2020/UH.I-1560 - Kamu İhale Kararı - Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

BAŞVURU SAHİBİ:

Şd Sos. Hiz. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/360675 İhale Kayıt Numaralı “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Otobüs,

Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi” ihalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 17.08.2020

tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere

Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi” ihalesine ilişkin olarak Şd Sos. Hiz. Tem. San.

ve Tic. Ltd. Şti.nin 11.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.08.2020

tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.08.2020 tarih ve 38125 sayı ile Kurum

kayıtlarına alınan 27.08.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1311 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdari Şartname’nin 2.1.(b) maddesinde ihale konusu işin miktarı ve türünün

“Belediye muhtelif hizmetlerinde kullanılmak üzere 88 adet araç, 98 şoför, 1 koordinatör 2

adet araçlardan sorumlu personel kiralanması hizmeti” şeklinde düzenlendiği, Beşiktaş

Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nin “H. Çalıştırılacak

Şoförler” kısmında ise “Toplamda 94 şoför, 1 koordinatör ve 2 adet araçlardan sorumlu

personel çalıştırılacaktır. …” düzenlemesinin yer aldığı, her iki düzenlemede şoför sayısının

birbiri ile çeliştiği ve isteklileri tereddüte düşürücü nitelikte olduğu,

2) Beşiktaş Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nin “H.

Çalıştırılacak Şoförler” kısmında “… Yüklenici, sözleşme kapsamında çalıştırılan sürücülerin

kıdem tazminatı gibi hak ve alacakları ile sürücü ile arasındaki ihtilaflardan tek başına

sorumlu olacaktır. Yüklenicinin söz konusu kanunların uygulanması ile ilgili yapacağı tüm

giderler teklif fiyata dahil edilecektir. İşçilere ilişkin tazminatların İdaremize yansıtılması

durumlarında, bu tazminatlar yükleniciye rücu ettirilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, buna

göre kıdem tazminatından yüklenicinin sorumlu olduğunun düzenlendiği, yüklenici tarafından

ihale öncesinde kaç personelin kıdem tazminatı hak ederek iş yerinden ayrılacağına ilişkin

tespit yapılamayacağı, yükleniciye mevzuatta yer almayan bir külfet yüklendiği, bu durumun

isteklilerin ihaleye katılma ve teklif verme davranışlarını olumsuz olarak etkilediği,

3) Sözleşme Tasarısı’nın 14.2’nci maddesinde “Bu sözleşme kapsamında yapılan işler

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

için fiyat farkı hesaplanacaktır. Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre verilecektir.”

düzenlemesinin yer aldığı, İdari Şartname’nin 2.1.(b) maddesinde ihale konusu işin miktarı ve

türünün “Belediye muhtelif hizmetlerinde kullanılmak üzere 88 adet araç, 98 şoför, 1

koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu personel Kiralanması Hizmeti” şeklinde düzenlendiği,

buna göre ihale konusu işin araç kiralama işi ile birlikte personel çalıştırmasını da kapsadığı,

yürürlükte bulunan fiyat farkı kararnamesine göre personele verilecek fiyat farkı ile araç

kiralamasına verilecek fiyat farkına ilişkin farklı düzenlemelerin bulunduğu, bu haliyle fiyat

farkının ne şekilde ve hangi kalemlere uygulanacağı hususunda belirsizliğin bulunduğu,

4) Beşiktaş Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nin “H.

Çalıştırılacak Şoförler” kısmında “7. Yüklenici ihtiyaç halinde (izin, rapor, kaza, uzun yol vb.)

yedek şoförü görevlendirmekle yükümlüdür. Bu çalışma için yükleniciye idare tarafından

ayrıca bir bedel ödenmeyecektir.” şeklinde düzenlemenin yer aldığı, söz konusu

düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesine aykırı olduğu, ayrıca ihale

dokümanında hizmetin 24 saat esasına göre ifa edileceğinin düzenlendiği, ancak ihale konusu

işte çalıştırılacak personelin çalışma programı, çalışma saatleri, çalışma vardiyalarına ilişkin

bir düzenlemenin yapılmadığı, tekliflerin sağlıklı hazırlanabilmesi için söz konusu

düzenlemelerin yapılması gerektiği, bu hususun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci

maddesi ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 16’ncı maddesine aykırı

olduğu,

5) İhale dokümanında ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların teknik

özelliklerinin düzenlendiği, söz konusu araç teknik özellik düzenlemelerinin mevzuata aykırı

olduğu, şöyle ki;

a) “Çift Katlı Otobüs (Şoförlü)” aracının motor gücünün asgari 270 kw, azami 300 kw

aralığında olmasının istenildiği, anılan teknik belirlemenin ülkemizde üretilen çift katlı

otobüslerin birçoğunu ihale kapsamı dışında bıraktığı ve ihaleye katılımda rekabeti

engellediği,

b) “Engelli Aracı (1 Engelli Kapasiteli) (Şoförlü)” ve “Engelli Aracı (4 Engelli

Kapasiteli) (Şoförlü)” araçlarının silindir hacimleri ile motor güçlerinin asgari ve azami

sınırlar verilerek daraltıldığı, söz konusu araçların uzunluğu ile ilgili sınırlama getirildiği,

araç içi engelli sayısının 1 ve 4 engelli ile sınırlandırıldığı, bu şekilde sınırlamalar

yapılmasının hizmetin ifası sırasında idareye nasıl bir fayda sağlayacağının anlaşılamadığı,

ihale dokümanında engelli araçlar ve engelli araçlarda bulunan teçhizatların çeşitli

standartlara uygun olması gerektiğine yönelik düzenlemeler yapılması gerekirken, motor

gücü, silindir hacmi, araç uzunluğu gibi kriterlere yönelik düzenleme yapılmasının mevzuata

aykırı olduğu,

c) “Cenaze Nakil Aracı (Şoförlü)” aracının silindir hacimleri ile motor güçlerinin

asgari ve azami sınırlar verilerek daraltıldığı, bu şekilde sınırlamalar yapılmasının hizmetin

ifası sırasında idareye nasıl bir fayda sağlayacağının anlaşılamadığı,

d) “Otobüs 64 Yolcu Kapasiteli (Şoforlü)” aracının 64 yolcu kapasitesine sahip

olmasının istenildiği, Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik (AİTMHY) ile

söz konusu Yönetmelik’in eklerinde karayollarında yük ve yolcu taşımacılığı yapılacak

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

araçların azami ölçülerine yer verildiği, buna göre iki dingilli otobüslerin azami 12 metre, üç

veya daha fazla dingilli otobüslerin azami 15 metre uzunluğunda olması gerektiği, otobüslerin

genişliğinin ise azami 2,55 metre olması gerektiği, belirtilen sınırlamalar çerçevesinde bir

otobüste 64 yolcu kapasitesinin bulunmasının teknik olarak mümkün olmadığı, nitekim “Çift

Katlı Otobüs (Şoförlü)” aracı için dahi 61 yolcu kapasitesinin öngörüldüğü, dolayısıyla bu

şekilde bir aracın AİTMHY’ne göre projelendirilerek yetkili kuruluşlara onaylatılması ve bu

şekilde tadil yapılmak sureti ile üretilmesinin imkânsız olduğu,

Netice itibariyle, idarece gerçekleştirilen ihaleye geçerli teklif olarak 1 isteklinin teklif

verdiği, söz konusu isteklinin teklifinin yaklaşık maliyete yakın olduğu, ihale dokümanının

yukarıda aktarılan düzenlemeleri ile anılan hususlar bir arada değerlendirildiğinde, idarenin

ihaleyi önceden belirlenmiş bir istekli üzerinde bırakma gayreti içerisinde olduğu iddialarına

yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.

İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı

Kiralama İşi

b) Miktarı ve türü:

Belediye muhtelif hizmetlerinde kullanılmak üzere 88 adet araç, 98 şoför, 1

koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu personel Kiralanması Hizmeti

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Beşiktaş İlçesi ve görevlendirme yapılacak yurt içi ve yurt dışı

yerlere seyahatler. …” düzenlemesi,

“İhaleye ilişkin bilgiler ile ihale ve son teklif verme tarih ve saati” başlıklı 3’üncü

maddesinde “3.1.

a) İhale kayıt numarası: 2020/360675

b) İhale usulü: Açık ihale.

…

d) İhale tarihi: 17.08.2020

e) İhale saati: 10:30 …” düzenlemesi,

“Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her

bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam

bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan

istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu

bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

“Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’inci maddesinde “20.1. Bu ihalede işin tamamı

için teklif verilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

İdari Şartnamenin ekinde işin türü ve miktarını gösteren tablonun aşağıda yer verilen

şekilde düzenlendiği görülmüştür.

Sıra Açıklama

No

Birimi

Miktarı

1

2

3

4

5

6

7

8

Otobüs (Şöförlü)(33 Kişi Kapasiteli)

Otobüs (Şöförlü)(27+1)

Otobüs (Şöförlü)(28+1)

Otobüs (İki Şöförlü)(45+1)

Otobüs (Şöförlü)(35+1)

Otobüs (Şöförlü)(19+1)

Minibüs (Şöförlü)(16+1)

Çift Katlı Otobüs (Şoförlü)

Engelli Aracı (1 Engelli Kapasiteli) (Şöförlü)

Engelli aracı (4 Engelli Kapasiteli) (Şöförlü)

Cenaze Nakil Aracı (Şöförlü)

Otobüs (64 Yolcu Kapasiteli) (Şöförlü)

Köprü, Tünel ve Otoban Geçişleri

araç x ay

puan

120

204

12

120

60

24

432

12

36

12

9

10

11

12

13

150.000

Sözleşme Tasarısı’nın “İş tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. Sözleşme konusu iş;

Beşiktaş Belediye Başkanlığı 01/09/2020-31/08/2021 tarihleri arası 88 adet araç, 98 şoför, 1

koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu personel kiralanmasıdır. İşin teknik özellikleri ve

diğer ayrıntıları sözleşme ekinde yer alan ve ihale dokümanını oluşturan belgelerde

düzenlenmiştir.” düzenlemesi,

“İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.09.2020; işi

bitirme tarihi 31.08.2021

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre

yapılmıştır.” düzenlemesi,

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nde

“C.ARAÇLARIN NİTELİKLERİ VE ARAÇ LİSTESİ:

Öz

Malı

S.

Açıklama

Araç Sayısı

Birim

No

1.

2.

3.

4.

5.

Sayısı

Otobüs (Şoförlü)

… (33) kişi kapasiteli …

10 ADET

17 ADET

1 ADET

10 ADET

5 ADET

12 AY

10

Otobüs (Şoförlü)

…minimum şoför hariç (27+1) kişi kapasiteli …

Otobüs (Şoförlü)

… minimum (28+1) kişi kapasiteli, …

Otobüs (İki Şoförlü)

… asgari (45+1) kişi kapasiteli … (10 ADET*12 Ay)

Otobüs (Şoförlü)

3

… asgari (35+1) kişi kapasiteli …

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

6. Otobüs(Şoförlü)

2 ADET

12 AY

…asgari (19+1) koltuklu …

Minibüs (Şoförlü)

7.

8.

9.

36 ADET

1 ADET

3 ADET

12 AY

10

1

… şoför hariç asgari (16+1) koltuklu …

Çift katlı Otobüs (Şoförlü)

… 61 koltuk kapasiteli …

Engelli Aracı (1 Engelli Kapasiteli) (Şoförlü)

3

…

Engelli aracı (4 Engelli Kapasiteli) (Şoförlü)

…

10.

11.

12.

1 ADET

12 AY

1

Cenaze nakil Aracı (Şoförlü)

…

1 ADET

Otobüs 64 yolcu kapasiteli (Şoforlü)

…

H. ÇALIŞTIRILACAK ŞOFÖRLER:

1. Toplamda 94 şoför, 1 koordinatör ve 2 adet araçlardan sorumlu personel

çalıştırılacaktır. Şoförler ile ilgili hangi ehliyet sınıfına ait sürücü belgesi gerekiyorsa,

yüklenici çalıştırdığı şoförlerin ilgili sürücü belgesine sahip olmalarından sorumlu olacaktır.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı ekinde yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formunun aşağıda

aktarıldığı şekilde düzenlendiği görülmüştür.

A¹

Sıra İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması ⁶

No

B²

Birimi

Miktarı

Teklif

Tutarı

Edilen⁴

Birim Fiyat

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Otobüs (Şöförlü)(33 Kişi Kapasiteli) araç x ay

120

204

12

120

60

24

432

12

36

Otobüs (Şöförlü)(27+1)

Otobüs (Şöförlü)(28+1)

Otobüs (İki Şöförlü)(45+1)

Otobüs (Şöförlü)(35+1)

Otobüs (Şöförlü)(19+1)

Minibüs (Şöförlü)(16+1)

Çift Katlı Otobüs (Şoförlü)

Engelli Aracı (1 Engelli Kapasiteli)

(Şöförlü)

araç x ay

10 Engelli aracı (4 Engelli Kapasiteli)

(Şöförlü)

araç x ay

12

11 Cenaze Nakil Aracı (Şöförlü)

12 Otobüs (64 Yolcu Kapasiteli)

(Şöförlü)

araç x ay

12

13 Köprü, Tünel ve Otoban Geçişleri

puan

150.000

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde;

İdari Şartname’nin 2.1.(b) maddesinde ihale konusu işin miktarı ve türünün “Belediye

muhtelif hizmetlerinde kullanılmak üzere 88 adet araç, 98 şoför, 1 koordinatör 2 adet

araçlardan sorumlu personel kiralanması hizmeti” şeklinde, Sözleşme Tasarısı’nın 5.1’inci

maddesinde işin tanımının “Sözleşme konusu iş; Beşiktaş Belediye Başkanlığı 01/09/2020-

31/08/2021 tarihleri arası 88 adet araç, 98 şoför, 1 koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu

personel kiralanmasıdır. …” şeklinde düzenlendiği, ihale konusu işin süresinin 12 ay olduğu

görülmüştür.

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, Beşiktaş Belediye

Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nin “H. Çalıştırılacak Şoförler”

kısmının 1’inci maddesinde ihale konusu işte toplam 94 şoför çalıştırılacağının, ihale

dokümanını oluşturan belge ve bilgilerde ise ihale konusu işte toplam 98 şoför

çalıştırılacağının düzenlendiği, söz konusu uyumsuzluğun isteklileri tereddüte düşürücü

nitelikte olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna

varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine

dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği

olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi

denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar

ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.

…

Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı

işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle

uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde

aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt

işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili

olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş

sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. …” hükmü,

“Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 112’inci

maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve

kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri

uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere

mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem

tazminatı sayılır.

4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci

fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem

tazminatları;

a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu

kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları

sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt

işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine

göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları

ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,

b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum

veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14

üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,

4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu

kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak

çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,

işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.

Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından

4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde

çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı

ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi

hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen

süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları

itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden

hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına

yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş

sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak

hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt

işverenden talep hakkı saklıdır.

İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya

kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı

ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,

ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet

süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi

yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi

yapılmaz.

Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının

(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe

tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,

ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.

Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen

hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme

süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri

alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. …”

hükmü yer almakta olup, bu madde çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde

kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de

yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet

Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında

Yönetmelik ile belirlenmiştir.

22.02.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7166 sayılı Sosyal Hizmetler

Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 11’inci maddesinde

“22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 112 nci maddesine beşinci fıkrasından sonra

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.“4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci

fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilere, 11/9/2014

tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarına ait

işyerlerinde 11/9/2014 tarihinden sonra geçen süreye ilişkin olarak kamu kurum ve

kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı

ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir hükme yer verilmemişse alt

işverenlere rücu edilmez.”” hükmü,

12’nci maddesinde “4857 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 9- Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kamu kurum veya

kuruluşları tarafından alt işverene rücu edilmek üzere yürütülen davalarda, 112 nci maddenin

altıncı fıkrası kapsamında rücu edilmeyecek kısmı için ihtilafın esası hakkında karar

verilmesine yer olmadığına hükmedilir, yargılama gideri ve vekâlet ücreti taraflar üzerinde

bırakılır. İcra takiplerinde rücu edilmeyecek kısma ilişkin olarak harç alınmaksızın düşme

kararı verilir, takip giderleri ile vekâlet ücreti taraflar üzerinde bırakılır. Ancak, bu kapsamda

alt işverene rücu edilerek takip ve tahsil edilmiş olan tutarlar, alt işverenler lehine hiçbir

şekilde alacak hakkı doğurmaz ve tahsil edilmiş tutarlar iade edilmez.”” hükmü

bulunmaktadır.

Anayasa Mahkemesi’nin 19.09.2019 tarih 2019/73 sayılı kararında “31. Bu itibarla

kamuda 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım

sözleşmesine taraf olan alt yüklenicilere karşı sözleşmede açık hüküm bulunması dışında rücu

yolunun kapatılması ve bu kapsamdaki derdest davaların sonlandırılmasını öngören itiraz

konusu kuralların bu kesimdeki alt işverenler yönünden farklı bir uygulama getirmesinin

nesnel ve makul bir temele dayalı olduğu söylenemez. Bu nedenle itiraz konusu kurallarla

getirilen farklı düzenleme eşitlik ilkesine aykırıdır.” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu iptal

gerekçesinde kıdem tazminatının rücu edilmesi hususunun sözleşmede bulunması ile

sınırlandırılmasının uygun bulunmadığı anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”

başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile

yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:

…

e) 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu

idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı

Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra

teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli

idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri,

belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon,

kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il

müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan

liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı

hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna

imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.

2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun

ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının

ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni

yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden

işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden

yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma

saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,

cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında

niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı

olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.

Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine

ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.

3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da

niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan

kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye yetkilidir.

…” hükmü,

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nde “

H. ÇALIŞTIRILACAK ŞOFÖRLER:

…

6. Yüklenici çalıştırdığı sürücü ile ilgili 4857 Sayılı İş Kanunu, 5510 Sayılı Sosyal

Güvenlik Kanunu, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri ile ilgili diğer

mevzuat hükümlerini uygulamak zorundadır. Yüklenici, sözleşme kapsamında çalıştırılan

sürücülerin kıdem tazminatı gibi hak ve alacakları ile sürücü ile arasındaki ihtilaflardan tek

başına sorumlu olacaktır. Yüklenicinin söz konusu kanunların uygulanması ile ilgili yapacağı

tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir. İşçilere ilişkin tazminatların İdaremize yansıtılması

durumlarında, bu tazminatlar yükleniciye rücu ettirilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun

62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak kıdem tazminatının

ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğunun

hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin

personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu çerçevede, 4734 sayılı Kanun’a

göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kıdem

tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait

olduğunun açık olduğu,

Diğer taraftan, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince, asıl işveren-alt

işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu

Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan

yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu,

Bu itibarla, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem

tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı

anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının

alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, her ne kadar Beşiktaş

Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nde yüklenicinin ihale

konusu işte çalıştırılacak şoförlerin kıdem tazminatı ödemesinden tek başına sorumlu olduğu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

düzenlense de, söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında

herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı,

idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine

uymak zorunda oldukları, öte yandan, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş

sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin

belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir

arada değerlendirildiğinde isteklilerin teklif fiyatlarına kıdem tazminatlarını dâhil etmelerinin

gerekmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,

güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

4735 sayılı “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde “Sözleşme türlerine

göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi

üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan

sonra değişiklik yapılamaz. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname” başlıklı 14’üncü

maddesinde “(1) İdare, uygulayacağı ihale usulüne ilişkin bu Yönetmelik ekinde yer alan tip

idari şartnameyi esas alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan

veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine göre 4734 sayılı Kanun, 5/1/2002 tarihli ve 4735

sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak

şekilde düzenlenir. …” düzenlemesi,

“Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu

Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi esas alarak hazırlar.

(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve

sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer

mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir. …” düzenlemesi,

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “(1) Bu

Esasların amacı, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki idareler

tarafından sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı hesabına ilişkin

usul ve esasların belirlenmesidir.” hükmü,

“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen ve

5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre Türk parası

üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı bu Esaslara göre

hesaplanır. …” hükmü,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

“Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) Bu Esaslarda geçen;

a) Birim fiyat: İdarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kalemi için ihale

üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen ve idarece uygun görülerek sözleşmeye

bağlanan ödemeye esas fiyatı,

b) Fiyat farkı: Birim fiyatlı sözleşmelerde, uygulama ayı içinde gerçekleşen iş

kalemleri için, götürü bedel sözleşmelerde ise uygulama ayı içinde ilerleme yüzdelerine göre

gerçekleşen iş grupları için, bu Esaslara göre ödenecek veya kesilecek bedeli,

…

ç) Gün: Takvim gününü,

d) Güncel asgari ücret: Tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için idarece

onaylanmış iş programına uygun olarak işlerin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli olan

brüt asgari ücreti,

e) Güncel endeks: Uygulama ayına ait endeksi,

f) İdare: 4734 sayılı Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşları,

…

ğ) İş kalemi: Birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde, teknik ve özel şartları

belirtilen, birim fiyat tarifi bulunan ve sözleşmesinde bedeli gösterilen veya sonradan yeni

birim fiyatı yapılan ödemeye esas kalemleri,

h) Sözleşme: Birim fiyat veya götürü bedel teklif almak suretiyle Türk parası üzerinden

idare ile yüklenici arasında imzalanan yazılı anlaşmayı,

ı) Temel asgari ücret: Tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için ihale tarihinde

geçerli olan brüt asgari ücreti,

i) Temel endeks: İhale tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi, çerçeve anlaşma

ihalelerinde ise münferit sözleşme için teklif vermeye davetin yapıldığı tarihin içinde

bulunduğu aya ait endeksi,

j) Uygulama ayı: İş programına uygun olarak işlerin gerçekleştirilmesi gereken ayı,

k) Yıl: Takvim yılını,

ifade eder.” hükmü,

“Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere

göre hesaplanır:

a) Sağlık Uygulama Tebliğinde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet

alımlarında;

F = An x B x [(Sn/So)-1]

b) Elektronik haberleşme hizmeti alımlarında;

F = An x B x [(En/Eo)-1]

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = A_nx B x ( P_n-1)

İ_n

P_n= [a₁+ a₂—— + b₁—— + b₂—— + c ——]

İ_oY_oG_oM_o

Y_n

G_n

M_n

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),

b) B: 0,90 sabit katsayısını,

c) A_n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde

uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan

tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) P_n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında

kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a₁, a₂, b₁, b₂ve c değerlerinin ağırlık

oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat

farkı katsayısını,

d) a₁: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını

temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a₂: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık

oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b₁: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

g) b₂: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir

katsayıyı,

…

ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere

uygun biçimde belirlenen a₁, a₂, b₁, b₂ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde

belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a₂, b₁, b₂ve

c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a₁

katsayısı olarak alınır.

(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;

a) İ_o, İ_n: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,

b) Y_o, Y_n: Katı ve sıvı yakıtlar için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık

yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları

Tablosunun 23 numaralı “Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri”,

231 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 232 numaralı “Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri”

sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,

c) G_o, G_n: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için

fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,

ç) M_o, M_n: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Türkiye İstatistik Kurumu

tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre

Endeks Sonuçları Tablosunun 29 numaralı “Makine ve Teçhizat b.y.s.”, 291 numaralı

“Uçak, Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve

Üretimi İçin Makineler”, 292 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 293 numaralı

“Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 295 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler”

sütunundaki sayıyı,

ifade eder.

(5) Yukarıdaki endekslerden G_ove G_niçin idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından

aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları

Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine

uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya

sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti

yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise G_ove G_nendeksleri için Türkiye İstatistik

Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere

Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.

…

(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b₁, b₂, ve c değerleri için aynı anda birden fazla

endeks de belirlenebilir.

(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni

bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye İstatistik Kurumu

tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre

Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı

hesaplanır.” hükmü,

“İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında

personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının

öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık

Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla

hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde

uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin

belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen

ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu

maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel

tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas

alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları

prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı

arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” hükmü,

“Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı

ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari

şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması

gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan

sonra değişiklik yapılamaz.

…

(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin

tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin

düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.

(4) Bu Esasların uygulanması sonucu ilave olarak ödenecek ya da kesilecek tutarlar

fiyat farkı olup, yüklenici ile idare arasında imzalanan sözleşme bedelini değiştirmez.

(5) Bedeli yabancı para birimi cinsinden veya kur farkları ayrıca hesaplanmak

suretiyle yabancı para birimi karşılığı Türk parası ile ödenen işler için bu Esaslar

uygulanmaz.

(6) Bu Esaslara göre hesaplanan fiyat farkları, fiyat farkı ödenmesine konu olabilecek

tüm fiyat artışlarını kapsar. Ancak, yüklenicinin kullandığı usuller, makine, ekipman, malzeme

ve işçiliğin cins ve miktarı, Türk parasının yabancı paralar karşısında değer kaybetmesi veya

kazanması, yurtdışından temin edilen malzemenin menşei ülkede fiyatının değişmesi veya bu

Esaslarda düzenlenmeyen benzeri diğer nedenlerle fiyat farkı hesaplanamaz.

…

(12) İdari şartname ile sözleşmelere, sadece 6 ncı maddeye göre fiyat farkı

hesaplanacağına dair hüküm konulabilir. …” hükmü,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

“Endeks veya fiyat belirlenmeyen hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 10’uncu

maddesinde “(1) İhale dokümanında fiyat farkı verileceği öngörülmesine rağmen idare

tarafından sabit katsayılar ile endekslerin belirlenmediği durumlarda, temel endeks ve güncel

endeks olarak, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı

Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel”

sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Açık İhale Usulü İle

İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil

olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. ²⁹……………………………….

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir³⁰:

25.3.1. ……………………………………………………………………………

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. ³¹……………………………………..” düzenlemesi,

Anılan Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci

maddesinin birinci fıkrasının düzenlenmesine yönelik 29 numaralı dipnotta “İdareler, ihale

edilecek hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince

yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif

edilecek fiyata dahil olması gerektiğini bu maddede belirteceklerdir.” açıklaması,

Anılan maddenin üçüncü fıkrasının düzenlenmesine yönelik 30 numaralı dipnotta “…

(2) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri dışındaki tüm ihalelerde, gider

kalemleri, ihale konusu işin özelliğine uygun olarak ilgili mevzuatına, Hizmet Alımı İhaleleri

Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliği ile Kurumun diğer düzenleyici

işlemlerine aykırı olmamak kaydıyla idare tarafından belirlenerek buraya yazılacaktır.”

açıklaması,

“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. ……………………………………³⁹

46.1.1. ………………………………⁴⁰” düzenlemesi,

“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinin birinci fıkrasının düzenlenmesine yönelik 39

numaralı dipnotta “(1) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmesi halinde, madde metni

aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

“46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre

fiyat farkı hesaplanacaktır.” …” açıklaması,

Anılan maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin düzenlenmesine yönelik 40

numaralı dipnotta “(1) 46.1. maddesinde fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmesi halinde

46.1.1. maddesi, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak idare

tarafından düzenlenecektir.” açıklaması,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına

Ait Tip Sözleşme’nin “Fiyat farkı” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek

sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi,

resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin

ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.

14.2.²⁴…………………………………………………………………

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan

sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi,

“Fiyat farkı” başlıklı 14’üncü maddesinin ikinci fıkrasının düzenlenmesine yönelik 24

numaralı dipnotta “(1) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmesi halinde yürürlükte

bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak gerekli düzenleme bu maddede

yapılacaktır. …” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.1. Her türlü bakım-onarım, tamir masrafları ile her türlü vergi, resim, harç, her türlü

muayene, trafik sigorta, OGS/HGS cihaz bedelleri, giydirme bedelleri, araç takip sistemi

bedeli, sürücü bedeli, sürücü giyim bedeli teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Ayrıca teknik şartnamede yer alan diğer tüm gider kalemleri teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta prim oranı 2” düzenlemesi,

“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin

uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre verilecektir.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci

maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine

getirilmesine ilişkin

İlgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri

isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.

Her türlü bakım-onarım, tamir masrafları ile her türlü vergi, resim, harç, her türlü

muayene, trafik sigorta, OGS/HGS cihaz bedelleri, giydirme bedelleri, araç takip sistemi

bedeli,sürücü bedeli, sürücü giyim bedeli teklif fiyata dahildir.

Ayrıca teknik şartnamede yer alan diğer tüm gider kalemleri teklif fiyata dahildir.

sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer

Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.”

düzenlemesi,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

“Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1.

Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına

kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali

yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.

14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.

Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre verilecektir.

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme

imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi,

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nde

“D.GENEL ESASLAR:

1. Yukarıda ayrıntılı olarak miktarları verilen hizmet araçlarının; her türlü bakım-

onarım, tamir masrafları ile her türlü vergi, resim, harç, her türlü muayene, trafik sigorta,

OGS/HGS cihaz bedelleri,

araç takip sistemi, sürücü vs. dâhil yüklenici tarafından,

akaryakıt, köprü, tünel ve otoyol geçiş ücretlerinin ise İdare tarafından karşılanmak üzere, 12

AY süre ile kiralanması hizmet alımı işidir.

…

H. ÇALIŞTIRILACAK ŞOFÖRLER:

….

2. Sürücülere en az Brüt Asgari Ücretin % 50 fazlası,

Koordinatöre en az Brüt Asgari Ücretin % 160 fazlası,

Araçlardan sorumlu personele en az Brüt asgari Ücretin % 110 fazlası ödeme

gerçekleştirilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın amacının, anılan Kanun kapsamındaki idareler

tarafından sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı hesabına ilişkin

usul ve esasların belirlenmesi olduğu, Esaslar’ın 5’inci maddesinde “Sağlık Uygulama

Tebliği’nde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet alımlarında”, “elektronik

haberleşme hizmeti alımlarında” ve “diğer hizmet alımlarında” fiyat farkı hesabının nasıl

yapılacağını gösteren formüllerin düzenlendiği, “Pn” katsayısının fiyat farkı hesabında

kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2 ve c değerlerinin ağırlık

oranlarını temsil eden katsayıların “diğer hizmet alımları” için fiyat farkı hesabı formülüne

uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısı olduğu, anılan katsayı içerisinde yer alan;

a1’in haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını

temsil eden ve Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

a2’nin haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık

oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

b1’in akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

b2’nin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

c’nin makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

katsayıyı ifade ettiği, katsayıların toplamının bire eşit olacak şekilde belirleneceği,

Öte yandan, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma

saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin

düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu, bu çerçevede, idari şartname ile sözleşmelere,

sadece Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağına dair hüküm

konulabileceği anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde

fiyat farkına ilişkin olarak “yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre verilecektir.”

düzenlemesinin yer aldığı, anılan maddelerde fiyat farkına ilişkin olarak başka bir ayrıntıya

yer verilmediği görülmüştür.

Diğer taraftan, başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna idarece verilen cevap yazısında

“Sözleşme tasarısının Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları başlıklı 14. Maddesinde

geçen Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre verilecektir ibaresinin açık ve anlaşılır

olduğu, Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesinde İhale Dokümanında personel sayısının

belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü

işçilikler için söz konusu fiyat farkının nasıl uygulanacağı açık şekilde anlatıldığından

iddianız yerinde bulunmamıştır.” ifadelerine yer verildiği görülmüş, idare tarafından İdari

Şartname’nin 46’ncı maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde yapılan

düzenleme ile yalnızca “a1” katsayısı için fiyat farkı verileceğinin kastedilmek istenildiği

anlaşılmış olup, idarenin kararının ihale tarihinden sonraki bir tarih olan 18.08.2020 tarihinde

yalnızca başvuru sahibine bildirildiği tespit edilmiştir.

Bu itibarla, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü

maddesi düzenlemelerinden ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı

verilebilecek tüm girdilere fiyat farkı verileceğinin anlaşılacağı, ancak idare tarafından

başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna verilen cevap yazısında yalnızca işçilik için fiyat farkı

verileceğinin belirtildiği, şikâyete cevap yazısının ihale tarihinden sonraki bir tarihte başvuru

sahibine tebliğ edildiği, diğer istekli olabileceklere ise herhangi bir bildirim yapılmadığı,

ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının

idarede kullanıldığı hizmet alımlarında, İdari Şartname ile Sözleşmeler’e, sadece Esaslar’ın

6’ncı maddesine göre fiyat farkı verileceğine dair hüküm konulabileceği, şikâyete konu

ihaleyi gerçekleştiren idarece bu yönde bir irade sergilenmesi durumunda, Esaslar’ın 6’ncı

maddesine göre fiyat farkı verileceğini ifade eden bir düzenlemeye yer verilmesi gerektiği,

Diğer taraftan, İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde Tip İdari Şartname’ye aykırı

şekilde, işçilik gideri de dahil olmak üzere, ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri

haricindeki giderlere yer verildiği, bu kapsamda 25.1’inci maddeye atıf yapan 25.2’nci madde

uyarınca bu giderlere ilişkin olarak artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin

oluşması hallerinde yükleniciye bunlara ilişkin ödeme yapılamayacağı sonucunun ortaya

çıktığı, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre

fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği, başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna idarece verilen

cevapta ise yalnızca işçilik gideri için fiyat farkı verileceğinin belirtildiği, bu hususlar birlikte

değerlendirildiğinde işçilik gider kaleminde meydana gelecek artışların yükleniciye ödenip

ödenmeyeceği konusunda farklı düzenleme ve açıklamaların bulunduğu, dolayısıyla yukarıda

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

aktarılan hususların isteklileri tereddüte düşürebilecek nitelikte olduğu ve isteklilerin

tekliflerini sağlıklı bir şekilde hazırlanmasını engelleyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin

anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.25. İhale dokümanında

günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin

düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak

kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve

izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan

işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.

İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak

belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin

haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen

yükümlülüklere uymak zorundadır. …” açıklaması,

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Araç Kiralama Hizmeti Teknik Şartnamesi’nde “H.

ÇALIŞTIRILACAK ŞOFÖRLER:

…

4. Çalıştırılacak sürücüler, mesleki yeterlilik (tecrübe), disiplin, çalışma saatlerine

riayet, iş yerine ve sosyal ahlaka uyum, itaat, kılık kıyafet (memur kılık kıyafetine uygun) vb.

konularda yeterli olacak, yetersiz görülenler idare tarafından yazılı olarak yükleniciye

bildirilecektir. Aykırılığın giderilmesi yüklenicinin sorumluluğundadır.

…

7. Yüklenici ihtiyaç halinde (izin, rapor, kaza, uzun yol vb.) yedek şoförü

görevlendirmekle yükümlüdür. Bu çalışma için yükleniciye idare tarafından ayrıca bir bedel

ödenmeyecektir.

…

9. İdare gerekli gördüğü takdirde, belirtilen çalışma usulünü ve/veya çalışma

saatlerini 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olmamak üzere

değiştirme hak ve yetkisine sahiptir.

10. Bu Şartnamede hüküm bulunmayan durumlar için yürürlükteki mevzuat hükümleri

uygulanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden, şikâyete konu ihalede 88 adet

araç kiralanacağı, 98’i şoför, 1’i koordinatör ve 2’si araçlardan sorumlu personel olmak üzere

toplam 101 personel çalıştırılacağı, şoförlere en az brüt asgari ücretin % 50 fazlasının,

koordinatöre en az brüt asgari ücretin % 160 fazlasının, araçlardan sorumlu personele en az

brüt asgari Ücretin % 110 fazlasının verileceği görülmüştür.

Diğer taraftan, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin çalışma usulü ve/veya

çalışma saatlerine yönelik ihale dokümanında herhangi bir düzenleme yapılmadığı

görülmekle birlikte, personelin çalışma usulü ve/veya çalışma saatlerinin 4857 sayılı İş

Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olmamak üzere düzenleneceği anlaşılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

Ayrıca, başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna idarece verilen cevap yazısında, ihale

konusu işte çalıştırılacak personelin haftalık çalışma saatinin tamamını idarede kullanacağı

belirtilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinin yirmi beşinci fıkrasında, ihale

dokümanında günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine

ilişkin düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca yıllık

izin kullanan işçilerin fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edilmesi ve yıllık izin kullanan

işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanmasının idarece talep edilmemesi

ve idarece ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısının bu hususun dikkate

alınması suretiyle belirlenmesi gerektiği açıklanmıştır.

Bu itibarla, şikâyete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmadığı, Kamu

İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil

olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinin yirmi beşinci fıkrasının personel çalıştırılmasına

dayalı ihalelere ilişkin olduğu, kaldı ki, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan şikâyete

konu ihalenin Teknik Şartnamesi’nin “H. Çalıştırılacak Şoförler” kısmının 7’nci maddesinde,

yüklenicinin ihtiyaç halinde (izin, rapor, kaza, uzun yol vb.) yedek şoförü görevlendirmekle

yükümlü olduğu ve bu çalışma için yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyeceğinin

düzenlendiği, söz konusu düzenlemede yıllık izin, rapor vb. gibi haklarının kullandırılması

gerektiği durumlarda izin ya da rapor kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek

sayının tamamlanması yükümlülüğünü açıkça ortaya koyan bir ifadeye yer verilmediği, ihale

konusu hizmet alımı işinde, farklı araç türleri sayısı ile her bir araç türü için çalıştırılacak

şoför sayısı üzerinden teklif verilmesinin istenildiği, ihale kapsamında kiralanacak araç

sayısının toplam 88 adet olmasına karşın, çalıştırılacak şoför sayısının 98 olduğu, iddiaya

konu edilen düzenlemeden başka bir araç türünde çalıştırılacak şoförün veya aynı araç türü

için çalıştırılacak şoförlerden birinin izin, rapor vb. nedenlerle çalışamayacak durumunda

olan şoför yerine görevlendirilmesi ve görevlendirilen şoförün görevlendirildiği aracın

bulunduğu yere sevk edilmesine ilişkin çalışmanın anlaşılabileceği, idarece söz konusu

düzenlemenin hizmetin ifasının eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini teminen konulan

tedbir amaçlı bir düzenleme olduğu ve teklif vermeye engel nitelikte olmadığı

anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının bu açıdan yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, İdari Şartname’nin 2.1.(b) maddesinde ihale konusu işin miktarı ve

türünün “Belediye muhtelif hizmetlerinde kullanılmak üzere 88 adet araç, 98 şoför, 1

koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu personel kiralanması hizmeti” şeklinde düzenlendiği,

personelin çalışma usulü ve/veya çalışma saatlerine yönelik ihale dokümanında herhangi bir

düzenleme yapılmadığı görülmekle birlikte, personelin çalışma usulü ve/veya çalışma

saatlerinin 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olmamak üzere

düzenleneceğinin anlaşıldığı, ihale konusu hizmet alımı işinde, farklı araç türleri sayısı ile her

bir araç türü için çalıştırılacak şoför sayısı üzerinden teklif verilmesinin istenildiği, birim fiyat

teklif cetvelinin “ay” üzerinden oluşturulduğu ve ihale dokümanında personele ilişkin ücret

düzenlemesinin yapıldığı, bu veriler ışığında, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe

sahibi olan istekli olabileceklerinin tekliflerini oluşturarak ihalede istekli sıfatını

kazanabileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının bu açıdan da yerinde

olmadığı sonucuna varılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü

maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına

veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya

istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak

şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari

başvuru yollarıdır.

Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış

imzalı dilekçelerle yapılır.

…

Başvuruların ihaleyi yapan idare veya Kurum dışındaki idari mercilere ya da yargı

mercilerine yapılması ve başvuru dilekçelerinin bu merciler tarafından ilgisine göre idareye

veya Kuruma gönderilmesi hâlinde, dilekçelerin idare veya Kurum kayıtlarına girdiği tarih,

başvuru tarihi olarak kabul edilir.

…

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

…

c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak

sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit

edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında

bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,

karar verilir. …” hükmü,

“İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale

sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin

farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci

maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün

içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan

hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının

ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı

tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri

aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar

yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce

sonuçlandırılması esastır. …” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı

6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya

eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden

itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan

ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci

fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya

son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. …” hükmü,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

“Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın

EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, …

…

izleyen günden itibaren başlar.

(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde,

süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya

ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş

günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,

“Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “… (10) İdarenin şikayet

üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar

itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez. …” hükmü,

“Başvuruların yapılacağı yerler” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Şikayet başvuruları

ihaleyi yapan idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kuruma, elden veya posta yoluyla

yapılır.

…

(5) Başvuruların ihaleyi yapan idare veya Kurum dışındaki idari mercilere ya da yargı

mercilerine yapılması ve başvuru dilekçelerinin bu merciler tarafından ilgisine göre ihaleyi

yapan idareye veya Kuruma gönderilmesi halinde, bu dilekçelerin ilgisine göre ihaleyi yapan

idare veya Kurum kayıtlarına girdiği tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir. Bu

başvurularda, başvuru süresinin henüz dolmadığı hallerde dilekçedeki eksiklikler başvuru

süresinin sonuna kadar giderilebilir.

(6) Doğrudan Kuruma yapılan ve 15 inci madde uyarınca idareye gönderilen şikayet

başvurularında dilekçenin idare kayıtlarına alındığı tarih, idareye başvuru tarihi olarak kabul

edilir.

(7) Posta yoluyla yapılan başvurularda, postadaki gecikmeler dikkate alınmaz. …”

hükmü,

“Başvuru üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 15’inci maddesinde “(1) Kuruma yapılan

başvurular, öncelikle 16 ncı madde çerçevesinde incelenir.

(2) İdareye başvuruda bulunulması gerekirken doğrudan Kuruma yapılan başvurular ile

idareye başvurulmuş olmakla birlikte Kurumun haberdar edilmesine yönelik başvurular veya

idarenin on günlük karar alma süresi beklenilmeden yapılan başvurular ihaleyi yapan idareye

gönderilir.” hükmü,

“Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı

maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir. …” hükmü,

“Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde

“(1) 16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul

tarafından başvurunun reddine karar verilir. …” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayet başvuru süresi” başlıklı

4’üncü maddesinde “… (6) İdari izin günleri resmi tatil günü olarak sayılmadığından, idari

izin günleri iş günü olarak dikkate alınır.

(7) Kanunun 55 inci maddesinde ilan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin

şikayetlerin anılan maddenin birinci fıkrasındaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabileceği düzenlenmiştir. Buna göre

şikayetlerin en geç;

a) İhale veya son başvuru tarihi Pazartesi günü olan ihalelerde, bir önceki Salı günü,

b) İhale veya son başvuru tarihi Salı günü olan ihalelerde, bir önceki Çarşamba günü,

c) İhale veya son başvuru tarihi Çarşamba günü olan ihalelerde, bir önceki Perşembe

günü,

ç) İhale veya son başvuru tarihi Perşembe günü olan ihalelerde, bir önceki Cuma

günü,

d) İhale veya son başvuru tarihi Cuma günü olan ihalelerde, bir önceki Pazartesi

günü,

mesai saati bitimine kadar yapılması gerekmektedir. Ancak ihale tarihinden önceki üç iş günü

içerisinde ulusal bayram veya genel tatil günü bulunması halinde, sürenin hesabında bu

günler dikkate alınarak iş günleri üzerinden hesabının yapılması gerekmektedir.

…

(13) Başvurular idareye yapılacak şikayetlerde ihaleyi yapan idareye elden veya posta

yoluyla yapılır. İhaleyi yapan idare dışındaki idari mercilere ya da yargı mercilerine yapılan

başvurular, bu merciler tarafından ihaleyi yapan idareye gönderilmesi halinde dikkate alınır.

Bu durumda şikayet dilekçesinin ihaleyi yapan idare kayıtlarına girdiği tarih başvuru tarihi

olarak kabul edilir. Posta yoluyla yapılan başvurularda postada geçen süreler dikkate

alınmaz. Kanunun 54 üncü maddesinde şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava

açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolu olarak öngörüldüğünden, bir hak

kaybına uğranılmaması bakımından dava açılmadan önce şikayet ve itirazen şikayet

aşamalarının tamamlanması başvuru sahipleri için önem arz etmektedir.

(14) İdareye şikayet başvurusunda bulunulmadan veya idareye yapılan şikayet

başvurusu hakkında idarece bir karar alınmadan veya on günlük karar verme süresi

beklenilmeden doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde,

Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca bu başvurular, ilgili idareye

gönderilir. Bu durumda, dilekçenin idare kaydına alındığı tarih şikayet tarihi olarak kabul

edilir. Ancak, aynı iddialarla hem idareye hem de Kuruma yapılan başvurularda süre, idare

kayıtlarına giren ilk başvuru dilekçesine göre belirlenir.” açıklaması,

“Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinde “… (2) İdareye

şikayet başvurusunda bulunulmadan veya idareye yapılan şikayet başvurusu hakkında idarece

bir karar alınmadan ve on günlük karar verme süresi beklenilmeden doğrudan Kuruma

itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde, Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci

fıkrası gereğince bu başvurular ilgili idareye gönderilir. Ayrıca, başvuru sahibine de bilgi

verilir. İdareye yapılan şikayet başvurusundan farklı bir konu ile Kuruma yapılan

başvurularda şikayet süresinin henüz dolmadığı hallerde, itirazen şikayet konusuna ilişkin

idarenin cevabının alınmamış olması nedeniyle bu başvurular da ilgili idareye gönderilir.

İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması

halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu

edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.

Başvuru sahibinin 27.08.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesinde yer

verdiği söz konusu iddianın, anılan istekli olabileceğin 11.08.2020 tarihli idareye şikâyet

dilekçesinde yer almadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları bir arada değerlendirildiğinde,

ihale sürecinde hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlere karşı olarak dava

açılmadan önce genel olarak iki aşamalı bir idari başvuru yolunun öngörüldüğü, aday, istekli

veya istekli olabileceklerin öncelikle ihaleyi yapan idareye başvuru yapması gerektiği, şayet

şikâyet üzerine alınan karar uygun bulunmaz veya şikâyet üzerine idarece herhangi bir karar

alınmaz ise Kamu İhale Kurumu’na başvuruda bulunulabileceği anlaşılmaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

Bu usulün amacı ise başvuru sahibinin iddialarının öncelikle idarenin

değerlendirmesinden geçerek, uygun görülen hususlarda gerekli düzeltmenin idare tarafından

yapılması, uyuşmazlığın devam ettiği konularda ise idarenin cevabıyla birlikte uyuşmazlığın

Kurumun önüne getirilmesidir. Anılan usulün doğal bir gereği ise şikâyet başvurusunda dile

getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilmemesidir. Çünkü idarenin

değerlendirmesine sunulmayan, cevap veya açıklaması alınmayan bir hususun itirazen şikâyet

başvurusuna dahil edilmesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda açıklanan iki aşamalı

başvuru sistematiğine uygun düşmemektedir.

Nitekim İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil

unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde yer alan hükümde ve İhalelere Yönelik Başvurular

Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinde yer

alan açıklamada, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirâzen şikâyet başvurusuna

konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.

Netice itibariyle yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idareye

şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirâzen şikâyet başvurusuna konu

edilemeyeceği (şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar

hariç) anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede yapılan incelemede, başvuru sahibinin Kuruma sunduğu itirazen şikayet

dilekçesinde yer alan söz konusu iddiaların idareye sunulan şikâyet dilekçesinde yer almadığı,

diğer bir ifadeyle, başvuru sahibi tarafından, bu yönde idareye şikâyet başvurusunda

bulunulmadığı belirlenmiş olup, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereğince, idareye

şikâyet dilekçesinde başvuru konusu edilmeyen söz konusu iddiaların itirazen şikayet

başvurusu incelenmesinde dikkate alınması mümkün olmadığından, bahse konu iddialar

açısından başvurunun şekil yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Ayrıca ihale dokümanına yönelik söz konusu iddiaların ilk olarak 27.08.2020 tarihinde

Kurum’a yapılan itirazen şikayet başvurusuna konu edildiği, yukarıda yer verilen İhalelere

Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 15.2’nci maddesine göre idareye şikayete konu

edilmeyen iddialar bakımından başvurunun idareye gönderilmesi gerekmekle birlikte başvuru

sahibinin ihale dokümanını 11.08.2020 tarihinde indirdiği ve ihale dokümanına yönelik

aykırılık iddialarına ilişkin hususların 10 gün içinde ve her halükarda ihale tarihinden üç iş

günü öncesinde en geç 11.08.2020 tarihinde idareye şikayete konu edilebileceği, Kurum’a

yapılan itirazen şikayet başvuru tarihi itibarı ile idareye şikayet konusu edilmeyen iddialar

yönünden anılan Yönetmelik maddesine göre işlem yapılması halinde söz konusu iddialara

yönelik başvurunun süresinde yapılmadığı sonucunun ortaya çıkacağı anlaşılmış olduğundan

iddiaların süre yönünden de uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/042

: 34

: 23.09.2020

: 2020/UH.I-1560

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin

iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları