2019/UY.II-830 - Kamu İhale Kararı - Van-Bitlis İl Sınırı (Kuskunkıran Tüneli)- Tatvan Devlet Yolu (Tatvan Şehir Geçişi Dahil) Km: 71 + 467,03 – 138 + 868,47 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı (Bsk) Yapılması İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

BAŞVURU SAHİBİ:

Mezre Turizm İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.-Er-Bu İnşaat Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/248986 İhale Kayıt Numaralı “Van-Bitlis İl Sınırı (Kuskunkıran Tüneli)- Tatvan Devlet

Yolu (Tatvan Şehir Geçişi Dahil) Km: 71 + 467,03 – 138 + 868,47 Arası Toprak İşleri, Sanat

Yapıları, Üstyapı (Bsk) Yapılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından

11.07.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Van-Bitlis İl Sınırı (Kuskunkıran

Tüneli)- Tatvan Devlet Yolu (Tatvan Şehir Geçişi Dahil) Km: 71 + 467,03 – 138 + 868,47

Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı (Bsk) Yapılması İşi Yapım İşi” ihalesine ilişkin

olarak Mezre Turizm İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.-Er-Bu İnşaat Ticaret Anonim Şirketi İş

Ortaklığının 23.05.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.05.2019 tarihli

yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.06.2019 tarih ve 23251 sayı ile Kurum

kayıtlarına alınan 10.06.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/595 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) “Kompresörün bir saatlik ücreti” analiz girdisi için idare tarafından 16.04.2019

tarihinde taraflarından Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının istendiği, sundukları tutanakların

incelenmesi neticesinde 13.05.2019 tarihli ihale komisyonu kararının alındığı ve “İstekli,

“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd³)”, “Ekskavatör ve dragline tipi

makinalar 100 HP (1yd³)” ve “Kompresörün bir saatlik ücreti” ne ilişkin olarak SMMM

Kamil SİLAHTAROĞLU tarafından düzenlenen EK-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı ve EK-O.6

Satış Tutarı Tespit Tutanağını idaremize sunmuştur.

Sunulan “EK-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’’nın; "Kompresörün bir saatlik ücretine”

ilişkin olduğu görülmüştür. Ancak söz konusu bu tutanakta “Kompresörün bir saatlik ücreti”

analiz girdisinin içinde yer alan makine ve ekipman girdilerinin bileşenlerinden amortismana

yönelik herhangi bir açıklamanın yer almadığı görülmüştür.

Ayrıca, “EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı”nın; “Ekskavatör ve dragline tipi

makinalar 210 HP (21/2yd³)” ve “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1yd³)” ait

olduğu görülmüştür. Söz konusu bu tutanakta “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP

(21/2yd³)”ın fiyatının 24.000,00 TL, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP

(1yd³)”ın fiyatının ise 18.000,00 TL olduğu belirtilmiştir.

Ancak, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan 2017 Yılı İnşaat ve

Tesisat Birim Fiyatları kitabında; “03.001 poz no.lu Ekskavatör ve dragline tipi makinalar

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

100 HP(1yd³)”ının fiyatı 234.000,00 TL ve “03.001 poz no.lu Ekskavatör ve dragline tipi

makinalar 210 HP (21/2yd³)” ının fiyatı 432 000,00 TL olduğu görülmüştür.

Dolayısıyla istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinde yer alan makine bedellerinin

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından açıklanan rayiç bedellerinden belirgin bir

şekilde düşük olduğu ve bu durumun istekliye haksız avantaj sağladığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, söz konusu fiyat teklifleri ile T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

tarafından yayınlanan 2017 Yılı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları kitabındaki rayiç bedelleri

arasındaki uyumsuzluk ve “EK-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı”nda “Kompresörün bir saatlik

ücreti” analiz girdisinin içinde yer alan makine ve ekipman girdilerinin bileşenlerinden

amortismana yönelik herhangi bir açıklamanın yapılmaması nedeniyle,

Söz konusu isteklinin teklifi aşırı düşük teklif sorgusuna Kamu İhale Genel Tebliğinin

45. maddesi hükümlerine uygun olarak açıklama yapılmadığından İdari Şartnamenin “Sınır

değer” başlıklı 33. maddesinin 33.2. bendi gereğince reddedilmiş…” kararına varıldığı, ancak

makinelere ilişkin bu eleme gerekçesinin ilk ihale komisyonu kararında verilen eleme

gerekçesi ile aynı olduğu ve verilen kararın mahkeme kararını dolanmaya çalışıldığını

gösterdiği, idarenin bu aşamada makineler için verilen fiyat tekliflerinin eki tutanaklar ile

uyumlu olup olmadığını inceleme yetkisine sahipken bu yetkiyi aşarak fiyat, rayiçler ve

amortismana ilişkin değerlendirme yaptığı,

“Kompresörün bir saatlik ücreti” analiz girdisi için alınan fiyat teklifinin Danıştay

tarafından yeterli görüldüğü, idare tarafından gelinen aşamada yapılan bu değerlendirmenin

Danıştay kararına aykırı olduğu,

2) İdarece 13.05.2019 tarihli ihale komisyonu kararındaki ret gerekçelerine ek olarak

şikayete cevap yazılarında “VBT/02 no’lu iş kaleminin Ariyet, ocağından getirilecek veya

depoya gidecek kazı malzemelerinin taşınması (F=Kx(0,00014xM+0,02)-0,0034xK)” analiz

girdisine ait nakliye mesafesine ilişkin olarak, arazi sahiplerinden alınan muvafakatnamelere

ait tapu fotokopilerini, söz konusu tapulara ait Bitlis Kadastro Müdürlüğü Tatvan Biriminden

alınan ıslak imzalı Aplikasyon Krokilerini ve arazi sahibi sıfatıyla muvafakatnameleri

imzalayan kişilere ait noter tasdikli imza beyannamelerini sunduğu tespit edilmiştir.

Sunulan bu belgeler; Karayolları Genel Müdürlüğüne ait TAKPAS (Tapu ve Kadastro

Paylaşım Sistemi) (Taşınmazlar Dairesi Başkanlığı Parsel Sorgulama Sistemi) isimli

sistemden sorgulanmış ve söz konusu arazilerin muvafakatnameyi imzalayan kişilere ait

olduğu tespit edilmiştir.

Ayrıca, TAKPAS’dan yapılan inceleme sonucunda, 15493717298 TCKN’li İmdat

MİNYAS, 11140862250 TCKN’li Sedat ULUDİL ve 10456885120 TCKN’li Çetin ÖLGEN

adına düzenlenmiş muvafakatnamelere esas tapu belgelerinin üzerindeki satış işlemine esas

yevmiye tarihinin 11.04.2019 olduğu tespit edilmiştir.

Bu durumunda 02.01.2018 tarihinde idaremizin genel evrakına giren aşırı düşük teklif

sorgulama dosyasında yer alan muvafakatname veren kişilerin söz konusu tarihte

muvafakatnamelere esas tapu kayıtlarının olmadığı tespit edilmiştir.

Dolayısıyla, Söz konusu isteklinin, aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel

Tebliğinin 45. maddesi hükümlerine uygun olarak yapılmadığı değerlendirilmektedir.”

hususunun da aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmama gerekçelerinden biri olarak

belirlendiği, bu durumun 06.08.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538 sayılı Kurul kararına ve

Danıştay tarafından verilen karar üzerine yine Kurul tarafından alınan 2019/MK-86 sayılı

karara aykırı olduğu, zira muvafakat veren kişilerin muvafakat verdikleri yer ile ilgili yetkili

olmasına esas tek belgenin tapu olmadığı, itirazen şikayet dilekçelerinin ekinde

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

muvafakatname veren kişilerin o tarihte yetkili olduğunu gösterir protokol örnekleri ve eski

maliklerin noter onaylı imza beyannamelerini de sundukları, bu belgeler de dikkate

alındığında idarece ek bilgi belge istenilmeksizin karar verilmesinin uygun olmadığı

iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Uyuşmazlığa konu ihalenin Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi

Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen “Van-Bitlis İl Sınırı (Kuskunkıran Tüneli) -Tatvan

Devlet Yolu (Tatvan Şehir Geçişi Dahil) Km: 71 + 467,03 – 138 + 868,47 Arası Toprak

İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı (Bsk) Yapılması işi” olduğu, ihalenin 11.07.2017 tarihinde 71

isteklinin katılımıyla gerçekleştirildiği,

Başvuru sahibinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının idarece reddedilmesi

üzerine Kuruma yaptığı itirazen şikayet başvurusunda bulunan “Aşırı düşük teklif

açıklamalarının;

1) VBT/01 no’lu ve VBT/02 no’lu iş kalemlerinin “Ariyet ocağından getirilecek veya

depoya gidecek kazı malzemelerinin taşınması (F=0,00034xKx√M-0,0034xK)"analiz

girdilerine ait nakliye mesafesinin 3.5 km,

VBT/02 no’lu iş kaleminin “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı



malzemelerinin taşınması (F=Kx(0,00014xM+0,02)-0,0034xK)” analiz girdisine ait nakliye

mesafesinin 10 km,

VBT/05 no’lu iş kaleminin “Bitkisel toprak ve sanat yapıları kazısının nakli



(F=0,00034xKx√M-0,0034xK)” analiz girdisine ait nakliye mesafesinin 5 km alındığı, ariyet

ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı malzemelerinin taşınması ve bitkisel toprak

ve sanat yapıları kazısının nakli analiz girdilerine ilişkin olarak Karayolları Genel

Müdürlüğünce taraflarına gönderilen aşırı düşük sorgulama eki analiz formatında yer alan

nakliye formülünün kullanıldığı, ihale dokümanında yer alan proje ve yerinde yapılan

inceleme neticesinde ortalama taşıma mesafelerinin belirlenerek hesaplama yapıldığı, bu

mesafelerin ihale konusu işin yapılması için optimum ortalama taşıma mesafelerinden daha

düşük olmadığı, mesafelerin tevsiki açısından muvafakatnameler, taşınmazların maliklerine

ait kimlik fotokopileri ve itinereri açıklamaları kapsamında ayrıca sundukları, taşınmazların

kullanımı için gerekli izinlerin alınmasının istekliler için değil de ihale üzerinde bırakılan

yükleniciler için bağlayıcılığının olduğu dikkate alındığında yapılan aşırı düşük teklif

açıklamasının mevzuata aykırılık içermediği,

2) VBT/01, VBT/02, VBT/14, VBT/31 no’lu iş kalemlerinin analiz girdileri arasında

yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd³)” analiz girdisi için,

VBT/14 ve VBT/05 no’lu iş kalemlerinin analiz girdileri arasında yer alan



“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1yd³)” analiz girdisi için,

VBT/32 no’lu iş kaleminin analiz girdileri arasında yer alan “Kompresörün bir saatlik

ücreti” analiz girdisi için fiyat teklifi alınmış olduğu ancak fiyat teklifinin Kamu İhale Genel

Tebliğinin 45.1.13 maddesinde belirtilen isteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve

belgelerden biri olmadığı gerekçesiyle reddedildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.

maddesinde teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

bileşenler ile ilgili olarak yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin

analizlere dayanak teşkil eden belgeler arasında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin

sunabileceğinin düzenlendiği ve buna göre belirtilen analiz girdileri için taraflarınca sunulan

fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesi uyarınca gerekli ibareleri

taşıdığı ve meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalandığı,

bu haliyle söz konusu analiz girdilerine yönelik teklif almak suretiyle açıklama yapılmasının

kamu ihale mevzuatına uygun olduğu ve açıklamalarının kabul edilmesi gerektiği” iddiaları

üzerine yapılan inceleme neticesinde Kurul tarafından 06.03.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538

sayılı kararın alındığı ve söz konusu Kurul kararı ile “1) …İsteklinin VBT/02 no’lu iş

kaleminin “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı malzemelerinin taşınması

(F=Kx(0,00014xM+0,02)-0,0034xK)” analiz girdisine ait nakliye mesafesine ilişkin olarak

yapılan belgelendirme yöntemi incelendiğinde; istekli tarafından arazi sahiplerinden alınan

muvafakatnamelerin

sunulmuş

olduğu

ancak

belirtilen

noktadaki

arazilerin

muvafakatnameleri imzalayan kişiye ait oldukları ya da bu kişilerin bu araziler bakımından

bir kullanım yetkisinin bulunduğuna ilişkin herhangi bir belgenin sunulmadığı, arazi sahibi

sıfatıyla muvafakatnamelere imza atan kişilerin muvafakatnamelere ek olarak sundukları

nüfus cüzdanları suretinin belirtilen noktalardaki araziler bakımından mülkiyet ya da zilyetlik

hakkının varlığına ilişkin herhangi bir gösterge niteliğinde olamayacağı, istekli tarafından

muvafakatnamelerde belirtilen arazilerin proje güzergahına olan uzaklıkların itinerer üzerine

işlendiği ancak bu arazilerin harita üzerinde gösteriminin yapılmaması sebebiyle istekli

tarafından belirtilen nakliye mesafelerinin idare tarafından kontrolünün yapılamayacağı

anlaşıldığından idare tarafından uyuşmazlığa konu bu analiz girdisi için belirlenen

açıklamanın uygun bulunmama gerekçesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiası bakımından yapılan incelemede;

…Aşırı düşük teklif açıklaması yapacak istekliler tarafından makine ve ekipman

girdilerinin bileşenlerinden amortismana yönelik yapılacak açıklamalarda, kamu kurum ve

kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerin kullanılması veya makine ve ekipmanın isteklinin kendi

malı olması halinde ilgili makine ve ekipmanın edinim bedeli üzerinden açıklama yapılması

gerekmekte olup üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile amortisman girdisinin açıklanması

mümkün bulunmamaktadır. Sunulan fiyat tekliflerinde yer alan tutarların Çevre ve Şehircilik

Bakanlığı tarafından yayımlanan 2017 yılı rayiçlerinden oldukça düşük rakamlar olduğu,

belirlenen bu rakamların makinelerin 1 saatlik çalışma bedelinin önemli bir bileşeni olan

amortisman maliyetini doğrudan etkilediği, böylelikle gerçek edinim değeri veya kamu kurum

ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçler üzerinden hesaplanması gereken amortisman

maliyetini, fiktif bir edinim maliyeti üzerinden hesaplayarak kendisine avantaj sağladığı

anlaşılan başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır…

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen

şikâyet başvurusunun reddine,” karar verildiği,

Anılan Kurul kararının iptali istemiyle başvuru sahibi tarafından açılan davada Ankara

17. İdare Mahkemesinin 18.07.2018 tarih ve E:2018/633, K:2018/1553 sayılı kararı ile

“…aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin olarak ayrıntılı düzenlemelere yer verildiği, bu

durumun ihale süreçlerinin niteliği gereği idarelerin ihale süreçlerindeki takdir yetkisinin dar

tutulmuş olmasının bir sonucu olduğu, ihaleyi gerçekleştiren idarelerce ihaleye katılan

isteklilerden istenecek aşırı düşük teklif açıklamalarının da bu düzenlemeler kapsamında

olması gerektiği, mevzuatta yer almayan açıklama kalemlerinin takdir yetkisi çerçevesinde

isteklilerden istenilmesine hukuken imkân bulunmadığı, sözleşme tasarısında kum-çakıl ocağı,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

ariyet ocağı, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santralı, beton tesisi, konkasör, soğuk

ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanların yüklenici firma tarafından temin

edileceğinin açıkça yer aldığı, ayrıca davacı şirket tarafından sunulan aşırı düşük analizinde

teklif kalemlerinde yer almayan hususların aşın düşük analiz ekinde İdareye sunulmuş olduğu,

zira arazi sahiplerinden alınan muvafakatnamelerin yanında bu muvafakatname konu

arazilerin işlendiği itinererin de analiz ekinde idareye sunulduğu, ayrıca arazilerin

gösterildiği harita örneğinin sunulmasının ise gerekli ve zorunlu olmadığı, nitekim itinererin

üzerinde söz konusu araziler işaretlenip ve gösterilmekte olduğundan benzer ihalelerde

Karayolları Genel Müdürlüğünün itinererin sunulmasını yeterli gördüğü, bu itibarla teklif

kalemlerinde yer almayan hususların aşırı düşük teklif açıklama istemlerine konu

edilemeyeceği hususları dikkate alındığında dava konusu kurul kararının davacıların (1)

numaralı iddiasının reddine yönelik kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.

Ayrıca ihaleyi yapan İdarenin yükleniciden nakliye mesafesine ilişkin olarak bilgi

belge isteyebileceği varsayılsa dahi, davacı şirketlerin sunmuş olduğu muvafakatnamelerde

yer verilen hususların doğruluğunun tespitinin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü gibi ilgili

kurumlar nezdinde mümkün olduğu, ancak ihaleyi yapan İdare ve de davalı idarece verilen

belgeler yeterli görülmemesine karşın bu doğrultuda bir inceleme ve araştırma yapılmadan

işlem tesis edildiği dikkate alındığında dava konusu işlemde bu yönüyle de hukuka uyarlık

görülmemiştir.” gerekçesiyle dava konusu işlemin 1’inci iddia açısından iptaline,

2’nci iddia bakımından ise “Bu itibarla, ihale süreçlerinde istekliler tarafından

makine ve ekipman girdilerinden olan amortismana yönelik yapılacak açıklamalarda makine

ve ekipman kendine ait değilse kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanmakta olan

rayiç bedellerinin kullanılması gerektiği, üçüncü kişilerden alman fiyat teklifleri ile

amortisman girdisinin açıklanamayacağı, buna yönelik mevzuatta bir düzenleme

bulunmadığı, davacılar tarafından sunulan fiyat teklifinin İse kamu kurum ve kuruluşları

tarafından açıklanan güncel rayiç bedellerinin belirgin bir şekilde altında olduğu,

davacıların bu sebeple kendisine fiyat avantajı sağladığının açık olduğu hususları dikkate

alındığında dava konusu kurul kararının davacıların (2) numaralı iddiasının reddine yönelik

kısmında hukuka aykırılık görülmemiştir.” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi

üzerine Kurul tarafından 26.09.2018 tarihli ve 2018/MK-347 sayılı kararın alındığı ve “1-

Kamu İhale Kurulunun 06.03.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538 sayılı kararının 1’inci iddia ile

ilgili kısmının iptaline,

2-1’inci iddia bakımından düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verildiği,

Anılan mahkeme kararına karşı Mezre Turizm İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti. - Er-Bu

İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay

Onüçüncü Dairesi’nin 07.12.2018 tarih ve E:2018/3750, 2018/3761 sayılı kararı ile

“…Temyize konu Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının incelenmesinden;

Uyuşmazlık, VBT/02 no’lu “Her cins ve klastaki zeminde ocak ariyeti kazısı yapılması

ve kullanılması” iş kaleminin “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı

malzemelerinin taşınması (F=Kx(0,00014xM+0,02)-0,0034xK)” analiz girdisine ait nakliye

mesafesi hesabından kaynaklanmaktadır.

İhaleyi gerçekleştiren idare tarafından, isteklilerce nakliye mesafesinin ne suretle

tevsik edileceğine ilişkin bir belirleme yapılmaksızın aşırı düşük açıklama isteme yazısı ile,

ihalede sınır değerin altında kalan 11 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiş olup,

sadece davacı şirketler tarafından oluşturulan iş ortaklığı tarafından açıklama sunulmuştur.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

Anılan ihalenin yaklaşık maliyet hesabında, VBT/02 no’lu iş kaleminin “Ariyet

ocağından getirilecek veya depoya gidecek kazı malzemelerinin taşınması

(F=Kx(0,00014xM+0,02)~0,0034xK)” analiz girdilerine ait nakliye mesafesi 19.595 metre

olarak belirlenmiştir. İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması

istenilen söz konusu analiz girdisine ilişkin olarak sadece formül verilmiş, nakliyenin

fiyatlandırmasına ilişkin bir km bilgisine ve/veya nakliye mesafesinin tevsikine ilişkin olarak

nasıl bir belge istenildiğine dair bir bilgiye yer verilmemiştir. Davacı şirketlerin oluşturduğu

iş ortaklığı tarafından sunulan analiz girdisinde nakliye mesafesi 10 km olarak belirlenmiş ve

bu analiz girdisine ilişkin olarak ihaleyi gerçekleştiren idareye, açıklama yazısı ekinde nakliye

mesafesini tevsik etmek üzere arazilerinin ariyet ocağı ve depo sahası olarak

kullandırılmasında bir mahzur bulunmadığına ilişkin altı adet muvafakatnamenin ve ekinde

nüfus cüzdanı fotokopilerin ve bu arazilerin işlendiği itinererin sunulduğu görülmüştür.

İhaleyi gerçekleştiren idarece, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığı tarafından

aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan muvafakatnamelere konu taşınmazların

muvafakatnameyi imzalayan kişilere ait olduğuna ve söz konusu arazilerin ariyet ocağı ve

depo yeri olarak kullanılması için gerekli olan izinlerin alındığına dair herhangi bir belgenin

sunulmadığı gerekçesiyle davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının teklifi doğrudan

reddedilmiştir.

Davacı İş Ortaklığı tarafından uyuşmazlık konusu iş kalemi kapsamında sunulan

nakliye mesafesine bakıldığında, bu mesafenin idarenin yaklaşık maliyet hesabında esas

aldığı mesafeden daha az olduğu, bu anlamda davacılar tarafından esas alınan mesafenin

kendilerine yaklaşık maliyete nazaran bir maliyet avantajı sağladığı anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, ihale komisyonu tarafından, aşırı düşük teklif açıklama istem

yazısında, isteklilerce açıklamalarına esas alınan nakliye mesafesinin tevsikine ilişkin olarak

belge sunulacağına ya da hangi belgelerin sunulması gerektiğine ilişkin bir belirlemeye yer

verilmediğinden, sunulun belgelerin yetersizliği gerekçesi ile davacı iş ortaklığının aşırı düşük

teklif açıklamasının uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin doğrudan değerlendirme dışı

bırakılmasının yerinde olmadığı, sunulan belgelerin ihale komisyonu tarafından yeterli

görülmemesi durumunda tereddüt duyulan hususlara ilişkin olarak gerektiğinde ilave belgeler

istenilmesi suretiyle yeniden bir değerlendirme yapılması gerektiği sonucuna varıldığından,

itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk,

dava konusu işlemin bu iddia yönünden iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi

kararında ise sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Temyize konu Mahkeme kararının davanın reddine ilişkin kısmının incelenmesinden;

“Kamu İhale Genel Tebliği’nde, ihale komisyonunca, teklif fiyatı aşırı düşük olan

isteklilerin teklifleri reddedilmeden önce belirlenen süre içinde teklifte önemli olarak tespit

edilen bileşenlerle ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, aşırı düşük teklif açıklaması

kapsamında, sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil

eden bilgi ve belgelerin sunulmasının gerektiği, isteklilerin sunacakları analizlere dayanak

teşkil eden belgeler arasında “üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri”nin de sayıldığı

görülmektedir.

Davaya konu ihalede, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığınca aşırı düşük teklif

açıklaması kapsamında, VBT/01, VBT/02, VBT/05, VBT/14 ve VBT/31 no’lu iş kalemlerinin

analiz girdileri arasında yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd³)”

analiz girdisi için teklif edilen 20.000,00.-TL tutarı tevsik etmek üzere, Silyol İnşaat ve Ticaret

A.Ş. kaşe ve imza bilgisine yer verilen fiyat teklifi, VBT/14 no’lu iş kaleminin analiz girdileri

arasında yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1yd³) analiz girdisi için

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

teklif edilen 15.000,00.-TL tutarı tevsik etmek üzere Silyol İnşaat ve Ticaret A.Ş. kaşe ve imza

bilgisine yer verilen fiyat teklifi, VBT/32 no’lu iş kaleminin analiz girdileri arasında yer alan

“Kompresörün bir saatlik ücreti” analiz girdisi için teklif edilen 55.00-TL tutarı tevsik etmek

üzere Silyol İnşaat ve Ticaret A.Ş. kaşe ve imza bilgisine yer verilen fiyat teklifi sunulmuştur.

Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd³)” “Ekskavatör ve dragline tipi

makinalar 100 HP (1yd³) ve “Kompresörün bir saatlik ücretine ilişkin olarak Kamu ihale

Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesi uyarınca fiyat teklifi ile açıklama yapılabileceği, fiyat

teklifi ile açıklama yapılamayacağına ilişkin mevzuatta bir hüküm bulunmadığı, fiyat

tekliflerinde yer alan fiyatın idareye sunulan fiyat analizinde belirtilen fiyatlarla aynı olduğu,

bu itibarla, davalı idarece iş makinelerinin edinim bedellerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi

alınarak açıklanamayacağından bahisle davacının ikinci iddiası yönünden tesis edilen

başvurunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk,

davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukukî isabet

bulunmamaktadır.

Öte yandan, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak üçüncü kişilerden

fiyat teklif alınması durumunda, idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi hâlinde,

meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal ve hizmet için düzenlenen maliyet

veya satış tutarı tespit tutanağının meslek mensubundan istenebileceği, meslek mensubunun

tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, gerekli görülmesi hâlinde ihaleyi

yapan idarenin proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutan tespit

tutanaklarını incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebileceği, yapılan

inceleme sonucunda sunulan proforma fatura/fiyat teklifi ile bu belgeler arasında

uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek, uyumsuzluğun niteliğine

göre belgelerin mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderileceği ve

gerekli olması hâlinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılacağı açıktır.

…

2.

Ankara 17. İdare Mahkemesi’nin 18/07/2018 tarih ve E2018/633,

K:2018/1553 sayılı kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında, 2577 sayılı

idari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi

bulunmadığından, VBT/02 no’lu iş kaleminin “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya

gidecek kazı malzemelerinin taşınması (F=Kx(0,00014xM+0,02)-0,0034xK)” analiz

girdisine ilişkin olarak davacıların birinci iddiasıyla ilgili kısım yönünden anılan Mahkeme

kararının iptale ilişkin kısmının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA;

3.

4.

Davacıların temyiz isteminin kabulüne;

Temyize konu Mahkeme kararının, davacıların 2. iddiasıyla ilgili kısım

yönünden davanın reddine ilişkin kısmının 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun

49. maddesi uyarınca bozulmasına,

5.

Dava konusu işlemin bu kısmının iptaline…” karar verildiği anlaşılmıştır.

Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin söz konusu kararının uygulanmasını teminen Kurul

tarafından 06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-86 sayılı kararın alındığı ve “1- 26.09.2018 tarih

ve 2018/MK-347 sayılı kararın iptaline,

2- Kamu İhale Kurulunun 06.03.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538 sayılı kararının 1’inci

iddia ile ilgili kısmının iptaline,

3- Kamu İhale Kurulunun 06.03.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538 sayılı kararında yer

alan 1’inci iddia ile ilgili olarak tereddüt duyulan hususlarda ihaleyi yapan idarece ilave

belgeler istenilmesi suretiyle yeniden bir değerlendirme yapılması yönünde düzeltici işlem

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

belirlenmesine,

4- Kamu İhale Kurulunun 06.03.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538 sayılı kararının 2’nci

iddia ile ilgili kısmının iptaline,

5- Kamu İhale Kurulunun 06.03.2018 tarihli ve 2018/UY.II-538 sayılı kararında yer

alan 2’inci iddia ile ilgili olarak ihaleyi yapan idarece proforma fatura ve fiyat tekliflerine

ilişkin maliyet/satış tutan tespit tutanaklarının bunları muhafaza eden meslek mensubundan

istenerek değerlendirme yapılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verildiği

anlaşılmıştır.

İdare tarafından Kurul kararının uygulanmasını teminen 16.04.2019 tarihinde başvuru

sahibine EKAP üzerinden tebliğ edilen yazı ile istekliden “…tarafınızca aşırı düşük teklif

açıklaması kapsamında sunulan dosyada nakliye mesafesine ilişkin olarak yer alan;

21.12.2017 tarihli İmdat MİNYAS adına, 28.12.2017 tarihli Gündoğan AVKAN adına,

28.12.2017 tarihli Çetin ÖLGEN adına, 29.12.2017 tarihli Abdurahman DEMİRKUL adına,

29.12.2017 tarihli Sedat ULUDİL adına ve 27.12.2017 tarihli Çetin AYTEKİN adına olan

muvafakatnameler incelenmiş olup söz konusu taşınmazlara ait herhangi bir tapu bilgisinin

yer almadığı görülmüştür.

Söz konusu muvafakatnamelerin değerlendirilebilmesi için, muvafakatnameleri

imza sirkülerinin,

imzalayan kişilerin

tapu fotokopilerinin,

söz konusu taşınmazlara ait Ada/ Parsel numaralarının

taşınmazların Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlüğünden

yer aldığı

tescile esas koordinatlar

ının ve Van Valiliği Yatırım

alınmış ve bir harita üzerinde gösterilmiş

İzleme ve Koordinasyon Müdürlüğü veya Bitlis İl Özel İdaresinden alınmış

Ruhsatları

İşletme

nın,

“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd³)” “Ekskavatör ve dragline

tipi makinalar 100 HP (1yd³) ve “Kompresörün bir saatlik ücreti “ için Kamu İhale Genel

Tebliğinin 45.1.13.1 maddesinde belirtilen “Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin

üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle

tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu

tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)

veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı

olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin

ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde

bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.” hüküm gereğince tarafınızca sunulan

fiyatlara ilişkin Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının (Ek-O.6) yazımızın tebliğ tarihini izleyen

5 (beş) iş günü

günden itibaren

içinde Genel Müdürlüğümüz Program ve İzleme Dairesi

Başkanlığına gönderilmesi…” hususlarında belge talep edilmiştir.

İdare tarafından isteklinin 24.04.2019 tarihinde idareye sunduğu belgelerin

incelenmesi üzerine 14.05.2019 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararının alındığı,

İhale komisyonu kararında “MEZRE Turz. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. + ER-BU İnş. Tic.

A.Ş. İş Ortaklığının İdaremizin Genel Evrakına giren 24.04.2019 tarih ve 2019/1 sıra nolu

cevabi yazısı ve ekleri İhale Komisyonumuz tarafından incelenmiş olup,

1-İsteklinin VBT/02 nolu iş kaleminin “Ariyet ocağından getirilecek veya depoya

gidecek kazı malzemelerinin taşınması (F=Kx(0,00014xM+0,02)-0,0034xK])” analiz

girdisine ait nakliye mesafesine ilişkin olarak, arazi sahiplerinden alınan muvakatnamelere

ait tapu fotokopilerini, söz konusu tapulara ait Bitlis Kadastro Müdürlüğü Tatvan Biriminden

alınan ıslak imzalı Aplikasyon Krokilerini ve arazi sahibi sıfatıyla muvafakatnameleri

imzalayan kişilere ait noter tasdikli imza beyannamelerini sunduğu görülmüştür. Sunulan bu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2019/035

: 42

: 18.07.2019

: 2019/UY.II-830

belgelerin Karayolları Genel Müdürlüğü’ne ait TAKPAS (Tapu ve Kadastro Paylaşım Sistemi)

(Taşınmazlar Dairesi Başkanlığı Parsel Sorgulama Sistemi) den yapılan incelemelerde, söz

konusu arazilerin muvafakatnameyi imzalayan kişilere ait olduğu tespit edilmiş olup yapılan

açıklamanın uygun olduğu değerlendirilmiştir.

2-İstekli, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd³)”, “Ekskavatör ve

dragline tipi makinalar 100 HP (1yd³)” ve “Kompresörün bir saatlik ücreti”ne ilişkin olarak

SMMM Kamil SİLAHTAROĞLU tarafından düzenlenen EK-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı ve

EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağını idaremize sunmuştur.

Sunulan “EK-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı’’nın; "Kompresörün bir saatlik ücretine”

ilişkin olduğu görülmüştür. Ancak söz konusu bu tutanakta “Kompresörün bir saatlik ücreti”

analiz girdisinin içinde yer alan makine ve ekipman girdilerinin bileşenlerinden amortismana

yönelik herhangi bir açıklamanın yer almadığı görülmüştür.

Ayrıca, “EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı”nın; “Ekskavatör ve dragline tipi

makinalar 210 HP (21/2yd³)” ve “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1yd³)” ait

olduğu görülmüştür. Söz konusu bu tutanakta “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP

(21/2yd³)”ın fiyatının 24.000,00 TL, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP

(1yd³)”ın fiyatının ise 18.000,00 TL olduğu belirtilmiştir.

Ancak, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan 2017 Yılı İnşaat ve

Tesisat Birim Fiyatları kitabında; “03.001 poz no.lu Ekskavatör ve dragline tipi makinalar

100 HP(1yd³)”mm fiyatı 234.000,00 TL ve “03.001 poz no.lu Ekskavatör ve dragline tipi

makinalar 210 HP (21/2yd³)” mm fiyatı 432 000,00 TL olduğu görülmüştür.