Ana Sayfa / Kararlar / Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. / 2019/109809-Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı
Bilgi
İKN
2019/109809
Başvuru Sahibi
Setyol Sanayi Tesisleri İma. Mak. İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti
İdare
Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş.
İşin Adı
Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Setyol Sanayi Tesisleri İma. Mak. İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş.,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/109809 İhale Kayıt Numaralı “Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların  
Onarımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş tarafından 11.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı” ihalesine  
ilişkin olarak Setyol Sanayi Tesisleri İma. Mak. İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.nin 10.06.2019  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.06.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 28.06.2019 tarih ve 26290 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.06.2019  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/664 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş.nin teklif dosyası  
incelendiğinde;  
a) İsteklinin sunduğu Ticaret Sicil Gazetelerinde şirkete ait tüm bilgilerin bulunmadığı,  
tüzel kişiliğin ortaklarına ait TC kimlik no'ları, adresleri ve yönetimindeki görevlilerine  
yönelik son durumu göstermediği,  
b) Teklif zarfının yapıştırılan yerlerinin ve ihale dosyasının ve teklif mektubunun  
şirketi temsile yetkili olarak gösterilen kişiler tarafından imzalanmadığı,  
c) Geçici teminat mektuplarının ilk ilan tarihinden önce düzenlendiği ve standart  
formlara aykırı olduğu,  
d) Sunulan bilançoların İdari Şartname'nin 7.4.2'nci maddesindeki kriterlere uygun  
olmadığı, bilançoda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmediği,  
anılan kriterlerin tevsikine ilişkin belgelerin sunulmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları  
sunulması gerekirken fotokopilerinin sunulduğu,  
e) İş hacmine yönelik belgelerin İdari Şartname'nin 7.4.3'üncü maddesindeki kriterlere  
uygun olmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları sunulması gerekirken fotokopilerinin  
sunulduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
f) İş deneyim belgelerinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici  
kabulü yapılan işlere ait olmadığı, iş deneyim belgelerinin asgari iş deneyim tutarını  
karşılamadığı ve benzer işe uygun olmadığı,  
g) Teklif mektubunda teklif bedelinin rakam ve yazı ile birbirini tutmadığı, teklif  
mektubunda ihale kayıt numarasının yanlış yazıldığı,  
h) Şirket imza sirkülerinin yetki süresinin dolduğu ve imza sirkülerinin noter suretinin aslı  
gibidir onaylı olmadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde;  
a) Açıklama istenilen iş kalemleri için sunulan analizlerde rayiç girdi miktarlarında  
eksiltme yapılarak avantaj sağlandığı,  
b) Açıklama istenilen iş kalemleri için idarece ayrı ayrı analiz formatı hazırlandığı,  
açıklama ekinde firmalara verildiği fakat firmanın bu analizlere uymadığı ve her poz için ayrı  
ayrı analiz sunmadığı, bazı pozlar için 2019 kârsız fiyatın üstüne kâr ekleyerek açıklama  
yaptığı, ancak idarece verilen analiz formatına uyarak her bir poz için ayrı ayrı analiz sunması  
gerektiği,  
c) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait sunulan analizlerde asgari işçilik saat tutarının  
altında fiyat verdiği, bir çok rayiç girdisinde 2019 yılının fiyatlarını alması gerekirken daha  
önceki yılların fiyatlarını kullandığı,  
d) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait analiz formatlarında belirtilen nakliye girdileri  
için alınan mesafelerle alakalı herhangi bir bilgi, belge ve itiner verilmediği, Kamu İhale  
Genel Tebliğine göre nakliye mesafesi açıklaması yapılırken mesafenin bilgi ve belgelere  
dayandırılma zorunluluğu bulunduğu,  
e) Özel iş kalemleri ve girdileri için alınan fiyat tekliflerinde meslek mensubuna ait  
matbu beyanın bulunmadığı, iş kalemi fiyatına KDV dahil edilmediği, ayrıca hangi iş için  
kimin adına alındığının yazılmadığı, tarihsiz olarak alındığı, firmanın yasal defterlerini tutan  
ilgili meslek mensubu bilgilerini taşımadığı, Türmob kaşesi içermediği, fiyat tekliflerinin  
imzasız ve kaşesiz olduğu,  
f) Özel pozlara ilişkin alınan fiyat teklifleri malzeme, montaj ve nakliye olarak  
belirtilip ayrı ayrı fiyatlandırılması gerekirken toplam fiyat alındığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
a) Adı: Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2007E050060  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
I.T.P. H.P.B. Hatlarında toplam 109 lokasyonda iç korozyon onarımları gerçekleştirilecek  
olup, bu kapsamda Ø40 boru hattında boru değişimleri ve iki parçalı kelepçe kaynakları ile  
Ø46 boru hattında iki parçalı kelepçe kaynakları yapılacaktır.  
Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı İşi başlıca: ITP ham  
petrol boru hatlarının Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye  
illerindeki kısımlarında farklı yöntemler (boru değişimi ve iki parçalı kelepçe) ile  
onarımlarının yapılması işini kapsar.  
ç) Yapılacağı yer: Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kahramanmaraş,  
Osmaniye…” şeklinde düzenlemeye,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır” şeklinde düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.  
Yapılan incelemede; EKAP üzerinden 14 adet ihale dokümanının temin edildiği, 7  
istekli tarafından ihaleye teklif verildiği, tekliflerin sunulmasından sonra ihale komisyonunca  
ilk oturumda ihaleye teklif veren tüm isteklilerin yeterlik belgelerinin eksiksiz, teklif mektubu  
ve geçici teminatının uygun olduğu tespitinin yapıldığı, bu hususa ilişkin Zarf Açma ve Belge  
Kontrol Tutanağı’nın düzenlendiği, tekliflerin ayrıntılı değerlendirilmesi aşamasında ise tüm  
isteklilere ait yeterlik belgelerinin uygun bulunduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif zarfında sunduğu belgelere  
ilişkin olarak;  
a)Ticaret Sicil Gazetelerinde şirkete ait tüm bilgilerin bulunmadığı, tüzel kişiliğin  
ortaklarına ait TC kimlik no'ları, adresleri ve yönetimindeki görevlilerine yönelik son durumu  
göstermediği iddiası bakımından yapılan incelemede;  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur…” hükmüne,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri…” şeklinde düzenlemeye,  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde ise ayrıca  
“…46.2.1. İstekliler teklifleri ile birlikte Firma ortakları ve ortaklık oranları ile Teklif  
mektubunu imzalayanın, Anonim Şirketlerde Yönetim kurulu üyelerinin Limited Şirketlerde ise  
müdürlerin, müdür yoksa tüm ortakların Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını gösterir  
listeyi sunmaları gerekmektedir…” şeklinde düzenlemeye yer verildiği,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişiliğin teklif vermeye yetkili olduğunu  
gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde ise “10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru  
veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili  
olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi  
ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik  
numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel  
kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da  
sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili  
kişiler anlaşılır.şeklinde açıklamalara yer verildiği görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen düzenlemeler doğrultusunda ihale üzerinde kalan Fırat İnş. End.  
San. Tic. A.Ş.nin teklif dosyası incelendiğinde şirketi temsil ve ilzama yetkili yönetim kurulu  
üyeleri Baran Çöte ve Orhan Çöte’ye ait noter tasdikli imza sirkülerinin sunulduğu, imza  
sirkülerinde Baran Çöte ve Orhan Çöte’ye ait TC Kimlik no’larının yer aldığı, imza  
sirkülerinin ekinde şirket yetkililerini gösterir 04.01.2019 tarihli İstanbul Ticaret Sicil  
Müdürlüğü’nün Ticaret Sicil Tasdiknamesinin onaylı suretinin sunulduğu,  
Ayrıca şirketin tür değişikliğine ilişkin 10.01.2019 tarihli ve 9742 sayılı Ticaret Sicil  
Gazetesinin sunulduğu, söz konusu ilanda şirket kurucularının ve hissedarlarının Fırat Çöte,  
Orhan Çöte ve Baran Çöte olduğu, Baran Çöte ve Orhan Çöte’nin 04.01.2019 tarihinden  
itibaren ilk üç yıl şirketi temsile yetkili oldukları, Fırat Çöte’nin ise bir yıl süre ile yönetim  
kurulu başkanı olarak seçildiği hususlarının yer aldığı, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün  
tescil işlemine ilişkin belgenin de sunulduğu, söz konusu ilanda ayrıca şirket hissedarlarının  
ortaklık oranlarının bulunduğu,  
Teklif dosyasında sunulan 12.06.2017 tarih ve 9345 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nden  
yönetim kurulu başkanı Fırat Çöte’nin TC Kimlik no’sunun görüldüğü,  
Ayrıca anılan istekli tarafından İdari Şartname’nin 46.2.1’inci maddesi kapsamında  
şirket ortakları, hisse oranları, ortaklara ait TC Kimlik numaralarını gösteren, üzerinde şirket  
kaşesi ve imzası bulunan belgenin de teklif zarfında idareye sunulduğu, dolayısıyla anılan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
istekli tarafından iddiaya konu edilen İdari Şartname’nin 7.1.b.2’nci maddesi kapsamında  
tüzel kişiliğin yönetim durumunu gösterir belgelerin sunulduğu anlaşıldığından, başvuru  
sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
b) Teklif zarfının yapıştırılan yerlerinin, ihale dosyasının ve teklif mektubunun şirketi  
temsile yetkili olarak gösterilen kişiler tarafından imzalanmadığı iddiası bakımından yapılan  
incelemede;  
İdari Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1.  
Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak bu  
Şartnamede istenilen bütün belgeler bir zarfa veya pakete konulur. Zarfın veya paketin  
üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe  
ait olduğu ve ihaleyi yapan İdarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli  
tarafından imzalanarak, mühürlenir veya kaşelenir…” şeklinde düzenlemeye,  
Anılan Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü  
maddesinde “23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı  
olarak sunulur.  
23.2. Teklif mektubunda;  
a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,  
b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,  
c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,  
ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye'de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,  
d) Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce  
imzalanmış olması zorunludur…” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.  
Anılan Şartname’nin 30.2.2’nci maddesinde ise “30.2.2. İhale komisyonu teklif  
zarflarını alınış sırasına göre inceler. Bu incelemede, zarfın üzerinde isteklinin adı, soyadı  
veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu, ihaleyi yapan  
İdarenin açık adresi ve zarfın yapıştırılan yerinin istekli tarafından imzalanıp kaşelenmesi  
veya mühürlenmesi hususlarına bakılır. Bu hususlara uygun olmayan zarflar bir tutanakla  
belirlenerek değerlendirmeye alınmaz.” şeklinde düzenlemelere yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklif zarfında  
sunulan birim fiyat teklif mektubu ve teklif cetveli incelendiğinde; teklif mektubu ve  
cetvelinin şirket tüzel kişiliğine ait noter onaylı imza sirkülerinde imza örneği bulunan ve  
şirketi temsil ve ilzama yetkili yönetim kurulu üyesi Orhan Çöte’nin imzası ile uyumlu  
olduğu, idarece aksi yönde bir tespitin de yapılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu  
husustaki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
c) Geçici teminat mektuplarının ilk ilan tarihinden önce düzenlendiği ve standart  
formlara aykırı olduğu iddiası bakımından yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler, teklif  
ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat  
vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi  
değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde, toplam geçici teminat miktarı ortaklık oranına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen tekliflere bakılmaksızın ortaklardan biri veya  
birkaçı tarafından karşılanabilir.  
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu  
tarih, 06.11.2019 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir…” şeklinde  
düzenlemeye yer verildiği,  
İhale ilan tarihinin ise 20.03.2019 olduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde kalan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş.nin teklif zarfında sunduğu geçici  
teminat mektubu incelendiğinde Garanti Bankası A.Ş. tarafından düzenlenme tarihi  
09.04.2019 olan, teminat tutarı 810.000,00 TL ve geçerlik tarihi 30.11.2019 olan geçici  
teminat mektubunun sunulduğu, sunulan teminat mektubunda ihalenin adı, idarenin adı,  
teminat tutarı ve teminat süresinin gösterildiği, teminat mektubunun ekinde bankaya ait teyit  
mektubunun da bulunduğu, geçici teminat tutarının isteklinin teklif ettiği bedelin %3’ünden  
fazla olduğu ve idarece verilen standart forma uygun olduğu görülmüş olup, başvuru  
sahibinin geçici teminat mektubunun ilan tarihinden önce düzenlendiği ve standart forma  
uygun olmadığı iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
d) Sunulan bilançoların İdari Şartname'nin 7.4.2'nci maddesindeki kriterlere uygun  
olmadığı, bilançoda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmediği,  
anılan kriterlerin tevsikine ilişkin belgelerin sunulmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları  
sunulması gerekirken fotokopilerinin sunulduğu iddiası bakımından yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa  
vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan  
düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması  
zorunludur…” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş. tarafından ekonomik ve mali  
yeterliğe ilişkin belgelerden İdari Şartname’nin 7.4.2 maddesi kapsamında SMMM tarafından  
düzenlenen 08.04.2019 tarihli Bilanço Bilgileri Tablosunun sunulduğu, bilanço bilgileri  
tablosunda 2018 yılına ait cari oranın 5,43, öz kaynak oranının 0,56 ve kısa vadeli banka  
borçlarının öz kaynaklara oranının 0,08 olduğu bilgisinin yer aldığı, söz konusu bilanço  
oranlarının İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesindeki bilançoya ilişkin kriterleri karşıladığı,  
bilanço bilgileri tablosunda ayrıca yıllara yaygın inşaat maliyetleri ve yıllara yaygın inşaat  
hakediş gelirlerinin de gösterildiği, anılan istekli tarafından ayrıca 2018 yılı kurumlar vergisi  
beyannamesi kapsamında ayrıntılı bilanço ve gelir tablosunun da sunulduğu, istekliye ait  
ayrıntılı bilançodaki değerlerin bilanço bilgileri tablosundaki bilgilerle uyumlu olduğu, ayrıca  
bilanço bilgileri tablosunun idareye SMMM onaylı asıl belge olarak sunulduğu anlaşılmış  
olup, başvuru sahibinin bu hususlardaki iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.  
e) İş hacmine yönelik belgelerin İdari Şartname'nin 7.4.3'üncü maddesindeki kriterlere  
uygun olmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları sunulması gerekirken fotokopilerinin  
sunulduğu iddiası bakımından yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 7.4.3’üncü maddesinde  
“İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım  
işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.  
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki  
yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise,  
iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla  
kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı suretleri sunulur.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur…” şeklinde düzenlemeye yer  
verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş.nin İdari Şartname’nin  
7.4.3’üncü maddesi kapsamında sunduğu SMMM onaylı gelir tablosundan 2018 yılı net  
satışlar tutarının 46.305.843,24 TL olduğunun anlaşıldığı, söz konusu tutarın isteklinin teklif  
bedelinin %25’inden fazla olduğu, dolayısıyla anılan isteklinin ciroya ilişkin yeterlik kriterini  
karşıladığı, ayrıca belgenin idareye SMMM onaylı asıl belge olarak sunulduğu  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
f) İş deneyim belgelerinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici  
kabulü yapılan işlere ait olmadığı, iş deneyim belgelerinin asgari iş deneyim tutarını  
karşılamadığı ve benzer işe uygun olmadığı iddiası bakımından yapılan incelemede:  
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya  
yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen  
ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk  
sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden  
geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %  
80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden  
geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %  
80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i  
oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde  
geçici kabulü yapılan işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli  
tarafından teklif edilen bedelin % 50'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer  
işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz…”  
şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
Anılan Şartname’nin 7.6’ıncı maddesinde “Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek  
işler:  
11/06/2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Yapım İşlerinde Benzer İş  
Grupları Tebliği"nde yer alan ve Tebliğ ekinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi – (A) Alt Yapı İşleri” ana başlığı altındaki;  
III. GRUP: BORU VE İLETİM HATTI İŞLERİ  
grubuna ait “İş deneyim belgesi” benzer iş olarak kabul edilecektir.  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: Makine Mühendisliği” şeklinde düzenleme  
yapılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini  
tevsik etmek üzere Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Malatya-  
Hekimhan-16.Bl.Hud.Yolu (2.Kısım) Km:53+570-103+100 kesiminde 6”NATO Petrol Boru  
Hattı Deplase Edilmesi İşi”ne ait, işin asıl yüklenicisi Kolin İnş. Turz. San. ve Tic. A.Ş., alt  
yüklenici sözleşme tarihi 02.07.2013, alt yüklenici sözleşme bedeli 6.413.306,28 TL olan, alt  
yüklenici tarafından yapılan işin kısmî kabul tarihi 02.10.2014, esas işin geçici kabul/tasfiye  
tarihi 21.12.2015 olan, 04.03.2016 tarihli ve 2012/60525-641718-1-3 sayılı 6.413.306,28 TL  
tutarında alt yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu görülmüştür.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belge düzenleme koşulları” başlıklı  
44’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir  
sözleşmeye dayalı olarak taahhüt edilen;  
a) Geçici kabulü yapılmış işlerde, “yüklenici iş bitirme belgesi”,  
b) Devam eden işlerde; işin, ilk sözleşme bedelinin tamamlanması ve gerçekleşme  
oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşarak kusursuz olarak  
gerçekleştirilmesi halinde, “yüklenici iş durum belgesi”,  
c) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhütte bulunan  
yükleniciye karşı bedel içeren bir sözleşme ile taahhüt edilen iş bölümünün tamamen  
bitirilmesi ve söz konusu iş kısmının idare tarafından kısmı kabulünün yapılması veya asıl  
sözleşmeye ilişkin işin geçici kabulünün yapılması şartıyla “alt yüklenici iş bitirme belgesi,…  
olarak düzenlenir…” hükmü yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin, yükleniciye  
karşı taahhütte bulunulan iş bölümünün tamamının bitirildiği ve idarece söz konusu işin kısmi  
kabulü yapılarak düzenlenen alt yüklenici iş bitirme belgesi olduğu, belge tutarı  
güncellendiğinde 12.841.117,69 TL tutara tekabül ettiği, bu tutarın teklif edilen bedel  
üzerinden (21.893.500,00 TL) asgari iş deneyim oranını (teklif bedelinin %50’si) karşıladığı,  
ayrıca belgeye konu “petrol boru hattı deplase edilmesi işi”nin İdari Şartname’nin 7.6’ncı  
maddesinde belirlenen Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesinde yer alan (A) Alt Yapı  
III. Grup: Boru ve İletim Hattı İşleri”nden  
İşleri  
olduğu ve benzer iş tanımını karşıladığı  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
g) Teklif mektubunda teklif bedelinin rakam ve yazı ile birbirini tutmadığı, teklif  
mektubunda ihale kayıt numarasının yanlış yazıldığı iddiası bakımından yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde  
“23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.  
23.2. Teklif mektubunda;  
a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,  
c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,  
ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye'de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,  
d) Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce  
imzalanmış olması zorunludur…” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş.nin birim fiyat teklif mektubu  
incelendiğinde, teklif mektubunun 5’inci maddesinde “İhale konusu işi, bu teklifin ekindeki  
birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen her bir iş kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar  
üzerinden Katma Değer Vergisi hariç toplam 21.893.500,00 TL … bedel karşılığında yapmayı  
kabul ve taahhüt ederiz.” ibaresinin bulunduğu, teklif edilen bedelin ise yazı ile  
“Yirmibirmilyonsekizyüzdoksanüçbinbeşyüz Türk Lirası” şeklinde ifade edildiği, dolayısıyla  
teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazıldığı, birim fiyat  
teklif cetvelindeki toplam teklif tutarı ile teklif mektubundaki tutarın da birbiri ile uyumlu  
olduğu, ayrıca birim fiyat teklif mektubunda ihale konusu işin ihale kayıt numarasının  
“2019/109809” olarak yazıldığı, ihale kayıt numarasında hata bulunmadığı anlaşılmış olup,  
başvuru sahibinin bu hususlara ilişkin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
h) Şirket imza sirkülerinin yetki süresinin dolduğu ve imza sirkülerinin noter suretinin  
aslı gibidir onaylı olmadığı iddiası bakımından yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile  
tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu  
bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü  
göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel  
kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri…” şeklinde düzenlemeye,  
Anılan Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1.  
İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış  
örneklerini vermek zorundadır.  
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup,  
sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"veya bu anlama  
gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.  
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından "aslı  
idarece görülmüştür"veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine  
ekleyebilirler” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. ve Tic. A.Ş.nin teklif dosyasında sunduğu  
belgeler incelendiğinde; tüzel kişiliğin temsilcilerine ait noter tarafından düzenlenen imza  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
sirkülerinin idarece aslı görülerek onaylanan suretinin sunulduğu, imza sirkülerinde şirket  
temsilcilerinin yönetim kurulu üyeleri olan Baran Çöte ve Orhan Çöte olduğu, temsil şeklinin  
“münferit”, temsil süresinin “04.01.2019 tarihinden 04.01.2022 tarihine kadar” şeklinde  
belirtildiği, imza sirküleri ekinde ayrıca tescile ilişkin 04.01.2019 tarihli Ticaret Sicil  
Tasdiknamesi ve şirketin tür değişikliğinin tescil ve ilanına dair 10.01.2019 tarih ve 9742  
sayılı Ticaret Sicil Gazetesi suretinin sunulduğu, söz konusu belgelerden de anılan kişilerin  
04.01.2019 tarihinde tescil ve ilan edilen şirketi 3 yıl süreyle temsile yetkili kılındıkları  
anlaşılmış olup, imza sirkülerindeki yetki süresinin dolduğu ve belgenin sunuluş şeklinin  
uygun olmadığı iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklamaları  
bulunmaktadır.  
Yapılan incelemede ihaleye 7 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonunca  
tekliflerin alınmasından sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.1’inci maddesi uyarınca  
teklifi ilk oturumda geçerli kabul edilen 7 isteklinin teklif fiyatları ile ihaleye ait yaklaşık  
maliyet tutarı esas alınarak sınır değerin 23.247.798,03 TL olarak belirlendiği, İdari  
Şartname’nin 33’üncü maddesi uyarınca teklifi bu tutarın altında kalan iki istekliden  
07.05.2019 tarihli yazılarla yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmını oluşturan iş kalemlerine ait  
maliyet bileşenleri ile tevsik edici belgelerinin 22.05.2019 tarihine kadar sunulmasının  
istenildiği, Hes Group Enerji İnş. ve San. Tic. A.Ş.-ASC Su Ürün.Oto İnş. A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından süresi içinde aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulmadığı, bu nedenle  
teklifinin reddedildiği, Fırat İnş. End. San. Tic. A.Ş. tarafından ise süresi içinde teklif  
açıklamalarının idareye sunulduğu, idarece anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının  
uygun bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede; idarece teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen  
07.05.2019 tarihli yazılarla yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmını oluşturan 2, 3, 28, 11, 27, 10,  
13, 12 ve 16 no’lu iş kalemleri/gruplarına dair maliyet bileşenlerinin tevsik edici belgeleriyle  
birlikte ihale mevzuatına uygun şekilde açıklanmasının istenildiği ve söz konusu iş  
kalemleri/gruplarına ait 9 adet analiz formatının isteklilere gönderildiği anlaşılmıştır.  
Söz konusu analiz formatları incelendiğinde, iş kalemleri/gruplarının içinde kamu  
kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyat analizleriyle uyuşmayan iş kalemleri ile  
birden fazla iş kalemini ihtiva eden ve “paçal iş kalemi” olarak adlandırılan iş kalemlerinin  
bulunduğu, ancak açıklanması istenilen bu iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerin temel girdi  
türleri (malzeme, makine, işçilik, nakliye vb.) ve girdi miktarlarının gösterildiği analiz  
formatları şeklinde hazırlanmadığı ve söz konusu analiz girdilerinin ihale dokümanında veya  
aşırı düşük teklif sorgulama kapsamında açıklama istenilen isteklilere verilmediği  
anlaşılmıştır.  
Ayrıca açıklanması istenilen iş kalemlerine ilişkin sunulan tüm alt analizlerde ise girdi  
türlerinin (malzeme, işçilik, makine, nakliye vb.) isteklinin kendisi tarafından belirlendiği de  
anlaşılmıştır.  
İsteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını mevzuata uygun şekilde yapabilmeleri ve  
açıklamaların sağlıklı değerlendirilebilmesinin ön şartının, idareler tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulamasının Tebliğ’in 45’inci maddesine uygun olarak yapılması olduğu  
anlaşılmaktadır.  
Aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken gerçekleştirilen işlemler dikkate alındığında,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
mevcut durumun isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde iş  
kalemini oluşturan analiz girdilerinin farklı belirlenmesi sonucunu doğurabileceği, dolayısıyla  
istekliler tarafından belirlenen girdilerin kıyaslanabileceği herhangi bir temel kıstas  
bulunmadığından aşırı düşük teklif açıklamalarının diğer isteklilerle eşit koşullarda ve ihale  
dokümanına uygunluğunun değerlendirilebilmesinin mümkün olmadığı ve bu haliyle aşırı  
düşük teklif sunan isteklilere verilen söz konusu analiz formatlarının ve bu şekilde yapılan bir  
sorgulamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2’nci maddesine aykırı  
olduğu sonucuna varılmıştır.  
Bu çerçevede, idarece mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmeyen söz konusu aşırı  
düşük teklif sorgulamasına istinaden aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olup  
olmadığına ilişkin olarak sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesine imkân bulunmadığı  
anlaşılmış olup, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar göz önüne alınarak,  
1) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerinden, nitelik ve nicelik olarak kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile birebir uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş  
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemlerine  
(paçal iş kalemi) ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere (işçilik, makine amortismanı,  
mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,  
2) Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve  
tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi analizi  
içerisinde yer alan işçilikle ilgili düz işçi girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate  
alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,  
3) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
4) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer  
alıyorsa ve eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde söz konusu mazot girdisi için  
açıklama istenilmesi),  
5) Açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece yukarıda belirtilen  
hususlar göz önünde bulundurularak, sınır değerin altında teklif sunduğu tespit edilen  
isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki  
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2019/035  
: 33  
: 18.07.2019  
: 2019/UY.II-834  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.