Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 5 Bölge Müdürlüğü / 2018/658124-Çeşmeli-Mersin-Tarsus ve Tarsus-Pozantı Otoyolu İle Tarsus- Adana-Gaziantep Otoyolunun Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı (72+703) Arasında Muhtelif Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2018/658124
Başvuru Sahibi
Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 5 Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Çeşmeli-Mersin-Tarsus ve Tarsus-Pozantı Otoyolu İle Tarsus- Adana-Gaziantep Otoyolunun Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı (72+703) Arasında Muhtelif Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi
BAŞVURU SAHİBİ:  
Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 5 Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2018/658124 İhale Kayıt Numaralı “Çeşmeli-Mersin-Tarsus ve Tarsus-Pozantı Otoyolu İle Tarsus-  
Adana-Gaziantep Otoyolunun Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı  
(72+703) Arasında Muhtelif Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 5 Bölge Müdürlüğü tarafından 23.01.2019 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Çeşmeli-Mersin-Tarsus ve Tarsus-Pozantı Otoyolu İle Tarsus-Adana-Gaziantep  
Otoyolunun Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı (72+703) Arasında  
Muhtelif Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Nil Yapı Malzemeleri ve İnşaat Ticaret A.Ş. - Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş.nin 22.04.2019  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.04.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 02.05.2019 tarih ve 18468 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.05.2019 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/470 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme  
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1-İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından temsile yetkili olunduğunu tevsik etmek üzere sunulan  
belgelerin, şirket ortakları ve yönetimde bulunan görevliler ile ortakların hisse oranlarına ilişkin  
olarak son durumu göstermediği, ayrıca imza sirküleri ve vekâletnamenin içerik ve süresi dikkate  
alındığında, teklif mektubunun yetkisiz kişilerce imzalandığı, bu istekli tarafından sunulan teklif  
vermeye yetkili olunduğuna ilişkin belgelerin, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
“Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31’inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına aykırılık teşkil  
ettiği,  
2- Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31’inci  
maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, noter onaylı olarak sunulan belgelerin, mutlaka asıllarının notere  
ibraz edilmesi suretiyle aslının aynı olduğunu belirten bir şerhle onaylanmış olması gerektiği halde,  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyimini gösteren belgelerin aslının aynıdır şerhini  
taşımadığı, ayrıca son örneği çıkartan noter tarafından, başka bir noterce çıkarılan örnek üzerinden  
onaylama işlemi yapıldığından, bu uygulamanın mevzuata aykırılık teşkil ettiği,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin esaslı unsurunun, gerek belgenin  
toplam tutarı içerisindeki iş gruplarının oranı, gerekse işin yapım amacı ve işlevi açısından  
değerlendirildiğinde, belge içerisinde yer alan AV Grubu işlerin tutarının, belgedeki diğer iş  
grubunun/gruplarının tutarından daha düşük olması ve ayrıca belgeye konu işin yapım amacının ve  
işlevinin karayolu inşası olmaması nedeniyle AV Grubu olmadığı, dolayısıyla ihale üzerinde  
bırakılan istekliye ait iş deneyim belgesinde yer alan sadece AV grubuna ait işlerin tutarlarının  
dikkate alınması gerektiği, benzer işe uygun iş kısımlarının güncellenmiş tutarları ise İdari  
Şartname’de öngörülen asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin içinde benzer iş grubu dışında  
kalan işlere ilişkin kısımlar da bulunduğu halde, benzer iş kapsamında olduğu iddia edilen iş  
kısımlarının miktar ve tutarlarının belge üzerinde gösterilmediği, bu çerçevede, Yapım İşlerinde  
Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.5’inci maddesinde yer alan “İhale konusu işe ilişkin iş deneyim  
belgesi yerine ihale konusu işi de içeren bir iş deneyim belgesi sunulduğu ve ihale konusu iş  
tutarının iş deneyim belgesi üzerinden tespit edilemediği hallerde, ihale konusu iş tutarının tespit  
edilebileceği bilgi ve belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.”  
açıklaması gereğince ihale üzerinde bırakılan isteklinin benzer iş kapsamındaki iş kalemlerini ve  
bunların tutarlarını gösteren belgeleri de sunması gerekirken, anılan isteklinin teklifi kapsamında, bu  
hususlara ilişkin tevsik edici hiçbir bilgi ve belgeye yer verilmediği,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesindeki esaslı unsurun (ana iş grubu)  
doğru belirlenmediği, ayrıca esaslı unsur, ihale konusu işe ve benzer işe uygun olmadığı halde,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 48’inci maddesinin ikinci fıkrası ile Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.8’inci maddesine aykırı şekilde belge tutarının tamamı  
dikkate alınarak değerlendirme yapıldığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Ek1’inci  
maddesine göre EKAP üzerinden düzenlenmiş ve EKAP kayıt numarası verilmiş bir iş deneyim  
belgesini sunması gerekirken, EKAP dışında düzenlenmiş ve üzerinde EKAP kayıt numarası  
bulunmayan bir iş deneyim belgesinin sunulmuş olmasının mevzuata aykırı olduğu,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgelerinin, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesi ile 44-48’inci maddelerine uygun şekilde düzenlenmediği, söz  
konusu belgelerin İdari Şartname’de aranan yeterlik kriterlerini karşılayamadığı, ayrıca bu  
belgelerde, anılan Yönetmelik’in EK-1’inde yer alan standart formlara aykırılık ve eksikliklerin  
bulunduğu,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş denetleme ve iş yönetme belgesi ile mezuniyet  
belgesinin sahibine ilişkin olarak hazırlanan ortaklık durum belgesinin, ilgili Yönetmelik ekindeki  
standart forma aykırı şekilde ve ihale ilk ilan tarihinden önce düzenlendiği, sunulan ortaklık durum  
belgelerinin, iş deneyim belgesi kullanılan kişinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
39’uncu maddesinde aranan süreler dahilinde belgeyi kullanan şirketin kesintisiz şekilde ortağı  
olduğunu göstermediği,  
3-İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının, 4734 sayılı Kanunun  
38’inci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi hükümlerine aşağıdaki  
nedenlerle aykırılık teşkil ettiği,  
Açıklama kapsamında sunulan analizlerin, idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine,  
idarece tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye aykırı olduğu, analiz girdilerinin ve  
miktarlarının değiştirilmiş, bazı analiz girdilerine ise hiç yer verilmemiş, bazı girdilerin adlarının ve  
birimlerinin ise hatalı şekilde gösterildiği, isteklinin sunduğu analizlerin hatalı ve eksik olduğu,  
açıklanması istenen girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirme yapılmadığı,  
sunulan belgelerin ise Kamu İhale Genel Tebliğinin 45’inci maddesi açıklamalarına aykırı şekilde  
düzenlendiği, açıklanması istenen ve istenmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları  
ile girdi tutarlarının gösterilmediği,  
Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi nedeniyle bazı  
analiz girdilerinin tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplandığı ve bu durumun söz konusu analiz  
girdileri için fiyat öngörülmediği anlamına geldiği,  
Analizlerde aritmetik hata yapılmış olup, yuvarlamadan ve aritmetik hatalardan kaynaklanan  
hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatının teklif edilen birim fiyatın  
üzerinde kaldığı,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesinde “Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve  
söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz  
konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek  
bulunmamaktadır” açıklamasına yer verildiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
açıklamasında yer alan analiz girdileri için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının cari yıl (2018) rayiç  
fiyatlarının altında fiyatların teklif edildiği, ayrıca yapılan açıklamada hukuka aykırı şekilde cari yıl  
birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara  
ilişkin rayiç fiyatların kullanıldığı, dolayısıyla söz konusu analiz girdileri için kullanılan fiyatların  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine uygun olmadığı ve 45.1.13’üncü maddesine  
göre belgelendirilmediği,  
Analizlerdeki işçilik bedellerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesine aykırı  
olarak 2019 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetleri  
için en az saatlik asgari ücretin esas alınması gerekirken işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine  
konu edildiği ve bazı fiyat tekliflerinde işçilik dahildir ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata  
aykırı açıklama yapıldığı,  
Açıklama kapsamında esas alman motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve  
ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının %  
90’ının altında olduğu ve mazotun litre’den kg’ye dönüşümünde yoğunluğun 0,820-0,845 kg/lt  
olarak belirlenmediği,  
Analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre fiyat teklifine konu alanda  
faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu  
tarafından imzalanmadığı gibi söz konusu belgelerde meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren  
kişiye ait imza ve kaşenin de eksik olduğu, fiyat tekliflerini tevsik etmek için sunulan tutanakların  
geçici vergi beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği ve ilgili tutanakların fiyat teklifi  
veren firmaların beyannamelerini düzenlemeye yetkili meslek mensuplarınca Kamu İhale Genel  
Tebliği’ne uygun düzenlenmediği, ayrıca fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit  
tutanakları ile fiyat teklifleri arasında, içerdikleri bilgiler bakımından tutarsızlık bulunduğu, söz  
konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olması, maliyete dayalı açıklamalar için ise  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmaması koşullarının gerçekleşmediği,  
Analizlerde yer alan iş makinelerinin ve araçların birim fiyatlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
rayiç fiyatlarının kullanılmadığı ve fiyat teklifi alındığı, amortisman girdisinin fiyat teklifi ile  
açıklanabilmesine izin veren mevzuat hükmü bulunmadığından söz konusu makineler ve araçlar için  
yapılan açıklamaların bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı,  
Analizlerde yer alan iş makinelerinin ve araçların birim fiyatlarının, bu makine ve araçların  
isteklinin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin düşürülmesi  
suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makinelerinin ve araçlarının isteklinin kendi malı  
olduğunu göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter  
tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest  
muhasebeci raporunun sunulmadığı, amortisman süresini tevsik eden yasal belgelere açıklama  
kapsamında yer verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş olan makine ve araçlar için  
amortisman hesaplanmadığı, makine ve araçların resmi rayiçlerinde asgari güç ve kapasite değerleri  
ile teknik özelliklerine yer verilmesi nedeniyle, fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı makine ve  
araçlarla yapılan açıklamalarda, söz konusu asgari güç, teknik özellik ve kapasite değerlerinin  
sağlandığının belgelendirilmesi gerektiği halde bu belgelendirmenin yapılmadığı,  
Analizlerde yer alan makine ve ekipmanların girdi miktarlarının, ilgili makinenin amortisman,  
yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-demontaj kalemlerinden oluşan gider  
kalemlerine ilişkin katsayılardan hareketle hesaplandığı, makinelerin maliyet hesabında; amortisman  
dışında yer alan giderlerin (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-  
demontaj) tutarının, söz konusu makine için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının belirlediği katsayılar  
üzerinden hesaplanan tutarının altında olmaması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının  
makine ve ekipmanlar için aldığı fiyat tekliflerinin, amortisman dışında kalan gider kalemlerini dahi  
karşılamadığı, bu itibarla ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının fiyat teklifi almak suretiyle  
makinelere ilişkin yaptığı açıklamaların mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile  
ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin  
yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı  
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır  
değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine  
ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum  
tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum  
tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu  
tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan  
isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu  
işin  
a) Adı:Çeşmeli-Mersin-Tarsus ve Tarsus-Pozantı Otoyolu ile Tarsus-Adana-Gaziantep Otoyolunun  
Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı (72+703) Arasında Muhtelif  
Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2012E040870  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
3.128.360 m2 bitümlü sıcak karışım yapılması, 1.280.250 ton Plentmiks alttemel ve Plentmiks temel  
yapılması ve Birim Fiyat Teklif Cetvelinde belirtilen cins ve miktarda muhtelif işlerin yapılması  
yapım işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Çeşmeli-Mersin-Tarsus-Pozantı  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen  
teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif  
olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu  
değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan  
isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak  
belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin  
teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde  
“35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate  
alınarak belirlenecektir…” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “Madde 33 - Diğer hususlar  
33.1. Ocakların Temini  
Taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santralı, beton tesisi,  
konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar yüklenici tarafından temin  
edilecektir.  
Ancak sözleşmenin 33.13. ile 33.28.maddesindeki usul ve esaslar çerçevesinde gerekli izinlerin  
alınması kaydıyla İdare adına Hammadde ve Üretim İzin Belgesi bulunan taş ocakları idarenin izni  
halinde kullanılabilecektir. İdare adına Hammadde ve Üretim İzin Belgesi bulunan ocağın herhangi  
bir nedenle işletilmesi durumunda ocağın işletilmesiyle ilgili her türlü masraf işletme süresi boyunca  
yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ayrıca yüklenici idareden ekstra (nakliye mesafesi, dizayn  
değişikliği vb.) hiçbir hak ve alacak talebinde bulunamaz. İdare ocağının yüklenici tarafından  
kullanılması halinde taş ocağının KTŞ?nde yer alan kriterlere uygun olmaması halinde sorumluluk  
yükleniciye ait olup, yüklenici KTŞ?ne uygun malzemeyi temin etmek zorundadır. KTŞ?ne uygun  
olmayan bir imalatın uygun hale getirilmesi için gerekli (aşınmada pürüzlendirme vb.) her türlü  
ilave malzeme ve işçilik masrafı birim fiyatlara dahildir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İnceleme konusu ihalenin; Çeşmeli-Mersin-Tarsus ve Tarsus-Pozantı Otoyolu İle Tarsus-Adana-  
Gaziantep Otoyolunun Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı (72+703)  
Arasında Muhtelif Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi’ne ilişkin olarak  
gerçekleştirildiği, söz konusu ihalenin 23.01.2019 tarihinde açık ihale usulü ile ve birim fiyat teklif  
üzerinden fiyat teklifi alınmak suretiyle yapıldığı, sınır değerin altında kalan 16 istekliden  
18.02.2019 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu, 5 isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamasının uygun bulunduğu, ihalenin Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad.  
Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif olarak Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının  
belirlendiği görülmüştür.  
İdarece gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde açıklama istenilecek iş kalemleri, sıralı  
analiz girdileri tabloları ve açıklama istenmeyen analiz girdileri listesinin yer aldığı görülmüştür.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini  
sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“1)İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile  
tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu  
bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü  
göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin  
noter tasdikli imza sirkülerinin …” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren  
belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında  
sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu  
gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine  
göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları  
(halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif  
veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim,  
temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.açıklaması bulunmaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci  
maddesinde “1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu  
noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul  
edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce  
idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini  
başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce  
idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup,  
sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama  
gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi  
Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye  
Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret  
Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir.  
(7) (Ek fıkra: RG-16/3/2011-27876; Değişik fıkra: RG-16/7/2011-27996; Değişik fıkra:  
25/01/2017-29959 R.G./2. md.; değişik: 19.06.2018-30453/m RG/ 3. md.; yürürlük:19.07.2018))  
İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan  
bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek  
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin  
yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.”  
hükmü bulunmaktadır.  
Söz konusu mevzuat hükümlerinden, isteklilerin idarece istenen belgelerin aslını veya aslına  
uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini sunmasının gerektiği, ancak EKAP üzerinden veya kamu  
kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
temin edilebilen ve teyidi yapılabilen belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartların  
aranmayacağı anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede, İhale uhdesinde bırakılan Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş.  
Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı Feza Taahhüt A.Ş.nin anonim  
şirket niteliğinde olduğu ve anonim şirketlerde sunulan belgelerde yer alan ortaklık yapısının son  
durumu gösterip göstermediği hususunun o tüzel kişiliğe ait pay defteri ile belirlenebileceği  
hususları birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu şirkete ilişkin olarak sunulan belgelerin, tüzel  
kişiliğin son durumunu yansıtıp yansıtmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması amacıyla Kurum  
tarafından 21.05.2019 tarihli ve 9958 sayılı yazı ile bahse konu şirketin ihale tarihi itibarıyla  
ortaklık durumunu gösteren pay defterinin tamamının gönderilmesi talep edilmiştir.  
Söz konusu şirkete ilişkin olarak teklif dosyasında sunulan belgelerde anılan şirketin 600.000  
paya ayrılmış sermayesinin 306.000 payının Hasan Bülent Ustaoğlu’na, 294.000 payının Hakan  
Demir’e ait olduğu, anılan bilgilerin teyidi amacıyla Kuruma gönderilen pay defterinin incelenmesi  
neticesinde, söz konusu şirketin ihale tarihi itibarıyla ortaklık durumunun teklif zarfında sunulan  
belgelerle uyumlu olduğu anlaşılmaktadır.  
Özel ortak Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
teklifi kapsamında sunulan 29.11.2016 tarihli ve 678 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nden  
şirketin 1000 paya ayrılmış sermayesinin 500 payı Çetin Kanar, 150 payı Bayram Kanar, 150 payı  
Murat Kanar, 200 payı Kamran Kanar’a ait olduğunun belirtildiği, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesinin internet sitesi üzerinden yapılan sorgulamada da istekli tarafından sunulan belgelerin  
son durumu gösterir nitelikte olduğu tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan teklif vermeye  
yetkili olunduğuna ilişkin belgelerin belgelerin sunuluş şekline uygun olmadığı iddiasına ilişkin  
olarak ihaleyi gerçekleştiren idareye gönderilen 21.05.2019 tarihli ve 2019/9961 sayılı yazı ile  
istekliler tarafından sunulan teklif vermeye yetkili olunduğuna ilişkin belgelerin ihale işlem  
dosyasındaki asılları istenilmiştir. Anılan idare tarafından gönderilen 12.06.2019 tarihli ve E.162633  
sayılı yazı ile söz konusu belgeler gönderilmiştir.  
.
İlgili belgeler üzerinden yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından imza  
sirkülerinin aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerinin sunulduğu ve söz konusu belgelerin  
fotokopi olmadığı, ilgili noterlerin imza ve kaşesini içerdiği görülmüştür.  
Ticaret Sicil Gazetelerinin ise kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki  
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilen ve teyidi yapılabilen belgeler  
kapsamında olduğu ve belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartların aranmayacağı anlaşıldığından,  
başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde  
“(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;  
b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik  
gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali  
güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işleri,  
ı) Esaslı unsur: Proje bütünlüğü çerçevesinde yapının amacı ile işlevi ve/veya  
gerçekleştirilen toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımı göz önünde  
bulundurularak belirlenen ana iş grubunu,  
i) İş grubu: Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğinin eki Yapım İşlerinde Benzer İş  
Grupları Listesindeki ilgili iş grubunu,”  
ifade eder.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1)  
Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik  
etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan  
işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya davet  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %  
80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya davet  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %  
80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i  
oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl  
içinde geçici kabulü yapılan, işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday  
ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek  
sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi  
toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde  
değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş  
veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı değerlendirilir.  
(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;  
c) İş denetleme ve iş yönetme belgelerinde,  
1) Belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son on  
beş yılda içinde olması kaydıyla, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen denetleme veya  
yönetme faaliyetinde bulunulmuş olması,  
2) Gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihalenin  
ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olduğu ve ilk sözleşme bedelinin  
tamamlandığı işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen denetleme veya yönetme  
faaliyetinde bulunulmuş olması,  
şartı aranır ve geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az  
% 80’ine ulaştığı tarihin, ihale ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de bu kapsamda değerlendirilir.  
(6)İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,  
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir oranında,  
dikkate alınır.hükmü,  
Bahse konu Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu  
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanan  
işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir  
önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir  
önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler,  
belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya  
davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan  
katsayı üzerinden güncellenir.  
c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu  
işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden  
güncellenir.  
d) Alt yüklenici iş bitirme belgeleri, yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan  
sözleşmenin tarihi esas alınarak güncellenir.  
(2) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin olarak; 4734 sayılı  
Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin  
ihale tarihinde; alt yüklenici iş bitirme belgeleri dahil diğer belgeler ise belgeye konu işin sözleşme  
tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru  
üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar; 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilerek  
yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde birinci fıkranın (b) bendine göre, bu  
kapsama girmeyen işlerde ise, birinci fıkranın (c) bendine göre güncellenir.hükmü,  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.8’inci maddesinde “İş deneyim belgesine  
konu işin esaslı unsurunun belirlenmesinde, işin yapım amacı ile işlevinin ve/veya yapılan toplam iş  
tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımının göz önünde bulundurulması  
gerekmektedir.  
Örneğin, yapılan iş tutarının %30’unun AI grubuna giren köprü işleri, %30’unun AII  
grubuna giren tünel işleri ve %40’ının AVI grubuna giren demiryolu işleri olan bir demiryolu yapım  
işinde, projenin amacı ve işlevinin canlı ve cansız varlıkların bir yerden bir yere nakli için gerekli  
olan demiryolunun yapılması olduğundan, esaslı unsur “AVI Grup: Demiryolu İşleri (Altyapı +  
Üstyapı)” olarak belirlenebilecektir.  
Yine, gerçekleştirilen iş tutarının %70’inin AII grubuna giren tünel işleri, %15’inin AVI  
grubuna giren demiryolu işleri ve %15’inin BIII grubuna giren istasyon binası yapım işleri olan bir  
metro hattı yapım işinde esaslı unsur, projenin amaç ve işlevinin canlı ve cansız varlıkların bir  
yerden bir yere nakli için gerekli olan demiryolu yapılması olduğundan “AVI Grup: Demiryolu  
İşleri (Altyapı + Üstyapı)” olarak veya yapılan iş tutarı içerisinde sahip olduğu oranının  
büyüklüğünden dolayı “AII Grup: Tünel İşleri” olarak belirlenebilecektir.  
Tamamlanamayan ya da devredilen işlerde ise, işin yapılan kısmına ilişkin belge  
düzenlenmesi durumunda yapılan işin projenin bütününün karakteristiğini yansıtıp yansıtmadığına  
göre esaslı unsur belirlemesi yapılması gerekmektedir. İşin yapılan kısmının projenin bütününün  
karakteristiğini yansıtması halinde esaslı unsur belirlenecektir. Örneğin, tamamlanamayan bir  
otoyolu projesinin yapılan kısmının hem altyapı hem de üstyapı karayolu işi içermesi halinde  
belgeye konu işin esaslı unsuru “AV Grup: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)” olarak  
belirlenebilecektir. Benzer şekilde, birden fazla BIII grubu bina inşaatı içeren bir projede bina  
inşaatlarının bir kaçının temelden çatıya kaba ve ince işleri ile birlikte bir bütün olarak  
tamamlanması, diğerlerinin ise kısmen tamamlanması halinde belgeye konu işin esaslı unsuru “BIII  
Grup: Bina İşleri” olarak belirlenebilecektir. Ancak, binaların hiçbirinin bir bütün olarak  
bitirilmediği hallerde esaslı unsur belirlemesi yapılmayacaktır. Aynı şekilde, yapımına başlanıp  
tamamlanamamış bir boru hattı işinde sadece kazı işi yapılmış, boru montajı ve yerine tespiti  
yapılmamış ise söz konusu işte esaslı unsur belirlemesi yapılmayacaktır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 48 inci maddesinin ikinci fıkrasında “İhale  
konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye  
alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe  
uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı değerlendirilir.” düzenlemesi yer  
almaktadır. Buna göre, birden fazla gruptan işleri içeren iş deneyim belgelerinde, belgeye konu işin  
esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olması halinde belge tutarının tamamı  
dikkate alınır. Örneğin; esaslı unsuru AV Grup: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı) olan ve  
kapsamında köprü ve tünel yapımı da bulunan bir projeye ait iş deneyim belgesinin; köprü ve tünel  
yapımı içermeyen bir karayolu işi ihalesine sunulması halinde, köprü ve tünel yapımına ilişkin tutar  
ayrıştırılmayacak ve belge tutarının tamamı değerlendirmeye alınacaktır. Aynı şekilde, esaslı unsuru  
AXVIII Grup: Saha İşleri olan ve kapsamında BIII grubu bir bina inşası da bulunan bir projeye ait  
iş deneyim belgesinin; bina inşası içermeyen bir rekreasyon alanı yapım işi ihalesine sunulması  
halinde, BIII grubu bina yapımına ilişkin tutar ayrıştırılmayacak ve belge tutarının tamamı  
değerlendirmeye alınacaktır.  
İş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe ilişkin  
olmaması halinde ise, sadece ihale konusu işe veya benzer işe uygun nitelikteki işler  
değerlendirmeye alınır. Örneğin, esaslı unsuru AVIII Grup: Barajlar olan ve kapsamında santral  
binası, ulaşım yolları, derivasyon ve enerji tünelleri inşası da bulunan bir projeye ait iş deneyim  
belgesinin AII grubuna giren bir tünel yapımı ihalesine sunulması halinde, derivasyon ve enerji  
tünelleri yapımına ilişkin tutar belge tutarından ayrıştırılmak suretiyle değerlendirmeye  
alınacaktır.açıklaması,  
Aynı Tebliğ’de yer alan “Ek-1: YAPIM İŞLERİNDE BENZER İŞ GRUPLARI  
LİSTESİ”nde V. GRUP: KARAYOLU İŞLERİ (Altyapı+Üstyapı)  
1. Otoyollar  
2. Devlet, il ve köy yolları  
3. Cadde ve sokak yapım işleriı” açıklaması,  
Yönetmelik’in eki Ek-1’de yer alan KİK028.1/Y numaralı İş Deneyim Belgesi (İş Denetleme)  
standart formunda yer alan dipnot (b)’de “(Değişik:RG-16/7/2011-27996)Yapının karakteristik  
özellikleri ile ilgili olarak; malzeme bakımından yığma kargir, betonarme, çelik, ahşap, öngerilmeli  
beton gibi hususlar, inşaat usulünü gösteren prefabrik inşaat, kalıp sistemi, gövde yapım tekniği ve  
benzeri diğer hususlar ile fiziki büyüklüğünü gösterenyapı inşaat alanı, seyirci kapasitesi, kapalı  
sergileme alanı ve kat sayısı yazılacaktır. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/11. Md.;  
yürürlük:19.07.2018) Ayrıca, belgeye konu işin esaslı unsuru olan iş grubu yazılacaktır.”  
açıklaması,  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması  
gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme  
kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve  
kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve  
kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya  
da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 70'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer ortakların her  
birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye  
katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha  
önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması  
halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim  
tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen  
asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.  
7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.  
7.5.5.  
1) 1 Adet Asfalt Plenti (Toz Tutucu Filtre Sistemli) (Bitüm Modifikasyonuna Entegre) (En az 240  
Ton/Saat) (Sanayi Odası tarafından düzenlenmiş geçerlilik tarihi uygun Kapasite Raporlu)  
2) 2 Adet Elektronik Duyargalı Asfalt Finişeri (Multiplexli) (400 Ton/Saat)  
3) 1 Adet Asfalt Kazıyıcı (Trimer)  
İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için yukarıda belirtilen tesis, makine, teçhizat ve diğer  
ekipmanın kendi malı olma şartı aranmaktadır.  
İsteklinin kendi malı olma şartının istendiği tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aşağıdaki  
belgelerden uygun olanların teklif kapsamında sunulması zorunludur.  
a) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş  
veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir,  
serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin  
aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde  
örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.  
b) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve diğer  
ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan  
kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.  
İş ortaklığında tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri veya birkaçı tarafından sağlanır.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
Yapım İşlerinde İş Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İşlere Dair Tebliğde yer alan A / V  
Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur.  
San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının pilot ortağı Feza Taahhüt A.Ş. tarafından iş deneyimini tevsik  
etmek üzere, Karayolları Genel Müdürlüğünce 07.01.2019 tarihli ve 3349-Y-KD-595-1 sayı ile  
Hasan Bülent Ustaoğlu adına düzenlenen, 22.12.1998 sözleşme tarihli, “Espiye-Çarşıbaşı(Giresun  
Geçişi Dahil) (İkmal) Yolu”na ait “İş Denetleme Belgesi”nin sunulduğu, işin geçici kabul tarihinin  
28.07.2019 olduğu, anılan belgenin uygulanan yapı tekniği bölümünde “Km:129+500-137+033,  
0+300-1+900, 8+800-30+800, 35+590- 65+393 arası Yol Yapım İşi. Toprak İşleri, Sanat Yapıları,  
Köprü, Tünel, Alttemel, Plentmiks Temel, Bitümlü Sıcak Karışım, İkincil İşler vs. İşleri. A-V Grubu:  
Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)” bilgilerinin yer aldığı, belge üzerinde benzer iş grup  
dağılımlarına yer verildiği, teklif dosyası kapsamında Hasan Bülent Ustaoğlu’nun belge düzenlenme  
tarihinden önceki bir yıl boyunca Feza Taahhüt A.Ş.nin kesintisiz olarak %50’den fazlasına sahip  
olduğunu gösteren meslek mensubu onaylı ortaklık durum belgesinin sunulduğu, belgeyi  
düzenleyen idarece belgeye konu işin esaslı unsurunun A/V grubu olarak belirlenip iş deneyim  
belgesine bu hususun derç edildiği, anılan belgenin idarece belirlenen benzer iş tanımına uygunluk  
kriterini sağladığı ve ayrıştırma yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Özel ortak Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. A.Ş. adına Mersin  
Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 16.12.2014 tarihli ve 2013/165819-859709-2-2-3543 sayı ile  
düzenlenen “Mersin Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde Muhtelif Cadde ve Bulvarların  
Asfaltlanması ve Yeni Yol Yapım İşi”ne ait “Alt Yüklenici-İş Bitirme” belgesinin sunulduğu, anılan  
belgenin uygulanan yapı tekniği bölümünde “Alttemel, plentmix temel ve sıcak karışım asfalt üst  
yapı işi (A/V Gurubu)” bilgilerinin yer aldığı, söz konusu iş bitirme belgesinin idarece belirlenen  
benzer iş tanımına uygunluk kriterini sağladığı ve ayrıştırma yapılmasına gerek bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
Anılan iş ortaklığının teklif bedelinin 413.413.413,15 TL olduğu, pilot ortak Feza Taahhüt  
A.Ş. tarafından sunulan iş denetleme belgesinin mesleği ile ilgili olarak A-V grubu belge tutarının  
264.831.526,38 USD olduğu, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 49’uncu maddesi  
gereğince yapılan güncelleme neticesinde ulaşılan tutarın beşte birinin pilot ortak tarafından  
karşılanması gereken asgari iş deneyim tutarının (0,70 x 413.413.413,15 TL x 0,80=231.511.511,36  
TL) üzerinde olduğu,  
Özel ortak Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. A.Ş. tarafından  
sunulan alt yüklenici-iş bitirme belgesinin belge tutarının 33.396.015 TL olduğu, Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 49’uncu maddesi gereğince yapılan güncelleme neticesinde  
ulaşılan tutarın anılan istekli tarafından karşılanması gereken asgari iş deneyim tutarının (0,70 x  
413.413.413,15 TL x 0,20= 57.877.877,84 TL) üzerinde olduğu anlaşılmıştır.  
Ayrıca ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında iş bitirme belgeleri EKAP  
üzerinden sorgulandığında söz konusu belgenin EKAP’ta kaydının bulunduğu görülmüş ve Yapım  
İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesi çerçevesinde söz konusu iş bitirme  
belgeleri için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranamayacağından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve tespitler bir arada değerlendirildiğinde, başvuru  
sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “...45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’llk  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede;  
istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere  
makul bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. Md.) Yazıda ayrıca, ihale konusu işe  
özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan  
nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.)İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz  
ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi  
uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile  
ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu  
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya  
iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama  
istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına İlişkin ihale dokümanında verilen analiz  
formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
b) Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar  
ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı  
için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına  
bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme,  
işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey  
taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve  
tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri  
(özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri  
(paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak  
idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13  
maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için  
kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek  
fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun  
birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen  
birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını  
oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim  
fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste  
halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş  
grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri  
zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./25.md.)Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve  
söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz  
konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek  
bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat,  
kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş  
gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini  
ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde  
olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve  
toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak,  
hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı,  
teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile  
yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik  
asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.¡Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29. md.)  
Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili  
olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından İlgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari  
fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. d ir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün  
olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili  
mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler  
kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak  
gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce  
inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın  
yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması  
durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından  
teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü  
kişilerden alman fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.1. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle  
tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-0.5) veya satış  
tutarı tespit tutanağı (Ek-0.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak  
düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek  
mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu  
hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin  
(Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
45.1.13.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.GJ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8  
numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli  
Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır...” açıklamaları yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, idarece fiyat açıklaması istenilen iş kalemleri arasında bulunan “BSK/l-P” poz  
numarası ile tanımlanan “31 cm sıkışmış kalınlıkta kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile astarsız temel  
üzerine 1 m2 bitümlü sıcak karışım yapılması (15 cm bitümlü sıcak temel tabakası (Kazılmış Asfalt  
Kaplamanın Isıtılarak Yeniden Kullanılması İle), 12 cm asfalt betonu binder tabakası (Kazılmış  
Asfalt Kaplamanın Isıtılarak Yeniden Kullanılması İle), (Modifiye bitüm ile), 4 cm TMA aşınma  
tabakası yapılması (Kırılmış ve elenmiş sert taş(bazalt) ve modifiye bitüm ile))” iş kaleminin  
maliyet bileşenleri arasında bulunan “Antiaging (Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı  
maddesi)” analiz bileşeninin açıklanması istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, 18.02.2019  
tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, açıklama sunan isteklilerin üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alınması durumunda, fiyat teklifleri ekinde ilgisine göre maliyet tespit tutanağı (Ek-0.5) veya  
satış tutarı tespit tutanağı (Ek-0.6) sunulması gerektiği hususunun belirtildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iş  
kalemlerine ait analizler, analizlerde kullanılan 2018 yılı rayiç tablosu, fiyat teklifleri, malzeme  
temin yerlerini ve ocak yerlerini gösterir itinerer ve eklerinin sunulduğu,  
Anılan istekli tarafından sunulan 2200/P Her cins ve klastaki zeminde ocak ariyeti, yarma ve yan  
ariyet kazısı yapılması ve kullanılması, 40.130/P Asfalt kazıma makinesi ile her cins bitümlü  
karışım kaplamaların kazınması ve kullanılması, 6100/P Plentmiks alttemel ve Plentmiks temel  
yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile), BSK/1-P 31 cm sıkışmış kalınlıkta kırılmış ve elenmiş  
ocak taşı ile astarsız temel üzerine 1 m2 bitümlü sıcak karışım yapılması (15 cm bitümlü sıcak temel  
tabakası (Kazılmış Asfalt Kaplamanın Isıtılarak Yeniden Kullanılması İle), 12 cm asfalt betonu  
binder tabakası (Kazılmış Asfalt Kaplamanın Isıtılarak Yeniden Kullanılması İle), (Modifiye bitüm  
ile), 4 cm TMA aşınma tabakası yapılması (Kırılmış ve elenmiş sert taş(bazalt) ve modifiye bitüm  
ile) ) pozlarına ilişkin fiyat analizleri incelendiğinde çarpım ve toplamlarda herhangi bir hesaplama  
hatası bulunmadığı, sunulan analizlerin idarenin belirlemiş olduğu analiz formatlarına uygun  
olduğu, miktarların analiz formatındaki miktarlarla uyumlu olduğu, herhangi bir analiz girdisinin  
tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplanmadığı,  
Açıklama istenilen analiz girdilerinden 03.004 poz numaralı Ekskavatör ve dragline tipi makinalar  
210 HP, 02.017 poz numaralı her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı (K) ve 03.070/2 poz  
numaralı asfalt kazıma makinesi (400 HP gücünde) için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı  
fiyatlarının kullanıldığı, analizlerde yer alan iş makinelerinin ve araçların birim fiyatlarının, bu  
makine ve araçların isteklinin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin  
düşürülmesi suretiyle hesaplanmadığı, girdi miktarlarının, ilgili makinenin amortisman, yedek  
parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-demontaj kalemlerinden oluşan gider  
kalemlerine ilişkin katsayılardan hareketle hesaplanmadığı,  
Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan işçilik ücretlerinin (lağımcı, betoncu  
ustası, duvarcı ustası, dülger ustası, soğuk demirci ustası, duvarcı usta yardımcısı, soğuk demirci  
usta yardımcısı, şoför, makinist, operatör makinist, makinist yardımcısı, yağcı, formen, düz işçi,  
birinci sınıf usta yardımcısı, ikinci sınıf usta yardımcısı, birinci sınıf usta, ikinci sınıf usta, erbab  
işçi) ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin (11,37 TL) altında olmadığı, analizlerde  
yer alan işçilik maliyetlerine işçilerin saatlik asgari ücretin üzerinde (11,38 TL) bir fiyat teklif  
edildiği,  
Açıklamalar incelendiğinde, motorin girdisi için 01.01.2019 tarihinde geçerli EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt birim fiyatlarının esas alındığı, sunulan belgede yer alan KDV  
dahil 4,9243 TLlik fiyattan KDV tutarının indirildiği ve litre birim fiyatının kilograma  
dönüştürülmesinde yoğunluğun 0,845 kg/lt olarak belirlenerek 4,93846 TL ye ulaşıldığı, analizlerde  
esas alınan 4,45 TLlik tutarın 4,93846 TLnin %90’ının üzerinde olduğu, bu itibarla söz konusu  
yöntemle yapılan açıklamanın yerinde olduğu,  
Açıklama istenilen Kraton (Bitümü modifıye edici katkı maddesi) ile SMA katkı maddesi (Selulozik  
Fiber) malzemeleri için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla Dolder Kimya Dış. Tic. A.Ş. ve  
Teknomet Müh. Tem. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen SMMM onaylı fiyat tekliflerinin  
sunulduğu, söz konusu belgelerin üzerinde Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesi uyarınca meslek  
mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin ve meslek mensubu imzası ile kaşesinin bulunduğu,  
söz konusu fiyat teklifleri ekinde 2018 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemine ilişkin Ek-O.6 Satış  
Tutarı Tespit tutanaklarının ve faaliyet belgelerinin sunulduğu görülmüştür.  
Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan tarafından sunulan yukarıda yer verilen analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olduğu anlaşılmıştır.  
İdarece sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen 18.02.2019 tarihli aşırı düşük teklif  
sorgulama yazıları sonrasında; bazı isteklilerce idareye başvuru yapılması üzerine kaleme alındığı  
anlaşılan ve antiaging girdisine ilişkin aşırı düşük teklif sunan tüm isteklilere gönderilen 25.02.2019  
tarihli ve “Aşırı düşük teklif açıklama için süre uzatımı verilmesi” konulu yazıda “Bu nedenle  
“Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” analiz girdisi için Kamu İhale Genel  
Tebliğinin 45.1.13 maddesinde belirtildiği şekilde gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına  
göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da  
açıklama yapılabileceği görülmektedir. Ayrıca söz konusu ürünün ithal edilerek kullanılacak bir  
ürün olması bu nedenle tevsik işleminin uzayabileceği göz önüne alınarak aşırı düşük açıklama için  
3(üç) iş günü ilave süre verilmiştir.ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
? İhale üzerinde bırakılan Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için  
kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla Enfalt Emülsiyon ve Asfalt  
Tesisleri A.Ş. tarafından düzenlenen 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 15.930,00 TL olan  
SMMM onaylı fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu belgenin üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 21.02.2019  
tarih ve 1 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim.” şerhinin, “2018 yılı 4. Geçici vergi beyan dönemi verilerine göre  
hazırlanmıştır.ibaresinin ve meslek mensubu imzası ile kaşesinin bulunduğu, söz konusu fiyat  
teklifi ekinde Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nın sunulduğu, “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi  
için kimyasal katkı malzemesi”ne ilişkin bilgilerin bahse konu tutanağın “mamuller hesabında  
kayıtlı olan mamule ilişkin” başlıklı tabloda, Yevmiye defteri kayıt adedi:1, Toplam Tutar 939,54  
TL, Toplam Miktar: 180 kg, Mamulün Ağırlıklı Ortalama birim Maliyeti: 5,2196 TL şeklinde yer  
aldığı, söz konusu tutanak ekinde meslek mensubuna ait İstanbul YMM Odası Faaliyet Belgesinin  
sunulduğu,  
İhale işlem dosyasının incelenmesinden, ihaleyi yapan idarece meslek mensubuna yazılan  
26.03.2018 tarihli ve E.90823 sayılı yazıyla Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad.  
Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama kapsamında “Antiaging-  
Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla  
sunulan fiyat teklifine dayanak teşkil eden Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nın taraflarınca  
düzenlenip düzenlenmediği hususunun sorulduğu,  
Anılan meslek mensubunca idareye gönderilen 04.04.2019 tarihli yazıda söz konusu Maliyet Tespit  
Tutanağı’nın taraflarınca düzenlendiği şeklinde cevap verildiği görülmüştür.  
? Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San.  
ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için  
kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla 25.02.2019 tarihli aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında;  
Dolder Kim. Dış. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli  
24.000,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan, “2018 senesi  
içerisinde bu ürünün satışı gerçekleşmemiştir. Konu olan ürün istenildiğinde satışı yapılabilir.”  
ibareli fiyat teklifinin,  
Biyoner Yağ ve Kimya Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş 22.02.2019 tarihli ve  
toplam teklif bedeli 19,650 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı  
bulunmayan, “2018 yılında satışımız yoktur” ibareli fiyat teklifinin,  
İstanbul Teknik Asfalt Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli  
21.500,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan fiyat teklifinin,  
Asfamak İth. İhr. İnş. ve San. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli ve 1 kg ürün için  
toplam teklif bedeli 4 Euro olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan,  
“Anova 1817 Rejuvenator bitümü gerçekleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi 2018 senesi  
içerisinde Türkiye’de satışı olmadığından YMM/SMMM onayı ve kaşesi yapılamamıştır.ibareli  
fiyat teklifinin,  
Keskinler Danışmanlık-Oğuz Keskinler tarafından düzenlenen 25.02.2019 tarihli ve toplam teklif  
bedeli 196 kg için 5.292,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı  
bulunmayan proforma faturanın ve ekinde 2016 yılına ait gümrük belgelerinin,  
J. Rettenmaier& Söhne tarafından düzenlenmiş 28.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 1 kg için  
1.700,00 Euro olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan proforma  
faturanın ve ekinde J. Rettenmaier& Söhne firmasının temsilcisi olduğunu beyan eden Teknomet  
Mügh. Tem. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 28.02.2019 tarihli, “Viatop plus RC (geri  
dönüşüm asfalt için gençleştirici katkı” ürününe ilişkin toplam teklif bedeli 2.100 Euro olan,  
üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan proforma faturanın ve ürün  
kataloğunun sunulduğu görülmüştür.  
? İntekar Yapı Turizm Elektrik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından açıklama istenilen  
“Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki  
amacıyla Dev İnş. Taah. İth. Dan. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 22.02.2019 tarihli ve 1 ton  
için toplam teklif bedeli 100.000,00 TL olan, üzerinde SMMM kaşe ve imzası bulunan, ayrıca  
teklife ait notlar kısmında “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” 12  
ay içerisinde Türkiye piyasasında herhangi bir satışı yapılmamıştır…” ibaresi bulunan fiyat  
teklifinin sunulduğu görülmüştür.  
? Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.-Atlantik Tünelcilik İnşaat Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı  
malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla İstanbul Teknik Asfalt Ltd. Şti. tarafından  
düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 21.500,00 TL olan, üzerinde herhangi bir  
meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan fiyat teklifinin sunulduğu görülmüştür.  
? GLS Mühendislik İnşaat Dekorasyon Mimarlık Madencilik Anonim Şirketi- Eskikale İnşaat  
Nakliyat Petrol Madencilik ve Turizm Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından  
açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için  
öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla İstanbul Teknik Asfalt Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş  
21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 21.500,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek  
mensubu onay/beyanı bulunmayan, not kısmında “2018 yılında satışımız yoktur” ibareli fiyat  
teklifinin sunulduğu görülmüştür.  
Asfamak İth. İhr. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş 22.02.2019 tarihli ve 1 kg. ürün  
için toplam teklif bedeli 25,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı  
bulunmayan, “Antiaging asfalt gençleştirici katkısı üreten Cargill firmasının asfalt grubu yetkili  
satıcısıyız. Ancak malzemenin son 1 yılda Türkiye'de satışı olmadığından ithalatı yapılmamış olup,  
üretici firmadan aldığımız teklif fiyatı üzerine genel gider ve karımız dahil taahhüt ettiğimiz birim  
fiyatımızdır.ibareli fiyat teklifinin,  
Biyoner Yağ ve Kimya Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş 22.02.2019 tarihli ve 1  
kg. ürün için toplam teklif bedeli 19,65 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu  
onay/beyanı bulunmayan, not kısmında “2018 yılında satışımız yoktur” ibareli fiyat teklifinin  
sunulduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede, idarece ihale üzerinde bırakılan istekli haricindeki 4 istekli tarafından  
“Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki  
amacıyla sunulan söz konusu belgelerin kabul edildiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede,  
İdarece hazırlanan 25.02.2019 tarihli ve “Aşırı düşük teklif açıklama için süre uzatımı verilmesi”  
konulu yazılarda “…Bu nedenle “Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” analiz  
girdisi için Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.13 maddesinde belirtildiği şekilde gerekçesi  
belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer  
bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabileceği görülmektedir. Ayrıca söz konusu ürünün  
ithal edilerek kullanılacak bir ürün olması, bu nedenle tevsik işleminin uzayabileceği göz önüne  
alınarak aşırı düşük açıklama için 3 (üç) iş günü ilave süre verilmiştir.ifadelerine yer verildiği,  
İdarece aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen 5 istekliden, ihale üzerinde bırakılan Feza  
Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
haricindeki 4 istekli olan ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Nil Yapı Malz. ve İnş.  
Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, İntekar Yapı Turizm Elektrik İnşaat Sanayi ve  
Ticaret Limited Şirketi, Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.-Atlantik Tünelcilik İnşaat  
Anonim Şirketi İş Ortaklığı, GLS Mühendislik İnşaat Dekorasyon Mimarlık Madencilik Anonim  
Şirketi- Eskikale İnşaat Nakliyat Petrol Madencilik ve Turizm Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı tarafından “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”ne ilişkin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan izahat yazılarında, söz konusu girdinin ülke içinde  
üretilmediği ve kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış fiyatının da bulunmadığı, bu itibarla  
anılan girdiye ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesinde yer verilen bilgi  
ve belgelerle açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığı hususunun beyan edildiği  
anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibince iddia konusu edilen hususlar, idarece yazılan 25.02.2019 tarihli süre uzatım  
yazısında yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine atıf yapan ifadeler ve  
yine anılan yazıda söz konusu ürünün ithal edilerek kullanılacak bir ürün olduğu şeklindeki idare  
beyanı, idarece aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen 5 istekliden, ihale üzerinde bırakılan  
haricindeki 4 istekli tarafından yalnızca iddiaya konu “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için  
kimyasal katkı malzemesi”ne ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesinde  
yer verilen bilgi ve belgelerle açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığı ve bu malzemenin  
Türkiye’de üretilmediği şeklindeki yazılı beyanları bir arada değerlendirildiğinde, ihale üzerinde  
bırakılan Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı tarafından “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için  
öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla sunulan Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş. tarafından  
düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli fiyat teklifine ve maliyet tespit tutanağına konu Türkiye’de üretimi  
olmadığı iddia edilen malzemenin aşırı düşük teklif sorgulamasına konu analiz girdisi olup  
olmadığı, söz konusu girdinin anılan firma tarafından üretilip üretilmediği ve bahse konu fiyat  
teklifinin mevzuata uygun şekilde düzenlenip düzenlenmediği hususlarında yazışma yapılması  
zarureti ortaya çıkmıştır.  
Bu çerçevede, meslek mensubuna yazılan 24.05.2019 tarihli ve 101.01.02.00-E. 2019/10254 sayılı  
yazıyla “21.02.2019 tarihli Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş. tarafından düzenlenen  
“Bitümün gerçekleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi (Antiaging)” malzemesine ilişkin fiyat  
teklifi ve söz konusu fiyat teklifine dayanak teşkil eden Y.M.M. Sedat Kurdoğlu tarafından  
düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nın sunulduğu, bahse konu  
malzemeye, söz konusu tutanağın “Mamuller hesabında kayıtlı olan mamule ilişkin” başlıklı  
tablosunda yer verildiği tespit edilmiştir.  
Bu çerçevede, yürütülmekte olan incelemede herhangi bir hak kaybına uğranılmaması açısından söz  
konusu malzemenin Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş. tarafından üretildiğine ilişkin  
aşağıdaki belgelere ihtiyaç duyulmuştur.  
1-Söz konusu malzemenin üretim girdilerine ilişkin tevsik edici tüm belgeler (faturalar vb.),  
2- Maliyet tespit tutanağında belirtilen mamulün, ihale konusu iş kapsamında istenilen "Bitümün  
gerçekleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi (Antiaging)"olduğuna ilişkin tevsik edici belgeler  
(Teknik özellikleri gösteren doküman vb.).” ifadelerine yer verilmek suretiyle “Antiaging-Bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”nine ilişkin bilgi/belgeler ile,  
İstanbul Sanayi Odasına yazılan 24.05.2019 tarihli ve 101.01.02.00-E. 2019/10281 sayılı yazıyla  
Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş.ye ait bahse konu Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nda atıf  
yapılan kapasite raporu istenilmiştir.  
İstanbul Sanayi Odası tarafından 27.05.2019 tarihli ve 5415 sayılı yazıyla gönderilen kapasite  
raporu incelendiğinde, söz konusu firmanın asfalt emülsiyonları, bitüm emülsiyonu, bitümlü likit  
membran ve reçine esaslı astar bağlayıcılarına ilişkin üretim kapasite bilgilerinin yer aldığı  
görülmüştür.  
YMM tarafından 31.05.2019 tarihli yazıyla gönderilen belgeler incelendiğinde;  
"SEPIA 209-FÇ" adlı malzemeye ilişkin Petro Yağ ve Kimyasallar Sanayi ve Tic. A.Ş. tarafından  
düzenlenen 20.07.2018 tarihli IN42018000001004 sayılı e-faturanın,  
"17/1 İzofalt Beyaz Teneke" adlı malzemeye ilişkin Soydam Ambalaj İnş. Kim. San. ve Dış. Tic.  
Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 06.11.2018 tarihli ve SYD2018000001142 sayılı e-faturanın,  
31.12.2018 tarihli İstanbul Deri Organize Sanayi Bölgesi tarafından düzenlenen doğalgaz ve elektrik  
tüketim bedeli faturalarının,  
“1 ton bitüm gençleştirilmesi için kimysal katkı malzemesi başlıklı” ve “hesap cetveli” olarak  
adlandırılmış; "SEPIA 209-FÇ", "17/1 İzofalt Beyaz Teneke", 5 işçi, elektrik ve doğalgaz olmak  
üzere 5 adet girdiye ilişkin miktar, birim, birim fiyat, birim maliyet ve toplam maliyet tutarlarının  
yer aldığı tablonun,  
Söz konusu belgeler ekinde ise Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş.ye ait antetli kağıdına  
yazılmış “ENEM RJ 5- Asfalt Gençleştirici (Rejüvenatör)” başlıklı yazının yer aldığı görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bahse konu fiyat teklifinde “2018 yılı 4. Geçici  
vergi beyan dönemi verilerine göre hazırlanmıştır.ibaresinin ve meslek mensubu imzası ile  
kaşesinin bulunduğu, söz konusu fiyat teklifi ekinde yer alan Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nda  
(2018 Ekim-Kasım-Aralık geçici vergi beyanname dönemi) “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi  
için kimyasal katkı malzemesi”ne ilişkin bilgilerin bahse konu tutanağın “mamuller hesabında  
kayıtlı olan mamule ilişkin” başlıklı tabloda yer aldığı görülmüştür.  
Diğer taraftan,  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına yazılan 25.06.2019 tarihli ve  
E.2019/11824 - E.2019/11816 saylı yazılarda “İhale konusu işte kullanılması öngörülmüş olan  
“Antiaging (Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı maddesi)” girdisinin Türkiye’de üretilip  
üretilmediği, üretiliyorsa anılan malzemenin üretiminin herhangi bir aşamasında herhangi bir  
mercie bildirim/izin yükümlülüğü vb. bir durumun bulunup bulunmadığı hususunda bilgi/belgeye  
ihtiyaç duyulmaktadır.  
Söz konusu malzemeye ilişkin olarak incelemeye konu İhale Dokumanı kapsamında yer alan Özel  
Teknik Şartname’nin ilgili kısmı ve ilgili malzemenin taraflarınca üretildiği hususunu beyan eden  
firmaya ait Kapasite Raporu ekte yer almaktadır. Anılan raporda yer alan verilere göre ilgili  
firmanın Özel Teknik Şartnamede söz edilen girdiyi teknik açıdan üretme imkânının bulunup  
bulunmadığı hususunda da bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır.ifadelerine yer verilerek bilgi talep  
edilmiştir.  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün 09.07.2019 tarihli ve  
E.159177 sayılı cevabi yazısında “… İlgi yazıda söz edilen katkı maddesinin kimliğine ilişkin  
olarak; kimyasal adı, EC numarası ya da CAS numarası bilgilerinden en az birinin bilinmesi  
durumunda Bakanlığımız Kimyasal Kayıt Sistemi Uygulaması aracılığıyla sanayiciler tarafından  
yapılmış olan Sınıflandırma ve Etiketleme Bildirimleri dikkate alınarak söz konusu maddenin  
Türkiye'de üretilip üretilmediğine ilişkin bilgi verilebilmektedir. Kimyasal katkı maddesinin  
11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı resmi gazetede yayımlanan ‘Maddelerin ve Karışımların  
Sınıflandırması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik"kapsamında zararlı olması  
durumunda söz konusu maddeye ilişkin olarak; yine aynı yönetmelik gereğince Sınıflandırma ve  
Etiketleme Bildirimi; ayrıca 13/12/2014 tarihli ve 29204 sayılı resmi gazetede yayımlanarak  
yürürlüğe giren “Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında  
Yönetmelik” gereğince Güvenlik Bilgi Formu Bildirimi yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.  
Buna ilaveten Bakanlığımızca kimyasallar yönetimine ilişkin olarak; kimyasalların insan sağlığı ve  
çevre üzerinde yaratabilecekleri olumsuz etkilere karşı yüksek seviyede koruma sağlamak amacıyla  
idari ve teknik usul ve esasların düzenlenmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Dolayısıyla bir  
firmanın kapasite raporunun belirlenmiş bir teknik şartnameyi sağlayıp sağlayamayacağının teknik  
olarak değerlendirilmesi Bakanlığımız görev, yetki ve sorumlulukları arasında yer almamaktadır.”  
ifadelerine,  
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 11.07.2019 tarihli ve 110.03 sayılı cevabi yazısında “İletilen  
yazıda söz konusu katkı maddesine ait herhangi bir kimyasal içerik bilgisi, PRODTR kodu, GTİP  
kodu vb. bulunmamaktadır. Bu bağlamda Bakanlığımız Sanayi Sicil Bilgi Sistemi’nde ‘antiaging  
(bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı maddesi)’ adı ile yapılan aramalarda söz konusu  
ürünün üretimine rastlanmamıştır. Aynı sistemde kayıtlı ve üretim adında ‘bitüm’ ifadesi geçen  
üretici bilgileri ekte gönderilmektedir.  
Yine ilgi yazı ekinde kapasite raporu iletilen Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri Anonim Şirketi’nin  
Sanayi Sicil Sistemi kayıtları da ekte gönderilen belgede yer almakta olup firma polimer modifiye  
bitüm, bitümlü likit membran (su bazlı), bitümlü likit membran (solvent bazlı) ürettiğini beyan  
etmiştir. Teknik şartnamenin ilgili bölümü incelendiğinde geri kazanımda kullanılmak üzere kazınmış  
asfalt malzemeden gelen yaşlanmış bitümü iyileştirmek amacıyla kullanılacak katkı maddesi için  
idareden onay alınması ve katkı maddesine ilişkin teknik raporun idareye sunulması gerektiği  
hususlarının yer aldığı görülmüştür. Bu nedenlerle adı geçen firmanın ‘antiaging (bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı maddesi)’ ürününü üretme imkanının bulunup bulunmadığının  
ilgili idare tarafından değerlendirilmesinin uygun olacağı öngörülmektedir.ifadelerine yer  
verildiği görülmüştür.  
Gelinen aşamada, yukarıda yer verilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji  
Bakanlığının cevabi yazıları ile bahse konu analiz girdisinin niteliği dikkate alındığında, meslek  
mensubu tarafından 31.05.2019 tarihli yazıyla gönderilen belgelerin ve bilgilerin incelenmesinden,  
Enfalt Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş. tarafından düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli fiyat teklifine  
konu malzemenin aşırı düşük teklif sorgulamasına konu analiz girdisi olup olmadığı ve söz konusu  
girdinin anılan firma tarafından üretilip üretilmediği hususunun üretim sürecine ilişkin detaylı bilgi  
sahibi olunmadan ve üretim girdileri olarak gösterilen malzemelerin niteliği ve içeriği tam olarak  
bilinmeden tespit edilebilmesinin mümkün olmadığı, bu çerçevede anılan hususun ihaleyi  
gerçekleştiren işin sahibi idarece gerekli araştırmaların/yazışmaların yapılarak açıklığa  
kavuşturulması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan, ihale üzerinde bırakılan haricinde aşırı düşük teklif açıklaması sunan diğer  
isteklilerin açıklamaları kapsamında sunulmuş olan fiyat teklifi adlı belgelerin ihale mevzuatı  
açısından uygun olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin ancak iddiaya konu analiz girdisi olan  
“Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”nin ilgili firma (Enfalt  
Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş.) tarafından Türkiye’de üretilip üretilmediği hususunun ihaleyi  
yapan idarece açıklığa kavuşturulmasından sonra yapılabileceği anlaşılmaktadır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası  
yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki  
değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
? Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt.  
San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının pilot ortağı Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.nin anonim şirket  
niteliğinde olduğu ve anonim şirketlerde sunulan belgelerde yer alan ortaklık yapısının son durumu  
gösterip göstermediği hususunun o tüzel kişiliğe ait pay defteri ile belirlenebileceği hususları  
birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu şirkete ilişkin olarak sunulan belgelerin, tüzel kişiliğin son  
durumunu yansıtıp yansıtmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması amacıyla Kurum tarafından  
22.05.2019 tarihli ve 10061 sayılı yazı ile bahse konu şirketin ihale tarihi itibarıyla ortaklık  
durumunu gösteren pay defterinin tamamının gönderilmesi talep edilmiştir.  
Söz konusu şirkete ilişkin olarak teklif dosyasında sunulan 02.10.2012 tarihli ve 8165 sayılı  
Ticaret Sicili Gazetesi’nden anılan şirketin 5.000.000 paya ayrılmış sermayesinin 2.450.0000  
payının Alaattin Peker’e, 2.550.000 payının Mehmet Mücahit Şahin’e ait olduğu, anılan bilgilerin  
teyidi amacıyla Kuruma gönderilen pay defterinin incelenmesi neticesinde, şirketin 5.000.000 paya  
ayrılmış sermayesinin 2.450.0000 payının Furkan Peker’e, 2.550.000 payının Mehmet Mücahit  
Şahin’e ait olduğu, bu itibarla, söz konusu şirketin ihale tarihi itibarıyla ortaklık durumunun teklif  
zarfında sunulan belgelerle uyumlu olmadığı anlaşılmaktadır.  
? Nehirsu İnşaat Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi- Budakyol İnşaat  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığının pilot ortağı Nehirsu İnşaat Nakliyat Madencilik  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne ilişkin olarak sunulan belgelerin, tüzel kişiliğin son durumunu  
yansıtıp yansıtmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması amacıyla Kurum tarafından 27.05.2019  
tarihli ve 10344 sayılı yazı ile bahse konu şirketin ihale tarihi itibarıyla ortaklık durumunu gösteren  
pay defterinin tamamının gönderilmesi talep edilmiştir.  
Söz konusu şirkete ilişkin olarak teklif dosyasında sunulan belgelerde anılan şirketin 40.000  
paya ayrılmış sermayesinin 19.600 payının Çetin Çakır’a, 20.400 payının Zafer Dudu’ya ait olduğu,  
anılan bilgilerin teyidi amacıyla Kuruma gönderilen pay defterinin incelenmesi neticesinde, söz  
konusu şirketin ihale tarihi itibarıyla ortaklık durumunun teklif zarfında sunulan belgelerle uyumlu  
olduğu anlaşılmaktadır.  
Özel ortak Budakyol İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine ilişkin olarak sunulan  
belgelerin, tüzel kişiliğin son durumunu yansıtıp yansıtmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması  
amacıyla Kurum tarafından 27.05.2019 tarihli ve 10344 sayılı yazı ile bahse konu şirketin ihale  
tarihi itibarıyla ortaklık durumunu gösteren pay defterinin tamamının gönderilmesi talep edilmiştir.  
Kuruma gönderilen pay defterinin incelenmesi neticesinde, şirketin 1.040.000 paya ayrılmış  
sermayesinin Faruk Korkut’a ait 148.200 payının 09.01.2019 tarihinde Sedat Budak’a devredildiği,  
söz konusu devir neticesinde şirketin tek ortağının 1.040.000 payın tamamına sahip Sedat Budak  
olduğu, ancak söz konusu şirkete ilişkin olarak teklif dosyasında sunulan Ticaret Sicili Gazetesi’nde  
şirketin 1.040.000 paya ayrılmış sermayesinin 148.200 payının Faruk Korkut’a, 891.800 payın ise  
Sedat Budak’a ait olduğu görülmüş olup, söz konusu şirketin ihale tarihi itibarıyla ortaklık  
durumunun teklif zarfında sunulan belgelerle uyumlu olmadığı anlaşılmaktadır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlenen Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığı ve Nehirsu İnşaat Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi- Budakyol İnşaat  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve  
yukarıda ayrıntıları belirtildiği üzere ihaleyi yapan idarece gerekli araştırmalar/yazışmaların  
yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde  
dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem  
belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
KISMEN KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları hakkında Kurul  
çoğunluğunca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Nil Yapı Malz. ve  
İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve Nehirsu İnşaat Nakliyat Madencilik Sanayi  
ve Ticaret Anonim Şirketi- Budakyol İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve Kararda ayrıntıları belirtildiği üzere ihaleyi yapan  
idarece gerekli araştırmalar/yazışmalar yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata  
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği 1 ve 2’nci iddiasına ilişkin  
olarak alınan Kurul kararına katılmakla birlikte 3’üncü iddiası kapsamında “Antiaging-Bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” analiz girdisine ilişkin olarak yapılan incelemeye  
göre;  
Başvuruya konu ihale Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü (Mersin) tarafından 23.01.2019  
tarihinde yapılan “Çeşmeli-Mersin - Tarsus ve Tarsus - Pozantı Otoyolu İle Tarsus – Adana -  
Gaziantep Otoyolunun Tarsus Doğu Kavşağı (Km:46+091) - Adana Kuzey Kavşağı (72+703)  
Arasında Muhtelif Kesimlerinin ve Bağlantı Yollarının Üstyapı Onarımı Yapım İşi” ihalesi olup,  
ihalede 108 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 32 isteklinin katıldığı, 16 isteklinin teklifinin  
aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve bu isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında  
tekliflerini açıklamalarının istendiği, 5 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu,  
ihalenin Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş  
Ortaklığı’nın teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibi  
Proyap İnşaat A.Ş.nin teklifinin ise idarece hesaplanan sınır değerin üzerindeki ilk teklif olduğu  
anlaşılmıştır.  
Kurul çoğunluğunca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının  
cevabi yazıları ile bahse konu analiz girdisinin niteliği dikkate alındığında, meslek mensubu  
tarafından 31.05.2019 tarihli yazıyla gönderilen belgelerin ve bilgilerin incelenmesinden, Enfalt  
Emülsiyon ve Asfalt Tesisleri A.Ş. tarafından düzenlenmiş 21.02.2019 tarihli fiyat teklifine konu  
malzemenin aşırı düşük teklif sorgulamasına konu analiz girdisi olup olmadığı ve söz konusu  
girdinin anılan firma tarafından üretilip üretilmediği hususunun üretim sürecine ilişkin detaylı bilgi  
sahibi olunmadan ve üretim girdileri olarak gösterilen malzemelerin niteliği ve içeriği tam olarak  
bilinmeden tespit edilebilmesinin mümkün olmadığı, bu çerçevede anılan hususun ihaleyi  
gerçekleştiren işin sahibi idarece gerekli araştırmalar/yazışmalar yapılarak açıklığa kavuşturulması  
gerektiğine,  
İhale üzerinde bırakılan haricinde aşırı düşük teklif açıklaması sunan diğer isteklilerin  
açıklamaları kapsamında sunulmuş olan fiyat teklifi adlı belgelerin ihale mevzuatı açısından uygun  
olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin ancak iddiaya konu analiz girdisi olan “Antiaging-  
Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”nin ilgili firma (Enfalt Emülsiyon ve Asfalt  
Tesisleri A.Ş.) tarafından Türkiye’de üretilip üretilmediği hususunun ihaleyi yapan idarece açıklığa  
kavuşturulmasından sonra yapılabileceğine karar verilmiştir.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler başlıklı 38’inci maddesinde, Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesi ve  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde aşırı düşük tekliflerin nasıl belirleneceği, hangi şartlarda açıklama istenileceği, açıklama  
istenilmesi halinde açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl değerlendirileceği  
ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir, İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde  
teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama isteneceği  
düzenlenmiştir.  
Yapılan incelemede,  
İdarece aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri arasında bulunan “BSK/l-P” poz  
numarası ile tanımlanan “31 cm sıkışmış kalınlıkta kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile astarsız temel  
üzerine 1 m2 bitümlü sıcak karışım yapılması (15 cm bitümlü sıcak temel tabakası (Kazılmış Asfalt  
Kaplamanın Isıtılarak Yeniden Kullanılması İle), 12 cm asfalt betonu binder tabakası (Kazılmış  
Asfalt Kaplamanın Isıtılarak Yeniden Kullanılması İle), (Modifiye bitüm ile), 4 cm TMA aşınma  
tabakası yapılması (Kırılmış ve elenmiş sert taş(bazalt) ve modifiye bitüm ile) )” iş kaleminin  
maliyet bileşenleri arasında bulunan “Antiaging (Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı  
maddesi)” analiz bileşeninin açıklanması istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, 18.02.2019  
tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, açıklama sunan isteklilerin üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alması durumunda, fiyat teklifleri ekinde ilgisine göre maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya  
satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) sunulması gerektiği hususunun belirtildiği görülmüştür.  
? İhale üzerinde bırakılan Feza Taahhüt A.Ş.-Den-Ka Yapı Onarım İnş. Mad. Akar. Nak. Tur. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için  
kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla Enfalt Emülsiyon ve Asfalt  
Tesisleri A.Ş. tarafından düzenlenen 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 15.930,00 TL olan  
SMMM onaylı fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu belgenin üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 21.02.2019  
tarih ve 1 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim.” şerhinin, “2018 yılı 4. Geçici vergi beyan dönemi verilerine göre  
hazırlanmıştır.ibaresinin ve meslek mensubu imzası ile kaşesinin bulunduğu, söz konusu fiyat  
teklifi ekinde Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nın sunulduğu, “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi  
için kimyasal katkı malzemesi”ne ilişkin bilgilerin bahse konu tutanağın “mamuller hesabında  
kayıtlı olan mamule ilişkin” başlıklı tabloda, Yevmiye defteri kayıt adedi:1, Toplam Tutar 939,54  
TL, Toplam Miktar: 180 kg, Mamulün Ağırlıklı Ortalama birim Maliyeti: 5,2196 TL şeklinde yer  
aldığı, söz konusu tutanak ekinde YMM Sedat KURDOĞLU’na ait İstanbul YMM Odası Faaliyet  
Belgesinin sunulduğu,  
İhale işlem dosyasının incelenmesinden, ihaleyi yapan idarece YMM Sedat KURDOĞLU’na  
yazılan 26.03.2018 tarihli ve E.90823 sayılı yazıyla Feza Taahhüt A.Ş. - Den-Ka Yapı Onarım İnş.  
Mad. Akar. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “Antiaging-Bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla sunulan fiyat  
teklifine dayanak teşkil eden Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağının taraflarınca düzenlenip  
düzenlenmediği hususunun sorulduğu,  
Anılan meslek mensubunca idareye gönderilen 04.04.2019 tarihli yazıda söz konusu Maliyet Tespit  
Tutanağı’nın taraflarınca düzenlendiği şeklinde cevap verildiği görülmüştür.  
? Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Nil Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San.  
ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için  
kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla 25.02.2019 tarihli aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında;  
Dolder Kim. Dış. Tic. A.Ş. tarafından 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 24.000,00 TL olan,  
üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan, “2018 senesi içerisinde bu ürünün  
satışı gerçekleşmemiştir. Konu olan ürün istenildiğinde satışı yapılabilir.ibareli fiyat teklifinin,  
Biyoner Yağ ve Kimya Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. tarafından 22.02.2019 tarihli ve toplam teklif  
bedeli 19,650 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan, “2018  
yılında satışımız yoktur” ibareli fiyat teklifinin,  
İstanbul Teknik Asfalt Ltd. Şti. tarafından 21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 21.500,00 TL  
olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan fiyat teklifinin,  
Asfamak İth. İhr. İnş. ve San. Ltd. Şti. tarafından 21.02.2019 tarihli ve 1 kg ürün için toplam teklif  
bedeli 4 Euro olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan, “Anova 1817  
Rejuvenator bitümü gerçekleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi 2018 senesi içerisinde  
Türkiye’de satışı olmadığından YMM/SMMM onayı ve kaşesi yapılamamıştır.ibareli fiyat  
teklifinin,  
Keskinler Danışmanlık-Oğuz Keskinler tarafından düzenlenen 25.02.2019 tarihli ve toplam teklif  
bedeli 196 kg için 5.292,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı  
bulunmayan proforma faturanın ve ekinde 2016 yılına ait gümrük belgelerinin,  
J. Rettenmaier& Söhne tarafından 28.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 1 kg için 1.700,00 Euro  
olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan proforma faturanın ve ekinde  
J. Rettenmaier& Söhne firmasının temsilcisi olduğunu beyan eden Teknomet Mügh. Tem. ve Tic.  
Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 28.02.2019 tarihli, “Viatop plus RC (geri dönüşüm asfalt için  
gençleştirici katkı” ürününe ilişkin toplam teklif bedeli 2.100 Euro olan, üzerinde herhangi bir  
meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan proforma faturanın ve ürün kataloğunun sunulduğu  
görülmüştür.  
? İntekar Yapı Turizm Elektrik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından açıklama istenilen  
“Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki  
amacıyla Dev İnş. Taah. İth. Dan. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 22.02.2019 tarihli ve 1 ton  
için toplam teklif bedeli 100.000,00 TL olan, üzerinde SMMM kaşe ve imzası bulunan, ayrıca  
teklife ait notlar kısmında “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” 12  
ay içerisinde Türkiye piyasasında herhangi bir satışı yapılmamıştır…” ibaresi bulunan fiyat  
teklifinin sunulduğu görülmüştür.  
? Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. - Atlantik Tünelcilik İnşaat Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı  
malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla İstanbul Teknik Asfalt Ltd. Şti. tarafından  
21.02.2019 tarihli ve toplam teklif bedeli 21.500,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu  
onay/beyanı bulunmayan fiyat teklifinin sunulduğu görülmüştür.  
? GLS Mühendislik İnşaat Dekorasyon Mimarlık Madencilik Anonim Şirketi - Eskikale İnşaat  
Nakliyat Petrol Madencilik ve Turizm Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından  
açıklama istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için  
öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla İstanbul Teknik Asfalt Ltd. Şti. tarafından 21.02.2019 tarihli ve  
toplam teklif bedeli 21.500,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı  
bulunmayan, not kısmında “2018 yılında satışımız yoktur” ibareli fiyat teklifinin sunulduğu  
görülmüştür.  
Asfamak İth. İhr. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 22.02.2019 tarihli ve 1 kg. ürün için toplam  
teklif bedeli 25,00 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı bulunmayan,  
“Antiaging asfalt gençleştirici katkısı üreten Cargill firmasının asfalt grubu yetkili satıcısıyız. Ancak  
malzemenin son 1 yılda Türkiye'de satışı olmadığından ithalatı yapılmamış olup, üretici firmadan  
aldığımız teklif fiyatı üzerine genel gider ve karımız dahil taahhüt ettiğimiz birim fiyatımızdır.”  
ibareli fiyat teklifinin,  
Biyoner Yağ ve Kimya Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. tarafından 22.02.2019 tarihli ve 1 kg. ürün için  
toplam teklif bedeli 19,65 TL olan, üzerinde herhangi bir meslek mensubu onay/beyanı  
bulunmayan, not kısmında “2018 yılında satışımız yoktur” ibareli fiyat teklifinin sunulduğu  
görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli haricindeki 4 istekli tarafından “Antiaging-Bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla sunulan söz  
konusu belgelerin, Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde yer verilen bilgi ve belgelerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığı durumlar kapsamında değerlendirilerek kabul  
edildiği anlaşılmaktadır.  
1) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Nil Yapı Malz. ve İnş.  
Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, İntekar Yapı Turizm Elektrik İnşaat Sanayi ve  
Ticaret Limited Şirketi, Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.-Atlantik Tünelcilik İnşaat  
Anonim Şirketi İş Ortaklığı ve GLS Mühendislik İnşaat Dekorasyon Mimarlık Madencilik Anonim  
Şirketi- Eskikale İnşaat Nakliyat Petrol Madencilik ve Turizm Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı tarafından “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”ine ilişkin  
sunulan belgelerin meslek mensubu tarafından düzenlenen maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya  
satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) dayanak alınarak hazırlanmadığı ve Kamu İhale Genel  
Tebliğinde istenen şartları ve meslek mensubu ibarelerini taşımadığından “Üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri” kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı,  
Ayrıca, Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde yer verilen bilgi ve belgelerden herhangi biri ile  
açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığı durumlarda ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak ta açıklama yapılabileceği  
açıklaması yer almakta olup, Tebliğin 45.1.13. maddenin son paragrafında belirtildiği üzere bu  
kapsamda sunulacak belgelerin ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenmiş olması  
gerekmekte iken, anılan 4 istekli tarafından fiyat teklifi olarak sunulduğu ifade edilen belgelerin  
ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde değil, ihale tarihinden sonra (antiaging malzemesine  
ilişkin sunulan ve fiyat teklifi olduğu belirtilen belgelerin tamamımın tarihi 23.01.2019 tarihinden  
sonradır, 19.02.2019, 21.02.2019, 22.02.2019, 25.02.2019, 28.02.2019, 21.02.2019; gümrük  
beyannamesi 2016 yılına ilişkindir) düzenlendiği tespit edilmiş olup, bu durumun 45.1.13.  
maddenin son paragrafına uygun olmadığı, sunulan belgelerin Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde  
yer verilen bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığı  
durumlarda ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve  
belgeler kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamalarının  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesine uygun olmadığı anlaşıldığından, söz konusu belgelerin idarece “Antiaging-Bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”inin fiyatını tevsik edici belge olarak kabul edilmesi  
işleminin yerinde olmadığı, anılan isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bahse konu fiyat teklifinde 2018 yılı 4. Geçici  
vergi beyan dönemi verilerine göre hazırlanmıştır.” ibaresinin ve meslek mensubu imzası ile  
kaşesinin bulunduğu, söz konusu fiyat teklifi ekinde yer alan Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nda  
(2018 Ekim-Kasım-Aralık geçici vergi beyanname dönemi) “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi  
için kimyasal katkı malzemesi”ne ilişkin bilgilerin bahse konu tutanağın “mamuller hesabında  
kayıtlı olan mamule ilişkin” başlıklı tabloda yer aldığı, Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’na ilişkin  
standart formda “…Fiyat teklifine konu mamule veya fiyat teklifine konu hizmet kapsamındaki  
mamule ilişkin, yukarıda belirtilen geçici vergi beyanname dönemindeki 152 Mamuller hesabında  
bulunan kayıtlara ilişkin bilgiler aşağıda olduğu gibidir; (710, 720, 730 nolu hesaplar ve yansıtma  
hesapları dikkate alınarak 152 nolu hesapta oluşan maliyete göre, mükellefin fiyat teklifine konu  
mamulün veya fiyat teklifine konu hizmet kapsamındaki mamulün üreticisi olması durumunda  
belirtilecektir. Fiyat teklifi kapsamındaki veya fiyat teklifine konu hizmet kapsamındaki her bir  
mamul için ayrı tablo kullanılacaktır.)” açıklamasının yer aldığı,  
710 no’lu hesabın “Direkt İlk madde ve Malzeme Giderleri”, 720 no’lu hesabın “Direkt İşçilik  
Giderleri Hesabı”, 730 no’lu hesabın ise “Genel Üretim Giderleri” hesabı olduğu,  
Söz konusu firma tarafından gönderilen tevsik edici belgelerin incelenmesinden “SEPIA 209-FÇ”  
malzemesinin, “Bitümün gerçekleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi (Antiaging)”  
malzemesinin üretim sürecinde kullanılan ve işletmeye alındığında ilk olarak 150 no’lu İlk madde  
ve malzeme hesabına, maliyet dönemi sonunda ise söz konusu ilk madde ve malzeme tüketimlerinin  
saptanması neticesinde Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nda bahsi geçen 710 Direkt İlk Madde ve  
Malzeme Giderleri Hesabına kaydedilebilecek nitelikte üretim girdisi olduğunun anlaşıldığı,  
Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’nda bahsi geçen 152 Mamuller Hesabının ise üretim çalışmaları  
sonunda elde edilen ve satışa hazır hale gelmiş bulunan mamullerin izlendiği hesap olduğu, üretimi  
tamamlanan mamullerin 151 Yarı Mamuller Üretim hesabından alınarak bu hesaba borç  
kaydedileceği, mamullerin satılması veya herhangi bir nedenle işletmeden çıkması ile de söz konusu  
hesaba alacak kaydedileceği dikkate alındığında, mevzuata aykırılık teşkil etmeyeceği,  
Ayrıca Ek-O.5 tutanağında kapasite bilgilerine de yer verildiği,  
Buna göre ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu fiyat teklifi ile Ek-O.5 Maliyet  
Tespit Tutanağının Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olduğu, aralarında tereddüde neden  
olabilecek bir çelişkinin olmadığı, BSK/l-P” poz numarası ile tanımlanan iş kaleminin maliyet  
bileşenleri arasında bulunan “Antiaging (Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı maddesi)”  
analiz bileşenine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliğinin 45’inci  
maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu sonucuna varıldığından, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmasında mevzuata aykırılık  
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu tespiti  
yapıldıktan sonra ek bir araştırma yapılmasına ve bilgi/belge istenebileceğine yönelik anılan  
Tebliğde herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiş olup, uygunluk tespiti yapılmasının yeterli  
olduğu,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklanması istenilen “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi  
için kimyasal katkı malzemesi” analiz girdisi için sunmuş olduğu fiyat teklifi ve eki Ek-O.5 Maliyet  
Tespit Tutanağı Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinin 45.1.13.1. alt maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu  
değerlendirildiğinden, uygunluk tespitinden sonra meslek mensubundan bilgi ve belge istenmesi ile  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından bilgi talep edilmesinin yerinde  
olmadığı değerlendirilmiştir.  
İhale üzerinde kalan istekli haricindeki diğer 4 isteklinin “Antiaging-Bitümün  
gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi” analiz girdisi için yaptıkları aşırı düşük teklif  
açıklamasının mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından, bu istekliler açısından kararda yer verilen  
“ihaleyi yapan idarece gerekli araştırmalar/yazışmalar yapılmasının” gerekli olmadığı  
değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin ikinci iddiası kapsamında yukarıda tespiti yapılan  
aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Nil  
Yapı Malz. ve İnş. Tic. A.Ş.-Orak Alt. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, İntekar Yapı Turizm Elektrik  
İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.-Atlantik  
Tünelcilik İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı, GLS Mühendislik İnşaat Dekorasyon Mimarlık  
Madencilik Anonim Şirketi- Eskikale İnşaat Nakliyat Petrol Madencilik ve Turizm Sanayi Ticaret  
Anonim Şirketi İş Ortaklığının “Antiaging-Bitümün gençleştirilmesi için kimyasal katkı malzemesi”  
analiz girdisi için yaptıkları açıklamaların kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmadığı  
değerlendirildiğinden, bu gerekçeyle anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerektiği yönünde “düzeltici işlem belirlenmesi” kararı verilmesi gerektiği düşüncemiz ile Kurulun  
kararına katılıyoruz.