Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi
/
2020/311472-12 Ay 684 Personel ile İstanbul-Ankara-İzmir-Sivas- Malatya-Adana-Afyon Bölge Müdürlüğü İş Yerleri ile Adf Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçların Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini
Bilgi
İKN
2020/311472
Başvuru Sahibi
Elpa Tem. Sos. Hiz. Bilgi. İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi
İşin Adı
12 Ay 684 Personel ile İstanbul-Ankara-İzmir-Sivas- Malatya-Adana-Afyon Bölge Müdürlüğü İş Yerleri ile Adf Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçların Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
BAŞVURU SAHİBİ:
Elpa Tem. Sos. Hiz. Bilgi. İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/311472 İhale Kayıt Numaralı “12 Ay 684 Personel ile İstanbul-Ankara-İzmir-Sivas-
Malatya-Adana-Afyon Bölge Müdürlüğü İş Yerleri ile Adf Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu
Çeken/Çekilen Araçların Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının Yakım İşi ve Temizlik
Malzemesi Temini” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi tarafından
22.07.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “12 Ay 684 Personel ile İstanbul-
Ankara-İzmir-Sivas-Malatya-Adana-Afyon Bölge Müdürlüğü İş Yerleri ile Adf Müdürlüğü
Bina-Saha, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçların Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının
Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini” ihalesine ilişkin olarak Elpa Tem. Sos. Hiz. Bilgi.
İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 16.07.2020 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 21.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
30.07.2020 tarih ve 34219 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.07.2020 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1198 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde sözleşmeye aykırılık hallerinin ardı
ardına veya aralıklı olarak kaç defa gerçekleştirilmesi durumunda sözleşmenin feshedileceği
hususunun düzenlendiği, ancak 16.1.2’nci maddesinde aykırılık hallerinin ardı ardına veya
aralıklı olarak kaç defa gerçekleştirilmesi durumunda sözleşmenin feshedileceği hususunda
bir düzenlemeye yer verilmediği, diğer taraftan, Sözleşme Tasarısı’nın anılan maddelerinde
öngörülen cezaların yüksek olduğu, söz konusu düzenlemenin belirsizlik ve tereddüt
doğurucu nitelikte olduğu ve sözleşmenin uygulanması aşamasında farklı uygulamalara
sebebiyet verebileceği,
2) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde “… Temizlik malzemesi listelerinde
belirtilen malzemelerin belirlenen süre içerisinde teslim edilmemesi hallerinde, aykırılık bir
defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.” düzenlemesine yer verildiği, söz
konusu düzenlemede öngörülen cezai işlemin her bir malzeme için ayrı ayrı uygulanıp
uygulanmayacağına ilişkin bir belirleme yapılmadığı, temizlik malzemesi listelerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
belirtilen malzemelerin belirlenen süre içerisinde teslim edilmemesi ya da eksik teslim
edilmesi durumunda uygulanacak cezai yaptırımların günlük eksik malzeme başına olup
olmadığına ilişkin bir belirleme yapılmadığı, söz konusu düzenlemenin belirsizlik ve tereddüt
doğurucu nitelikte olduğu ve sözleşmenin uygulanması aşamasında farklı uygulamalara
sebebiyet verebileceği,
3) İdari Şartname’nin 25’inci maddesi gereğince ferdi kaza sigortası giderinin teklif
fiyata dâhil olduğu, ancak anılan gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır
açılmadığı, söz konusu giderin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılan işçilik
kalemlerinden herhangi birisine doğrudan yansıtılabilmesinin mümkün olmadığı, dolayısıyla
anılan gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,
4) İhale dokümanında engelli personel sayısının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu
maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.28’inci maddesine uygun olarak
düzenlenmediği, ihalenin 7 kısımdan oluştuğu, engelli personel sayısının kısım bazında
toplam personel sayısı üzerinden düzenlenmesi gerekirken, ihalenin kısımlarını oluşturan
bölge iş yerlerine bağlı iş yerleri dikkate alınarak oluşturulduğu, ihale konusu iş kapsamında
çalıştırılacak personelin takibinin ve ödemesinin bölge iş yerlerinden yapılacağı, dolayısıyla
engelli personel sayısının eksik hesaplandığı,
5) Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddesinde ihale konusu işte çalıştırılacak personelin
kıdem ve ihbar tazminatından yüklenicinin sorumlu olduğunun düzenlendiği, hizmetin ifası
süresince kıdem ve ihbar tazminatı almaya hak kazanarak ayrılacak personel sayısının
bilinemeyeceği ve söz konusu gider kalemine ilişkin net bir maliyet hesabının
yapılamayacağı, bu hususta yüklenicinin tek başına sorumlu tutulmasının mevzuata aykırı
olduğu, idarenin müteselsilen ve müştereken sorumlu olduğu, kendi isteği ile ayrılan
personelin kıdem tazminatının yüklenicinin hakedişinden kesileceğine ilişkin düzenlemenin
mevzuata aykırı olduğu, kesin teminat iadesine yönelik yapılan düzenlemenin 4734 sayılı
Kanun'un teminatların iadesine ilişkin hükmüne aykırılık teşkil ettiği, anılan düzenlemelerin
isteklileri tereddüde düşürücü nitelikte olduğu, kıdem tazminatını hak etmenin belirli
koşullara bağlı olması ve sözleşmenin uygulanması aşamasında bu koşulların ortaya
çıkmasının belirsiz olması nedeniyle kesin olmayan bir gider kalemine ilişkin zimnen de olsa
isteklilerin teklif sunmasına yönelik düzenleme yapılması başvuruya konu ihalede isteklilerin
ihaleye katılma ve tekliflerini hazırlama davranışları üzerinde olumsuz etkiler doğurarak
ihalede rekabet, saydamlık ve güvenirlik ilkelerinin de zedeleneceği açık olduğundan, 6552
sayılı Kanun ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda, idarelere mahiyetlerinde çalışan taşeron
işçilerin kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü getirilirken, söz konusu işçilerin yaklaşık
maliyet içinde asgari işçilik maliyetine bakılmaksızın, mesailerinin tamamının idare için sarf
etmelerinin temel alındığı, dolayısıyla burada önemli olan işçilerin çalışma saatlerinin
tamamını idare için kullanmaları olduğundan, idarenin, işçilerin müstahak oldukları kıdem
tazminatını kendisinin ödemesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına
Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ıncı maddesinde “16.1.
İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. 26
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye
yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı
yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına
Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (1) numaralı bendinin düzenlenmesine yönelik 26 numaralı dipnotta “Bu maddede,
aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.
…
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir:
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her
bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.”
açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 12 Ay 684 Personel ile Şirketimiz İstanbul, Ankara, İzmir, Sivas, Malatya,
Adana, Afyon Bölge Müdürlüklerine bağlı iş yerleri ve Ankara Demiryol Fabrikası
Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçlarının Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer
Kazanlarının Yakım işi ve Temizlik Malzemesi Temini
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 12 Ay 684 Personel ile İstanbul-Ankara-İzmir-Sivas-Malatya-Adana-Afyon
Bölge Müdürlüklerine bağlı işyerleri ile ADF Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu
Çeken/Çekilen Araçların Temizliği, Kalorifer Kazanlarının Yakım işi ve Temizlik Malzemesi
Temini
- Bina ve Saha Temizlik Hizmeti 182 kişi
-Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının Yakım işi 26 kişi
-Demiryolu Çeken Çekilen Araçların Temizlik işi 476 kişi
Temizlik Malzemesi Temini (TTŞ 205 No.lu Teknik Şartname ekindeki listelerde
belirtilmiştir)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: TCDD Taşımacılık A.Ş. Genel
Müdürlüğü, İstanbul, Ankara, İzmir, Sivas, Malatya, Adana ve Afyon Bölge Müdürlüğü ile
Ankara Demiryol Fabrikası Müdürlüğüdür.” düzenlemesi,
“İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.
a) İhale kayıt numarası: 2020/311472
b) İhale usulü: Açık ihale.
c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 22.07.2020 Saat: 14:30
…
3.2. Teklifler, ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar EKAP üzerinden e-teklif
olarak sunulur. İhale (son teklif verme) saatine kadar EKAP'a yüklenemeyen teklifler
değerlendirmeye alınmaz. …” düzenlemesi,
“Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’inci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif
verilebilir.
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 7 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta
düzenlenmiştir;
İstekliler, İşin Tamamı veya Bölge Bazında Kısmi Teklif Verebilecektir. …”
düzenlemesi,
İtirazen şikâyete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 1
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 5 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilebilecektir. Ancak Temizlik malzemesi listelerinde belirtilen malzemelerin belirlenen
süre içerisinde teslim edilmemesi hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735
sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme feshedilebilecektir.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün
süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 1
tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş. tarafından 2020/311472
İhale Kayıt Numaralı “12 Ay 684 Personel İle İstanbul-Ankara-İzmir-Sivas-Malatya-Adana-
Afyon Bölge Müdürlüğü İş Yerleri İle Adf Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu Çeken/Çekilen
Araçların Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi
Temini” ihalesinin e-teklif alınmak suretiyle açık ihale usulü ile ihaleye çıkarıldığı, söz
konusu ihalenin kısmi teklife açık olduğu ve 7 kısma ayrıldığı, ihale konusu işin personel
çalıştırmasına dayalı olduğu ve işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte olduğu
anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip
Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği belirtilmiştir. Buna
göre, söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı dipnotun
birinci fıkrasında kısmi kabul öngörülmeyen, ikinci fıkrasında kısmi kabul öngörülen işlerde,
işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın ne şekilde düzenleneceği, işin niteliği
gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer
yaptırımlar belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı (3) numaralı fıkrada ise, işin tekrar eden
kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı
ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin % 1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran
tutarında ceza kesileceği düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
ikiden az olmamak üzere- kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece
feshedilebileceğinin düzenlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık
teşkil eden hangi davranışların, ağır aykırılık hali oluşturduğunun belirtilmesine imkân
tanınmış, bu ağır aykırılık hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa
gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır.
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesinde ise, 16.1.1’inci maddesinde yer
verilen sözleşmeye aykırılık oluşturan haller dışında, idarece özel aykırılık hallerinin
öngörülmesi halinde bu aykırılık hallerinin anılan maddede belirtilebileceği düzenlenmiştir.
Bu madde kapsamına giren aykırılıklara uygulanacak yaptırım için aykırılığın bir defa
gerçekleşmesi yeterli olup, belli bir aykırılık eşiği belirlemesine gerek bulunmamaktadır.
16.1.2’nci madde kapsamında düzenlenen aykırılık hallerine ilişkin, en az 10 günlük ihtar
çekildikten sonra aykırılığın devam ettiği süre boyunca sözleşme bedelinin % 1’inden fazla
olmamak üzere belirlenen oranda ceza kesilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Başvuru konusu ihaleye ilişkin Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen
düzenlemeler incelendiğinde;
16.1.1’inci maddesinde, Tip Sözleşme’nin aynı maddesinde yer verilen kurala uygun
olarak, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,
her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin % 0,01 (binde 1)
tutarında ceza kesileceği düzenlenmiş, maddenin devamında aykırılık sayısının 5’den fazla
olması halinde ise protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği
belirtilmiş, yine maddenin devamında temizlik malzemesi listelerinde belirtilen malzemelerin
belirlenen süre içerisinde teslim edilmemesi hallerinde, aykırılığın bir defa gerçekleşmiş
olması durumunda dahi protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedilebileceği
belirtilmiştir.
16.1.2’nci maddesinde ise, 16.1.1’nci maddesinde belirtilen aykırılık halleri dışında
kalan aykırılık hallerinin gerçekleşmesi durumunda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak,
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin % 0,01 (binde 1) oranında ceza
uygulanacağı, ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde ise 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği düzenlenmiştir.
Bu çerçevede, Tip Sözleşmede 16.1.2’nci madde kapsamına giren aykırılık hallerine
yönelik olarak, sözleşmenin feshi için aykırılık sayısı belirlenmemesi nedeniyle, incelenen
ihaleye ilişkin Sözleşme Tasarısı’nda bu yönde bir belirleme yapılmamasında mevzuata
aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan ceza oranlarının yüksek olduğu
yönündeki iddiaya ilişkin olarak ise, incelenen Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1 ve 16.1.2’inci
maddelerinde öngörülen ceza oranlarının Tip Sözleşme’de öngörülen hadler içinde kaldığı
görülmüştür.
Bu itibarla başvuru sahibi isteklinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin “İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar” başlıklı 10’uncu
maddesinde “Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici, üstlenmiş olduğu işin önemine
ve iş programına uygun olarak, işlerin yapılması için gerekli her türlü yardımcı tesisleri
hazırlamak, her türlü malzemeyi, ekipmanı ve personeli sağlamak ve ihzaratla ilgili önlemleri
almak zorundadır.
…
Yüklenici, işin sözleşme süresi içinde bitirilmesi için, gerekli miktarda malzeme ve
ekipman ile yeterli sayıda personeli her an iş başında bulunduracaktır. Aksi halde yüklenici,
bu hususta kendisine yapılacak tebligat tarihinden başlamak üzere on (10) gün içinde bunları
istenen sayı ve miktara çıkarmak zorundadır.
Sözleşmede, işyerinde çalıştırılması gereken personel sayısının belirtildiği hallerde,
yüklenici, belirtilen sayıda personeli işyerinde bulundurmak zorundadır. …” düzenlemesi,
“İş programı” başlıklı 28’inci maddesinde “Yüklenici, sözleşmenin yürürlüğe girmesi
için gerekli olan yasal prosedürlerin tamamlandığının kendisine tebliği ve buna göre işe
başlama tarihinden itibaren, sözleşme veya eklerinde belirlenen süre içinde, üstlenilen işler
için kontrol teşkilatının öngöreceği formda ve detaylarda ayrıntılı bir iş programı düzenler ve
kontrol teşkilatının uygun görüşüne sunar. İş programı, kontrol teşkilatı tarafından talep
edildiği takdirde, yüklenicinin işin yürütülmesi için uygulamayı önerdiği metotlar ve
düzenlemeler hakkında genel bir açıklamayı da içerecektir.
Kontrol teşkilatı, iş programının verildiği bu tarihten başlamak üzere sözleşme veya
eklerinde belirlenen süre içinde programı olduğu gibi veya gerekli gördüğü değişiklikleri
yaparak idarenin onayına sunar.
İdare, iş programının verildiği tarihten başlamak üzere sözleşme veya eklerinde
belirlenen süre içinde, iş programını olduğu gibi veya gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak
onaylar ve onaylı bir nüshasını yükleniciye verir. İş programları idarenin onayı ile geçerli
olur.
İş programlarında, hizmete ilişkin proje, rapor, teknik belgeler vb. belgelerin idareye
hangi sıra ile, hangi tarihlerde verileceğinin belirtilmesi gereklidir. Yüklenici, bunların
hazırlanması için idarece verilmesi gereken bilgilerin, esasların ve talimatın, kendisine en geç
hangi tarihlerde verilmesi gerektiğini, ayrıntılı bir şekilde iş programı ile birlikte idareye
bildirecektir.
Yüklenici, idarece onaylanmış iş programına aynen uymak zorundadır. Ancak zorunlu
hallerde idarenin uygun görüşü ile iş programında değişiklik yapılabilir.” düzenlemesi,
İtirazen şikâyete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. … Ancak Temizlik malzemesi listelerinde belirtilen malzemelerin belirlenen
süre içerisinde teslim edilmemesi hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735
sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
sözleşme feshedilebilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Temizlik ve Sarf Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nin (TTŞ 205) “Numune Alma,
Muayene ve Deneyler” başlıklı 17’inci maddesinde “… 17.4.Sözleşme imzalandıktan sonra
İdarenin ihtiyacının yükleniciye bildirmesini müteakip deterjan, ilaçlama ve dezenfektan
maddesinin belirtilen miktarlarda aylık olarak teslim edilecektir.
…
17.6. Tesellüme sunulan parti temizlik maddeleri muayeneleri uygun çıkmazsa en geç
30 takvim günü içerisinde yüklenici şartnameye uygun yeni parti ürünü TCDD Taşımacılık
A.Ş’ye tesellüme sunması gerekmektedir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde;
Temizlik ve Sarf Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nin (TTŞ 205) eki tablolarda
ihalenin her bir kısmı için teslim edilmesi gereken temizlik malzemesi türleri, teknik
özellikleri ile miktarlarının ayrıntılı bir şekilde düzenlendiği,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde ise, temizlik malzemesi listelerinde
belirtilen malzemelerin belirlenen süre içerisinde teslim edilmemesi halinin ağır aykırılık hali
olarak düzenlendiği, söz konusu durumda aykırılığın bir defa gerçekleşmiş olması durumunda
dahi protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedilebileceğinin belirtildiği
görülmüştür.
Öncelikle, idarelerin Sözleşme Tasarılarını Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’ye uygun olarak
düzenlemesi gerektiği, Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’de düzenlenmesi idareye
bırakılan kısımların düzenlenmesinin idarelerin takdirinde olduğu,
İdarece söz konusu düzenlemenin ihale konusu hizmetin sağlıklı bir şekilde
alınabilmesini teminen yapıldığı, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ihale konusu hizmetin
sağlıklı bir şekilde yürütülmesini teminen idare ile yüklenici arasında belirlenecek makul süre
veya sürelerde temizlik malzemelerinin ayrı ayrı veya bir bütün halinde tedarikinin
yapılabileceği, söz konusu tedarik kapsamında yer alan temizlik malzemelerinin tedarik için
tespit edilen süre içerisinde eksiksiz teslim edilmemesi durumunda anılan madde
düzenlemesinin işlerlik kazanacağı, kaldı ki, ihale konusu işin temel olarak temizlik işi
olduğu, dolayısıyla ihale konusu hizmetin gerçekleştirilebilmesi için idarece talep edilen
temizlik malzemelerinin eksiksiz bir şekilde zamanında iş yerine getirilmesi gerektiği,
Diğer taraftan, ihale konusu işin birim fiyat üzerinden teklif alınmak suretiyle
gerçekleştirildiği, teklif fiyatının temizlik malzemesi listelerinde belirtilen malzemelerin
teknik özelliklerine uygun malzemeler ve miktarları dikkate alınarak oluşturulacağı, Temizlik
ve Sarf Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nde (TTŞ 205) ise ihalenin her bir kısmı için teslim
edilmesi gereken temizlik malzemesi türleri, teknik özellikleri ile miktarlarının ayrıntılı bir
şekilde düzenlendiği, dolayısıyla bahse konu düzenlemenin teklif vermeye engel nitelikte
olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin anılan iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
…
78.5.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinin birim fiyat teklif
alınmak suretiyle gerçekleştirilmesi ve ihale üzerinde bırakılan istekli ile birim fiyat sözleşme
imzalanması zorunludur.
…
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa
nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan
hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal
bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz
Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile
engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat
teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde
düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de
ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması
idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına
dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri
kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele
ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve
istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram
ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak
gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate
alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi
ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.
Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak
kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde
“birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır
açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.
yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme
miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır.
…
78.27. Hizmet alımlarında idareler ve isteklilerin yararlanması amacıyla hazırlanan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
birim fiyat teklif cetveli örnekleri (Ek-H.2) ve (Ek-H.3)’de yer almaktadır. …” açıklaması,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki birim fiyat teklif cetveli
standart formunun (KİK015.3./H) aşağıda aktarılan şekilde düzenlendiği görülmüştür.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ
İhale kayıt numarası:
A1
B2
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması3
Teklif
Tuta
rı
Biri İşçi Ay/gün/sa
Edilen4
Birim
Fiyat
mi
sayıs at
ı
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Biri
Miktarı
Teklif
Edilen4
Birim
Fiyat
Tuta
rı
Açıklaması 6
mi
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Birim fiyat teklif cetveli standart formunun (KİK015.3./H) düzenlenmesine ilişkin 3
numaralı dipnotta “İşçi sayısı üzerinden teklif alınacak iş kalemleri için birim fiyat teklif
cetvelinin bu kısmı kullanılacaktır. Engelli işçiler için ayrı satır açılacaktır.
Farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açılacaktır.
Kıst ay (artık gün) hesabı yapılacak işlerde kıst ay için ayrı satır açılacaktır. Farklı
ücret grupları için kıst çalışma öngörülüyorsa her biri için ayrı satır açılacaktır.” açıklaması,
6 numaralı dipnotta “İşçi sayısı üzerinden teklif alınmayacak iş kalemleri (Ulusal
bayram, genel tatil günleri ve fazla çalışma iş kalemleri dahil) için birim fiyat teklif cetvelinin
bu kısmı kullanılacaktır.
Ulusal bayram ve genel tatil günleri (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile
yılbaşı ve 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü) için ayrı bir satır açılacaktır. İdareler bu satırı
düzenlerken birim sütununa “gün” ibaresini yazacak, miktar sütununa çalışılacak toplam tatil
günü süresini yazacaktır. Farklı ücret grupları için tatil günlerinde çalışma öngörülüyorsa her
biri için ayrı satır açılacaktır.
Fazla çalışma öngörülmesi durumunda, fazla çalışma için ayrı satır açılacaktır.
İdareler bu satırı düzenlerken birim sütununa “saat” ibaresini yazacak, miktar sütununa
toplam fazla çalışma saatini yazacaktır. Farklı ücret grupları için fazla çalışma
öngörülüyorsa her biri için ayrı satır açılacaktır.
Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
kabul edilmek suretiyle malzeme için tek satır açılabileceği gibi, adet, kg, lt. vb. ölçüler
üzerinden her bir malzeme için ayrı satır da açılabilecektir. Ayrı satır açılması halinde
“birim” sütununa adet, kg, lt. vb. yazılacak ve miktar kısmına işin toplam süresi boyunca
kullanılacak toplam adet, kg, lt. vb. her bir ölçü birimi için rakam yazılacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı ve oluşabilecek benzer
diğer tüm giderleri teklif fiyatına dahil edeceklerdir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
…
25.3.4. Diğer giderler:
İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası
prim oranı %2 olup teklif fiyatına dahil edilecektir.
Teklif Fiyatına Dahil Edilecek Ferdi Kaza Sigortası için;
Tedavi Gideri : 2.800,00 TL
Sakatlanma ve Ölüm :28.000,00 TL
Limitleri üzerinden yaptırılacaktır.
Söz konusu sigortalara ait düzenlenecek poliçeler ve prim ödemelerine ilişkin
dekontlar mutlak surette TCDD Taşımacılık AŞ'ye gönderilecektir.
Ferdi Kaza Sigortası poliçesinde, TCDD Taşımacılık A.Ş. "Sigorta Ettiren"sıfatıyla yer
alacaktır. …” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, başvuruya konu ihalenin 12 Ay 684
Personel İle İstanbul-Ankara-İzmir-Sivas-Malatya-Adana-Afyon Bölge Müdürlüğü İş Yerleri
İle Adf Müdürlüğü Bina-Saha, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçların Temizliği, Çeşitli Tip
Kalorifer Kazanlarının Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini olduğu, personel
çalıştırmasına dayalı olan söz konusu hizmet alımı işinde çalışacak personel sayısının birinci
kısmında 88, ikinci kısmında 180, üçüncü kısmında 125, dördüncü kısımda 92, beşinci
kısımda 64, altıncı kısımda 91, yedinci kısımda 44 olduğu ve çalışacak personel için birim
fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açıldığı, İdari Şartname’de isteklilerin teklif maliyetlerine
ferdi kaza sigortası olarak tedavi gideri: 2.800,00 TL, sakatlanma ve ölüm: 28.000,00 TL
eklemeleri gerektiğinin açık ve net olduğu, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe
sahibi olması beklenen istekliler tarafından söz konusu maliyetin işçilik maliyetlerine dahil
edilebileceği, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlığı altında belirtilen
söz konusu giderin her istekli tarafından sigorta teminatı kapsamı ve limitleri dikkate alınarak
teklif maliyetine eklenmesinin zorunlu olduğu, bu hususun teklif maliyetlerinin
oluşturulmasına engel oluşturmadığı, dolayısıyla anılan maliyet kalemi için birim fiyat teklif
cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı
30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör
işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski
hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve
1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik
hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci
maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde
yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla
yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.
Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş
sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar,
çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür. Oranın hesaplanmasında
yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülür.
İşyerinin işçisi iken engelli hâle gelenlere öncelik tanınır.
…
Özel sektör işverenlerince bu madde kapsamında çalıştırılan 17/7/1964 tarihli ve 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi engelli sigortalılar ile 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı
Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen korumalı işyerlerinde çalıştırılan engelli
sigortalıların, aynı Kanunun 72 nci ve 73 üncü maddelerinde sayılan ve 78 inci maddesiyle
belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren
hisselerinin tamamı, kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli
çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir engelli için prime esas kazanç alt sınırı
üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazinece karşılanır.
İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları
sigortalılarla ilgili olarak 506 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal
süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta
primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine
ait tutarın ödenmiş olması şarttır. Bu fıkraya göre işveren tarafından ödenmesi gereken
primlerin geç ödenmesi halinde, Hazinece Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin
gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilir. Hazinece karşılanan
prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak
dikkate alınmaz. Bu fıkrada düzenlenen teşvik, kamu idareleri hariç 506 sayılı Kanun
kapsamındaki sigortalılara ilişkin matrah ve oranlar üzerinden olmak üzere, 506 sayılı
Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de
uygulanır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenir. …”
hükmü,
“Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı 101’inci
maddesinde “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve eski
hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski
hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.28. İsteklilerin aynı il
sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale
dokümanında
aynı il
bazında
elli
veya
daha
fazla
işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana
uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret
grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif
cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari
oranının üzerinde
engelli
işçi çalıştırılmasını öngören
düzenleme
yapılması da
mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler
için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri
oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.
…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48.1’inci maddesinde “… 48.3. 4857
sayılı İş Kanununun 30uncu maddesinde Aynı il sınırları içerisinde 50 ve daha üzeri işçi
çalıştıran işverenler mevcut çalışanlarının %3ü kadar engelli personel çalıştırmakla
yükümlüdürler. hükmü gereği Ek-1 Listelerde belirtilen iş yerlerinde çalıştırılacak işçi sayısı il
bazında 50 kişi ve üzeri olan illerde engelli personel çalıştırılması ile ilgili düzenleme
yapılmış olup, birim fiyat teklif cetvelinde belirtilmiştir.” düzenlemesi,
Demiryolu Çeken/Çekilen Araçları Temizlik Teknik Şartnamesi’nin (TTŞ 199)
“Yüklenici işçilerinin çalışacağı işyerleri ve işçi sayısı” başlıklı ekinde “
Bölgeler
İşyerleri ve Bulunduğu İller
Personel
Sayısı
12
İstanbul Halkalı Vagon Bakım Atölye Müdürlüğü (Vagon
Temizliği)
Kırklareli Alpullu Depo Şefliği (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Edime Kapıkule Vagon Servis Şefliği (Vagon Temizliği)
İstanbul İşyerleri (Tren Temizliği)
2
5
12
31
26
İSTANBUL
TOPLAM
Ankara Lokomotif Bakım Atölyesi (Lokomotif ve Tren Seti
Temizliği)
Ankara Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Zonguldak Çatalağzı Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti
Temizliği)
32
3
Zonguldak Çatalağzı Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Kayseri Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Kayseri Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Çankırı Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Eskişehir Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Eskişehir Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Karabük Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Anakara Demiryol Fabrika Müdürlüğü
2
2
3
2
3
12
3
8
ANKARA
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
Ankara İşyerleri (Tren Temizliği)
20
116
7
TOPLAM
İzmir Halkapınar Lokomotif Bakım Atölyesi (Lokomotif ve Tren
Seti Temizliği)
İzmir Alsancak Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Balıkesir Depo Müdürlüğü (Vagon Temizliği)
Denizli Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
Uşak Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
51
8
10
3
İZMİR
Balıkesir Bandırma Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
Manisa Soma Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
İzmir İşyerleri (Tren Temizliği)
3
1
25
108
5
17
3
TOPLAM
Sivas Lokomotif Bakım Atölyesi (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Sivas Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Sivas Divriği Depo Müdürlüğü (Vagon Temizliği)
Kars Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
SİVAS
12
8
Sivas İşyerleri (Tren Temizliği)
Samsun Depo Müdürlüğü (Lokomotif Temizliği)
TOPLAM
Malatya Lokomotif Atölyesi (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Malatya Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Elazığ Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti ile Vagon
Temizliği)
3
48
15
3
6
Diyarbakır Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti ile Vagon
Temizliği)
10
MALATYA
Van Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Bitlis Tatvan Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
Siirt Kurtalan Vagon Servis Şefliği (Vagon Temizliği)
Malatya İşyerleri (Tren Temizliği)
3
6
4
8
TOPLAM
55
10
Adana Lokomotif Bakım Atölyesi (Lokomotif ve Tren Seti
Temizliği)
Adana Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Gaziantep Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti Temizliği)
Hatay İskenderun Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti
Temizliği)
26
3
8
ADANA
AFYON
Konya Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti ile Vagon
Temizliği)
Mersin Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti ile Vagon
Temizliği)
Gaziantep İslahiye Fevzipaşa Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
Adana İşyerleri (Tren Temizliği)
11
11
2
9
80
11
TOPLAM
Afyon Lokomotif Bakım Atölyesi (Lokomotif ve Tren Seti
Temizliği)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
Afyon Vagon Bakım Atölyesi (Vagon Temizliği)
Kütahya Tavşanlı Depo Müdürlüğü (Lokomotif ve Tren Seti
Temizliği)
11
5
Kütahya Vagon Seriş Şefliği (Vagon Temizliği)
Burdur Depo Şefliği (Vagon Temizliği)
Afyon İşyerleri (Tren Temizliği)
TOPLAM
2
2
7
38
476
GENEL TOPLAM
”düzenlemesi,
TCDD Taşımacılık A.Ş.ne Ait Bina ve Saha Temizliği Teknik Şartnamesi’nin (TTŞ
218) “İş yerlerini ve personel sayısını gösteren tablo” başlıklı ekinde “
Bölgeler
İşyerleri ve Bulunduğu tiler
Personel
Sayısı
İstanbul Halkalı Vagon Bakım Atölye Müdürlüğü
İstanbul Halkalı Lokomotif Bakım Atölye Müdürlüğü
İstanbul Marmaray (Halkalı) Araç Bakım Atölye Müdürlüğü
Kırklareli Alpullu Depo Şefliği
Edirne Kapıkule Vagon Servis Şefliği
İstanbul Lojistik Servis Müdürlüğü
İstanbul Marmaray İşletme Müdürlüğü ve Personel Yatakhanesi
Temizliği
4
4
2
2
3
4
8
İSTANBUL
İstanbul Marmaray Araç Bakım Servis Müdürlüğü İşyeri Temizliği
TOPLAM
Ankara Ana İkmal Merkezi Şefliği
Ankara YHT Eryaman Depo/TCDD T.A.Ş. Genel Müdürlüğü ve
DATEM İşyerleri Temizliği
30
57
6
36
ANKARA
İZMİR
Anakara Demiryol Fabrika Müdürlüğü
Eskişehir ve Eğitim ve Sınav Merkezi
TOPLAM
İzmir Halkapınar Lokomotif Bakım Atölyesi
İzmir Araç Bakım Servis Müdürlüğü
İzmir Alsancak Vagon Bakım Atölyesi
İzmir Lojistik Servis Müdürlüğü
12
10
64
6
2
3
6
TOPLAM
Sivas Lokomotif Bakım Atölyesi
17
7
Sivas Vagon Bakım Atölyesi
4
Sivas Divriği Depo Müdürlüğü
3
Sivas Demirdağ Vagon Bakım Atölyesi
Erzurum Depo Müdürlüğü
3
3
SİVAS
Sivas Lojistik Servis Müdürlüğü
3
Samsun Depo Müdürlüğü
3
Samsun Vagon Bakım Atölye Müdürlüğü
TOPLAM
MALATYA Malatya Araç Bakım Servis Müdürlüğü
3
29
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
Malatya Lojistik Servis Müdürlüğü
4
6
1
1
1
TOPLAM
Adana Araç Bakım Servis Müdürlüğü
Adana Yolcu Taşımacılığı Servis Müdürlüğü
Adana Lojistik Servis Müdürlüğü
TOPLAM
ADANA
AFYON
3
Afyon Vagon Bakım Atölyesi
TOPLAM
6
6
GENELTOPLAM
182
”düzenlemesi,
TCDD Taşımacılık A.Ş.ne Ait Binalarda Kalorifer Yakım İşi Teknik Şartnamesi’nin
(TTŞ 219) “İş yerlerini ve personel sayısını gösteren tablo” başlıklı ekinde “
Bölgeler
İşyerleri ve Bulunduğu İller
Personel
Sayısı
Sivas Lokomotif Bakım Atölyesi
Sivas Divriği Depo Müdürlüğü
Sivas Demirdağ Vagon Bakım Atölyesi
Erzurum Depo Müdürlüğü
Samsun Depo Müdürlüğü
TOPLAM
3
3
3
3
3
SİVAS
15
2
Van Depo Müdürlüğü
MALATYA Tatvan Depo Şefliği
1
TOPLAM
Adana Lokomotif Bakım Atölyesi
3
1
Adana Vagon Bakım Atölyesi
Niğde Ulukışla Depo Şefliği
Gaziantep İslahiye Fevzipaşa Depo Şefliği
TOPLAM
1
3
3
8
ADANA
GENEL TOPLAM
26
”düzenlemesi yer almaktadır.
Ayrıca ihale dokümanında, ihalenin kısımlarını oluşturan bölgelerin içerisindeki
illerde çalıştırılması gereken engelli personel sayısına yönelik olarak yapılan hesaplamayı
gösteren aşağıdaki tabloya yer verildiği görülmüştür.
İLLER
Bina-
Saha
Loko-
Vagon
Kalorifer Toplam
%3
Engelli
Sayısı
Engelli
İşçi
Sayısı
Yakımı
İşçi
Temizliği Temizliği işi (İşçi
(İşçi
Sayısı)
52
(İşçi
Sayısı)
24
Sayısı)
İSTANBUL
ANKARA
İZMİR
76
140
100
62
2,2800
4,2000
3,0000
1,8600
2
4
3
2
54
17
20
86
83
33
SİVAS
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
MALATYA
ADANA
AFYON
ERZURUM
BÖLGESİ)
6
3
6
3
26
45
29
32
50
35
6
2
3
1,5000
2
(SİVAS
VAN (MALATYA BÖLGESİ)
BİTLİS TATVAN (MALATYA
BÖLGESİ)
3
6
2
1
5
7
NİĞDE
(ADANA
3
3
3
3
BÖLGESİ)
İSLAHİYE
BÖLGESİ)
KIRKLARELİ
(İSTANBUL BÖLGESİ)
EDİRNE
(ADANA
ALPULLU
2
3
2
5
4
KAPIKULE
8
(İSTANBUL BÖLGESİ)
ESKİŞEHİR
BÖLGESİ)
ZONGULDAK ÇATALAĞZI
(ANKARA BÖLGESİ)
(ANKARA
10
15
5
25
5
KAYSERİ
BÖLGESİ)
ÇANKIRI
BÖLGESİ)
KARABÜK
(ANKARA
5
5
(ANKARA
2
2
3
3
(ANKARABÖLGESİ)
BALIKESİR
BÖLGESİ)
(İZMİR
(İZMİR
11
10
11
10
DENİZLİ
BÖLGESİ)
UŞAK (İZMİR BÖLGESİ)
3
1
3
1
MANİSA
(İZMİR
BÖLGESİ)
KARS (SİVAS BÖLGESİ)
12
6
12
6
ELAZIĞ
(MALATYA
BÖLGESİ)
DİYARBAKIR (MALATYA
BÖLGESİ)
10
4
10
4
SİİRT
KURALAN
(MALATYA BÖLGESİ)
GAZİANTEP
(ADANA
5
5
BÖLGESİ)
HATAY (ADANA BÖLGESİ)
8
8
KONYA
(ADANA
11
11
BÖLGESİ)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
MERSİN
(ADANA
11
7
11
7
BÖLGESİ)
KÜTAHYA
BÖLGESİ)
BURDUR
BÖLGESİ)
SAMSUN
BÖLGESİ)
TOPLAM
(AFYON
(AFYON
(SİVAS
2
2
6
3
3
12
684
182
476
26
13
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından, isteklilerin aynı il sınırları
içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında
aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde, 4857 sayılı İş
Kanununda belirtilen asgari orana (özel sektör işyerlerinde yüzde üç) uyulmak kaydıyla
idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun idari
şartnamenin ilgili maddesinde belirtilmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı
satır açılması gerektiği anlaşılmaktadır.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde ise, ihale konusu işin kısmi teklife açık
olduğu ve 7 kısma ayrıldığı, her bir kısmın birden fazla ili ihtiva eden bölgelerden oluştuğu,
isteklilerin, işin tamamı veya bölge bazında kısmi teklif verebileceği,
İhale konusu işin 1’inci kısmında (İstanbul Bölgesi İş Yerleri: Bina-Saha Temizliği,
Demiryolu Çeken Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon Temizliği ve Temizlik
Malzemesi Temini) 88 personelin,
2’nci kısmında (Ankara Bölgesi İş Yerleri İle Ankara Demiryol Fabrikası Müdürlüğü:
Bina-Saha Temizliği, Demiryolu Çeken Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon
Temizliği ve Temizlik Malzemesi Temini) 180 personelin,
3’üncü kısmında (İzmir Bölgesi İş Yerleri: Bina-Saha Temizliği, Demiryolu Çeken
Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon Temizliği ve Temizlik Malzemesi Temini) 125
personelin,
4’üncü kısmında (Sivas Bölgesi İş Yerleri: Bina-Saha Temizliği, Demiryolu Çeken
Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının
Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini) 92 personelin,
5’inci kısmında (Malatya Bölgesi İş Yerleri: Bina-Saha Temizliği, Demiryolu Çeken
Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının
Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini) 64 personelin,
6’ncı kısmında (Adana Bölgesi İş Yerleri: Bina-Saha Temizliği, Demiryolu Çeken
Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon Temizliği, Çeşitli Tip Kalorifer Kazanlarının
Yakım İşi ve Temizlik Malzemesi Temini) 91 personelin,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
7’nci kısmında (Afyon Bölgesi İş Yerleri: Bina-Saha Temizliği, Demiryolu Çeken
Çekilen Araçları Lokomotif, Tren Seti, Vagon Temizliği ve Temizlik Malzemesi Temini) 44
personelin çalıştırılacağı anlaşılmıştır.
Ayrıca, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçları Temizlik Teknik Şartnamesi (TTŞ 199),
TCDD Taşımacılık A.Ş.ne Ait Bina ve Saha Temizliği Teknik Şartnamesi (TTŞ 218) ve
TCDD Taşımacılık A.Ş.ne Ait Binalarda Kalorifer Yakım İşi Teknik Şartnamesi’nde (TTŞ
219) personelin hangi illerde ve hangi birimlerde çalıştırılacağının düzenlendiği görülmüştür.
Anılan Şartnameler bir arada değerlendirildiğinde, İstanbul ilinde 76 personel, Ankara
ilinde 140 personel, İzmir ilinde 100 personel, Sivas ilinde 62 personel, Adana ilinde 50
personel çalıştırılacağı, diğer illerde ise 50 personelin altında personel çalıştırılacağı
anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin
78.28’inci maddesi gereğince, engelli personel sayısının aynı il sınırları içerisinde elli veya
daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen İstanbul, Ankara, İzmir, Sivas ve Adana illerinde
çalıştırılacak toplam personel sayısı üzerinden hesaplanması, hesaplamada yarıma kadar
kesirler dikkate alınmaması, yarım ve daha fazla olanların tama dönüştürülmesi
gerekmektedir.
Bu itibarla, ihale dokümanı kapsamında yer alan ve ihalenin kısımlarını oluşturan
bölgelerin içerisindeki illerde çalıştırılması gereken engelli personel sayısı ile ihale konusu
işte çalıştırılması gereken toplam engelli personel sayısını gösteren tablodaki hesaplamaların
4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.28’inci
maddesine uygun olduğu, her bir kısma ilişkin birim fiyat teklif cetvelinin anılan tabloda
yapılan hesaplamalara uygun olarak düzenlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.28’inci
maddesine uygun olarak, engelli personel çalıştırılması gereken illerin bulunduğu kısımlara
(1, 2, 3, 4 ve 6) ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde engelli personele ilişkin ayrı satır açıldığı
görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. …” hükmü,
“Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 112’inci
maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve
kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. …”
hükmü yer almakta olup, bu madde çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde
kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet
Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında
Yönetmelik ile belirlenmiştir.
22.02.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7166 sayılı Sosyal Hizmetler
Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 11’inci maddesinde
“22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 112 nci maddesine beşinci fıkrasından sonra
gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.“4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilere, 11/9/2014
tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarına ait
işyerlerinde 11/9/2014 tarihinden sonra geçen süreye ilişkin olarak kamu kurum ve
kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı
ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir hükme yer verilmemişse alt
işverenlere rücu edilmez.”” hükmü,
12’nci maddesinde “4857 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 9- Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kamu kurum veya
kuruluşları tarafından alt işverene rücu edilmek üzere yürütülen davalarda, 112 nci maddenin
altıncı fıkrası kapsamında rücu edilmeyecek kısmı için ihtilafın esası hakkında karar
verilmesine yer olmadığına hükmedilir, yargılama gideri ve vekâlet ücreti taraflar üzerinde
bırakılır. İcra takiplerinde rücu edilmeyecek kısma ilişkin olarak harç alınmaksızın düşme
kararı verilir, takip giderleri ile vekâlet ücreti taraflar üzerinde bırakılır. Ancak, bu kapsamda
alt işverene rücu edilerek takip ve tahsil edilmiş olan tutarlar, alt işverenler lehine hiçbir
şekilde alacak hakkı doğurmaz ve tahsil edilmiş tutarlar iade edilmez.”” hükmü
bulunmaktadır.
Anayasa Mahkemesi’nin 19.09.2019 tarih 2019/73 sayılı kararında “31. Bu itibarla
kamuda 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım
sözleşmesine taraf olan alt yüklenicilere karşı sözleşmede açık hüküm bulunması dışında rücu
yolunun kapatılması ve bu kapsamdaki derdest davaların sonlandırılmasını öngören itiraz
konusu kuralların bu kesimdeki alt işverenler yönünden farklı bir uygulama getirmesinin
nesnel ve makul bir temele dayalı olduğu söylenemez. Bu nedenle itiraz konusu kurallarla
getirilen farklı düzenleme eşitlik ilkesine aykırıdır.” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu iptal
gerekçesinde kıdem tazminatının rücu edilmesi hususunun sözleşmede bulunması ile
sınırlandırılmasının uygun bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, 4734 sayılı “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun
kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
yetkilidir.
… Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak
suretiyle idare tarafından belirlenir.
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.”
hükmü,
“Kesin teminat” başlıklı 43’üncü maddesinde “Taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı
hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin
yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak
suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır.
…
Kurum, ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması hâlinde,
bu istekliden yaklaşık maliyetin % 6’sından az ve % 15’inden fazla olmamak üzere alınacak
kesin teminat oranına ilişkin düzenlemeler yapabilir.” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
…
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı,
Yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile
ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin
kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar
ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar
paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal
Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.” hükmü,
“İade edilemeyen teminatlar” başlıklı 14’üncü maddesinde “13 üncü maddeye göre
mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin
kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti
süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep
edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına
iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir
kaydedilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinde “…(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif
fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin
altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır. Kısmi teklif
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
verilmesine imkan tanınan ihalelerde, tek bir sözleşmeye konu olacak kısımların herhangi
birisi veya birkaçı için teklif edilen fiyatın, ilgili kısım için hesaplanan sınır değerin altında
olması halinde alınacak kesin teminat tutarı, isteklinin sınır değerin altında teklif sunmuş
olduğu kısma veya kısımlara ilişkin yaklaşık maliyetin % 9’u, sözleşmeye konu diğer kısma
veya kısımlara ilişkin teklif fiyatının ise % 6’sı oranında hesaplanır ve bu tutarların toplamı
kadar kesin teminat alınır.
…
(6) Kesin teminat mektuplarının süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi
öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.
…
(8) Her ne suretle olursa olsun, idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz.
…
(10) Fiyat farkı ödenmesi öngörülerek ihale edilen işlerde fiyat farkı olarak ödenecek
bedelin, sözleşme bedelinde artış meydana gelmesi halinde ise bu artış tutarının yüzde altısı
oranında teminat olarak kabul edilen değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı
olarak ödenecek bedel üzerinden hesaplanan ek kesin teminat, hakedişlerden kesinti yapılmak
suretiyle de karşılanabilir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ““Teminat mektuplarının iadesi” başlıklı 18.4’üncü
maddesinde “18.4.1. İş tamamlandığı halde ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş, ancak
mektup üzerinde öngörülen geçerlilik süresini doldurduğu için teminat olma vasfını yitirmiş
olan kesin teminat mektupları ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sosyal güvenlik
borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi ve kesin teminat mektuplarının geçerlilik
süresinin dolması durumunda geçerlilik süresi dolan kesin teminat mektuplarına ilişkin
olarak, idarelerce 4735 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddeleri gereğince işlem yapılacaktır.
18.4.1.1 İdarelerce SGK tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin
yazıların geç verilmesi sebebiyle kesin teminat mektuplarının geçerlik süresinin dolmasına
meydan verilmeksizin işlemlerin tekemmül ettirilmesini teminen, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesinin ikinci fıkrası gereğince, yükleniciler tarafından yapım işlerinde kesin kabul
tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar SGK’dan
ilişiksiz belgesi getirilmemesi halinde kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına mahsup
edilecek, varsa kalanı yükleniciye geri verilecektir. Kesin teminatların paraya çevrilmesi
esnasında yüklenicinin SGK’ya olan borcunun miktarının bilinememesi halinde, Sosyal
Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi
ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğin “Kesin Teminatın İadesi” başlıklı
7 nci maddesi gereğince işlem tesis edilerek, yüklenicinin tespit edilecek borcu Sosyal
Güvenlik Kurumunun ilgili biriminin hesabına yatırılacak ve varsa kalanı yükleniciye geri
verilecektir.” açıklaması,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri
verilmesi” başlıklı 51’inci maddesinde “Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun
şekilde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan
ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise
kesin teminatın ve varsa ek kesin teminatın yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek
kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek
borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde;
işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki (2) yıl içinde
idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat
mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar
sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.” hükmü,
İtirazen şikâyete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler”
başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. Kesin teminat
11.1.1. Yüklenici bu işe ilişkin olarak ..................................................... (rakam ve
yazıyla) kesin teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi ../../.... tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.
11.2. Ek kesin teminat
11.2.1. Fiyat farkı ödenmesi öngörülen işlerde, fiyat farkı olarak ödenecek bedelin ve
/veya iş artışı olması halinde bu artış tutarının % 6'sı oranında teminat olarak kabul edilen
değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden
hesaplanan ek kesin teminat miktarı hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.
11.2.2. Ek kesin teminatın teminat mektubu olması halinde, ek kesin teminat
mektubunun süresi, kesin teminat mektubunun süresinden daha az olamaz.
11.3. Yüklenici tarafından verilen kesin ve ek kesin teminat, 4734 sayılı Kanunun 34
üncü maddesinde belirtilen değerlerle değiştirilebilir.
11.4. Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi:
11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine
getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit
edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin İdareye
verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı, Yükleniciye iade
edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan
borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin
kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir,
varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.
11.4.3. Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan
hallerde; kesin hesap ve kabul tutanağının onaylanmasından itibaren iki yıl içinde idarenin
yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları
hükümsüz kalır ve düzenleyen bankaya iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar
sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.
11.5. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
“Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Yüklenici, başta 6331 sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu olmak üzere, 4857 sayılı İş Kanunu ile çalışma hayatını
düzenleyen Kanunlar ve bu konudaki Tüzük, Yönetmelik ve sair mevzuattan doğan tüm
sorumlulukları eksiksiz olarak yerine getirecektir.
…
-Yüklenici yürürlükteki 4857 sayılı İş Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerine göre çalıştıracağı elemanların her türlü özlük
haklarını ücretsiz izin ve raporlu günler hariç karşılamak zorundadır.
-Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, başta İş Kanunu olmak üzere çalışma hayatını
düzenleyen kanunlar ve bu konudaki tüzük yönetmelik ve sair mevzuattan doğan tüm
sorumluluklarını eksiksiz yerine getirecektir.
…
-Yüklenici, çalıştırdığı her işçi için bir özlük dosyası düzenleyecektir. Bu dosyada,
işçinin işyerine ilk giriş tarihinden itibaren her türlü ücret, yıllık izin, izin, fazla mesai,
ikramiye, kıdem, ihbar, kötü niyet, ayrımcılık vs. parasal haklarının Yüklenici tarafından
ödendiğini gösterir işçi ve Yüklenici tarafından imzalı belgeler ile SGK sicil numarası ve
kimlik bilgilerinin yanı sıra, İş Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve diğer kanunlar
uyarınca düzenlemek zorunda olduğu her türlü belge ve kayıtları saklamak ve bunları
istendiği zaman İdare ve yetkili mercilere göstermek zorundadır.
…
-Yüklenici, çalıştırdığı işçisinin iş kazasına ya da meslek hastalığına uğraması dahil,
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu ile İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve diğer mevzuattan kaynaklanan her türlü bildirim ve işlemleri
idari para cezasına maruz kalmadan süresinde yapacaktır. Yüklenici bu yükümlülüklerini
yerine getirmemesi vb. herhangi bir sebepten kaynaklanan mezkur borçlarını ilk ihtarda
ödeyecektir. Bu sebeplerden dolayı resmi merciler İdare'den idari para cezaları ödeme
talebinde bulunduğu takdirde, İdare bu ödemeleri ilgili resmi Yüklenicinin ilk hakedişinden
kesecektir.
-Yükleniciye son hakediş ödemesi; Yüklenici tarafından sözleşmenin son ayına ait
işçilerin ücret, varsa fazla mesai dâhil İş Mevzuatına göre hak ettikleri diğer alacakları ile
sosyal güvenlik primlerinin ve vergilerin ilgili yerlere ödendiğine dair belgelerin İdare’ye
ibraz edilmesi durumunda yapılacaktır. İbraz edilmemesi halinde söz konusu ödemeler,
Yüklenicinin son hakedişinden mahsup edilmek üzere İdare tarafından yapılacaktır.
…
36.2. Kesin teminat mektubunun süresi 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 35’inci
maddesi gereğince ihale konusu işin süresi, varsa garanti süresi ve söz konusu hizmetin
bitiminden sonra serbest bırakılabilmesi için 5510 sayılı kanunu 90.maddesi gereğince
SGK’dan alınacak ilişiksiz belgesinin süresi dikkate alınarak sözleşme imzalanması
aşamasında İdare ve Yüklenici tarafından belirlenecektir.
-Teminatın geri verilmesinde; Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun
şekilde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan
ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde teminatın tamamı yükleniciye iade edilecektir. …”
düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
TCDD Taşımacılık A.Ş.ne Ait Binalarda Kalorifer Yakım İşi Teknik Şartnamesi’nin
(TTŞ 219) eki TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Hizmet Alımlarında Uyulacak Usul ve
Esaslar Hakkında 808 Numaralı Genel Emir’in “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “(1) Bu
genel emrin amacı iş gücü ihtiyacına dayalı hizmet alımlarında, işçi haklarının korunması,
kuruluşun işçi haklarıyla karşı karşıya kalmasının önlenmesi için Kuruluş ile alt işveren
ilişkisinde uyulacak usul ve esasların düzenlenmesidir.” düzenlemesi,
“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) Kuruluş işyerlerinde iş gücü ihtiyacına
dayalı hizmet alımları ile yapım işlerinde; şartname ve sözleşmelerde yer alması gereken
düzenlemelerle, tüm çalışma süresinde ve sonrasında uygulanacak; şahsi dosya tutulması,
ücret, tahakkuk, ödeme, denetim, izin, fazla mesai, belgeleme gibi işlemlerle rücu usul ve
esaslarını kapsamaktadır.” düzenlemesi,
“Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) Asıl İşveren/Kuruluş: TCDD Genel
Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatını,
(2) Alt İşveren/Yüklenici/Taşeron: Yapım işi müteahhidi ile Kuruluş işyerlerinde iş
gücü ihtiyacına dayalı hizmetlerde iş alarak işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder.”
düzenlemesi,
“Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü
mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve
işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için
görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı
işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir.
(2) Asıl işveren-Alt işveren ilişkisinde; asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o
işyeri ile ilgili olarak 4857 sayılı İş Kanunundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf
olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan her türlü ücret, izin, fazla mesai, ikramiye, kıdem,
ihbar, kötü niyet, ayrımcılık gibi parasal haklardan alt işveren ile birlikte sorumludur.
(3) Kuruluşun sorumlu tutulamayacağına dair şartname ve sözleşmelere hüküm
konulması kuruluşun sorumluluğunu kaldırmamaktadır.
(4) Her türlü parasal haklarının alt işveren tarafından ödendiğinin belgelerini
mahkemeye ibraz etmek suretiyle bizzat asıl işverenin kendisinin ispat etmesi gerekmektedir.
Buradaki ispat yükü işçide değil işverenlerdedir.
(5) İşçinin asıl işverenden alınan iş kapsamında ve değişen alt işverenlere ait işyerinde
ara vermeden çalışmasını sürdürdüğü, bir fesih bildirimi yapılmadığı sürece işyeri devrinin
gerçekleştiği kabul edilir.
Bu durumda kuruluşun ödediği tazminatın rücusundan değişen alt işverenler;
(a) Kıdem tazminatı yönünden; son yüklenici tamamından, daha önceki yükleniciler
ise sadece işçiyi çalıştırdıkları sürelerle ve devir esnasındaki işçinin aldığı ücret seviyesiyle
sorumludur.
(b) İzin ve ihbar tazminatı yönünden; tamamından ve sadece son yüklenici sorumludur.
(c) Diğer işçilik alacakları yönünden; her bir yüklenici son ücret üzerinden sadece
kendi ve kendinden önceki dönemden sorumludur.” düzenlemesi,
“Usul ve esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “Kuruluş hizmet alımları kapsamında
çalışan işçilerin ilgili mevzuattan doğan hakların korunması, yüklenicilerin ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
sözleşmesinden ve ilgili mevzuattan doğan yükümlülüklerini yerine getirmeleri ve Kuruluşun
ileride doğabilecek hukuki yaptırımlarla karşılaşmaması için Kuruluş birimlerince aşağıdaki
hususlara uyulacaktır:
…
e)… Alt işveren o işyerine ilk giriş tarihinden itibaren işçisini çalıştırdığı tüm
dönemlere ilişkin her türlü ücret, yıllık izin, izin, fazla mesai, ikramiye, kıdem, ihbar, kötü
niyet, ayrımcılık vs. parasal haklarının alt işveren tarafından ödendiğini gösterir işçi ve alt
işveren tarafından imzalı belgelerin özlük dosyasında tutulması gerekmektedir.
… Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer verilecek ve sözleşme uygulama
döneminde yerine getirilmesi sağlanacaktır.
…
h)Yüklenicilerin aylık hak edişleri yapılırken çalıştırdıkları işçilerin ücretleri her türlü
ücret, yıllık izin, izin, fazla mesai, ikramiye, kıdem, ihbar, kötü niyet, ayrımcılık vs. parasal
hakları ile sosyal güvenlik ve işsizlik sigortası primlerini tam, zamanında ve düzenli olarak
yatırıldığına dair belgeler ile ihale dokümanı ve sözleşme hükümleri çerçevesinde
yüklenicinin ödemeye esas belgelerinin kontrolleri yapıldıktan sonra tahakkukları
yapılacaktır.
İstenildiğinde bu belgeler, ilgili yerlere verilmek üzere tahakkuku yapan birimlerce
dosyalanacak ve bir nüshasının çalışanların özlük dosyalarına konulması sağlanacaktır. Aylık
hak edişleri yapılırken çalıştırdıkları işçilerin ücretleri ile sosyal güvenlik ve işsizlik sigortası
primlerini tam, zamanında ve düzenli olarak yatırmaması durumunda sözleşmenin fesh
edileceğine yönelik hüküm konulacaktır. Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer verilecek
ve sözleşme uygulama döneminde yerine getirilmesi sağlanacaktır.
ı) Yapılacak hak ediş ödemesine esas bu Genel Emrin 6 ıncı maddesinin (h) bendinde
belirtilen ödemeye esas belgeler, hak edişin ait olduğu ayı izleyen ayın 15 inci (dahil) gününe
kadar yüklenici tarafından Kuruluş ilgili birimlerine ibraz edilmek zorundadır. Anılan bu
belgeler ibraz edilmediği takdirde, Genel Emrin 6 ncı maddesinin (i) bendi uygulanacak, bu
durum üç defa tekerrür ettiğinde ise, sözleşmenin “İdarenin Sözleşmeyi Feshetmesi” başlıklı
maddesi uyarınca gerekli işlemler yapılacaktır. Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer
verilecek ve sözleşme uygulama döneminde yerine getirilmesi sağlanacaktır.
...
I)Yüklenici çalıştırdığı işçilerine karşı ilgili Kanun ve mevzuattan doğan herhangi bir
yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle, ücret, fazla mesai, kıdem ve ihbar tazminatı,
yıllık ücretli izin alacağı ve benzeri mali ve sosyal haklar ve bunlarla ilgili olarak prim, vergi
ve fon gibi konularda ve keza iş kazası ve meslek hastalığı ve üçüncü şahıslara zarar verilmesi
gibi sebeplerle veya yüklenicinin istihdam ettiği işçinin iş kazası sonucu vefat etmesi veya
sakat kalması gibi nedenlerle doğan yüklenici işçilerinin, varislerinin veya üçüncü kişilerin
her çeşit alacak ve tazminatlarından Yüklenici sorumludur. Bu konularda Kuruluştan tazminat
veya alacak talep edilmesi halinde ödeme Yüklenici tarafından derhal yapılacaktır. Aksi halde
Kuruluşça ödenmediği kesin olarak tespit edilen bu miktarlar Yüklenicinin hakedişlerinden
veya alacağından, bunun mümkün olmadığı durumlarda teminatlardan tahsil edilecektir.
Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer verilecek ve sözleşme uygulama döneminde
yerine getirilmesi sağlanacaktır.
m) Yüklenicinin çalıştırdığı işçilerine karşı ilgili Kanun ve Mevzuattan doğan herhangi
bir yükümlülüğü yerine getirmemesi nedeniyle ücret, fazla mesai, kıdem ve ihbar tazminatı,
yıllık ücretli izin alacağı ve benzeri mali ve sosyal haklar ve bunlarla ilgili olarak prim, vergi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
ve fon gibi konularda ve keza iş kazası ve meslek hastalığı ve üçüncü şahıslara zarar verilmesi
gibi sebeplerle Kuruluş aleyhine dava açılması veya icra takibi yapılması halinde, davaların
Mahkemelerce veya ilgili Birimlerce sonuçlandırılmasına kadar Yüklenicinin teminatları
Kuruluşça tutulacaktır. Dava ve icra takiplerinin Kuruluş aleyhine sonuçlanması halinde ve
Kuruluş Yüklenici işçilerine veya üçüncü şahıslara herhangi bir ödeme yapmak durumunda
kaldığı takdirde, Yüklenici bu ödemeleri rücuen Kuruma derhal ödemekle yükümlüdür. Aksi
halde, işçi alacakları Yüklenicinin hak edişinden, yetmediği takdirde teminatından defaten
kesilerek tahsil edilecektir. Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer verilecek ve sözleşme
uygulama döneminde yerine getirilmesi sağlanacaktır.
n) Son hakediş ödemesi; yükleniciler tarafından sözleşmenin son ayına ait işçilerin
ücret, varsa fazla mesai dahil İş Mevzuatına göre hak ettikleri diğer alacakları ile sosyal
güvenlik primlerinin ve vergilerin ilgili yerlere ödendiğine dair belgelerin Kuruluş bu Genel
Emrin 6 ncı maddesinin (e) bendinde belirtilen birimlerine ibraz edilmesi durumunda
yapılacaktır. İbraz edilmemesi halinde söz konusu ödemeler, yüklenicinin son hak edişinden
mahsup edilmek üzere Kuruluş tarafından yapılacaktır. Bu hususlara şartname ve
sözleşmelerde yer verilecektir.
o) Yükleniciler ihaleye ait sözleşmenin bitiminde (aynı veya farklı yüklenicinin, aynı
veya farklı işçilerle hizmete devam etmesi halleri dâhil), o sözleşme kapsamında çalışan
işçilerin iş mevzuatına göre hak ettikleri; kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin alacağı
ve benzeri mali ve sosyal haklarının yasal süresi içerisinde ödendiğine ve işçinin herhangi bir
hakkının kalmadığına ilişkin ibraname ve bu ödemeleri gösteren banka dekontu, ödemelerin
işçilerin hesabına yatırıldığına dair bankaca onaylı ödeme tutarlarını gösterir listeyi veya
PTT makbuzu ile ödeme bordrosunu, sözleşmenin bitim tarihini izleyen 15 (on beş) gün
içerisinde ibraz etmedikçe kesin teminatı iade edilmez. Bu sürenin sonunda söz konusu
ödemelere ilişkin belgelerin Kuruluşa sunulmaması halinde; Yüklenici işçilerinin yıllık ücretli
izin alacağı, ihbar ve kıdem tazminatı ve sair işçilik haklarına ait hesaplamalar Kuruluş
tarafından yapılır ve Yüklenicinin kesin teminatından karşılanmak suretiyle işçilere ödenir.
Teminatının karşılamadığı tutar için Kuruluşun yükleniciye rücu hakkı saklıdır. Bu hususa
şartname ve sözleşmelerde yer verilecek ve sözleşme uygulama döneminde yerine getirilmesi
sağlanacaktır.
…
r)Yüklenici iş sağlığı ve güvenliği konusu dahil mevzuatın gerektirdiği her türlü resmi
kayıt ve belgelerin ilgili mevzuatta belirtilen hükümlere uygun olarak tutulmasından dolayı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne, Sosyal
Güvenlik Kurumu ile mevzuatta belirtilen diğer kurum ve kuruluşlara karşı sorumlu olacaktır.
Yüklenici, çalıştırdığı işçisinin iş kazasına ya da meslek hastalığına uğraması dahil 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu ile İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve diğer mevzuattan kaynaklanan her türlü bildirim ve işlemleri
idari para cezasına maruz kalmadan süresinde yapacaktır. Yüklenicinin bu yükümlülüklerini
yerine getirmemesi vb. herhangi bir sebepten kaynaklanan mezkur borçlarını ilk ihtarda
ödeyecektir.
Bu sebeplerden dolayı resmi merciler Kuruluştan idari para cezaları dahil herhangi
bir ödeme talebinde bulunduğu takdirde, Kuruluş bu ödemeleri ilgili resmi Kuruluşa ödemek
üzere Yüklenicinin ilk hak edişinden kesecektir. Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer
verilecek ve sözleşme uygulama döneminde yerine getirilmesi sağlanacaktır. …” düzenlemesi
yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
Öncelikle, TCDD Taşımacılık A.Ş.ne Ait Binalarda Kalorifer Yakım İşi Teknik
Şartnamesi’nin (TTŞ 219) eki TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Hizmet Alımlarında
Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında 808 Numaralı Genel Emir’in amacının iş gücü ihtiyacına
dayalı hizmet alımlarında, işçi haklarının korunması, TCDD Genel Müdürlüğü merkez ve
taşra teşkilatının (bundan sonra “kuruluş” olarak adlandırılacaktır.) işçi haklarıyla karşı
karşıya kalmasının önlenmesi için kuruluş ile alt işveren ilişkisinde uyulacak usul ve esasların
düzenlenmesi, kapsamının kuruluş işyerlerinde iş gücü ihtiyacına dayalı hizmet alımları ile
yapım işlerinde; şartname ve sözleşmelerde yer alması gereken düzenlemelerle, tüm çalışma
süresinde ve sonrasında uygulanacak; şahsi dosya tutulması, ücret, tahakkuk, ödeme, denetim,
izin, fazla mesai, belgeleme gibi işlemlerle rücu usul ve esasları olduğu, söz konusu genel
emirde ihale dokümanını oluşturan Şartnameler ile Sözleşme Tasarısı’nda yer alması gereken
hususları ifade eden düzenlemelerin altında “Bu hususa şartname ve sözleşmelerde yer
verilecek ve sözleşme uygulama döneminde yerine getirilmesi sağlanacaktır.”, “Bu hususlara
şartname ve sözleşmelerde yer verilecektir.” şeklinde düzenlemelere yer verildiği,
İdari Şartname, Demiryolu Çeken/Çekilen Araçları Temizlik Teknik Şartnamesi (TTŞ
199), Temizlik ve Sarf Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nin (TTŞ 205), TCDD Taşımacılık
A.Ş.ne Ait Bina ve Saha Temizliği Teknik Şartnamesi (TTŞ 218) ve TCDD Taşımacılık
A.Ş.ne Ait Binalarda Kalorifer Yakım İşi Teknik Şartnamesi (TTŞ 219) ve Sözleşme
Tasarısı’nda, TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Hizmet Alımlarında Uyulacak Usul ve
Esaslar Hakkında 808 Numaralı Genel Emir’de aktarılan düzenlemelerden kıdem tazminatı
ile kesin teminatın iadesine ilişkin hususlara yönelik yapılan düzenlemelere yer verilmediği,
bu haliyle, TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Hizmet Alımlarında Uyulacak Usul ve Esaslar
Hakkında 808 Numaralı Genel Emir’de uygulamaya girebilmesi için Şartnamelerde ve
Sözleşme Tasarısı’nda düzenlenmesi gerektiği ifade edilen hususların ihale dokümanı
düzenlemeleri olarak dikkate alınamayacağı anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde;
Personel çalıştırılmasına dayalı ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar”
başlıklı 36’ncı maddesinde, kıdem ve ihbar tazminatının ödenmesinden idarenin hiçbir surette
sorumlu olmadığını ifade eden bir düzenlemenin bulunmadığı, yalnızca kıdem ve ihbar
tazminatının yüklenici tarafından ödendiğini gösteren ve işçi ve yüklenici tarafından
imzalanan belgelerin işçilerin özlük dosyasına konulmasına ilişkin düzenlemenin bulunduğu,
4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde yer alan hüküm uyarınca, 4734 sayılı
Kanun’a göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kıdem
tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait
olduğunun açık olduğu, söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması
aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun
yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında
kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları,
Ayrıca, TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Hizmet Alımlarında Uyulacak Usul ve
Esaslar Hakkında 808 Numaralı Genel Emir’de kıdem ve ihbar tazminatında asıl işveren ile
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414
alt işverenin birlikte sorumlu olduğunun, bu hususlarda kuruluşun sorumlu tutulamayacağına
dair şartname ve sözleşmelere hüküm konulmasının kuruluşun sorumluluğunu ortadan
kaldırmayacağının açıkça ifade edildiği,
Öte yandan, söz konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar
tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği, bu bağlamda
hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde
isteklilerin teklif fiyatlarına kıdem ve ihbar tazminatlarını dâhil etmelerinin gerekmediği
anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının bu açıdan yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Diğer taraftan, yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları bir arada
değerlendirildiğinde, taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak
yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan
istekliden kesin teminat alınacağı, taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine
uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun
olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların
Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal
veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısının, garanti süresi dolduktan
sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamının yükleniciye iade edileceği,
her ne suretle olursa olsun, idarece alınan teminatların haczedilemeyeceği ve üzerine ihtiyati
tedbir konulamayacağı anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, idarece Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı
11’inci maddesinde ve “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde kesin teminatın iadesine
yönelik olarak yapılan düzenlemelerin kamu ihale mevzuatına aykırı olmadığı anlaşıldığından
başvuru sahibinin anılan iddiasının bu açıdan da uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/036
: 31
: 19.08.2020
: 2020/UH.I-1414