Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü
/
2017/376879-Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı Seviyeli Kavşak İşi
Bilgi
İKN
2017/376879
Başvuru Sahibi
Erk İnşaat Taahhüt Hazır Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş.-Evrensel Yol İnş. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı Seviyeli Kavşak İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
BAŞVURU SAHİBİ:
Erk İnşaat Taahhüt Hazır Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş.-Evrensel Yol İnş. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/376879 İhale Kayıt Numaralı “Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000
Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı
Seviyeli Kavşak İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.09.2017 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir
Geçişi Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı Seviyeli Kavşak İşi”
ihalesine ilişkin olarak Erk İnşaat Taahhüt Hazır Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş.-Evrensel Yol
İnş. A.Ş. İş Ortaklığının 07.12.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
22.12.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.12.2017 tarih ve 71213 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
15.05.2019 tarihli ve 2019/MK-164 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda
yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/3336-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan istekli Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., ekonomik açıdan
en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Biberci İnş. Ltd. Şti. - Mehmet Ali Ünal İnş. A.Ş. İş
Ortaklığı ve teklifi en düşük üçüncü sıradaki istekli İntaş Taahhüt Yapı San. Tic. A.Ş. - İmfalt
Yol Yapı Sanayi Ticaret A.Ş. - Sarıosmanoğlu İnş. Mad. Nak. Tur. ve Tic. Ltd. Şti İş
Ortaklığının;
Teklif dosyası kapsamında sunduğu bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren
belgelerin İdari Şartname’nin 7.4.2. ve 7.4.3’üncü maddelerinde belirlenen yeterlik
kriterlerini sağlamadığı,
Teklifi sınır değerin üzerindeki istekli Oze İnşaat Beton Sanayi ve Ticaret A. Ş.nin;
İş deneyimi tevsiken sunduğu iş deneyim belgesinin elektrik, elektromekanik, drenaj
işleri, telekomünikasyon işleri, trafik işaretleme işleri ve mekanik işlerini kapsadığı, bahse
konu belgede yer alan iş kalemlerinin ihale konusu iş ve benzer iş dikkate alınarak
ayrıştırılması durumunda isteklinin asgari iş deneyim tutarını sağlamadığı, Yapım İşlerinde
Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.5’inci maddesi uyarınca ihale konusu işe ilişkin iş deneyim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
belgesi yerine ihale konusu işi de içeren bir iş deneyim belgesi sunulması ve ihale konusu iş
tutarının iş deneyim belgesi üzerinden tespit edilemediği durumlarda, ihale konusu iş tutarının
tespit edilebileceği bilgi ve belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının
zorunlu olduğu, ihale konusu iş tutarının tespit edilmesine imkan veren bilgi ve belgelerin
teklif kapsamında sunulması zorunlu olmasına rağmen anılan istekli tarafından sunulmadığı,
bu nedenle teklifinin değerlendirilme dışı bırakılması gerektiği,
Anılan isteklinin teklif ettiği ve bahse konu ihalede kendi malı olma şartı getirilen fore
kazık makinelerinin ihalenin ilan tarihi olan 04.08.2017’den sonra şirket bünyesine alınan ve
öz malı olma kabiliyeti taşımayan makineler olduğu, söz konusu makinelerin salt ihalede
yeterlilik kriterlerinin sağlanması amacıyla edinildiği, makinelere ilişkin alış faturalarının ve
raporların ihale tarihinden sonra iptal edilmesi veya iade yöntemiyle etkisizleştirildiği, bu
işlemlerin kanuna karşı hile suçunu oluşturduğu ve muhasebe kayıtlarında usulsüzlüklere
neden olduğu, söz konusu belgeler ile tevsik edilen makinelerin yeterliliği sağlamadığı,
ayrıca makinelere ilişkin ihaleye katılımda sunulan faturalarda belirtilen makinelerin hidrolik
delici makineler olduğu, dolayısıyla İdari Şartname’de belirtilen nitelikte olmadığı,
Ayrıca, anılan isteklinin ortaklık yapısında çelişkiler bulunduğu, bahse konu ihaleyi
gerçekleştiren idare tarafından daha önceki tarihlerde yapılan 2016/556282, 2016/241274,
2016/245962, 2016/176520 İKN’li ihalelerde anılan isteklinin ortaklık yapısında bulunan
çelişkiler sebebiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, isteklinin başka bir ihaleye
ilişkin olarak bahse konu ihaleyi gerçekleştiren idare ile 22/06/2016 tarihinde sözleşme
imzaladığı ve sözleşmenin imzalanması için sunduğu belgelerde şirketin ortaklık yapısının tek
kişiden oluştuğunun beyan ve tevsik edildiği, dolayısıyla anılan idarece isteklinin ortaklık
yapısında bulunan tek kişi için yasaklılık teyidi yapıldığı, aynı isteklinin söz konusu sözleşme
tarihinden 2 gün önce ise yine aynı idare tarafından gerçekleştirilen başka bir ihale için teklif
sunduğu, bu kez teklif dosyası içerisinde başka bir gerçek kişinin geriye dönük kesintisiz
olarak 1 yıldır şirket ortağı olduğunu gösterir ortaklık durum belgesinin sunulduğu ve söz
konusu ihalede bu kişinin iş deneyim belgesi ile mesleki ve teknik yeterlik kriterlerinin
karşılanmasının sağlandığı, gelinen günde isteklinin şirketinin ortaklık yapısı %51 Ayhan
Sarıoğlu - %49 Canan Sarıgül şeklinde ise idarece 01/05/2016 tarihinde gerçekleştirilen
2015/168940 İKN’li ihaleye ait ve anılan isteklinin yüklenicisi olduğu sözleşmenin evrakta
sahtecilik, yanıltıcı belge, nitelikli dolandırıcılık suçları gerekçe gösterilerek 4734 sayılı
Kanunu’nun 17’nci maddesi kapsamında yasak fiil ve davranışlardan birini gerçekleştirmesi
sebebiyle feshedilmesi ve anılan isteklinin yasaklanması gerektiği, bu durumun Oze İnş. Bet.
San. ve Tic. A. Ş. için geç kalınmış bir yasaklılık durumunun mevcut olduğunu açıkça
gösterdiği, Türk hukuk sistemindeki düzenlemeler çerçevesinde söz konusu çelişkinin sahte
belge niteliği taşıdığı, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil ettiği, 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’nun yasak fiil veya davranışlar başlıklı 17’nci maddesinin (e) bendinde
belirtilen yasak fiil veya davranışlardan olduğu, bu kapsamda idare tarafından anılan istekli
hakkında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 58’inci maddesi uyarınca yasaklama
işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve bahse konu ihalede isteklinin teklifinin değerlendirme dışı
bırakılması gerektiği, konu ile ilgili gerekli incelemenin ve geç kalınmış yahut gözden
kaçırılmış yasaklama işleminin yapılmaması durumda Cumhuriyet Savcılığı ve Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına gerekli başvuruların taraflarınca yapılacağı,
Neoray İnş. A.Ş. - Geotem Jeoteknik İnş. Müh. Müş. A.Ş. - Trend İnş. Tic. Ltd. Şti. İş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
Ortaklığının;
Teklif dosyası kapsamında kendi malı araçları tevsik etme amacıyla sunduğu Serbest
Muhasebeci Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir imzalı yapı araçları raporunda
araçların kapasitelerinin ve tiplerinin belirtilmediği,
İş hacminin tevsiki amacıyla sunduğu gelir tablosundaki toplam cironun bahse konu
ihalede istenilen kriterleri sağlamadığı,
Ayrıca, iş deneyim belgesindeki belge tutarının güncellenmesi durumunda asgari iş
deneyim tutarını karşılamadığı,
Yukarıda sayılan gerekçelerle, adı geçen isteklilerin tekliflerinin sözü edilen yeterlilik
kriterlerini sağlamadığı ve tekliflerinin değerlendirilme dışı bırakılması gerektiği,
2) Aşırı düşük teklif açıklaması sunan Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., Biberci İnş.
Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. A.Ş. İş Ortaklığı ve İntaş Taah. A.Ş.-İmfalt Yol Yapı San. Tic.
A.Ş.-Sarıosmanoğlu İnş. A.Ş. İş Ortaklığının açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;
a) Açıklama kapsamında sunulan analizlerin idarenin verdiği analizler ile aynı
formatta olmadığı, analizlerdeki poz numaraları ve miktarların değiştirilerek kullanıldığı,
b) Analizlere dayanak olarak sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.1’inci maddesinde yer verilen açıklamalara aykırı olarak düzenlendiği, söz konusu
fiyat tekliflerinin son geçici beyanname dönemine ait olmadığı, tekliflerin içeriğinin yanıltıcı
olduğu, fiyatların tekliflerin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında belirtilen fiyatlar ile
uyuşmadığı, dolayısıyla ilgili tutanakların meslek mensubundan istenilmesi gerektiği, teklif
veren firmalar ile meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi olmadığı, meslek
mensubunun oda kayıt belgesi süresinin tasdik tarihini kapsamadığı, fiyat teklifi alınan
firmaların teklifin içeriği ile ilgili alanda faaliyet göstermediği,
c) Fiyat teklifi ile açıklanan iş kalemlerinde sadece SMMM veya YMM onayı olan
ancak piyasada birim fiyatı olmayan faturaların verildiği, ayrıca faturalarda SMMM veya
YMM’nin açık adresleri ve iletişim bilgilerinin bulunmadığı,
ç) Nakliye için yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı, malzemelere
ait nakliye bedellerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenen formüller ile
açıklanmadığı, açıklama istenilen nakliye girdilerinin malzeme için alınan fiyat teklifi
içerisinde açıklandığı, nakliye girdilerinin malzeme bedeline dahil edilmediği, nakliye için
yapılan hesaplamalarda malzeme yoğunluğunun tevsik edilmediği,
d) Çeşitli imalat kalemlerine ilişkin analiz girdi miktarlarının emsal kamu idarelerinin
analiz girdi miktarlarının altında gösterildiği, analiz girdi maliyetlerinin kamu kurum ve
kuruluşları tarafından yayımlanan 2017 yılı rayiçlerinin altında belirlendiği halde
belgelendirilmediği,
e) Açıklama istenilen girdilerin bazılarına 0,01 TL olarak fiyat belirlediği, bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
durumun Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu, diğer iş kalemlerinde aynı girdi için
farklı fiyat belirlendiği, demir, taş, kum, çakıl ve stabilize nakli için yapılan nakliye
hesaplamalarında mesafeleri tevsik edici belge sunulmadığı,
f) İdarece verilen taş ocakları yerine özel şahsa ait taş ocağının kullanılacağı, bu
nedenle nakliye hesaplarında sıralı analiz girdileri tablosunda verilen mesafeler yerine kendi
belirlediği mesafeler kullanılarak mesafelerin daha düşük hesaplandığı,
g) İşçilik ücretlerinin 2017 yılı saatlik asgari işçilik ücretinin altında öngörüldüğü,
ğ) Akaryakıt fiyatlarının EPDK tarafından yayımlanan fiyatların altında olduğu,
h) İsteklilerin kendi malı makine ve ekipman (fore kazık makinası, kablo germe
makinası, yükleyici, vibratör, vinç) ile açıklama yapmaları halinde hem Gelir İdaresi
Başkanlığı hem de Karayolları Teknik Şartnamesi’nde yer alan amortisman hesaplarını
dikkate almaları gerektiği, bu durumda yapılacak olan amortisman hesabında (amortisman,
yedek parça, tamir bakım, sigorta, nakil vb.) kullanılan katsayıların sabit olduğu ve bunların
değiştirilemeyeceği, firmaların hem katsayıları hem de makinanın edinim bedelini aynı
oranda düşürmesinin hukuka uyarlık göstermeyeceği, bununla birlikte anılan makinelerin
isteklinin kendi malı olduğunu tevsik edici belgelerin tam olarak sunulmadığı, bu kapsamda
sunulan raporun meslek mensubu tarafından onaylanmadığı ve makinanın edinim faturasının
rapor ekinde sunulmadığı,
ı) Ocak ile işin yapılacağı yer arasındaki ortalama mesafenin 8,7 km olduğu, ancak
isteklilerin nakliye mesafelerini bu uzaklığın çok altında belirlediği, ayrıca söz konusu ocağa
ait ruhsatın da sunulmadığı,
i) “KGM/16.037/K-H-A” ve “ÖZEL SY-6” poz no’lu iş kalemleri içerisinde yer alan
makine özelliklerinin birim fiyat tariflerinde teknik özellikleri tanımlanan makineler ile aynı
olmadığı, bu itibarla anılan makineler için yapılan amortisman hesabının yanlış olduğu,
“KGM/16.137/K-H-A” poz no’lu iş kalemi kapsamında imalatı yapılacak kirişlerin nakliye
hesabının yanlış yapıldığı, bahse konu kiriş imalatında kullanılacak makine ve ekipmana
ilişkin bir belgelendirme yapılmadığı, nakliye mesafesinin tevsikinin yapılmadığı, bununla
beraber söz konusu analiz içerisindeki kum, çakıl ve suyun nakline ilişkin girdilere yer
verilmediği, “KGM/16.133/K-H-A” poz no’lu iş kalemi kapsamındaki demirli beton kiriş
imalatı için gerekli su, kum ve çakılın nakliye bedellerinin öngörülmediği, “ÖZEL-ÜY2” poz
no’lu iş kalemi kapsamında yer alan ocak-konkasör arası nakliye girdisinin analize dahil
edilmediği,
j) 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 14’üncü maddesi uyarınca ocak sahaları için
ödenmesi zorunlu olan devlet hakkı payının hesaplara katılmadığı,
k) Çapraz döviz kuruna endeksli demir, beton, çelik gibi mallar için alınan fiyat
tekliflerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenen rayiçler ile piyasa fiyatlarının
çok altında olduğu, bu itibarla söz konusu fiyatların resen araştırılması gerektiği,
l) İhale konusu iş kapsamında kullanılması öngörülen taş ocakları ile ilgili herhangi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
bir taş maliyeti ya da kullanım bedeli hesaplanmadığı,
m) Açıklama istenilen analiz girdileri içerisinde yer alan katkı malzemesine ilişkin
herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı, söz konusu girdinin polimer modifiye bitüm katkısı
özelliklerine sahip olması gerekirken analizde bu içeriğin yer almadığı, ayrıca fiyat teklifi
alınan katkı malzemelerinin Karayolları Teknik Şartnamesi’nde istenilen özellikleri
sağlamadığı,
n) Fiyat teklifi ve EPDK fiyatları kullanılarak açıklama yapılan girdiler için kamu
kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan birim fiyat poz numarası kullanılmasının idareyi
yanıltmaya yönelik olduğu, eğer poz numarası kullanılacaksa ilgili rayiç fiyatının
kullanılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan 2017/376879 ihale kayıt numaralı
"Aliağa-Ayvalık 14. Bl. Hd. Yolu Km:23+720-29+000 Arası Aliağa Şehir Geçişi Toprak
Tesviye, Sanat Yapıları, Üstyapı ve Bsk İşi ile Farklı Seviyeli Kavşak İşi" ihalesine ilişkin
olarak Evrensel Yol İnş. A.Ş. - Erk İnş. Taah. Hazır Beton Turz. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-
391 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi
gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Davacı Mehmet Ali Ünal İnş. Nak. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. - Biberci İnş. Nak. San. Tic.
Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara
3. İdare Mahkemesi tarafından verilen 25.10.2018 tarihli ve E:2018/704 ve K:2018/1937
sayılı karar ile “davanın reddine” karar verilmesi üzerine adı geçen davacı tarafından temyiz
yoluna başvurulmuştur.
Danıştay Onüçüncü Dairesinin 12.02.2019 tarihli ve E:2018/4135, K:2019/335 sayılı
kararında “…Yukarıda aktarılan düzenlemelerden, ihale komisyonunca, teklif fiyatı aşırı
düşük olan isteklilerin tekliflerinin reddedilmeden önce belirlenen süre içinde teklifte önemli
olarak tespit edilen bileşenlerle ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, aşırı düşük teklif
açıklaması kapsamında, sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulmasının gerektiği, İsteklilerin sunacakları
analizlere dayanak teşkil eden belgeler olarak “üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri”nin
de sayıldığı görülmektedir.
Uyuşmazlığa konu ihalede, davacı İş ortaklığı tarafından KGM/23.002/K-6-A poz
numaralı iş kaleminde yer alan kablo germe makinesi (germe gevşetme ve kesme makinaları
ile pompa ve aksesuarları dahil komple) analiz girdisi için teklif edilen tutarı (140.000-TL)
tevsik etmek üzere, satıcı firma olarak YG Makina San. ve Tİc. Ltd. Şti’den alınan kaşe ve
imza bilgisine yer verilen fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu makineye ilişkin olarak Kamu
ihale Genel Tebliği'nin 45.1.13. maddesi uyarınca fiyat teklifi İle açıklama yapılabileceği, bu
itibarla, davalı idarece kablo germe makinesinin amortisman giderlerinin üçüncü kişilerden
fiyat teklifi alınarak açıklanamayacağından bahisle tesis edilen başvurunun reddine ilişkin
dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
kararında hukukî isabet bulunmamaktadır. Nitekim Dairemiz, 12/02/2019 tarih ve E:2019/68,
K:2019/335 sayılı kararı da aynı yöndedir.
Öte yandan, davalı idarece, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan söz
konusu fiyat teklifleri ve maliyet tutarı tespit tutanakları hakkında hiçbir değerlendirme
yapılmadan, iş makinelerinin edinim bedellerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak
açıklanamayacağı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verildiğinin anlaşılması karşısında,
söz konusu üçüncü, dördüncü ve beşinci iddialar hakkında, sunulan fiyat teklifleri ve maliyet
tutarı tespit tutanaklarının mevzuata uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği yönünden bir
değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiği açıktır.
Bu İtibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet
bulunmamaktadır. ... Açıklanan nedenlerle; ... 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun
49. maddesi uyarınca Ankara 3. İdare Mahkemesinin 25/10/2018 tarih ve E:2018/704,
K:2018/1937 sayılı kararının BOZULMASINA, 3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE, ...”
karar verilmiştir.
Anılan Danıştay kararı üzerine alınan 15.05.2019 tarihli ve 2019/MK-164 sayılı Kurul
kararında, “1- Kamu İhale Kurulunun 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-391 sayılı kararının
Mehmet Ali Ünal İnş. Nak. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. - Biberci İnş. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması ile ilgili kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda ilgili iddiaların
esasının yeniden incelenmesine,” karar verilmiş olup, somut olayda yapılan esas incelemesi
23.05.2019 tarihli ve 2019/MK-164 sayılı Kurul kararına istinaden, söz konusu mahkeme
kararında belirtilen gerekçeler çerçevesinde ve 28.06.2019 tarihli ve 12036 sayılı Kurum
yazısı ile fiyat teklifini düzenleyen SMMM’den fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet tespit tutanağı
istenilmek suretiyle yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
hükmü,
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.13. Teklifi aşırı düşük
bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734
sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri
sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
...
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul
edilmeyecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…”
açıklamaları yer almaktadır.
05.09.2017 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede, tekliflerinin sınır
değerin altında olduğu anlaşılan 10 istekliden 09.11.2017 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif
açıklaması istenildiği, anılan isteklilerden altısının aşırı düşük teklif açıklaması sunmaması
üzerine tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap veren isteklilerden
Dmr Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Atak İnş. Tic. Tur. San. İth. İhr. Ltd. Şti. İş Ortaklığının
açıklamalarının uygun görülmediği, Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., Biberci İnş. Nak. Pet.
San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve İntaş
Taah. Yapı San. Tic. A.Ş.-İmfalt Yol Yapı San. Tic. A.Ş.-Sarıosmanoğlu İnş. Mad. Nak. Tur.
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının açıklamalarının ise uygun görülerek ihalenin 24.11.2017
tarihli ihale komisyonu kararı ile Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, daha
sonra başvuru sahibi Evrensel Yol İnş. A.Ş. - Erk İnş. Taah. Hazır Beton Turz. San. ve Tic.
A.Ş. İş Ortaklığı’nın itirazen şikâyet başvurusu sonucunda alınan 14.02.2018 tarihli ve
2018/UY.II-391 sayılı ve Oze İnş. Beton San. ve Tic. A.Ş.nin itirazen şikâyet başvurusu
sonucunda alınan 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392 sayılı Kurul kararları doğrultusunda
verilen 05.03.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, daha önceki komisyon kararında aşırı
düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Açılım İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., Biberci İnş. Nak.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
San. ve Tic. Ltd. Şti. - Mehmet Ali Ünal İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve İntaş Taah.
Yapı San. Tic. A.Ş. -İmfalt Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş - Sarıosmanoğlu İnş. Tic. Ltd. Şti İş
Ortaklığı’nın açıklamalarının uygun bulunmayarak söz konusu isteklilerin tekliflerinin
değerlendirme dışı bırakıldığı, ayrıca 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-391 sayılı Kurul kararı
doğrultusunda sunulan iş deneyim belgesinin ayrıştırılması mümkün olmadığı gerekçesiyle
Oze İnşaat Beton San. ve Tic. A.Ş. ile 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-392 sayılı Kurul
kararı doğrultusunda pilot ortak Evrensel Yol İnş. A.Ş. tarafından sunulan pay defterinde yer
alan bilgilerin doğruluğunun teyit edilemediği gerekçesiyle, başvuru sahibi Evrensel Yol İnş.
A.Ş. - Erk İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin de değerlendirme dışı
bırakıldığı ve ihalenin Neoray İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Geotem Jeoteknik İnş. A.Ş. - Trend İnş.
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.II-391 sayılı Kurul kararında, Biberci İnş. Nak. Pet.
San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın aşırı
düşük teklif açıklamasının uygun görülmeyerek değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinin,
söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 03.072/5 poz nolu
“kablo germe makinası” rayici için fiyat teklifi alındığı, amortisman girdisinin fiyat teklifi ile
açıklanabilmesine izin veren mevzuat hükmü bulunmadığından söz konusu makine için
yapılan açıklamaların bu yönüyle uygun olmadığı şeklinde belirtildiği görülmüştür.
Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin aşırı düşük
teklif açıklaması sunan Biberci İnş. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. A.Ş. İş Ortaklığının
açıklaması kapsamında kendi malı makine ve ekipman (fore kazık makinası, kablo germe
makinası, yükleyici, vibratör, vinç) ile açıklama yapması halinde hem Gelir İdaresi Başkanlığı
hem de Karayolları Teknik Şartnamesi’nde yer alan amortisman hesaplarını dikkate almaları
gerektiği, bu durumda yapılacak olan amortisman hesabında (amortisman, yedek parça, tamir
bakım, sigorta, nakil vb.) kullanılan katsayıların sabit olduğu ve bunların değiştirilemeyeceği,
firmaların hem katsayıları hem de makinanın edinim bedelini aynı oranda düşürmesinin
hukuka uyarlık göstermeyeceği, bununla birlikte anılan makinelerin isteklinin kendi malı
olduğunu tevsik edici belgelerin tam olarak sunulmadığı, bu kapsamda sunulan raporun
meslek mensubu tarafından onaylanmadığı ve makinanın edinim faturasının rapor ekinde
sunulmadığı yönündeki iddiasının esasının yeniden incelenmesi sonucunda,
Biberci İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 03.072./5 poz numaralı kablo germe makinesi için teklif
edilen tutarı (140.000,00-TL) tevsik etmek üzere YG Makina San. ve Tic. Ltd. Şti.nden fiyat
teklifi alındığı, adı geçen firmanın fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiği, söz konusu
fiyat teklifinin meslek mensubu SMMM tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.1’inci maddesinde öngörülen usule göre “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 15/11/2017
tarih ve 1 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında
olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek kaşelenip imzalandığı,
Bunun yanında, Mahkeme kararında belirtilen bozma gerekçesi dikkate alınarak
28.06.2019 tarihli ve 12036 sayılı Kurum yazısı ile fiyat teklifini düzenleyen SMMM’den
fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet tespit tutanağının istenildiği, meslek mensubu tarafından
gönderilen ve 05.07.2019 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan 15.11.2017 tarihli ve 1 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2019/033
: 13
: 10.07.2019
: 2019/UY.II-787
Ek.O.5 maliyet tespit tutanağının fiyat teklifini veren firmanın üreticisi olduğu mamul mala
(kablo germe makinesi) ilişkin olarak düzenlendiği, söz konusu belgede kablo germe
makinasının ağırlıklı ortalama birim maliyetinin 103.945,00 TL olarak gösterildiği, fiyat
teklifinde gösterilen kablo germe makinesinin birim fiyatının (140.000,00 TL), tutanakta
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin (103.945,00) altında olmadığı, incelenen
tutanağın meslek mensubu tarafından 2017 yılı 1’inci dönem geçici vergi beyanname
dönemine ilişkin olarak düzenlenerek usule uygun olarak kaşelenip imzalandığı tespit
edilmekle birlikte, söz konusu Ek.O.5 maliyet tespit tutanağının 5’inci maddesinde yer alan
mükellefin fiyat teklifine konu mamulün üreticisi olması durumunda doldurması gereken
kapasite raporuna ilişkin bilgiler tablosunun doldurulmadığı anlaşıldığından Biberci İnş. Nak.
Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
tarafından kablo germe makinesine ilişkin olarak sunulan fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet
tespit tutanağının mevzuata uygun olmadığı görülmüştür.
Sonuç olarak, Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda yapılan
inceleme kapsamında, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, fiyat teklifi eki Ek.O.5 maliyet
tespit tutanağı mevzuata uygun olmayan Biberci İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mehmet
Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı
bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.