaması ayrıntılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
analizlerinde fiyat teklifi alındığı belirtilen girdilere ilişkin olduğu; analizlerde yer alan  
fiyatlar ile fiyat tekliflerinde belirtilen fiyatların birbiriyle uyumlu olduğu; bu itibarla, Tebliğ  
açıklamalarına uygun şekilde fiyat teklifleri alınmak suretiyle yapılan bir açıklamanın teklif  
fiyatlarının güncel piyasa fiyatlarının çok altında ve hayatın olağan akışına uygun olmadığı  
gerekçesiyle reddedilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (ç) ve (e) maddelerinde belirtilen “Ø 800 mm  
spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu (HPDE) TİP5” girdisinde TSE EN  
13476-1’e uygun üretim yapmayan firmadan fiyat teklifi alındığı iddiası ile S/10 poz  
numaralı iş kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde alınan malzemenin temini, işçilik,  
akaryakıt, nakliye bedellerinin düşük gösterildiği, fiyat teklifi alınan malın, analizde istenen  
(TS EN 13476-1) (SN 8) standartlarına uygun olmadığı, bağlantı parçaları, lastik conta,  
manşon bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği, açıklamaların belgesiz ve yetersiz  
olduğu iddiasına ilişkin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde:  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde isteklilere verilen  
ayrıntılı analizlerde iddia konusu girdinin adının “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur  
suyu ve kanalizasyon borusu (hpde) tip 5” şeklinde belirtilmiş olup, girdi adında yer alan  
teknik belirlemenin farklı bir üretim standardına tâbi olarak üretilmiş başka bir ürünle  
karıştırılmaya mani olacak şekilde tekil belirlenmiş bir adlandırma olacağı dikkate alındığında  
ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin fiyat teklifi aldığı malzemenin  
adının da aynı şekilde “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur suyu ve kanalizasyon borusu  
(hpde) tip 5” olduğu görüldüğünden, farklı bir standarda göre üretilmiş ürün teklif edildiği  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
S/10 numaralı iş kalemine ilişkin yalnızca “Ø 800 mm spiral sarımlı yeraltı yağmur  
suyu ve kanalizasyon borusu (hpde) tip 5” girdisi için fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifi  
tutarının uygun bir şekilde satış tutarı tespit tutanağı ile tevsik edildiği, işçilik, akaryakıt ve  
nakliyeye ilişkin herhangi bir fiyat teklif alınmadığı görüldüğünden S/10 poz numaralı iş  
kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde alınan malzemenin temini, işçilik, akaryakıt, nakliye  
bedellerinin düşük gösterildiği iddiası ile açıklamaların belgesiz ve yetersiz olduğu iddiası  
yerinde bulunmamıştır.  
Bağlantı parçaları, lastik conta, manşon bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği  
iddiasına ilişkin yapılan incelemede, S/10 numaralı iş kalemine ait ayrıntılı analiz girdileri  
incelendiğinde bağlantı parçalarına (lastik conta, manşon vs.) ilişkin herhangi bir girdi yer  
almadığı görüldüğünden, alınan fiyat teklifinde bu parçalara ilişkin ayrı bir bedel öngörülmesi  
gerekmediği, alınan fiyat teklifi içinde değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Kaldı ki söz konusu malzemeye ilişkin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
istekli tarafından alınan fiyat teklifinde “gerekli tüm teçhizat, yardımcı malzeme vb. ile  
birlikte” teklifin verildiğinin de belirtildiği görüldüğünden başvuru sahibinin bağlantı  
parçaları bedellerinin fiyat tekliflerine dâhil edilmediği iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (f) maddesinde belirtilen, S/11, S/18, S/19, S/20,  
S/21, Ü/01, Ü/02 poz numaralı iş kalemlerinde taş teminine ve yapımına ait işçilik, akaryakıt,  
malzeme, nakliye bedelleri ve zayiatların düşük gösterilmesine karşın bunun nedenlerine ait  
yeterli açıklama ve belge sunulmadığı, söz konusu iş kalemlerinin analiz girdilerinde yer alan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
10.160.1003 poz numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için fiyat teklifi alınırken  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayicinde olduğu gibi iş başına nakil, yükleme, boşaltma,  
stoklama ile her türlü güvenlik önlemeleri ve yasal izinlerin alınması dahil fiyat alınması  
gerekirken, aşırı düşük savunması ekinde sunulan fiyat teklifinde bu girdilere değinilmediği,  
bunun da söz konusu girdilere bağlı giderlerin fiyata yansıtılmayarak istekli firmalar lehine  
avantaj oluşturduğu iddiası ile, (g) maddesinde belirtilen S/01 poz numaralı iş kaleminde  
kazının güvenli bir şekilde yapılması için gerekli iksa maliyetlerinin (malzeme ve işçilik  
bedelleri) çok düşük tespit edildiği, bu şekilde kazının güvenli bir şekilde yapılması  
gerekliliğinin göz ardı edildiği, işin teknik şartlarının dışına çıkıldığı iddiasına ilişkin  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
incelenmesi neticesinde:  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan analizlerde  
miktarların, idare tarafından verilen analizlerde yer alan miktarlarla aynı olduğu; işçilik  
saatlik ücretlerinin 2019 yılı saatlik asgari ücret tutarından düşük öngörülmediği; başvuru  
sahibinin (1.i) maddesinde yer verilen iddiasına ilişkin yapılan değerlendirmede ayrıntılı bir  
şekilde belirtildiği üzere akaryakıt bedellerinin uygun bir şekilde tevsik edildiği; girdi  
bedellerinin fiyat teklifi alınmak suretiyle mevzuata uygun şekilde tevsik edildiği veya kamu  
kurum ve kuruluşlarının rayiçlerinin kullanıldığı; nakliye bedellerinin ise başvuru sahibinin  
(1.ğ) maddesinde yer verilen iddiasına ilişkin yapılan değerlendirmede ayrıntılı bir şekilde  
belirtildiği üzere idarenin nakliye formülü ile doğru bir şekilde hesaplandığı anlaşıldığından  
anılan iş kalemlerinde bedellerin düşük gösterildiği iddiası yerinde bulunmamıştır.  
“Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için fiyat teklifi alınırken Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı rayicinde olduğu gibi iş başına nakil, yükleme, boşaltma, stoklama ile her türlü  
güvenlik önlemeleri ve yasal izinlerin alınması dahil fiyat alınması gerektiği iddiasına ilişkin  
yapılan incelemede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından  
10.160.1003 poz numaralı “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” girdisi için Şenbay Patlayıcı  
Maddeler Nak. San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinde teklife konu  
malzemenin “nakliye, taşıma sigortası, atölye, fabrika ve inşaat yerindeki her türlü yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, sigorta masrafları, şantiye veya depo sahasından işyerine  
nakiller, istifi, depolama, gerekli test, araç ve gereç giderler, zamlar, vb. dahil olup,  
malzemeler şantiye deponuza teslim edilecektir” denildiği, bu itibarla teklifin iş başına nakil,  
boşaltma vs. bedellerini de kapsadığı anlaşıldığından iddia yerinde bulunmamıştır.  
d) S/06 ve S/11 iş kalemi analizlerinde yer alan beton harcı için, Karayolları Teknik  
Şartnamesinin “Yaş Karışım Hazırlanması” başlıklı 308.07.04.01 numaralı kısmında yer alan  
şartname hükmünün yerine getirilmesini imkânsız kılacak şekilde işin yapılacağı yerden çok  
uzak mesafede (Elazığ v.b. gibi) üretim yapan firmalardan fiyat teklifi alındığı, hazır beton  
harcı için alınan fiyat teklifinin piyasa fiyatlarına aykırı biçimde düşük olduğu,  
Hazır betonun hali hazırda mevcut olmayan, gelecekte iş yerine yakın bir konumda  
kurulacağı iddia edilen bir beton tesisinden temin edilmesi için fiyat teklifi alınması halinde  
bu tesisin kurulacağı yer, bu yerin kullanılabileceğine dair belge ve gerekli izinler, işletme  
ruhsatı, iş yeri açma izni, muvafakatnameler, çimento, kum, su, agrega vb. ham madde  
tedarikinin yapılacağı firmalar, malzeme nakil mesafelerini gösterir belgeler, bu ham  
maddelerin imalata uygunluğunu tevsik edici raporların eksik, hatalı, yanıltıcı sunulduğu, bu  
yaklaşıma dayalı maliyet hesaplarının aritmetik hatalar içerdiği ve teklif fiyatını açıklamaya  
yetmediği,  
Ayrıca beton harcını iş yerine gelecekte kurulacak tesisten temin edeceğinin iddia  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
edilmesiyle, bu iş kaleminin “hazır beton harcı ile dökülecek” olmaktan çıkarılıp “beton tesisi  
ile dökülecek” hale dönüştürüldüğü, bunun idarenin analizine müdahale etmek anlamına  
geleceğinden mevzuata aykırı olduğu, birbirine uzak bu 5 ayrı konumda imalatı yapılacak iş  
kalemlerinin girdisi olan “C30/37 harcının tesisten iş yerine nakli” bedelini tespit için yapılan  
hesaplar ile beton tesisinin imalat sahasına uzaklığına dair verilen bilgilerin hatalı, sunulan  
belgelerin eksik ve yanlış olduğu iddiasına ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde iddia  
konusu 10.130.1506 girdi numaralı “C30/37 beton harcı, gri renkte, normal hazır beton  
harçları (TS EN 206-1+A1)” için Elazığ adresli AHZ İnşaat Madencilik Yapı Kimyasalları  
San. ve Tic. A.Ş.den alınmış fiyat teklifi ve dayanağı satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6)  
sunulduğu, fiyat teklifinin üst yazısında anılan firma tarafından “… işi için proje mahallinde  
karayolları teknik şartnamesine uygun üreterek teslim edeceğimiz C 30/37 beton harcı…”  
ifadesine yer verildiği, fiyat teklifinde ise “KDV Hariç işyeri teslim fiyatımızdır” ifadesine yer  
yerildiği anlaşılmıştır.  
İdarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde gönderilen analizler içerisinde; S/06  
poz numaralı “Her türlü inşaatta (kirişli ve kutu menfezler, köprüler, betonarme kazık hariç,  
plak ve kompozit menfezler dâhil) kuruda veya suda her dozda demirli beton (kullanılan her  
türlü malzeme ve nakliyeler dâhil) (C30/37 hazır beton harcı ile)” iş kalemi ile S/11 poz  
numaralı “Ocak taşı ile moloz taş inşaat (C30/37 hazır beton harcı ile) (kullanılan her türlü  
malzeme ve nakliye dahil)” analizi incelendiğinde; alt analiz girdisi olarak “10.130.1506” poz  
numarası ile “C30/37 Beton Harcı, Hazır Beton Harçları (TS EN 206-1 +A1)” isimli analiz  
girdisine m3 birimi ile yer verildiği,  
S/06 iş kalemine ilişkin birim fiyat tarifinin “Projesine göre ve KTŞ’nin ilgili  
kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, İdarece verilecek talimata uygun olarak, her türlü  
inşaatta (kirişli ve kutu menfezler, köprüler, betonarme kazık hariç, plak ve kompozit  
menfezler dahil) kuruda veya suda C30/37 sınıfında hazır beton harcı ile demirli beton  
yapılması  
Birim Fiyata Dâhil Olan Masraflar:  
Suyun, gerekiyorsa kimyasal kür malzemesinin, istenilen yüzey özelliğine sahip kalıp  
ve kaplama malzemelerinin ve kullanılması halinde kimyasal ve mineral katkı maddelerinin iş  
başında temini, kalıbın ve her türlü takviyenin yapılması, İdarenin onayladığı beton karışım  
dizayn raporu doğrultusunda hazırlanan C 30/37 sınıfında hazır betonun; iş başında, temini,  
inşaat yerindeki her türlü yüklenmesi, yatay ve düşey taşınması, boşaltılması, numune  
alınması, serilmesi, sıkıştırılması, su veya gerektiğinde her türlü kür malzemesi kullanılarak  
kürünün yapılması, sıcaktan ve soğuktan korunması, labaratuvar hizmetleri, derz ve  
mafsalların yapılması ve bunlara dolgu malzemesi ile su tutucuların konulması, kalıp ve  
takviyelerinin sökülmesi, katran badana yapılması çalışma güçlüğü ile aşağıda “Teklif Birim  
Fiyata Dahil Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin  
yapılması için gerekli olan her türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile  
yüklenici kârı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dâhil Olmayan Masraflar:  
İnşaat bünyesine giren demirin bedeli, demir işçiliği, demirin işbaşına kadar  
taşınması, demirin yüklenmesi, boşaltılması, depolanması, muhafazası bedelleri  
Ölçü:  
Tatbik projesi ebatları üzerinden hesaplanan metreküp cinsinden hacmidir.  
Ödeme:  
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde, Poz S/06’daki « Her türlü inşaatta (Kirişli ve Kutu  
menfezler, köprüler, betonarme kazık hariç, plak ve kompozit menfezler dahil) kuruda veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
suda her dozda demirli beton.( Kullanılan her türlü malzeme ve nakliyeler dahildir) (C30/37  
Hazır beton harcı ile) » m3 teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.  
Not:  
1-Dökülmüş betonda teknik bakımdan kabulünde sakınca olmayan boyut noksanlıkları  
var ise bunlardan doğan hacim, projeye göre hesaplanan hacimden çıkartılır…” şeklinde  
yapıldığı,  
S/11 iş kalemine ilişkin birim fiyat tarifinin “Projesine göre, KTŞ'nin ilgili kısmındaki  
esaslar ve şartlar dâhilinde, ocak taşından C 30/37 sınıfı hazır beton harcı ile temel ve  
elevasyonlarda moloz taş inşaat yapılması.  
Birim Fiyata Dâhil Olan Masraflar:  
Moloz taşın; ocaktan çıkarılması, vasıtalara yüklenmesi, iş başına taşınması, iş  
yerinde boşaltılması, suyun iş başında temini, kullanılması, moloz taşların hazırlanması,  
inşaat yerindeki her türlü yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşıma, şablon, çalışma sehpası  
ve malzeme indirme düzeni için gerekli malzemelerin temini ve yapılması, C 30/37 sınıfı hazır  
beton harcının iş başında temini, projesine göre kuruda ve/veya su içinde duvarın örülmesi,  
gerekli yerlerde barbakan yapılması, duvar cephelerinin muntazam görünmesini sağlamak  
maksadıyla yapılan işler, priz müddetince duvarın sulanması, her türlü malzeme zayiatı ile  
aşağıda “Birim Fiyata Dâhil Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan  
diğer bütün işlerin yapılması için gerekli olan her türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç  
giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dâhil Olmayan Masraflar:  
Birim fiyata dâhil olmayan masraf yoktur.  
Ölçü:  
Moloz taş inşaatın, proje ebadı üzerinden hesaplanan metreküp cinsinden hacmidir.  
Ödeme:Birim Fiyat Teklif Cetvelinde, Poz S/11’deki « Ocak taşı ile moloz taş inşaat  
(C30/37 Hazır Beton Harcı İle) (Kullanılan Her türlü malzeme ve nakliye dahil) » m3 teklif  
birim fiyatı üzerinden yapılır.” şeklinde yapıldığı, analiz kapsamında nakliyeye ilişkin özel bir  
düzenlemeye yer verilmediği görülmüştür.  
Anılan beton girdisi için sunulan fiyat teklifinde yer alan fiyatın geçerliliğinin, nakliye  
formülü vasıtasıyla yapılan hesaplama ile değerlendirilerek alınan fiyat teklifinin gerçekçi  
görülmemesinin kamu ihale mevzuatı açısından imkânı bulunmamaktadır. Bu itibarla,  
isteklinin açıklamalarının C30/37 beton girdisi için alınan fiyat teklifinin nakliye bedeli  
sebebiyle gerçekçi olmadığı gerekçesiyle uygun bulunmaması gerektiği iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
Aktarılan İdari Şartname düzenlemesinden ihale konusu işin Kastamonu’da  
yapılacağı, anılan istekli tarafından sunulan fiyat teklifinde yer verilen “… işi için proje  
mahallinde karayolları teknik şartnamesine uygun üreterek teslim edeceğimiz C 30/37 beton  
harcı…” ifadesinden beton harcının proje mahallinde beton tesisi kurularak imal edileceği  
anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 45’inci maddesi uyarınca, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmaları gerektiği, bu kapsamda üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifler ile de açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
yapılabileceği, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, fiyat teklifinin dayanağı olarak teklife konu mal veya hizmet için  
maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği,  
dolayısıyla mevzuat uyarınca fiyat teklifleri ile maliyetler veya satışlar üzerinden açıklama  
yapılabileceği anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede anılan isteklinin açıklamaları incelendiğinde, fiyat teklifinde işin  
yapılacağı yerde beton santrali kurulacağının belirtildiği ve satışlar üzerinden açıklama  
yapılan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden Ek.O-6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu  
tespit edilmiştir. Ancak açıklama kapsamında fiyat teklifine konu beton santralinin  
kurulumunu tevsik eder hiçbir bilgi ve belgeye yer verilmediği, fiyat teklifine ilişkin  
tutanakta beton santrali kurulumunu oluşturan nakliye, malzeme, makine gibi maliyet  
bileşenlerinin de gösterilmediği, sadece C30/37 beton harcının satışına ilişkin açıklama  
yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle bahse konu fiyat teklifinin, önemli bir maliyet teşkil  
eden beton santrali kurulum ve nakli giderlerini de gösterecek şekilde düzenlenmesi ve  
maliyetler üzerinden açıklama yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Zira işin  
gerçekleştirilmesi açısından beton santralinin kurulum maliyeti yanında çimento, agrega,  
katkı maddesi ve suyun birlikte beton tesisinde karıştırılarak beton imalinin yapılması ve taze  
betonun transmikserlere yüklenerek döküm yerine taşınmasının esas olduğu, ancak fiyat  
teklifinin söz konusu maliyet bileşenlerini de içerecek şekilde maliyetlere dayalı şekilde  
oluşturulmadığı, sunulan satış tutarı tespit tutanağının bu haliyle söz konusu fiyat teklifini  
tevsik eder içerikte olmadığı, sonuç olarak anılan istekli tarafından C30/37 beton harcı girdisi  
için fiyat teklifi ve dayanağı satış tutarı tespit tutanağı ile yapılan açıklamanın uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde iddia konusu girdiye ilişkin herhangi bir fiyat teklifi sunulmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
ğ) h) ı) iddiasına ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
İddiaya konu iş kalemleri olan S/11, S/18, S/19, S/20, S/21, Ü/01, Ü/02 poz numaralı  
iş kalemlerinde yer alan nakliye girdilerinden:  
“07.006/K  
F=K*(,0007*M+,01)*Y*A”,  
“07.006/K Taş ton” girdi numaralı “Taş nakli M=38 Km F=K*(,0007*M+,01)*A”,  
Taş  
nakli”  
girdi  
numaralı  
“Taş  
nakli  
M=38  
Km  
“07.006/K PMAT nakli” girdi numaralı “Plent-miks alttemelin yola nakli M=38 Km  
F=K*(,0007*M+,01)*A” girdilerinde açıklama istenildiği;  
“07.005/K Konk.arkası” girdi numaralı “Konkasör arkasına taş nakli 200 m”  
“07.005/K su nakli” girdi numaralı “Su nakli 1000 m”  
“07.005/K PMAT-PMT” girdi numaralı “Agreganın Konkasörden-Plente nakli 250 m”  
girdilerinde ise açıklama istenilmediği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde iddiaya  
konu iş kalemleri olan S/11, S/18, S/19, S/20, S/21, Ü/01, Ü/02 poz numaralı iş kalemlerinin  
açıklama istenilen nakliye girdilerinin hepsinde taşıma mesafesi olarak idarenin belirlediği  
mesafe olan 38 km.’nin kullanıldığı, bu iş kalemlerinde kullanılan taşıma formüllerinin idare  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
tarafından isteklilere verilen ayrıntılı analiz girdilerinde yer alan formüller ile birebir aynı  
olduğu, bu itibarla anılan istekli tarafından daha yakın mesafeli bir taş ocağı kullanılacağı  
belirtilmediği gibi taşıma mesafelerinin de düşük gösterilmediği anlaşılmıştır. Ayrıca İdari  
Şartname’nin aktarılan 46.3’üncü maddesinde düzenlendiği üzere isteklilerin dilerse idare  
malı taş ocaklarını da kullanabileceği ve anılan isteklinin de idare malı taş ocağından farklı  
bir taş ocağını kullanacağını beyan etmediği dikkate alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında kullanacağı taş ocağını ayrı olarak belgelendirmesi mecburiyeti de bulunmadığı  
anlaşılmış olup, başvuru sahibinin (ğ) ve (h) maddelerinde belirtilen iddiaları yerinde  
bulunmamıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde iddiaya konu iş kalemleri olan S/11, S/18, S/19, S/20, S/21, Ü/01,  
Ü/02 poz numaralı iş kalemlerinin açıklama istenilen nakliye girdilerinden S/18, S/19, S/20,  
S/21 poz numaralı olanlarında idarenin belirlediği 38 km. mesafe yerine 28 km. mesafe  
kullanıldığı, diğer iş kalemleri olan S/11, Ü/01, Ü/02 poz numaralı iş kalemlerinde ise  
idarenin belirlediği 38 km. mesafenin kullanıldığı, bu iş kalemlerinde yer alan taşıma  
formülünün idare tarafında isteklilere verilen ayrıntılı analiz girdilerinde yer alan formül ile  
birebir aynı olduğu, anılan istekli tarafından taşıma mesafelerinin düşük tutulmasına gerekçe  
olarak daha yakın mesafedeki iki ayrı taş ocağının kullanılacağının belirtildiği ve bu taş  
ocaklarının işleticileri tarafından idareye hitaben yazılmış, taş ocaklarının ve konkasörlerin  
istekli tarafından işin başından sonuna kadar kullanabileceğine ilişkin taahhütname ile taş  
ocağı işletmecilerinin imza sirkülerleri, taş ocaklarının Madencilik Faaliyetleri İçin İşyeri  
Açma ve Çalışma Ruhsatları, Çevresel Etki Değerlendirme Belgeleri, İşletme İzni belgeleri,  
İşletme Ruhsatı belgelerinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulduğu ve  
kullanılacak taş ocaklarının mevkiinin idarenin isteklilere verdiği itinerer üzerinde  
işaretlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin (ğ) ve (h) maddelerinde belirtilen iddiaları  
yerinde bulunmamıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
istekli tarafından herhangi bir nakliye işine ilişkin fiyat teklifi alınmadığı görüldüğünden  
başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (ı) maddesinde belirttiği iddia da yerinde bulunmamıştır.  
i) Motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet tarihi  
ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının altında  
sunulduğu, mazot birim fiyatının belirlenmesinde 0,820- 0,845 kg/lt aralığından farklı katsayı  
ile litreden kilograma dönüşüm yapıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14  
maddesine göre açıklama yapılmadığı iddiasına ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde  
akaryakıt girdisi maliyeti için Lifepet 10.08.2019 ve 17.08.2019 tarihli Kastamonu bölgesi  
motorin pompa fiyatı olan 5,6855 TLnin öngörüldüğü, KDV dahil olan bu pompa fiyatından  
KDV’nin düşülerek 4,8182 TL KDV hariç motorin litre fiyatına ulaşıldığı, 0,820 – 0,845  
motorin litre/kg dönüşüm katsayı aralığından 0,840 katsayısı kullanılmak suretiyle 4,8182 TL  
olan KDV hariç motorin litre fiyatından 5,7360 TL KDV hariç kilogram fiyatına ulaşıldığı ve  
Tebliğ’in aktarılan 45.1.13.14’üncü maddesi açıklamasına uygun şekilde motorin kg fiyatı 0,9  
ile çarpılarak 5,1624 TL motorin kg. fiyatının bulunduğu ve 5,17 TL motorin fiyatının  
açıklama kapsamında sunulan ayrıntılı analizlerde kullanıldığı anlaşılmıştır. Anılan isteklinin  
kullandığı akaryakıt bayi fiyatının EPDK’nın sitesinden teyit edilmesi sonucunda yapılan  
hesaplamalar ve litre/kg dönüşümünde de herhangi bir mevzuata aykırılık görülmediğinden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde akaryakıt girdisi maliyeti için Lifepet 10.08.2019 tarihli  
Kastamonu bölgesi motorin pompa fiyatı olan 5,6855 TLnin öngörüldüğü, KDV dahil olan  
bu pompa fiyatından KDV’nin düşülerek 4,8182 TL KDV hariç motorin litre fiyatına  
ulaşıldığı, 0,820 – 0,845 motorin litre/kg dönüşüm katsayı aralığından 0,845 katsayısı  
kullanılmak suretiyle 4,82 TL olan KDV hariç motorin litre fiyatından 5,70414 TL kilogram  
fiyatına ulaşıldığı ve Tebliğ’in aktarılan 45.1.13.14’üncü maddesi açıklamasına uygun şekilde  
motorin kg fiyatı 0,9 ile çarpılarak 5,133725 TL motorin kg. fiyatının bulunduğu ve 5,14 TL  
motorin fiyatının açıklama kapsamında sunulan ayrıntılı analizlerde kullanıldığı anlaşılmıştır.  
Anılan isteklinin kullandığı akaryakıt bayi fiyatının EPDK’nın sitesinden teyit edilmesi  
sonucunda yapılan hesaplamalar ve litre/kg dönüşümünde de herhangi bir mevzuata aykırılık  
görülmediğinden başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
j) k) l) m) n) Sunulan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, aritmetik hata bulunmayan  
analizlerin tutarlarının ihalede teklif edilen birim fiyatlardan farklı olduğu, açıklama  
istenmeyen iş kalemlerine en az 0,01 TL teklif verilmesi gerekirken bu iş kalemlerine ilişkin  
olarak bir tutar yazılmadığı veya 1 kuruşun altında fiyat yazıldığı, işçilik miktarlarının  
idarenin yaklaşık maliyetindeki miktarların altında olduğu, bu nedenle fiyat tekliflerinde  
malzeme fiyatı ayrı, işçilik fiyatı ayrı gösterilmesi gerekirken tek bir rakam olarak yazıldığı,  
2019 yılı birim fiyat ve rayiçlerinin kullanılmadığı, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış birim fiyatlar ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış rayiçler  
listesinin sunulmadığı, aynı girdi için farklı iş kalemlerinin analizlerinde farklı fiyatlar ve  
farklı nakliye mesafeleri kullanıldığı iddialarına ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde sunulan analizlerde  
aritmetik hata bulunmadığı, analiz toplam tutarlarının ihalede teklif edilen birim fiyatlarla  
aynı olduğu, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinde de en az 0,01 TL birim fiyat  
öngörüldüğü, teklif verilmeyen iş kaleminin bulunmadığı, idare tarafından verilen miktarların  
aynen kullanıldığı, dolayısıyla işçilik miktarlarının da azaltılmadığı, kullanılan rayiçlerin  
kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan 2019 yılı rayiçleri olduğu, konkasör için  
ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2015 yılı rayicinin güncellenmiş bedelinin kullanıldığı,  
söz konusu rayiçlerin hangi girdilerde kullanıldığının ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından ilgili ayrıntılı analiz girdisinde açıkça gösterildiği dolayısıyla rayiçlerin liste  
halinde sunulmasının istenilmesinde gözetilen amacın yerine getirildiği, ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından liste halinde sunulduğu; aynı girdi için farklı iş  
kalemlerinin analizlerinde farklı fiyatlar veya tevsik edilemeyen farklı bir nakliye mesafesi  
kullanılmadığı anlaşıldığından iddialar yerinde bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabileceklerin anılan Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun  
olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiş ve şikayet  
ve itirazen şikayet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
yolları olduğu açıkça ifade edilmiştir.  
Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde ihale  
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikayet başvurusu  
yapılabileceği, anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı  
maddesinde ise idareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun  
bulmayan aday, istekli veya istekli olabileceklerin Kuruma itirazen şikayet başvurusunda  
bulunabileceği belirtilmiştir.  
Bahse konu Kanun maddeleri bir arada değerlendirildiğinde, ihale sürecinde hukuka  
aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlere karşı olarak dava açılmadan önce genel olarak  
iki aşamalı bir idari başvuru yolunun öngörüldüğü, aday, istekli veya istekli olabileceklerin  
öncelikle ihaleyi yapan idareye başvuru yapması gerektiği, şayet şikayet üzerine alınan karar  
uygun bulunmaz veya şikayet üzerine idarece herhangi bir karar alınmaz ise Kamu İhale  
Kurumu’na başvuruda bulunulabileceği anlaşılmaktadır.  
Bu usulün amacı ise başvuru sahibinin iddialarının öncelikle idarenin  
değerlendirmesinden geçerek, uygun görülen hususlarda gerekli düzeltmenin idare tarafından  
yapılması, uyuşmazlığın devam ettiği konularda ise idarenin cevabıyla birlikte uyuşmazlığın  
Kurumun önüne getirilmesidir. Anılan usulün doğal bir gereği ise şikayet başvurusunda dile  
getirilmeyen hususların itirazen şikayet başvurusuna konu edilmemesidir. Çünkü idarenin  
değerlendirmesine sunulmayan, cevap veya açıklaması alınmayan bir hususun itirazen şikayet  
başvurusuna dahil edilmesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda açıklanan iki aşamalı  
başvuru sistematiğine uygun düşmemektedir.  
Nitekim İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil  
unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı  
kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet  
başvurusuna konu edilemez.” hükmü ile,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan … İdareye başvuru  
konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen  
şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate  
alınmaz.” açıklamasında da şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikayet  
başvurusuna konu edilemeyeceği açıkça ifade edilmektedir.  
Netice itibarıyla yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idareye  
şikayet başvurusunda yer verilmeyen hususların itirazen şikayet başvurusuna konu  
edilemeyeceği (şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar  
hariç) anlaşılmaktadır. Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer vermiş olduğu,  
ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin  
son ortaklık yapısını tevsik edici belgeleri teklifleri kapsamında sunmadıkları iddiasına  
Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadan önce idareye şikâyet başvurusunda yer  
verilmediği tespit edilmiştir.  
Yukarıda yer alan mevzuat hüküm ve açıklamaları gereğince itirazen şikâyet  
başvurusunun incelenmesinde idareye yapılan şikâyet başvurusuna konu edilmeyen hususlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/053  
: 30  
: 04.12.2019  
: 2019/UY.II-1598  
dikkate alınmayacağından, söz konusu iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında  
Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer  
alan hüküm gereği şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli  
Kayahan İnş. Taah. San Tic. A.Ş.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki  
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.