Ana Sayfa / Kararlar / Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü / 2019/534705-Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak Yemek Hazırlama ve İdareye Teslimi
Bilgi
İKN
2019/534705
Başvuru Sahibi
3 Yıldız Catering Yemek Kantin San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak Yemek Hazırlama ve İdareye Teslimi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
BAŞVURU SAHİBİ:  
3 Yıldız Catering Yemek Kantin San. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/534705 İhale Kayıt Numaralı “Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak Yemek  
Hazırlama ve İdareye Teslimi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 26.11.2019  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak  
Yemek Hazırlama ve İdareye Teslimi” ihalesine ilişkin olarak 3 Yıldız Catering Yemek  
Kantin San. Tic. Ltd. Şti.nin 23.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
30.12.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.12.2019 tarih ve 57786 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 30.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1746 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece aşırı düşük teklif açıklaması uygun  
bulunmayan MFCA Gıda Mad. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme  
dışı bırakılarak ihalenin kendilerinde kalmasına karar verildiği, ancak daha sonra söz konusu  
isteklinin şikayet başvurusu üzerine firmadan yeniden aşırı düşük teklif açıklaması  
istendiğinin idare tarafından kendilerine bildirildiği, ancak bu düzeltici işlem kararının  
hukuka uygun olmadığı zira,  
a) Teklifi aşırı düşük olan ve sorgulama yapılan isteklinin itirazının süre yönünden  
uygun olmaması sebebiyle düzeltici işlem kararının mevzuata aykırı olduğu,  
b) İsteklinin birinci iddiasına ilişkin olarak idarenin hazırlamış olduğu ihale  
dokümanının teknik şartnamesinde iki haftalık örnek menü ve gramaj listelerinin zaten  
mevcut olduğu ve mevcut olan bir şeyin tekrar aşırı düşük teklif açıklama yazısının ekine  
konulmasının gereğinin bulunmadığı, kaldı ki söz konusu iddianın idare tarafından da  
reddedildiği,  
c) İsteklinin ikinci iddiasına ilişkin olarak sunduğu malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelinde (Ek.H4) ilgili firmanın toplam fiyat üzerinden açıklama yaptığı, bu şekilde toplam  
fiyat üzerinden yapılan hesaplamalardaki rakamların tamamının da hatalı olduğu ve  
dolayısıyla iddianın idarece uygun görülmesi kararının da hatalı olduğu,  
d) İsteklinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklamasında 14 günlük  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
sabah kahvaltısı ve akşam yemeği için olması gereken öğün miktarının azaltıldığı, öğle  
yemeği için öğün miktarının tam olarak hesaplandığı ve ara öğün miktarının ise yükseltilerek  
hesaplama yapıldığı, burada yapılan tüm hesaplamaların hatalı olduğundan iddianın yerinde  
olmadığı ve nitekim söz konusu iddianın idare tarafından da reddedildiği,  
e) Dördüncü iddiaya ilişkin olarak ticaret borsası fiyatlarının ortalamasının esas  
alınması gerektiğinden hareketle yerinde olmadığı,  
f) Beşinci iddiaya ilişkin olarak firmanın mali müşaviri tarafından hazırlanarak  
sunulan EK-O7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında baklavanın kg fiyatının 50,00 TL yerine  
55 TL olarak yazıldığından hareketle tutanağın yanlış hazırlandığı,  
g) Altıncı iddiaya ilişkin olarak istekli tarafından 14 günlük menü ve gramajlar  
verilmediğinden su maliyet giderine açıklık getirilememesinin uygun olmadığı, isteklinin pet  
şişe su ve roll ekmek gibi girdi giderlerini maliyet hesaplamalarına katmak zorunda olduğu,  
açıklamaların teknik şartnameye göre yapılması gerektiği, bu nedenle idarece bu iddianın  
haklı bulunmasının yerinde bir karar olmadığı,  
h) Yedinci iddiaya ilişkin olarak isteklinin ekstra olarak et, balık ve işçilik için  
öngördüğü tutarların kendisine avantaj olarak değerlendirilmesinin haklı bir gerekçe  
olmadığı, çünkü istekli tarafından açıklamada günlük ortalama olarak 500 öğün yemek  
üretimini sadece 1 aşçı ve 1 şoför ile yapacağı belirtilerek buna göre işçilik maliyetinin  
hesaplandığı, oysa ki TOBB'un yemek üretimi ile ilgili kapasite raporu düzenlemesi  
standardına göre 125 kişilik yemek üretimi için 1 aşçının istihdam edilmesinin gerektiği, buna  
göre ihale konusu işte çalıştırılması gereken personel sayısının günlük ortalama 500 öğün  
yemek üretileceği göz önünde bulundurulduğunda ilgili firmanın en az 4 aşçı ve yemek  
taşıma işi için 1 şoför istihdam edilmesi gerektiği dolayısıyla ilgili firmanın işçilik  
hesaplamasını fazla değil eksik olarak hesaplamış olduğu,  
ı) Sekizinci iddiaya ilişkin olarak, ihalenin 1, 2 ve 3. kısmı için firmanın kısım kısım  
değil toplam teklif fiyatı üzerinden açıklama yaptığı, idarenin de bu durumu ilk  
değerlendirmesinde hatalı bulduğu, ancak düzeltici işlem yapılan gerekçeli kararında ise  
toplam teklif üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının sakıncasının olmadığına  
karar verdiği, idarenin bu konuda ilgili firmayı haklı görmesinin mevzuata uygun olmadığı,  
İdarece aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan isteklinin idareye yaptığı  
itiraza karşılık idarece bu itiraz hususlarından 3 maddenin yerinde olmadığı belirtilerek  
düzeltici işlem kararı verildiği, bu karar ile istekliden ikinci kez aşırı düşük teklif açıklaması  
istenildiği, idarenin ilgili firmanın kendi açıklamasında yapmış olduğu hataları ve eksiklikleri  
belirtmek suretiyle firmaya yeni yapacağı açıklamada yol gösterdiği, normal şartlarda ilgili  
firmanın idarenin aşırı düşük açıklama talebi üzerinde açıklama için verilen süre içerisinde  
tereddüde düştüğü konularda idareden yazılı açıklama talebinde bulunması gerekirken ilk  
yazılı aşırı düşük açıklama yazısına itirazda bulunmayıp kesinleşen ihale kararı açıklandıktan  
sonra şikayette bulunduğu, idarenin kesinleşen ihale kararı üzerinde yaptığı bu uygulamanın  
haksız, rekabeti önleyici benzeri olmayan bir uygulama olduğu iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
edilmiştir.  
26.11.2019 tarihinde ihalesi yapılan “Yüklenicinin mutfağında malzemeli olarak  
yemek hazırlama ve idareye teslimi” hizmet alımı işinde 12.12.2019 tarihinde alınan ihale  
komisyonu kararında, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan MFCA Gıda Mad.  
Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin  
üç kısmının da başvuru sahibinin üzerinde bırakılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2 Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)  
geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6.Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TLsinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3.İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1.Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2.79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.açıklamaları yer almaktadır.  
Teklifi değerlendirme dışı bırakılan MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
Ltd. Şti. tarafından 13.12.2019 tarihinde idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
bulunmama gerekçelerinin yerinde olmadığına yönelik şikayet başvurusunda bulunulduğu,  
ayrıca şikayet başvurusunda iki haftalık menü listesi ve bu menü listelerinde yer alan gramaj  
tablolarına yer verilerek açıklama istenilmesi gerektiği, bu çerçevede teklifi sınır değerinin  
altında olan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı esas alınarak sağlıklı bir  
değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığı, bundan dolayı teklifi sınır değerin altında  
olan isteklilere malzemeli yemek alımlarında iki haftalık yemek menüsü ve bu menülere ait  
gramajların idarece belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden gerçekleştirilmesi  
gerektiği hususlarının belirtildiği,  
Buna karşılık idarece 19.12.2019 tarihinde 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine  
göre teklifi sınır değerin altında kalan istekliden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı  
maddesine göre iki haftalık menü listesi ve bu menü listelerinde yer alan gramaj tablolarına  
yer verilmek suretiyle yeniden açıklama istenilmesi yönünde düzeltici işlem kararı alındığı  
görülmüştür.  
İşe ait hazırlanan Teknik Şartname ve eklerinin incelenmesinde gerek iki haftalık  
örnek yemek menüsünün ve gerekse gramaj tablolarının yer aldığı gıda rasyonlarının var  
olduğu görülmüştür.  
İhale dokümanları arasında bulunan Teknik Şartname’nin “İşin Tanımı” başlıklı II.  
maddesinin “Yemek çeşitleri ve öğün sayıları” başlıklı bendinde, kahvaltı, öğle ve akşam  
yemeklerinde her öğünde kişi başına bir adet 500 cc pet şişe su teslim edileceği, ekmek olarak  
paketli roll ekmek getirileceği, normal yemeklere uygulanacak gramajların Şartname ekinde  
verilen gıda rasyonuna göre olacağı, bu listelerde gösterilen etler ve sebzelerin işlem  
gördükten sonra bir porsiyona girecek net ağırlıklar olduğu, şartnamede belirtilen fire  
tablosunda verilen fire paylarının net miktarlar üzerine eklenilerek gıda evsafında belirtilen  
üst gramajların esas alınarak sipariş yapılacağı, listede ismi olmayan yemeklerin diyetisyen  
tarafından benzer yemeklerdeki gramajlar göz önüne alınarak standartlaştırılacağı ve  
uygulamaların buna göre yapılacağı, meyvelerin ise gıda rasyonundaki miktarlardan alınacağı  
ve fire düşülmeyeceği belirlenmiş olup, devamı maddelerde kahvaltı, ara öğün ile öğle ve  
akşam yemeklerinin tanımlandığı, fire miktar tablosu, iki haftalık örnek yemek menüsü ve  
örnek ara öğün menüsüne yer verildiği, yemeklerde kullanılacak malzemelerin “Şartname” ile  
“Gıda Malzemelerinin Özellikleri ve Gıda Rasyonu” hükümlerine uygun olacağı  
düzenlenmiştir.  
İdarece teklifi aşırı düşük bulunan MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd.  
Şti.ye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında “..İhale dokümanı içerisinde bulunan  
teknik şartname eki Gıda Maddelerinin Özellikleri Listesi, Gıda Rasyonundaki gramaj  
miktarları ve Teknik Şartnamedeki Fire Tablosu esas alınarak, Teknik Şartnamede bulunan 14  
günlük örnek mönü (Aşağıdaki Listede Rasyonda gramajı bulunmayan yemekler yerine  
yazılan, hesaplamada kullanılacak rasyonda gramajı bulunmayan yemekler yerine yazılan,  
hesaplamada kullanılacak rasyonda gramajı bulunan yemekler belirtilmiştir.) ve örnek Ara  
Öğün mönüsü üzerinden, kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve ara öğün ana çiğ girdileri  
(Teknik Şartnamedeki fire miktarları eklenecek) ve işçilik maliyeti dahil edilerek, teklif  
ettiğiniz öğün birim fiyatlarıyla ilgili;4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38. Maddesi ve  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.maddesinde belirtilen hususları göz önünde bulundurarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
ayrıntılı olarak açıklamanızı, destekleyici belgeleriyle 05.12.2019 tarihi saat 17:30’a kadar  
Müdürlüğümüze sunmanız hususunda; gereğini rica ederim.” şeklinde ifadelere yer  
verilmiştir.  
İdareye sunulan aşırı düşük teklif belgelerinin idarece uygun bulunmaması üzerine  
MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti tarafından yapılan şikayet başvurusuna  
verilen cevapta, iki haftalık yemek menüsü ve bu menülere ait gramajların idarece  
belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden gerçekleştirilmesi gerektiğine yönelik  
olarak ihale dokümanının bir parçası olan Teknik Şartname’de 14 günlük menünün  
bulunduğu ve ek gıda rasyonunda gerekli gramaj listesinin gönderildiği ifade edilerek idare  
tarafından söz konusu iddia yerinde bulunmamış olmakla birlikte, yine 3 Yıldız Catering  
Yemek Kantin San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif sorgulama yazısında 14 günlük menü  
ve bu menülere ait gramajlar listelerinde yer verilmediği için suya açıklık getirilmediği  
iddiasına karşılık olarak ise “Teknik Şartname’de 2 haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve  
bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir hükümleri uyarınca  
Teknik Şartname’de 2 haftalık menünün düzenlendiği, ancak menünün içerisinde pet su ile  
ilgili açıklama istenmediği anlaşılmıştır. Yine Kamu İhale Tebliğinde pet su ana girdi olarak  
öngörüldüğünden genel açıklamayı (ana girdi, işçilik ve yardımcı gider oranlarının  
belirtildiği malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini (Ek-H4) etkileyecek bir bileşen olduğu  
değerlendirilmiştir. Sonuç olarak aşırı düşük teklif sorgulama yazımızda 14 günlük menü ve  
bu menülere ait gramajlar listelerinde yer verilmediği için suya açıklık getirilmediği iddiası  
yerinde bulunmuştur.” şeklindeki ifadelerle 14 günlük menünün pet suyu içerecek şekilde  
aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde idarece verilmemiş olmasının isteklinin  
açıklamasını eksik yapmasına sebep olduğu değerlendirilmiştir.  
İdarece sonuç olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesine göre  
teklifi sınır değer altında kalan istekliden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine  
göre iki haftalık menü listesi ve bu menü listelerinde yer alan gramaj tablolarına (ana girdi  
olarak öngörülen pet su’yu içerecek şekilde) yer verilmek suretiyle açıklama istenilmesi  
gerektiği, yönünde düzeltici işlem kararı alındığı anlaşılmıştır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Alınacak Kararlar” başlıklı  
11’inci maddesinde “ (1) Şikayet üzerine idare tarafından yapılan inceleme sonucunda  
gerekçeli olarak;  
a)İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle  
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,  
b)Düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye  
uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşmenin imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici  
işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun  
reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.  
Tüm bu açıklamalar ışığında idare tarafından isteklilerce sunulan aşırı düşük teklif  
açıklama belgelerinin değerlendirilmesinde, ihale dokümanındaki kriterler doğrultusunda eşit  
muamele ilkesi gözetilerek objektif, gerekçeli ve kanıtlanabilir nitelikte incelenmesinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
gerekli ve zorunlu olduğu ve ayrıca inceleme sonucunda düzeltme yapılması yoluyla  
giderilebilecek durumlarda düzeltici işlem kararı alınabileceği hususlarından hareketle,  
idarece her ne kadar bu yetki sınırları dahilinde düzeltici işlem kararı alındığı anlaşılmış olsa  
da;  
Teknik Şartname’nin ihale dokümanının bir parçası olması, iki haftalık örnek yemek  
menüsüne ve gramaj listelerine anılan Şartname ekinde verilmesi, bundan başka anılan  
Şartname’nin “Yemek çeşitleri ve öğün sayıları” başlıklı bendinde, kahvaltı, öğle ve akşam  
yemeklerinde her öğünde kişi başına bir adet 500 cc pet şişe su teslim edileceğinin açıkça  
düzenlenmesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesindeki “Bu maddede yer  
alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk,  
salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi);  
sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı)  
kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama  
yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır…” açıklaması uyarınca da pet su girdisinin ana  
girdiler kapsamında açıklanması gerekli olan bir girdi olarak belirlenmiş olması sebeplerinden  
dolayı,  
İdare tarafından gerçekleştirilen aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesine yönelik ilk  
işlemde herhangi bir eksiklik bulunmamasına karşın, aşırı düşük teklif açıklaması sunan  
isteklinin idareye yapmış olduğu şikayet başvurusu neticesinde aşırı düşük teklif açıklama  
istenilmesine dayanak gösterilen hususların yukarıda açıklandığı üzere yerinde olmadığı, aşırı  
düşük teklif açıklama sunan isteklinin açıklamalarındaki eksikliklerin tespiti ile açıklamaların  
aykırılığı kararı verildikten sonra mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmiş aşırı düşük teklif  
açıklama istenilmesine ilişkin işlemlerin tekrar edilmesi suretiyle istekli tarafından sunulan  
açıklamaların kabul edilmesinin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu  
aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığına yönelik iddialarının incelenebilmesi için  
idarece aşırı düşük teklif açıklama istenilmesine ilişkin işlemlerin mevzuata uygun olması  
gerektiği, ancak mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmediği tespit edilen ikinci aşırı düşük  
teklif açıklamasında sunulan belgeler üzerinden değerlendirme yapılmasına imkan  
bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından MFCA Gıda  
Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ilk aşamada sunulan açıklamalar  
üzerinden gerekli tespit ve değerlendirmelerin yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/003  
: 11  
: 23.01.2020  
: 2020/UH.I-131  
Oybirliği ile karar verildi.