Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü
/
2017/376879-Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı Seviyeli Kavşak İşi
Bilgi
İKN
2017/376879
Başvuru Sahibi
Oze İnşaat Beton Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı Seviyeli Kavşak İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
BAŞVURU SAHİBİ:
Oze İnşaat Beton Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/376879 İhale Kayıt Numaralı “Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000
Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı
Seviyeli Kavşak İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.09.2017 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir
Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi İle Farklı Seviyeli Kavşak İşi”
ihalesine ilişkin olarak Oze İnşaat Beton Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin 07.12.2017
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.12.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 26.12.2017 tarih ve 71261 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.12.2017
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 23.05.2019 tarihli ve
2019/MK-168 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/3337-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
tarafından;
- İdari Şartname’nin 7.1.b maddesinin ikinci fıkrasında yer alan düzenleme gereğince
tüzel kişiliğin tüm hissedarlarının son hisse durumu ile yönetimdeki tüm kişiler ve bu kişilerin
son sermaye durumunu gösteren ve ayrıca nev ve isim değişikliklerini de gösteren tüm Ticaret
Sicil Gazetelerinin sunulmadığı, buna ilişkin Danıştay 13. Dairesinin 22.11.2011 tarih ve
E:2011/2939, K:2011/5198 sayılı kararı gereğince bu durumda bulunan isteklilerin teklifinin
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
- İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli de dahil aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan istekliler tarafından;
-Kamu İhale Genel Tebliği’nin 10/A numaralı ek maddesine aykırı bir biçimde
ortakların ilgisine göre T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarını
tevsik edici bir belge sunulmadığı,
- İş deneyimini tevsik amacıyla sunulan iş denetleme belgelerinin ihale konusu iş veya
benzer iş tanımına uymadığı, belgelerin güncel olmadığı ve asgari iş deneyim tutarını
karşılamadığı, ayrıca iş denetleme belgesinin sahibi olan kişinin belgede belirtilen süre
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
boyunca denetleme görevinde çalışmadığı ve görevlendirme olurlarının eksik olduğu,
- Teklif ekinde sundukları vekâletnamenin, imza sirkülerinin ve imzaların geçerli olup
olmadığının ve bu doğrultuda isteklilerce sunulan ortaklık durum belgelerinde yer alan
bilgilerin Ticaret Sicil Gazetelerinde yer alan bilgilerle uyumlu olup olmadığının teyit
edilmesi gerektiği, isteklilerin teklif mektuplarının ve ekinde yer alan belgelerin yetkili
kişilerce imzalanıp imzalanmadığının, sunulan imza sirkülerinin, vekâletnamenin ve/veya
teklif mektubundaki imzaların aynı olup olmadığının, vekâletnamede yetkili olduğu belirtilen
kişilerin yetki sürelerinin sona erip ermediğinin tespit edilmesi gerektiği,
- Biberci İnş. Ltd. Şti. - Mehmet Ali Ünal İnş. A.Ş. İş Ortaklığının pilot ortağı Biberci
İnş. Ltd. Şti.nin hem son yıl bilançosunda hem de son üç yıllık bilançosunda kısa vadeli
banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den büyük olduğu, dolayısıyla İdari
Şartname’nin 7.4.2. maddesi gereğince sağlanması gereken yeterlilik kriterini karşılamadığı,
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü’nün 2017/434444 İKN’li ihalesinde bu hususun tespit
edilerek adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan düzenlemede kısa
vadeli banka borçları ifadesinin sadece banka kredilerini değil mali borçların tümünü
kapsadığı, dolayısıyla adı geçen isteklinin öz kaynak oranının bu doğrultuda bilançoda yer
alan bilgiler üzerinden hesaplanması gerektiği,
Yukarıda sayılan gerekçelerle, adı geçen isteklilerin tekliflerinin sözü edilen yeterlilik
kriterlerini sağlamadığı ve tekliflerinin değerlendirilme dışı bırakılması gerektiği,
2) Aşırı düşük teklif açıklaması sunan Açılım İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti., Biberci İnş.
Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. A.Ş. İş Ortaklığı ve İntaş Taah. A.Ş.-İmfalt Yol Yapı San. Tic.
A.Ş.-Sarıosmanoğlu İnş. A.Ş. İş Ortaklığının açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;
a) Aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi olan “KGM/16.073/H-A” nolu iş kalemi
içerisindeki “Köprülerde kazık adedinin az olması, ulaşım ve çalışma güçlüğü karşılığı” adlı
analiz girdisinin anılan istekliler tarafından eksik ve hatalı olarak hesaplandığı, ayrıca bu
kapsamda hiçbir açıklayıcı veya tevsik edici belge sunulmadan %25 olması gereken oranın
düşürüldüğü,
b) İdare tarafından hazırlanan analiz formatlarındaki girdi miktarları değiştirilerek
kendi lehlerine fiyat avantajı sağlandığı, ayrıca analizlere dayanak teşkil eden fiyat
tekliflerinin ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece
tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnamelere uygun olmadığı,
c) Açıklama istenilen makinalara fiyat teklifi alındığı, ancak amortisman girdisinin
fiyat teklifi ile açıklanabilmesi mümkün olmadığından açıklamaların bu yönüyle mevzuata
uygun olmadığı,
ç) “KGM/16.137/K-H-A”, “ÖZELBSK25-T1” ve “ÖZEL-ÜY2” nolu iş kalemleri
içerisindeki nakliye girdileri için nakliye mesafeleri belirtilmek suretiyle bir açıklama
yapılmadığı, ayrıca “ÖZELBSK25-T1” ve “ÖZEL-ÜY2” iş kalemleri kapsamında yer alan
malzemenin konkasörden plente nakli ve temel karışımın plentten serim yerine nakli girdileri
için taşıma mesafelerinin idare tarafından analiz girdisinde verilen mesafeye uyulmayarak
değiştirildiği,
d) 03.030 poz nolu konkasör, 03.068/1 poz nolu fore kazık makinesi ve 03.072/5 poz
nolu kablo germe makinesi analiz girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
yayımlanmış fiyatların kullanıldığının belirtildiği, ne var ki anılan Bakanlık tarafından ilgili
pozlara ilişkin yayımlanmış 2017 yılı rayiç bedellerinin olmadığı,
e) Aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı analiz ve iş kalemlerinde farklı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
fiyatların kullanıldığı,
f) İsteklilerin ihale konusu iş kapsamında kullanacaklarını beyan ettikleri ocaklar için
sundukları belgelerin geçerlik tarihleri ile ilgili madene ait olup olmadığının sorgulanmadığı,
ayrıca söz konusu ocaklar II. Grup bazalt ruhsatlı maden sahaları olduğundan ödemesi
zorunlu olan devlet hakkı payının da hesaplara katılması gerektiği,
g) “ÖZELBSK25-T1” nolu iş kalemi içerisinde yer alan bitümlü sıcak karışım
tabakası ve binder tabakası yapımı için kullanılacak agregaların sert olmayan cinste
olmalarına karşın, adı geçen istekliler tarafından kullanılacağı belirtilen bazalt taş ocaklarına
ait taşların sert cinste olduğu, dolayısıyla söz konusu girdiler için idarece hazırlanan analiz
formatı yerine Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “KGM/6208/S” ve
“KGM/6212/S” poz nolu iş kalemlerine ait analizlere göre açıklama yapılması gerektiği,
ğ) “ÖZELBSK25-T1” nolu iş kalemi kapsamında bulunan plentmiks temel, bitümlü
sıcak karışım ve taş mastik asfalt agregalarının temin edileceği taş ocağının yerini gösterir
hiçbir bilgi ve belge sunulmadığı, mesafenin varsayım olarak hesaplandığı, taş ocaklarına
ilişkin ruhsat ve izin belgeleri ile taahhütnamelerin sunulmadığı, anılan belgelerin
sunulmaması ve onaysız olması halinde eksik belgelendirme yapılmış olacağı,
h) Adı geçen istekliler tarafından kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim
fiyatlar ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan rayiçlerle ilgili listenin sunulmadığı,
ı) Açıklama kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, bu hatanın resen
düzeltilmesi halinde analiz toplamlarının teklif fiyatlarının üzerinde kalacağı, ayrıca aritmetik
hata bulunmayan analizlere ait tutarların da teklif fiyatlarının üzerinde olduğu,
i) İdarece hazırlanan analizlerdeki girdi cins ve miktarlarının Karayolları Resmi Birim
Fiyat Analiz Kitabındaki miktarlardan düşük belirlendiği, analizlerin en alt girdilerine kadar
ayrıştırılmadığı, sıralı analiz girdileri tablosu ile açıklama istenilen ve açıklama istenilmeyen
analiz girdileri tablosunun eksik ve yanlış belirlendiği, dolayısıyla aşırı düşük teklif
açıklaması kabul edilen isteklilerin açıklamalarının hatalı ve düşük analiz girdileri ile
hazırlandığı,
j) İşçilik bedellerinin saatlik asgari ücretin altında olduğu,
k) Motorin fiyatlarının EPDK’nın il bazındaki günlük yayımlanan ve ihale ilan tarihi
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli akaryakıt fiyatlarının altında sunulduğu,
ayrıca mazot girdisi için litreden kilograma dönüşüm yapılırken 0,820-0,845 aralığı
kullanılması gerekirken 0,850 katsayısının kullanıldığı,
l) Nakliye girdileri için fiyat teklifi alındığı ancak söz konusu girdilerin fiyat teklifi ile
tevsik edilemeyeceği, öte yandan taşıma mesafelerinin hatalı olduğu, taşıma formülleri
hesabının yanlış yapıldığı, ayrıca K katsayısının 2017 yılı fiyatı olan 245 TL’nin altında
olduğu,
m) Analizlere dayanak teşkil eden fiyat tekliflerinin gerekli ibareler yazılmak suretiyle
meslek mensubu tarafından imzalanmadığı ve kaşelerin eksik olduğu, fiyat teklifleri ile fiyat
teklifine dayanak olan ilgili tutanaklar arasında uyumsuzluk olduğu, idarece söz konusu
tutanakların meslek mensubundan istenilmediği, fiyat tekliflerinin tespit tutanakları
hazırlanmadan oluşturulduğu, teklif veren firmaların fiyat teklifi verdikleri alanda faaliyet
gösteren firmalar olmadıkları, fiyat tekliflerinde hizmet ve mala ilişkin işçilik miktarlarının
belirtilmediği, fiyat teklifine esas son geçici vergi beyanname döneminde gerçekleştirilen mal
ve hizmetin aynı özellik ve şartlarda olmadığı, üretim yeri, nakliye mesafesi, montaj,
demontaj fiyatları göz ardı edilerek oluşturulan fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı,
n) Anılan istekliler tarafından sunulan analizlerde yer alan ekskavatör 100HP, fore
kazık makinesi, yükleyici, vinç, kablo germe makinesi ve konkasör makineleri için üçüncü
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapıldığı, fiyat teklifi alınarak amortisman ve
edinim bedelinin açıklanmasına ilişkin mevzuatta bir düzenleme olmadığı, söz konusu makina
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
maliyetleri içerisinde amortisman, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil,
montaj ve demontaj gibi giderlerin bulunduğu, ayrıca amortisman bedeli dışındaki giderlerin
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan rayiçler ile açıklanmasının zorunlu olduğu, öte
yandan bahse konu iş makinalarının amortisman bedeline ilişkin olarak yapılan hesaplamanın
mevzuata aykırı olduğu,
o) Kendi malı veya fiyat teklifi olarak sunulan iş makinalarının kapasitelerinin
açıklama istenilen iş makinalarının kapasitelerini karşılamadığı ya da istenilen kapasitenin
çok üstünde olduğu, yüksek kapasiteli makinalarının motorin sarfiyatının daha yüksek
olacağı,
ö) İş makinalarına ilişkin olarak alınan fiyat tekliflerinin maliyet tespit tutanağına göre
düzenlendiği, buna karşın fiyat teklifi veren firmaların iş makinalarının imalatçısı olmadığı,
p) Fiyat teklifine konu malın 152 nolu mamul mallar hesabına kayıtlı olması gerektiği,
mamul mallar hesabında kayıtlı olmayan mallar için fiyat teklif verilemeyeceği, ayrıca
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin faaliyet gösteren firmalar yerine yapım
müteahhidinden alındığı,
r) Kendi malı olarak açıklanan fore kazık makinası ve kablo germe makinası için
hesaplanan amortisman formülünün yanlış olduğu,
s) Amonyum nitrat girdisine ait fiyat tekliflerinin konusunda faaliyet gösteren
firmalardan alınmadığı, fiyat teklifine dayanak olarak sunulan tutanakların meslek mensubu
tarafından son geçici vergi beyanname dönemine uygun olarak düzenlenmediği, söz konusu
girdi için alınması gereken özel izin ve patlayıcı madde nakli gibi iş kalemlerinin fiyat
teklifine dâhil olmadığı,
ş) Çam kerestesi, yuvarlak yapı odunu 2. sınıf, C30/37 hazır beton harcı girdilerine ait
fiyat tekliflerinin konusunda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerine
dayanak olarak sunulan tutanakların meslek mensubu tarafından son geçici vergi beyanname
dönemine uygun olarak düzenlenmediği, alınan fiyat tekliflerinde nakliye ile ilgili açıklama
yapılmadığı,
t) Açıklama istenilen birçok iş kalemi için 0,01 TL fiyat verildiği ve söz konusu
fiyatların piyasa rayiçlerinin çok altında olduğu, öte yandan açıklama istenilmeyen iş
kalemleri için teklif edilen fiyatların da hayatın olağan akışına uygun olmadığı,
u) Hazır beton fiyat teklifinin işyeri teslim olarak alındığı halde teklif veren firmanın
kurulu tesis mesafesi göz önünde bulundurulduğunda alınan fiyat teklifinin nakliye bedelini
bile karşılayamayacağı, diğer taraftan işyerine yakın bir yerde yeniden tesis kurulacaksa
bunun geleceğe ait bir fiyatlama olacağı ve kuruluma ilişkin herhangi bir maliyet
belirtilmediği, fiyat teklifinin şekil yönünden uygunluğuna göre karar verilmesinin yanlış
olduğu ve söz konusu teklife dayanak teşkil eden tutanakların meslek mensubundan
istenilmesi gerektiği,
ü) Kereste, elyaf ve bitüm katkı maddesi için alınan fiyat tekliflerinin teklifi veren
firmalarca alım satımı yapılmadığı halde düzenlendiği, bu ürünlerin teklif veren firmalar
tarafından üretilmeyen ithal ürünler olduğu dolayısıyla söz konusu ürünlere ilişkin yetkili
satıcı belgesinin sunulmadığı, anılan ürünlerin satışının döviz cinsinden düzenlenmesi
nedeniyle fiyat tekliflerinin de döviz fiyatlarına göre düzenlenmesi gerektiği, bahse konu
tekliflere dayanak teşkil eden tutanakların meslek mensubundan istenilmesi gerektiği, fiyat
tekliflerinde teslim yeri ve nakliye bedellerinin fiyata dahil olup olmadığının belirtilmediği,
ayrıca fiyat teklifi alınan firmaların işin yapılacağı yerde herhangi bir depo ya da
yapılanmalarının bulunmadığı,
v) Taahhütname ile kullanılacağı beyan edilen taş ocağında konkasör kurulacağına
ilişkin bir beyan yapılmadığı, ocak-konkasör ve konkasör-plent arası malzeme nakli için
tevsik edici belge sunulmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
y) Fiyat teklifi alınan demir girdisinin Zonguldak veya İskenderun’dan getirileceği
dikkate alındığında söz konusu fiyat teklifi içerisinde nakliye bedelinin de bulunması
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan 2017/376879 ihale kayıt numaralı
"Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak
Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi İle Farklı Seviyeli Kavşak İşi" ihalesine ilişkin
olarak Oze İnşaat Beton San. ve Tic. A.Ş. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca
alınan 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü
maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar
verilmiştir.
Davacı Biberci İnş. Nak. Pet. San. Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad.
San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada,
Ankara 8. İdare Mahkemesi tarafından verilen 18.10.2018 tarihli ve E:2018/811,
K:2018/2126 sayılı karar ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bahse konu Mahkeme kararının temyiz edilmesi üzerine Danıştay Onüçüncü
Dairesinin 13.03.2019 tarihli ve E:2019/68, K:2019/764 sayılı kararında, “…Aktarılan
düzenlemelerden, ihale komisyonunca, teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklilerin tekliflerinin
reddedilmeden önce belirlenen süre içinde teklifte önemli olarak tespit edilen bileşenlerle
ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,
sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi
ve belgelerin sunulmasının gerektiği, isteklilerin sunacakları analizlere dayanak teşkil eden
belgeler olarak “üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri”nin de sayıldığı görülmektedir.
Uyuşmazlığa konu ihalede, davacı iş ortaklığı tarafından 03.072./5 poz numaralı
kablo germe makinesi için teklif edilen tutarı (140.000-TL) tevsik etmek üzere, satıcı firma
olarak YG Makina San. ve Tic. Ltd. Şti.'den alınan kaşe ve imza bilgisine yer verilen fiyat
teklifinin sunulduğu, söz konusu makineye ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği'nin
45.1.13. maddesi uyarınca fiyat teklifi ile açıklama yapılabileceği sonucuna varıldığından,
davalı idarece, kablo germe makinesinin amortisman giderlerinin üçüncü kişilerden fiyat
teklifi alınarak açıklanamayacağından bahisle tesis edilen başvurunun reddine ilişkin dava
konusu Kurul kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Öte yandan, davalı idarece, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan söz
konusu fiyat teklifleri ve maliyet tutarı tespit tutanakları hakkında hiçbir değerlendirme
yapılmadan, iş makinelerinin edinim bedellerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak
açıklanamayacağı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verildiği anlaşılmakta olup,
sunulan fiyat teklifleri ve maliyet tutarı tespit tutanaklarının, mevzuata uygun olarak
düzenlenip düzenlenmediği yönünden de bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi
gerekmektedir. Nitekim Dairemizin, 28/09/2018 tarih ve E:2018/4135, K:2018/2649 sayılı
kararı da aynı yöndedir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet
bulunmamaktadır…” gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Anılan Danıştay kararı üzerine alınan 23.05.2019 tarihli ve 2019/MK-168 sayılı Kurul
kararında, “1- Kamu İhale Kurulunun 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392 sayılı kararının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
Biberci İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş.
İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması ile ilgili kısmının
iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda ilgili iddiaların
esasının yeniden incelenmesine,” karar verilmiş olup, somut olayda yapılan esas incelemesi
23.05.2019 tarihli ve 2019/MK-168 sayılı Kurul kararına istinaden, söz konusu mahkeme
kararında belirtilen gerekçeler çerçevesinde ve 28.06.2019 tarihli ve 12036 sayılı Kurum
yazısı ile fiyat teklifini düzenleyen SMMM’den fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet tespit tutanağı
istenilmek suretiyle yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.13. Teklifi aşırı düşük
bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734
sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri
sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
...
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul
edilmeyecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…”
açıklamaları yer almaktadır.
05.09.2017 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede, tekliflerinin sınır
değerin altında olduğu anlaşılan 10 istekliden 09.11.2017 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif
açıklaması istenildiği, anılan isteklilerden altısının aşırı düşük teklif açıklaması sunmaması
üzerine tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap veren isteklilerden
Dmr Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Atak İnş. Tic. Tur. San. İth. İhr. Ltd. Şti. İş Ortaklığının
açıklamalarının uygun görülmediği, Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., Biberci İnş. Nak. Pet.
San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve İntaş
Taah. Yapı San. Tic. A.Ş.-İmfalt Yol Yapı San. Tic. A.Ş.-Sarıosmanoğlu İnş. Mad. Nak. Tur.
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının açıklamalarının ise uygun görülerek ihalenin 24.11.2017
tarihli ihale komisyonu kararı ile Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, daha
sonra Evrensel Yol İnş. A.Ş. - Erk İnş. Taah. Hazır Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş. İş
Ortaklığı’nın itirazen şikâyet başvurusu sonucunda alınan 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-
391 sayılı ve başvuru sahibi Oze İnş. Beton San. ve Tic. A.Ş.nin itirazen şikâyet başvurusu
sonucunda alınan 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392 sayılı Kurul kararları doğrultusunda
verilen 05.03.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, daha önceki komisyon kararında aşırı
düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., Biberci İnş. Nak.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
San. ve Tic. Ltd. Şti. - Mehmet Ali Ünal İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve İntaş Taah.
Yapı San. Tic. A.Ş. -İmfalt Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş - Sarıosmanoğlu İnş. Tic. Ltd. Şti İş
Ortaklığı’nın açıklamalarının uygun bulunmayarak söz konusu isteklilerin tekliflerinin
değerlendirme dışı bırakıldığı, ayrıca 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-391 sayılı Kurul kararı
doğrultusunda sunulan iş deneyim belgesinin ayrıştırılması mümkün olmadığı gerekçesiyle
başvuru sahibi Oze İnşaat Beton San. ve Tic. A.Ş. ile 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392
sayılı Kurul kararı doğrultusunda pilot ortak Evrensel Yol İnş. A.Ş. tarafından sunulan pay
defterinde yer alan bilgilerin doğruluğunun teyit edilemediği gerekçesiyle, Evrensel Yol İnş.
A.Ş. - Erk İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin de değerlendirme dışı
bırakıldığı ve ihalenin Neoray İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Geotem Jeoteknik İnş. A.Ş. - Trend İnş.
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392 sayılı Kurul kararında, Biberci İnş. Nak. Pet.
San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın aşırı
düşük teklif açıklamasının uygun görülmeyerek değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinin,
söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 03.072/5 poz nolu
“kablo germe makinası” rayici için fiyat teklifi alındığı, amortisman girdisinin fiyat teklifi ile
açıklanabilmesine izin veren mevzuat hükmü bulunmadığından söz konusu makine için
yapılan açıklamaların bu yönüyle uygun olmadığı şeklinde belirtildiği görülmüştür.
Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin aşırı düşük
teklif açıklaması sunan Biberci İnş. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. A.Ş. İş Ortaklığının
açıklaması kapsamında 03.072/5 poz nolu kablo germe makinesi için üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, fiyat teklifi alınarak amortisman ve edinim bedelinin
açıklanmasına ilişkin mevzuatta bir düzenleme olmadığı, söz konusu makina maliyetleri
içerisinde amortisman, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj ve
demontaj gibi giderlerin bulunduğu, ayrıca amortisman bedeli dışındaki giderlerin Çevre ve
Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan rayiçler ile açıklanmasının zorunlu olduğu, öte yandan
bahse konu iş makinasının amortisman bedeline ilişkin olarak yapılan hesaplamanın mevzuata
aykırı olduğu yönündeki iddiasının esasının yeniden incelenmesi sonucunda,
Biberci İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 03.072./5 poz numaralı kablo germe makinesi için teklif
edilen tutarı (140.000,00-TL) tevsik etmek üzere YG Makina San. ve Tic. Ltd. Şti.nden fiyat
teklifi alındığı, adı geçen firmanın fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiği, söz konusu
fiyat teklifinin meslek mensubu SMMM tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.1’inci maddesinde öngörülen usule göre “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 15/11/2017
tarih ve 1 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında
olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek kaşelenip imzalandığı,
Bunun yanında, Mahkeme kararında belirtilen bozma gerekçesi dikkate alınarak
28.06.2019 tarihli ve 12036 sayılı Kurum yazısı ile fiyat teklifini düzenleyen SMMM’den
fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet tespit tutanağının istenildiği, meslek mensubu tarafından
gönderilen ve 05.07.2019 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan 15.11.2017 tarihli ve 1 sayılı
Ek.O.5 maliyet tespit tutanağının fiyat teklifini veren firmanın üreticisi olduğu mamul mala
(kablo germe makinesi) ilişkin olarak düzenlendiği, söz konusu belgede kablo germe
makinasının ağırlıklı ortalama birim maliyetinin 103.945,00 TL olarak gösterildiği, fiyat
teklifinde gösterilen kablo germe makinesinin birim fiyatının (140.000,00 TL), tutanakta
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 12
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-786
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin (103.945,00) altında olmadığı, incelenen
tutanağın meslek mensubu tarafından 2017 yılı 1’inci dönem geçici vergi beyanname
dönemine ilişkin olarak düzenlenerek usule uygun olarak kaşelenip imzalandığı tespit
edilmekle birlikte, söz konusu Ek.O.5 maliyet tespit tutanağının 5’inci maddesinde yer alan
mükellefin fiyat teklifine konu mamulün üreticisi olması durumunda doldurması gereken
kapasite raporuna ilişkin bilgiler tablosunun doldurulmadığı anlaşıldığından Biberci İnş. Nak.
Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
tarafından kablo germe makinesine ilişkin olarak sunulan fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet
tespit tutanağının mevzuata uygun olmadığı görülmüştür.
Sonuç olarak, Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda yapılan
inceleme kapsamında, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet
tespit tutanağı mevzuata uygun olmayan Biberci İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet
Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı
bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.