Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü / 2019/418123-(Nurdağı-Hassa) Ayr.-Kilis Devlet Yolunda Km:23+400- 35+900 Arası Muhtelif Kesimlerde Meydana Gelen Heyelanların Islahı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/418123
Başvuru Sahibi
Doğanlar İnşaat Elektrik Taahhüt Petrol Turizm Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Nurdağı-Hassa) Ayr.-Kilis Devlet Yolunda Km:23+400- 35+900 Arası Muhtelif Kesimlerde Meydana Gelen Heyelanların Islahı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Doğanlar İnşaat Elektrik Taahhüt Petrol Turizm Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/418123 İhale Kayıt Numaralı “(Nurdağı-Hassa) Ayr.-Kilis Devlet Yolunda Km:23+400-  
35+900 Arası Muhtelif Kesimlerde Meydana Gelen Heyelanların Islahı Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 01.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “(Nurdağı-Hassa) Ayr-Kilis Devlet Yolunda Km:23+400-35+900 Arası  
Muhtelif Kesimlerde Meydana Gelen Heyelanların Islahı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Doğanlar İnşaat Elektrik Taahhüt Petrol Turizm Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin  
11.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.11.2019 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 15.11.2019 tarih ve 48666 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1437 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 01.10.2019 tarihinde ihalesi yapılan 2019/418123  
İKN’li “(Nurdağı-Hassa) Ayr.-Kilis Devlet Yolunda Km:23+400-35+900 Arası Muhtelif  
Kesimlerde Meydana Gelen Heyelanların Islahı Yapımı İşi” ihalesine toplam 12.333.420,00  
TL (KDV hariç) teklif verdikleri, idare tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
değerlendirmesinde tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edildiği, idare tarafından istenen  
aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi ile analiz  
formatlarına uygun olarak eksiksiz bir şekilde idareye sunulduğu, ancak açıklanması istenilen  
2641/P ve 6000/P iş kalemleri ile ilgili olarak hazırladıkları analizlerin idare tarafından  
gönderilen analiz formatına uygun olmadığı gerekçe gösterilerek aşırı düşük açıklamalarının  
reddedildiği, 11.11.2019 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu ancak aynı  
gerekçelerle şikâyet başvurularının uygun bulunmadığı,  
2641/P ve 6000/P iş kalemleri analiz formatlarında, Karayolları Genel Müdürlüğü  
tarafından yayımlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait  
Fiyat Analizleri” nin kullanıldığı, ancak iş kaleminin bünyesindeki malzeme, işçilik, makine  
ve nakliyeye ait benzer girdiler bir arada toplanarak paçal bir birim fiyat analizinin yapıldığı  
ve iş kaleminin malzeme, işçilik, makine ve nakliye gibi iş gruplarına ayrıştırılmadığı ve  
neticesinde de serbest piyasadan malzeme için fiyat teklifi alınması ile yapılacak savunmayı  
zorlaştırdığı, idare tarafından söz konusu iş kalemleri için tanzim edilen paçal analiz  
formatlarında serbest piyasadan fiyat teklifi alınacak malzemenin alt girdilerinin  
ayrıştırılmadığı, ihale dosyasında yüklenicilere verilen Ek-Y.2 örnek analiz formatının  
kullanıldığı, idare tarafından söz konusu iş kalemlerindeki girdi cins ve miktarlarının aynen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
kullanıldığı, sadece kırma taş malzemesi için serbest piyasadan fiyat teklifi alınması  
nedeniyle idare tarafından verilen analiz bünyesindeki girdilerin cins ve miktarlarının  
ayrıştırıldığı, sundukları açıklamalarda hilafsız bir şekilde Karayolları Genel Müdürlüğü  
tarafından yayımlanan "Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait  
Fiyat Analizleri dokümanında görülen birim fiyat ana analizleri, birim fiyat alt analizleri ve  
birim fiyat yardımcı analizleri kullanılarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4 maddesi ile  
45.1.8’inci maddelerine uygun bir savunma takdim ettikleri, idarenin sunulan aşırı düşük  
teklif açıklamalarını hiçbir şekilde incelemediği, aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul  
edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin (Nurdağı-Hassa)  
Ayr.-Kilis Devlet Yolunda Km:23+400-35+900 arası muhtelif kesimlerde meydana gelen  
heyelanların ıslahı yapım işi olduğu, söz konusu iş kapsamında 56000 m3 ocak taşı ile istifli  
taş dolgu ve 21000 m3 ocak taşı ile harçlı moloz taş inşaatı (hazır beton harcı ile)  
yaptırılacağı, ihalenin 01.10.2019 tarihinde birim fiyat teklif alınmak suretiyle  
gerçekleştirildiği, işin süresinin işyeri teslim tarihinden itibaren 300 (üç yüz) gün olduğu,  
ihaleye ilişkin 177 adet ihale dokümanı indirildiği ve ihaleye 146 isteklinin katıldığı,  
İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde kararda belirtilen  
gerekçeler nedeniyle 15 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, birim fiyat teklif  
mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu ilk oturumda belirlenen isteklilerin  
teklifleri esas alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin hesaplandığı, hesaplanan sınır değerin  
altında teklif veren 40 isteklinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve idarenin 15.10.2019  
tarihli yazısı ile anılan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği,  
Doğanlar İnşaat Elektrik Taahhüt Petrol Turizm Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile  
EMT İnşaat Turizm San. ve Tic. A.Ş. haricinde aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmadığı  
ve 38 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmaması gerekçesiyle tekliflerinin  
reddedildiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin açıklamalarının ihale  
komisyonunca değerlendirildiği ve uygun bulunmadığı, söz konusu isteklilerin tekliflerinin  
reddedildiği, 04.11.2019 tarihli kesinleşen ihale kararı ile Evsa Taah. İnş. Proje Müh. Müş.  
En. San. ve Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Irmakyol İnşaat Asfalt Taah.  
Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit  
edilmiştir.  
İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında, şikâyet  
başvurusunun ihale komisyonunca incelendiği, ihale komisyonu kararı ekinde belirtilen  
gerekçelerle açıklamalarının kabul edilmediği ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarenin 15.10.2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında, Tebliğ’in  
45.1.2’nci maddesi çerçevesinde teklifin önemli bileşenleri olarak belirlenen iş kalemlerine  
(toplam 5 adet iş kalemi) ilişkin analiz formatlarının eklendiği, söz konusu iş kalemlerine  
ilişkin açıklamaların mevzuata uygun şekilde sunulmasının istenildiği, anılan yazı ekinde  
gönderilen açıklama istenilen iş kalemlerine (5 adet iş kalemi) ilişkin analizlerde detaylı  
analiz girdilerine yer verilerek, bu girdiler içerisinde açıklama istenmeyen analiz girdilerinin  
de belirtildiği, ayrıca istekliler tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü  
maddesine göre üçüncü kişilerden fiyat teklifi alarak açıklama yapılması durumunda fiyat  
teklifine dayanak oluşturan maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanaklarının da  
açıklamaları kapsamında sunulması gerektiğinin belirtildiği tespit edilmiştir. İdarenin aşırı  
düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde analiz formatlarını gönderdiği anlaşılmış olup,  
açıklanması istenilen 5 iş kalemi aşağıda belirtilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
1- 6000/P: Alttemel ve /veya temel yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile)  
2- 2641/P: Uygun granülometriye sahip kum, çakıl veya kırma taş malzeme ile sanat  
yapıları ve köprü temel tabanında, zayıf veya oynak zeminlerde, beton yol ve  
tretuvar altlarında, drenaj hendekleri ile her türlü büz ve menfez yanlarında dolgu,  
kum, şilte veya filtre tabakası yapılması  
3- 17.002/P: Ocaktaşı ile harçlı moloz taş inşaatı(hazır beton harcı ile)  
4- 17.082/P: Ocaktaşı ile istifli taş dolgu yapılması  
5- 2200/P: Her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması  
(Makine ile heyelan eden her cins ve klasta zeminin kazılması dahil) (Gerektiğinde  
proje güzergahı boyunca patlamaya engel teşkil edebilecek her türlü (yerleşim  
alanı, sera, boru hattı, askeri tesis vs.) engel dikkate alınarak ve kırıcı aparatlı  
makine de kullanılarak) yapılması ve kullanılması  
04.11.2019 tarihli kesinleşen ihale kararı ekinde başvuru sahibinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesi, 2641/P ve 6000 P poz nolu iş kalemleri için  
sunulan analizlerin idarece hazırlanan ve aşırı düşük teklif sahibi isteklilere gönderilen yazı  
ekinde yer alan analiz formatlarına uygun olmaması olarak ifade edilmiştir.  
İdarenin 15.10.2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderdiği  
analiz formatlarında “2641/P: Uygun granülometriye sahip kum, çakıl veya kırma taş  
malzeme ile sanat yapıları ve köprü temel tabanında, zayıf veya oynak zeminlerde, beton yol  
ve tretuvar altlarında, drenaj hendekleri ile her türlü büz ve menfez yanlarında dolgu, kum,  
şilte veya filtre tabakası yapılması” iş kaleminin analizinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği  
belirlenmiştir.  
Poz No  
2641/P  
Uygun granülometriye sahip kum, çakıl veya  
kırma taş malzeme ile sanat yapıları ve köprü  
temel tabanında, zayıf veya oynak zeminlerde,  
beton yol ve tretuvar altlarında, drenaj  
hendekleri ile her türlü büz ve menfez  
yanlarında dolgu, kum, şilte veya filtre  
tabakası yapılması  
Ölçü Birimi (m3)  
Poz No  
Cinsi  
Ölçü  
birimi  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
(TL)  
Tutar  
10.120.1004 Ekskavatör  
ve  
dragline  
tipi  
Ad  
0,000000685  
makinalar (21/2 Yd3)  
10.100.1055 Operatör makinist  
10.110.1003 Her cins ve tonajda motorlu araç  
katsayısı K  
sa  
TL  
0,062352  
0,00375  
10.100.1011 Lağımcı (Ateşleme ustası)  
10.120.1030 Yükleyici (11/2 Yd3 veya 5500 libre  
taşıma güçlü, takriben 80 HP muadili  
lastik tekerlekli)  
sa  
Ad  
0,08  
0,000000766  
10.120.1023 Kompresör  
(210  
cfm’lik  
Ad  
0,00002192  
kompresör+hortum ve tabancalar)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
10.100.1060 Formen  
sa  
0,0616  
03.030  
Konkasör  
(Primer  
15x24  
Ad  
0,00000684  
inç+sekonder 24x16 inç eleme ve  
yükleme tertibatlı, 25 m3/saat 1 inç  
ve 40 m3/saat 2 inç randımanlı)  
10.100.1059 Yağcı  
10.160.1003 Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı  
10.100.1063 Erbab işçi  
sa  
kg  
sa  
0,2033  
0,75  
0,32  
10.100.1054 Makinist  
10.160.1026 Mazot (motorin)  
10.100.1062 Düz işçi (inşaat işçisi)  
sa  
0,3072  
1,3112964  
0,97  
kg  
sa  
m3  
07.006/K  
KT-N-1  
Kırmataşın işbaşına nakli  
F= K x (0,007 x M+0,01) x A x Y  
M=16 km. Y=1,6  
1
Toplam  
Kar ve genel masraf  
1 m3 2641/P Fiyatı:  
İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat tariflerinde söz konusu iş kalemine  
ilişkin olarak “2641/P: Uygun granülometriye sahip kum, çakıl veya kırmataş malzeme ile  
sanat yapıları ve köprü temel tabanında, zayıf veya oynak zeminlerde, beton yol ve tretuvar  
altlarında, drenaj hendekleri ile her türlü büz ve menfez yanlarında dolgu, kum şilte veya  
filtre tabakası yapılması  
Yapı denetim görevlisi tarafından gerekli görülen veya projesinde gösterilen sanat  
yapıları ve köprü temellerinin, beton yol ve tretuvarların altlarına ve büzlü veya kuru drenaj  
hendeklerine yapı denetim görevlisince istenilen veya projesinde gösterilen granülometreye  
ve K.T.Ş.’nin ilgili kısımlarındaki esaslara uygun olarak; kum, çakıl veya kırmataş malzeme  
ile dolgu, kum şilte veya filtre tabakası yapılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar:  
Kum ve çakılın; ocaklardan çıkarılması, elenmesi, vasıtalara yüklenmesi, iş başına  
taşınması, iş başında boşaltılması, figüre edilmesi, figüre yerinden yüklenmesi, kullanılacağı  
yere taşınması, boşaltılması, suyun iş başında temini, hazırlanmış taban üzerine veya her  
çeşit sanat yapısı ile büz yanlarına kum ve çakılın; tabakalar halinde serilmesi veya  
doldurulması, sulanması ve tokmaklanarak sıkıştırılması ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil  
Olmayan Masraflar"başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması  
için gerekli olan her türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı  
ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar:  
Yoktur.  
Ölçü :  
Yapılan ve yapı denetim görevlisince onaylanan dolgunun veya filtrenin, projesinde  
gösterilen kesitine göre hesaplanan metreküp cinsinden hacmidir.  
Ödeme:  
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde, Poz 2641/P ’deki “Uygun granülometriye sahip kum,  
çakıl veya kırmataş malzeme ile sanat yapıları ve köprü temel tabanında, zayıf veya oynak  
zeminlerde, beton yol ve tretuvar altlarında, drenaj hendekleri ile her türlü büz ve menfez  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
yanlarında dolgu, kum şilte veya filtre tabakası yapılması” işi, yüklenici tarafından teklif  
edilen metreküp teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.açıklamasının yer aldığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ise, 2641/P poz numaralı  
iş kalemi için aşağıdaki şekilde analiz sunduğu görülmüştür.  
Poz No  
2641/P  
Uygun granülometriye sahip kum, çakıl  
veya kırma taş malzeme ile sanat yapıları ve  
köprü temel tabanında, zayıf veya oynak  
zeminlerde, beton yol ve tretuvar altlarında,  
drenaj hendekleri ile her türlü büz ve  
menfez yanlarında dolgu, kum, şilte veya  
filtre tabakası yapılması  
Ölçü Birimi (m3)  
Poz No  
Cinsi  
Ölçü  
birimi  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
(TL)  
Tutar  
(TL)  
2641/A  
Sanat Yapıları ve Köprü Temel  
Tabanına Beton Yol ve Tretuvar  
m3  
1,00  
19,90  
19,90  
Altlarına  
Kırmataş  
Tabakası  
Serilmesi ve Drenaj Hendekleri ile  
Her Türlü Büz Yanlarına Kırmataş  
Dolgu Yapılması  
KGM/15.150/K Figüre (Kum,çakıl, kil, kırmataş,  
sa  
m3  
m3  
1,00  
1,00  
1,00  
2,88  
2,01  
5,82  
2,88  
2,01  
5,82  
tüvenan, stabilize ve benzeri  
malzeme)  
Nakliye  
07.005/K  
07.006/K  
Malzeme için taşın ocak-konkasör  
arası nakli Y=1,6  
A=1 K= 330  
M=500 m  
F=1,0 x 0,00017 x K x √M x A x Y  
Kırmataşın işbaşına nakli  
M=4,20 km  
Y=1,6  
K=330  
A=1,00  
TOPLAM  
30,61  
Ara Toplam 30,61  
Kar ve genel masraf 1,38  
(%4,5)  
1 m3 2641/P Fiyatı:  
31,99  
Ayrıca, başvuru sahibinin açıklaması kapsamında söz konusu analiz ekinde 2641/A:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
Sanat yapıları ve köprü temel tabanına beton yol ve tretuvar altlarına kırmataş tabakası serilmesi  
ve drenaj hendekleri ile her türlü büz yanlarına kırmataş dolgu yapılması alt analizinin  
sunulduğu, bu alt analizdeki “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 30 mm.’ye kadar  
kırmataş hazırlanması” girdisi için fiyat teklifi alındığının belirtildiği, ayrıca yine açıklamalar  
ekinde bu kalemle ilgili olarak KGM/15.150/K: Figüre (kum, çakıl, kil, kırmataş, tuvenan,  
stabilize vb. malzeme için işçilik alt analizinin, 03.521 lastik tekerlekli yükleyicinin 1 saatlik  
ücreti için alt analizin sunulduğu belirlenmiştir.  
İdarenin 15.10.2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderdiği  
analiz formatlarında “6000/P: Alttemel ve/veya temel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı  
ile)” iş kaleminin analizinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği belirlenmiştir.  
Poz No  
6000/P  
Poz No  
Alttemel ve/veya temel yapılması  
(kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile)  
Ölçü Birimi (m3)  
Cinsi  
Ölçü  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
(TL)  
Tutar  
birimi  
10.120.1051 Motopomp (5 PS gücünde,  
takriben 50 mm çapında)  
Ad.  
ton  
0,0000023182  
0,01  
07.005/K  
YS-N.1  
Yola  
su  
nakli  
F=0,00017xKx√MxA M=2 km  
10.120.1059 Arazöz (5 tonluk su sandıklı)  
10.100.1056 Makinist yardımcısı  
Ad  
sa  
0,0000022230  
0,0067  
10.120.1059 Titreşimli silindir (9-11 ton-11  
ton dahil statik ağırlık ve 18-22  
Ad.  
0,00000067650  
ton  
dinamik  
kuvvetle  
silindir+paletli traktör takriben  
66-86 HP)  
10.120.1078 Lastik  
tekerlekli  
silindir  
Ad.  
Ad.  
0,0000009747  
0,00000097  
(kendinden yürür) (80-100 HP,  
35 ton statik ağırlığında)  
10.120.1068 Titreşimli silindir (7-9 ton-9 ton  
dahil ağırlık ve 14-18 ton  
dinamik kuvvete silindir+paletli  
traktör takriben 56-76 HP)  
10.100.1061 Şoför  
sa  
0,01872  
10.120.1004 Ekskavatör ve dragline tipi  
Ad.  
0,000000685  
makinalar 210 HP (21/2 Yd3)  
10.120.1012 Motor greyder (80 HP’den  
yukarı güçte takriben 9 ton)  
Ad.  
0,00000171  
10.100.1060 Formen  
sa  
Ad.  
0,02865  
0,00005  
10.120.1030 Yükleyici (11/2 Yd3 veya 5500  
libre taşıma güçlü, takriben 80  
HP muadili lastik tekerlekli)  
03.030  
Konkasör  
(Primer  
15x24  
Ad.  
0,000004275  
inç+sekonder 24x16 inç eleme  
ve yükleme tertibatlı, 25 m3/saat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
1inç ve 40 m3(saat 2 inç  
randımanlı)  
10.110.1003 Her cins ve tonajda motorlu taşı  
katsayısı K  
TL  
0,00375  
10.100.1011 Lağımcı (Ateşleme ustası)  
10.100.1055 Operatör makinist  
sa  
sa  
Ad.  
0,08  
0,068904  
0,00002192  
10.120.1023 Kompresör  
kompresör+hortum  
tabancalar)  
07.006/K OK- Malzeme için taşın ocak-  
(210  
cfm’lik  
ve  
m3  
0,889  
N-1  
konkasör  
F=0,00017xKx  
arası  
√Mx  
nakli  
AxY  
M=500 m. Y=1,6  
10.100.1059 Yağcı  
10.160.1003 Amonyum nitrat, fuel oil  
karışımı  
sa  
kg  
0,15355  
0,75  
10.100.1063 Erbab işçi  
10.100.1062 Düz işçi (inşaat işçisi)  
10.100.1054 Makinist  
sa  
sa  
sa  
kg  
m3  
0,32  
0,375  
0,272208  
1,30890725  
1
10.160.1026 Mazot (motorin)  
07.006/K  
Alttemel  
veya  
temel  
PMT-PMAT-1 malzemesinin iş başına nakli F=  
K x (0,0007xM+0,001) x A x Y  
M=16 km Y=1,6  
Toplam  
Kar ve genel masraf  
1 m3 6000/P Fiyatı:  
İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat tariflerinde söz konusu iş kalemine  
ilişkin olarak “6000/P Alttemel veya Temel Yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile)  
KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, ocak taşından  
konkasörle kırılmış ve elenmiş uygun granülometride malzeme ile alttemel ve temel yapılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar:  
Taşın; ocaktan çıkarılması, konkasöre verilecek boyutta kırılması, vasıtalara  
yüklenmesi, ocak-konkasör arasında taşınması, boşaltılması, konkasöre verilmesi, KTŞ' de  
belirtilen granülometriyi elde edecek şekilde konkasörle kırılması, elenmesi, vasıtalara  
yüklenmesi, boşaltılması, konkasörden iş başına nakli ve figüre edilmesi, motorlu tulumba ile  
suyun hazırlanması, suyun yola nakli, alttemel ve temel malzemesinin optimum su içeriği  
sağlanarak serilmesi ve sıkıştırılması ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar"  
dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli olan her türlü işçilik, malzeme,  
makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar:  
Yoktur.  
Ölçü:  
Serilmiş ve sıkıştırılmış alttemel ve temel malzemesinin serilmeden önce  
kabarma ve çökme dikkate alınmadan figüre ebadı üzerinden hesap edilen metreküp cinsinden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
hacmidir.  
Ödeme :  
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Poz 6000/P deki "Alttemel veya Temel Yapılması (Kırılmış  
ve elenmiş ocak taşı ile)"m3 birim fiyatı üzerinden yapılır.  
Not:  
(1) Figüre İdarece istenilecek yer, şekil ve boyutta olacak ve figüre makinesi ile  
yapılacaktır.  
(2) Yüklenici figüreyi muhafaza edecek, çöküntü ve bozuklukları giderecektir.”  
açıklamasının yer aldığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ise, 6000/P poz numaralı  
iş kalemi için aşağıdaki şekilde analiz sunduğu görülmüştür.  
Poz No  
6000/P  
Poz No  
Alttemel ve/veya temel yapılması (kırılmış ve  
elenmiş ocak taşı ile)  
Ölçü Birimi (m3)  
Cinsi  
Ölçü  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
(TL)  
Tutar  
(TL)  
birimi  
KGM/6000 Ocak taşından konkasörle kırılmış ve  
elenmiş 50 mm.(2”) lik malzeme ile  
alttemel yapılması  
KGM/6040 Temel yapılması (Kırılmış ve elenmiş  
ocaktaşı ile 1”)  
m3  
sa  
0,43  
0,57  
13,85  
5,96  
8,73  
15,32  
2,01  
2,51  
5,82  
Nakliyeler  
07.005/K  
07.005/K  
07.006/K  
Malzeme için taşın ocak-konkasör arası  
m3  
ton  
m3  
1,000  
0,010  
1,000  
2,01  
0,03  
5,82  
nakli M=500 m  
Y=1,60  
A=1  
K= 330  
F=1,0 x 0,00017 x K x √M x A x Y  
Yola su nakli  
M=2,00 km A=1 K= 330  
F=1,0 x 0,00017 x K x √M x A  
Kırmataşın işbaşına nakli  
M=4,20 km A=1,00 K=330 Y=1,6  
F=1,0 x 0,00017 x K x √M x A  
TOPLAM  
22,55  
Kar ve genel masraf 3,91  
(%17,35)  
1 m3 6000/P Fiyatı:  
26,46  
Ayrıca başvuru sahibinin açıklaması kapsamında söz konusu analiz ekinde “6000/P:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
Alttemel ve/veya temel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak ocaktaşı ile)” pozu için alt analizin  
sunduğu, bu alt analizdeki “KGM/6000: Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 50  
mm.(2”) lik malzeme ile alttemel yapılması” pozu için de alt analiz sunulduğu, alt analizin  
içerisinde ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 50 mm (2”) lik alttemel malzemesi  
temini için fiyat teklifinin alındığının belirtildiği, yine “KGM/6040: Ocak taşından kırılmış ve  
elenmiş 25 mm (1”) lik malzeme ile temel yapılması” pozu için de alt analiz sunulduğu, analizin  
içerisinde ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 25 mm (1”) lik temel malzemesi temini  
için fiyat teklifi alındığının belirtildiği, ayrıca sunulan analizlerde analiz girdisi olan KGM.140:  
Makine ile serpme (kırmataş, kum, çakıl ve benzeri malzeme), KGM/15.047: arazöz ile sulama,  
KGM/15.052/3: titreşimli silindir ile sıkıştırma yapılması (7-9 ton- 9 ton dahil statik ağırlık ve  
14-18 ton dinamik kuvvetle titreşimli silindir +paletli traktör, takriben 56-76 HP),  
KGM/15.052/4:titreşimli silindirle sıkıştırma yapılması (9-11 ton-11 ton dahil, statik ağırlık ve  
18-22 ton dinamik kuvvetle titreşimli silindir+ paletli silindir +paletli traktör, takriben 76-96  
HP), KGM/15.058/1:lastik tekerlekli silindir ile sıkıştırma yapılması (kendinden yürür, 80-100  
HP gücünde, 35 ton statik ağırlıkta), 03.508:motor greyderin 1 saatlik ücreti (80 HPden yukarı  
güçte takriben 9 ton), 03.538: arazözün 1 saatlik ücreti (5 tonluk su tanklı), 03.542/3: titreşimli  
silindirin 1 saatlik ücreti (7-9 ton- 9 ton dahil statik ağırlık ve 14-18 ton dinamik kuvvetle  
silindir+paletli traktör, takriben 56-76 HP), 03.542/4: titreşimli silindirin 1 saatlik ücreti (9-11  
ton-11 ton dahil- statik ağırlık ve 18-22 ton dinamik kuvvetle titreşimli silindir+paletli traktör,  
takriben 66-86 HP) 03.545/3: Lastik tekerlekli silindirin 1 saatlik ücreti (kendinden yürür, 80-  
100 HP gücünde, 35 tın statik ağırlıkta), KGM/08.533: motorlu tulumba ile su hazırlanması  
girdileri için alt analizlerinin sunulduğu tespit edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesinde idareler tarafından ihale  
dokümanı kapsamında, teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve  
içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa;  
nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece  
girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği Ek-  
Y.2’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin  
aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları  
açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerektiği, idare tarafından  
bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş  
gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebileceği, ancak bu  
durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için  
kullanılacağını belirtmek zorunda olduğu, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim  
fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden  
fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz  
girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı  
düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerektiği ifade  
edilmiştir.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde, idarenin paçal iş kalemi niteliğinde olan 2641/P ve  
6000/P pozlarının içeriğindeki tüm iş kalemlerini malzeme, işçilik, makine ve nakliye girdisi  
olarak ayrıştırdığı ve tek bir analiz formatında aşırı düşük teklif sahiplerine gönderdiği  
belirlenmiştir. Dolayısıyla yukarıda yer verilen mevzuata uygun şekilde paçal pozlara ilişkin alt  
analiz formatlarının tek bir analiz formatında birleştirerek isteklilere gönderilmiş olduğu  
görülmüştür. Bu çerçevede yine mevzuat uyarınca, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları  
analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir. Başvuru sahibinin açıklamaları  
kapsamında sunduğu analizler incelendiğinde, ilk aşamada söz konusu iş kalemlerine ilişkin  
analizlerin idarece verilen analiz formatlarına uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi dilekçesinde, açıklama yaparken idarenin hazırlamış olduğu poza ilişkin  
açıklamalarda Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Yol, köprü, tünel, bitümlü  
kaplamalar bakım ve trafik işlerine ait fiyat analizleri” nin kullanıldığı, aslında sunulan alt  
analizlerle birlikte değerlendirme yapıldığında, idarenin ana poza ilişkin formattaki miktarlara  
ulaşabileceği iddia edilmiştir. Ayrıca söz konusu alt analiz ayrıştırmasına KGM/15.102/1-K,  
KGM/15.113/K, KGM/08.023 poz nolu malzemelerin temini için piyasadan fiyat teklifi almak  
suretiyle açıklama yapılmasının tercih edilmesi nedeniyle ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.  
Söz konusu açıklama bu açıdan değerlendirildiğinde, sunulan alt analizlerde Karayolları  
Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Yol, köprü, tünel, bitümlü kaplamalar bakım ve trafik  
işlerine ait fiyat analizleri” nin kullanıldığı belirlenmiş olmakla birlikte, sonuç olarak alt  
analizlerin hangi oranda bütünleştirilerek ana poza ulaşıldığına ilişkin çalışma ve hesaplamaların  
isteklilerce yapılarak bir bütün olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulması  
gerekmektedir. Ancak somut olayda, başvuru sahibi tarafından idareye şikayet başvurusu ekinde  
söz konusu çalışma ve hesaplamanın yapılarak tablolar halinde sunulduğu görülmüştür. İdarece  
isteklinin sadece aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunduğu belge ve hesaplamalardan  
istekli tarafından ana iş kalemine ilişkin analiz formatlarında belirtilen şekle uygun açıklama  
yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesinin mümkün olmadığı, kaldı ki idarenin aşırı düşük teklif  
isteklilerinin yerine geçip bu hesaplamaları yapma sorumluluğunun da bulunmadığı  
belirlenmiştir.  
Dolayısıyla, aşırı düşük teklif açıklamalarını sunan isteklilerin basiretli ve sorumlu tüccar  
sıfatıyla davranmaları, alt analizleri hesaplamalar yaparak birleştirmeleri ve idarenin ana iş  
kalemine ilişkin analiz formatına uygun şekle getirdikleri analizleri açıklamaları kapsamında  
sunmaları gerekmektedir. Başvuru sahibinin bahse konu gerekli hesaplamaları aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında sunmadığı, ayrıca idarece hazırlanan formata uygun hale getirmeden  
analizleri sunduğu belirlendiğinden, idarece isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
olmadığı yönünde yapılan tespitinin yerinde olduğu belirlenmiştir.  
Kaldı ki, Doğanlar İnşaat Elektrik Taahhüt Petrol Turizm Tarım Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketi’nin söz konusu iş kalemlerine ilişkin sunduğu analizlerin uygun kabul edilmesi  
durumunda dahi, sunulan analizlerde piyasadan fiyat teklifi alarak açıklama yapıldığı belirtilen  
“Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 30 mm.’ye kadar malzeme temini”, “Ocak  
taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 50 mm. (2”) lik alttemel malzemesi temini ve ocak  
taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 25 mm.(1”)’lik temel malzemesi temini için kendisi  
tarafından düzenlenmiş fiyat tekliflerinin ve satış tutarı tespit tutanaklarının (EK-O.6) sunulduğu  
tespit edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak yapacakları  
açıklamaları hangi yöntemlerle yapabilecekleri sıralanmış olup, anılan maddenin (a) bendinde  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri de belirtilmiştir. Söz konusu metot ile yapılan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/055  
: 30  
: 18.12.2019  
: 2019/UY.II-1668  
açıklamanın kabul edilebilmesi için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulması  
gerekmekte iken başvuru sahibinin kendi kendine fiyat teklifi düzenlediği görülmüştür.  
Anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinin (d) bendinde isteklinin ürettiği, aldığı veya  
sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile açıklama yapabileceği  
açıklanmıştır. Aynı Tebliğ’in 45.1.13.6’ncı maddesinde teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması  
durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabileceği ifade edilmiştir. Ancak isteklinin  
açıklaması kapsamında bu girdiler için maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) sunmadığı  
belirlendiğinden, başvuru sahibinin açıklamalarının bu yönden de uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Yapılan tespitler neticesinde, başvuru sahibinin aşırı düşük teklifinin kabul edilmeme  
gerekçesi yerinde görüldüğünden anılan isteklinin teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık  
bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.